7>^:
c\^i
- N*
\-M
Ci^^
rF — ^
^
s
h
«5
hMIK
I
*^WP^-
w
^ ,w > ,.- >,
ICHNEUMONOLOGIA
EUROPAEA,
AUCTORE
I. L. C. GRAVENHORST,
PROFESSOEE VRATISLAVIENSI.
P A R S I,
CONTINENS
GENERALIA DE ICHNEUMONIDIBUS, ICHNEUMO-
NES, SUPPLEMENTA, INDICES et TABULAS
DUAS LAPIDI INCISAS.
VRATISLAVIAE,
SUaiTIBUS AUCTORIS,
PROSTAT LIPSIAE APUD L E O P. VOSS.
1829.
c
V O B I S
QUI HOC OPUS, TRANSMISSIS AD AUCTOREM
ICHNEUMONIBUS, LIBERALITER ET SPLENDIDE
DOTAVISTIS :
V. S. BESSER, Cremlemecae.
C. Liber Baro DE BLOCK, Dresdae,
F. A. BONELLI, Taurini.
A. BRONGNIART, Parisiis.
C. DAHL, Vindobonae.
A. G. DESMAREST, Alfortiae.
F. EHRENHAUS, Grunwitziae.
C. A. FEHLER, Gottingae.
E. F. GERMAR, Halae Saxonum.
C. GLOGER, Vratislaviae.
W. HARTLIEB, Militschiae.
I. F. L. HAUSMANN, Gottingae.
E. D. H. HEGEWISCH, Hannoverae.
C. H. G. DE HEYDEN, Trajecti ad Moenum.
I. C. Comes DE HOFFMANNSEGG, Dresdac,
F. W. HOPE, Londini.
C. JAENSCH, Vratlslaviae.
I. E. KLOPSCH, Vratislaviae.
F. KLUG, Berolini.
F. Comes DE KUENBURG, Vindobonac.
9 yj
tO
i^ Zt 59.11
IV
G. KUNZE, Llpsiae.
C. G. LANGE, Hirsclibergae defuncte.
G. H. A LANGSDORF, niinc in Biasilia habltans.
A. G. LUB13ERT, Vratislaviae.
L W. MANGER, Warmbrunnae obite.
L. MENZINGER, Frlbnrgi in Brisgovla. .
S. A. Liber Baro DE MINKWITZ, Grunwltziae.
C. G. NEES AB ESENBECK, Bonnae.
L G. F. REUSMANN, Leertae.
C. F. W. RICHTER, Vratislaviae.
G. H. ROENTGEN, in desertis Africae occlse.
H. W. ROTERMUND, Vratislavlae.
C. L. SAHLBERG, Aboae.
F. A SANVITALE, Parmae.
P. S. SCHILLING, Vratislavlae.
F. E. SCHUMMEL, Vratislaviae.
F. SCHWAEGRICHEN, Lipsiae.
E. SPANGENBERG, Cellae.
G. SPANGENBERG, Hannoverae.
M. A SPINOLA, Genuae.
F. A STEVEN, in Russla. "
C. Llber Baro DE STILLFRIED, Hlrschbergae.
I. STURM, Norimbergae.
M. F. S. Libcr Baro AB UECHTRITZ, Vratislavlae.
F. WIMMER, Vratlslaviae.
V O B I S
hanc Ichneiiraonologiam sacram esse jiihet
auctor.
NOMINA SUBSCRIPTA.
Universitas caesarea Moscoviensis.
Universitas caesarea Wilnensis.
Academia caesarea medico - chirurgica Moscoviensis.
Societas caesarea Naturae scrutatorum Moscoviensis.
Societas Naturae curiosorum Berolinensis.
Societas Senckenbergiana Trajecti ad Moenum,
Museum imperiale historiae naturalis Vindobonae.
Museum zoologicum Regiomontii.
Bibliotheca imperialis Vindobonae.
Bibliotheca regia universitatis Gottingensis.
Bibliotheca regia universitatis Halensis.
B. Anslyn, Harlemi.
C. E. a Baer, Regiomontii.
I. R. Bischoff, Vindobonae.
H. Burmeister, Halae Saxonum.
T. de Charpentier, Brigae.
I. Curtis, Londini.
F. Danneil, Salzwedeliae.
I. Eiselt, Pragae.
W. F. Erichson, Stralsundae.
E. Eversmann, Casanae.
C. Fischer, Vindobonae.
G. Fischer, Moscoviae.
I. Fleming, Londini.
H. Freyer, Idriae.
I. Gen e, Ticini.
E. F. Germar, Halae Saxonum.
W. de Haan, Lugduni Batavorum.
A. H. Haliday, Londini.
VI
C. E. Hammcrsclimidt, Vindobonae.
I. F. L. Hausmann, Gottingae.
E. Hcger, Vindobonae.
E. D. H. Hcgewisch, Hannoverae.
C. H. G. de Hcyden, Trajecti ad Moenum.
T. C. Heysham, Londini.
F. W. Hope, Londini.
F, Hornschuch, Gryphiswaldae.
I. Hunnemann, Londini.
F. Klug, Berolini.
V. Kollar, Vindobonae.
A. Lefebure, Parisiis.
H. F. Link, Berolini.
A. Lovetzky, Moscoviae.
G. Marklin, Upsaliae.
A. H. Norwich, Bremae.
0. Oken, Monachii.
A. Percheron, Parisiis.
1. S. Pressl, Pragae,
G. C. Reich, Berolini.
H. G. L. Reichenbach, Dresdae.
I. Reinhardt, Havniae.
C. G. C. Reinwardt, Lugduni Batavorura.
C. L. F. de Roser, Stutgardiae.
P. Roux, Marsiliae.
G. Samouelle, Londini.
W. Saxesen, Clausthaliae,
H. R. Schinz, Tiguri.
I. Schloifer, Oldenburgae.
F. Schwaegrichen, Lipsiae.
A. de Serville, Parisiis.
M. C. Sommer, Altonae,
H. Stannius, Hamburgi.
I. F. Stephens, Londini.
C. Comes de Sternberg, Pragae.
I. Sturm, Norimbergae.
F. Walker, Londini.
B. A. Westermann, Havniae.
C. R. W. Wiedemann, Kiliae.
W. de Winthen, Hamburgi.
I. L. T. Zinken - Sommer, Brunsuigac,
LECTURIS.
tjiim ante viglntl quinque annos intimlori studio
Ichneumonidum me dicare incepissem, mox cog-
noscebam, in hac Piezatorum familia multas esse
species adhuc indescriptas; simulatque consilium
ceperam, has specles edendi, propositum etiam in
me nascebatur, monographiam Ichneumonum euro-
paeorum conscribendi, quo opusculum, prout fieri
posset confectius, in lucem prodiret. Hoc in animo
volvens, anno 1806 entomologos invitabam, ut
coeptum meum adjuvare et ichneumonides suarum
regionum mecum communicare vellent. Jam tunc
plures entomologi, liberalltate et copia specierum
commissarum, quales vix exspectare auderam, in-
vitationi illi respondebant, ita ut mox fundamenta
monographiae ponere possem, in cujus parte lite-
rarla bibliotheca ditlsslma unlversltatls gottingen-
sls, ubl eo tempore doccbam, subsldla plenisslma
mihi suppeditabat, quod semper animo gratissimo
VIII
agnoscam. Avocatus autem anno 1810 in cathe-
dram historiae naturalis universitatis francofurten-
sis, annoque sequente, cum universitate ipsa, Vra-
tislaviam petens, negotia plane alius generis me
cogebant, opusculum inchoatura per annos plures
relinquere. Nunquam autem me poenituit, mono-
graphiam Ichneumonum tunc temporis nondura
perfecisse et edidisse; in Silesia enira collectanea
tam multa et nova mecum communicabantur, ut
quae conscripseram saltem duplo augerentur et
denuo ea componere me oporteret. Omnia me,
pro meis viribus, fecisse credo, ut materiam om-
nibus partibus conficerem, ut genera et familias,
seu subgenera, notis stabilibus, nec vacillantibus,
oculoque facile se praebentibus, defmirem et legi-
bus naturae congruentia exhiberem, ut species
accuratissirae describerera et omnia, quae de vitae
ratione earum, e mea vel ex aliorum observatorum
experientia, mihi innotuerant, adderem, denique
ut synonymiam, ubique e collatione religiosissime
a me ipso instituta, nulloque allegato e sola alio-
rum scriptorum auctoritate recepto, quamplenis-
sirae adjungerera. Siraul vero experientia rae
docuit, naturam infinitae profunditatis et, ratione
legum, quas sequitur, nobis saepe inexplicabilem
et obscuram esse. Genera et familiae, specierum
nuinero insignia et ampla, saepius vix liraitibus
IX
firniis et definitis disjungi possunt, sed sensim
sensiraqiie inter se transeunt. Quam accurate et
scrupulose, in examinandis et describendis specie-
bus, partium omnium corporis earum rationem
etiam habui, saepe tamen dubia remanserunt, num
individua consociata, si nonnullis notis inter se
discrepabant, re vera quoque ad unam eandemque
speciem redigenda, numve in duas aut plures spe-
cies dispescenda essent. Hic autem natura in ope-
ribus suis permultiplex est, nunc secundum leges
constantes et intra limites definitos creans et fin-
gens, nunc in varietatibus innuraerabilibus, sensim
sensiraque irarautatis et una in alterara transeunti-
bus, quasi legibus solutis circuravagans. Hic quo-
que est ubi scrutatores naturae, ratione et modo
agendi, diversissirai se praebent: auctores enim
valde scrupulosi, qui diversitates laeviores respi-
ciunt, plures creant species, quas alii, differentias
earumpronirais laevibushabentes, inunaraspeciem
consociant, seriera longara aut plures series varie-
tatura producentes, quarum quidem remotissimae,
ad fines serierura positae, adraodura inter se discre-
pare solent. Sunt species, quae nunquara^ aut notis
tantum laevissimis, variant, quaravis individua ea-
rura ubique, in regionibusreraotissirais, copia valde
nuraerosa degant (e. g. Ichn. sarcitorius), cura in
multis aliis species fere individuum quodque plus
VIII
agnoscam. Avocatus autem anno 1810 in cathe-
dram historiae naturalis universitatis francofurten-
sis, annoque sequente, cum universitate ipsa, Vra-
tislaviam petens, negotia plane alius generis me
cogebant, opusculum inchoatum per annos plures
relinquere. Nunquam autem me poenituit, mono-
graphiam Ichneumonum tunc temporis nondum
perfecisse et edidisse; in Silesia enim collectanea
tam multa et nova mecum communicabantur, ut
quae conscripseram saltem duplo augerentur et
denuo ea componere me oporteret. Omnia me,
pro meis viribus, fecisse credo, ut materiam om-
nibus partibus conficerem, ut genera et familias,
seu subgenera, notis stabilibus, nec vacillantibus,
oculoque facile se praebentibus, definirem et legi-
bus naturae congruentia exhiberem, ut species
accuratissime describerem et omnia, quae de vitae
ratione earum, e mea vel ex aliorum observatoruni
experientia, mihi innotuerant, adderem, denique
ut synonymiam, ubique e collatione religiosissime
a me ipso instituta, nulloque allegato e sola alio-
rum scriptorum auctoritate recepto, quam plenis-
sime adjungerem. Simul vero experientia me
docuit, naturam infinitae profunditatis et, ratione
legum, quas sequitur, nobis saepe inexplicabileni
et obscuram esse. Genera et familiae, spccieruni
numero insignia et ampla, saepius vix limitibus
IX
firniis et definitis disjungi possunt, sed sensim
sensimque inter se transeunt. Quam accurate et
scrupulose, in examinandis et describendis specie-
bus, partium omnium corporis earum rationeni
etiani habui, saepe tamen dubia remanserunt, num
individua consociata, si nonnullis notis inter se
discrepabant, re vera quoque ad unam eandemque
speciem redigenda, numve in duas aut plures spe-
cies dispescenda essenl. Hic autem natura in ope-
ribus suis permultiplex est, nunc secundum leges
constantes et intra limites definitos creans et fin-
gens, nunc in varietatibus innumerabilibus, sensim
sensimque immutatis et una in alteram transeunti-
bus, quasi legibus solutis circumvagans. Hic quo-
que est ubi scrutatores naturae, ratione et modo
agendi, diversissimi se praebent: auctores enim
\alde scrupulosi, qui diversitates laeviores respi-
ciunt, plures creant species, quas alii, differentias
earum pronimis laevibushabentes, inunamspeciem
consociant, seriem longam aut plures series varie-
tatum producentes, quarum quidem remotissimae,
ad fi nes serierum positae, admodum inter se discre-
pare solent. Sunt species, quae nunquam, aut notis
tantum laevissimis, variant, quamvis individua ea-
rum ubique, in regionibusremotissimis, copia valde
numerosa degant (e. g. lchn. sarcitorius), cum iii
multis aliis species lere individuum quodque plus
X
niinus a reliquis differat. Quarundam specierum
mareset feminaenullis, sigenitalium rationem haud
habeas, notis externis differunt; aliarum feminae
annulo albo antennarum a maribus discedunt; non-
nullarum mares quoque hoc ornamento gaudent.
Certe vero in aliis speciebus aliae quoque sunt
notae externae distinctivae sexuum, nondum autem
inventae, multarum enim specierum sat frequen-
tium vel soli mares vel solae feminae cognoti sunt,
quarum sexus alter, e notis distinctivis externis
sexualibus, jam aliter probatis, nondum erui po-
terat, licet hic alter sexus, individuis forsan aeque
frequentibus, jam cognitus at, sub nomine pecu-
liari, pro specie diversa receptus esse possit. Haec
omnia tempori futuro dihicidanda remanent. Quis-
que vero, qui unquam disquisitionum ejusmodi
operam dedit, veniam mihi dabit, si, quod nullus
magis me ipso intelligit, mihi saepe haud successit,
omnia dubia et incertitudines in re tam ardua
removere.
Quod attinet ad rationem vitae Ichneumonum,
haec quidem, in summa rei, de speciebus multis
jam nota est, plura vero adhuc desiderantur, ut il-
lampenitus intelligamus: Siconsideramus, nos, hoc
respectu, de plurimis speciebus nihil scire, inter-
que 235 species Tryphonum tres tantum esse (Tr.
praerogulorem, compunctorem et marginatorium),
XI
de qulbiis ex observationibus constat, larvas eorum
in larvis aliorum insectorum degere, confiteri nos
oportet, hic multa adhuc observatori sedulo reve-
landa esse. Ipsae specierura descriptiones in mul-
tis scriptis nimis breves et mancae editae sunt,
solumque colorem et picturas respicere solent,
quo fit ut saepe inter plures species, nonnunquam
e generibus diversis, colore et picturis quodam-
modo congruentes, certitudine quadara haud ea
erui possit, quam auctor coram habuit. Optarem
autem ut possessores individuorum originalium,
uspiam descriptorum aut allegatorum, a me ad
hanc illamve speciem laudatorum, haec cum
descriptione a me edita accuratissime conferre et
congruentiam aut difFerentiam aliquomodo publici
juris facere vellent. Cuiquevero, qui hac mono-
graphia uti velit ad species, a se collectas, in ea
inquirendas, horum, quae nunc moniturus sum,
semper memorem esse velle commendo: Multis
generibus familiis speciebusque, inter se peraffi-
nibus, unaque in alterara ita transeuntibus ut limi-
tes vix ac ne vix quidem definiri possint, haud
raro species invenies, de quarum genere aut familia
aut sectione dubius haerebis. Ut tibi perquisitio-
nem taliura specieruni facilioreni reddara, ia
notis generalibus, cuique farailiae (subgeneri) et
sectioni praemissis, specics istas designavi, quae
Xll
loca illa intermedia occupant, quo, cuin de specie
quadam dubius es, illic dubia tua solvere possis.
Praecipue autem in definienda specie necesse est
ut non solum ea, quae in notis generalibus sectio-
nis, ubi speciem quaeris, monui, sed etiam diagno-
ses varietatum, consulas, multae enim species
colore picturisque scutelli abdominis et reliqua-
rum partium corporis variant.
Erunt sine dubio qui mirabuntur, me, inter
characteres distinctivos generum et subgenerum,
partium oris nullam rationem habuisse. Omisi
autera has partes quia haud eo pervenire poterara
ut eas in omnibus, vel saltem in plurimis, speciebus
accurate examinarem, quod tamen mihi necesse
esse videbatur, si legem generalera, de illis par-
tibus desumtam, proponere vellem. Constat enim,
plures species in fabrica oris differre, quae nihilo-
minus reliquis notis inter se congruunt nec, secun-
dum regulas systematis naturalis, in duo genera
separari possunt. Opera entomologi celeberrimi,
qui conditor erat systematis entomologiae instru-
mentis cibariis superstructi, hac in re exempla
exhibent deterrentia, quam temere agunt qui ge-
nera tota, copiam magnam specierum amplectentia,
solis partibus oris, in paucis tantum speciebus exa-
minatis, definire, deinde autem reliquas species,
partibus oris earum nequidem inspectis, ne dicam
XIII
accurate examinatls, solo habitii qiiodam natiirali
externo congruente specierum ducti, illis conso-
ciare periculum faciunt. NuUo modo autem partes
oris omnino neglexi, sed omnia, quae de eis mihi
innotuerunt, speciebus, in quibus perscrutatae
sunt, subjunxi. Subsidia phirima in hac re, quod
animo pio et gratissimo pronuntio, amicissimus
Nees ah Esenheck mihi praestitit, quippe qui in-
strumenta cibaria in permultis speciebus accura-
tissime disquisivit et descriptiones earum plenissi-
mas mecum communicavit. Descriptionibus illis
insertae sunt certae formulae numerales longitu-
dinis relativae articulorum palporum hic Interpre-
tandae: Numerus nempe anterior articulum lon-
gissimum, ultimus brevissimum, numeri lineola
obliqua disjuncti articulos longitudine aequales,
indicant, e. g. formula i, 4, y^, 5 significat, arti-
culorum primum esse longissimum, quartum primo
breviorem, secundum et tertium longitudineaequa-
les sed quarto breviores, quintum omnium bre-
vissimum.
Cujus adhuc mentionem facere me oportethoc
est: In parte prima et tertia operis ad multas spe-
cies etiam Anglia, aut Netley in Anglia, indicata
est, nonnullaeque species novae ex Anglia descrip-
tae sunt, cum in parte secunda nuspiam Anglia
memoretur. Haec inconvenientia eo orta est quod
XIV
pars secunda ante priniam proelo tradebatur, Ich-
neumones anglici autem haud prius mihi trans-
mittebantur quam parte prima fere tota jam im-
pressa, quorum itaque illos tantum locis suis in-
serere poteram, qui ad genera in parte prima et
tertia tractata pertinebant. In supplementis autem,
parti primae adnexis, notitias de Ichneumonibus
anglicis, descriptionesque specierum novarum e
generibus, quae in parte secunda tractata sunt,
exhibui. Illa supplementa vero, nec non indices
totius operis, parti primae addere malui, cum pars
tertia jam fere in amplitudinem nimiam increverit,
prima autem, numero plagularum, secundae et
tertiae multo inferior sit.
Haec praemittenda erant. Nunc autem, Ich-
neumonologia mea, Entomologis te trado; uti-
nam amicos et fautores concilies tibi et
a u c t o r
Scripsi Vratislaviae,
die 19 Marti 1829.
INDEX LIBRORUM5
IN ICHNEUMONOLOGTA ALLEGATORUM,
SECUNDUM ORDINEM ALPHABETICUM
AUCTORUM.
■^lhin, — A natural history of Englisch Insects, illustrated
with a hundred copperplates etc. by the author E.
Alhin, London, 1720? 4 niaj»
Aldrovandus, — Ulyssis Aldrovajidi de animalibus insectis
libri septem. Francofurti, 1623? Fol.
Aristoteles — vide Straclx,
Bechstcin — vide Scharfenherg,
Borowsky — vide Herhst,
Briinnich. — Prodromus Insectologiae Siaellandicae,
auctore M. T. Briinniche, Hafniae, 1761, 8.
Cederhielm. — Faunae Ingricae Prodromus, exhibens me-
thodicam descriptionem Insectorum ngri petropolensis,
etc. auctore /. Cedcrhielmy cum tabulis III pictis.
Lipsiae, 1798, 8.
XYI
ChrisU — Naturgeschichte, Klassification und Nomenclatur
der Insekten vom Bienen-, Wespen- und Ameisen-
geschlecht von /. L. Christ, mit LX ausgemalten
Kupfertafeln, Frankfurt am Main, 1791, 4.
CoqueherU — Illustratio iconographica Insectorum, quae
in museis parisinis observavit et in lucem edidit J. C^
Fahricius; accedunt species plurimae, vel minus aut
nondum cognitae, auctore A. I, Coquehert, Decas I
et II. Parisiis , anno VII et X (1799 et 1801). 4 maj.
Curtis, — Britisch Entomology, or Illustrations and desci'ip-
tions of the genera of insects found in Great Britain and
Ireland', containing coloured figures from nature of
the most rare and beautiful species, and of the plants
upon which they are foundj by John Curtis F. L. S»
No*L— LIX, London, 1824. — 1828, 8. (to be con-
tinued monthly).
Dalman — (de Pimpla atrata) in Kongl. Vetenskaps-Aca-
demiens Handlingar af Ar 1825, p. 188 (vide Froriep
Notizen aus dem Gebiete der Natur- und Heilkunde,
Vol. XV, pag. 180).
De Geer. — Memoires pour servir a V hlstoire des Insectes
par Charles De Geer , Tome I — VII, Stockhohn,
1752 — 1778, 4. — Des Herrn Baron Karl De Geer
etc. Abhandkmgen zur Geschichte der Insekten, aus
dem Franz. iibersetzt und mit Anmerkungen heraus-
gegeben von /. A. E, Gbtze^ 1 — 7. Theil. Niirnberg,
1778—1783, 4.
Dwiguhsky, — Primitiae Faunae Mosqucnsis, seu Enu-
meratio animalium, quae sponte circaMosquam vivunt,
auctore /. Dwiguhsky. Mosquae, 1802, 8-
O, Fahricius. — Faunagroenlandica, systen:atice sistens ani-
malia Groenlandiae occidcntalis hactenus indagata etc.
xvir
maximaque parte secundum proprias observationes
O. FahriciL Hafniae et Lipsiae, 1780? 8»
F, seu Fahr. seu Fahricius, — I. C. Fahricii Systema
Entomologiae, sistens Insectorum classes ordines ge-
nera species etc» Flensburgi et Lipsiae, 17757 8. —
Ejusd. G^wer^z Insectorum, Chilonii, 1776, 8- — Ejusd.
Species Insectorum, exhibentes eorum differentias
specificas, synonyma auctorum, loca natalia, meta-
morphosin etc. Tom. I, Hamburgi et Kilonii, 1781,
8. — Ejusd. Mantissa Insectorum, sistens eorum spe-
cies nuper detectas etc. Tom. I, Hafniae, 1787, 8. —
Ejusd. Entomologia systematica emendata et aucta,
secundum classes ordines genera species etc. Tora 11.
Hafniae, 1793, 8. — Ejusd. Supplementum Entomo-
logiae systematicae. Hafniae, 1798, 8. — Ejusd,
Systema Piezatorum^ secundum ordines genera species,
adjectis synonymis locis observationibus etc. Brunsvi-
gae, 1804, 8.
Fallen, — Specimen , novam Hymenoptera disponendi me-
thodura exhibensj Praeside C. F, Fallen. Lundae,
1823, 8.
Forster, — Novae species Insectorum; Centurial, auctore
/. R. Forster, Londini, 1771, 8 maj.
Fourcroy, — Entomologia parisiensis, sive catalogus In-
sectorum, quae in agro parisiensi reperiuntur, secun-
dum methodum Geoffraeanam in sectiones genera et
species distributa, edente A. F. de Fourcroy. Pari-
siis, 1785, 8.
Frisch. ' — Beschreibung von allerley Insecten in Teutsch-
land, nebst niitzlichen Bemerkungen und nothigen
Abbildungen. 2. und 4. Theil. Berhn, 1721 und
1736. 4.
XVIII
FuessUn. — 7. C Fuesslins Verzeichniss der ihm bekann-
ten schvveitzerischen Insekten, mit einer ausgemahlten
Kupfertafel. Ziirich und Winterthur, 1775, 4.
Geoffroy. — Histoire abregee des Insectes etc. par M.
Geoffroy, Tome II, Paris, 1764, 4.
Gmelin. — Caroli a Linne Systema Naturae etc. Editio
XIII aucta reformata, cura /. F» Gmelin, Tomi I
Pars V, Lipsiae, 1788- 8.
GoedarU — Metamorphosis et Historia naturalis Insecto-
rum, auctore I. Goedartio, cum commentariis D, I.
de Mey, Medioburgi, (1662), 8 min. — Metamor-
phoseos et historiae naturalis pars secunda, de Insectis,
auctore /. Goedartio^ latinitate donata, commentariis
et notis illustrata etc. a P, Veezaerdt, Medioburgi,
(1667), 8 min. — I, Goedartius de Insectis, in me-
thodum redactus, cum notularum additione, opera
M, Lister etc» Londini 1685, 8. — Metamorphoses
naturelles, ou histoire des Insectes etc. par /. Goedart,
Tome II, a Amsterdam, 1700, 8 min,
Goetze — vide De Geer,
Goldfuss, — Handbuch der Zoologie von G, A^ Goldfuss,
Ite Abtheilung. Niirnberg, 1820, 8.
Gravenhorst, — Vergleichende Uebersicht des Linneischen
und einiger neuern zoologischen Systeme, von I, L,
C, Gravenhorst; nebst dem eingeschalteten Verzeich-
nisse der zoologischen Sammlung des Verfassers etc.
Gottingen, 1807, 8- — Monographia Ichneumonum
pedestrium, praemisso prooemio de transitu et muta-
bilitate specierum et varietatum, auctore eodem,
Lipsiae, 1815, 8. — Conspectus Generum et Fami-
liarum Ichneumonidum, auctoribus /. L, C. Graven-
horst et C, G, Nees ah Esenbeck: in Tomo IX Novo-
XIX
rum Actonim physico-medicorum Academiae Caesar.
Leop. Carol. Naturae Curiosorum, Erlangae 1818) 4«
^ Monographia Ichneumonum Pedemontanae Regio-
nis^ auctore /. L. C, Gravenhorst: in Memorie della
Reale Academia delle Scienze di Torino, Tom. XXIV.
Torino, 1820 ? 4. — Additamenta ad descriptiones
Fabricianas Ichneumonidum musaei cel. def. Hiibneri,
auctore eodem, in: Magazin der Entomologie, heraus-
gegeben von E. F. Germar und I. L. T. F. Zincken,
genannt Sommer, Vierter Band. Halle, 1821, 8« —
Hellwigiaj novum Insectorum genus, condidit 7. L, C.
Gravenhorstj in Parte 2 Tomi > I Novorum Actorum
physico-medicorum Acad. Caes. Leop. Carol. Naturae
Curiosorum. Bonnae, 1823. 4»
Herhst, — Gemeinniitzige Naturgeschichte des Thierreichs,
darin die merkwiirdigsten und niitzlichsten Thiere in
systematischer Ordnung beschrieben und die Ge-
schlechter in Abbildungen nach der Natur vorgestellt
werden, ausgefertigt von G. H. Borowsky^ fortgesetzt
von /. F, W. Herhst, Achter Band, von den Insek-
ten. Berlin und Stralsund,. 1787, 8.
llliger — vide Rossi*
Joerdens. — Geschichte der kleinen Fichtenraupe oder
der Larve von der Phalaena monacha Linn. von 7. H,
Joerdens^ mit 1 Kupfertafel. Hof, 1798, 4.
Jurine, — Nouvelle methode de classer les Hymenopteres
et les Dipteres par L Jurine, Tome I, a Geneve,
1807, 4.
Karsten, — Museum Leskeanum. Regnum animale, quod
ordine systematico disposuit atque descripsit D, L. G.
Karsten, Vol. I, cum IX iconibus pictis. Lipsiae,
1789, 8.
2*
XX
Koh, — Die wahre Ursach der Baumtrockniss der Nadel-
walder durch die Naturgeschichte der Forlphalaene
(Phah Noctua piniperda) erwiesen u. s. w, von /. A^
Koh^ mit drey illuminirten Kupfertafeln. Niirnberg,
1786) et Frankfurt und Leipzig, 1790. 4.
Kratzenstein, — C G. Kratzensteins Abhandlung von der
Erzeugung der Wiirmer im menschlichen Korper.
Halle, 1748, 8.
L, — V. Linneus^
Lamarck, — Histoire naturelle des animaux sans vertebres
etc. par M, le Chevaher De Lamarck, Tome 4me.
Paris, 1817, 8.
Jjatreille. — Precis des characteres generiques des insectes,
disposes dans un ordre naturel, par le citoyen Latreille,
a Brieve, an 5-, (1796), 8. — Idem auctor et Olivier
in: Nouveau dictionnaire d' histoire naturelle appli-
quee aux arts etc* par une societe de naturalistes et
d' agriculteurs, avec des figures. Paris, 8. Tome
n, XI, XX et XXII, 1803, I804. — Histoire naturelle
generale et particuliere des crustaces et des insectes,
par P. A, Latreilley Tome III et XIII, Paris 1802 et
1805j 8. — Considerations generales sur 1' ordre naturel
des animaux composant les classes des crustaces, des
arachnides et des insectes, etc. par P. A, Latreille,
Paris, 1810, 8.
Lepechin. — Herrn L Lepechin Tagebuch der Reise durch
verschiedene Provinzen des russischen Reichs in den
Jahren 1768 — 1769 5 aus dem Russischen iibersetzt
von M. C. H. Hase. Erster Theil. Altenburg, 1774, 4-
Leske — vide Karsten,
L. seu Linn, aut Linneus. — Caroli Linnaei Systema Na-
turae. Lugduni Batavorum, 1735, FoL maj. — Ejus-
XXI
dem editio decima. Tomus L Holmiae, 1758, 8. (ad
editionem decimam Holmiensem, Halae Magdebur-
gicae, 1760, 8). — Ejusdem editio duodecima refor-
mata. Tomi I Pars II. Holmiae, 1767. 8. — Caroli
Linnaei Animalia per Sueciam observata, in Actis
literariis et scientiarum Sueciae anni 1736, cum figuris
aeneis. Upsaliae* 4« — Ejusdem Fauna Suecica^ Lug-
duni Batavorum, 1746« 8. Editio alteraj Stockhol-
miae, 1761, 8.
Maier — vide Preysler,
Marsham. — Observations on the oeconomy of Ichneumon
manifestator Linn. by Th. Marsham in Transactions
ofthe LinneanSociety. Vol. III, London, 1797.4.
Moufetus^ — Insectorum sive minimorum animalium
theatrum, olim ab E. WottonOy C. Gesnero et T, Pen-
■ nio inchoatum, tandem T. Moufeti opera etc. per-
fectum et ad vivum expressis iconibus supra quingen-
tis illustratum. Londini, 1634- Fol.
Miiller. — Zoologiae danicae ■prodromusj seu Animalium
Daniae et Norvvegiae indigenorum characteres nomina
et synonyma imprimis popularium, auctore O. F, Mill-
ler, Havniae, 1776, 8- — Fauna Insectorura Fried-
richsdalinuy sive methodica descriptio insectorum agri
Friedrichsdalensis etc, (auctore eodem). Hafniae et
Lipsiae, 1764, 8-
Nees ab Esenbeck. — Ichneumonides adsciti in genera et
famihas divisi a Doctore Nees ab Esenbeck, in: Der
Gesellschaft naturforschender Freunde zu Berlin Ma-
gazin fiir die neuesten Entdeckungen in der gesamm-
ten Naturkunde. Fiinfter Jahrgang. Berlin, 1811»
pag, 3. Sechster Jahrg., 1814, pag. 183- Siebenter
Jahrg. , 1815, pag. 243. — Lapton femorahs, eine
XXII
neue Iclineumonidengattung nebst einigen Bemerkun-
gen iiber verschiedene, unter Ophion Fabr. stehende,
Ichneumoniden- Arten j vom Dr. Nees von Esenb^ck,
jn demselben Magazine. Siebenter Jahrg., 1815) pag.
45. — Conspectus, vide Gravenhorst.
Pken. — Okens Lehrbuch der Naturgescichte. Dritter
Theil. Zoologie. Leipzig und Jena, 1815? 8.
Olaffen. — Des Vice-Lavmands E. Olaffens und des Land-
physici B, Povelsens Reise durch Island u. s. w., be-
schrleben von E* Olaffen; aus dem Danischen iiber-
setzt , mit 25 Kupfertafeln. Erster Theil. Koppen-
hagen und Leipzig, 1774, 4«
Olivier. — Encyclopedie melhodique. Histoire naturelle^
Insectes, par M. Olivier. Tome VIL Paris, 1792, 4.
Panzer. — Faunae Insectorum Germanicae Initia, oder:
Deutschlands Insecten, gesammelt und herausgegeben
von G. W, F. Panzer. 109 Hefte. Niirnberg, 1795
— 1809, 8 min. < — Kritische Revision der Insekten-
faune Deutschlands, nach dem System bearbeitet von
C. W. F. Panzer; 1 bis 100 Heft. Zweites Bandchen,
mit zwei illuminirten Kupfertafeln. Niirnberg, 1806,
8, auch unter dem TiteL* Entomologischer Versuch,
die Jurineschen Gattungen der Linneischen Hyme-
nopteren nach dem Fabriciusschen System zu priifen,
in Bezug auf die in der deutschen Insektenfaune be-
kannt gemachten Gattungen und Arten dieser Klasse
u. s. w. — D. I. C. Schaefferi Iconum Insectorura
circa Ratisbonam indigenorum enumeratio systematica
opera et studio G. W. F. Panzeri, oder: Systemati-
sche Nomenclatur iiber weiland Herrn D. I. C. Schaef-
fers natiirhch ausgemahlte Abbildungen regensburgi-
scher Insectejti, von G. W, F. Panzer. Erlangen,
1804, 4.
XXIH
Plinius. — Caji Plinii secundi Historiae mundi libri
XXXVIl (editionibus pluribus),
Poda. — Insecta musaei Graecensis, quae in ordines ge-
nera et species juxta Systema naturae Caroli Linnaei
digessit A^. Poda. Graecii, 1761 > 8 min.
Pollich. — /. A. Pollich von Insekten, die in des Ritters
von Linne Natursysteme nicht befindlich sindj in:
Bemerkungen der kuhrpfalzischen physikalisch-oeco-
nomischen Gesellschaft , vora Jahre 1779. Lautern,
1781 ) 4. — Idem auctor de insectis, quae in cel. Lin-
naei systemate naturae non prostant, in Novis Actis
physico-medicis Acad. Caes. Leop. Carol. Naturae
Curiosorum etc. Tom. VII. Norimbergae, 1783? 4.
Pontoppidan. — Erich Pontoppidans kurzgefasste Nach-
richten, die Naturhistorie in Dannemark betreffend,
aus dem Danischen iibersetzt, mit Kupfe^n. Kopen-
liagen und Hamburg, 1765? 4- — Ejusdem Danischer
Atlas, oder Beschreibung des Konigreichs Dannemark,
u. s. w. aus dem Danischen iibersetzt und mit Anmer-
kungen begleitet von /. A. Scheiben. Band I, Theil I.
Koppenhagen und Hamburg, 1766» 4 maj.
Preysler. — Beobachtungen iiber Gegenstande der Natur
auf einer Reise durch den Bohmer Wald im Sommer
1791, von I. D, Preysler, I. T. Lindacker und I. K.
Hoser, in: Sammlung physikalischer Aufsatze, be-
sonders die bohmische Naturgeschichte betreffend,
von einer Gesellschaft bohmischer Naturforscher, her-
ausgegeben von D. /. Maier, Dritter Band, mit
Kupfern. Dresden, 1793, 8-
Pz, — vide Panzer,
Rajus. — Historia Insectorum, autore Joanne Rajo^ opus
posthumum. Londini, 1710? 4.
XXIV
Razoumowshy, — Histoire naturelle du Jorat et de ses
environs et celle des trois lacs des Neufchatel Morat
et Bienne etc. par M. la Cte G. de Razoumowsky*
Tome I, k Lausanne, 1789, 8.
Reaumur. — Memoires pour servir a Thistoire des Insectes
par M. de Reaumur, Tome II, IV et VI a Paris,
1736, 1738, 1742, 4.
Retzius. — Caroli De Geer Genera et species Insectorum
e generosissimi auctoris scriptis extraxit, digessit, la-
tine quoad partem reddidit et terminologiam insecto-
rumLinneanam addidit A. I. Retzius. Lipsiae, 1783, 8.
Riche. — Tn: Actes de la societ^ d' histoire naturelle de
Paris. Tome I, Partie I, a Paris, 1792. Fol.
Roesel. — Der monatlich herausgegebenen Insecten-Be-
lustigung zweiter Theil, welcher acht Classen ver-
schiedener u. s. w. Insecte enthalt, alle nach ihrem
Ursprung u. s. w. beschriehen und in sauber illumi-
nirten Kupfern vorgestellt von A. I. Roesel^ Niirn-
berg, 1749, 4. (Abtheilung : von Hummeln und
Wespen).
Rossi. — Fauna Etrusca, sistens insecta quae in provinciis
Florentina et Pisana praesertim collegit P. Rossius;
Tomus II, Liburni, 1790, 4; iterum edita et anno-
tatis perpetuis aucta a D. C. Illiger. Tomus IJ. Helm-
stadii, 1807, 8. — Mantissa insectorum, exhibens
species nuper in Etruria coliectas a P. Rossio. Tomus
n. Pisis, 1794, 4.
Schaeffer. — D. I. C. Schaefferi Icones insectorum, circa
Ratisbonam indigenorum, coloribus naturam referen-
tibus expressae. Volumina tria. D, L C. Schaeffers
natiirlich ausgemalte Abbildungen regensburgischer
Insecten, Drei Bande. Regensburg, I766, 4.—
xxy
Ejusdem Elementa entomologica. CXXXV tabulae,
aere excusae, floridisque coloribus distinctae. Einlei-
tung in die Insectenkenniniss. 135 ausgemalte Kupfer-
tafeln. Regensburg, 1766? 4.
Scharfenherg. — Vollstandige Naturgeschichte derschadli-
chen Forstinsecten u. s. w., herausgegeben von I.M.
Bechstein und G. L, Scharfenherg, Dritter Theil,
Leipzig, 1805, 4j Die schonungswerthen oder niitz-
lichen Forstinsecten, pag. 953 — 976»
Schellenherg. — Entomologische Beitrage, von J. R, ScheU
lenherg. Erstes Heft. Winterthur, 1802, 4-
Schrank. — Beitrage zur Naturgeschichte von F. von Paula
Schrank. Leipzig, 1776» 8« — Entomologische Bei-
trdge^ von demselben, in: Schriften der berlinischen
Gesellschaft naturforschendtT Freunde, 1. Band, mit
Kupfern. Berlin, 1780, 8. — F. de Paula Schrank
Enumeratio Insectorum Austriae indigenorumj cum
figuris. Augustae Vindelicorum, 1781, 8« — Ver-
zeichniss beobachteter Insecten im Fiirstenthume
Berchtesgaden^ \on F.von Paula Schrank^ in: Neues
Magazin fiir die Liebhaber der Entomologie, heraus-
gegeben von /. C. Fiiessly. Zweiter Band. Ziirich,
1785, 8. — F. von Paula Schrank Baiersche Reise^
mit Kupfern. Miinchen, 1786, 8. — Sammlung na-
turhistorischer und physicalischer Aufsdtze^ heraus-
gegeben von demselben; mit Kupfern. Niirnberg,
1796, 8. — Fauna 5ozc«. Durchgedachte Geschichte
der in Baiern einheimischen und zahmen Thiere, von
demselben. Zweyter Eandj zweyte Abtheilung. In-
golstadt, 1802, 8.
Scopoli. — /. A. Scopolii Entomologia carniolica, exhibens
insecta Carnioliae indigena et distributa in ordines
generaspecies varietates, methodo Linneana. Vindo-
bonae, 1763, 8. — Deliciae Florae et Faunae Insu-
XXVI
bricae, seu novae aut minus cognitae species plantarum
et animalium, quas in Insubria austriaca tam sponta-
neas quam exoticas vidit descripsit et aeri incidi curavit
/. A, Scopoli. Pars I. Ticini, 1786, Fol.
Spinola. — Insectorum Liguriae species novae aut rariores,
quas in agro Ligustico nuper detexit descripsit et ico-
nibus illustravit M, Spinola, adjecto catalogo specie-
rum auctoribus jam enumeratarum, quae in eadem
regione passim occurrunt. Tomus II j fasciculos sistit
2, 3 et 4. Genuae, 1808, 4.
StracJc, — Aristoteles Naturgeschichte der Thiere, iiber-
setzt von Dr. F. Strach Frankfurt am Mayn, 1816. 8.
Stroem. — Beskrivelse over norske Insecter, ved Hans
Stroem; forste Stykke, andetStykke, in: Det Trond-
hiemske Selskabs Skrifter. Tredie et fierde Deel, med
Kobbere. Kiobenhavn, 1765 et 1768, 8. (Tomus
quartus sub titulo: Det Kongelige norske Videnskabers
Selskabs Skrifter)» — Beschreibung norvvegischer In-
sekten. Erstes Stiick , von I. Stroem^ in: DerDront-
heimischen Gesellschaft Schriflen; aus demDanischen
iibersetzt. Dritter Theil; mit Kupfern. Kopenhagen
und Leipzig, 1767, 8.
Sulzer. — Die Kennzeichendiexln^ekten., nach Anleitung
Aes konigl. schwed. Ritters Karl Linnaeus, durch XXIV
Kupfertafeln erlautert, und mit derselben natiirlichen
Geschichte begleitet, von /. //. Siilzer. Ziirich,
1761 , 4. — Dr. Sulzers abgekiirzte Geschichte der
Insekten, nach demLinneischen System. Erster und
zweiter Theil, Winterthur, 1776, 4.
Swammerdam. — Joannis Swammerdam etc. Historia In-
sectorum generalis, ofte AUgemeene Verhandeling
van de bloedeloose Dierkens etc. Het I Deel j met
XXVII
vytgesogte ajpbeeldingen verrykt. Utrecht, 1669, 4
min, — Joannis Swammerdamii Historia insectorum
generalisj ex Belgica latinam fecit H. C, Henninius.
Lugduni Batavorum , 1685, 4.
Thunberg. — . Novae Insectorum species descriptae a C. P.
Thunherg^ in: Novorum Actorum Regiae Societatis
Scientiarum Upsaliensis Volumine quarto, Upsaliae,
1784, 4. — Insecta Hymenoptera, illustrata a C. P,
Thunherg. Pars I. Ichneumonidea, in: Memoires
de r Academie imperiale des sciences de St. Peters-
bourg. Tome VH. St. Petersbourg, 1822, 4»
Trentepohl — Revisio critica generis Ichneumonis specie-
rum, quae Kiliae in CI. Fabricii museo adhuc super-
stites sunt. Sectio I. auctore /. /. Trentepohl. Kiliae,
1825, 4» (Eadem Trentepohlii revisio iterum edita
et continuata est in: Isis von Oken, 1826, 1 bis 3
Heft. Jena, 1826, 4).
Villers. — Caroli Linnaei Entomologia, Faunae Sueciae
descriptionibus auctaj D. D. Scopoli, Geoffroy, De
Geer, Fabricii, Schrank etc. speciebus, vel in syste-
mate non enumeratis, vel nuperrime detectis, vel
speciebus GaHiae australis, locupletata, generum spe-
cierumquerariorum iconibus ornata, curanteetaugente
Carolo de Villers. Tomus tertius. Lugduni, 1789, 8.
Walckenaer. — Faune parisienne. Insectes; ou Histoire
abregee des Insectes des environs de Paris, classes
d' apres le systeme de Fabricius etc, accompagnee de
sept planches gravees, par C. A. Walckenaer. TomelL
Paris, an XI (1802), 8-
N O M I N A
URBIUM, PAGORUM, MONTIUM, ALIORUMQUE
LOCORUM, QUORUM IN HAC ICHNEU-
MONOLOGIA MENTIO FACTA EST.
■^ho^ urbs Fenniae.
Ahdenstedt, pagus hildesiensis»
Alfort^ urbs Galliae,
Altona,
Altwasser, oppidulum silesiacum.
Barterode, pagus hannoveranus,
Bautzen^ oppidum lusaticum.
Berlin^
Bonn,
Bremen,
Briegy urbs in Silesia.
Brunsuigay Braunschweig.
Carlshrunn, fontes salutares in Silesia austriaca.
Casan.
Caucasus,
Celle, urbs hannoverana.
Chamojiixy vallis in Sabaudia.
Coselj pagus silesiacus prope Vralislaviam.
Cracau,
XXIX
Creminiecz^ urbs in Volhynia,
Cudova^ pagus in Silesia.
Dresden,
Flinsherg^ oppidulum in Silesia,
Florenz,
Freiburg in Brisgovia.
Fiirstenstein, arx Comitis de Hochberg in Silesia.
Gleichen, colles duo in confiniis Hannoverae et Hassiae.
Gdttingen,
Grohnde^ pagus prope Gottingam.
Grunwitz^ pagus silesiacus.
Gryphiswalda^ Greifswalde.
Habelschwerdt, oppidum silesiacum.
Halle ^ Hala Saxonum,
Hamburg,
Hannover^
Havnia , Coppenhagen,
Heidelberg.
Heidersdorf^ pagus silesiacus,
Helmstedt,
Hennersdorf^ pagus silesiacus.
Herzberg^ urbs in Hercynia.
Hirschbergy urbs in Silesia.
Idria,
KieL
Kochs Lust, caupona in colle, Heimberg dicto, prope
Gottingam.
Landeckj oppidum silesiacum.
Landshuty oppidum silesiacum,
Langenau^ pagus silesiacus.
Leerte^ pagus luneburgensis,
Leipzig.
Lobenstein, pagus in Silesia austriaca.
London.
Lugdunum, Batavorum.
Marienthaly monasterium in Lusatia superiore.
XXX
Marseille,
Meffersdorfy pagus in Lnsatia borussica,
Meiningen.
Militschj oppidulum Silesiae.
Moeckern, pagus Marchiae mediae»
Mon achium, Mii n ch en .
Montpellier,
Moscau.
Miinden, urbs hannoverana»
Neisse, urbs in Silesia,
Netley, in Anglia.
Neuschoneberg, pagus prope Berolinum.
Niesky, oppidum in Lusatia.
Niirnherg,
Oberkircheji y mutandura est in Hubertkirchen y fabrica
ferri in Silesia austriaca;
Oedelem, pagus hildesiensis»
Oldenburg.
Paris.
Parma.
Pepelwitz, pagus prope Vratislaviam.
Pichelsberg, pagus in Marchia media.
Pirschen, pagus silesiacus.
Pless, oppidum in Silesia superiore.
Plesse, luinae arcis montanae prope Gottingam,
Prag.
Regiomontium, Konigsberg.
Reichenstein, oppidum silesiacum.
Reiftraeger, mons in Sudetis Silesiae.
Reinerz, oppidum silesiacum..
Reinhausen, pagus prope Gottingam»
Salzbrunn, pagus silesiacus.
Salzwedel, oppidum hannoveranum.
Sarepta,
Scheidnich, pagus prope Vratislaviam,
Schleiwitz, pagus silesiacus.
XXXI
Schneeherg, mons in comitatu Glazensi.
Schneekoppe, caciimen altissimum Sudetarum Silesiae,
Sihyllenort^ pagus silesiacus.
Sickershausen^ pagus in Franconia.
Skarsine^ pagus silesiacus,
Steglitz, pagus Marchiae mediae.
Stralsund.
Stutgard.
Szohor^ mons prope urbem Neutra m Ilungaria»
Taurinum^ Turin.
Ticinum^ Pavia»
Tigurum^ Ziirich»
Toeplitz^ oppidum in Bohemia,
Trajectum ad Moenum^ Francofurtum.
Trajectum ad Viadrum^ Francofurtum.
Trentschin^ oppidum Hungariae superioris,
Treschen^ pagus silesiacus.
Upsal.
Pin dohona , Wi en.
Vratislavia^ Breslau.
Warmhrunn^ oppidulum Silesiae.
Woelfelsgrund^ vallis sub monte Schneeberg in comitatu
Glazensi.
Zittau^ oppidum lusaticura.
Zohten, oppidum et mons in Silesia,
PROLEGOMENA.
C A P U T I.
Historia culturae Ichneumonidum,
i iezatorum genera, quorum feminae ova in larvas
aliorum insectorura, rarius in ova eorum, aut in
insecta periecta, praecipue autem in erucas papi-
lionum, deponunt, quorumque larvae, ex ovis istis
provenientes, in corpore erucarura ipsarum degunt,
donec in pupam transrautantur, hodie generaliter
nomine I chneumonum seu Ichneumonidum desig-
nantur.
TSum haec insecta, seu vitae eorum ratio, tem-
poribus reraotissimis jara nota fuerint, plane in-
certura est: In Aristotelis historia naturali anima-
lium nullum illorum invenitur vestigium mani-
festum. Strack, translator illius operis philosophi
graeci, putat quidem (pagina 256, in nota 160)
Ichn. Europ. Pars I. 1
2 HISTORIA CULTURAE
Aristotelem, ubi, in §. 6 capitis XVII libri V,
de bombylio et necydalo loquitur, mutationera et
proventum Ichneumonis cujusdam observasse, nec
vero satis clare explicasse, sed haec opinio mera
est hypotesis, nulloque argumento firmo suffulta.
Recte autem monet Strack, illam Piezatorum spe-
ciem, quarii Aristoteles nomine Ichneumonis de-
signavit, nullo modo ad nostros Ichneumones
referri posse, sed Sphegem esse, nam larva ejus
haud in vivis erucis insectisve degit, sed illeAristo-
telis Ichneumon araneas periniit easque fert in ni-
dum suum, id quod haud Ichneumonum nostratium
sed Sphegum moribus respondet. — IN^ec apud Pli"
nium secundum vestigia notionis circa Ichneumo-
nes invenimus, sed Romanus noster, in capite XXI
libri XI, verba ipsa Aristotelis repetiit. — Primus
qui, quout sciam, evolutionis Ichneumonum men-
tionem fecit, Aldrovandus est. Pagina 100, ubi
de coitu et partu papilionum disseritur, auctor haec
profert verba : » Observavi bis erucam, quam inter
»brassicas ceperam, primo parere ova lutea, tenui
» etiam involuta lanugine, iisque editis in chrysali-
» dem commutari, eisdem quo illa fuerat coloribus,
»luteo viridi et nigro, et quod mirum mihi vide-
»batur, ex iis ovis volucria erumpere animalcula
» adeo exigua, ut visum fere subterfugerent, qualia
»scilicet in vesicis ulmorum reperiri solent. Qua-
»tuor habebant alas, Papilionum more, sed coire
»eas nonobservavi. Colore sunt viridi ac luteo,
»atris respersa maculis superne, inferne tota sub-
»lutea. « Quisque perspiciet, Aldrovandum hoc
ICHNEU3I0NIDUM. 3
loco folliculos larvarum cujusdara speciei Micro-
gastrorum , ex eruca papilionis brassicae prorup-
tarum, pro ovis erucae ipsius habuisse. Eadem
pagina autera narrat auctor: »Alia eriica, cum ex
» ea pulchrura quemdam expectarem papilionem,
»mihi peperit ova numero quadraginta, magnitu-
»dine grani tritici, luteo colore, tenui obducta
» cartilagine, in quorum singulo inerat vermiculus,
»sed numquid postea ex hisce vermibus fierent
»chrysalides, ut verisimile est, ut verura fatear,
» nescio qua incuria haud observavi. « — Paulo
post (1634) Moufet quosdara Ichneuraonides
publici juris fecit: Ejus secunda muscarum longa-
rum species sine dubio est Pimpla instigator.
Tertia quoque ad Ichneumonides adhibenda esse
yidetur, sed incerta est. Eadem pagina 63 auctor,
sub nomine muscarura bipilium, Foenos descrip-
sisse et icone exhibuisse videtur. Pagina 64 Tri-
pilium niuscarura prima Pimpla esse potest; altera
certo hujus generis est, et quidem Pimpla mani-
festator, aliave, illi affinis. Sed vitae ratio horura
insectorura auctori omnino fugisse videtur. —
Eodem fere tempore Goedart , studio et amore
mores et metaraorphosin insectorura, praeprirais
papilionura, observans, saepius, se invito, ex
erucis et chrysalidibus eorura Ichneuraones educa-
vit. Omnia autem, quae vidit et observavit,
descripsit iconibusque illustravit. Licet autem
Goedart jam anno 1635 his studiis deditus fuerit,
tamen liber ejus, de metaraorphosi insectorura,
haud prius quara anno 1662 in lucera prodibat.
l^
^ HISTORIA CULTURAE
Ichneumon, in parte II, sub n. 37, fig. 3 exhibitus,
Ophion est, a nonnullis auctoribus ad Ophionem
luteum adhibitus, quocum etiam congruit; n. 16,
fig. 3 aut Ichneumon genuinus est aut mas Ophio-
nis cujusdam; n. £9, fig. 3, nec non Partis I, n. 47,
fig. 1, et n. 58, fig. 2 ad Ichneumonides referri de-
bent. — - Goedartum sequebatur celeberrimus
Swammerdam^ qui ingeniose insecta, secundura
varios modos mutationis, in ordines digessit. Pseu-
dosphecae j quae vel ad tertium vel ad quartum
ordinem pertinent (pag. 94 et 133), nostros quo-
que Ichneumonides complectuntur, quorum plu-
res, secundum habitationem et metamorphosin lar-
varum, ab auctore celeberrimo descripti sunt. Ad
pseudosphecas etiam relertur musca devorator
(Verflinder) Goedarti, ita denominata, quod ara-
neas e medio tollere solet, unde, e sententia
Swammerdamii, commodius ei nomen esse possit
Vespae I chneumonis . Ex his apparet, tempore
Swammerdamii haud nostros Ichneumonides, sed
Spheges, nomine Vesparum Ichneumonum ^ quo
jam Aristoteles, ut supra mentio facta est, de
Sphege, araneas interficiente, usus est, designa-
tos esse. — Versus fmem hujus saeculi Ray quo-
que florebat. Historia insectorum ejus quidem
demum anno 1710, post obitum Raji, in lucem
prodiit, auctor vero jam anno 1667 incumbebat in
observationes de Ichneumonibus, quod ipse, pa-
gina 254 libri laudati, testatur. Ray caeterum pri-
nius nomen Ichneumonum in ea quoque Piezata
transtulisse videtur, quae hodie sola nomine illo
ICHNEUMONIDUM.
designantur. Pagina XV auctor dicit: »Muscae
»illae audaces, quas Vespas Ichneumones vocant,
»in corpora erucarum ova sua imniittunt;« quae
quidem verba ad nostros Ichneumonides adhibenda
sunt. Paginis £53 — 259 species £9 descriptae
sunt; sed e descriptione speciei 11, erucas in cuni-
culum deportantis, quem sibi prius in terra exca-
vaverat, patet, Rajum etiam spheges veros in-
ter Vespas Ichneumones recensuisse. Species 14
autem Crabro cribrarius esse videtur.
Studium insectorunij saeculo decimo septimo
incitatum, decimo octavo surrigebat, sensimque
increscebat ad araplitudinem immensam. Etsi vero
entomologi plurimi ad Glossata et Coleoptera pro-
pensiores erant, Ichneumones tamen haud neglige-
bantur, sed singula hujus saeculi decennia plures
viri celebres ornant, etiam de Ichneumonibus bene
et optime meriti. Primo decennio adhuc vivebat
Ray, supra jam laudatus. — Secundo Albin, inter
insecta britannica, Ichneumones quoque descripsit.
— Tertio noster Frisch descriptiones suos insec-
torum edere incipiebat, copiam haud contemnen-
dam observationum exactissimarum circa historiam
naturalem et mutationem horum animalium exhi-
bens. Ingenio studioque sedulus, partes externas
corporis Piezatorum examini exactissimo anato-
mico subjiciebat, denominationibusque aptissimis
designabat; ipsorum instrumentorum cibariorum
fabricam et structuram optime cognoscebat (confe-
ras Fasc. II, Cap. II, tabulam II), nec minus accu-
rate contextum alae, formasque et situs cellularura
O HISTOKIA CULTURAE
ejus, non solum descripsit sed etiam ad distin-
guenda genera adhibuit (v. c. Pepsin et Ophionem
pagina 12 fornia diversa cellularum distinxit).
Tabulae omnes descriptionum Insectorum probant,
auctorem cellulas istas praecipue respexisse. Sed
coaetanei ejus, et qui paulo post eum scribebant
Entomologi, partes^ illas omnino negligebant,
donec, versus finem hujus et initio sequentis sae-
culi, Fabricius et Jurine, ille instrumentis ciba-
riis, hic alarum cellulis, ad stabilienda genera
usi sunt. Auctor laudatus plurium ichneumonum
metamorphosin vidit et descripsit. In fasciculi V
pagina 34 Frisch miratur magnam copiam specie-
rum generis Ichneumonum, gloriaturque, se hic
jam decimam sextam earum describere. Bone
Frischi, quid hodie diceres! — Decennium quar-
tum nominibus Linnaei et Reaumurii celebratum
est. Ille anno 1735 Systema suum naturae primo
edebat, et in ordine secundo Insectorum, An-
gioptera (i. e. Glossata, Neuroptera, Hymenoptera
et Diptera) continente, genus Ichneumonum,
»cauda aculeo partito, alis quatuor, « designabat.
Praeterea quoque, anno sequente, in Actis sueci-
cis, animalia per Sueciam observata recensebat,
inter quae etiam Ichneumones quosdam. — Quis
autem haud nosceret commentationes Reaumurii,
quantitate et qualitate observationum et experi-
mentorum, circa historiam naturalem insectorum
institutorum, praestantes. Auctor etiam plures
Ichneumones, eorumque ortum et metamorphosin,
descripsit. — In decennio quinto Linnaeus con-
ICHNEUMONIDUM. 7
tinuabat scrutatores naturae operibus ingenli et
studii sui donare. Fauna suecica ejus plures novas
species Ichneumonum exhibebat. — Reaumur ulti-
mum tomum commentationum suarum publici
juris faciebat. — /?o^^e/ autem illius vestigia pre-
mebat, observator oculatissimus, pictor egregius,
qui multa insecta, praecipue glossata, et mutatio-
nes eorum, descripsit et iconibus elegantissimis
atque accuratissimis illustravit. Pars secunda deli-
ciarum ejus (Insectenbelustigung) plures etiara
Ichneumones exhibet. — Decennium sextum in-
troducebat DeGeerum et, cum eo, multas novas
observationes et experimenta circa insecta eorum-
que naturam et vitam. Auctor plures Ichneumones
educavit, haecque insecta, secundum novam me-
thodum, in novem classes distribuit (pagina 558
Tomi I): I. Antennis apicem versus sensim gra-
cilioribus; abdomine haud petiolato, basi thoracis
latitudine vel paulo angustiore, appendice elon-
gata terminali (Sirices). II. Antennis apicem ver-
sus sensim gracilioribus; abdomine elongato sub-
cylindrico, apicem versus plerumque crassiore,
petiolo brevi (Pimpla e. g. persuasoria, manifesta-
tor etc). III. Antennis apicem versus sensim gra-
cilioribus; abdomine ovato elongato petiolato
(Ichneumon e. g. luctatorius, grossorius etc).
IV. Antennis apicem versus gracilioribus; abdo-
mine petiolato compresso, plerumque falcato
(Ophion e. g. luteus, ramidulus, etc). V. Anten-
nis apicem versus gracilioribus; abdomine petio-
lato, apice globoso (Sigalphus irrorator). VI. Ab-
8 HISTOHIA CULTUKAE
domine petiolato, dorso thoracis infixo. (Evania
et Foenus). VII. Antennis ramosis (Eulophus
Geoffr.). VIII. Antennis filiformibus; corpore
plerumque minuto (Codrus, Psilus etc). IX. An-
tennis moniliformibus, apicem versus crassioribus,
ut plurimum brevibus, interdum brevissimis; cor-
pore plerumque minuto (Diplolepis, Cleptes).
Postea vero, in tractatu 15 Voluminis secundi,
auctor, Linneum secutus, familiam primam, seu
Sirices, ab Ichneumonibus sejungebat, at Ichneu-
mones apteros in familiam peculiarem segregabat.
Caeterum autem Degeer jam sciebat^ saepius unius
ejusdemque speciei mares antennas unicolores,
feminas antennas alboannulatas habere. — In edi-
tione decima Systematis Naturae Linnaeiis quoque
plures novas species Ichneumonum describebat;
sejungens autem ab illis, atque in novum genus,
Sphex adpellatum, congregans illa insecta, quae
originitus ab Aristotele inde ad Swamraerdamii
tempora Ichneumones nominata erant. Inter ho-
diernos Ichneumones ergo nulla est species Ich-
neumonum veterum. Caeterum autem hoc genus
a Linnaeo in septem familias dispescebatur, quarum
1 abdomine sessili mucronato (Sirices), 2 — 6
colore scutelli et antennarum (Ichneumones ge-
nuini), 7 corpore minuto, antennis filiformibus,
abdomine ovato sessili (Diplolepides etc. ), defi-
nitae sunt.
Opera virorum celebratorum , jam recensito-
rum, valde excitabant et incitabant amorem reruni
naturalium et ardorem scrutatorum, ita ut horum
ICHNEUx^lONIDUM. 9
numeriis fere indies augeretur. Eorum, qui eliam
de Ichneumonidibus bene meriti sunt, in decennio
septimo multi commemorandi sunt: Anno 1761
Linnaeus , in editione altera Faunae Sueciae, plu-
ribus aucta speciebus, familiam Ichneumonum
primam in novum genus redigebat, nomine Siricis
designatum. — Eodem anno Poda insecta Musaei
graecensisedebat; Ichneumones autem intres fami-
lias distribuit: I. Abdomine sessili mucronato (Si-
rices); II. Scutello thoraci concolore, antennis
nigris setaceis (Bracones alis obscuris); III. Alis
hyalinis (Ichneumones genuini etc). Quidam
Ichneumones genuini autem in genere Sphegura
militant, e. g. Sphex disparis est noster Trogus
flavatorius, Sphex annularis noster Ichn. exten-
sorius, Sphex truncata noster Ophion ramidulus.
— Briinniche inter Insecta Siaellandica plures enu-
merabat Ichneumonides. — Sulzer etiam, in cha-
racteribus Insectorum (Kennzeichen der Insecten),
hoc genus dilucidabat. — Anno 1763 Scopoli ede-
bat Entomologiam carneolicam. Genus Ichneu-
monum, aculeo exserto, vagina bivalvi, definitum,
induas dispescitur familias: I. Alis posticis plica-
tis, abdomine apice mucronato (Sirices). II. Alis
omnibus planis, nec plicatis (Ichneumonides).
fl) Antennis fascia albida; i) Antennis totis nigris.
Quidam Ichneumonides autem, aculeo recondito,
in genere Sphegum latent: Sphex truncata Sco-
polii noster Ophion ramidulus est; Sphex crassi"
cornis, cujus larva in pupis Sphingis Tiliae et Pha-
laenae disparis degit, noster Trogus flavatorius;
10 HISTOHIA CULTURAE
Sphex respo'ides sine dubio ad Metopios adhibenda
est, necatorio et micratorio cognata. — Anno 1764
Geoffroy Volumen secundum Historiae Insecto-
rum edebat. Auctor a genere Ichneumonum Lin-
naei removebat: 1) Familiam primam (quam
Linnaeus ipse jam anno 1761, sub nomine Siricis,
in peculiare genus segregaverat), eamque in ge-
nus proprium, Urocerus adpellatum, collocabat;
£) plurimas species familiae ultimae, earumque
alias cum genere Cynipum conjungebat, alias
autem in novum genus, Diplolepis adpellatum,
antennis filiformibus quatuordecim-articulatis, ab-
domine ovato, ad latera compresso, subtus acuto,
petiolo brevi thoraci connexo, definitum, redi-
gebat. Classem septimam Ichneumonum Degeeri
quoque ad gradum generis peculiaris tollebat, sub
nomine Eulophi, Caeterum auctor plures species
novas Ichneumonum, quasdam feminis apteris,
descripsit; Spheges vero etiam cum Ichneumoni-
bus miscuit, nam species 63, alia insecta, impri-
mis araneas magnas, obruens et devorans, Sphex
est, veraque Vespa Ichneumon auctorum veterum;
species 74 quoque verus est Sphex. — Eodem
anno etiam O. F. MiiUer , in Fauna Fridrichsda-
lina, el Pontoppidan y in historia naturali Daniae,
plures Ichneumones recensebant. — Anno 1765
Stroem, inter Insecta norwagica, quosdam etiam
Ichneumones, describebat. — Anno 1766 celeberri-
raus Schaeffer , sedulus rerum naturalium descrip-
tor et pictor, Elementa entomologica et Icones In-
sectorum Ratisbonensium edebat, inter quaemultos
ICHNEUMONIDUM. 11
quoque Ichneuniones. — Anno 1767 Systeniatis
naturae Linnaei editio duodecima reformata appa-
rebat, numero specierum Ichneumonum aucto. — •
Annis 1768 et 1769 Lepechin, in itinere per Ros-
siam, quosdam Ichneumones describebat. — Initio
decennii octavi Olaffen , in descriptione itineris
per Islandiam, quorundam etiam Ichneumonum,
illic observatorum, mentionem faciebat. — Anno
1775 Fuesslin edebat catalogum Insectorum Hel-
vetiae , etiam Ichneumonum copiam exhibentem.
— Eodem anno L C. FabricixLS Systema Entomo-
logiae promulgabati Auctor, e Linnaei discipulis,
methodum Linnaeanam autem prorsum relinquens,
characteres generum Insectorum a solis instrumen-
tis cibariis desumens, genus Ichneumonum Lin-
naeanum, forma labii antennarumque definitum,
caeterum immutatum recipiebat, attameniJfi/fz7/(7/n
acarorum et forinicariam Linnaei ei consociabat.
Familias Linnaeanas quoque retinebat; sed Ich-
neumones apteros, inter quos etiam illas Mutillas
Linnaei, abdomine petiolato gaudentes, contra
leges naturae et systematis, inter familiae sextae
Ichneumones minutos, abdomine sessili, colloca-
bat. — Anno 1776 Fabricius characteres generum,
ex oris partibus sumtos, fusius explicabat. —
Sulzer, in historia naturali Insectorum, Ichneu-
mones, secundum methodum Linnaeanam, tracta-
bat. — O. F. MUller , \i\ Zoologiae danicae pro-
dromo, familias Ichneumonum Linnaeanas fere
immutatas retinebat, pluresque novas species hu-
jus generis designabat. — Schrank quoque, in
12 HISTORIA CULTURAE
Symbolis ad historiam naturalem, plures Ichneu-
niones describebat. — Anno 1779 Pollich species
inseclorura , in Systemate Linnaei desideratas,
edebat, inter quas etiam pulchram Ichneumoni-
dum speciem. — Anno 1780 Schrank, in
Symbolis entomologicis, quosdam etiam Ichneu-
mones describebat. — O. Fabricius, in Fauna
Groenlandica descriptionem Ichneumonis modera-
toris exhibebat. — Anno 1781 /. C. Fabricius Spe-
eies Insectorum edebat, inter quas etiam plures
novos Ichneumones: — Schrank Enumerationem
Insectorum Austriae publici juris faciebat et, licet
in genere Ichneumonum familiis Linnaeanis usus
sit, haec tamen verba, pagina 378, addebat: »Mihi
» quidem nullum dubium est, in hoc genere saepe
)) contingere, ut idem insectum, sed sexu diversum,
»diversa sortiatur nomina. Nec confusioni facile
))medela invenitur; a casu solummodo et diuturno
))tempore expectanda est, quandoquidem neclarva,
)) et haec plerumque ad declarationem consumma-
))tam abscondita, nec habitatio victusque, quid-
)) quam decidunt. Illud praeterea observasse mihi
))videor, divisionem hujus generis insectorum,
))quae ab antennis aibo-annulatis et unicoloribus,
))a scutello flavicante et thoraci concolore, statui-
))tur, quamque et ego, illustris Linnaei secutus
))exemplum adhibui, invita natura a notis istis
))desumi.a Caeterum vero auctor Ichneumones
duos apteros (840 et 841) sub genere Mutillarum
quidem descripsit, confitetur autem ipse, has spe-
cies nihil aliud esse quam Ichneumones veros apte-
ICHNEUMONIDUM. 13
ros, quales etiam Geoffroi et Fabricius jam de-
scripserunt. — Amio 1783 Pollich iterum descrip-
tiones Insectorum, quae in Linnaei Systemate Na-
turae non prostant, edebat, — Retzius conspectum
concinnum insectorum, quae Degeer in opere suo
magno, supra jam laudato, tractaverat. — Anno
1784 Tliunberg y inter novas Insectorum species,
etiam Ichneumones quosdam describebat. — Anno
1785 Fourcroy catalogum Insectorum parisien-
sium edebat, in quo, praeter Insecta Geoffroiana,
plures novae species, et inter has etiam Ichneu-
mones nonnulli, diagnosibus brevibus, descripti
sunt. — Anno 1786 Scopoli, in Deliciis insubricis,
quosdam Ichneumones describebat. — Schrank,
in itinere bavarico, plures horum insectorum ob-
servabat. — Anno 1787 Herbst, continuator Histo-
riae animalium, a Borowskyo inchoatae, Ichneu-
mones etiam describebat. — /. C Fabricius, in
Mantissa Insectorum, species plures novas Ichneu-
monum promulgabat. — Anno 1788 Gmelin, in
Tomo primo Systematis naturae Linnaei editionis
decimae tertiae, genus Ichneumonum, cum fami-
liis ejus Linnaeanis, immutatum retinebat, sed
omnes novas Ichneumonum species, ab aliis aucto-
ribus descriptas, ei inserebat, omni tamen discri-
mine critico neglecto. — Anno 1789 Villers l^wlo-
mologiam Linnaei seorsim edebat, multis speciebus
novis, etiam in genere Ichneumonum, locupleta-
tam. Auctor quoque phires species apteras in
genus ilhid suscepit, sed I chneumonem acarorum
et formicarium sub genere Mutillarum retinuil,
14 HISTORIA CULTURAE
addita tanien adnotatione, has duas species forsan
ad Ichneuniones referendas esse. — Razou7no(^skyy
in historia naturali montis Jorat, quosdam Ich-
neumones describebat. — Karsten ^ in catalogo
Musei Leskeani, plures Ichneumonum species,
nondum editas, brevibus diagnosibus exhibebat. —
Anno 1790 Rossi inter Ichneumones etruscos plu-
res species novas describebat. Generi Ichneumo-
num auctor characteres Fabricianos praefixit, sed
familias Linnaeanas retinuit. — Kob et Panzer, in
opere de vastatione arborum aquifoliarum, Ich-
neumonum quoque notionem adaugebant. In hoc
opere Panzer insecta recensita nommibus syste-
maticis designavit, Kob historiam naturalem eorum
narravit. — Anno 1791 Christ, in libro de Apibus
et Vespis, Ichneumones methodo Linnaeana tracta-
bat, sed apteros in familiam peculiarem colli-
gebat, et species familiae octavae, quae sextae Lin-
naei respoudet, nomine Cynipsichneumonum de-
signabat. — Anno 1792 Oliuier ^, in Encyclopaedia
methodica Gallorum, sub articulo Ichneumonum,
methodum Linnaeanam secutus, plures novas spe-
cies describebat. — Riche quoque, in Commen-
tariis Societatis parisiensis, ad amplificationem
generis Ichneumonum contribuebat. — Anno 1793
/. C. Fabricius Entomologiam systematicam ede-
bat, multis novis speciebus, etiam in genere Ich-
neumonum, auctam. — Preysler , in Collectaneis
Societatis bohemicae, quosdam Ichneumones Bohe-
niiae describebat. — Anno 1794 Mantissa insecto-
rum Rossii nonnullos Ichneumones exhibebat. —
ii
ICHNEUMONIDUM. 15
Anno 1796Schrank, in collectione tractatiium phy-
sicorum, quosdam Ichneumones promulgabat. —
Panzer Faunam Insectorum Germaniae, opus egre-
gium, inchoabat, cujus cenluria prima fasciculorum
anno 1805 conficiebatur; utinam haec fauna nun-
quam interrupta fuisset. Plurium etiam Ichneu-
monum icones elegantes exhibet. — Eodem anno
Latreille, cujus methodus nostro tempore, de
inethodo Fabriciana victoriam reportavit, primum
conspectum characterum generum Insectorum ede-
bat. Auctor species Ichneumonum, abdomine
compresso petiolato, petiolo dorso metathoracis
inserto, tibiis posticis incrassatis, in genus pecu-
liare, Gasteruption adpellatum, segregabat. — •
Anno 1797 Marsham, in Commentationibus Socie-
tatis Linnaeanae, observationes de oeconomia Ich-
neumonis manifestatoris promulgabat. — Anno
1798 Fahriclus, in Supplemento Entomologiae,
ex agmine Ichneumonum tria nova genera, cha-
racteribus distinctivis ex oris partibus desumtis,
segregabat, nempe: 1) Banchos, capite transverso;
abdomine vix petiolato, compresso, apice acuto
absque aculeo etc; 2) Ophiones , capite trans-
verso; abdomine elongato petiolato falcato (cora-
presso), postice clavato, aculeo brevissimo, etc;
3) Foenos, seu eosdem Ichneumones, quos jam
anno 1796 Latreillc, sub nomine Gasteruptiorum,
in geiius peculiare removerat. — Cederhielm , u\
Fauna ingrica, etiam Ichneumones illius regionis
recensebat. — Anno 1799 decas prima illustratio-
num iconographicarum Coqueberti in lucem pro-
16 HISTORIA CULTURAE
dibat, secunda anno 1802, Entomologisque quas-
dam species Ichneumonum exhibebant. — An-
nus 1802 fertilis erat productis entomologicis:
Schranky in Tomo secundo Faunae boicae, multos
Ichneumones describebat, eosque in sex familias
dispescebat. Methodum Linnaeanam, praeternatu-
ralem autem, characteres familiarum a colore an-
tennarum et scutelli desumendi, relinquens, rectius
ad methodum Degeeri fere oblitam reversus est,
et characteres illos a forma abdominis desumsit.
Familiae Schrankii hae sunt: I. Abdoraine petio-
lato compresso (Ophiones). II. Abdomine pe-
tiolato subcylindrico. III. Abdomine obverse lan-
ceolato. IV. Abdomine petiolato ovato (Ichneu-
mones). V. Abdomine sessili (Pimplae). VI.
Ichneumones minuti. In nota, quae huic generi,
paginis 311 — 316, addita est, auctor confitetur,
agmen Ichneuraonum in pluria genera disjungi
posse, eorumque sex proponit: I. Incuhus ; palpis
quatuor, anticis longioribus; lingua nulla; anten-
nis integris (haud fractis) filiformibus multiarti-
culatis, articulis distinctis; abdomine forma di-
versa; aculeo exserto; e. g. Ichn. aphidum (^Mi-
crogastri). II. Comedo ; palpis quatuor, anticis
longioribus; lingua nulla; antennis fractis sirapli-
cibus (haud ramosis); abdomine forma diversa;
aculeo exserto; e. g. Ichn. larvarum (Cleptes;
Degeeri farailia 9). III. Pnigalio; palpis quatuor,
anticis longioribus; lingua nuUa; antennis raraosis;
abdomine forma diversa; aculeo exserto; e. g. Ichn,
pectinicornis Linn. {Eulophus Geoffr. Degeeri
ICHNEU3IONIDU3I. 17
famllia 7). IV. Paniscus ; palpis quatuor, an-
ticis longioribus, antennis integris siniplicibus
multiarticulatis setaceis; abdomine lalcato; aculeo
exserto; e. g. Ichneunion luteus (^Ophiones , De-
geeri familia 4). V. Ichneumon; palpis quatuor,
anticis longioribus; linguanulla; antennis integris
simplicibus multiarticulatis setaceis; abdomiiie
depresso; e. g. Ichneumones familiae tertiae (/cA-
neumones proprie sic dicti; Degeeri familia 3).
\\. Ephialtes ; palpis quatuor, anticis longioribus;
lingua nuUa; antennis integris simplicibus multi-
articulatis setaceis; abdomine cylindrico; aculeo
exserto; e. g. Ichn. compunctor (manifestator;
Pimplae; Degeeri familia 2). — Latreille, viam
totam novam in campo Entomologiae sibi struens,
novamque Insecta ordinandi methodum promul-
gans, familiam Ichneumonidum, in vohimine tertio
Historiae naturalis Crustaceorum et Iiisectorum,
in duas divisiones et plura genera et subdivisiones
dispescebat, hoc modo :
Divisio /, Ichneumones proprie dicti ; genus ;
Ichneumon, palpis maxillaribus quinquearticula-
tis, labialibus triarticulatis: A. Leptogastri; an-
tennis setaceis longis crassis, circiter 16 — 18 ar-
ticulis parum distinctis; palpis maxilLiribus fili-
formibus curvatis, articulis subaequalibus; cor-
porebrevi; abdomine sessili parvo depresso, sub-
tus carinato; aculeo brevi; pedibus posticis mag-
nis {Microgastri). B. Rostrulati ; antennis cor-
pore brevioribus aut ejus longitudine, articulis 30
aut pluribus; ore rostritormi, rostro fere perpen-
Itlui. Europ. Pars I. 2
18 HISTORIA CULTURAE
diciilari (^Bracones): 1. Rostro longo, palpis
maxillaribus paulo breviore; abdoniine oblongo;
lamina, basin aculei obtegente, haud apicem ab-
doniinis excedente, e. g. Ichn. desertor L. urina-
tor, nominator F. 2. Rostro brevi, palpis maxil-
laribus mullo breviore; abdomine ovato; lamina,
basin aculei obtegente, apicem abdominis exce-
dente, e. g. Ichn. denigrator F. C. Mystacini;
antennis setaceis longis, articulis 30 autpluribus;
palpis setaceis, maxillaribus valde longis pendulis.
1. Abdomine ovato, e. g. Ichn. flavatorF. {Bra-
cones). 2. Abdomine elongato, e. g. Ichn. exten-
sor {Pimplae). D. Longicolles ; antennis seta-
ceis, prope ad os insertis, articulis saltem 30;
mandibulis nec dentatis nec fissis; e. g. Stephanus
coronatus Pz. Ichn. serrator Fabr. (Stephanus et
Bracones). E. Sphaerocephali ; antennis setaceis,
articulis saltem 30; mandibulis integris aut sub-
fissis; palpis maxillaribus praelongis, labialibus
articulo ultimo subsecuriformi; ore, mandibulis
clausis, orificio semicirculari; e. g. Ichn. pertur-
bator Latr. {Xoridae). F. Truncati; antennis
setaceis aut filiformibus, articulis saltem 30; man-
dibulis apice angustis; abdomine depresso aut
compresso, altitudine (i. e. diametro a dorso ver-
sus ventrem) latitudinem haud pluries excedente;
ano subtus rima longitudinali, basin aculei inchi-
dente et segmentis ultimis superioribus tecta, apice
oblique truncato. 1. Abdomine subsessili, saltem
dimidia latitudine cum thorace cohaerente, petiolo
nullo aut parum distincto, segmento primo superne
ICUNEUMONIDUM. 19
concavo aut obliqiie-truncato; a, abdomlne sal-
teni capite thoraceque iluplo longiore, cylindrico;
aculco longo; e. g. /. manifestator L. (Pimplac) ;
h, abdoinine capite tlioraceque haud duplo lon-
giore, oblongo aut cylindrico-conico, aculeo brevi
aut niediocri, e. g. Iclin. instigator (Pimplac).
2. Abdoniine peliolato, petiolo elongato tenui;
thorace valde obtuso, metathorace plerisque trun-
cato, saepius bidentato; a, antennis tenuibus, lon-
gitudine corporis, articulis paruni distinctis; ab-
dominc oblongo; aculeo exserto; e. g. Ichneum.
GeolFr. n. 41; h, antennis crassis brevibus, arlicu-
lis bene distinclis; abdomine elliptico aut ovali;
aculeo brevi; utroque sexu alato; e. g. Iclin. pcre-
grinator L. projligator F. incuhitor L. migra-
tor F. (Crypti et Bassus migrator F.); c, antennis
subfiliiormibus crassis brevibus; abdomine ellip-
tico aut ovali; leminis apteris aut micropteris,
e. g. Ichn. abhreviatus F. Mutilla formicaria L.
(^Crypti). G. /'^afc/a^/; antennis setaceis aut fili-
formibus, saltem articulis 30; mandibulis apice
anguslis; abdomine depresso aut compresso, alti-
tudine latitudinem liaud pluries excedente; orifi-
cio ani simplici (haud rima longitudinali), segmen-
tis ultimis inferioribus respondentibus superiori-
bus (Iclincumoncs). L Abdomine altitudine la-
liore, clougato; aculeo rarius bjnge exserto; </, ab-
domine ovali aut elliptico, petiolato, petiolo tenuL
distinclo, multo angustiore quam pars anlica primi
segmenti; aculeo abscondito; ihorace truncato;
i e. g. Ichn. pisorius , raptorius L; h, abdomine ob-
2^
20 H I S T 0 1\ I A C U L T U i\ A li
longo, basin versus sensim angiistato aut petio-
lato; aculeo subexseito; e. g. Ichn. elongator F;
c, abdomine oblongo aut ovato, latitudine dimidia
aut plus dimidia cum thoiace cohaerente; aculeo
vel subexserto vel abscondito, e. g. Ichn. laetato-
rliis F. praerogator L. (^Bassi et Tryphones);
d, abdomine angusto cylindrico eiongato sessili,
latitudine dimidia aut plus dimidia cum thorace
cohaerente; aculeo abscondito aut subexserto;
e, g. Ichn. (^espoides Pz. {Metopii). 2. Abdomine
altitudine fere latit^idinis, compresso, trigono
Lrevi; aculeo longo; pedibus posticis praegrandi-
bus; a, abdomine latitudine dimidia aut plus dimi-
dia cum thorace conjuncto; antennis longitudine
corporis, setaceis, gracilibus; segmento ultimo
inferiore plerumque anum haud excedente; e. g.
Ichn. nunciatorF. (Ophion); b, abdomine, parte
latitudine dimidia ejus angustiore, cum ihorace
cohaerente (subpetiolato); petiolo brevissimo;
antennis corpore brevioribus, crassis filiformibus;
segmento ultimo infero anum exccdente, e. g.
Ichn. dubitator Panz. {Cryptus¥.)\ c, abdomine
petiolo gracili elongato; antennis setaceis, l^ere
longitudine corporis; segmento ultimo inferiore
anum excedente; speciebus pluribus ineditis.
H. Compressi; antennis setaceis aut filiformibus,
articulis saltem 30; mandibulis apice fere eadem
latitudine quam basi; abdomine valde compresso,
altitudine latitudinem pluries excedente. 1. Ab-
domine elongato arcuato oblique truncato, longe-
petiolato; aculeo saepius exserto; articulis tribus
Ij
ICHNEUMONIDUM. 21
ulliinis palporiiiu maxillariuni seniper elongalis
cylindricis; e. g. Ophiones Fabr. 2. Abdoinine
brevi subpetiolato, apice acuto aiit subobtuso;
aculeo saepius abscondito; arliculis tribiis ultimis
palporum maxillariiim conicis, rarius cylindricis,
aut penultimo valde dilatato; a, abdomine capite
thoraceque paulo longiore, apice dilatato et ob-
tuso; aculeo saepiiis abscondito; articulo pcn-
ultimo palporum maxillarium valde dilatato; an-
tennis apice spiralibus; e. g. Banchus pictuSy com^
pressus, varius F. ; b, abdomine capite thoraceque
distincte longiore, arcuato, falcato, apice acuto;
articulis ultimis palporum maxillarium conicis;
capite compresso; e. g. Banchus ccnator F.; c, ab-
domine recto cultriformi; articulis ultimis palpo-
rum maxillarium cylindricis; capite crasso conico;
e. g. Ichn. cultriformis Latr. — Dirisio II , Ich-
neumones Sphegii, palpis maxillaribus sexarticu-
latis, labialibus quadriarticulatis; genus: Sigal-
phus. 1. Abdomine supra valde convexo, segmen-
tis distinctis, tertio magno, subtus concavo; e. g.
Ichn. irrorator L. 2. Abdomine valde convexo,
haud in segmenta diviso; e. g. Ichn. oculator F.
(^Cheloni Jur.). 3. Abdomine valde plano, brevi,
subtriangulari, e. g. Ichn. gracidator L. ? (^Micro^
gastriP). — Haec est divisio insectorum, quae
Latreille, sub nomine Ichneumonidum, iii fami-
liam octavam ordinis Hymenopterorum collocavit.
Multi alii Ichneumones Linnei et Fabricii autem
aliis familiis et generibus, in systemate Latreil-
leaiio adsociali sunt, >idelicet: Ichn. polycera"
22 li I S T O U 1 A C U L T U R A E
tor F. (Pelecinus Latr. et Fabr.) faniillae nonae
(Evanialibus); FoeniFahv, eidem familiae; Ban-
chus cultellator F. (Ibalia Latr. Sagaris Pz.) fa-
miliaeterliae (Diplolepariis); Ichn. chrysis, qua-
drum et ramicornis F. (Diplolcpis F. Piez.) generi
Cynipum in familia quinta (Cynipseris); Ichn.
semiauratus Linn. et Fabr. (Cleptes F.) generi
Cleptarum in familia sexta (Cleptioris). — Cum
hoc Latreillei systemate eodem anno apparebat
Walckenaeri Feiuna\uteUaimy pluribus Ichneumo-
nibus novis. — Dwigubsky , inter insecta circa
Mosquam viventia, plures Ichneumones describe-
bat. — Schellenberg, in Symbolis entomologi-
cis, duas novas species helveticas Ichneumonum
describebat et iconibus ilkistrabat. — Anno 1803
systema Latreilleanum , jam supra recensitum,
iterum edebatur in Lexico novo gallico historiae
naturalis, et quidem in volumine undecimo. —
Anno 1804 Fabricius ^ in Systemate Piezatorura,
Ichneumonides dispescebat in haec genera duode-
cim: 1. Ichneumon; capite transverso, alis hya-
linis, abdomine ovato petiolato, dorso planius-
culo, aculeo haud exserto. 2. Cryptus ; capite
transverso, abdomine petiolato subcylindrico,
aculeo exserto brevi. 3. Bassus ; capite trans-
verso, abdomine vix petiolato cylindrico, apice
paulo crassiore, aculeo rarissime exserto, pedibus
longiusculis tenuibus. 4. Bracon; capite subro-
tundo, abdomine vix petiolato ovato, saepius pla-
niusculo, aculeo exserto. 5. P^/ecz/2w.y Latreillei;
abdomine longisslmo lineari , tibiis posticis elava-
ICHNEUMONIDUM. 23
tis (Ichn. polycerator Ent. Syst.). 6. Pimpla;
capite transverso, abtlomine elongato sessili cylin-
drico, aculeo saepius exserlo. 7. Joppa; capile
transverso, abdoniine petiolato ovatu, aculeo haud
exserto, alis maculatis. 8. Banclius. 9. Ophion.
10. Foenus; de quibus conleras Fabriciuni anno
1798. 11. Diplolepis; capite transverso, fronte
valde impressa, antennis brcvibus approximatis,
fere vertici insertis, absque stenimatibus, abdo-
mine subpetiolato depresso plano, aculeo haud ex-
serto. 12. Cleptes ; capile thorace laliore, an-
tennis fractis approximatis, ad basinhibii insertis,
absque stemmatibus, abdomine sessili depressius-
culo, aculeo interdum exserto. — Panier, \\\ enu-
raeratione Insectorum Ratisbonensium SchaeiTeri,
species phires novas Ichneumonidum edebat. — ■
Anno 1805 Scharjenberg , in historia naturali in-
sectorum, sylvisnoxiorum, Ichneumones Linnea-
nos indigenos describebat, in familias lineasque
dispositos, hac ratione: Familia I ; scutello et an-
tennarum annulo albis. Familia II ; scutello tho-
raci concolore, antennis nigris setaceis; linea 1;
antennis palpisque longioribus (Ichneumones,
PinipLie, Crypti); linea 2, antennis palpisque
brevibus, scutello lato (Foeni); linea 3, palpis
anticis maxillae adnatis, posticis labio (Ophiones);
fl, antennis nigris, abdomine petiolato falcato;
by antennis flavis, abdomine petiolato falcato.
Familia III; minorcs; antennis flliformibus de-
cemarliculalis, abdomine ovalo sessili (faniiliae
septimae lchneumoimm editionis decimae Syste-
24 HISTOUIA CULTURAE
matls Liniieani respondentes). — Latreille, m
voluniine decimo tertio Historiae naturalis crusta-
ceorum et insectorum, leges, quas antea, in volu-
mine tertio ejusdem operis, in distributione horuni
insectorum, secutus est, passim derelinquens aut
commutans, familiara sexagesimam, quae est Ich-
neumoniduni, hac ratione in genera etc. dividebat:
Genus I, Agathis; capite rostrato, rostro por-
recto, apice palpigero, labro prominulo; palpis
maxillaribus quinquearticulatis, labialibus quadri-
articulatis; abdominis segmento ultimo inferiore,
basin aculei tegente, ultra anum prominente, apice
acuto. Genus II, Vipio; rostro declinato aut ver-
sus pectus reflexo, basi palpigero; palpis maxilla-
ribus quinquearticulatis, labialibus triarticulatis;
abdominis segmento ultimo quemadmodum in ge-
nere antecedente; e. g. Ichn. nominatoj\ desertor
etc. (Bracones). Genus III, Ahysia; mandibulis
niagnis latis, apice tridentatis, palpis maxillaribus
sexarticulatis, labialibus quadriarticulatis; e. g.
Ichn. manducator Panz. Genus IV, Ichneumon;
abdomine segmentis saltem sex distinctis; palpis
maxillaribus quinquearticulatis, labialibus quadri-
articulatis. A. Aculeo exserto; abdomine subtus
apice oblique et longitudinaliter truncato. 1. Pal-
pis maxillaribus (saepe capite longioribus) articu-
lis elongatis, subcylindricis aut subconicis, sensim
magnitudine decrescentibus. a. Mandibulis eden-
tatis; lamina ventrali, basin terebrae obtegente,
haud ad anum usque producta. a. Thorace antice
angnstato; abdomine petiolato, petiolo angusto cy-
ICHNEUMONIDUM. £5
lindrico, e. g. Stephanus coronatus. /5. Thorace
antice haud angustato; abdomine basin versus sen-
sim coarctato, e. g. Ichn. praecatorius. b. Mandi-
bulis apice bifidis, lamina ventrali ad anum usque
producta. a. Abdomine porrecto, latitudine fere
tota cum thorace connexo. ( * Abdomine subcvlin-
dricotrigono; e. g. Ichn. nunciator F. ("^"^ Abdo-
raine ovato trigono truncato, e. g. Ichn. oiatorF.
/S. Abdomine petiolato, petiolo arcuato. ('^ Pedi-
bus posticis magnis; antennis brevibus aut medio-
cribus, saepe porrectis crassis (valvula veatrali
elongata acuta); e. g. Ichneum. dubitator Panz.
(^^ Pedibus posticis haud magnis; antennis cor-
pore longioribus gracilibus, saepe spiralibus; e. g.
Ichn.fiai'ator F. extensor L. 2. Palporum maxil-
larium articulis nonnullis crassioribus. a. Abdo-
mine altitudine latiore, haud compresso. a. Ab-
domine sessili. (^ Abdomine capite thoraceque
duplo longiore, aculeo longissimo; e. g. Pimpla
persuasoria , manifestator etc. (** Abdomine
capite thoraceque haud duplo longiore, aculeo
brevi; e. g. Ichn. compunctor L. F. ^. Abdoraine
petiolato, petiolo arcuato; e. g. Ichn. incubitor,
cinctorius , pedicularis etc. b. Abdomine latitu-
dine altiore, compresso. a. Articulo penultimo
palporum maxillarium compresso dilatato trian^u-
lari. Banchi F. ft Articulis tribus ultimis pal-
porum maxillarium cylindricis lon^is, abdomine
falcato. Ophiones F. B. Aculeo abscondito; ab-
dominis apice acuto, haud subtus oblique truncato.
1. Mandibulis latitudine subaequali, bidentatij;
26 HISTOlllA CULTURAE
abdomine sessili aut subsessili. a. Abdoniine cylin-
drico sessili. Metopii Panz. b, Abdomine sub-
sessili, e. g. Bassus laetatorius et Ichn. elonga-
tor F. 2. Mandibiilis arcuatis acutis, subbiden-
tatis; abdomine petiolato, e. g. Ichn. comitator,
pisoj^ius etc. Genus V, Sigalphus. Genus VI,
Microg<ister. De his conferre velis, quae supra,
ad volumen tertium hujus operis Latreilleani, jam
retuli. Familia sexagesima prima comprehendit
genera: Emnia^ Foenus , Pelecinus; sexagesima
secunda amplectitur Diploleparias ; sexagesima
tertia Cynipsera; quorum omnium supra jam
nientio facta est. Ichn. semiauratus L. vero, et
Ichn. nitidulus F. qui genus Cleptarum consti-
tuunt, interChrysidides familiae sexagesimae quin-
tae collocati sunt. — Anno 1806 Panzer, in Re-
visione Faunae suae insectorum, recipiebat et
examinabat genera Ichneumonidum, a Fabricio et
Jurineo condita, eorumque numerum generibus
quatuor novis augebat; haec sunt: Metopius, v. c.
Ichn. necatorius F. ; Trogus, e. g. Ichn. coerulea-
tor; Alomja^ e. g. Cryptus debellator F. ; Saga-
ris s. Ophion cultellator F. (quem tamen Latreille
jam antea sub nomine Ibaliae a reliquis Ichneumo-
nidibus sejunxerat). Gharacteres horum generum
novorum auctor a partibus oris desumsit. Familias
quidem retinuit, in quas Fabricius, duce Linneo,
haec insecta dispescuit, adnionet vero etiam, longe
plurimas speciet^um antcnnis albo-annulatis femi-
nas esse, maribus earum adhuc ignotis. — Gra-
^enhorst, iu conspectu comparativo systeinatum
ICHNEUMONIDUJM. 27
zoologicorimi, plures novas species Ichneumoni-
dum describebat. — Anno 1807 Jurine edebat no-
vam methodum classificationis Hymenopterorum,
in numero et structura cellularum aL^e fundatam.
\iiordine secundoy hymenoptera continente abdo-
mine petiolato, petiolo supra thoracem infixo,
Ichneumonidum nostrorum genera collocata sunt
haec: Foenus ; cellula radiali una maxima, paulu-
lum undulata; cellulis cubitalibus duabus maxi-
mis, prima nervum recurrentem excipiente, nervo
secundo nuUo, secunda apicem alae attingente;
mandibulis tridentatis, dente primo intus recur-
vato seu adunco; antennis filiformibus, quindecim-
articulatis. Aulacus ; cellula radiali una magna;
celkilis cubitalibus tribus aequalibus, prima secun-
daque duos nervos recurrentes excipientibuSj tertia
apicem alae attingente; mandibulis parvis emargi-
natis; antennis filiformibus, quatuordecimarticu-
latis. Stephanus; cellula radiali una, haud undu-
lata; cellulis cubitalibus duabus, prima nervum
recurrentem excipiente, nervo secundo deficiente,
secunda longissima apicem alae attingente; man-
dibulis parvis subtridentatis, apice pilosis; anten-
nis bi-evibus gracillimis setaceis, articulis triginta
duobus, Ordo tertius, abdomine plus minus pe-
tiolato, petiolo pone thoraceni adfixo, genera Ich-
neumonidum haec continet: Ichneumon. Fami-
lia I; celUila radiali una maxima; celhilis cubita-
libustribus, prima maxima, nervum recurrentem
primum excipiente, secunda minuta, fere rotun-
data, secundum, tertia magna, plerumque apicem
28 IIISTOKIA CULTUUAE
alae attingente; niandibulis parvis bifidis aut bi-
dentatis; antennis setaceis, articulis ultra viginti ;
divisio 1, abdomine nigro seu apice maculato; di-
visio 2, abdomine maculato seu marginato; divi-
sio 3, abdomine bicolore; divisio 4, abdomine tri-
colore; divisio 5, abdomine unicolore. Familia II;
cellula radiali una magna; cellulis cubitalibus tri-
bus, prima parva nervum recurrentem excipiente,
nervo secundo recurrente nullo, secunda minutis-
sima, tertia maxima, apicem alae haud semper
attingente; mandibulis antennisque ut in familia
prima. Anomalon, Familia I; cellula radiali una
magna; cellulis cubitalibus duabus magnis, prima
nervum recurrentem primum excipiente, secunda
secundum, apicem alae attingente; mandibulis bi-
dentatis; antennis setaceis, articulis 20 et pluri-
bus. Familia II; cellula radiali una magna; cel-
lulis cubitalibus duabus, prima magna, in infinia
parte nonnunquam undulata, duos nervos recur-
rentes excipiente; mandibulis antennisque ut in
familia prima. Bracon. Cellula radiali una magna;
cellulis cubitalibus tribus, prima et secunda qua-
dratis, subaequalibus, prima nervum recurrentem
excipiente, nervo secundo recurrente nullo, tertia
magna, apicem alae attingente; mandibulis biden-
tatis; antennis setaceis, articulis viginti et pluri-
bus. Chelonus. Cellula radiali una magna, parum-
per undulata; cellulis cubitalibus tribus, prima
fere quadrata, secunda parva, tertia maxima, api-
cem alae attingente; mandibulis bidentatis; anten-
nis setaceis, feminae viginti-articulatis, mari sede-
ICHNEUMOMDUM, 29
clm-aiticulalis, articulo prinio crasso obconico.
Codrus. Cellula radiali uiia nnnutissima, in infnna
parte angulata; cellulis cubitalibus nullis; niandi-
bulis arcuatis unidcntatis; antennis filiforniibus,
nonnunquani submonilirorniibus , ia utroque sexu
tredecim-articulatis. Praeterea Jurine plures spe-
cies Dlplolepidum et Cleplarum Fabr. , quae cel-
lulis radialibus et cubitalibus prorsura carent, cum
Chalcidibus in idem genus conjunxit. Plurima
metliodi Jurineanae genera vere naturalia sunt;
sed lcbneumonidum distributio minus bene succes-
sit, saepius, contra omnem ordinem naturalem,
speciebus cognatissimis in genera diversa dissocia-
tis, dissimilibus autem consociatis, quod eo minus
ignoscendum est, cum in reliquis hujus methodi
partibus auctor circumspectus, interdum contra
ipsa principia methodi suae artificialis, omnes evi-
taverit disjunctiones, quae ordinera naturalem per-
turbarent. Genus Foenorum e Supplemento Ento-
mologiae Fabricii receptum est. Aulacus iti Ste-
phanus nova genera sunt; illud e specie nova insti-
tutum est; ad hoc Bracon serrator F. pertinet.
Genus Ichneumonum complectitur species Ichneu-
monum, Cryptorum, Bassorum, Pimplarum, Bancho-
rum et Braconum Fabricii; lamilia secunda IMicro-
gastris Spinolae respondet. Generis Anomalorum
familia secunda Ophiones genuinos complectitur;
in familia prima auteni insecta, habitu naturali
valde diversa, e generibus Ichneumonum Crypto-
rum et Opliionum Fabrlcii, consociata sunt. Bra-
cones respondent generi Braconum Fabricii, cui
30 HISTOllIA CULTURAE
vero etiam Cryptus mandiicator et Cryptus irrora-
tor F. (Sigalphorum familia 2 et Alysia Latreillei)
additi sunt. Chelonus est Ichn. oculator Fabricii
(Faniilia prima Sigalphorum Latr.). Codrus est
Banchus gravidator Fabricii. — Illiger^ in editione
secunda Faunae etruscae Rossii, in praefatione ad
genus Ichneumonum, genera quaedam nova pro-
ponebat, nempe: Cechenum (genus, jam antea
a Latreilleo sub nomine Alysiae promulgatum);
Sphaeropygem (Familia secunda Sigalphorum La-
treillei)-, Peltasten (a Panzero jam anno praece-
dente sub nomine Metopii editum). — Anno 1808
Spinola, in opere, descriptiones insectorum Ligu-
riae exhibente, Ichneumonides Latreillei in tres
familias dispescebat : I. Palpis maxillaribus quin-
quearticuLatis, labialibus triarticulatis. Genera
hujus familiae sunt: Bjacon^ mandibulis rostrum
efformantibus, labio elongato, profunde-emargi-
nato (Vipiones Latreillei); Microgaster, mandi-
bulis brevibus, labioparvo, margine integro (Mi-
crogastri Latr.). II. Palpis maxiHaribus quinque-
articulatis; labialibus quadriarticuLatis; genus /c/i-
neumonum (Ichneumon, Cryptus, Pimpla, Ophion,
Banchus F.). III. Palpis maxillaribus sexarticu-
latis, labialibus quadriarticulatis. Genera sunt:
Bassus, abdomine segmentis 7 vel 8 efformato;
Sigalphus , abdomine segmentis 3 vel 4; Chelo-
nus , abdomine segmento uno. — Anno 1810 La-
treille, in considerationibus suis, systema insecto-
rum commutatum edebat. Ichneumones Linneani
in familia tertia quarta et quiata sectiouis primae
ICHNEUMO.NMDUM. 31
ordiiiis Hymenopleronim collocali sunt. Familia
tertla coniplectitur Evaniales, seu gencra Evaniae^
Foeni Pelecini et Aulaci (de quibus cunlcras
opera Latreillei jam recensita). Familia qiiavta
complectitur Ichneumonides , his divisionibus et
generibus: I. Mandibulis apice intcgris aut sub-
emarginatis; capite globoso; generibus duobus:
1. StephanuSy tliorace anlice valde angustato,
luetathorace cylindrico; abdomine postice, in parte
superiore metathoracis, inserto. 2. Xorides,
metatliorace convexo; abdomine postice, in parte
inrcriore metathoracis, inserto, petiolato. II. Man-
dibulis elongatis Ibrcipatis, apice bidentatis aut
emarginatis. A. Abdomine segmentis saltem quin-
que conspicuis distinctis. 1. Cellula prima sub-
marginali permagna; cellulis duabus discoidali-
bus, longitudinaliter sitis, seu una supra alteram;
generibus duobus: i. I chneumon; articulis pal-
porum maxillarium inaequalibus; aculeo basi haud
lamina vomcriformi exccpto; a, abdomine parum
aut omnino non comprcsso; a, abdomine lcmina-
rum apice percrasso, oblique truncato, aculeo ex-
serto; (^ abdomine cylindrico subsessili, seu
Pimplae F.; ("^^ abdomine subovato petiolato,
petiolo longo tenui arcuato, seu Crypti F. /3, ab-
dominis apice nec percrasso nec oblique-truncato,
aculeo abscondito aut subexserto; (^ abdomine
cylindrico subsessili, seu MetopiiPanz.; ("^*^ ab-
domine subfusiformi aut cylindrico, basi angu-
stiorc, nec vcro petiolato, seu jllomyae Panz.
(? Tryphones¥'d\\ii\\\\)\ (^"^'^ abdomine elliptico
^2 HISTORIA CULTURAE
aut ovato, petiolo tenui arcuato, seu Iclineumo-
nes Fabr. b, abdoniine valde compresso; a, ab-
doniine falcato, feniinis apice truncato, Ophio^
nes F; /3, abdoniine parum aut omnino non falcato,
feminis apice acuto, BanchiF. 2. Acaenites;
articulis palporum maxillarium subinaequalibus;
terebia basi lamina vomeriformi prostante tecta.
2. Cellula prima submarginali parva aut mediocri;
cellulis duabus discoidalibus transversaliter, una
juxta alteram, sitis; generibus tribus, Bracon,
Agathis, Microgaster, supra jam recensitis.
B. Abdomine haud pluribus quam tribus segmen-
tis, interdum solo unico, composito, seu genus
S igalphorum, III. Mandibulis irreguiariter
quadratis, magnis patulis, apice tridentatis, seu
genus Alysiarum. Familia guinta, seu Di^
plolepariae, complectuntur haec genera: Ibalia,
Diplolepis , Figites et Eucharis. — Anno
1815 Oken volumen tertium Compendii sui
Historiae naturalis edebat, in quo, secundum
methodum, auctori nostro propriam, animalia in-
vertebrata articulata in septem ordines, ordo quis-
que in septem tribus, tribus in quatuor familias,
familiae singulae in genera quatuor rediguntur.
Ordo quintus, qui est Hymenopterorum, in tribu
secunda et tertia Ichneumonides amplectitur. Tri-
bus secundae familia prima et secunda haud Ich-
neumonides continent; in familia tertia Diplole-
pides dispescuntur in haec quatuor genera : Diplo-
lepis, EulophuSy Perilampus et Pteromalus. Ge-
nus Cleptarum in tribu prima, cum Chrysidi-
ICHNEUMONIDUM. SS
bus etc. collocatuni est. Famlliae quartae tribus
secundae genera sunt: Ibalia, Cynips. Figites et
Eucharis. Trihus tertia, aculeo tripartlto, antea-
nis setaceis nuiltiarticulatis, abdoniiiie petiolato*,
Familia prima^ antennis quatuordecim-articula-
tis, pctiolo abdominis dorso nietathoracis adfixo:
Evania , Foenus , Aulacus , Pelecinus ; Familia
secunda , antennis nuiltiarticulatis, feminis ova in
fructus ponentibus (?): Sigalphus, Chelonus,
Microgaster , Bracon ; Familia tertia, antennis
multiarticulatis, feminis ova in larvas ponentibus:
Banchus (cum Joppis, Trogis, Alomyis et Meto-
piis), Paniscus (Ophion), Cryptus (Icluieumo-
nes), Pimpla; Familia quarta, aiitennis nuilti-
articulatis, feminis ova in fissuras arborum aiit
fructus (?) ponentibus : Stephanus (cum Xoridis),
Cechenus (Alysia), Acaenitus, Agathis. — Eodem
anno Gravenhorst , in 3Ionographia lchneumo-
num pedestrium, Cryptos aptcros et brachypteros
describebat et plures species novas eorum cdebat.
— Anno 1817 Lamarcky in volumine quarto Histo-
riae naturalis animalium invertebratorum, Insecta
hymenoptera, aculeo plurivalvi fissili, in quinque
familias, Ichneumonidum, Evanialium, Cynipsa-
riorum, Diplolepariorum et Erucariorum, distri-
buebat. Ichneumonides et Diploleparii generi
Linneano lchneumoiium rcspondent: 1. Ichneumo-
nides ; anteunis filiformibus aut setaceis, arliculis
viginti aut pluribus, plerumque vibratilibus; alis
quatuor venosis. A. Mandibulis apice integris,
haud dentatis, capite globoso, genus: Xorides
Itha. Liirop. Pars. I, 3
34 HISTORIA CULTURAE
(cum Stephanis). B. Mandibulis bidentatis aut
apice eniarginatis, rectis elongatis forcipatis;
1, abdoniinis segmentis saltem quinque; a, ore
haud in rostrum producto; «, aculeo exserto, ge-
mis: Ichneumon (Grypti et Pimplae Fabr.);
py aeuleo abscondito, genus: Cryptuius (lchnevL"
mones, Bassi, Metopii, Microgastri) ; b, ore in
rostrum producto, genus: Agathis (Bracon).
^, Abdomine vel inarticulato, vel segmentis tribus,
genus: Sigalphus, G. Mandibulis apice triden-
tatis, irregulariter quadratis, magnis, distantibus,
genus: Alysia, II. Diploleparii; antennis rectis,
articulis 11 — 16; abdomine subtus carinato; tere-
bra in ventre spiraliter invohita. A. Antennis
undecim- aut duodecim - articulatis, abdomine
longepetiolato, genus: Eucharis. B. Antennis
saltem tredecim - articulatis, abdominis petiolo
brevi, genus: Diplolepis (Diplolepides, Gyni-
pes F., Ibalia Latr.) — Eodem anno Latjeille,
in Guvieri Regno animali, haec insecta conspectu
magis constricto tractabat: Familia Hymenoptero-
rum secunda, nomine Pupivororum designata, in
tribus quinque distributa est, quarum prima Ich-
neumonides proprie sic dictos amplectitur, his ge-
neribus : Pelecinus , Evania, Foenus, Aulacus,
Ichneumon cum Stephanis, Xoridis, Pimplis, Gryp-
tis, Metopiis, Alomyis, Trogis, Joppis, Micro-
gastris, Ophionibus, Banchis, Sigalphis, Braco-
nibus, Agathidibus, Alysiis. Tribus secunda com-
prehendit Diploleparias seu Cynipes, quibus etiam
Ibalia consociata est. In tribu tertia, cum Chal-
ICHNEUMONIDUM. 35
cidibus et Leiicospidibus, ^emis Eiilophoritm col^
locatuni est, quod Ichiieumones niinutos Linnaei,
seu Diplolepides Fabricii, et quaedani alia genera
horum insectulorum, a Latreilleoet Spinola antea
proposita, comprehendit. — Anno 1818 Graven-
horst et Nees ab Esenbecky in Volumine nono no-
vorum Actorum Academiae Naturae Curiosorum,
conspectum generum et familiarum Ichneumoni-
dum publici juris faciebant: Nees ab Esenbeck
Hymenoptera pupophaga, seu Ichrieumones Lin-
nei, in quatuor familias redegit: I. Ichneumoni-
des sensu strictiori; antennis multiarticulatis (arti-
culis, paucissimis exceptis, ultra 16), rectis; ala-
rum areolis cubitalibus radiali et brachialibus
distinctis; terebrae vagina bivalvi exannulata.
II. Ef^aniales; antennis rectis aut fractis, articu-
lis non ultra 16; alarum areolis brachialibus radiali
et cubitalibus distinctis; terebrae vagina bivalvi
exannulata; abdomine metathoraci supero affixo.
III. Diplolepariae (Cynipsera Latr.); antennis
fractis, articulis non ultra 14; alarum areolis nul-
lis aut indistinctis; terebrae vagina bivalvi exarti-
culata. IV. Proctotrupini; antennis rectis aut
fractis, articulis haud ultra 16; alarum areolis sal-
tem brachialibus et cubitalibus confluentibus, ple-
rumque nullis; terebrae vagina tubulosa articulata
retractili. Familiam primam, seu Ichneumonides
proprie dictos , auctor in stirpes duas divisit, qua-
rum prima comprehendit Ichneumonides genuinos,
areola alarum intermedia vel nulla, vel reliquis
minore, pentagona vel oblique-rectangula vel tri-
3^
36 HISTORIA CULTUllAE
gona; iiervis recurreiitibus duobus; palpis niaxil-
laribus quinque-articulatis, labialibus quadriarti-
culatis, rarissime triarticulatis; secunda autem
Ichneumonides adscitos, areola alarum iutermedia
vel nulla, vel reliquis subaequali quadrata, vel
minima quadrata aut stipitata, vel una tantum cel-
lula cubitali; nervo recurrente solitario, vel nullo;
palpis maxillaribus vel quinque-articulatis, labia-
libus tum triarticulatis, rarius quadriarticulatis,
vel maxillaribus sexarticulatis, labialibus quadri-
articulatis. — In stipite prima, a Gravenhorstio
tractata, et cellulis alarum completis, cellula
radiaii una magna, cellula cubitali interiore cuni
cellula discoidali interiore conjuncta, designata,
liaec sunt genera: I. Ichneumon; capite trans-
verso; scutello plano; abdomine petiolato autsub-
petiolato, rarius subsessili, teretiusculo , rarius
subdepresso; aculeo abscondito aut subexserto:
Familia 1; Abdomine petiolato, oblongo aut sub-
ovato, segmento primo globuloso scabro, pctiolo
longo lineari arcuato; alarum cellula cubitali in-
termedia quinqueangulari; antennis et pedibus
mediocribus; aculeo abscondito aut subexserto:
1. Scutello et abdomine totis nigris, e. g. Ichn.
annulator etc. Fabr. 2. Scutello et abdomine ni-
gris, ultimis segmentis albonotatis. 3. Scutello
pallidenotato, abdomine toto nigro; e. g. Ichn.
deliratorius Linn. etc. 4. Scutello pallide-notato,
abdomine nigro, segmentis ultimis albonotatis;
e. g. Ichn. molitorius L. etc. 5. Scutello pallido,
abdomine tricolore; e. g. Ichn. extensorius L. etc.
lCHNEUMOJNlDUiM. 37
6. Sciitello pallido; abdomiuis apice, ut pluii-
nuiiu quoque medio, llavomaculato aut cingulato;
e. g. Ichn. vaginatorius Linn. etc. 7. Scutello pal-
lido; abdomine vel pallide-uotato, vel segmentis
quibusdam totis flavis, segmento ultimo toto ni-
gro; e. g. Ichn. luctatorius L. etc. 8. Scutello
pallido; abdomine vel toto rufo vel rufo-nigro-
que; e. g. Ichn. fusorius L. etc. 9. Scutello nigro;
abdomine vel toto rufo vel rufo-nigroque, e. g.
Ichn. arrogator auct. etc. 10. Sculello nigro, ab-
domine tricolore; e. g. Ichneum. incubitor L. etc.
11. Thorace rufo aut albolineato; scutello rufo aut
albo; abdomine vel tricolore vel bicolore, vel
albonotato, apice semper albo; e. g. Ichn. nobili-
tator Gr. Familia 2. Abdomine oblongo petio-
lato; segmento primo antice apicem versus sensim
dilatato, sublaevi, petiolo tenui, longitudine par-
tisanticae; alarum cellula cubitali intermedia tri-
angulari; antennis serratis; pedibus subelongatis.
Species una. Familia 3. Abdomine procero sub-
cylindrico petiolato; segmento primo antice sub-
convexo laevi, petiolo lineari, haud multo aii-
gustiore quam pars antica, hujusque longitudine;
antennis pedibusque gracilibus; aculeo exserlo
brevissimo; e. g. Bassus porrectorius F. etc. Fa-
milia 4. Abdomine oblongo aut subovato, petio-
lato; segmento primo antice subconvexo laevi, pe-
tiolo tenui, plerisque longitudine partis anticae;
alarum cellula cubitali intermedia vel nulla, vel
parva triangulari aut irregulari; pedibus antennis-
que subgracilibus; aculeo subexserto. L Sculello
38 HISTORIA CULTURAE
et abdomine nigris. 2. Scutello palllde-notato;
abdomine nigro, plerumque marginibus segmento-
rum pallidis. 3. Scutello pallido; abdomine rufo
aut rufo-nigroque; e. g. Cryptus sticticus F. Bas-
sus testaceus F. etc. 4. Scutello nigro; abdomine
rufo, aut rufo-nigroque; e. g. Ichn. nemoralis
Fourcr. Ichn. sulphuratus Gr. Familia 5. Abdo-
mine subsessili aut subpetiolato, oblongo; seg-
mento primo basin versus sensim angustato; ala-
rum cellula cubitali intermedia vel nulla, vel parva
triangulari aut irregulari; antennis gracilibus aut
mediocribus; pedibus mediocribus; aculeo subex-
serto. 1. Scutello et abdomine nigris; e. g. Bas-
sus praerogator F. 2. Scutello pallide-notato;
abdomine vel toto nigro, vel marginibus segmento-
rum pallidis; e. g. Ichn. lituratorius L. Ichneum.
amictorius Panz. 3. Scutello pallido; abdomine
vel rufo vel rufo-nigroque. 4. Scutello nigro;
abdomine vel rufo, vel rufo-nigroque, vel flavo-
nigroque; e. g. Ichn. rutilator auct. etc. Fami--
lia 6. Abdomine subsessili, oblongo-subcylin-
drico; segmento primo vel subquadrato, vel basin
versus sensim angustato; alarum cellula cubitali
intermedia vel nulla vel parva triangulari ; capitis
facie protuberante, antennis mediocribus; pedibus
brevibus crassis; aculeo abscondito. 1. Cellula
cubitali intermedia parva, e. g. Cryptus curvator F.
2. Cellula cubitali intermedia nulla, e. g. Ichneu-
mon femoralis Vill. Familia 7. Abdomine subses-
sili, oblongo-ovato; segmento primo basin versus
sensim angustato; alarum cellula cubitali inter-
I C H N E U M O N I D U M. 39
media niilla; pedibus poslicis elongatis, tarsis
crassiusciilis-, antennis setaceis; aculeo vix subex-
serto. Familla 8. Abdomine petiolato pyriformi
opaco, subtiliter puncto; segmento primo brevius-
culo, petiolo fere longiludine et latiludine partis
anticae; alarum cellula cubitali intermedia trian-
gulari; pedibus subgracilibus; antenuis mediocri-
bus; aculeo subexserto. Species una. Familia9.
Abdomine petiolato oblongo - ovato; segmento
primo reliquis multo angustiore, basin versus sen-
sim angustato, petiolo longitudine partis anticae;
alarum cellula cubitali intermedia deficiente, inte-
riore nervos duos recurrentes excipiente; antennis
brevibus; pedibus longis gracilibus. Ichn. argiolus
Rossii. Familia 10. Corpore parvo; abdomine
subpetiolato aut subsessili, oblongo depressius-
culo tenero pellucido, segmento primo basin ver-
sus sensim angustato; alarum cellula cubitali in-
termedia nulla, radiali permagna, nervo ejus in-
feriore recto, apicem alae versus excurrente et sub-
evanescente; antennis pedibusque gracilibus. Fa-
milia 11. Corpore parvo; abdomine petiolato de-
presso nitidissimo laevissimo, segmenlo primo reli-
quis multo angustiore, lineari, petiolo longiore
quani pars antica; alarum cellula cubitali inter-
media quinqueangulari, exteriore incompleta;
aculeo absconditu aut subexserto; e. g. lchn. ga-
gatesGr. ll.Trogus. Capite transverso; scutello
elevato scu acuminato; abdomine petiolato con-
vexo; aculeo abscondito; e. g. Tr. coeruleator Pz.
lchu. lutorius auct. 111. Alomya. Capite subglo-
40 HISTOKIACULTUHAK
boso; scutello plano, abdomine petiolato convexo:
aculeo abscondito, e. g. Ichn. ovator F. ejusque
femina, seu Gryptus debellator F. IV. Cryptus,
Capite transverso; scutello plano; abdomine pe-
tiolato aut subpetiolato, rarius subsessili, convexo;
aculeo exserto. Familia 1. Abdomine petiolato
oblongo; segmenti primi petiolo angustiore et
paulo longiore quam pars antica, lineis duabus
subelevatis; alaruni cellula cubitali intermedia
quinque-angulari; pedibus et antennis subgracili-
bus; aculeo exserto brevi; e. g. Ichn. armatorius
Panz. Familia 2. Abdomine petiolato, feminae
oblongo aut ovato, maris plerumque angustiore,
interdum subcylindrico; segmento primo laevi sub-
arcuato, petiolo vel paulo longiore quam pars an-
tica, vel hujus longitudine; alarum cellula cubi-
tali intermedia quinque-angulari aut subquadran-
gulari; pedibus antennisque longis gracilibus;
aculeo exserto longo. 1. Scutello abdomineque
nigris; e. g. Ichn. moschator Fabr. 2, Scutello
pallide-notato, abdomine nigro. 3. Scutello pal-
lide-notato, abdomine pallide-cingulato; e. g.
Bassus seductorius F. 4. Scutello pallide-notato,
abdomine rufo aut rufo-nigroque; e. g. Cryptus
assertorius F. 5. Scutello nigro, abdomine rufo-
nigroque; e. g. Cryptus sponsor F. 6. Scutello
et parte thoracis rufis, abdomine rufo-nigroque;
e. g. Cryptus minutorius F. Familia 3. Abdomine
petiolato, feminae oblongo aut ovato, maris an-
gustiore; segmento primo plerumque laevi, petiolo
paulo longiore et angustiore quam pars antica;
ICHNEU^IONIDUM, 41
alarum eellula cubitali intermedia quinque-angu-
lari; pedibus antennisque mediocribus; aculeo ex-
serto mediocri. 1. Scutello abdomineque nigris.
2. Scutello albonotato, abdomine rufo-nigroque.
3. Scutello nigro, abdomine vel toto rufo vel rufo-
nigroque; e. g. Cryptus profligator F. Familia 4.
Abdomine petiolato nitido laevi, feminae oblongo,
maris angustiore, segmento primo subcurvato aut
subrecto, petiolo paulo longiore quam pars antica;
alarum cellula cubitali intermedia minuta qua-
drata; pedibus antennisque longis gracilibus, ra-
rius mediocribus; aculeo exserto, longo aut me-
diocri; e. g. Gryptus enervator F. FamiliaS, Ab-
domine petiolato oblongo-ovato nitido laevi, seg-
menti primi petiolo longo sublineari; alarum cel-
lula cubitali intermedia nulla; antennis medio
compresso-incrassatis; pedibus longis gracilibus;
aculeo exserto mediocri; species unica. Familia 6.
Corpore parvo; abdomine petiolato, rarius subpe-
tiolato, breviusculo, feminae ovato aut oblongo,
maris graciliore, interdum sublineari, segmento
primo curvato aut subrecto, petiolo basin versus
subangustato, longitudine partis anticae, alaruni
cellula cubitali intermedia nulla aut subquinque-
angulari ; antennis pedibusque gracilibus aut me-
diocribus; aculeo exserto, rarissime abscondito.
1. Thorace abdomineque nigris. 2. Thorace ni-
grOj abdomine rufo-nigroque. 3. Thorace rufo-
nigroque; e. g. Cryptus cinctus F. Familia 7.
Alis nullis aut perparvis, volatu haud idoneis.
Familia 8. Abdomine subpetiolato aut subsessili.
42 HISTORIA CULTURAE
oblongo; segmento prlmo laevi aut subcanaliculato,
basin versus sensim angustato; alarum cellula cu-
bitali intermedia vel nulla vel triangulari; pedibus
antennisque subgracilibus sublongis; aculeo ex-
serto. Familia 9. Abdomine petiolato oblongo
laevi nitido, petiolo mediocri; alarum cellula cubi-
tali intermedia nuUa, rarius parvatriangulari; an-
tennis gracillimis; pedibus mediocribus, posticis
rarius elongatis; aculeo exserto mediocri; e. g.
Ichn. conjunctor Panz. Familia 10. Abdomine
petiolato procero laevi nitido, segmento 1 lineari,
petiolo fere longitudine partis anticae; alarum
cellula cubitali intermedia quadrangulari, rarius
quinqueangulari, pedibus antennisque gracilibus;
aculeo exserto brevi. Familia 11. Abdomine pe-
tiolato, rarius subpetiolato, oblongo laevi nitido,
segmenti primi petiolo plerumque tenui lineari,
longitudine partis antieae; alarum cellula cubitali
intermedia pleruraque rhomboidali et majore quam
in reliquis Ichneumonidibus genuinis; antennis
pedibusque gracilibus aut mediocribus; aculeo ex-
serto brevi; mares plerumque stylis duobus ana-
libus exsertis. Familia 12. Corpore parvo. Ab-
doraine subsessili aut subpetiolato, rarissirae pe-
tiolato, oblongo, rarius lineari, laevi, segraento
prirao rarius lineari, pleruraque basin versus sen-
sira angustato; alarura cellula cubitali intermedia
vel nulla, vel obliqua, cellulae cubitalis interioris
nervo inferiore exteriore plerumque recto, haud
angulato; antennis pedibusque gracilibus; aculeo
exserto, rarius abscondito. V. Pimpla, Capite
ICHNEU3I0NIDUM. 43
transverso; abdomine sessili, teretiusculo aut de-
pressiusculo, nitidulo; aculeo exserto, rarius sub-
exserto. Familia 1. Segmentis interniediis lineis
duabus obliquis impressis, alarum cellula cubitali
intermedia nulla, antennis subgracilibus, pedibus
mediocribus, aculeo exserto longo. 1. Coxis
posticis nigris. 2. Coxis posticis rufis, e. g. Pimpla
inensurator F. Familia 2. Abdomine plerumque
laevi nitido, segmentis ultimis feminae integris;
alarum cellula cubitali intermedia triangulari aut
nulla; pedibus antennisque gracilibus aut medio-
cribus, aculeo longo. 1. Scutello abdomineque
nigris, hoc interdum segmentorum marginibus
summis castaneis; e. g. Pimpla segmentator F.
2. Scutello pallide-notato, abdomine pallide-cin-
gulato, cingulis interdum obsoletis. 3. Scu-
tello pallide-notato, thorace rufo-nigroque, ab-
domine nigro, interdum marginibus segmentorum
pallidis. 4. Scutello pallide-notato aut rufo, ab-
dominis medio rufo. 5. Scutello nigro, abdominis
medio vel segmentorum quorundam marginibus
rufis; e. g. Ichn. cylindrator 01. Familia 3. Seg-
luentis transversim impressis, duobus ultimis femi-
nae rima ventrali longitudinali; alarum cellula
cubitali intermedia nulla; antennis gracilibus; pe-
dibus mediocribus; aculeo mediocri aut brevi; e. g.
Cryptus carbonator Gr. Familia 4. Segmentis
transversim incisis, duobus ultimis feminae rima
ventrali longitudinali; alarum cellula cubitali in-
termedia nulla; antennis gracilibus brevibus; pedi-
bus breviusculis crassiusculis; aculeo perbrevi sub-
44 HISTQUIA CULTURAE
exserto erecto. Farnilia 5. Segmentis transversim
incisis, ultimis feminae ventre integris; alarum
cellula cubitali intermedia nulla; antennis graci-
libus, pedibus mediocribus; aculeo mediocri; e. g.
Pimpla incitator F. Familia 6. Segmentis ple-
rumque transversim incisis, intermediis longitu-
dine latioribus, ultimis feminae rima ventrali lon-
gitudinali; alarum cellula cubitali intermedia tri-
angulari; pedibus mediocribus; antennis gracilibus,
interdum subcrassiusculis; aculeo mediocri, rarius
longo. 1. Corpore rufo, nigro-notato, scutello
flavo. Pimpla flavicans Fabr. £. Abdomine vel
toto vel pro parte rufo, scutello nigro. 3. Pro-
thorace et scutello rufis, e. g. Cryptus oculatorius
Fabr. 4. Scutello pallide-notato, thorace et ab-
domine nigris, interdum picturis pallidis, e. g.
Pimpla varicornis Fabr. 5. Scutello thorace et
abdomine nigris, hoc interdum castaneo - cingulato,
coxis posticis rufis; e. g. Pimpla pennator Fabr.
6. Scutello thorace et abdomine nigris, hoc inter-
dum rufo-cingulato, coxis posticis nigris; e. g.
Cryptus maculator F. Familia 7. Abdomine
longo, plerumque tuberculoso, segmentis anterio-
ribus, ut plurimum quoque intermediis, latitudine
longioribus, ultimis feminae rima ventrali longi-
tudinali; alarum cellula cubitali intermedia trian-
gulari; antennis et pedibus mediocribus aut sub-
gracilibus; aculeo longo. 1. Thorace et scutello
nigris, e. g. Pimpla manifestator Fabr. £. Abdo-
mine thorace et scutello nigris pallide-notatis;
e. g. Pimpla persuasoria Fabr. 3. Abdomine scu-
ICHNEUMONIDUM. 45
tello et thorace fulvis, pallide-notatis; e. g. Ichn.
periatus Chr. VI. Metopius. Capite transverso;
scutelli angulis apicalibus acutis; abdomine sessili
couvexo opaco scabro; aculeo abscondito; e. g.
Metopius necatorius Panz. VII. Bassus. Capite
transverso; abdomine sessili depressiusculo niti-
dulo, feminis interdum apice compresso; aculeo
abscondito aut subexserto. Familia 1. Abdomine
vel lateribus subparallelis, apice obtuso, vel lan-
ceolato-ovato, apice acuto, feminis plerumque
apicem versus compresso, segmento primo vel
quadrato vel saltem lateribus parallells; alarum
cellula cubitali intermedia vel nulla vel triangu-
lari, interioris nervo inferiore exteriore angulato;
antennis pedibusque mediocribus aut gracilibus;
aculeo vix subexserto suberecto; e. g. Bassus lae-
tatorius Panz. Familia 2. Corpore parvo; abdc-
mine paulo angustiore quam thorax, segmento 1
basin versus paulo angustato; alarum cellula cubi-
tali intermedia quinqueangulari; antennis medio-
cribus, pedibus crassiusculis; aculeo vix subexserto
erecto. Familia 5. Abdomine thoracis latitudine;
segmentis intermediis transversis, primo subqua-
drato; alarum cellula cubitali intermedia nulla;
antennis medio incrassatis; pedibus mediocribus.
Species una. VIII. Banchus. Capite transverso,
abdomine sessili aut subpetiolato, compresso aut
subcompresso. Familia 1. Abdomine sessili, ra-
rius subsessili, laevi nitido, lateribus compresso,
segmento primo basin versus sensim paulo an-
gustato; alarum cellula cubitali intermedia sub-
46 HISTOUIA CULTURAE
rhomboidali, interioris nervo inferiore exteriore
arcuato; antennis mediocribus; pedibus mediocri-
bus aut elongatis; aculeo abscondito; e. g. Banchus
pictus F. Familia 2. Abdomine subsessili aut
subpetiolato, laevi nitido, apicem versus ventre
plerumque compresso, maribus plurimis teretius-
culo; alarum cellula cubitali intermedia rhomboi-
dali aut triangulari, interioris nervo inferiore ex-
teriore angulato; antennis gracilibus aut mediocri-
bus; pedibus mediocribus aut elongatis; aculeo
brevi, rarius longo; e. g. Banchus fornicator F.
Familia 3. Abdomine subsessili nitido laevi ob-
longo, apicem versus compresso; alarum cellula
cubitali intermedia rhomboidali; antennis gracili-
bus; pedibus elongatis; aculeo longo. Familia 4,
Abdomine subsessili laevi compresso, dorso cari-
nato; alarum cellula cubitali intermedia nulla,
interioris nervo inferiore exteriore subangulato^
cum nervo inferiore cellulae cubitalis exterioris
ad angulum cellulae radialis contiguo; antennis
gracilibus; pedibus mediocribus; aculeo longo.
Species una. Familia 5. Abdomine subpetiolato
fusiformi, apicem versus ventre compresso, seg-
mentis ultimis valvula ventrali vomeriformi; ala-
rum cellula cubitali intermedia nulla; antennis
subgracilibus; pedibus elongatis, anterioribus gra-
cilibus, posticis validis; aculeo longo. Species
una. IX. Ophion. Capite transverso; abdomine
petiolato compresso. Familia 1. Abdomine late-
ribus aut apice compresso, rarius toto compresso
aut teretiusculo; segmento primo antice convexius-
ICHNEUMONIDUM. 47
culo aut subgloboso; alarum cellula cubitali inter-
medla triangulari, rarius nuUa; antennis pedibus-
que mediocribus; aculeo subsursum curvato, brevi
aut mediocri, rarius longo. 1. Abdomine anten-
nisque nigris. 2. Abdomine nigro, articulo primo
antennarum subtus pallido. 3. Abdomine rufo-
nigroque, articulo primo antennarum subtus pal-
lido. 4. Abdomine rufo aut rufo-nigroque, an-
tennis nigris, rarius subtus rufis; e. g. Opbioa
pugillator F. Familia 2. Abdomine subpetiolato
corapresso, dorso carinato, segmento primo basin
versus sensim angustato; alarum cellula cubitali
intermedia triangulari; pedibus antennisque sub-
gracilibus; aculeo brevi; e. g. Ophion glaucopte-
rus F. Familia 3. Abdomine compresso longo,
dorso carinato, segmento primo petiolo longo
tenui; alarum cellula cubitali intermedia nulla;
pedibus longis gracilibus, tarsis posticis crassius-
culis; antennis gracilibus aut mediocribus; aculeo
brevi. 1. Scutello flavo, e. g. Ophion circum-
flexus F. 2. Scutello nigro, rarius rufo; e. g.
Ophion amictus F. Familia 4. Abdomine petio-
lato compresso, dorso subcarinato, segmento primo
longo, petiolo lineari; alarum' cellula cubitali in-
termedia nulla; antennis gracilibus; pedibus ante-
rioribus subgracilibus, posticis elongatis, femori-
buscrassis; aculeolongo; e. g. Ophion vulnerator
Gr. Familia 5. Abdomine compresso petiolato;
segmenti primi petiolo tenui, angustiore et lon-
giore quam pars antica; alarum celhila cubitali
intermedia nuUa, pedibus antennisque gracilibus;
48 HISTORIA CULTURAE
aculeo medioeri. 1. Scutellopallido. 2. Scutello
nigro; e. g. Ophion moderator Gr. Familia 6. Ab-
domine petiolato compresso, dorso carinato, seg-
menti primi petiolo tenui; alarum cellula cubitali
intermedia nulla, interiore nervos duos recurren-
tes excipiente; antennis pedibusque longis graci-
libus ; aculeo vix subexserto ; e. g. Ophion luteus F.
Familia 7. Abdomine longo compresso, dorso carl-
nato; alarum cellula cubitali intermedia triangu-
lariparva; antennis pedibusque gracilibus; aculeo
subsursum curvato brevi. Familia 8. Abdomine
petiolato compresso, dorso carinato; segmenti 1
petiolo longo angusto; alarum cellula cubitali in-
termedia nulla, interiore nervos duos recurrentes
excipiente; antennis apicem versus incrassatis, pe-'
dibus subgracilibus; aculeo vix subexserto. Fa-
milia9. Abdomine petiolato longo gracili, apicem
versus compresso; alarum cellula cubitali inter-
media nulla, interiore nervos duos recurrentes ex-
cipiente; antennis brevibus gracilibus filiformibus;
pedibus mediocribus elongatis; aculeo brevi. Ano-
malon cruentatum Pz. Familia 10. Corpore parvo
autmediocri; abdomine petiolato laevi nitido,maris
compresso, dorso carinato, feminae compressius-
culo, rarius subteretiusculo, dorso oblongo, seg-
menti primipetiolo lineari; alarum stigmatemagno,
cellula radiali praemagna, trianguli rectangularis
forma, cellula cubitali intermedia nulla, interioris
nervo inferiore exteriore brevi recto, cum nervo
inferiore exterioris, ad angulum rectum cellulae
.radialis, in eodem puncto coincidente; anteiinis
ICHNEUMONIDUJM. 49
niediocribus aut brevibus; pedibus mediocribus aut
gracilibus; aculeo exserto, sursuni curvato. 1. Ab-
domine rufo-nigroque; e. g. Oph. nutritor F.
2. Abdomine nigro; e. g. Oph. triangularis Gr.
Familia 11. Abdomine petiolato compresso laevis-
simo nitidissimo, dorso fusiformi, segmentoprimo
sublineari, petiolo longiusculo; alarum cellula
cubitali intermedia quinqueangulari; antennis bre-
viusculis filiformibus; pedibus mediocribus; acu-
leo subexserto aut subabscondito. Species una.
X. Acaenitus. Capite transverso; antennis brevi-
bus filiformibus; pedibus posticis elongatis validis;
abdomine subsessili teretiusculo, feminae valvula
magna acuminata ventrali, basin terebrae mediocris
aut longae tegente; e. g. Ichn. arator Rossii.
XI. Xorides. Capite globoso; abdomine petiolato
aut subsessili, convexo; aculeo exserto. Fami-
lia 1. Abdomine sessili aut subsessili, depressius-
culo, maris elongato sublineari, feminae breviore
oblongo, basi scabriculo; alarum cellula cubitali
intermedia nulla, interioris nervo inferiore exte-
riore subanguloso, cum nervo inferiore exterioris,
ad angulum cellulae radialis, contiguo; antennis
gracilibus;» pedibus mediocribus; aculeo mediocri
aut longo. 1. Abdomine nigro. 2. Abdomine rufo
aut rufo - nigroque. 3. Abdomine albo - notato.
Familia 2. Abdomine subpetiolato aut subsessili,
oblongo-fusiformi laevi nitido, alarum cellula cubi-
tali intermedia nulla, interioris nervo inferiore
exteriore subanguloso, cum nervo inferiore exte-
rioris, ad angulum cellulaeradialis, contiguo; an-
Ichn. Europ. Pars I. 4
50 HISTORIA CULTURAE
tennis pedibiisque gracilibus longis; aculeo longo.
Species una. Familia 3. Abdomine petiolato cla-
vato laevi; segmenti primi petiolo longitudine par-
tis anticae; alarum cellula cubitali intermedia
nulla, interioris nervo inferiore exteriore suban-
guloso, cum nervo inferiore exterioris, ad angulum
cellulae radialis, contiguo; antennis gracilibus;
pedum posticorum femoribus compressis crassis
dentatis; aculeo longo; e. g. Anomalon ruspator
Jurinei. Familia 4. Corpore procero; abdomine
subpetiolato, maris sublineari, feminae oblongo;
alarum cellula cubitali intermedia quinque-angu-
lari; antennis pedibusque mediocribus, horum
posticis longis; aculeo longo. Species una. Fa-
milia 5. Abdomine subsessili subcylindrico; ala-
rum cellula cubitali intermedia quinque-angulari;
antennis gracilibus filiformibus , longitudine me-
diocri; pedibus longis subgracilibus, tibiis anticis
brevibus compresso-dilatatis; aculeolongo. Ich-
neumon rehictator Panz. — Stirpem alteram Ich-
neumonidum proprie dictorum, seu lchneumones
adscitos , Nees ab Esenbeck in lineas et genera
digessit, hoc modo; Linea prima, seu Bracones,
palpis maxillaribus quinquearticulatis,» labialibus
tri- rarissime quadri-articulatis; areolis cubitali-
bus variis; his generibus: I. Stephanus, Capite
cubico; prothorace conico-angustato; abdomine
convexo, petiolo longo cylindrico; areola radiali
lanceolata, cubitalibus duabus obliquis; aculeo
exserto. Stephanus coronatus Jurinei. II. Coe-
linius, Capite subcubico, occipite excavato; pro-
I
ICHNEUMONIDUM. 61
thoracebrevi ovato; abdomine depressiusculo, pe-
tiolo lineari; areola radiali semiovata, ab apice
alae remota, cubitalibus duabus, posteriori inde-
terminata, aculeo haud exserto; e. g» Stephanus
parvulus N. ab E. III. Spathius. Capite trans-
verso, vertice lato; prothorace brevi; abdomine
depresso obovato, petiolo longo lineari; areolis
cubitalibus tribus, secunda majori nervum recur-
rentem excipiente; aculeo exserto; e. g. Cryptus
clavatus Panz. IV. Jphidius. Capite transverso,
vertice lato; prothorace brevi; abdomine convexo;
petiolo brevi cylindrico; antennis articulis 12 — 24;
aculeo haud exserto. Species parvae. 1. Anten-
nis 12-articulatis; areolis cubitalibus tribus, me-
dia nervo recurrenti conjuncta. 2. Antennis ar-
ticulis 12 — 24; areolis cubitalibus duabus, prima
in areolam disci exteriorem effusa et interdum una
cum hac postice incompleta; e. g. Bracon picipes
N. ab E. 3. Antennis 16-articulatis; areola cu-
bitali unica, ab areola disci media discreta; e, g.
Bracon exoletus N. ab E. V. Perilitus. Capite
transverso, vertice lineari angusto; prothorace
brevi; abdomine convexo, petiolo basi lineari vel
teretiusculo postice conico-dilatato, depressius-
culo; aculeo exserto. 1. Areolis cubitalibus dua-
bus, anteriore parva quadrata, nervo recurrente
interstitiali, areola radiali ab apiceremota, semi-
cordata; segmento secundo maximo. Species par-
vae; e. g. Bracon rutilus N. ab E. 2. Areolis cu-
bitalibus tribus, nervo recurrente vel primam areo-
lam, vel limites hujus et mediae petente; areola
4^
52 HISTORIA CULTURAE
radiali lanceolata, apicem attingente; e. g. Bracoii
ictericus N. ab E. YI. Leiophron. Capite trans-
verso, vertice plano angusto; prothorace brevi;
abdomine longiore quam thorax, convexo, seg-
mento primo conico longiusculo, interdum sinuato,
secundo maximo campanulato, reliquis brevissimis
linearibus; areolis cubitalibus duabus; aculeo de-
curvo vel retracto. VII. Bracon. Capite trans-
verso, vertice lato rotundato, nonnullissubgloboso;
prothorace brevi; abdomine longiori quam thorax,
ovato vel ovali, convexo vel depressiusculo, seg-
mento petiolari brevi conico-angustato plano, ple-
rumque impresso, reliquis magnitudine decrescen-
tibus; aculeo plurimis exserto recto. 1. Areolis
cubitalibus duabus, prima subquadrata, nervuni
recurrentem ante apicem excipiente. Species
parvae, alis longis hyalinis, antennis articulis 22
pluribusve, aculeo brevi; e. g. Br. ruficornis N.
ab E. 2. Areolis cubitalibus duabus, prima elon-
gata semidivisa, nervum recurrentem in medio
excipiente, alis villosis. 3. Areolis cubitalibus
tribus, secunda postice attenuata, nervum recur-
rentem excipiente, e. g. Br. orbiculator N. ab E.
4. Areolis cubitalibus tribus, secunda quadrata,
prima nervum recurrentem excipiente. a. Macro-
cephali; capite crasso, latitudine thoracis, abdo-
mine laevi, colore nigro nitido, prothorace anove
in nonnullis rufis, stigmate magno nigro; e. g.
Bracon dispar IV. ab E. b. Microcephali; capite
thorace angustiore, abdomine saepe striolato opaco,
colore nigro-flavo-rufove vario; e. g. Br. minuta-
ICHNEUMONIDUM. 53
tor Fabr. c. Sphaerocephali; capite subgloboso,
prothorace magis elongato, corpore brevi atro ni-
tido, capite abdomineque saepius rubris; e. g.
Br. denigrator F. d. Rufo-nigroque varii, \el
toti lutei, vel nigri, thoracis dorso et abdomine
rubris, capite lato transverso, vel subgloboso ver-
tice rotundato, abdomine oblongo laevi vel rimu-
loso, aculeo elongato. a. Oris partibus brevibus,
non porrigendis, e. g. Br. nominator F. ^. Oris
partibus elongatis, rostriformibus. (Yipiones
Latr.), e. g. Br. desertor Spin. VIII. Agathis.
Capite transverso, vertice angusto, facie triangu-
lari; oris partibus rostriformibus elongatis; abdo-
mine longiore quam thorax, convexo,, segmento
primo conico planiusculo; areolis cubitalibus tri-
bus, prima efFusa, media minuta; e. g. Ag. mal-
vacearum Latr. IX. Microdus. Capite transverso,
yertice angusto, facie quadrata ; oris partibus bre-
vibus, non porrigendis; prothorace brevi; abdo-
mine longiore quam thorax, convexo, primo seg-
mento conico; areolis cubitalibus duabus, prima
integra, vel tribus, secunda minuta; e. g. Micr.
obscurator N. ab E. Bassus gloriatorius Panzer.
X. Hormius. Capite transverso, angustiore quam
thorax, vertice convexo, antennis submoniliformi-
bus; prothorace brevi; abdomine lateovato de-
presso, marginibus obtusis, segmento primo conico
angusto, secundo maximo, sulco transversali bi-
partito; areolis cubitalibus tribus, media in limi-
tibus anticis nervum recurrentem excipiente; 1. an-
tennis 22-articulatis; e. g. Bracon moniliatus N.
54 HISTORIA CULTURAE
ab E. 2. Antennis 12-articulatis. Species una.
XI. Microgaster. Capite transverso, infra verti-
cem angustum retuso; prothorace brevi; abdomine
thoracis longitudine, vel breviore, plano ovato
sessili, primo segmento lato conico striolato mar-
ginatoque, ventralibus ultimis in fulcrum vomeri-
forme connatis; pedibus validis, femoribus com-
pressis, paribus posterioribus approximatis. !•
Areolis cubitalibus tribus, media stapiaeformi ; e. g.
Cryptus globatus F. 2. Areolis cubitalibus dua-
bus, secunda antice cuspidata; e. g. Ichn. glome-
ratus Linn. XIL Blacus- Capite transverso, ver-
tice lato rotundato; antennis apice moniliformibus;
prothorace brevissimo; abdomine longitudine tho-
i-acis, compresso, apice oblique truncato, seg-
mento primo rectangulo; pedibus gracilibus. 1.
Areolis cubitalibus duabus, prima maxima penta-
gona; e, g. Bracon humilis N. ab E. 2. Areola
cubitali una effusa. Linea secunda, seu Bassi,
palpis maxillaribus sexarticulatis, labialibus qua-
driarticulatis; corpore coacto, capite crasso; seg-
mentis abdominis anterioribus saepe majoribus,
areis cubitalibus ut plurimum tribus, media ampla
quadrangulari; his generibus: I. Rogas. Capite
transverso, vertice angusto, oculis prominulis;
abdomine longiore quam thorax, sessili plano, ple-
rumquerimoso, segmentis tribus anterioribus raa-
joribus, primo subrectangulo,basi paulo angustiori;
pedibus gracilibus; areolis cubitalibus tribus, se-
cunda magna quadrangula. 1. Abdomine lineari,
capite thoraceque longiore; nervo recurrente pri-
ICHNEUMONIDUM. 55
mae areolae inserto; e. g. Bracon linearis N. ab E.
2. Abdomine obconico-lanceolato, capite tborace-
que raro longiore; capite angustiore quam thorax;
nervo recurrente areolae primae inserto; e. g. Bra-
con testaceus N. ab E. 3. Abdomine obconico-
lanceolato, longitudine capitis et thoracis; capite
latiore quam thorax; nervo recurrente areolae me-
diae antrorsum acuminatae apici inserto; e. g.
Bracon decrescens N. ab E. II. Cardiochiles. Ca-
pite transverso , fronte convexa , vertice rotundato
angusto; abdomine oblongo plano, longitudine
thoracis, primo segmento lato, basi parum an-
gustato impresso; pedibus validis, posterioribus
approximatis; areolis cubitalibus tribus, prima tri-
angula, angulis truncatis. Species una. III. Hel-
con. Capite transverso crasso, fronte retusa cum
acumine inter antennas, vertice lato plano; pro-
thorace producto tuberoso; abdomine longiore
quam thorax, lineari planiusculo, segmento primo
longissimo rectangulo, basi contracto; pedibus
posticis validis; areolis cubitalibus tribus, prima
triangula, angulis omnibus truncatis; e. g. Helcon
tardator N. ab E. IV. Eubazus. Capite trans-
verso lato, fronte verticeque planiusculis; pro-
thorace brevi; abdomine longiore quam thorax,
lineari-lanceolato plano, segmentis tribus anterio-
ribus aequalibus, primoconico; pedibus tenuibus;
areolis cubitalibus vel duabus, prima trigona an-
gulis omnibus truncatis, vel tribus media trian-
gulari; e. g. Eub. pallipes N. ab E. V. Aljsia.
Capite transverso crasso, genis verticeque lato
56 HISTOHIA CULTURAE
rotundatis, occipite concavo; mandibulis quadratis
tridentatis hiaritibus; prothorace brevi; abdomine
sessili vel petiolato, longiore quani thorax, laevi,
depressiusculo, segmento secundo maximo, primo
plus minusve conico-attenuatoj pedibus gracilibus.
1. Areola radiali ovata, ad apicem alae acute
clausa; areolis cubitalibus tribus, prima majore,
nervum recurrentem excipiente; antennis medio-
cribus, articulis brevibus, abdomine sessili; e. g.
Cryptus manducator Fabr. 2. Areola radiali ple-
rumque effusa, rarius in apice alae acute clausa;
areolis cubitalibus tribus, primaminore, secunda
postice attenuata; nervo recurrente interstitiali;
antennis gracilibus longis, articulis elongatis; ab-
domine sessili aut subpetiolato; e. g. Bassus ab-
dominator N. ab E. 3. Areola radiali effusa ; areo-
lis cubitalibus tribus, prima minore subquadrata,
media basin versus nervum recurrentemexcipiente,
postice attenuata; stigmate lineari obsoleto; ab-
domine plerisque subsessili; e. g. Bassus rufiven-
tris N. ab E. 4. Areola radiali effusa; areolis
cubitalibus duabus, prima elongata, postice alte-
nuata; antennis brevibus; e. g. Bassus concolor
N, ab E. 5. Areola radiali ante apicem sinuato-
clausa; areolis cubitalibus duabus, prima minore,
nervo recurrente interstitiali, stigmate elongato;
abdomine brevi sessili; e. g. Bracon areolaris N.
ab E. 6. Apterae; Bassus apterus N. ab E. VI.
Sigalphus. Capite transverso, vertice plano, oc-
cipite recto; abdomine vix longiore quam thorax,
sessili plano triannulato, segmentis plus minus
I C H N i: U M O N I D U M. 57
coalitis; areolis cubltalibiis duabiis; e. g. Sigalph.
seniirugosus N. ab E. YII. Chelomis. Capite trans-
verso, superne retuso, vertice angusto, occipite
concavo; abdomine sessili convexo cataphracto,
segmentis tribus anterioribus vel cunctis totis in
unum connatis, nullo vestigio (incisurarum) super-
stite, vel sulculis transversis indicatisj reliquis
niinutis, sub ventrem retractis j areolis cubitalibus
tribus. 1. Abdomine clavato triannulato, areolis
disci anterioribus aequalibus; e. g. Sigalphus irro-
rator Latr. 2. Abdomine ovato-oblongo planius-
culo, segmentis punctorum transversalium serie-
bus duabus obsoletis indicatis, areola disci supera
exteriore majore; e. g. Chel. dentatus Pz. 3. Ab-
domine ovato aut oblongo, integro, areolis disci
aut anterioribus duabus; e. g. Sigalphus similis
N. ab E. 4. Abdomine ovato, oblongo vel sub-
cylindrico, integro, areola disci anteriore solitaria;
e. g. Chelonus oculatus Jurinei. — Anno 1820
Goldfuss, in enchiridio suo Zoologico, Ichneu-
monides, in sensu generaliori sicdictos, in fami-
liam primam Hymenopterorum congregabat, hanc-
que deinde intribus quatuor dividebat, quarum 1.
Diploleparias^. ab E. comprehendit, 2. Cynipse^
ras N. ab E. 3. Ei/aniales Latr. 4. IchneuinO'
77/d[<?J, stricte sic dictos; his generibus : a) Alysia,
(linea secunda Ichneumonum adscitorum N. ab E.)
h) Bracon (linea priraa Ichn. adsc. N. ab E.). c)
Ichneumon (Ichneumones genuini N. ab E.). Ge-
nera Neesii ab E. et Gravenhorstii auctor, ut sub-
genera, illis tribus generibus substravit. — Eodeni
58 HISTORIA CULTURAE
2LmioGravenhorst, in Monographia Ichneumonum
Pedeniontanae Regionis, magnam copiam novarum
specierum publici juris faciebat. — Idem auctor,
anno 1821, plures species, a Fabricio e museo
Hiibneri descriptas, plenius describebat in Germari
Promtuario entomologicoj Germarenim, qui col-
lectionem entomologicam celeberrimi Hiibneri de-
functi emerat, individua ipsa Ichneumonum, quae
Fabricius ex illa collectione coram habuerat, cum
Gravenhorstio benevolenter communicaverat. —
Anno 1^22 Thunberg , in Actis Petropolitanis,
illustrationis Insectorum hymenopterorum partem
primam edebat, quae Ichneumonidea continet.
Auctor Cryptos Bassos Bracones Banchos Pimplas
Joppas Ophiones et Foenos Fabricii, sub denomi-
natione communi generica Ichneumonum, compre-
hendit et, secundum colorem antennarum thoracis
abdominis etc. in familias 55 digessit. Cum vero
auctor nil nisi diagnoses perbreves specierum edi-
derit, omissis omnibus descriptionibus, allegatis,
et notitiis de patria insectorum, de speeiebus novis
hujus tractatus difficillimum est eruere, num ad
unam alteramve nostrarum specierum adhiberi pos-
sintj inde plurimas earumprorsum omittere coactus
fui. — Anno 1823 FalUn methodum novam ede-
bat Hymenoptera disponendi : Sectio secunda (Pe^
tioliventres^ in divisione prima, pedibus vel nu«
diusculis vel parum spinulosis, Ichneumonides
nostros continet, hocschemate: I. Antennis exten-
sis: Familia 1 , Ichneumonides ; antennis elongatis,
articulis viginti et ultraj corpore nudiusculo ob-
ICHNEUMONIDUM. 59
longo; abdomine basi coarctato, siib metathorace
inserto; areola interniedia in alls superis aut mi-
nuta aut nulla. 1. Alis area speculari instructis ;
his generibus: 1. Ichneumon; antennis setaceis,
dimidio corpore saepe longioribus; metathorace
cancellatim striato; abdomine fornicato, superficie
aequali, basi longe-petiolato, petiolo elevato,
postice incurvo dilatato; areola alarum minuta,
fere pentagona (Ichneumones et Trogi nostri).
2. Alomya; antennis setaceis; corpore elongato;
metathorace convexo, haud cancellato; abdomine
fornicato aequali petiolato, petiolo incurvato;
areola intermedia alarum pentagona (Alomyae
Panz.). 3. Cryptus; antennis elongatis, corpore
oblongo, metathorace haud cancellato; abdomine
petiolato convexo, segmentis posticis dilatatis com-
pressis; alis (interdum nullis) areola intermedia
fere pentagona. (Crypti nostri). 4. Pimpla;
antennis elongatis, corpore angusto; metathorace
convexo, vix cancellato; abdomine subcylindrico,
basi depresso, vix petiolato, dorso nodoso vel
rugose-punctato; areola alarum subtrigona seu
nulla (Pimplae nostrae et Xoridae). 5. Bassus;
antennis setaceis, medio frontis insertis; corpore
oblongo; abdomine laeviusculo, sessili seu petio-
lato, petiolo recto, ventre excavato; areola ala-
rum intermedia nulla (Bassi nostri, sed etiara
Bassus irrigator Fabr. seuXorides irrigator noster).
6. Tryphon, novumgenus; antennis elongatis se-
taceis; corpore oblongo; abdomine laevigato, aut
sessili aut subpetiolato, petiolo recto, segmentis
60 HISTOIUA CULTURAE
anticis haud compressis, ultimis dilatatis conni-
ventibus; areola intermedia subtrigona. 1. Meta-
thorace haud cancellato. a. Pimplaeformes: ab-
doniine sessili, a basi ad apicem usque aequaliter
convexOj haud compresso, nisi in segmentis ulti-
niis, aculeo longissimo. b. Ophioniformes : ab-
domine compresso seu subfalcato, basi angustato,
petiolo contiguo subrecto, aculeo brevi, parum
seu vix exserto, ut in Ophione flavifronte et tri-
colore Fabr. 2. Metathorace subcancellato, Pel-
tastiformes: petiolo contiguo, saepius sessili, ab-
domine convexo, haud compresso, postice dilatato,
aculeo brevi, haud exserto, ut in Ophione latra-
tore F. (Hoc Fallenii genus praeter nostros Try-
phones, plures quoque species nostrarum Pimpla-
rum, Xoridarum et Ophionum comprehendere
videtur). 7. Peltastes; antennis elongatis validis,
ante medium frontis insertis; corpore scabro-
punctato, scutello spinoso; abdomine sessili con-
vexo, haud compresso; areola intermedia triangu-
lari. (Metopius Panz.). 8. Banchus; antennis
longissimis, medio frontis insertis; abdomine in-
curvo cultrato, haud petiolato; areola intermedia
triangulari (Banchorum nostrorum species aculeo
haud exserto). 9. Ophion; antennis longissimis
tenuibus; abdomine falcato,longe-petiolato,postice
perpendiculariter dilatato-compresso, segmento
secundo ventrali conspicuo, reliquis dorsalibus
compressis; areola intermedia trigona seu nulla.
(Ophiones nostri , exceptis eis quos Fallen ad ge-
nera Tryphonum etPorizonum refert). 10. Porizon,
ICHNEUMONIDUM. 6%
novum genus; antennis setaceis niediocribus;
abdoniine falcato petiolato, segmento secundo et
terlio ventrali conspicuo, ultimis dorsalibus dila-
tato-compressis; areola intermedia vel trigona vel
luilla (Ophionum noslrorum familia IX, seu X
conspectus). 2. j4lis area speculari destitutis,
liis generibus: 1. Bracon ; antennis medio frontis
insertis; abdomine convexo vel sessili vel petio-
lato; alis abdomine longioribus, areis costalibus
quatuor, tertia subdiscoidali, areola vcl magna
quadrata vcl nulla. 1. Abdominesesssili. a. Areola
alarum quadrata, seu Alysia Latr. b. Areola nuUa,
ul in Basso testaceo Fabr. ? 2. Abdomine petiolato.
a. Areola quadrata, ut in Crypto mutillario Fabr.
seu Yipione dcsertore Latr. b. Areola nulla, at
nervus modo unicus ab area costali ultima exit.
(In hoc genere igitur Agatbides, Vipiones etAlysiae
Latr. conjunguntur). 2. Vipio; antennis filifor-
mibus; abdomine sessili, dorso planiusculo; alaruni
areis costalibus subquatuor, ultima vel brcvi vel
obsoleta, areola aut rotundata par^ a, puncto costali
opposita, aut nulla (Microgastri Latr.). 3. Hy-
brizon; antennis tenuibus; abdomine petiolato,
alarum areis costalibus aut tribus aut duabus, arcola
intermedia area(jue spcculari nullis. 4. Sigalp/ius ;
antennis diniidio corpore longioribus; corporc du-
riusculo scabro-punctatissimo, convexo; abdomine
brevi fornicato sessili obtusissimo; alarum areis
coslalibus 3 — 4, speculari nuUa. Familia 2, Era-
nialcs ; anlennis liiiformibus validis cxtensis; ab-
domine leuui compresso, ad scutellum iuserto;
62 HISTORIA CULTURAE
1. Foenus; abdoinine falcato, alis longiore; tibiis
posticis clavatis. £. Euania; abdomine compresso
alis breviore. Familia 3, Cynipseae; abdomine
metathoraci adfixo; antennarum articulis circiter
tredecim. Haec familia, praeter Cynipes Linn.
etiam Sagarin Panz. seu Ibaliam Latr. compre-
hendit. IL Antennis fractis. Familia 1, Diplo-
lepides; antennis validis breviusculis, abdomine
subtriquetro, areis alarum nullis; complectitur
genera Chalcidum, Diplolepidum et Pteromalo-
rum. Familia •£, Chrysidides ; alarum areis
discoidalibus sat distinctis; continet Cleptas et
Chrysides. Familia 3^ Psilotes ; antennis sub-
fractis longiusculis ; abdomine ovato; utrinque
convexo; alarum areis vix ullis; his generibus :
Sparasion, Bethylus , Psilus, Codrus. — Eodeni
anno, in Volumine undecimo Actorum Academiae
Naturae Curiosorum, Gravenhorst e familia octava
Ophionum Conspectus, in Volumine nono illoruni
Actorum editi, novum genus condebat, Hellwigia
nominatum, in honorem Hellwigli, Entomologi
celeberrimi, tunc semisaecularia muneris publici
sui celebrantis. — Anno 1825 Dahlmann, in Actis
Academiae Hohniensis, Pimplam atratam, gigan-
tem hujus generis, describebat, pluraque de mo-
ribus Pimplarum huic descriptioni addebat. —
Eodem anno et 1826 Trentepohl , in Revisione
critica Ichneumonum Fabricianorum, plures spe-
cies generis Ichneumonum, ex ipso museo Fabricii,
describebat.
ICHNEUMONIDUM. 63
Methodus systematica Ichneumonidum genui-
norum europaeorum, in hac Ichneumonologia ex-
posita, cujusque conspectum tabula synoptica
adnexa exhibet, maximam partem respondet con-
spectui, in Volumine IX Novorum Actorum Acad.
Nat. Curios. edito, his tamen immutationibus: E
familiis IV, V, VI, VII et VIII generis Ichneu-
monum genus novum composui, cui nomen Cam-
/70/;Z^^zV adsignaveram, cujusque species nonnullas
pluribus entomologis jam sub nomine Campople-
gum communicavi; cum vero species plurimae ge-
neris Tryphonum, a Fallenio postea editi, inde-
que publici juris facti, illi respondeant, juste no-
men, a Fallenio inditum, retinui; sed nomen vacans
Campoplegis uni subgenerum Ophionum adscripsi.
Familiam X Ichneunionum e serie Ichneumonidum
genuinorum rejeci, cum, habitu toto et cellularum
alae forma, ab illis satis recedat. E generis Pimpla-
rum familia VII sectionem tertiam totam et quas-
dam species sectionis secundae, v. c. P. persua-
soriam eique affmes, sustuli et in familiam octa-
vam novam collocavi; praeterea familiam nonam
addidi. Genus Banchorum quoque familia nova
auctum est. Generis Ophionum familia VIII ad
gradum generis peculiaris, jam in Volumine XI
Novorum Actorum Acad. Nat. Cur. , sub nomine
Hellwigiae descripti , promota ^est. Familiae IV
et V generis Xoridarum in unam familiam coalitae
sunt. — Ratio et leges, quas in construendis ge-
neribus et familiis secutus sum, illis respondent,
quas jam in scriptis meis anterioribus, v. c. in §. 2
64 HISTORIA CULTURAE I CHNEUMON IDUM.
prolegoiiienorum ad Coleoptera Microptera ex-
posiii : Omnes partes externas insectorum respicio;
at characteres generum et familiarum vel ab his
\el ab illis, sint abdomen thorax alae pedes, de-
sumo, prout hae illaeve, ad designandum genus
aut familiam, notas distinctissimas suppeditant,
simulque oculis facile se praebent.
I. COHPUS. 65
C A P U T II.
De Ichiicunioniduin genuinoi uni coi porc cjusque partibua,
§. 1.
De coipore.
Corpus, plus niiiuis elongatum, plcrlsque est
iiudum nitidum, iutcrdum pilis brcvibus tcuuibus
erectis pubescens aut pilis tenuibus incumbentibus
subsericeum et opacunii saepius caput et thorax
plus minus pubescentes esse solent. Rarius cor-
pus est scabrum, seu punctis confertis profundis
imprcssum, v. c. Mclopiis, aut passim aciculatum,
e. g. pluribus Bassis. — Species plurimae rufo ni-
groque coloratae sunt, saepe plus minus albo-
pictae, rarius totae rufae aut totae nigrae. Saepius
abdomen bicolor est aut tricolor, aut segmentis
nonnullis flavis, albove guttatis seu fasciatis. Tho-
rax inlerdum colore rufo imbutus est, aut flavo-
pictus •■> saepissime autem puncto uno alterove albo
ad radicem alarum notatus. Scutellum multis spe-
ciebus album. Pedes unicolores aut bicolores aut
Ithn. Europ. Pars I. 5
66 II' CAPUT.
tricolores sunt, luinquam toti nigri, cum feniora
anlica semper subtus pallidiora sint. Caput unico-
lor aut bicolor, saepe facie plus minus albo-picta,
rarius tricolorj antennis saepe annulo lato albo
notatis.
§. 2.
Deeapite.
Caput discretum prominens, antice orbicula-
tum aut subovatum, superne transversum, pleris-
que coUum versus paulo angustatum, rarius sub-
globosum aut subcubicum angulis obtusis, e. g. in
Xoridisj thorace tertia vel quarta parte brevius,
ejus autem latitudine seupaululum angustius, ra-
rius latius. In capite distinguuntur: Occiput,
regio postica, thoracem versus declive, plus minus
emarginatum pro adplicatione ad thoracemj (^ej-
tex, regio superna, inter occiput et stemmata sitaj
frons y inter stemmata et antennas, nonnunquam
cornu brevi erecto, rarissime cornubus duobus,
2ivm^i2i'^ facies sewhypostoma, regio antica, inter
antennas et os sita, plana, nonnullis subconcava,
e. g. Metopiis, aliis tuberculata, e. g. Exochisj
temporay regiones laterales, superne pone oculos;
genae, regiones laterales, inferne pone oculos
sitae. Caput instructum est ocw//^, stemmatibus,
antennis et instrumentis cihariis,
Oculi laterales, plus minus prominuli, ovales
aut suborbiculati ; interdum subreniformes, mar-
gine seilicet interiore, juxta antennas, emarginato.
III. ANTENNAE. 57
e. g. Hellwigiis. — Stemmata seu oc^Z// tria, inter
verticem et frontem in trianguliira disposita, hya-
lino-nitida.
§. 3.
De antennis.
Antennae, inter frontem et facieni insertae,
plurimis corpore breviores, nonnullis ejus longi-
tudine, rarissime eo longioresi porrectae, post
mortem saepius curvatae aut involutae, praesertim
infeminisi filiformes aut setaceae, interdum circa
medium subcompressiusculae, v. c. Phygadeuonti
triannulato et Mesosteno compressicorni, distinc-
tius compressae Baryceroti, valde compressae et
dilatatae Euceroti, clavatae Hellwigiis; nudae aut
pubescentes, rarius pilosellae, v. c. Xylonomo pili-
corni; articulatae, arliculis 18 — 60: Articulo
primo, seii radicitla, parvo globoso, in capnt im-
nierso; secundo, seu scapo, subcylindrico aut
subclavato, rarius ovato, rarissime subgloboso,
semper reliquis crassiore (si antennas Barycerotis
et Eucerotis excipias) et duobus sequentibus lon-
giore, tertio et quarto brevissimis crassiusculis,
plerumque tam arcte connatis ut pro uno arti-
culo, seu pedicello, habeantur, quarto sem-
per breviore quam tertius, saepius vix con-
spicuo, vel tertio ipso interdum vix exserto;
quiuto longiore cylindrico; reliquis, quae, una
cum quinto, ab aliis entomologis /lagcUo com-
parantur, longitudine sensim decrescentibus, ita
5^
68 IV. PARTES ORIS.
ut extremi saepiiis transversi sint, rarissime omni-
bus transversis, vel, antennis scilicet setaceis, an-
terioribus transversis, extremis autem. fere latitu-
dine longioribus; ultimo plerumqiie ovato aut sub-
cylindrico et longitudine penultimum excedente,
apice acuto aut obtuso. Articuli antennarum fili-
formium breviorum multiarticulatarum, simulque
crassiorum, breviores quoque et, exceptis secundo
et quinto, globosiores seu longitudine latitudinis
suntj articuli antennarum longiorum autem et gra-
ciliorum, vel pauciarticulatarum, longiores et,
exceptis primo tertio et quarto, cylindrici. Cum
vero plerisque articulus primus omnino abscondi-
tus esse soleat, tertius et quartus autem unicuni
modo articulum exhibeant, articulus secundus pro
primo, tertius et quartus pro secundo, quintus pro
tertio habentur, qua denominatione etiam in hac
Ichneumonologia usus sum.
§. 4.
De partibus oris.
In examine partium oris seu instrumentorum
cibariorum ^ ob parvitatem subtilitatem et situra
absconditum atque complicatum plurium harum
partium, assiduitate quam maxima, nec non oculis
bene armatis attentissimisque, et contemplationi-
bus saepius reiteratis et ex omni parte directis,
opus est. Haec requisita sane nec temere postu-
lata nec superflua sunt; eoque minus reprehendi
IV. PAHTES OiHS. 69
vereor, me in his niniis consideratiim esse, cum
videamus, coryphaeos entomologorum maxime ce-
lebratos, in descriptione harum partium, immo in
numero earum, inter se discrepare. In re tam
ardua et erroribus facillime obnoxia, oculis meis
solis diffidens, auxilium invocabam viri amicissimi
et oculatissimi, Neesei ab Esenbeck, nec frustra,
nam hic, statim opus aggrediens, circiter quinqua-
ginta species e diversis generibus et familiis Ich-
neumonidum, examini rigoroso subjiciebat, oris
partes etantennas, e quaqua parte, oculis armatis
attentissime inspiciebat, quaeque viderat autem
benevolenter mecum communicabat, quod animo
gratissimo hic agnosco. Descriptiones singulas
ejus verbotenus speciebus, ad quas attinent, ad-
dam, simulque notabo, quo forsan descriptionibus
earundem partium, ab aliis entomologis editis,
haud respondeant. Hic autem soJa generaliora de
oris partibus recensenda sunt: — Clypeus ve vera
nihil aliud est quam pars inferior faciei, ejusdem-
que cum facie substantiae corneae, plerumque
ejusdem coloris. Sutura transversali a facie discre-
tus esse solet, interdum vero etiam, hac sutura
obsoleta aut plane deficiente, omnino cum facie
concretus est; plerumque transversalis, rarius or-
biculatus aut suborbiculatus est, margine poslico
et antico rotundato, rarius recto, antico interdum
emarginato. — Labrum rarissime totum exser-
tum est, plerumque maximam partem sub clypeo
absconditum, inteidum omnino retractum; mem-
branaceum, nonnuUis coriaceum, rarissime cor-
70 IV. PARTES ORIS.
neum; forma varia, triangulare, semiorbiculatura,
transversale, rotundatum, subquadratum; saepius
appendice apicali raembranacea angustiore, ut plu-
rimum subulata, interdum triangulari, auctum. —
Labium compositum est e mento et lingua. Men^
tum est conieum, plurimis pubescens, rarissirae
coriaceum aut submembranaceura, forma varia,
longe plurimis taraen corapressura convexura ob-
conicura, raultis vero subovatura, rarius cunei-
forrae aut subrectangulum seu linearej apice ple-
risque tridentatum aut bidentatura, raultis rotun-
datum aut truncatum, rarius emarginatura , raris-
sirae bifidura aut productura. Lingua, ab aliis
labium nuncupata, raembranacea est, rarissirae
subcoriacea, forma varia, plurimis subquadrata,
aliis transversa, paucis obconica linearis triangu-
laris subrotunda subrectangula cordata, apice ple-
risque obtusa aut truncata aut bifida, aliis excisa
aut emarginata, paucis rotundata aut denticulata;
pleruraque longitudine est raenti, vel eo diraidio
brevior, rarius tantura tertiae partis ejuslongitu-
dine, rarissirae autera raento longior; caeteruni
vel latitudine raenti, vel eo latior aut angustior. —
Mandibulae corneae, breviores aut longiores sunt,
plus rainus arcuatae, ut pluriraura basi latiores,
apicera versus angustatae, rarius basi et apice fere
aequilatae; rarissirae rectae, triangulares aut pyra-
raidales vel lineares seu apice dilatataej apice bi-
dentatae, exceptis perpaucis speciebus, quibus
apex vel integerrimus vel tridentatus est. Jurine
quidem assert, omniuni Ichneumonidum mandi-
IV. PA KTES OUIS. 71
bulas bideiitatas esse, teste Neeseo autem niandw
bulae Xoridae et Metopii integrae sunt, Piniplae
vero, cui Fabricius mandibulas inermes adscripsit,
bidentatae. — 3TaxiUae e parlibus duabus dis-
tinctis constant, hasi ntm^Q et processu seu p/o-
cessihus laciniisve duohus supernisj illam Nees ab
Esenbeck stipitem nuncupavit, bos nomine malae
designavit: Stipes longe plurimis corneus est et
compressus, paucis coriaceus aut niembranaceusi
plerumque sublanceolatus, interdum subrectangu-
laris aut subtriangularis, rarius formae ovatae ob-
longae obconicae semicylindricae lineari magis
respondens. Mala vel bifida aut bipartita est vel
biarticulata(bipartita autbifida respondere videtur
processibus duobus, interiori nempe et exteriori,
({uorum Illiger mentionem fecit; biarticulata autem
unum processum, eumque biarticulatum, exbibere
\idetur). Ratione substantiae mala est membra-
nacea, rarissime subcoriacea aut processu exte-
riore coriaceo corneove. Longitudine mala stipiti
aequalis esse solet, multis vero hoc brevior est.
Caeterum autem nullus reliquorum auctorum, qui
maxillas Iclmeunionum examinaverunt, proces-
suum aut laciniarum mentionem faciunt, praeter
Fabricium, qui maxillam bifidam Bassi seductorii
et Pimplae vagatoriae descripsit. — Palpi quatuor
elongati fjllformes inaequales: Ajiteriores , seu
maivillares, longiores sunt, plerumque mahi duplo
aut triplo b^ngiores, nunquam hac breviores aut
phis quadruplo longiores; quinquearticuhiti, raris-
sinie quadriarliculali, (secuiidura Fabricium et
72 IV. PARTES OKIS.
Panzerum saepe sexarticulati), Articulorum pri-
mus obcoiiicus esse solet aut clavatus vel subclava-
tus, rarissime subcylindricus aut filiformisj secun-
dus plerumque cultriformis, vel etiam obconicus,
rarius subcyliiidricus subclavatus semicordatus sub-
triangularis, rarissime vomeriformis securiformis
subrhombicus; tertius plurimis subcylindricus aut
filiformis vel obconicus, rarius clavatus autcultra-
tusj quartus plerumque cylindricus, vel etiam ob-
conicus aut filiformis, rarissime spathulaeformis;
quintus tandem longe plurimis filiformis, haud raro
etiam cylindricus, paucis conicus, apice vel obtu-
sus vel acutus. Auctores, qui palporum sexarti-
culatorum mentionem fecerunt, articulum sextum
describunt cylindricum aut liliformem. Quod ad
longitudinem relativam articulorum, tertius lon-
gissimus esse solet, primus secundus quartusve
brevissimus, interdum vero horum quoque unus
alterve, vel etiam quintus, longissimus est, raris-
sime tamen tertius est brevissimus; quibusdam
speciebus omnes longitudine aequales sunt. Palpi
posteriores, sew labiales , breviores, utphirimum
labio duplo longiores, rarissime triplo longiores
aut labii longitudine suntj quadriarticulati, raris-
sime triarticulati, (secundum Latreilleum semper
triarticulati, quod autem observationibus omnium
reliquorum entomologorum obstat) : Articulus pri-
mus plerisque clavatus est aut obconicus, rarissime
subcylindricus; secundus obconicus aut subtrian-
guiaris vel securiformis, rarius subcylindricus sub-
cordatus aut obovatus, rarissime fere quadratus
V. riioHAx. 73
globosus aut rhombeus ; tertius longe plurimis ob-
conicus, rarius subtriangularis aut securiformis,
rarissime cylindricus aut subovatus; quartus cylin-
dricus aut filiformis, vel etiam oblongus, rarius
ovatus. Ratione longitudinis relativae articulo-
rum, norma fere constans esse videtur, articulos
duos intermedios semper primo et quarto breviores
esse; interdum tres anteriores auttres posteriores,
rarius autem omnes, ejusdem longitudinis sunt.
Caeterum haud superfluum erit adnotare, me qui-
dera de nonnullis formis partiura oris dixisse, eas
frequentiores esse, de aliis, eas rarius conspici,
sed de exactitudine harum indicationum haud
respondere possum, graviter enim suspicor, aucto-
res, in designatione et denominatione formarura
earundem, haud semper congruere, sed, ad unara
eandemque formam designandam, hunc illo illum
altero verbo adjectivo usum esse.
§. 5.
De thorace.
Haec pars corporis, cui alae et pedes insident,
latitudine saltem duplo, vel triplo aut quadruplo,
longior est; forma rarius subcylindrica, saepius
plus rainus gibba, interdum subglobosa. E parti-
bus seu segmentis tribus distinctis composita est:
Pars antica et minima , collum aut coUarey ab aliis
quoque prothorax nominata, superne perbrevis
est et annuluni quasi exhibet, cuni parte media
. thoracis ita coalitum, ut fere totum sub hujus mar-
74 V. THOHAX.
gine antico lateat. Sutiira, seu linea impressa
transversalis, ad latera oblique super pedes anti-
cos, deinde pone hos verticaliter, decurrens, sejun-
git colluni a parte media thoracis. Coilo caput an-
ticeinsidet, subtus autem et postice pedes antici
ei inserti sunt. — Pars altera seu intermedia tho-
racis, indeque ab aliis entomologis mesothorax
nuncupata, a me nomine prothoracis distincta,
quia collum sub ea absconditum est et haec pars
superne re vera partem anticam thoracis exhibet,
maxima est, et a parte postica sejungitur sutura
profunda, pone scutelhim alas posticas et pedes
medios circumducta. Alae, pedes medii et scutel-
lum, huic parti inserti sunt. Radices alarum, et
linea impressa, seu sutura, a radice alae anterio-
ris versus collum ducta, limites designant inter
dorsum et latera prothoracis. Ima pars prothora-
cis pectus est. — Pars tertia et postica, seu meta-
thorax^ cui pedes postici et abdomen inserti sunt,
saepius lineis nonnullis elevatis verticalibus et
transversalibus, rectis angulatisve, areolata aut
cancellata, nec non punctis aut cicatriculis rugu-
lisve aspera est; nonnunquam etiam postice, iu
facie declivi, tubercula duo, rarius quatuor, ob-
tusa aut mucronata, gerit. Ex observationibus
plurium entomologorum gallicorum, (Audouinii,
Blainvillei, Chabrieri) alae posticae metathoraci
insertae essent, quod quidem etiam concedi posset,
si scutellum quoque pro parte metathoracis agnos-
ceretur: Duae nempe suturae laterales a scutello
descendunt; anterior a margine antico scutelli,
V. TIIOKAX. 75
iuter radices alae anlicae ct posticae, oblique ad
latera thoracis versiis coxas pediim mediorLim de-
ciirrit; postcrior a margiiie postico sciitelli, pone
radicem alae posticae, deciirrcns, ad basin coxae
ciim sutura anteriore coincidit. Si posterior limi-
tem inter prothoracem et metathoracem designat,
scutellum et alae posticae melalhoraci insident.
Ex his simul patet, regionem sculellarem thoracis
partem esse, suturis aeque distincte ac reliquae
thoracis partes definitam. Audouin autem in tho-
race insectorum partes quadraginta tres definitas
distinxit, plurimasque earum dcnominationibus
peculiaribus designavit. De his, nec non de ob-
servationibus Blainvillei Chabrieri et Latreillei,
consulere velis: Annales des sciences nat. par
Audouin etc. I. pag. 118 et pag. 416; Ibidem 1822
pag. 82; Bulletin des Sciences, de la Soc. phil.
1820, pag. 33; Memoires du Museuni, VI. p. 411,
VII. pag. 302, VIII. pag. 199. Ad latera singulae
partium trium thoracis, a me commemoratarum,
spiraculum exit, saepe obsoletum.
Scutellumy si adest, plurimis subtriangulare
aut suborbicuhitum est, plus minus convexum, in-
terdum tuberculatum, e. g. Trogis, tumque haud
raro mucrone erecto armatum, e. g. Banchis; ra-
rius transversum quadrangulare, angulis duobus
apicalibus in mucronem elongatis, v. c. Metopiis.
In Pezomachis autem scutellum sensim evanescit,
prout alae evanescunt; quibus tandem omne ala-
rum rudimentum obliteratum est, omni quoque
vestigio scutclli carent.
76 VI. ALAE.
§. 6.
De alis. (Tab. I et II.)
Ichneunionides, ut reliqua Hymenoptera, alis
quatuor instructi sunt, e memhrajia tenui et costis
corneis, illam expandentibus, conflatis. Hae costae
ab aliis nervi aut (^enae nuncupantur, quamvis ne-
que nervi neque venae sint, sed tracheae corneae.
Cum vero in plurimis scriptis nervi nominentur,
haec denominatio itaque in usu sit, ego quoque
ea utar. E conjunctionibus et anastomosibus ner-
vorum cellulae seu areolae aut areae alarum
oriuntur. Radix^ seu pars alae, quae thoraci in-
seritur, substantia est intermedia inter corneam et
niembranaceam, nunquam hyalina aut diaphana,
sed semper colorata; obtegitur autem pro parte
.y^MamwZa convexiusculai duriore cornea, quae ta-
men potius ad thoracem pertinet. — Alae anticae
(fig. A), posticis longiores, angustae, apicem versus
sensim dilatatae sunt. Margo earum anticus lon-
gior est interno, hic longior postico. Stigma (a)
distinctum est, majus aut minus. Costa crassior
marginis antici, inter stigma et angulum dorsalem
alaeextensa, radius (b) nuncupatur. Ex anasto-
mosi nervorum cellulae decem aut undecim for-
mantur: Harum cellularum, secundum longitudi-
nem alae consideratarum, tres, a radice alae ortae,
elongatae sunt seu humerales (1 — 3) , una est ra-
dialis (4), duae aut tres cubitales (5 — 7), duae,
cubitalibus substratae, discoidales {8 — 9), duae,
discoidalibus substratae, posticae (10 — 11) (in
VI. ALAE. 77
conspectii generum anteriore a me brachiales nun-
cupatae). Nervi, qui cellulas discoidales inter se
disJLingunt, relatione ad cellulas cubitales, nervi
rccurrentes nominantur. Denominationes angulo-
rum et marginum alae e Terniinologia Illigeri de-
sumsi, cellularum e Methodo Jurinei. Cum vero
hic non nisi cellulas cubitales et radiales respexe-
rit, reliquas ipse denominationibus, quales mihi
aptae videbantur desigiiavi. Cellulis secundum
latitudinem alae consideratis, illae ad margi-
nem breviorem seu posticum sitae mihi externae
(5. 8. 10) sunt, juxta cellulas humerales sitae i/z-
ternae (7. 11), inter externas et internas sitae in-
termediae (6. 9). Cellularum humeralium quae
ad radium jacet externa (1) est, quae ad margi-
nem internum interna (3), quae ab ambabus inclu-
ditur intermedia (2). Fallen partibus phuibus
alarum, modo recensitis, nomina alia indidit:
Margo totus anticus ei est nen^us costalis (b),
stigma punctum costale (a), cellula radialis area
costalis ultima (4); porro Fallen omnes cellulas,
quae nulL^m cum nervo costali, neque cum mar-
gine interno alarum, connexionem habent, areas
discoidales adpellat; nostra cellula cubitalis inter-
media ei est areola intermedia (6) seu simpliciter
areola; ceUula discoidalis intermedia ar^a specu-
laris (9). Brevitatis causa ego cellulam cubitalem
interiorem et exteriorem cellulam interiorem et
cellulam exteriorem nuncupabo, pro cellula cubi-
tali intermedia autem simpliciter denominatione
areolae utar. Cum vero, inter has celhilas, prae-
78 VI, ALAE.
primis areolae, cellulae interioris et cellulae radia-
lis rationem habuerim, de his quaedam adhuc pro-
ferre mihi liceat: Cellula radialis plurimis spe-
ciebus lanceolata est et magnitudine mediocri; Po-
rizonibus autem (fig. 2) permagna, triangularis, an-
gulo interiore recto, in medio disci alae sito. Cel-
lula interior (7) maxima, e coalitione cellulae
cubitalis interioris et cellulae discoidalis inte-
rioris (x. y) orta est, nervo dividente, qui has
duas cellulas sejungere deberet, easque in aliis
hymenopteris etiam perfecte sejungit, extincto.
Plerisque tamen speciebus vestigium illius nervi
dividentis (z), obsoletius aut distinctius, con-
spicitur, nempe in superiore hujus cellulae parte,
ubi nervus ille cum alio, ab eo versus cellu-
lam posticam interiorem recurrente, angulum
acutiorem aut obtusiorem exhibere solet. Rarius
hoc nervi dividentis rudimentum usque ad me-
dium celhilae interioris excurrit, e. g. in Tryphone
maculato, Lissonota dorsali, Pimpla decimatore
(fig. 3); plerumque perbreve est,faut angulus solus
locum indicat, unde excurrere deberet; deinde an-
gulus quoque evanescit, et nervus, qui cellulani
internam a cellula discoidali intermedia sejungit,
arcum exhibet plus minus arcuatum, donec tan-
dem, e. g. in Porizonibus (fig. 2), arcus in lineam
rectam transit, omneque vestigium nervi dividen-
tis obliteratum est. Areola nonnuUis speciebus
et generibus deest; plurimae autem ea instructae
sunt. Quaedam species individuis variant areola
distincta aut prorsum nuUa. Imo occurrunt indi-
VI. ALAE. 79
vidua, qiilbus areola iii una ala deest, in altera
distincta conspicitur; e. g. in Mesolepto montano,
Mesolepto Antilope et Tryphone sternoxantho; fit
(juoque, licet perraro, ut areola, nervo accessorio
diagonali, in duas areolas dividatur, in Alonnae
ovatoris individuo uno. Semper auteni, ni adest,
reliquis celhilis magnitudine cedit, et vel quinque-
angularis, vel quadranguLaris, vel triangularis, vel
suborbicularis est. Omnes hae formae autem mul-
tifarie modificantur, unaque in alteram transit.
Areola quinqueangularis (fig. 4) si latitudine lon-
gior et basi latior quam apice est, pyramidalis
(fig. 11) nominatur; quadrangularis vel quadrata
(fig. 6) vel rhombea (fig. 12) vel rectangula vel tra-
peziformis esse potest; triangularis (flg. 8. 10) vel
regularis vel irregularis est; suborbiculata haec
areola nominatur, si latera ejus plus minus arcuata
sunt, concavitate arcus intus versa. Magnitudo re-
lativa hujus areolae in speciebus et familiis diver-
sis etiam diversa est; in serie individuorum, hac
{^n\e selectorum, ostendi pctest, quomodo areola
gradatim deminuitur tandemque omnino evanescit.
Disparet autem duplici ratione: Vel enim nervi
ejus duo laterales sensim sensimque invicem ad-
propinquant, usque dum collabuntur et, collapsi,
unum nervum exhibent, vel nervorum lateralium
unus alterve sensim evanescit. Illud fit hac ra-
tione: Areolae quadrangularis aut quinqueangula-
ris nervi laterales apice, id est ubi cellulam radia-
lcm attingunt, sensim adpropinquant, deinde, api-
cibus ipsis conjunctis, areolam triangularem exhi-
80 VI. ALAE.
bent; conjunctione ulterius continuata, partes
apicales amborum nervorum ita coalescunt ut
quasi petiolum exhibeant, quo areola ipsa suspensa
esse videtur, quae nunc petiolata (fig. 15) nomina-
tur; patet autem, conjunctione longius longius-
que continuata, areolam ipsam tandem prorsus
evanescere debere. Areola ita sensim angustata,
nervi laterales quidem basi quoque, id est, ubi
cellulas discoidales attingunt, sensim adpropin-
quant, nunquam vero a basi ipsa conjunctio inci-
pit, indeque nunquam petiolum areolae e basi
hujus provenire videbis, sed semper ex ejus apice.
Si, numero secundo, nervorum lateralium unus
alterve, plerumque exterior, sensim evanescit,
vestigia ejus in membrana hyalina alae plus minus
conspicua esse solent, aut, vestigiis ejus plane ob-
literatis, angulus obtusus, in nervo inferiore cel-
lulae externae, prope juxta cellulam discoidalem
intermediam, locum prodere solet, unde nervus
ille extinctus oriebatur, e. g. in Hemitelibus
(fig. 16). Saepe autem nullum vestigium, nec quo-
que angulus iste, superest. Interdum, loco areo-
lae, punctum conspicitur nigro-fuscum, corneum
(fig. 19) quod vel e contractione areolae totius, vel
e contractione nervi simplicis, cellulam exterio-
rem ab interiore sejungentis, ortum esse videtur.
Hac contractione, quam nervus inferior cellulae
radialis, et superior cellulae discoidalis externae
et intermediae, secuti sunt, factum est, ut, in illo
puncto, cellula radialis cum cellulis istis discoida-
libus fere in contactum venerint. Areola /im^M/n
Vr. ALAE. 81
secundum recurrentem excipere solet. Rarlus hic
nervus exacte cum nervo exteriore areolae coinci-
dit vel ipse, paululuni ab areola reniotus, a cellula
exteriore excipitur; plerunique recte descendit aut
parum arcuatus est, interduni auteni paulo infra
niedium angulum exhibet. Areola deficieute, ner-
vus ejus lateralis exterior extinctus esse solet;
tunc vero, areola cum ceHula externa conjuncta,
haec nervum secundum recurrentem excipit. Ra-
rius areolae nervus lateralis interior extinctus, et
areola ipsa cum cellula interna conjuncta est, quae
nunc etiam nervum secundum recurrentem excipit.
Rarissime, areola deficiente, nervus ille recurrens
coincidit cum nervo, celhilas duas cubitalesmagnas
sejungente. — Jlae posticae (fi^. B), anticis bre-
viores et angustiores, subaequilatae sunt. Anasto-
mosibus nervorum formantur cellulae septem, qua-
rum tres (1 — 3), e radice aLne ortae, internae,
quatuor (4 — 7) autem, ad marginem posticuni
sitae, externae sunt. Internarura superior ple-
rumque usque ad medium marginis antici extendi-
tur, inferior marginem internum occupat, inter-
media inter superiorem et inferiorem sita est. Ex-
ternarum supera confmis est inferiori superiori, et
angulum anteriorem ahae occupat, secunda tertia
et infera ad marginem posticum sitae sunt, nervis
intermediis nonnunquam vero adeo obsoletis, ut
illae tres cellulae in unam magnam cellulam con-
fluant.
Haec de alis perfectis horum insectorum profe-
renda erant. In serie specierum subgeneris Pezo-
Iclin. Europ. Pars I. Q
82 VII. PEDES.
machorum aiitem vidimus alas sensim sensimque
decrescere, ita ut nullo modo volatu idoneae sint,
tandemque ipsa rudimenta laevissima earum plane
evanescant. Sed structura haruni alarum imper-
fectarum, et celhilae, quantum in nonnullis Pezo-
machis adhuc cognoscere licet, alis perfectis reli-
quorum cogenerum respondent. (fig. 24. 25.).
§. 7.
De pedibus.
Pedes sex Ichneumonidum cursorii sunt; an-
tici, eorumque partes, breviores, medii magnitu-
dine media, postici longiores; vel graciliores et
longiores, nonnunquam pergraciles, \e\ validio-
res et breviores, postici interdum valde incrassati.
Partes eorum sunt, ut in reliquis plurimis insectis,
coxa seu caput femoris, trochanter, femur, tibia,
tarsus cum ungue. — Coxae anteriores globosae
sunt; posticae ovato- aut elongato-globosae, in-
terdum subangulatae, vel etiam compresso-globo-
sae simulque permagnae, in quibusdam speciebus
Exochorum magnitudine femoribus aequales, non-
nullis, V. c. Ichneumoni culpatori et melanogono,
calcare valido armatae; Ephialtae mesocentro
coxae mediae quoque tuberculo acuminato laterali
armatae sunt. — Trochanteres biarticulati sunt,
articulis autem arctissime connatis, quorum minor
cum femore connexus est, major cum coxa. —
Femora sunt elongata, graciliora aut crassiora,
Vlir. ABDOMEN. 83
interdum ellipsoideo-clavata e. g. Exochis; postica
interdura anterioribus multo crassiora, v. c. Pa-
chymeris, praetereaque, quod quidem rarissime,
ad marginem inferum spina seu dente valido ar-
mata, v. c. Odontomeris. — Tibiae rectae elon-
gatae, apicem versus magis minusve incrassatae;
anticae spina apicali solitaria reclinata armatae,
plerumque posterioribus paulo validiores, rarius
subclavatae, v. c. Echthro rehictatori ; mediae
spina recta gemina, rarius solitaria; posticae spina
rectagemina, interdum pkis minus curvatae, e. g.
Rhyssae curvipedi. — T^arj"/ sunt filiformes graci-
les, tibiis graciliores, rarius crassitie tibiarum et
subtus canaliculati, e. g. Anomalis; quinquearti-
culati, articulo primo longiore, sequentibus lon-
gitudine decrescentibus, ultimo apice unguibus
duobus acutis incurvis, et inter hos unguiculo bre-
viore obtuso, armato; unguibus in subgenere
Ophionum subtus pectinatis, pectinibus subtilissi-
mis, oculo bene armato distinctis.
§. 8.
De abdomine.
Abdomen, secundum genera et species horum
insectorum, forma et longitudine relativa divcr-
sum est; quibusdam thoracis longitudine aut qua-
druplo longius, plurimis thorace duplo triplove
longius; aliis thoracis latitudine aut angustius,
paueis eo aliquanto latius. Quod ad formam, ah-
6^
84 VIII. ABDOMEN.
domen plerisque est vel cylindricuni, vel elongato-
ovatum aut fusiforme, vel plus minus compressum
apice plerumque truncato, aliis subconicum seu
apicem versus sensim angustatum, aut depressum,
paucis lineare aut depresso-orbiculare. Relatione
ad conjunctionem cum thorace, abdomen est vel
sessile, vel subsessile aut subpetiolatum, vel pe-
tiolatum, de quo conferre velis quae infra, ubi
de segmento primo agetur, proferam. Abdomen
segmentis septem aut octo compositum est; octavo
spurio, plus minus abscondito, saepe plane obso-
leto. Segmenta, forma et magnitudine, respon-
dent formae et magnitudini abdominis ipsius; hoc
nempe breviore et latiore, illa quoque lata sunt;
abdomine longiore et graciliore, segmenta sunt
latitudine longiora et cylindrica, seu latitudine
longitudinis, i. e. quadrata; abdomine ovato, seg-
nienta anteriora apicem versus sensim dilatantur,
posteriora autem apicem versus coercentur. Qui-
busdam feminis apex abdominis appendice biarti-
culata, seu segmentis duobus accessoriis (de quibus
conferas quae in §. 9 de genitalibus feminae com-
memorabo), auctus est. Prout autem segmenta
ultima perfectius aut imperfectius efficta, seu plus
minusve abscondita, sunt, auctores quoque numero
eorum indicato dlfferunt: Secundum Audouinium
abdomen hymenopterorum e segmentis octo con-
flatum est, putat enim, praeter segmenta septem,
vulgo accepta, primum semper intime cum meta-
thorace connatum esse, ideoque, si abdomen pe-
tiolatum sit, haud segmentum primum, sed secun-
VIII. ABDOMEN. 85
dum, in petiolum elongatum esse. E sententia
Blainvillei abdomen insectorum segmentis decem
compositum est, quorum duo ultima autem semper
abscondita sunt. Segmentum, quodvulgo, etiam-
que in haclchneumonologia, p/ /mi/m nuncupatur,
ratione formae, minus reliquis abdomini toti re-
spondet. Utrinque ad ejus latera tuberculum situm
est parvum, magis minusve distinctum, in quo
spiraculum exit. Haec tubercula vel in medio
segmenti sita sunt, vel ante medium (inter mediuni
et apicem), vel ultra medium (inter medium et
basin). Quo magis tubercula a basi remota sunt,
eo gracili jr pars pustica hujus segmenti csse solet.
Pars antica, inter tubercula ista et marginem api-
calem segmenti sita, (in Monographia Ichneum.
pedestrium minus apte ar^a nuncupata), plurimis
speciebus latior est parte postica, multis tamen,
praecipue abdomine toto valde compresso, vix
paulo latior; perpaucis segmentum primum totum
exacte lineare ubique aequilatum est. Tuberculis
basi valde approximatis, parte antica scgmenti
autem iiequilata, nec segmentis sequentibus mul-
tum augustiore, his autem thoracis circiter latitu-
dine, abdomen j^jj/7e nominatur, cum pars postica
primi segmenti adeo brevis sit ut vix discerni
possit, indeque pars antica immediate cum meta-
thorace cohaerere videatur. Si hoc segmentum,
seu pars ejus postica, basin versus sensim coer-
cetur, abdomen subsessile aut suhpetiolatum est.
Si tandem pars postica elongata angusta linearis
aut fililoimis est, haec pars petiolus noniinatur,
86 IX. PAKTES SEXUALES.
abdomen autem petiolatum. Petiolus vel est
i*ectus, vel aicuatus et ad partem inferiorem meta-
thoracis, cui inseritur, descendens. Plerumque
tubercula abdominis sessilis ad basin segmenti
primi, abdominis subsessilis aut subpetiolati circa
medium, abdominis petiolati autem versus apicem
segmenti illius, sita sunt. Caeterum hoc segmen-
tum saepius lineis duabus aut quatuor longitudi-
nalibus, plus minus distinctis, carinatum, et cica-
triculis seu punctis asperum et aciculatum est;
lineis istis punctisque interdum in segmentum se-
cundum continuatis. Secundum tertium et quar-
tum in Glyptis lineis duabus dorsalibus obliquis
impressa sunt, in Bassis nonnullis linea transver-
sali. In plurimis subgeneribus Pimplarum omnia
fere segmenta plus minus transversim incisa aut
subtuberculata sunt. Segmenta quatuor aut sex
anteriora utrinque spiraculum habent distinctius
aut obsoletius; nec vero dubito, quin omnibus seg-
mentis tale spiraculum laterale sit, ultimis tamen
obsoletissimum.
§. 9.
De partibus sexualibus.
Mares horum insectorum nonnuUi a feminis
suis differunt abdomine graciliore, ut in pluribus
speciebus Cryptorum et Pimplarum; alii antennis
crassioribus, e. g. plures Crypti, aut gracilioribus,
e. g. plures Ichneumones. Multae feminae Ich-
IX. PAKTES SEXIALES. 87
neumonum et Crvptorum a maribus suis discer-
nuntur antennis alboannulatis et, post mortem,
niagis cursatis, saepiusque spiraliter convolutis.
Alii mares picturis elegantioribus capitis thoracis
et pedum a feminis suis distinguuntur. Sed omnes
hae notae haud lege generali, ubique rata, nixae
sunt, indeque haud seniper, ubi de sexu unius
alteriusque individui incerti sunuis, dubia omuia
tollere possunt; multae enim feminae cum maribus
suis, tam forma abdominis et antennarum, quam
colore et picturis corporis, ejusque partium, pror-
sus congruunt. Solis partibus genitalibus ipsis
sexus semper discernitur. Hae partes sunt vel
internae vel exlernae. De internis taceo, cum
eas haud examinaverim.
Partes externae sexuales , in apice abdominis
sitae, si exsertae sunt, iu individuis niasculis
membra quaedam exhibent perbrevia, plerumque
maximam partem abscondita et arcte composita,
ut modo unum stylum brevem obtusum exhibere
videantur. Feminae aculeo instructae sunt depo-
sitorio tripartito, qui autem, in generibus et spe-
ciebus diversis, longitudine valde diversa est, mul-
tis nempe perbrevis et vix exsertus, multis longus,
haud raro corpus longitudine excedens, paucis
tamen corpore pluries longior. Inveniuntur vero
multa individua, quibus omnes partes sexuales
totae absconditae et ia abdomen retractae sunt,
nec nisi insecto adhuc vivente aut saltem molli,
pressione cauta digitorum, protrudi possunt. Si
autem tale individuum jam demortuuni est et peni-
88 IX. PAUXES SEXUALES.
tus exslccatuni , nullo modo eruere poteris, num
sit mas num femina, nisi insectum subjicias sectioni
anatomicae, aut forsan aliae notae externae, ex-
perientia longa confirmatae, de sexu te certiorem
faciant. Huic incertitudini autem non solum in-
dividua singula aut species singulae obnoxiae sunt,
(conferatur Mesoleptus Typhae etc), sed tota
genera: Ego saltem de nuUo Metopio, quotquot
eorum coram habui, certitudine quadam discernere
auderem, num sit mas num femina; omnibus enim
5tyli duo exigui ex apice segmenti ultimi exerti
erant, nulli autem aliquid aculeo simile (conferas
quae de his ad genus Metopiorum dixi). Sed jam
progrediamur ad partes sexuales distinctas, et qui-
dem primo ad partes masculas. Hae plerumque,
Y. c. inomnibus Ichneumonibus, conulum exhibent
brevem, vix exsertum, obtusum compressiusculum,
e valvulis duabus compositum verticalibus, externe
convexiusculis, in concavitate interna penem inclu-
dentibus; rarius, e. g. in Exocho frenatori, valvulae
istae semicylindricae sunt. Interdum autem styli
duo longiores prominent, vel recti, e. g. in Meso-
choris, vel subforcipati, v. c. in Tryphone velii-
cante. In Paniscis hae partes interdum sub forma
corpusculorum subhamuliformium exsertae sunt.
Xoridae nitenti penis est linearis depressus diapha-
nus, linea media longitudinali obscuriore (canali
pro excretione seminis?), intra valvulas duas ex-
sertas lineari-lanceolatas inclusus; supra has val-
Vulas praeterea duo styli brevissimi cylindrici sub-
porrecli sunt. Slructura et forma simili penis
IX. PAK1E6 iJEXUALES. 89
Rhyssariini esse videtiir, scd vaglnae diiae conchae-
fornies, quae euni iucludunt, praeterea duo alia
corpuscula conchaefornila, illis similia, sed minora,
et forcipem continent. Ilis partibus niasculis Rhys-
sarum respondere videntur partes Ophionis lutei,
a Degeero in tractatu W partis secundae tomi
secundi descriptae el delineatae, sed forceps deest.
— Aculeus depositorius feminarum tripartitus est:
Pars media exhibet setam gracilem rigidam flexileni
corneam laevissimam nitidissimam rectam teretem,
rarius arcuatam compressam, colore plerumque
ru(o aut castaneo, rarius fulvo aut fusco. llaec
seta terebra est, et canali centrali longitudinali
instructa esse dicitur, per quem ova ponerentur.
In Pimplis pluribus (v. c. in P. varicorni) tere-
Lram vidi subtus, per totam longitudinem, canali-
culatam. Parles laterales utrinque setam aut sty-
lum exhibent semicylindricum, aut versus apiceni
paulo incrassatum, rarius subclavatum, extra con-
vexum, phis niinus pubescentem, nonnunquam
punctum, intra concavum laevem. Cum hae partes,
situ quieto et naturali, terebram inchidant, vagi-^
nae nominatae sunt. Praeterea in nonnullis fenii-
nis, e. g. Campoplegis alienati, juxta aculeum
corpuscula duo clavata conspiciuntur. Longitudo
aculei pervaria est: Quibusdam feniinis hoc meni-
bruni omnino absconditum est, quibusdam subex-
sertum, alils longius, vel corporis longitudine vel
corpore longius, rarius hoc pluries longius. Acu-
leus subexsertus styhini exhibet brevem compres-
siusculum linearem, rarius subclavatum (uL iu
90 IX. PAKTES SEXUALEU.
Canipoplege alieiiato), interdum vix a genitali
niasculo distinctuni, quod tamen minus lineare esse
solet sed magis formae conuli compressi respondet.
Aculei breves simpliciter et recta ex apice abdo-
minis exserti esse videntur, terebraque instructi
sunt setaeformi. Plura commemoranda sunt de
aculeis longioribus et longissimis. Horum terebra
saepius apice subdilatato- compressiuscula seu
lineari-lanceolata, ibique rugulis transversis, plus
minus distinctis, incisa est; saepe vero etiam per
totam longitudinem compressiuscula, e. g. in
Pimplis (conferatur P. varicornis); interdum quo-
que terebra compressiuscula plus minus sursuni
curvata est, in Porizone claviventri autem, magis-
que in Porizone gravipede, falcato-sursumcurvata.
Vaginae plerumque externe punctae sunt et pubes-
centes, interdum ipsae piloseliae, haud raro quo-
que apicem versus subincrassatae. Feminae, acu-
leo longo instructae, hunc, in situ quieto, por-
rectum gerere solent; quae autem aculeum perbre-
vem aut subexsertum habent, hunc saepe plus mi-
nus oblique erectum gerunt. Si vero perturbantur
premuntur aut ova deponere quaerunt, aculeum
omnibus directionibus, sursum et deorsum, nec
vero, ut videtur, latera versus, movere et remo-
vere possunt. De loco insertionis terebrae et
vaginarum haec addenda sunt; In multis speciebus,
praeprimis in generibus Rhyssarum et Porizonum,
sed etiam in Pimplis Cryptis etc. quarum feminis
abdomen apice incrassatum et truncatum, subtus
rima longitudinali ineisum est, haud raro obser-
IX. PAKTES SEXUALES. 91
vatur, vaginas aculei semper apici abdominis in-
sertas esse, dum terebra, longe a loco insertionis
vaginarum remota, deorsum flexa, e ventre ipso,
interdum e media parte ventris, provenire videatur.
Geoffroy, in Voluminis secundi pagina 315 quidem
dicit, terebram nasci ab extremitate abdominis,
vaginas autem ab infera ejus parte, paulo sub ex-
tremitate; sed quod auctor hic de terebra dicit,
potius ad vaginas adhibendum est, et vice versa.
Haec res autem ita se habet: Vaginae parti posticae
segmenti ultimi adfixae sunt; canalis autem, quem
vaginae semicylindricae compositae exhibent, ad
radicem vaginarum in rimam ventralem continua-
tur, inde usque ad segmentum sextum aut quin-
tum prolongatam. Terebra, quae sub segmento
sexto aut quinto inserta esse videtur, situ quieto
versus apicem abdominis porrecta, a rima ventrali
excipitur planeque absconditur, in apice abdo-
minis autem vaginis amplectitur et in illis ultra
abdonien porrigitur. Coleocentris et Arotis basis
terebrae, aut, quod idem est, rima ventralis, vel
tota vel pro parte, valvula ventrali horizontali
convexa acuminata, apice elongata, obtegitur.
Aliis speciebus, e. g. multis Cryptis, segmenta
intermedia ventre receptacuhim brevius tectiforme
exhibent, e quo terebra provenire videtur. Quod
autem modo de insertione terebrae ad ventrem dixi,
primo adspectu quidem ita esse videtur, re vera
autem aliter est: Segmento ultimo seu octavo, quod
in Rhyssis, sub specie laminae subtriangularis infra
segmentum septimum prostat, appendix aifixa est
92 IX. PAKTES SEXUALES.
subbiarticulata, superne longitudinaliter canalicu-
lata, cujus apici terebra inserta est. Haec appendix
autem perraro, at nunquam in statu quieto insecti,
in conspectu est, cum semper, non solum sub
ventrem reflexa, sed in rimani longitudinalem seg-
mentorum ultimorum recepta ibique abscondita
esse soleat. Terebra vero, ejus apici affixa, qui
nunc sub medio ventre situs est, iterum reponitur
atque in rimam ventralem ultimorum segmentorura
et in canaliculum appendicis dorsalem, situ quieto
appendicis retroflexi in ventre deorsum spectan-
tem, recipitur. Si vero terebra hoc situ longius
se porrigere violenter nititur, appendix cum parte
ventrali segmentorum ultimorum ita protruduntur,
ut situ verticali se exhibeant, eadem segmenta
autem superne unum in alterum reprimantur, unde
apex abdominis ipse valde incrassatus, compresso-
truncatus, postice canaliculatus (quia rima ven-
tralis sursum mota est), inferne (ubi apex abdo-
niinis prominet) tuberculatus, adparet, vaginae
aculei autem marginem superum partis truncatae
occupant, terebra ipsa vero e margine inferiore
hujus partis provenire videtur. Haec omnia multi-
farie variata conspicio in copia individuorum Rhys-
sarum Porizonum etc. quibus appendix ista, in
niortis agone violenter protrusa, post mortem in
hoc situ mansit, Secus autem est adspectus, quando
appendix tota cum abdomine ipso in unam ean-
demque directionem longitudinalem et situm hori-
zontalem porrecta est, quale quid in duobus indi-
viduis Porizonis claviventris et gravipedis ante ocu-
IX. PARTES SEXUALES. 95
los habeo: His nempe appendix biarticiilata partem
ultimam seu apicalem abdominis exhibet; vaginae
aculei, vehit cornua duo curvata, fere in medio
dorsi abdominis erectae sunt; duo ultima segmenta
(appendix) superne per totam longitudinem cana-
liculata sunt; terebra autem ex ipso apice abdo-
minis porrecta est. Patet, hunc statum et situm
partium valde coactum et praeternaturalem esse,
nec nisi afFectu quodam violento effectum esse
posse. — Vulva Ophionis lutei, cujus copulam
Degeer observavit, secundum hujus descriptionem,
ventre sita est inter segmentum sextum et radicem
aculei.
94 RATIO VITAE.
G A P U T III.
De ratione vitae horum Insectorum.
Plurimi Ichneumonides agiles cauti fugaces
sunt; multi, praeprimis e generibus Jchneumo-
num et Cryptorum, si sedent aut circumcursant,
saepe antennis vibrant; alii autem sunt segniores,
V. c. Ophiones, quos etiam nunquam antennis vi-
brare vidi. Occurrunt haec insecta in floribus fru-
tetis arboribus herbis, in superficie truncorum
sepium parietum, etiam indomibus; ante omnia
autem flores umbellatos frequentare et in eis com-
morari amant. Species, quarum feminae aculeo
longo instructae sunt, saepius etiam in parietibus
et truncis arborum inveniuntur; haec enim sunt
loca, ubi larvas quaerunt, quibus ova imponere
instinctu impelhmtur. Nonnullas feminas magnas,
aculeo longissimo instructas, e. g. Rhyssam per-
suasoriam etc. nunquam in floribus aut foliis, sed
ubique in truncis arborum sedentes, aut eos cir-
cumvolitantes, vidi.
De victu horum insectorum e propriis observa-
tionibus haud rationem reddere possum; si vero
alimenta sumunt, haec potius e regno vegetabili,
quam ex animali, desumere videntur. Saepe atten-
tissime observavi individua, infloribus umbellatis
RATIO VITAE. 96
sedentia, numne viderem an et quomodo escam
sumerent, nil autem vidi nisi quod haec animal-
cula, assiduitate quadam et cupiditate singiilari,
poUen ore perscrutarent; suspicor tamen, hoc pol-
len, aut potius nectar florum, eis nutrimento esse.
Fabricius quoque, (in Generibus Insect. pag. 114)
dicit, imagines Ichneumonum victum e nectare flo-
rum haurire. INunquam Ichneumones alia insecta
aut larvas aut araneas etc. devorare aut persequi,
nedum eas agitare, vidi, sed potius semper cum
aliis insectis, haud raro viginti et plures in una
eademque umbella, socialiter et pacatissime coha-
bitare; mihi itaque persuasum est, omnes aucto-
res, qui narrant, se Ichneumones alia insecta de-
vorare vidisse, haud Ichneumones sed Spheges
ante oculos habuisse. Nunquam etiam Ichneumo-
nem mordere vidi; si vero feminae speciei alicujus
digitis prehenduntur, statim abdomen deorsum
curvant, simulque terebra e vaginis se exserit et,
commotionibus vehementibus et acceleratis versus
digitum directa, pungere minatur, quod tamea
perraro successit. Cum vero terebra cutem pene-
trat, dolor excitatus, ut experientia me ipsum
docuit, acutus quidem est, sed momentaneus; iu-
deque persuasum me habeo, nullum humorem
acrem per terebram in vulnus eftundi. Si haec
insecta larvas investigant atque aggrediuntur, hoc
fit non escae causa, sed ad ora eis imponenda.
Vero etiam in nymphas insectorum et in ova ara-
nearum, seu forsan in coactile densum sericeum,
quo quaedam araneae ova sua obducunt, Ichneu-
96 RATIO VITAE.
monides nonnulli, v. c. Pimpla oculatoria et Hemi-
teles palpator, ovaponunt; larvae exclusae autem
substantiam internam ovorum araneae comedunt,
etin ipso araneae nido in nymphas et insecta de-
clarata commutantur. Aliae species, v. c. Hemi-
teles areator, domos intrant et, eadem intentione
ut reliquae, larvas Dermestium Anthrenorum et
Tinearum investigant. Feminae aculeo brevi in-
structae, ad ova deponenda, larvas quaerunt haud
absconditas, sed libere in foliis etc. degentes-, quae
autem aculeum longum aut longissimum gerunt,
larvas investigant occulte viventes in ligno, sub
cortice, in gallis, in nidis etc. Hae feminae, si
canalem aut rimam, aliudve cavum, ubi larvae
absconditae esse possent, invenerunt, pedibus an-
terioribus supra foramen se collocant, corpus
quam alte elevant, abdomen ipsum autem vertica-
liter erigunt, tum terebram sub ventrem deflectunt
et in foramen inserunt; aut gallas et nidos aliorum
insectorum terebra perforant, ut apice aculei lar-
vas absconditas attingant, quibus deinde ova sua
inmittunt. Haec semper sat profunde in corpus
larvae ponuntur, ne forsan, larva cute se exuente,
cum cute perdantur. Progenies Ichneumonis, ex
ovis exclusa, ut plurimum interna larvae petit et,
interanea ejus, nec vero viscera ipsa, sed corpus
adiposum, comedens, in larva cum larva ipsa,
semper avide edente, usque nutritur et crescit,
dum adulta ad mutationem se paret, qua fine vel in
corpore larvae ipsius in statum nymphae transit,
vel, postquara per musculos et cutem larvae ro
i
RATIO VITAE. 97
dendo exitiim aperiiit, extra larvam folliciilura sibi
netsericeum, duriorem aut laxiorem, et in nym-
pham mutatur, e qua, post tempus longius aut
brevius, insectum declaiatum prorumpit. Singu-
laris autem modus est quo lar\ae Ophionis lutei,
et forsan omnium specierum hujus generis, degunt.
Mater nempe ova ponit petiolata in superficiem
erucae Bombycis vinulae; larvae exclusae autera
non corpus erucae intrant sed, cauda in putamine
ovifixa, itaque mediante petiolo ovi corpori eru-
cae adhaerentes, hanc exsugunt donec adultae sunt.
Licet haec insecta satis agilia sint et facillime vo-
latu celeri efFugiant, si ad ea adpropinquas, tamen
feminae, ova gignendi occupatae, hujus negotii
adeo totae sunt ut nuUam aliam rem, nec ipsani
vitam, curent. Non solum ad hibitum e propin-
quo observari, sed digitis a loco, quo insident,
auferri patiuntur; si eas autem digito adtingis aut
deturbas, potius quasi stupidae delabentur quam
avolabunt. Hoc observavi in Rhyssa persuasoria,
nec non in Ephialte carbonario mediatore et mani-
festatore. — Quae hic, de moribus et vitae ratione
Ichneumonidum, laevi delineatione exhibui si per-
fectius et accuratlus cognoscere cupias, adire velis
opera Reaumurii, Degeeri, Roeselii, aliorumque
coryphaeorum entomologorum; quaedam etiani
passim in haclchneumonologia commemorata sunt.
De copula horum insectorum nihil e propriis
observationibus proferre possum, nunquam enim
mihi successit, par copula junctum aut copulam
parans invenire, licet forsan centum millia indi-
Ichn. Europ. Pars I, 7
98 HATIO VITAE.
vidua viva lchneumonidum, in statu eorum libero
naturali, viderim, et per triginta annos omneni
operam dederim ut copulam viderem. NonnuUi
entomologorum , quibus notitias multas egregias,
in litteris mecum communicatas, debeo, tradnnt
quidem, se Ichneumones in copula observasse, de
modo et ratione copulae autem tacent. Geoffroy
(in Tomi II, p. 361) assert, se Ichneumonem ala-
tum masculum cum femina aptera copula junctum
vidisse; cum vero idem auctor (in Tomi I, p. 62)
contendat, se saepius individua Platyceri fusci
capite laevi (qui mera femina Lucani cervi est) in-
ter se, nunquam autem cum Platycero fusco capite
cornubus duobus bifurcis armato (qui tamen, ut
omnes scimus, verus mas feminae illius est) in
copula observasse, nemo me reprehendet, quod
ista notitia Geoffroiana mihi suspecta sit, cum ego
ipse inter Pezomachos (Cryptos apteros) plures
species in utroque sexu viderim. Caeternm de
ratione illius copulae Geoffroi nil retulit. Degeer
autem, (in tractatu XV partis II Tomi II) accura-
tius copulam Ophionis lutei descripsit: Mas, hoc
negotio valde impetuosus et ardens, dorsum ascen-
debat feminae immobilis semperque quiete seden-
tis, deinde abdomen curvabat sub apicem abdomi-
nis feminae, dumque illud convulsive movebatur
alaequetremebant,penem immittebat sub segmento
sexto. Post decursum partis duodecimae horae
copula solvebatur.
N U S I.
ICHNEUMON.
Abdoniliie peliolato convexo; capite transverso;
scutello plano aut convexo; areola plerisque quin-
que - angulari ; ( aculeo abscondito aut subexserto).
F A M I L l A
scu sub^^enus.
I C IJ N E U M 0 N
Abclomlne oblongo aut subovato; scgmcnto primo
globuloso scabio, petiolo longo lincari arcuato; arcola
quinque-augulari; antcnnis pedibusque mcdiocribus ;
(aculeo abscondito aut subexserto).
102 ICHNEUMOIS
Caput thorace paulo angustius, collum versus
sensini angustatuni. — Oculi convexi prorainuli
ovales, interdum subreniformes, margine medio
interno paululum excavato. — Antennae plerum-
que longitudine et crassitie mediocri, submonili-
formes, subsetaceae; maribus plurimis paulo gra-
ciliores magisque porrectae quamfeminis, quibus
antennae, post mortem, involutae vel saltem ma-
gis curvatae esse solent; nonnullis feminis tamen
(Ichn. bilineati, vernalis, culpatoris) tenuiores
simulque minus curvatae. Antennae crassiores
feminarum pone medium subdilatatae et subde-
pressiusculae, vel potius infra planiusculae esse
solent. — Plura de antennis et oris partibus leges
sub Ichn. luctatorio et confusorio, nec non inFa-
bricii Syst. Piez. et in Panzeri Revisione. — Tho-
7'cza: gibbus aut gibbulus, rarius cylindricus (Ichn.
motatorio, microsticto, feminae Ichn. stimulato-
ris), aut subcylindricus (Ichn. ischioxantho, ana-
tori, candidato). — Scutellum vel triangulare,
apice obtuso aut truncato, vel subquadratum, api-
cem versus paulo angustius, planiusculum aut con-
vexum, rarius subtuberculatum (Ichn. oratorio)
aut gibbulum (Ichn. nycthemero, flavolineato),
laeve. — Alae mediocres; areola plerumque quin-
queangulari, interdum pyramidata, i. e. nervis late-
ralibus multo longioribus quam reliqui (e. g. Ichii
FAMILIA I. 103
ochropi), saepe siibtriangiilari, nervis lateralibus
nempe costam alae versus subconniventibus, per-
fecte triangulari Ichn. fallaci et quibusdam mari-
bus Ichn. lepidi, rarius subqiiadrangulari (Ichn.
nycthemero). — Pedes mediocres, quibusdam
tamen subgraciles (e. g. Ichn. ischioxantho). —
j4bdomen petiolatum convexum , minus convexum
Ichn. Goedarti, annulatori, quinqueguttato, nobi-
litatori etc; oblongum aut subovatum, thoracis
fere latitudine, ut phirimum thorace longius, ra-
rius thoracis longitudine, saepe thorace duplo
longius, praecipue maribus, qui plerumque ab-
domine longiore et angustiore a feminis difTerunt,
licet etiam nonnullis feminis, e. g. Ichn. acuti,
abdomen gracile sit. Petiolus segmenti primi cuni
hujus parte antica haud linea recta, sed angulo
obtuso aut subrecto, cohaeret, et sublinearis esl ;
pars antica subito intumescit, plus minus gibbosa,
opaca, scabra est, cicatriculis crassioribus aut
laevioribus, lineisque duabus elevatis, quae in pe-
tiolum excurrunt ejusque margines acutos exhi-
bent. Sunt vero etiam species (Ichn. larvatus,
bilineatus, alacer, tristis, etc.) segmento primo
laeviore, petioloque sensim dilatato. Ubi petiolus
cum parte antica cohaeret, utrinque tubercuhini
conspicitur plus minus prominens; quo majora
haec tubercula sunt, eo praeruptius pars antica
a petiohj sejuncta est. ^pex abdominis acutus
esse solet, quibusdam feminis auteni, praecipue
si a Jatere inspicitur, obtusus. — Aculeus subex-
serlus, rarius abscondilus.
104 ICHNEUMON
Specles nonnullae, abdomine longiore et gra-
ciliore, v. c. Ichneum. bilineatus, clericus , acu-
tus, scutellator , suhsericans , nigritarius , mar-
ginellus , imprimis mares, propius accedunt ad
familiae tertiae, sew Ischnorum , species antennis
pedlbusque crassioribus distinctas. — Aliae, seg-
mento primo laeviore, petiolo sensim dilatato,
simulque areola subtriangulari (^lchn. larvatus,
hilineatus , alacer , tristis) , transeunt ad Meso-
leptos, seu famiiiam primam Tryphonum , inter
quos etiam nonnulli, e. g. Mesoleptus petiolaris,
segmenti primi parte antica quadrata, convexa,
repente incrassata, ad Ichneumones propius acce-
dunt. — Trogi Ichneumonibus peraffmes sunt,
nec nisi scutello alte-tuberculato distinguuntur.
INonnulli, scutello minus elevato, habitu etiam
toto, forma proportione et colore corporis, a veris
Trogis (lapidatore, vulpino etc.) discrepantes,
Y. c. Tr. flai^atorius y luteiuentris etc. medium
quasi tenent inter ambo genera. Sunt vero etiani
inter Ichneumones nonnullae species, e. g. Ichn.
oratorius, flavolineatus, scutello convexiore, Tro-
gis propinquae. — Alomjae, caeterum Ichneu-
monibus affines, forma capitis, a vertice visi, an-
gustioris longioris aequilati, distinguuntur; licet
enim Ichn. canaliculato caput collum versus haud
angustetur, ut in reliquis cospeciebus, attamen
haud subcubico-globosum est, ut in Alomyis. —
Hoplismeni (familia secunda Cryptorum^ parle
antica scgmenti primi minus repente incrassata,
Jineis illius segmenti minus elevatis, antennis pe-»
FAMILIA i. 105
dibiisqiie gracilioribiis ab Ichneuraonibus distin-
guuntur; sed Hoplismenus orbitatus , lineis istis
aeque distiactis ac in lchneunionibus, et nonnullae
feminae Ichneumonuni (e. g. Ichneum, leucolomii,
guttulatiy castanei, seduli), aculeo longius ex-
serto, antennis pedibusque gracilioribus, ambo
genera jungere videntur. — Hoplisnieni autem
inter Ichneumones et Cryptos genuinos, sewfami-
liam secundam Cryptorum , intermedii sunt. Fe-
minae Cryptorum, aculeo longiore, facile ab Ich-
neumonibus discernuntur; mares autem nonnulla-
rum specierum, imprimis inter illas areola qua-
dranguhiri , quorum petiolus longior est quam pars
antica segmenti primi, haec autem illo Latior et
subquadranguhiris, e. g. mares Crypti titillatoris,
maribus quibusdam Ichneumonum segmento prirao
laeviore valde similis sunt, nec nisi areola quadran-
gulari distinguuntur. — Ichneumonum minoruni
quidam, cicatricibus et lineis elevatis segmenti
primi omnino fere obsoletis, segmentoque ipso
nitido (e. g. Ichn. albicinctus, annulator, margi-
nellus , melanogonus) , medium tenent inter hoc
subgenus et Phygadeuontes (familiam tertiam
Cryplorum) , imprimis albicinctus et annulator,
ob abdomen brevius depressiusculum et aculeum
paulo longius exsertum. Hoplismenus unigutta-
tus {jn()([ne, quem anlea inter Ichneumones posue-
ram, illis speciebus intermediis adnumerandus est.
Nec minus Ichn. tibiator, parte antica segmenti
prinii niinus praerupte a petioh) sejuncta, et spe-
cierum nonnullarum (c. g. Ichn. annulatoris et
J06 ICUNElJxMON
Goedarti) feminae, abdomine breviore latiore et
niinus couvexo, ad Phygadeuontes adpropinquant.
— E subgenere Atractodarum (seu familia de^
cima Ophionwn) quodamniodo Atr. grat^idus, ob
abdomen haud compressum et aculeum abscondi-
tum, cum Ichneumonibus conferri posset, sed
habitu toto et segmenti primi forma satis differt.
FA-M. 1, SECT. I. 107
S E C T I O I.
Scutello ahdomineque totis nigris,
Varietates discedentes siint: Ichn. alboguttati
varletas puncto niarginali albo segnientoriim 3 et4,
canaliculati varietas segmento 7 apice albo, quae
ad sectionem secundam spectant: Ichn. bilineati
niaris varietas scutello punctis apicalibus albis
duobus obsoletissimis, et corruscatoris varietas
puncto scutellari albo, Sidsectionem tertiam spec-
tantes: Ichn. rujifrontis varietas scutello badio,
segmentis 6 et 7 margine summo albido, ad sectio^
nem quartam propius accedens : Ichn. annulato-
ris varietas scutello rufo, abdomine rufo aut casta-
neo, ad sectionem octavam spectans: Ichn. comi-
tatoris, nigritarii, lineatoris, rubelli et spinigeri
varietates marginibus segmentorum quorundam
rufis aut castaneis, nec non Ichn. corruscatoris
varietas lateribus abdominis rufomaculatis, me-
dium tenentes inter hanc sectionem et nonam.
Contra autem, e sectione tertia huc spectant
varietates Ichn.fabricatoris et trilineati, scutello
toto nigro; e sectione nona varietas Ichn. sputato*
ris abdomine toto nigro.
108 ICHNEUMOIN
1. L MONTICOLA. n.
Metatliorace subspinoso, abdomine atrocoe-
ruleo, antennis alboannulatis. m.
Statura et proportlo partium Ichneumonis
sputatoris ; sed magnitudine nec non thorace sub-
spinoso et crassius puncto differt.
Longitudo S — 9 linearum. ^ntennae Sirticulis
10 — 18 albis. Metathorax pubescens, cicatri-
coso-punctus, tuberculis duobus acuminatis. Alae
fumatohyalinae, stigmate ferrugineo-fusco, radio
radice et squamula nigris, areola quinqueangulari.
Pedes antici latere altero tibiarum et tarsorum
stramineo-piceo. Abdomen atrocoeruleum, seg-
mentoprimo, profunde canaliculato, secundoque
punctis subopacis; segmentis sequentibus nitidis.
Unicum individuum cepi mense Augusto, prope
Cudovam, in umbellatis; dllQvwm, fennicum^ Sahl"
f)erg mihi transmisit,
2. L COMITATOR.^ ]
Orbitis oculorum internis pallidis; antenua-
rum annulo albo. f.
Longitudo 4% — 7 linearum. Orbitae oculo-
1^4 rum frontales albidae aut ferrugineae, rarius fere
obsoletae; interdum etiam puncto pallido obsoleto
^d orbitas occipitales. Antennae dimidii corporis
J
FAM. I, SECT. I. 109
longitiidine, apice involiitae; articulis 9 — 13 — 14,
rarius 11 — 15, supra et lateribus albis; secjuenti-
bus subtus ferrugineis aut fuscis. Antennae ipsae
crassilie et longitudij3(£.jelativa in individuis qui-
l)usdani paululum variant. Thorax gibbulus.
Alac mediocres aut subaniplae, fumatobyalinae
aut subliyalinae; stigmate et squamula aliis rufis,
nliisfuscis, rarius nigris; radiofusco, radice rufa
aut fusca. Pedes antici femoribus vel solo apice
vel latere inferno toto sordidestramineis, tibiis sub-
tus pallidestramineis, supra interdum fuscis rarius
ferrugineis, tarsis subtus ferrugineis; medii femo-
ribus sublus apice ferrugineis, tibiis subtus ferru-
gineis, supra obscurioribus aut fuscis, tarsis sub-
tus ferrugineis; postici plerisque toti nigri, rarls-
sime femoribus subtus fuscoferrugineis, tibiis basin
versus ferrugineis, tarsis fuscis. Abdomen oblon-
goovatum, thorace paulo angustius, capite thora-
ceque paulo longius, nigrum aut nigrocoeruleum.
Piuria individua accepi ex Austria, Lusatia,
Buiaria, Italia, Fennia.
Varietates:
1. Capite \o\o m^YO. — Zo77^/7r/do 4% linea-
rum. Caetera sicut in specie genuina.
Hanc varietatem pedemontanam misit Bonelli.
2. Segmento secundo nigrofusco, marginibus
summis castaneis.
De loco natali nihil constat.
110 ICHNEUMON
Synonyma:
Ichn, comitator Linn. Faiin. n. 1600; habitat in
sylvis. — Syst. XII, p. 933, n. 24.
„ Strom in Trond. Selsk. Skr. III, p. 420, n. 44,
et in transl. germ. III, p. 378, n. 44,
tab. VI, fig. 12.
„ Fuessl. Helv. p. 49. n. 949.
5, Schrank Austr. n. 712; exiit e pupa Phalenae
gamma.
„ Latreille Crust. XIII, p. 185, n. 23.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2685, n. 24.
„ Yillers p. 159, n. 74.
„ Razoumowsky p. 215, §. 246, var. 1 (Var. 2
est noster Ichneum. funereus ; var. 3 est
GeofFr. Ichn. 39, de quo conferas notam
ad hanc speciem).
„ Rossill, p. 757; habitat in sylvis.
„ Panzer Fauna Fasc. 71, tab. 14; habitat in
dumetis in pratis, flores frequentans.
„ Cederhielm pag. 159, n. 489» habitat in
hortis.
„ Dwigubsky p. 156, n. 574.
„ Walckenaerp. 56, n. 36.
„ Fabr. Piez. p. 65, n. 58; habitat in Europa
boreali.
„ Gravenh. Pedemont. n. li
„ Trentep. Revis. p. 17, n. 2; in Iside 1826,
pag. 63 (de varietate L c. descripta,
conferas nolam ad Ichneum. fascia-
tuni, n. 8).
FAM. I, SKCT. I. 111
Ichn. auspex Miill. Prodr. n. 1792.
Tchn. moUtorius Schrank Boica pag. 2072 var. d. ?
(Conferas synonynia nilxta ad nostrnm
Ichn. molitoriuni).
Nota:
Ex observatione Trentepohlii articulus secun-
dus palporum anteriorum eadem est forma ac in
Ichn. laminatorio.
An Geoffroyi Ichneumon 39, quem Foz/rcroy
cum Ichneumone comitatore conjunxit, eadem sit
species, dubius sum. E descriptione anlennarum
fere longitudine corporis suspicor, auctorem lau-
datum cujusdam speciei marem coram habuisse,
a nostro Ichneum. comitatore foeminino, capite
pedibusque totis nigris, discrepantem. Sed quae-
ritur, numne hic Geoflfroyi Ichneumon, mihi in-
cognitus, verus comitatoris massit^ cum, coJore
capitis et pedum, melius ad Ichn. comitatorem
auctorum supra allegatorum quadret, quam hic
noster; nusquam enim orbitaium pallidarum et
coloris ferruginei pedum anticorum mentio facta
est. Etiam Ichneumon Degeeri I, p. 581, tab. 24,
fig. 10 ad hunc marem spectare videtur.
Nullo modo autem huc referri possunt Ichn.
comitatorCUvist p. 354, tab 36, fig. 3, et Sulzer
Gesch. tab. 26, fig. 14 (qui, ob pedes totos rufos,
ad nostrum Ichn. hilineatum spectat), nec Ichn.
rom/7r7/or Olivieri p. 177, n. 64(qui, ob aculeum
corpore longiorem, ad Mesostenum gJadiatorrm
112 ICHNEUMON
pertinet, ciiique etiani Ichneumon Reauniurn VI,
tab. 29, fig. 1 — 4, a pluribus auctoribus ad Ichn.
comitatorem adhibitus, jungendus est).
3. I. ALBOGUTTATUS..f -^fHl,
- Puncto niarginali segmenti tertii et qiiarti,
annulogpe antennarim^^albis. f.
Statura et proportio partium speciei praece-
dentis; antennis paululum longioribus.
Longitudo 5 linearum. Orbitae oculorum
frontales albae. Antennae corpore dimidio paulo
longiores; articulis 10 — 14 supra et lateribiis
albis. Thorax puncto albo infra alas. Alae sub-
fumatohyalinae, stigmate radio radice et squamula
fuscis, areola subtriangulari. Pedes antici latere
infero tibiarum et puncto apicali femorum albidis;
medii puncto apicali femorum albido. Abdomen
nitidum, coeruleonigrum; segmentis 2 — 4 summo
margine ferrugineo, 5 et 4 insuper puncto margi-
nali dorsali glaucoalbido.
Unicam hujus speciei feminara Bonelli mecum
communicavit.
Synonymat
Ichn, alboguttatus Gravenh. Pedem. n. 2.
4
FAM. I, SECT. r. 113
4. I. NIGRITARIUS. ''
Tiblis antlcls subtus dilutc rufis, antcimis
alboannulatls. m, " ^
Longitudo 4 y^ — 6 liiiearum. Antennae seta-
ceae, porrectae, corpore aliquaiitiim breviores;
articulis 13 — 18 vel omnibus, vel saltem eoruni
plurimis, supra, plerumque etiam lateribus, albis.
Thorax glbbus. Alae fumatohyalinae; stigmate
vel nigro, vel piceo, velrufo; radiofusco; radice
fusca, interdum ferruginea; areola quinqueangu-
lari aut subtriangulari. P^d^^ mediocres; antici
femoribus subtus vel totis vel apice solo sordide-
stramineis aut rufescentibus; tibiis supra fuscis
aut rufescentibus, subtus rufescentibus aut flavi-
cantibus; tarsis subtus rufescentibus: medii femo-
ribus apice rufescentibus aut soididestramineis,
tibiis vel totis vel solo latere interiore rufescenti-
bus: postici interdum tibiis basin versus rufescen-
tibus. Ahdomen thorace duplo fere longius, eo
autem angustius; segmentis 2 — 6 aequilatis, 2 — 4
interdum marginibus summis castaneis.
Pluria individua cepi in Silesia, in fruticetis
et in gramine, mensibus Junii — Augusti; alia mihi
missa sunt e Lusatia, Franconia , Hannovera,
Italia,
Varietates:
1. Orbitis oculorum facialibus albis — caeteris
cum specie genuina congruens.
Ichn. Europ. Pars I. 8
114 ICHNEUMON
Quaedani indlvidiia cepi in Silesia, in fruti-
cetis, raensibus Maji et Junii; quaedam missa sunt
e Lusatia et Italia,
2. ? Antennarum articulis 11 — 13 albis. —
Statura paulo brevior pauloque crassior quam in
specie genuina. Longitudo 4 /^ — fere 6 linearum.
^lae subfumato-hyalinae, stigmate rufescente,
radio radice et squamula fuscis. Pedes antici
femoribus apice summo ferrugineo, tibiis subtus
flavoalbidis. Abdomen nitidum, subcoeruleoni-
grum, segmenti secundi margine summo rufes-
cente.
Alterum individuum Richtero excludebatur e
pupa Bombycis cujusdam, die 12 mensis Martii
anni 1813; alterum, prope Warmbrunn captum,
a Jici/7g^6ro accepi; ItvXAwm fennicum est.
Synonyma:
Ichn. molitorius Schrank Boica, n. 2072 var. d. ?
(conferas ad nostrum Ichn. molitorium).
Ichn. nigritarius Gravenh. Pedem., n. 3 — ad
varietatem primam pertinet.
Nota:
De varietate secunda, quae statura breviore
et crassiore, nec non articiilis antennarum 11 — 13
albis, a specie genuina discedit, incertus sum, num
forsan specie a nostro Ichneumone nigritario dif-
ferat. De sexu ipso adhuc dubius haereo, partibus
genitalibus haud certitudine explicabilibus.
FA-M. I, SKCT. f. 115
5. I. TENUICORMS. n.
Ccllula ciibitiili intermcclla triangulari; anten-
parum annulo et pnrtc orbit.nuni intcrnaruni
oculorum ajbi.-j ; pcdnm anticorum fcmoribus
rufomaculatis , tibiis subtus flavis.
Statura crassior et brevior quam in varietate
seciinda speciei praecedentis; iniprimis aiitem seg-
mento primo breviorc haec species ab illa distiu-
guenda est.
Longitudo 4 linearum. Caput puncto albo
laterali juxta clypeum, alteroque ad orbitas ocu-
lorum occipitales, orbitis internis distinctius aut
obsoletius albis. Antennae porrectae, fere corporis
longitudine, articulis 13 — 16 albis. Thorax
gibbus. Alae subfumato-hyalinae aut subhyali-
nae; stigmate, radio, radice et squamula fuscis;
areola triangulari subaequilaterali. Pedes antici
femoribus vel summo apice subtus castaneo, vel
fuscis subtus rufis; tibiis apice rufo, subtus flaves-
centibus: medii femoribus subtus intcrdum rufis;
tibiis vel solo latere interno, vel etiam extcrne
apice, flavis. Abdomen vel capite thoraceque
paulo longius, thoracis latitudine, oblongoovatum,
vel capitis thoracisque longitudine et latitudine
ovatum; segmento primo aciculato et puncto, pe-
tiolo breviore quam in plurimis hujus sectionis
cospecicbus; segmento secundo vel puncto niti-
dulo, vel crassepuncto, apice nitido; sequentibus
sensim nitidioribus.
8*
116 ICHNEUMON
Alterum individuum Richter cepit prope Vra-
tislaviarriy allerum Manger prope Warmbrunn.
Varietates:
1. Femoribus anticis totis, posticis basi, ferru-
gineis. — Statura et proportio partium speciei
genuinae, articulis antennarum paululum longio-
ribus. — Longitudo 3 — Sy^ linearum. Mandi-
bulae macula ferruginea aut eborina. Orbitae
oculorum internae albidae, interdum obsoletae.
Antennae tenues, setaceae, corporis longitudine,
apice curvatae, articulis 11 — 14 supra et lateribus
albidis. Alae subfumato-hyalinae, stigmate radio
et squamula nigris, radice picea, areola triangu-
lari. Pedes anteriores fuscoferruginei, coxis et
trochanteribus nec nonmediorum femoribus nigris;
postici nigri, summa basi femorum, plerumque
tibiis apicem versus, fuscoferrugineis, spinis apica-
libus tibiarum ferrugineis.
Hanc varietatem Comes de Hoffmannsegg cepit
in Hercynia, ego ipse prope Gottingam.
Synonyma:
Ichn. fugator Gravenh. Uebers. , n. 2723 pertinet
ad varietatera.
Nota:
De sexu horum individuorum dubius haereo,
genitalibus prorsum absconditis; attamen, e forma
et proportione antennarum, propensior sum, ea
pro maribus habere.
FAM. I, SKCr. I. 117
6. I. NIGROCYANEUS. n.
Nigrocyaneus , annulo anlennarum albo. f.
Statura et proportlo partlum speciei praece-
dentis, cui haec valde affinis est, sed magnitudine
et colore cyanescente difTert.
Longitudo 6 linearum. Os fiiscura. Antennae
articulis 11 — 15 supra et lateribus albis. Alae
fumatohyalinae; stigmate, radio radice et squamula
nigris; areola triangulari. P^de^J anteriores latere
interiore femorum et tibiarum stramineo. Abdo-
men minus cyanescens quam caput et ihorax; stylo
brevi anali exserto, de quo autem }iaud dijudicare
audeo, an sit genitale masculum an aculeus.
Unicum individuum, in Silesia captum, a
Bichtero accepi. *
7. I. PALLIFRONS. n.
Punctis ad alarum radicem, tlLIIsque latcre
extcrno, albis .m. et f. (m. facie alba, f. annuio
antcnnarum albo).
Statura et proportio partium Ichn. nigritarii
et comitatoris ; plerumque autem his paulo minor
est; anteunae feminarum paulo graciliores sunt
quam in Ichn. comitatore.
Longitudo maris 4 — 6 linearum, feminae 6
linearum, Caput maris facie, clypeo, palpis, ple-
rumque etiam vesligio orbitarum oculorum exler-
118 lCHNtUMUN
nanini, albis; feniinae orbitis oculorum tenuissi-
niis interruptis, palpisque, albis, labro rufo-ferru-
gineo. j^niennae seXaceae, maris longitudine cor-
poris vel paulo breviores, fuscae, articulo prinio
subtus albido, sequentibus subtus plerunique
fuscoferrugineis, rarius ferrugineo-rufis; feminae
corpore dimidio longiores, apice involutae, nigrae,
articulis 9 — 14 supra et lateribus albis, Thorax
puncto ante alas, alteroque infra alas, hoc iuter-
dum obsoleto, albidis. Alae hyalinae aut sub-
fumatohyalinae, stigmate piceo aut ferrugineo,
radio et squamula fuscis, radice picea aut fusca;
areola quinqueangulari aut subquinqueangulari
pyramidata. P^d^^^maris anteriores femorum latere
interiore ferrugineo; tibiis latere externo albis
apice rufo aut ferrugineo, latere interno rufis aut
ferrugineis apicem versus nigris, rarius interne
totis fuscis, tarsis ferrugineis, mediis vel totis vel
supra fuscis; posteriores tibiis latere externo basin
versus albo, interno ferrugineo aut sordidealbo,
spinis apicalibus ferrugineis aut sordidealbidis.
Feminae pedes antici femorum apice ferrugineo;
tibiis latere interiore albido apice ferrugineo,
latere exteriore ante basin puncto albo; posteriores
annulo albo ante basin tibiarum, in tibiis posticis
latiore; tarsis fuscis. Aculeus brevissimus.
Mares phires capti sunt in Silesia, Franconia,
prope Halam Saxonum, in Hercynia, nec non
prope Netley \v\ Anglia. Unicam quam vidi femi-
nam, eamque austriacani, Sturm mecum com-
municavit.
FAM. I, SEcr. I. 119
N
8. l(FASCIATUS.i '^
Tlbils tarsIs(|U(--, mv. m)ii orbilis oculorum
iiittiiiis ct. puiicto ad alarum radiccm, al-
hl^ m.
Statura et proportlo parliiiin inaris speciei
praecedentis et seqiieiilis, abdoniiue altanien paulo
graciliore et longiore; antennis paulo brevioribus
quam in praecedente, cui autem colore pedum
cogiiatus est.
Longitudo 7 — 7'/^ linearum. Caput palpis,
macula mandibularura, orbitis oculorum internis
angustioribus latioribusve, punctoque ad orbitas
oculorum occipitales, albis. Antennae articuli
primi puncto aut lalere toto inferiore albo. Tho-
rax puncto ante alas, alteroque inira alas, albo.
^/^^ subfumatohyalinae; stigmate radio et radice
fuscis; areola quinqueangulari subtriangulari, Pe-
des femoribus anticis subtus stramineis, mediis
puncto apicali stramineo; tibiis anterioribus albi-
dis, latere altero apicem versus nigro, posticis
albis apice nigro; tarsis albis, anterioribus articu-
lorum apice rufo aut fusco, posticis vel articulo
primo albido apice nigro, sequentibus totis nigris,
vel articuJis 1 — 3 apice fuscescentibus, 4 et 5 totis
fuscis. Abdomen punctum, segmentis let2lon-
gitudinaliter aciculatis.
Unum individuum Bonelli ex Italia, alterum
Besser e rolhyniay luecum commuuicaverunt.
120 ICHNEUMON
Synonyma:
Ichn. fasciatus Gmel. ed. Linn. p. £701, n. 294.
„ Gravenh. Pedemont., n. 4.
Nota:
Ichn.fasciatus Panz. elFabr. Pezomachus est.
Quaeritur an Ichneumon, in museo Fabriciano
cum Ichn. comitatore, qua ejus varietas, con-
junctus (v. Trentep. Revis. p. 17), hujus fasciati
sit femina; mas Ichn. laminatorii, cum quoTrente-
pohl eum conjungere conatur, vix esse potest, ob
hujus scutellum album.
9 9. I- LINEATOR.
Orbitis oculorum internis et lineolis duabus
ante scutellum albis. m. et f. (f. annulo albo
antennarum).
Statura et proportio partium Ichn. nigritarii
et comitatoris , antennis maris autem paulo bre-
vioribus, feminae paulo tenuioribus.
Longitudo 5^^ — 7 linearum. Caput palpis
pallidis aut infuscatis; mandibulis interdum macula
rufescente aut straminea; orbitis oculorum internis
vel totis, vel rarius in femina haud infra antennas
decurrentibus, praetereaque puncto ad orbitas occi-
pitales et externas, albis. Antennae maris seta-
ceae, corpore dimidio vix paulo longiores ; feminae
corporis dimidii longitudine, apice involutae, arti-
culis 10 — 16 vel omnibus, vel eorum plurimis,
FAM. I, SECT. I. 121
supra et lateribus albis. Thorax puncto aut lineola
ante alas, puncto infra alas (interdum attameii
deficiente), puncto aut lineola ante singulum an-
gulum basalem scutelli, interdum rainutissimo,
albis; quibusdam feminis etiam margine supero
colli albo. Alae fumatohyalinae aut subfumato-
hyalinae; stigmate radio et radice nigris, hac non-
nullis ferruginea; squamula nigra, interdum puncto
albo. Pedes maris antici femoribus subtus vel
totis diluterufis vel solo apice straraineo, tibiis
subtus vel rufis vel straraineis; medii subtus apice
femorum et latere altero tibiarum sordidestrami-
neis aut ferrugineis; feminae anteriores subtus
femorura apice et tibiarura latere altero rufis aut
ferrugineis, tarsis interdura rufis; postici rarius
feraorura latere altero badio, tibiis basin versus
rufis. Abdomen punctura, subopacura, apicem
versus nitidulum, nigrum, plerisque subcoerules-
cens aut subpurpurascens, interdum incisuris 2 et 3
aut £ — 5 ferrugineis.
Mares quosdam ex Italia et Gallia meridio-
nali accepi; unicum Schilling prope Vratislaviam
cepit, alterura ipse raense Augusto prope Cudo-
vam in umbelliferis cepi. Feminae quaedam, in
Silesia, Austria, prope Halam Saxonum et in
Gallia captae, raecuni coraraunicatae sunt.
Varietates:
1. Thorace toto nigro. — Caput interdum
punctis aibis orbitarum occipitalium et externarum
122 ICHNEUMON
caret. Pedes postici interdum tibiis basin versus
tarsisque piceis aut fuscescentibus; mas.
Hujus varietatis individua tria ex Italia accepi,
quartum Halae Saxonum captum est.
2. Orbitis albis oculorum deficientibus. —
Caput solo puncto albo orbitarum occipitalium. —
Thorax absque punctis albis ad radicem alarum;
femina.
Unicum individuum de Heyden autumno in
arundine Trajecti ad Moenum cepit.
3. Femoribus vel omnibus vel saltem posticis
rufis. — Thorax interdum punctis albis ad alarum
radicem caret. Pedes femoribus vel totis rufis,
vel anteriorum latere altero nigro, anticis rarius
fere totis nigris, geniculo solo rufo; tibiis ple-
rumque rufis, apice posticarum fusco, rarius om-
nibus nigris solo latere altero anticorum rufo.
Marem unicum hujus varietatis ^6» j^-^ro debeo;
feminae quaedam in Silesia Jlustria et Gallia
captae sunt (gallica, a Desmaresto mihi missa,
unica est tibiis posterioribus totis nigris et solo
geniculo femorum aiiticorum rufo); ipse feminam
cepi mense Augusto prope Cudoi^am in umbellatis.
4. Lineolis albis ante scutellum deficientibus;
femoribus tibiisque vel totis vel latere altero rufis.
■ — Thorax rarius fere totus niger, puncto solo
obsoleto albido ante alas. Pedes femoribus tibiis-
que plerumque totis rufis, vel solo apice tibiarum
FAM. I, SECT. r. 123
posticaruni nigro, rarius omnibus latere altero
nigris.
Marem unum Manger iu Sudetis Silesiae cepit,
alterum Besser iu Volliynia, Femiuas duas Rich-
ter in Silesia cepit.
Synonyma:
Maris et feminae:
Ichn. lineator Gravenh. Pedemont., n. 5.
„ nigrator Jurine p. 106.
Maris:
Ichn, lineator WWevs p. 176, n. 125; habitat in
Anglia et Bressia.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2692, n. 115.
„ Olivier p. 189, n. 127.
„ Fabr. Ent. p. 168, n. 145.
Cryptus lineator Fabr. Piez. p. 87, n. 70.
Ichn. narrator Fabr. Piez. p. 67, n. 76; in
Austria.
„ Thunb. Ichn., n. 487.
„ Trentep. Revis. p. 21, n. 8. — Isis 1826,
p. 68.
Feminae:
Ichn. biguttatus Thunb. Act. Ups. IV, p. 24, n. 41;
habitat Upsaliae.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2688, n. 126.
Ichn. nigrator Fabr. Ent. p. 150, n. 68; Piez. p.
65, n. 57.
124 ICHNEUMON
Ichn, nigrator Trentep. Revis. p. 21, n. 9 — in
Iside 1826, p. 68.
Nota:
Gmelln Ichneumonem biguttatum Thunhergii
perperam familiae quartae associavit. — Ichn, ni-
grator Miill. prodr. , n. 1839 huc non pertinet.
Ichneumonem narratorem Fabr. ad hujus spe-
ciei marem redegi, e descriptione individui Musei
Fabriciani, quam Trentepohl 1, c. exhibuit. In
Systemate Piezatorum Fabricius picturarum alba-
rum capitis et thoracis nullam fecit mentionem^
indeque narratorem Fabr. antea ad meum Meso^
leptum narratorem adhibueram, quem nunc autem
pro specie nova habeo.
X
-f/
id. L CASTIGATOR.r
Femoribus tibiisque rufis, stlgmate alarum
vinaceo. m. et f.
Statura et proportio partium Ichneumonis nigri-
tarii et comitatoris ; sed abdomine paulo latiore;
maris antennis paulo brevioribus; feminae antennis
tenuioribus et paulo loogioribus, abdominis apice
obtusiore et ventrem versus subcompresso.
Longitudo 4 — 7^^ linearum. Caput interdum
orbitis oculorum facialibus rufescentibus aut albi-
dis, interdum autem solo puncto orbitali albo.
Mandibulae feminae plerumque medio rufae. ^n-
tennae setaceae, corpore dimidio paulo longiores,
FAM. I, SECT. I. 125
niaris porrectae, femiiiae paulo brevlores quam ma-
ris et apice incurvae; rarius totae nigrae aut fere
totae rufae, aut solis articulis 1 — 4 subtus rufis;
plerumque articulis 3 — 15, vel omnibus vel eoruni
plurimis, totis rufis aut supra fuscis. Thorax
gibbus, metathoVace quibusdam spinis duabus ar-
mato. Alae mediocres aut subamplae, flavescenti-
hyalinae, rarius subfumatohyalinae, rarissime fusco-
hyalinae; apice plerumque subpurpurascente; stig-
mate luteo aut ferrugineo; radio radice et squa-
mula fuscis ^ut nigris, radice nonnunquam ferru-
ginea. Pedes mediocres, dilute rufi; coxis et
trochanteribus nec non posticorum tarsis et tibia-
rum apice nigris; nonnullis maribus tarsorum posti-
corum articulus primus rufus est. Ahdomen maris
thorace fere duplo longius eoque angustius, niti-
dulum, segmentis 2 — 5 subaequilatis; feminae
plerumque thorace paulo longius, rarius capite
thoraceque paulo longius, ovatum seu oblongoo-
vatum, apice obtuso ventrem versus subcompres-
siusculo; segmento secundo nonnunquam castaneo-
limbato. Aculeus absconditus.
Copiam individuorum accepi e pluribus Ger-
maniae , Galliae, Italiae regionibus, etiam e
Volhynia. Quaedam ipse cepi, vere aestate et
autumno, in fruticetis et umbellatis, circa Vra-
tislaviam et Gottingam. — Unicum individuum
antennarum articulis 1 — 4 subtus rufis, sequen-
tibus totis nigris, cepit Richter aestate anni 1817
prope Vratislaidam. Individuum maris unicum,
alis fuscohyalinis, in museo Comitis de Hoff-
126 ICHNEUMON
mannsegg , e Gallia meridionali niissuni est. —
Individua quatuor feminina, duo mascula (eaque
sola puncto albido ad orbitas oculorum faciales)
proreperunt Richtero, mense lunii, e chrysalidibus
Papilionis cardui.
Varietas:
1. Stigmate nigro aut fusco.
Hujus varietatis marem, metathorace bispino,
Besser e Volhynia misit; alterum ipse cepi in
frutetis, initio Augusti anni 1814, prope Warm-
brunn, metathorace mutico, orbitis oculorum facia-
libus ferrugineis.
Synonyma:
Ichn. castigator Fabr. Ent. p. 166, n. 135. —
Piez. p. 6S, n. 77.
„ Trentep. Revis. p. 22, n. 10. — Isis 1826,
p. 69.
„ Panzer ad Sch. tab. 72 fig. 4.
„ Gravenh. Uebers., n. 3718.
„ „ Pedemont. , n. 6.
Ichn. certator Miill. prodr., n. 1822.
Ichn. Cardui Schrank Reise p. 124. — Boica, n.
2070; captus spargit odorem rosarunij
larva degit in pupis Papilionis Cardui
et Iridis.
Ichn. ruficingulus Schrank Boica, n. 2073.
Ichn. pulsator Psinz. ad Schaeff. tab. 221 fig. 3; ha-
bitat in dumetis (confer spec. sequent.).
Ichn. adustus Gmel. ed. Linn. pag. 2699, n. 268.
FAM. I, SECT. I. 127
Nota:
De Ichn. castigatore Fabr. diu incertus eram,
ciim aiiclor aculei rufl reminae mentionem facit;
Trenlepohl autem, qui lianc speciem in ipso Museo
Fabriciano examinavit, dubia omnia dissipavit et
errorem Fabricii de aculeo rufo feminae detexit.
Trentepohl (1. c. p. 23, n. 11) credit, Ichn.
custodiatorem Fahr. {ccssatorem n. 27) hujus spe-
ciei varietatem esse; descripsit quoque varietatem
custodiatoris e Museo Fabriciano, abdomine toto
nigro, quam vero ipse pro specie propria habere
mavult. Forsan autem haec nihil aliud est quam
varietas castigatoris aut lineatoris,
11. I. BILINEATUS. jni
ALdomine nigrocoerulesccnte, femoribus tlbils-
que rufis. m. et f. (f. antcnnls alboannulatisj.
Statura et proportio partium Ichn. nigritarii
et comitatoris; sed mas antennis paulo breviori-
bus, abdomine apicem versus angustiore et niti-
diore, femina antennis paulo gracilioribus.
Longitudo 4 — 7 linearum. Caput orbitis ocu-
lorum internis, distinctioribus aut obsoletioribus,
albis, feminis etiam vestigio externarum; mandi-
bulis maris medio rufis. Antennae feminae articu-
lis 9 — 15 aut 10—14 supra et lateribus albis.
Thorax feminae puncto albo ante alas, interdum
obsoleto. Scutellum maris punctis duobus apica-
libus pallidis obsoletissimis. Alae fumatohyalinae
128 ICHNEUMON
aut subfumatohyalinae; stigniate, radio, radiee et
squamula fuscis aut nigris. Pedes rufi, coxis et
trochanteribus nigris: postici tarsis et tibiarum
apice vel etiam latere altero toto nigris aut fuscis.
Abdomen coeruleonigrum, subtiliter punctum,
segmentis 2 et 3 basi aciculato-scabriculis, prae-
sertim maribus; marginibus summis segmentoruni
feminae interdum castaneis. Aculeus brevissimus,
vix subexsertus.
Feminas quasdam accepi, in. Silesia, Bavaria,
Italia captasj ipse unicum marem et feminam,
plantas florentes, aphidibus et syrphorum larvis
occupatas, circumvolitantes, cepij alias feminas
in frutetis prehendi.
Varietates:
1. Femoribus nigris aut nigromaculatis. — m.
et f. — Longitudo maris fere 4 linearum, feminae
5 — 6 linearum. Caput totum nigrum, in altera
femina attamen orbitis oculorum internis obsoletis
albidis. Antennae feminae articulis 9 — 15 aut
12 — 15 supra albis. Thorax totus niger, in altera
femina (nec vero in illa orbitis oculorum albis)
punctis duobus ad radicem alarum et margine
supero colli albis. Pedes femoribus rufis, vel an-
ticis basi nigris, vel anterioribus aut posterioribus
latere convexo nigris; tibiis vel sicut in specie ge-
nuina, vel etiam anterioribus latere altero nigri-
cantibusj tarsis anterioribus plerumque fuscis,
posticis nigris.
FAM. I, SECT. I. 1£9
Mares duos cepit Richter in Sudetis Silesiae;
feminas duas, iix Austria in pinetis captas, Dahl
mecuni conimunicavit.
2. Abdomine nigro. — m. — Longitudo i% li-
nearum. — Caput orbitis internis oculorum albi-
dis. Antennae articulo primo subtus sordideal-
bido. Thorax puncto albo infra alas.
Unicum individuum cepi die 21 lulii anni 1810
prope Helmstadium in frutetis.
Synonyma:
Maris et feminae:
Ichn. hilineatus Gravenh. Pedemont. n. 6.
Maris:
Ichn, bilineatus Gmel. ed. Linn. p. 2698, n. 265.
F e m i n a e :
Ichn, comitator Sulzer Gesch. tab. 26 y fig. 14;
habitat in Helvetia.
„ Christ tab. 36, fig. 3 (perperam coxis ettro-
chanteribus fulvis).
Nota:
Dubius haerebam, num feminam hujus speciei
cum Ichneumone bilineato num potius cum Ich-
neumone aethiope conjuiigere deberem; tandeni
autem, mare et femina eodem loco et tempore cap-
tis, consociationem cum bilineato praetuli.
Iclm. Europ. Pars I. 9
130 ICHNEUMON
Varietateni feminae, punctis duobiis albis ad
radicem alarum et margine supero colli albo, misit
Dahl sub nomine Ichn. rufipedatoris Ziegleri.
Ichn, pulsator Panzeri, quem ad speciem prae-
cedentem laudavi, forsan etiam ad hanc adhiberi
potest.
12. T. AETHIOPS. n. ^
Femoribus rufis, antemiarum annulo albo, m.
Statura et proportio partium Ichneumonis
nigritarii.
Longitudo 4 — fere 6 linearum. Antennae cor-
pore breviores, porrectae, apice curvatae, articu-
lis 12 — 17 vel omnibus vel eorum phirimis supra
et lateribus albis. Alae hyalinae aut fumato-hya-
linae; stigmate, radio, radice et squamula fuscis
aut nigris, stigmate interdum ferrugineo; areola
quinqueangulari aut subtriangulari. Pedes rufij
coxis et trochanteribus, nec non posticorum tarsis,
plerumque etiam tibiarum apice, rarius quoque
femorum geniculis, nigris; interdum articulo
primo tarsorum posticorum basi rufo. Abdomen
capite thoracecjue paulo longius et paulo an-
gustius, segmentis 2 — 5 aequilatis.
Quosdam mares cepi mense Julii in fruticetis
prope Vratislaidam; alios accepi e Lusatia, Fran-
conia^ Bavaria, Italia.
131
Varietas:
1. Orbitis oculorum facialibus albis. m. —
Antennis paiilo crassioiibus, in altero individuo
etiam brevioribiis, abdomineque breviore et latiore,
a mare genuino differt. — Longitudo 5 /^ linea-
rum. Palpi maxillares medio albi. Antennae
articulis 13 — 17 tribus lateribus albis. Alae fuma-
tohyalinae, stigmate piceostramineo, radio radice
et squamula fuscis. Pedes 1) individui gracilioris,
femoribus tibiisque rufis, posticis apice nigris,
tarsis posterioribus nigris; 2) individui crassioris,
femoribus rufis, basin versus nigris; tibiis rufis,
posticis summo apice nigricante; tarsis posteriori-
bus fuscis, posticis articulo 1 basi ferruginea.
Individua dwofennica Sahlberg mihi transraisit.
Nota:
De femina hujus speciei dubius sum; confera-
tur nota ad speciem praecedentem.
13. I. OTTICUS. n.\— 4^^ /jXl.v
Orbitis oculorum, articulo primo antenna- i
ruiii, punctls ad alarum radicem, albis; pedi- |
bus auterioribus subtus ferrugiueis. m.
Statura et proportio partium I chneumonis ni-
gritarii, antennis vix paulo brevioribus.
Longitudo 5^2 linearum. Capizt palpis inter-
dum pallidis; orbitis oculorum internis et parte
tenui externarum albis. Antennae seisictixc., aiti-
9^
132 ICHNEUMON
culo primo subtus albido, sequentibus interdum
subtus ferrugineis. Thorax puncto minuto ante
alas, interdum altero infra alas, albo. Alae fuma-
tohyalinae; stigmate radio radice et squamula fus-
cis aut nigris; areola subtriangulari aut subquin-
queangulari. Pedes antici femoribus subtus fer-
rugineis, tibiis ferrugineis, vel latere externo me-
dio fuscescente, vel latere interno flavicante , tar-
sis ferrugineis supra interdum fuscis; medii femo-
ribus subtus ferrugineis, tibiis fuscis latere interno
ferrugineo, tarsis fuscis.
Unum individuum, idque palpis pallidis, an-
tennis subtus ferrugineis, tibiis anticis subtus fla-
vicantibus, puncto infra alas deficiente, Bonelli
mecum communicavit; alterum, Hannoi^erae caip-
tum, Reusmann^ sub nomine Ichneumonis orbi-
tatoris, misit.
Nota:
Descriptio Ichneumonis lineatoris Fabricii,
Villersii et Olivieri, quam ad nostram speciem 9
adhibui, etiam ad hane speciem quadrat.
13^' I. ALBIMANUS, n.
Facie , ore , articulo primo antennarum, orLi-
tisque externis, albis ; pedum anteriorum tibiis
et latere infero femorum et coxarum albis;
abdomine nitido subsericante. m.
Hic mas differt a mare lineatoris, n. 9, et
opticiy n. 13, corpore graciliore et abdomine laevi
FAM. I, SECT. I. 133
nitidiore, a corruscatore, n. 14, cui statura et ab-
domine laevi nitido subsericante respondet, pedi-
bus gracilioribus.
Longitudo parum ultra 4 lineas. Caput facie
ore et orbitis externis tenuibus albis. Antennae
porrectae filiformes, corpore breviores, articulo 1
.subtus albo. Thorax lineola parva infra alas, alte-
raque subobsoleta ante alam anticam sinistram,
albis. Alae subfumato-hyalinae, stigmate et radio
nigris, radice testacea, squamula nigra apice testa-
ceo; areola quinqueangulari. Pedes anteriores
coxis trochanteribus femoribusque nigris, subtus
albis, tibiis tarsisque sordide-albis, mediis autem
supra fuscis; postici toti nigri, articulis tribus ulti-
mis tarsorum rufis. Abdomen capite thoraceque
paulo longius, thorace angustius, segmentis 2 — 6
fere aequilatis, nitidum laeve subgriseo-sericans.
Unicum individuum, circa Netley captum,
Hope ad me misit.
t^.^- , -14. I. CORRUSCATOR,^; '
Orbltls oculorum internls tlblisque anteriori-
bus jQavis , abdomine nitido subsericante. ra.
Haec species a nonnullis aliis, quibuscum con-
fundi posset, v. c. ab Ichneumone lineatore et
optico, imprimis abdomine graciliore, nitidiore,
subsericante, nec non petiolo tenuiore, differt;
propius attamen accedit ad quaedam individua
niascula lineatoris.
134 ICHNEUMON
Longitudo 5 — 5 % llnearum. Caput palpis et
mandibiilariim medio gilvis aut rufis, clypeo inter-
dum flavo, orbitis oculorum internis et parte ex-
ternarum flavis aut dilutecroceis. Antennae setdL"
ceae porrectae, fere corporis longitudine, subtus
plerumque fuscoferrugineae, articulo primo toto
nigro. T^Aoraa? gibbulus sericans. ^Zdfe fumato-
hyalinae; stigmate radio et squamula fuscis, radice
rufa; areola quinqueangulari. Pedes femoribus
anterioribus subtus vel totis vel apicem yersus
rufis; tibiis anterioribus flavis, latere externo
fusco aut fuscescente, posticis interdum basin ver-
sus piceofuscis. Abdomen capite thoraceque an-
gustius et longius, nitidum, subsericeum; seg-
mento primo parvo, laevi, nitido, petiolo gracili;
segmentis 2 — 5 aequilatis, £, interdum quoque
3, margine summo rufescente.
Individua quaedam pedemontana Bonelli me-
cum communicavit.
Varietates:
1. Facie flai^a^ macula nigra; cellula cubi-^
tali intermedia subtriangulari ; caeteris cum spe-
cie genuina congruens.
Semel capta, mense Julio anni 1815, prope
Vratislaviam , in fruticetis.
2. Facie et tibiarum posticarum annuloflac^is.
— Longitudo 6 linearum. Caput ore, facie et
orbitis oculorum externis flavis. Antennae subtus
ferrugineae articulo primo flavo. Pedes anteriores
FA.^l. I, SECT. I. 135
gil\ i, coxis trochanteribiis et femoriim latere supe-
riore iiigris; postici nigri, tibiarum medio flavo.
jlbdomen segmenti secundi margine et lateribus,
tertii lateribus, diluterufis.
Unicum marem cepi mense Maio anni 1815 in
fruticetis prope Vratislaviam,
3. Facie, tibiarum annulo, punctoque scutel-
lari, fiavis. — Caput orbitis oculorum externis,
ore et facie, pallideflavis, hac altamen macula
nigra. Alae hyalinae, stigmatc piceo, radio et
squamula nigris, radice flavescente, areola subtri-
angulari. Pede^ anteriores femorura apice, summa
basi, etlatere inferiore fere toto, ferrugineis, tibiis
tarsisque flavis, horum mediis supra fuscis; postici
femorum summa basi et tibiarum spinis apicalibus
ferrugineis, tibiis ante basin annulo parte interiore
flavo exteriore ferrugineo- fusco, tarsis fuscis.
j4bdomen nitidura subsericans; segraento primo,
puncto marginali ferrugineo; secundo, puncto la-
terali transversali ante basin margineque summo
ferrugineis; tertio quartoque margine summo fer-
riigineo.
Unicum individuum, idque hannoveranum,
a Rcusmanno accepi.
Synonyma:
Ichn. corruscator Linn. Faun. n. 1606; habitat in
pratis.
„ Linn. Syst. XII, p. 934, n. 31.
„ Fuessl. Helv. p. 49, n. 955.
136 ICHNEUMON
Ichn, corruscator Villers, p, 166, n. 97; inagris
circa Lugdunum.
„ Rossin. 764; in pratis.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2690, n. 31.
„ Christ p. 366.
„ Olivier, p. 185, n. 108.
Ichn. ambulator MiilL prodr. n. 1825.
Nota:
De Ichneumone corruscatore Fabricii, ad
quem etiam Walckenaeri et Jurinei species ejus-
dem nominis adhibenda est, dubius sum; forsan
ad varietatem 2 aut 3 nostri corruscatoris, forsan
ad Ichneumonem pallifrontem referri posset. —
Ichn, corruscator Schrankii autem, terebra lon-
gissima, haud est Ichneumon. — Trentepohl (in
Revis. p. 10 et 20 et in Iside 1826 p. 67) Ichn, mo-^
litorium et corruscatorem pro unius ejusdemque
speciei femina et mare habet, sed injuste.
15. L TRISTIS. n.
Femoribus omnibus et tibiis auterioribus rufis ;
stigmate nigro. m.
Hic Ichneumon a maribus reliquarum cospe-
cierum hujus sectionis, praesertim a castigatore
et bilineato, quibuscum colore magis congruit,
imprimis cellula cubitali intermedia triangulari,
segmento primo minore et sensim in petiolum
coarctato,petiolo ipso breviore et crassiore, differt.
FAIM. 1, SECT. I. 137
Longitudo 5 — 6 linearum. Antennae corpore
diniidio paulo longiores, articulis 3 — 14 subtus
ferrugineis. T hor ax ^\hh\x\ws. ^/^/^ subfuniato-
hyalinae, stigmate, radio, radice et squanuila ni-
gris; areola triangulari. Pedes mediocres, rufi,
coxis et trochanteribus nigris, tibiis posticis fuscis
aut nigris basi summa rufa, tarsis posticis nigris.
Ahdomen capite thoraceque paulo longius et paulo
angustius; segmento primo puncto, basin versus
sensim coarctato, paulo breviore quam petiolus
crassiusculus.
Unum individuum Desmarest circa Parisios,
alterum Dahl in Austria cepit.
F e m i n a ?
Inter Ichneumones circa Netley captos, quos
Hope ad me misit, est quoque individuum, valde
autem mutllatum (capite pedibusque anticis defi-
cientibus), colore etc. omnino cum Ichn. tristi
mare congruens, sed corpore toto, imprimis abdo-
mine et segmento primo, latiore, a mare illo disce-
dens. Abdomen est brevius latius magisque ova-
tura quam in omnibus reliquis feminis hujus
sectionis, ieimndi castigatoris, n. 10, vix excepta,
thorace longius, sed hujus latitudine; petiolo seg-
menti primi latiore quam in reliquis feminis. Acu^
leus prorsum absconditus. — An femina?
V a r i e t a s :
1. Tibiis posticis totis rufis. — Hujus indivi-
duum unicum Richter prope Vratislaviam cepit.
138 ICHNEUMON
16. I. RUBELLUS,
Femoribus tlbiisque rufis; stlgmate piceo;
segmcntl sccundi margine summo castaneo»
m. et f. (fem, antennis rufis, annulo albo
obsoleto).
Statura et proportioiie partium nias congruit
cum Ichn. fabricatore , sed antennis gracilioribus
et capite toto nigro differt; sl meire Ichn. stimula-
toris, antennis et petiolo longioribus, abdomine
breviore discedit; a Crypto erjthropode forma
cellulae cubitalis intermediae, petiolo longiore,
pedibus crassioribus. Femina statura propius acce-
dit ad feminam Ichn. brunnicornis , sed abdomen
gracilius est.
Longitudo 2^^ — 3 linearum. Caput feminae
palpis rufis; antennis rufis, articulo primo fusco,
articulis 10 — 12 supra exalbidis. Alae fumato-
hyalinae, stigmate et radio fuscis aut piceis, femi-
nae luteopiceis; radice flava; squamula flava aut
gilva, interdum basi fuscescente, maris rarissime
tota fusca. Pedes rufi, coxis et trochanteribus ni-
gris, anterioribus feminae subtus rufis; postici ple-
rumque summo apice femorum et tibiarum nigro,
tarsis nigris, rarius horum articulis 1 et £ rufis.
Abdomen sericans, subtiliter punctum; summo
margine segmenti secundi, plerumque etiam tertii^
castaneo. Abdomen maris, statu naturali capite
thoraceque paulo longius, interdum, segmentis
duobus ultimis contractis, vix capitis thoracisque
longitudine esse videtur.
FAM. I, SECT. I. 139
Mares copiose legi, niense Augusto, in unibel-
latis, circa Cudovam. Feminam nunquam ipse
cepi, sed unicum ejus individuum, hic descriptum,
Trajecti adMoenum captum, de Heyden mecum
comraunicavit.
S y n o n y m a :
Ichn. ruhellus Gmel. ed. Linn. p. 2704, n. 316.
17» I. RUFIFRONS. n, ^~- ^^'
Facie rufescente; tibils femorlbusque anterio-
ribus gilvis; antennis albQ-annulatis. f.
Longitudo 3 linearum. Caput orbltis oculo-
rum omnibus, facie infra antennas protuberante,
labro et mandibulis, castaneis; palpis fuscis. u^n-
tennae dimidii corporis longitudine, filiformes,
apice involutae; articulo 1 nigro subtus castaneo,
2 — 8 nigris, 9 — 13 albis, sequentibus nigris.
T/zoraoT gibbocylindricus; scutello, lineola parva
infra scutellum, puncto ante alas, margineque
supero colli, obsolete-badiis. Alae mediocres,
hyalinae, stigmate et radio nigris, radice et squa-
mula ferrugineis, areola subtriangulari. Pedes me-
diocres, subcrassiusculi; anteriores ochracei, supra
fuscoferruginei, coxis et trochanteribus nigris;
postici nigrofusci, trochanterum et femorum sum-
mis apicibus, nec non tibiarum summa basi etspinis
apicalibus, ferrugineis. Abdomen vix capitis tho-
racisque longitudine et latitudine, ovatum, nigro-
i
140 ICHNEUSION
fiiscum; segmento 2 punctis duobus obsoletis ante
basin margineque summo castaneis, 6 et 7 margine
summo sordide albido, 1 laevi basin versus sensim
angustato. ^ culeus exsertus, brevissimus, niger.
Feminam unicam cepi die 10 lulii anni 1810
prope Oedelem.
18. I. CLERICUS. n. ^
Facie et punctls ad radicem alarum albis;
femoribus tlbiisque rufis, posticis apice ni-
gris. m.
Statura et proportio partium I chneumonis
fahricatoris, cujus hic forsan mera varietas est;
eodem quoque die et loco cum pluribus illius indi-
viduis captus.
Longitudo paululum ultra 5 lineas. Caput
facie et ore eborinis, labro et mandibularum apice
ferrugineis, puncto parvo nigro ad latera clypei
impresso. Thorax punctis duobus albis minutis-
simis, uno ante alas altero infra alas. Alae sub-
fumatohyalinae; stigmate radio et squamula nigris,
radice gilvo-picea, areola subtriangulari. Pedes
rufi, coxis et trochanteribus nigris; postici femo-
rum apice, tarsis tibiisque nigris, his basin versus
fuscescentibus.
Semel captus, die 3 lunii anni 1809, in frute-
tis prope Barterodam,
FAM. I, SECT. I. 141
19. I. CANALICULATUS. u.
Faclc flava; femoribiis tiblisquc rufis*, vcrtlce
subquadrato. ni.
Haec species, capltls et segmentl prinii forma,
a cospeciebus satis differt.
Longitudo fere 5 lineariim. Caput vertice sub-
quadrato, subtransversali, colluni versus haud an-
gustato; facie, ore et macula genarum eborinis;
mandibulls apice ferrugineis, palpis silaceis. y^n-
tennae cor\iore dimidio vix paulo longiores, por-
rectae, articulo primo subtus eborino. Thorax
gibbulus. Alae mediocres, hyalinaej stigmate
radioque fuscis, radice et squamula albis; areola
subtriangulari. P^d^^ medlocres, rufi; antici coxis
supra nigris, subtus rufis macula flava, trochante-
ribus nigris subtus stramineis; medii coxis totis
nigris, trochanteribus sicut anticorum; postici
coxis nigris, trochanteribus nlgris apice rufo, tibiis
nigricantibus, subtus et basln versus badiis, tarsis
nigricantibus. Abdomen thorace longius et an-
gustius; segraento primo apicem versus sensini
dilatato, aspero, opaco, lineis duabus elevatis;
secundo, apice laeviore, basi aspera lineis duabus
elevatis longitudinalibus parallelis, spatio inter has
lineas late subcanaliculato; segmentis sequentibus
laevioribus nitidioribus.
Individuum unicum, forsan prope iV/^j/rj* cap-
tum, Roentgenio debeo.
142 ICHNEUMON
Varietas:
1.? Facie sub antennis nigra; vertice sub-
transversali. — Longitudo 4 linearum. Caput
aliquanto latius est quam in specie genuina. Tho-
rax colli lateribus, puncto ante alas, alteroque
infra alas, albis. Pedes coxis anticis nigris subtus
albis, mediis apice albis. Abdomen segmento
primo minus aspero minusque convexo quam in
specie genuina, septimo apice albido.
Hoc unicum individuum, notis pluribus a specie
genuina discedens, indeque forsan pro specie pe-
culiari declarandum, ab Uechtritz prope Lan-
genau cepit. rj J
^0."1. SPINIGER. n.
Tloxls postlcis calcaratis: antennarum annulo
albo. fV
Statura et proportio partium Ichneumonis an-
nulatoris ; sed coxis posticis calcaratis differt et
magis cum specie sequente congruit, quae autem
colore et statura tota graciliore discedit.
Longitudo 3/^2 linearum. Antennae articulis
10 — 14 albis. ^Zae fumatohyalinae; stigmate et
radiofuscis, radicepicea, squamula nigra, areola
quinqueangulari. Pedes antici tibiis tarsis et fe-
morum apice ferrugineis. Abdomen subtiliter
punctum; segmento secundo summo margine ru-
fescente, septimo margine rufo.
Duo individua Richter et Manger in regioni-
bus altioribus Silesiae ceperunt.
X
21, I. STIMULATOR. n.
143
Femorlbus tlblisque rufis. m. et f. (Jcmhia
coxis postlcls calcaral,ts .. aulennis subaniinliT-'
tis; mas coxis muticis, antlcis oreque flavls).
Mas statura et propoitione partliim Ichneu-
monis bilineati. Femina, coxis posticis calcara-
tis, speciei praecedenti cognata, statiira attamen
graclllore est; statura et coxis calcaratis etiam
cum Ichneumone melanogono congruit, colore
autem satis ab eo distat.
3Ias: Longitudo 3)^ — 4 linearum. Caput
palpis et mandibulis flavis, his apice ferrugineo;
interdum puncto flavo ad orbitas faciales. Anten-
nae setaceae, porrectae, subtus ferrugineae aut
fuscoferrugineae, articulo primo toto nigro. Tho-
rax puncto ante alas, interdum etiam altero infra
alas, flavo. Alae subfumatohyalinae; stigmate
radio et squamula nigrofuscis, hac apice testacea,
radiceflava; areola quinqueangulari. Pedes vw^',
coxis anticis flavis, mediis vel ochraceis vel nliiris
macula rufa, posticis nigris; trochanteribus ante-
rioribus flavis, posticis rufis; posteriorum genicu-
lis, apice tlbiarum tarsisque nigris. Abdomen niti-
dum, subtilissime punctum; segmentorum £, 3 et 4
marglnibus summis subcastaneis.
Femina : Longitudo 2 y^ — 4 linearum. Caput
palpis et mandibulis rufis. ^/7^^72/20^ longitudine
dimldii corporis, aut paulo breviores, apice cur-
vatae, rufae aut ferrugineae; articulo primo nigro,
144 ICHNEUMON
articulis 2 — 10 pleruinque basi nigricantibus,
11 — 13 superne pallidioribus aut albidis. Tho-
rax cylindricus, puncto minutissimo albo ante
alas. Alae mediocres, subfumatohyalinae, stig-
mate et radio fuscis, radice et gemma flavescenti-
bus, areola quinqueangulari. Pedes subcrassius-
culi, rufi; coxis yel totis vel basi nigris^ posticis
subtus dente acuto armatis; postici tarsis nec non
tibiarum summa basi apiceque nigricantibus, arti-
culis tarsorum plerumque basi albicantibus. ^i-
domen capitis thoracisque longitudine et latitu-
dine; segmentis 2 — 4 plerumque aequilatis, 1 sub-
laevi, 2, interdum quoque 3 — 5, margine summo
rufescente. Aculeus exsertus, brevissimus.
Mares duos, prope Norimbergam et Sickers-
hausen captos, Sturm et Nees ab Esenbeck mecuni
communicaverunt.
Feminae plures captae sunt in Silesia^ Lusatia,
Franconia, Hercyniay Austria, Italia.
Varietates:
1. Coxis posticis subcalcaratis; tibiis tarsis-
que posticis albo nigroque variis. — Longitudo
3% linearum. A nt ennae fixscae; articulis 10 — 12
sordide albidis, inferne ferrugineis. Thorax
puncto albo ante alas, alteroque infra alas. Pedes
rufi, coxis posticis inferne calcare breviore et ob-
tusiore quam speciei genuinae, trochanteribus sub-
tus flavicantibus; postici tibiis tarsisque sordide
albidis, illis basi et apice, his articulorum apici-
bus, nigris.
FAM. I, SECT. I. 145
Feniiuam unicam Richter prope Vratislanam
.^(/f ^g. Coxis pqsticis riifis^ feni^nae subcalcaratis.
— Longitudo maris fere 3, feniinae 2% linearum.
^77^^7272^^ nigrae, articulis 11 et 12 feminae supra
albidis. Thorax totus niger. j4lae stigmate et
radio nigris, radice et squamula testaceis. Pedes
anteriores rufi, coxis anticis mari pallidioribus;
postici coxis rufis, basi superne nigris, trochan-
teribus rufis, femoribus rufis geniculo nigro, tibiis
nigris annulo ante basin albido-rufo, tarsis nigris,
coxis feminae vix subcalcaratis. — Caetera ut in
specie genuina.
Marem etfeminam, circa iVie^Zcj captos, Hope
mecum communicavit.
22. I. BRUNNICORNIS. n.
Antennis ferrugineis, pedibus ruGs. m, et f.
(mas geniculis posticis nigris).
Femina statura et proportione partium cum
femina praecedente congruit, sed coxis posticis
muticis distincta est. Mas abdomine paulo gra-
ciliore a femina differt.
Longitudo SVj — 3 linearum. Caput palpis
pallidellavis; mari autem os totum et facies pallide-
flava sunt. Antennae ferrugineae aut fuscescentes,
maris inferne pallideflavicantes rarius rufae. Tho-
rax maris interdum puncto parvo albido ante alas.
Iclin. Europ. Pars I. 10
146 ICHNEUMON
>/Zae subfumatohyalinae 5 stigmate et radio dilute-
piceis, radice et squamula pallideflavis j areola
quinqueangulari aut subtriangulari. Pedes femi-
nae rufi, trochanteribus plerumque dilutioribus;
postici tibiarum et articulorum tarsorum apicibus
nigricantibus ; maris rufi; anteriores coxis et tro-
chanteribus pallideflavis} postici coxis vel totis
rufis, vel macula fusca, rarius silaceis, trochan-
teribus rufis aut flavicantibus, femoribus apice
summo nigricante, tibiis apicem versus nigris,
tarsis nigris plerumque articulorum basi rufes-
cente. Abdomen nigrum aut fusconigrum, sub-
tiliter punctum; segmenti secundi, vel etiam tertii,
margine summo plerumque rufescente; feminis
nonnullis omnium segmentorum margine summo
rufescente.
Mares et feminas Manger copiose circa Warm-
brunn legit; ipse feminam unam mense Junio in
frutetis prope Vratislai^iam cepi. Sturm unam
Norimbergae cepit.
23. I. BREVICORNIS. n.
Pcdibus rufis; antennarum annulo alLo. f.
Statura et proportio partium individuorum
graciliorum speciei praecedentis; antennis autem
longioribus et distincte alboannulatis differt; quo-
dammodo medium tenet inter Ichn. brunnicornem
et varietatem descriptam Ichn, stimulatoris.
FAM. I, SECT. r. 147
Longitudo 3 — 3 '/2 linearum. Antennae sub-
setaceae, graciles, corpore dimidio paulo longiores,
ferrugineofuscaej articulis 11 — 12 albis, 3 rufo.
Alae subfuniatohyalinae, stigmate gilvo-piceo,
radio basin versus stramineo, radice pallide-flava,
squamula picea aut alba; areola quinqueangulari.
Pedes postici quibusdam coxis fuscis et tibiarum
summo apice nigricante.
Duo individua, in Silesia capta, Manger et
ab Uechtritz mecum communicaverunt.
24. I. ANNULATOR.
Femoribiis tihiisque rufis , his extra alhis; an-
nulo antennarum albo. f.
Longitudo 2 — 4 linearum. Caput facie sub-
protuberante*, labro et mandibularum mcdio, ple-
rumque etiam clypeo, ferrugineisj palpis fuscis
apice pallidiore. Antennae filiformes, vix cor-
poris dimidii longitudine, involutae; articulo 1
nigro, plerumque subtus rufo, articulis sequenti-
bus fuscis, 8 — 14 vel omnibus, vel eorum pluri-
mis, albis subtus puncto fusco. Thorax gibbo-
cylindricus; interdum, praesertim individuis mi-
noribus, scutelli apice et puncto infra alas badiis
aut castaneis. Alae raediocres, fumatohyalinae
aut subhyalinae; stigmate rarius gilvo, plerumque,
cum radio, dilutius aut obscurius ferrugineo; ra-
dice gilva, squamula fusca aut flavicante. Pedes
crassiusculi, rufi; coxis et trochanteribus nigris,
lO^
148 ICHNEUMON
interdum anticis vel anterioribus, rarius etiam
posticis, infra rufis aut castaneis; femoribus posti-
cis plerunique apicem versus plus minus fuscis aut
nigricantibus; tibiis anterioribus extra macula me-
dia alba, quae tamen interdum in anticis evanescit,
posticis infra ferrugineis apice plerumque nigri-
cante, extra basi rufoferruginea aut fusca, medio
albo, apice nigro aut fusco; tarsis posticis fusces-
centibus. Abdomen thoracis longitudine et lati-
tudine, ovatum, nigrofuscum, marginibus summis
segmentorum plerumque castaneis; segmento 1
laevi, interdum lineis duabus subelevatis. Aculeus
vix exsertus.
Copiam individuorum legi, mense Augusto,
circa Cudopam, in umbellatis et in gramine; quae-
dam etiam in aliis Silesiae locis et circa Gottingam.
Plura accepi ex Austria^ Fra?iconia, Anglia et
Gallia,
Varietates:
1. Scutello rufo; ahdomine badio^ apicefusco.
— Longitudo 2/3 linearum. Pedes rufi, coxis
paulo obscurioribus, tibiarum macula alba. Ab-
domen badium, marginibus segraentorum casta-
neis, segmentis 5 — 7 fuscis.
Unicum individuum Sturm mecum communi-
cavit.
2. Abdomine rufo, — Longitudo 3% linearum.
Labium luteum.
FAM. I, SECT. I. 149
Unicum indlviduum cepi die 25 Junli anni 1815
in fruticetis prope Vratislaidam,
3. Femoribus nigris. — Caput totum nigrum,
palpis fuscis, rarissime orbitis oculorum fronlali-
bus testaceis. Antennae nigrae; articulis 8 — 14
velomnibus, vel plurimis eorum, albis, infra ple-
rumque puncto fusco aut ferrugineo. Pedes nigri ;
femoribus anterioribus plerumque subtus vel totis
vel apice ferrugineis, posticis rarius basi et apice
rufescentibus; tibiis intra rufis aut ferrugineis,
rarius fuscis, extra albis, anterioribus sumraa basi
et apice rufis aut ferrugineis, posticis basi et apice
summo ferrugineis aut nigris; tarsis anteiioribus
ferrugineis aut fuscescentibus. Abdomen nigrum;
interdum fusco-nigrum, marginibus segmentorum
summis castaneis.
Ipse unicum individuum cepi Trajecti ad Via-
drum , fine Septembris; plura autem accepi indi-
vidua in Silesia, Austria, Trajecti ad Moenum,
Halae Saxonum, in Volhynia et Italia, capta.
Synonyma:
Ichn. annulator Fabr. Ent. II, p. 151, n. 72. —
Piez. p. Q5, n. 59.
„ Gravenh. Uebers., n. 3724, — Addit., n. 1.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 238, n, 59 (ex-
clusa varietate a).
Ichn. culex Miill. prodr. , n. 1797.
Ichn. clavipes Gmel. ed. Linn. p. 2688, n. 257.
150 ICltNEUMON
Ichn. (Geofifr. II, p. 340, n. 43; ubi autem hic
Ichneumon longitudine 5 linearum de-
scribltur.
Ichn. tibialis Fourcroy p. 407, n. 44.
„ Villers p. 164, n. 93.
Ichn. viaior Schrank Austr. , n. 715,
Olivier p. 180, n. 81.
Rossi Mant. II App. , n. 86.
Walckenaer p. 57, n. 44.
Thunberg Ichn., n. 127.
Gmel. ed. Linn. p. 2687, n. 122.
Latreille Crust. XIII, p. 185, n. 25.
Nota:
Germar mecum communicavit idem hujus spe-
ciei individuum, cui Fabricius ipse in museo
Hiibneri nomen Ichneum. annulatoris adscripserat.
Ichn. annulator M.\x\\. prodr,, n. 1830 et 1837
huc haud pertinet.
Villers sub Ichn, tibiali confudit Geoffr. Ichn.
43 et 44, nam diagnosis desumta est a n. 43 (huc
spectante) descriptio autem a n. 44 (nostro
Crypto gladiatore).
Ad Ichn. viatorem auctorum laudatorum haud
referri debet Ichn. viator Scopolii Carn. , n. 747,
» totus niger, femoribus fulvis, antennis annulatis,
abdomine longiore quam aculeus; « nec Ichn. i'ia-
tor Villers p. 163, n. 88} auctor enim diagnosin
ex Ent. Carn. excerpsit, descriptionem autem e
descriptionibus Ichn. viatoris Scopolii et Schrankii,
gpecienim duarum diversarum, composuit.
FAINl. I, SECT. I. 151
25. L TTBIATOR.
Femoribus anticis pro partc riiGs; tibiis onticis
rufis, posteriorlbus cxtia albls. m,
Longitudo paiilo ultra 2 lineas. Antennae
poirectae, subsetaceae, corpore dimidio paulo
longiores. Thorax gibbuhis. Alae mediocres,
hyalino-irideae, stigmate gilvo-piceo aut fusco,
radio fusco, radice gilva, squamula gilva aut nigra,
areola quiaqueangulari. P^d^^ subgraciles; antici
rufi, coxis trochanteribus et femorum latere con-
vexo nigris, tarsis fuscescentibus; medii nigri,
femorum geniculo ferrugineo, tibiis extra raedio
eborinis; postici nigri, tibiis extra medio al-
bis. Ahdomen capitis thoracisque longitudine,
vel perpaulo longius, thorace paulo angustius,
apice interdum subcompressiusculo; segmento 1
laevi, subcanaliculato, basin versus sensini co-
arctato, tuberculis lateralibus minutis, petiolo
longitudine segmenti sed dimidio angustiore; seg-
mentis 2 — 5 subaequilatis, 2 interdum summo
inargine castaneo.
Individua duo, aUerum genuense , aheruni
pcdemontanum, Spinolae et Bonellio debeo,
Synonyma:
Ichn. tibiator Gravenh. Pedemont,, n. 8.
Nota:
Ichn. annulator Miill. prodr , n. 1830, cujus
jam ad speciem praecedentem mentio facla est,
152 IGHNEUMON
forsan ad Iclin. tihiatorem adhiberi posset, nisi
tarsos posticos alboannulatos haberet. — Ichneum.
tibiator Thimberg Ichn., n. 128 ad speciem prae-
cedentem spectare videtur.
26. I. PUMILUS. n.
Antennis ferruglnels. aplce et artlculo prlmo
nigris, fcmoribus tlblisquc antlcls sublus slra-
mlucis; segmentis intermcdiis margiuc suramo
castaneis. f.
Longitudo 2 — 2^2 linearura. Caput interdum
ore ferruglneo palpis pallidioribus. Antennae
fjliformes, corporis dimidii longitudine, involutae,
obscuroferrugineae, subtus dilutiores, apicem ver-
sus fuscescentes, articulo prinio nigro. Thorax
cylindrico-gibbulus. Alae mediocres, subfumato-
hyalinae, stigmate nigro aut piceo, radio fusco,
radice straminea, squamula gilva aut fusca. Pedes
mediocres, fusconigri; antici plerumque rufi, aut
sordide-straminei, coxis nigris, ut plurimum femo-
rum latere convexo fuseonigro aut nigro; medii
plerumque tarsis, latere interno tibiarum, et apice
femorum, ochraceis; postici tarsis, plerumque
femorum apice, ferrugineis aut rufis, tibiis plerum-
que badiis apice nigro aut nigris basi badia, rarius
fere totis nigris. Abdomen capitis thoracisque
longitudine, thorace vix paulo angustius, oblon-
gum, segmentorum nonnullorum margine summo
castaneo. Aculeus vix subexsertus.
FAM. I, SECT. I. 153
Indlviduaquaedam capta sunt xnSilesia, Austria,
Hercjnia, Trajecti ad Moenum , nec non circa
Netley in Anglia.
Varietas:
1. Abdomine toto nii^ro. — llanc varielatem
Bichter cepit prope Yratislaviam, Hope circa
Netley.
134 ICIINEUMON
S E C T I O II.
Scutello abdomineque nigrisy segmentis ultimis
albojiotatis,
Huc spectant etiam, e sectione 1, Ichn. albo-
guttati var. puncto albo segnientorum 3 et 4;
canaliculati var. ano albo; e sectione 4 Ichneum.
saturatorii var. scutello toto nigro; e sectione 6
Ichn. i^aginatorii var. scutello fere toto nigro.
FAM. 1, SEC T. II. 155
27. I. CESSATOR. ~ .
FcmoriLus tibiisquc ruGs. f#
Statura et proportlo partium Ichn. castigatoris
femlnae; sed abdominis apice acutiore et alboiio-
tato difTeit; an ejus varietas? (conf. notam ad
Ichn. castlgatorem).
Longitudo 6 linearum. Antennae articulls
mediis infra rufis aut ferrugineis. Metathorax
punctus, tuberculls duobus parvis subacutlusculls
interdum obsuletis. yllae subfumatoliyalinae, stlg-
mate ferrugineo aut fusco; radio radice et squa-
mula nlgrls aut fuscls. Pedes rufi aut dilutecro-
cei, coxls et trochanterlbus nlgris; postici tro-
chanterum apice rufo, tarsls et tiblarum aplce nl-
giis. Abdomen aplce acutum; segmentis 1 — 3
punctls, sequentibus nltldis, 6, plerumque 7,
linea longitudinali dorsali alblda. jlculeus vix
subexsertus.
Semel cepi hunc Iclineumonem vere prope
Vratislaviam, alterum Individuum Manger cepit
\\\ Sudetis Silesiae, terlium Dahl iii Austria;
duo e Fennia accepi.
S y n o n y m a :
Ichn. ccssator MiilJ. prodr, n. 1833.
lchn. custodiator Fabr. Ent. p. 166, n. 136. —
Piez. p. 68, n. 78.
„ Trentep. Revis. p. 23, n. 11 — iiilside 1826,
p. 70.
156 ICHJSEUittON
28. I. ALBINITS. n.
Fcmoribus tibilsque rufis, antenuarum annulo
albo. f.
Statura et proportio partium Ichn. castiga-
ioris ieminae, sed antennis paulo brevioribuspaulo-
que crassioribus.
Longitudo 4% linearum. Antennae vix cor-
poris dimidii longitudine, subfiliformes, apice
involutae, articulis 9 — 15 vel omnibus, vel plu-
rimis eorum, superne et lateribus albis. Alae
fumatohyalinae; stigmate radio radice et squamula
fuscis aut nigris. Pedes rufi, coxis et trochante-
ribus nigris; postici tarsis et summo tibiarum apice
fuscis aut nigris. Abdomen segmentis 6 et 7 ma-
cula dorsali alba, 2 plerumque summo margine
castaneo; £ et 3 punctis opaeis, sequentibus sensim
nitidioribus.
Quaedam individua Manger et Richter in Si-
lesiae Sudetis ceperunt.
^-
> \
29. I. LEUCOPYGUS. n.
Fcmoribus tibiisque rufis, posticis apice nigris;
annulo antennarum albo. f.
Statura et proportio partium speciei praece-
dentis, a qua haec non nisi parvitate, stigmate
rufo, geniculis posticis nigricantibus, macula alba
FAM. I, SECT. I. 157
apicali abdominis paulo latiore difFert; an ejiis
varietas?
Longitudo SV^ lineariini. Antennae articulis
9 — 15 albis, subtus puncto fusco. jilae subfu-
niatobyalinae, stigniate dilute rufo, radice radio
et squaniula fuscis, areola subtriangulari. Pedes
rufi, coxis et trochanteribus nigris; femoribus an-
ticis latere convexo, poslicis geniculu, fuscis; tibiis
posticis apice nigro, tarsis posticis fuscis. Ab-
domen segmentis 1 et 2 summo margine rufescente,
6 et 7 dorso toto albo.
Unicum individuum, prope JVarmbrunn captum,
Mangcr mecum communicavit.
Varietas:
1. Femoribus nigris. f. — Longitudo et an-
tennae sicut in femina genuina. Alae fumatohya-
linae, stigmate radio radice et squamula fuscis.
Pedes nigri; femoribus geniculo summo castaneo;
tibiis badiis, anticis inlra dihitioribus, posticis
apice nigro; tarsis antcrioribus ferrugineis, posti-
cis fuscis. Abdomen segmentis 2 — 4 lateribus et
summis marginibus castaneis; 6 margine lato, 7
dorso toto, albo.
Individuum unicumyi?/?/2/cam Sahlbergio dcbeo.
Nota:
Varietas descripta abdomine paulo angustiore
a specie genuina dilTert ; a fcminae Ichn. satura-
158 ICHNEUMON
torii varietate femoribus nigris, scutello toto ni*
gro et abdomine paulo angustiore. Pro specie in-
termedia inter leucopygum et saturatoiium haberi
posset, abdomine graciliore ab utroque diversa.
29^- 1. TRANSFUGA.
Femoribus tibiis anterioribus et antennarum
medio rufis) ano sub-albo notato* f.
Statura et proportio partium omnino antece-
dentis.
Longitudo 4 linearum. Caput palpis fuscis.
Antennae articulis 4 — 6 totis, 7 et 8 supra, rufo-
ferrugineis. Alae fumato-hyalinae, stigmate radio
et squamula nigris, radice strarainea. Pedes coxis
et trochanteribus nigris, horum posticis supra
rufocastaneis; femoribus rufocastaneis, anticis basi
nigris; tibiis anterioribus rufocastaneis, posticis
nigricantibus basin versus obscuro-castaneis; tarsis
anterioribus rufescentibus, posticis fuscis. Ab^
domen nigrum nitidum, segmento 7 supra obsolete-
albo.
Individuum unicum, circa Netley captum,
Hope mecum communicavit.
FAM. I, SECT. III. 159
S E C T I O III.
Scutello pallido aut pallide notato; abdomine
nigro toto.
Plurimae species scutello toto albo aut flaves-
cente gaudent; niultis auteni scutellum tantum
apice aut lateiibus pallidum est; perpaucae varie-
tates, scilicet Ichneum. trilineati el fabricatoris,
scutello toto nigro, ad sectionem 1 spectant. Ichn,
subsericantis et ochropis feminae var. segmento 7
subalbonotato, ad sectionem 4 spectant. Aliis spe-
ciebus segmenta quaedam marginibus summis ru-
fescunt, V. c. Ichn. melanogastro , marginello,
pallidatorio ; varietati melanogastri segmentum
secundum punctis ferrugineis duobus notatum est;
Ichn. edictorius variat segmentis 2 et 3 nigrofuscis,
Ichn. fossorius iisdem segmentis nigroferrugineis;
indeque transitus ad sectionem 8 se prodit.
E sectione 1 Ichneum. bilineati et corruscato-
ris varietates, scutello albonotato, huc spectant;
e sectione 8 autem Ichn. fusorii varietas abdomine
fusco, et Ichneum. antennatorii varietas abdomine
toto nigro.
160 ICHNEUMON
30. I. LARVATUS.
Anpulo anf^nnaiam aibo, facie et maculis
lateralibus tlioracis flavis; pedibus rufis, coxis
nigris flavomaculatis. m.
Longitudo paulo ultra 9 lineas. Caput ore
et facie flavis, hac lineis duabus longitudinalibus
arcuatis nigris. Antennae setaceae, porrectae,
apice curvatae, fere longitudine corporis; articu-
lis9 — 14albis, 1 subtus albido. T hor ax ^ihhxxs',
lineola ante alas, altera infra alas, puncto laterali
colli, alteroque laterali pectoris, flavis. Scutellum
flavum. ^Zae ochraceo-hyalinae; stigmate, radio,
radice et squamula nigris; areola triangulari. Pe^
d^^ subelongati, dilutecrocei ; coxis flavis, posti-
cis nigris macula flava; trochanteribus posteriori-
bus basi nigris. Abdomen capite thoraceque lon-
gius, thorace paulo angustius; segmento primo
nitidulo, subruguloso, apicem versus sensim dila-
tato, parte antica subquadrata, dorso laeviore cana-
liculato; segmentis £ et 3 subopacis, sequentibus
nitidulis.
Unicum individuum a Stillfried prope Hirsch-'
herg cepit.
Synonyma:
Ichn. laruatus Christ. p. 348, tab. 35, fig. 5.
FAM. I, SECT. III. 161
yC 31. I. SUBSERICANS.
Subsericeus; stl^ate, femoribus tibiisquc
dilute croceis. m. f. (mas facie et antenna-
rum articulo primo infcrne Uavis} fem. anten-
narum annulo albido),
Mas:
Longitudo 6/^ — 7% lineanim. Caput facie
oreque flavis aut silaceis, plerunique puncto im-
presso nigro ad latera clypei, rarius maculis dua-
bus nigris faciei. Antennae porrectae, apice sub-
curvatae, setaceae, corpore^iniidio lungiores;
articulo primo subtus albo. T hor ax ^\hhws\ ple-
rumque puncto ante alas, alteroque infra alas, ma-
joribus minoribusve, albis, interdum uno alterove
rarius ambobus deficientibus; scutello vel toto,
vel apice aut puncto apicali , rarius puiictis duobus
apicalibus, albis. ^/ae ocbraceo-hyalinae, sub-
amplae, stigmate et radio rufo-croceis, radio non-
nunquam fusco, radice et squamula nigris aut pi-
ceis, squamula interdum macula alba. Pedes me-
diocres, dilute crocei; coxis et trof^hf^^t^^^ibvis ni-
gris , anterioribus subtus flaxL&I tarsis posticis fer-
rugineis aut fuscis aut nigricantibus, articulo primo
et basi secundi dilutecroceis, rarius primo solo di-
lutecroceo apice nigricante; tibiis posticis plerum-
que summo apice nigricante. Ahdomen thorace
duplo longius, eoque paulo angustius; segmentis
2 — 6 fere aequilatis; 1 tumescente, petiolo tenui
lineari.
Ichii. Europ. Pars I. H
165 ICHNEUMON
F e m 1 n a :
Longitudo 5 — 7 linearum. Antennae setaceae,
apiceincurvae, corporis dimidii longitudine; arti-
culis 9 — 16 vel omnibus vel eorum plurimis albis,
inferne fuscis aut ferrugineis. Thorax gibbus; ple-
rumque puncto flavicante infra alas; scutello vel
toto vel solo apice albo. Alae sicut in mare. Pedes
mediocres, dilute crocei; coxis et trochanteribus
nigris; postici tarsis et tibiarum summo apice ni-
gris. Abdomen capitis thoracisque longitudine et
latitudine, vel paulo longius et angustius, apicem
versus magis angustatum quam in mare, apice
ipso obtusiusculo et compressiusculo; segmento 7
puncto seu lineola longitudinali albicante aut
gilva, obsoletiore aut distinctiore; segmentis 1 et2
subopacis. Aculeus vix subexsertus.
Mares plures cepi in Hercynia^ cir c?i Gottin"
gam et Hildesiam ; plures, in Silesia Italia Gallia
Volhynia Tauria et Anglia capti, mecum com-
municati sunt.
Feminas aceepi e Silesia Austria et Italia,
•
Varietas:
1. Scutello toto nigro. — Mas: Longitudo
5% — 7 linearum. jTAora^r totus niger. Abdomen
rarissime segmentis 5 — 7 subcoerulescentibus.
Caput pedes et alae sicut in specie genuina.
Hanc varietatem semel cepi in horto botanico
Vratislaidensi initio Octobris in flore Asteris;
alterum individuum cepit Manger prope Warm-
FAM. I, SECT. m. 163
hrunn; tertium vidi in niuseo Cpmitis de Hoff-
mannsegg, idque abdominis apice subcoerules-
cente; quaedam alia Hope cepit circa Netley.
Synonynja:
Maris:
Ichn. suhsericans Gravenh. Pedemont. n. 9.
Ichn. /ossorius Linn. Fauna n. 1599 Syst. XII,
p. 933, n. 22\ frequens in campis.
„ Fuessl. Helv. pag. 49, n. 948; in floribus
haud raro.
„ Villers pag. 148, n. 41; passim prope Lug-
dunum.
„ Gmel. ed. Linn. p. £682, n. 22.
„ Christ, p. 344.
„ Olivier, p. 174, n. 52,
„ Thunb. Ichn. 580.
Feminae:
Ichn. pedestrinus Gravenh. Pedemont. n. 25.
Nota:
Erunt qui me reprehendent, quod feminam,
apice abdominis albonotatam, cum mare conjunxi.,
cui abdomen totum nigrum est. Attameu haud
me fefellisse vereor, cum segmenti septimi punc-
tum album nunquam aeque distinctum et purum
sit, ac in Ichneumonibus sectionis quartae, sed
obliteratum et interdum fere penitus obsoletum,
ita ut raere adventicium esse videatur.
164 ICHNEUMON
Ichneumon fossorius Fabr. hue haud pertinet
sed ad speciem sequentem, cui etiam Ichneumon
GeofFr. 55 jungendus esse videtur.
32. I. FOSSORIUS.
Femoribus tlbiisque rufis. m. et f. (fcm. au-
tennarum annulo albo).
Statura et proportio partiuni fere sicut in
speeie praecedente, antennis attamen petioloque
paulo crassioribus; imprimis autem mas abdomine
apicem versus magis angustato, nec non colore
capitis, differt.
Longitudo Sy^ — 7% linearum. Caput man-
dibulis medio plerumque subrufescentibus. ^Uiz,
tennae dimidli corporis longitudine; maris por-
rectae ; /eminae apice incurvae, articulis 8 — 15
vel omnibus vel plurimis eorumalbis, infra fuscis
aut ferrugineis, 4 — 8 interdum infra ferrugineis.
Thorax interdum lineola infra alas, vel etiam
puncto ante alas, rarius lineola transversali infra
scutellum, albis aut testaceis. Scutellumdi\hvim.
^Za^ subfumatohyalinae, stigmate nigrofusco, ra-
rius piceo, radio et radice fuscis aut rufis; squa-
mula nigra autfusca, rarius flavo-eborina. Pedes
rufi aut dilute-crocei, rarius pallidiores; j;oxis et
trochanteribus nigris; tibiis plerumque flavoebori-
nis, apice straraineo, posticis saepius apice nigro;
tarsis posticis nigris aut fuscescentibus, articulo
primo interdum ferrugineo. Abdomen capite tho-
raceque paulo longius pauloque angustius, vel tho-
FAM 1, SKCT. ni, 165
racis latitudine, riiari paulo angustius quam femi-
nae; segmentis 2 et 3 subnitidis, sequentibus
nitidioribus; feminae interdum margine segmenti
secundi castaneo. Aculeus vix. subexsertus.
Mcires quosdam cepi circa Gottingam et Cudo-
vam, mense Augusto, in umbellatis et frutetis;
plures accepi e Lusatia, Bararia, Volhynia^
Anglia.
Feminaequaed^mex j^ustria, Italia, Tauria
mecum communicatae sunt,
Varietates:
1. Stigmate rel sordide gilro, vel diluterufo,
vel ferrugineo. — Thorax vel totus niger, vel
puncto uno alterove ad radices alarum; scutello
seniper albo. Caetera sicut in specie genuina.
liujus varietatis individua pauca, mascula et
feminina, in Silesia capta sunt, quaedam Trajecti
ad Moenum, Halae Saxonum, m Italia et Fennia.
2. Antennis subtus rufis , articulo primo toto
nigro. — Thorax totus niger, rarius puncto ante
alas albo. Alae stigmate dilute croceo. Abdomen
segmentis 2 et 3 nitidulis, interdum fuscoferrugi-
neis, sequentibus nitidioribus. m.
Individua quaedam, in agro Florentino et Ge^
nuensi capta, Samitale et Spinola mecum com-
municaverunt; fennicum, idque puncto albo ante
alas, Sahlberg mibi transmisit.
3. Coxis et squamula albopunctatis , seg^
mento sccundo basi castaneo. — Alae stigmate
166 ICHNEUMON
ferrugineo, radio et radice nigris, squamula alba;
areola subtriangulari. Coxae posteriores puncto
albo. Ahdomen paulo brevius quam in specie ge-
nuiiia; segrtiento secundo basi obscurocastaneo.
Marem unicum Richter cepit prope Vratis^
laviairt,
Synonyma:
Mas et femina:
Ichn. fossorius Gravenh. Pedemont. n. 10.
Mas:
Ichn. fossorius W\A\. prodr. n. 1788.
„ Fabr. Ent. II, p. 149, n. 64. — Piez. p. 65,
n. 65\ habitat in Europa boreali.
5, Walckenaer p.,55, n. 32.
„ Trentep. Revis. pag. 23, n. 12 — in Iside
1826, p. 71, n. 12.
„ Latreille Crust. XIII, p. 187, n. 31-
Ichn. fuscipes Foiirci^Oy p. 412, n. 56. — Geoffroi
II, p. 345, n. 55.
Ichn. gladiatorius Miill. prodr. n. 1783.
Ichn. trichrous Gmel. ed. Linn. p.2683, n. 235.
Nota:
Ichn. fossorius Linn. Oliv. Villers, ob faciem
llavam, ad speciem praecedentem redactus est. —
Ichneumon Geoffroii laudatus a Villersio prave
cum Ichneumone deliratorio jungitur. — Errat
cliamSchrank, qui (in Magaz. Fuessly I, p. 293,
FAM. I, HKGT. lll. 167
n. 708) Ichn. tricolorem Faiin. Austr. n. 708 ad
Ichn.fossorium Liiinei et Fabr. adhibnit, nani /r/-
color nuilto niiiior est, abdoiniiie subpeliolalo,
aculco triuni lincarum lon^itutlliie, tibiis albidis.
— Iclm. fuscipes Fourcr. Iiaud coiiruudendus est
cum Ichn.fuscipede Gmel. ed. Liiiii. n,2A2 et 368.
— Ichn. trichrous Gmel. etiam ad Bassuni insig^
neni adhibcri polest. — Ichn. calcealorius Vixnz.
Fauii. 80, tab. 15, quem Treiitepuhl ad hauc spc-
ciem laudat, autennis totis rufis diircrl.
33. I. ALBOSIGNATUS. n. 'V^
Orbitls oculorum intcrnis albls; fcnioribus» l
tlbilsfiuc riills. m.
Statura et proportio partium maris praeceden-
tis. — Longitudo 4 — 4'/^ linearum. Cuput pal-
pis fuscis aut pallidioribus; orbitis oculoruin inter-
nis et clypei puncto laterali minuto albidis. Tho^
rax interdum puncto ante alas alteroque infraalas
albidis. Scutellum albidum, interdum basi nigrum.
u4lae fumatohyaliiiae, slif^mate radio et squamula
fuscis, radice fcrruginea aut fusca; areola sublri-
angulari. P^^dei diluterufi; cox.is et trochanteribus
nec non posticorum tarsis et tibiarum apice nigris.
Abdomen plcrumque segmentorum marginibus
summis obsolete castancis.
IndiNidua quaedain, iu Fennia Austria et
Silesia capta, accepi; fennicum dilTert a reliquis
abdomiiie paulo graciliorc, subcyliudrico, fei*e ^icut
in Ichn. subsericante.
168 ICHNEUMON
34. I. MULTICOLOR.
Orbitis oculorum internis et puncto ad alarum
radicem albis; stigmate, femorlbus, tibiisque
rafis. m. et f. (fem» annulo antennarum aibo).
Statura et proportio partium Ichn. suhseri-
cantis; femina autem abdominis apice acuto, haud
compresso, femoribus brevioribus crassioribus.
Longitudo maris 7 linearum, feminae paulo
ultra 6 lineas. Caput mandibulis ferrugineis;
orbitis oculorum internis albis aut eborinis. ^ti-
tennae feminae articulis 3 — 10 fuscoferrugineis,
11 — 16 supra albis. Thorax maris lineola infra
alas, feminae insuper puncto ante alas punctisque
duobus dorsalibus, albis. Scutellum ieminae to-
tum, maris solo apice, album. j4lae fumatohyali-
nae seu subrufescentihyalinae; stigmate fuscoaut
piceo, maris rarius sordidestramineo; radio fusco,
radicefusca aut ferruginea; squamula nigra, inter-
dum puncto albo. P^d^j dilute rufi, coxisettro-
chanteribus nigris; postici tarsis nigris, mari inter-
dum articulo primo rufescente, mari etiam tibia-
rum vel quoque femorum apice nigro. Abdomen
opacum, segmentis 6 et 7 nitidis, 2 mari inter-
dum obsoletissime nigrobadio. Aculeus vix sub-
exsertus.
Feminam unicam, in^a^fr/a captam, Dahlio
debeo. Maris individuum unum Dahl in Austria,
alterum Spinola prope Genuam cepit; tertium
marem, neapolitanum, in museo Comitis de Hoff-
mannsegg vidi.
FAM. I, SECT. III. 169
Varietas:
1. Puncto ad alarum radicem deficiente. — >
Antennae interdum articulis 2 — 10 subtus rufo-
ferrugineis, sensim obscurioribus. Scutellum apice
vel albo vel obsolete sordide rufescente. Tarsi
postici vel toti nigri vel articulo primo basi rufo.
Individuum masculum unum, pedemontanum,
Bonelli, alterum, silesiacum, Manger meeum
communicaverunt.
Synonyma:
Maris et feminae:
Ichn. multicolor Gravenh. Pedemont. n. 11.
F e m i n a e :
Ichn. multicolor Gmel. ed. Linn. p. 2678, n. £25.
Ichn. atratorius Villers pag. 142, n. 2Q\ tab. 8,
fig. 2; circa Lugdunum.
„ Olivier p. 169, n. 2; in Gallia meridionali.
Nota:
Ichn. multicolor GmeL forsan etiam ad Ichn.
ochropem referri posset; at Ichneum. multicolor
Olivieri et Fourcroyi haud hujus generis est, sed
ad Ceropalem maculatum Fabr. pertinet. — Ichn,
atratorius Fahr., abdominis apice albonotato, ab
Ichn. atratorio Villersii satis difFert.
170 XCHNBUMON
35. I. FUSCATUS.
OrLItis oculorum internis et punctis duobus
ad alarum radicem albis*, tlbils stramineis;
femoribus rufis, macula nigra» m.
Statura et proportio partium individui maximi
I chneumonis fabricatoris.
Longitudo 6y^ linearum. Capi/f palpis, man-
dibularum macula, orbitisque oculorum internis,
albis. ^/if ^TZTia^ subtus artieulo primo albo, arti-
culls sequentibus ferrugineis. j41ae fumatohyali-
nae, stigmate et radio fuscopiceis, radice fusca
punctoalbo, squamula nigra puncto rufo. Pedes
coxis et trochanteribus nigris; femoribus rufis,
latere convexo nigris, anterioribus subtus strami-
neis, posticis geniculo nigro; tibiis flavicantibus,
posterioribus apice nigro; tarsis anterioribus flavi-
cantibus, posticis fuscis articulo primo basi rufa.
j4bdomen subopacum, subtilissime et confertissime
punctum, segmentis 2 et 3 summo margine stra-
mineo-rufo.
Individuum unicum Manger prope Warm-
brunn cepit»
Synonyma:
Jchn. fuscatus Gmel. ed. Linn. p. 2684, n. 239.
Nota:
Ichneum. fuscatus Gmel. ed. Linn. pag. 2710,]
n. 185, speeies est ab hac longe diversa, cura
FAM. I, SECT. III. 171
Ichn. fuscato Fabr. Oliv. Schrankii jungenda, et
sine dubio ad familiam sextam Cryptorum redi-
geiida. — Confer notam ad Ichn, semiorbitalem,
X^36. I. FERREUS. n, ' -^
Orbltis oculorum, nec non punctis duobus -A^
ante scutelhim, duobusque ahis ad alarum/^A^
radicem, albis*, femoribus tibiisque rufis. m, xA
Statura et proportio partium Ichneumonis '
fahricatoris,
Longitudo 6 — fere 7 linearum. Caput orbitis
oculorum, lateribus clypei, macula mandibula-
tum, interdum etiam punctis duobus infra anten-
nas, eborinis; palpis rufescentibus aut eborinis.
Antennae rarissime articulo primo infra albo.
Thorax puncto infra alas, altero ante alas, lineola
brevi ante singulos scutelli angulos basales, lineola
seu punctis duobus infra scutellum, his interdum
obsoletis, angulisque apicalibus seu lineola laterali
inarginali scutelli, eborinis. Alae subfumatohya-
linae, radio radice stigmate et squamula nigris aut
fuscis, hac puncto albo. Pedes v\x{\, trochanteri-
bus et coxis nigris, harum anticis rarissime macula
alba; postici tarsis, plerumque summo femorum
et tibiarum apice, nigricantibus. Abdomen pluri-
mis nigro-coerulescens.
Unicum individuum cepi die 3 Septembris in
Angelica sylvestri prope JVoelfelsgrund; alia
quaedam in Sudetis Silesiae, in Hercynia et prope
iV/ejAjcapta sunt.
172 ICHJNEUJMON
37. I. TRUCIDATOR. u.
Abdomine coeriileonigro ; femoribus tibiisque
rufis, posticis fuscomaculatis» m.
Statura et proportio partium fere maris Ichn.
suhsericantis ; sed abdoraine angustiore, imprimis
apicem yersus magis angustato, petiolo paulo eras-
siore, pedibus gracilioribus.
Longitudo 5 linearum. Scutellum apiee palli-
deflavo. /^/ae subfumatohyalinae; stigmate radio
et squamula fuscis, radice picea; areola subtrian-
gulari. Pedes graciles, rufi, coxis et trochante-
ribus nigris; postici femorum basi apice et latere
altero fuscis, tibiis fuscis basi et latere interno
rufescentibus, tarsis nigris. Abdomen capite tho-
raceque paulo longius et paulo angustius, nitidu-
lum; segmento 1 apicem versus sensim dilatato.
Individuum unicum austriacum Dahl sub
nomine Ichn, trucidatoris Ziegleri mecum com-
municavit.
38. I. MONOSTAGON.
Orbitis oculorum internis albidis; stigmate
fusco ; femoribus tibiisque rufis. m.
Statura et proportio partium maris Ichneum,
multicoloris ; sed tuberculis lateralibus segmenti
primi minus distinctis, segmentoque ipso sensim
basin versus angustato.
FAM. I, SECT. III. 173
Longitudo 67^ llnearum. Ca/7Mf palpis albido-
piceis; orbitis oculorum internis, in altero indi-
Yiduo quoque puncto laterali clypei, sordidealbis.
Thorax individui pedemontani puncto minutis-
simo albido infra alas. Scutellum apice albo.
^/«^ hyalinae, apice subfumatohyalinae; stigmate
radio radice et squamula nigris aut fuscis. Pedes
rufi; coxis et trochanteribus, nec non posticorum
tarsis et tibiarum apice, nigris, tarsis mediis fuscis.
Abdomen subopacum, apice nitidum.
Unum individuum cepi die 2 Julii prope Oede^
lem; alterum, pedemontanum, Bonelll mecum
communicavit.
Synonyma:
Ichn, monostagon Gravenh. Pedemont. n. 12.
39. I. TRILTNEATUS.
Orbitls oculorum internis, punctis ad alarum
radicem, scutellique margine laterali, albis;
stigmate fusco; femoribus tibiisque rufis. m.. /
et f. (fem. annulo antennarum albo). Maa
Statura et proportio partium fere Ichn. suh^
sericantis; sed antennis brevioribus et crassiori-
bus, abdomine apicem versus magis angustato,
petiolo crassiore. Mares etiam Ichneumoni ferreo
affines sunt.
Longitudo 6%, maris interdum fere 7 linea-
rum. Caput maris palpis, macula mandibularum,
orbitis oculorum internis latis, externis tenuissi-
mis, nec non puncto ad orbitas oculorum super-
J74 JCHNEUMON
nas, albis; feminae tantum orbltis oculorum inter-
nis tenuibus et puncto ad orbitas supernas albis.
'Antennae /na/ u articulo prinio subtus albo, arti-
culis sequentibus plerunique subtus ferrugineis aut
fuscescentibus; y<?/n//2aegraciles, corpore dimidio
vix paulo longiores, curvatae, articulis 10 — 16
albis. Thorax lineola parva seu puncto infra alas,
feminae interdum obsoleta, alba; in mare insu-
per puncto ante alas, plerumque punctis duobus
marginis superni colli, albis. Scutellum marginir
bus lateralibus, distinctius aut obsoletius albis.
Alae subfumatohyalinae; stigmate radio radice et
squamula nigris; areola subtriangulari. Pedes
coxis et trochanteribus nigris, coxis anticis maris
interdum macula alba; femoribus rufo-castaneis,
posticis geniculo nigro, anticis vel anterioribus
mari latere altero vel toto vel medionigris; tibiis
rufocastaneis, feminae externe fuscis, maris solis
posticis externe fuscis; tarsis anterioribus rufes-
centibus, posticis fuscis, feminae omnibus fuscis.
Abdomen feminae segmentis 1 et 2 nigris aut ni-
groferrugineis, subopacis, sequentibus nitidiori-
bus subcoeruleonigris, ano acuto. Aculeus vix
^ubexsertus.
Mares quidam capti sunt prope Niesky,SickerS'
hausen, Norimbergam ; feminae circa Warmbrunn
et Hirschberg.
Vari etates:
1. Scutello puncto singulo albo in angulis api-
£alibus, m. — Longitudo 5 lin. Caput, anten-
FAM. I, SECT. III. 175
nae, thorax, alae et pedes sicut in mare genuino;
tibiis tarsisque anticis inferne flavicantibus; feniO'-
ribus omnibus superne nigris.
Semel captus prope Gottingam,
2. Scutello toto nigro. m. — Longitudo fere
7 linearum. Caput, anlennae, ihorax, alae et
pedes sicut in raare genuino; abdomine paulo
lungiore.
Seniel captus prope Gottingam.
S y n o n y m a :
F e m i n a e :
Ichn, trilineatus Gmel. ed. Linn. p. 2679, n. 228.
40. I. SCUTELLATOR. n. '"
Facle albn, niacula nigra; lineis tboro^ls,
scutclli marginc laterali, maculaque coxarum
antcriorum, cborinis; stigmatc, fcmoribus,
tibiisquc rufis. m.
Antcnnarum aunulo et scutelli marglne latcrali
albis; stigmate, feraoribus tibiisque rufis. f.
Statura et proportione partium mas cum Ichn,
/ossorio, femina cum Ichn. subsericante , melius
congruit, femina attamen abdominis apice acuto.
Longitudo 5 — 6 linearum. Caput maris facie
alba, macula nigra; puncto genarum maiidibulis-
que albis, his apice ferrugineis, palpis dihitefus-
cis; feminae palpis fuscis, orbitis oculorum super-
176 ICHNEUMON
his ferrugineis aut flavicantibus tenuissimis. An"
tennae maris setaceae, inferne ferrugineae articulo
primo eborino; feminae setaceae, articulis 3 — 9
subtus plerumque ferrugineis aut fuscis, 10 — 13
albis subtus ferrugineis, sequentibus fuscis aut fer-
rugineis. Thorax maris linea ante alas, interdum
medio interrupta, punctoinfra alas, colli margine
superno, interdum etiam lineola transversali infra
scutellum, eborinis; feminae plerumque totus ni-
ger, interdum puncto albo ante alas alteroque infra
alas albis. Scutellum margine laterali albo. Alae
hyalinae aut ochraceohyalinae, stigmate et radio
rufis, hoc interdum fusco, radice straminea, squa-
mula fusca rarius rufa; areola vel triangulari vel
quinqueangulari. P^d^j rufi aut crocei; coxis ni-
gris, anterioribus mari inferne macula alba; tro-
chanteribus nigris, anterioribus plerumque apice
rufis; postici plerumque tarsis et tibiarum apice
summo fuscis. Abdomen feminae interdum seg-
mento secundo, vel etiam tertio, badio autrufes-
cente, aut maculis duabus hujus coloris, autbadio-
limbato.
Marem unicum, austriacum^ Dahl mecum
communicavit. — Feminae captae sunt in Austria
et in Silesia; ipse unam cepi die £0 Augusti in
summo cacumine Sudetarum Silesiae (Schneekoppe
nominato).
Varietates:
1. Stigmate fusco. — Feminas nonnullas,
circa Warmhrunn captas, a Mangero accepi.
FAxM. I, SECT. III. 177
2. Facie tota alba; stigmate fusco.
Marem unicura , hannof^eranum, a Reusmanno,
sub nomine Ichn. scutellatoiis , accepi.
Nota:
Ichn. trilineatus Gniel. quem ad speciem prae -
cedentem adhibui, etiam ad hujus speciei feminani
referri posset.
41. I. ALBICILLUS.
Facie, coxis antlcls, llnels tliiabus nnlc sciitel-
lum, llncaque aute alas, nlbls; fcmoiibus tibiis-
que rufis, postlcls fusccsccntlbus.
Statura et proportio partium maris praece-
dentis.
Longitudo ^/C linearum. Caput orey orbitis
oculorum, facieque albis, hac attanien macuhi ni-
gra. jintennae articulo primo subtus albo. Tho^
rax linea ante alas, lineola infra alas, lineolaob-
liqua ante singulum scutelli angulum basalem,
lineolaque transversali infra scutellum, albis.
Scutellum margine laterali albo. Alae hyalinae;
stigniate radio et radice piceo-stramineis, squa-
mula alba; areola subtriangulari. Pedes antici
coxis albis, trochautcribus nigris, femuribus tibiis-
que dilute croceis inferne pallide-stramineis, tarsis
ex.albidis; medii coxis et trochanteribus nigris,
femoribus castaneis subtus stramineis, tibiis rufis
sublus pallidestramineis, tarsis pallidestramineis;
Itlm. Eiirop. Pars I. 12
178 ICHNEUMON
postici coxis et trochanterlbus nigris, femoribiis
fuscis latere altero castaneis, tibiis tarsisque fuscis.
Abdomen nigrocoeruleum, punctum; segnientis
2 — 6 dorso subdepressiusculo, margine summo
rufo.
Individuum unicum, pedemontanum, a Bonellio
accepi.
Synonyma:
Ichn, albicillus Gravenh. Pedemont., n. 13.
Nota:
Haec species etiam Ichneumoni ferreo affinis
est, abdomine paulo graciliore diversa; quodam-
modo medium tenere videtur inter ferreum et
scutellatorem.
42. I. QUADRIGUTTATUS. n.
Pimctis diiobus aplcalibus scutelli , unoque ad
radicem alarum, albis; femoribus tibiisquc
rufis; antennis subannulatis. f.
Statura et proportio partium omnino femina-
rum Ichneumonis brunnicornis etfabricatoris.
Longitudo 3 linearum. Antennae fuscoferru-
gineae, articulis 11 et 12 pallidioribus. Thorax
lineola infra alas alba. Scutellum punctis duo-
bus apicalibus albis. ^/ae subhyalinae, stigmate
et radio fuscis, radice picea, squamula nigra,
areola subtriangulari. Pedes rufi, coxis et tro-
FAM. I, SECT. iir. 179
chanteribus nigris; postici tarsis etsiimnio tibiariim
apice fiiscis. Abdomen subsericeuni.
Feminam unicam, prope Warmbrunn captam,
Mangero debeo.
43. I. DrCRAMMUS.
Orbltis oculorum intcrnls ct llnca antc alns
albls; fcinorllnis lll)ils(iuc rufis, IjIs apice nl-
grls; stiguiutc fusco. ni.
Statura et proportio partium Ichneumonis
fabricatoris.
Longitudo Sy^ — ^V^ linearum. Caput \)a\p\s
pallidis; orbitis ocnlorum internis et puncto late-
rali clypei albis. Antennae vel totae nigrae, vel
subtus ferrugineae basi nigra. Thorax lineola ante
alas punctoque infra alas albis. Scutellum apice
albo. ^Zae subfumatohyalinae, apice obscuriores;
stigmate, radio, radice et squamula fuscis aut pi-
ceis, squanuila interdum puncto albo. Pedesvv\{\,
coxis et trochanteribus nlgris; postici tarsis tibia-
rumqueapice, interdum etiam femorum geniculis,
nigris. Abdomen nitidulum, punctum, segmentis
2 — 6 marginibus summis castaneis.
Individua quaedam in Silesia, Franconia, Ba-
paria et Italia capta, mecum communicata sunt.
Varietas:
1. Femoribus latere altero fusconigro ; tibiis
posticis nigris, basin versus rufcscentibus.
Unicuni raarem, austriacum, Dahlio dehQO.
12*
180 ICHNEUMON
Synonyma:
Iclin, digrammus Gravenh. Pedemont., n. 14.
44. I. PEDATORIUS.
Femoribus tibiisque rufls, barum posticis api-
cem vcrsus nigris. m. et f. (mas facie flava,
fem. antcnnis alboannulalis).
Longitudo maris 4, feminae 4 — 4% linearum.
Caput maris ore, orbitis oculorum externis, ,facie-
que, flavis; feminae orbitis oculorum internis albi-
dis tenuissimis. Antennae setaceae, fere corporis
longitudine, /na?^/^ porrectae, articulo primo sub-
tus flavo; feminae apice subcurvatae; articulis
10 — 16 rarius omnibus, plerumque 11 — 15 aut
pluribus eorum, albis infra fuscis. Thorax gibbus,
plerumque puncto albo infra alas. Scutellum
puncto apicali albido aut flavo. Alae mediocres,
hyalinae, irideae, rarius subfumatohyalinae; stig-
mate fusco aut ferrugineo aut piceo-stramineo,
radio et radice fuscis, squamula maris albida aut
flavicante feminae nigra; areola subtriangulari.
Pedes mediocres aut subgraciles, rufi; coxis et
trochanteribus nigris, mari coxis anticis, interdum
coxis et trochanteribus anterioribus, rarius etiam
coxis posticis, inferne puncto albo; postici tarsis
et tibiarum dimidia parte nigris; medii tarsis sub-
fuscescentibus. Abdomen capite thoraceque vix
paulo longius pauloque angustius, feminae tho-
raeis latitudine; segraentis 2 — 4aequilatis; 2 ma-
FAM. I, SECT. III. 181
ris interdum niargine castaneo. Aculeus vix sub-
exsertus.
3Iares tres cepi circa Gottingam et in Hercy-
nia, ia frutetis. Feminae niaribus frequentiores
esse videntur; quasdani accepi e Silesiay Volhy-
nia, Italia, Gallia, Austria, ubi Dahl eas iu
quercubus cepit; ipse quasdani cepi una cum mare
et in umbellatis.
S y n o n y m a :
Feminae: ?
Ichn. pedatorius Fabr. Ent. II, p. 133, n. 4. —
Piez. p. 55 y n. 6; habitat Kiliae.
„ Thuuberg Iclin. 83.
„ Treutep. Revis. p. 20, n. 7 — in Iside 1826,
p. 67.
Nota:
Ichn. pedatorius Panz. Fauna 71 tab. 12 femi-
nae peraffinis est, sed tibiis anticis dilatatis differt.
Fabricius in descriptione Ichn. pedatorii de tibiis
anticis tacet; specimini autem, in Museo Fabri-
ciano asservato, tibiae anticae haud dilatatae sunt
(v. Treutep. 1. c. in adnolatione). — Dubius atta-
men sum, an Ichn. pedatorius F . ad hanc nostram
speciem adhibendus sit, qui longitudine est 6)^
linearum (conf. Trentep. ) nec vero alteram spe-
cicm scio, cui illum Fabricii pedatorium meliori
jure jungcre possem. — Trcntcpuhl -1. c. adfert,
niarcm hujus speciei in omnibus ut femina essc,
182 ICHNEUMON «
antennis tantum plane nigris, abdomine graciliore;
qiiem autem ego pro mare pedatoriihabeo, a femina
differt etiam facie tota flava.
45. I. OCHROPIS.
Annulo antennarum albo, femoribus tibiisque
rufis; thorace rufo- aut albo-picto; m. f. (mas
facie et scutcllo a\hi(\.is \ fem^ facie ct scutello
rubro-pictis),
Descriptio maris:
Statura et proportione partium hic mas a
cospeciebus praecedentibus distat, propiusque
accedit ad mares quosdam generis Cryptorum, v. c.
ad Crypti cothurnati marem.
Longitudo 5 — 5^2 linearum. Caput ore et
facie albis. Antennae articulo 1 subtus eborino,
articulis £ — 14 subtus dilute croceis aut rufis aut
ferrugineis, 15 — 18 aut 16 — 19 totis albis. Tho-
rax puncto infra alas, altero seu linea ante alas,
interdum obsoletis, lineolaque transversali infra
scutellum, albidis aut rufescentibus. Scutellum
vel totum albidum, vel rufum centro flavo. Alae
subfumatohyalinae, stigmate piceo-stramineo aut
fusco, radio fusco, radice et squamula piceis aut
rufoferrugineis; squamula interdum fusca; areola
quinqueangulari pyramidata. Pedes rufi; coxis
posterioribus supra plus minus nigris, interdum
coxis omnibus et trochanterum basi nigris; tarso-
rum posticorum articulis 1 et 2 fuscis, sequentibus
II
FAM. I, SECT. iir. 183
vel fiiscescentibiis vel rufis; interdiim pedum posti-
coruni tarsis totis et latere externo tibiarum fuscis.
Abdomen subtiliter punctum, segmentis 1 — 3 in-
terdum suramo marglne castaneo.
Marem unum cepi vere prope Scheidnich, alte-
rum mense Augusto prope Cudovam in umbellatis,
tertium (linea alba ante alas) Besscr e Volhynia
misit; duos alios, circa N etley ci\\ilos, Hope mc-
cum communicavit, eosque punctis duobus albis
ad radicem alarum deficientibus, stigmate squa-
mula tarsis posticis et latere externo tibiarum
posticarum fuscis, coxis trochanteribusque nigris,
(abdomine toto nigro).
Descriptio feminae:
Femina a mare differt abdomine antennisque
brevioribus, hisque apice magis curvatis.
Longitudo 3% — 5 linearum. Caput orbitis
oculorum internis vel totis vel pro parte colore
rubricoso, distinctiore aut obsoletiore, imbutis,
interdum etiam parte orbitarum externarum et
tuberculo faciali badiis aut rubricosis. Antennae
dimidio corpore paulo longiores, apice incurvae;
articulo 1 nigro, subtus interdum ferrugineo, 2 — 7
nigris aut fuscis, 9 — 13, interdum quoque 8 et 14,
albis, sequentibus nigris. Thorax subgibbo-cy-
lindricus; lineola seu punctis duobus infra scutel-
lum, interdum etiam puncto seu linea ante alas
margineque supero colli badio-riifis, rarius lineola
ante alas alba. Scutellum vel totum, vel apice
solo, badio-rufum. ^/ae subflavescenti- aut sub-
184 ichKeumon
fusceseenti-hyalinae; sligmate straniineo, radio
fuscescente, radice rufa aut sordlde-straminea,
squamula fusca aut rufescente, areola subtriangu-
lari. Pedes mediocres, rufi aut stramineo-rufi;
coxis et trochanteribus fuscis aut badio-rufis, coxis
nonnunquam nigricantibus aut nigris. Abdomen
capitis thoracisque longitudine et latitudine, ob-
longoovatum, segmentis 2 — 4 interdum subaequi-
latis; nigrum aut nigrobadium, marginibus seg-
mentorum plerumque dilutioribus; plurimis indi-
viduis segmento 7 supra toto, 6 margine, mem-
brana sordide-alba vestito. ^cwZ^mj exsertus bre-
vissimus.
Quaedam individua cepi, mensibus Julii et
Septembris, circa Vratislainam et Oedelem, in
frutetis; quaedam alia e Hannouera, Austria, Vol-
hyniay Fennia et Anglia mecum communicatae
sunt. Fennicura, apice abdominis haud membrana
albida vestito, anglicum (circa Netley captum)
lineola alba ante alas, a reliquis differunt.
Synonyma maris:
Ichn. ochropis Gmel. ed. Linn. p. 2679, n. 250.
Nota:
Quo minora individua feminae sunt, eo obseu-
riores sunt coxae; minimum, die 4 Julii prope
Oedelem captum, coxis est totis nigris.
FAM. I, SECT. III. 185
46. I. FABRICATOR. ^
Scutelll apice, facleque albls; antennls Infcrne,
femorlbus tiblisque, ruGs. m.
Longitudo 3y(^ — 6 linearum. Caput ore,
facie, plerumque parte orbitarum oculorum ex- \
ternarum, eborinis aut pallideflavis. Antennae
setaceae; corpore breviores, rarius fere ejus lon-
gitudine, porrectae, fuscae; subtus articulo primo
flavo, rarius rufo, sequentibus ferrugineis croceisve,
iiltimis plerumque totis fuscis. Thorax gibbulus,
nonnullis puncto seu lineola infra alas, alteroque
ante alas, rarissime etiam lineola transversa infra
scutellum, pallideflavis. Scutellum margine api-
cali, punctisve duobus apicalibus, pallideflavis.
Alae hyalinae aut subfumatohyalinae; stigmate
radice et squamula vel fuscis vel piceostramineis
vel rufis, radio fusco; areola quinqueangulari aut
subtriangulari. Pedes mediocres, rufi aut rufo-
crocei, trochanteribus et coxis nigris, anterioribus
rarissime subtus badiis; postici tarsis, plerumque
etiam tibiarum apice et femorum geniculo, nigris
aut nigricantibus. Abdomen vel capitis thoracis-
que longitudine, vel paulo longius, thorace paulo
angustius; segmento primo lineis duabus elevatis
plus minus distinctis; secundo interdum basi aci-
culato et punctis duobus rufis obsoletis, saepius
etiam margine summo castaneo.
Hanc speciem quotannis frequentissime legi,
vere et aeslate, circa GoUingani et in Silesia^
186 ICHNEUMON
pliiribus locis, in friitetis, rarissime in umbellatis
seu in gramine. Sine dubio haec species etiam
in aliis Gernianiae regionibus haud raro occurrit;
miror autem quod nusquam alibi e Germania, nec
ex ahis terris, praeter Volhyniam , unde Besser
unum individuum misit, et Angliam, unde Hope
pkiria individua, circa Netley capta, misit, indi-
vidua genuina hujus speciei acceperim.
Varietates:
1. Facie nigromaculata. — FaciesQsiYa, ma-
cula aut puncto, vel punctis duobus, nigris. Tho-
rax puncto infra alas, alteroque seu linea ante
alas, albis. Tihiae posticae rarius fere totae nigrae.
Caetera sicut in specie genuina.
Plurima individua capta sunt cum specie ge-
nuina iisdem locis, quaedam etiam alibi, omnia
autem in Silesia, exceptis tribus, quae Sturm in
Bavaria cepit. In museo Comitis de Hoffmanns-
egg eandem quoque varietatem vidi.
2. Facie flai^a medio nigra; antennis subtus
fuscis, articulo primo ultimisque totis nigris. —
Thorax puncto ante alas, alteroque infra alas,
albis. Gaetera sicut iu specie genuina.
Duo individua cum specie genuina iisdem locis
cepi.
3. Antennis nigris, articulo primo infra ebo-
rino. — Thovax puncto pallideflavo ante alas.
Alae stigmate et radio fuscis, radice et squamula
FAM. I, SECT. III. 187
pallideflavis. Pedes anteriores rufi, coxis et tro-
chaiiteribus nigris, subtus albis; postici iiigri, femo-
ribus rufis apice nigro, tibiis ante basin rufis.
Caetera sicut in specie genuina.
Individuum unicum cepi initio Septembris in
loco altiore prope JVarmbrunn, in Vaccinio myr-
tillo.
4. Facie nigra^ orhitis oculorum internis albis
— interdum etiam punctis duobus pallideflavis
infra antennas. Clypeus flavus seu ochraceus,
medio niger. Antennae subtus ferrugineae, arti-
culo primo interdum toto nigro. Thorax punctulo
ante alas, plerumque altero infra alas, eborinis.
Scutellum punctis duobus apicalibus, interdum
obsoletis, flavescentibus. Caetera sicut in specie
genuina.
Quaedam individua cepi \n Hercynia et mSi-
lesia in frutetis, vere et aestate.
5. Facie nigra, orhitis oculorum internis fla-
vis ; antennis nigris. — Caput clypeo flavo medio
nigro; orbitis oculorum internis, interdum etiam
parte externarum et punctis duobus infra antennas,
pallideflavis. Antennae interdum infra fuscoferru-
gineae. Thorax et scutellum vel sicut in varietate
praecedente vel punctis duobus ad radicem alarum
deficientibus, scd puncto albido infra scutellum.
Caetera cum specie genuina congruunt.
Tria individua cepi prope Scheidnich et Cudo-
vam, mense Junio et Augusto, iu gramine et in
X88 ICHNEUMON
fruticetis; quartuni, e collectione Roentgenii, prope
Niesky captuni est.
5^- Scutello toto nigro. — Longitudo fere 4
linearum. Alae stigmate et radio fuscis, radice
flavo-straminea, squamula nigra. — Caetera ut
in specie genuina.
Unicum individuum, circa iVe^/^j captum, Hope
ad me misit.
6. Scutello antennisque totis nigris; facie ni-
gra , orbitis oculorwn internis pallide/laf^is. —
Caput interdum punctis duobus pallideflavis infra
antennas; clypeo vel toto nigro, vel lateribus pal-
lideflavis. Thorax interdum puncto parvo albido
ante alas. Caetera sicut in specie genuina.
Tria cepi individua prope Warmbrunn et
Scheidnich, in gramine et frutieetis, mense Junio
et Augusto.
7. Scutello nigro ; facie nigra^ orbitis oculorum
internis pallideflavis — interdum etiam punctis
duobus pallideflavis infra antennas. Harum arti-
culo primo vel toto nigro vel subtus flavo aut ferru-
gineo, articulis sequentibus ferrugineis aut fusco-
ferrugineis, ultimis totis nigris. T^^o/^ao: punctis
duobus ad alarum radicem, uno alterove interdum
obsoleto, albis. Caetera sicut in specie genuina.
Copiam individuorum legi in pluribus Silesiae
locis, in frutetis, rarius in gramine; quaedam una
cum specie genuina aut cum aliis varietatibus.
FAM. I, SECT. iir. 189
8. Scutello toto nigro ; facie Jtam^ macula
nigra. — Caetera sicut iii varietate praecedente.
Tria individua cepi circa Scheidnich, cum qui-
busdam varietatibus aliis, in frutetis et gramine,
mensibus Majo et Junio.
9. Scutello toto nigro. — Caput et ajitennae
sicut in specie genuina. Thorax totus niger.
Alae et pedes sicut in specie genuina.
Individua quaedara cepi circa Vratislaviam ;
quaedam Nees ab Esenbeck e Sickershausen, unum
Besser e Volhynia, mecum communicaverunt. Al-
terum individuum Neesei a reliquis differt antennis
petiolo alisque longioribus, tuberculis lateralibus
segmenti primi acutioribus, areola quinqueangu-
lari magis regulari.
Synonyma:
Ichn. fabricator Fabr. Ent. II, p. 166, n. 138. — •
Piez. p. 68, n. 80.
„ Trentep. Revis., n. 14 — in Iside 1826, p.
72, n. 14.
Ichn. versicolor Gmel. ed. Linn. p. £700, n. 278.
Ichn. leucostoma „ „ p. 2702, n. 298.
Ichn. quadricolor „ „ „ „ n. 301.
Nota:
Species genuina et ejus varietates a quibusdam
specicbus affinibus, v. c. a maribus Ichneumonis
trilineati, scutellatoris, subsericantis, castigatoris,
bilineati, rubelli, abdomine longiore, magis cylin-
190 ICIINEUMON
drico, a plurimis etiani nitore subsericeo abdomi-
nis, differunt, ab Ichn, clerico femoribus posticis
crassioribus totis rufis. Inter se autem omnes hae
varietates, antennis abdomineque mox paulo lon-
gioribus mox paulo brevioribus, nec non pictura
et colore antennarum capitis thoracis et scutelli,
sensim una in alteram transeunt, nec limitibus
stabilibus sejungi queunt.
Non dubito, me, tanta niarium copia collecta,
feminas quoque cepisse, suspicor autem^ feminas
a maribus pictura aliisve characteribus externis
adeo differre ut eas nondum eruere potuerim.
Forsan vero etiam Ichn. fabricator ipse nil nisi
varietates marium speciei cujuspiam alius exhibet.
47. I. DISSIMILIS. n.
Antennarum annulo albo*, femoribus tlbiisque
rufis, posticis aplce nigris. m. f. (mas facie
et scutelli apice albis ; femina orbitis oculorum
internis et scutelli apice rufescentibus).
Statura et proportione partium mas congruit
cum maribus gracilioribus speciei praecedentis,
femina cum Ichneumonis stimulatoris femina.
Longitudo 3 — 3 % linearum. Caput maris ore
et facie albis, feminae orbitis oculorum internis
rufis aut exalbidis. Antennae maris porrectae,
articulo primo subtus rufescente, articulis 13 — 17
albis subtus cum stramineo mixtis, sequentibus
subtus ferrugineis; feminae curvatae, articulis 10
— 12 — 13 albis. Thorax maris lineola alba ob-
FAM. I, SECT. III. 191
soleta ad radicem alariim. Scutellum maris apice
albo, feminae apice rufo. Alae maris fumato-
hyalinae, stigmate et radio piceis, radice strami-
nea, squamula fusca; yem/nae subfumatohyalinae,
stigmate et radice stramineis, radio fusco autferru-
gineo, squamula piceostraminea aut fusca. Pedes
rufi_, coxis et trochanteribus nigris; postici etiam
apicibus femorum tibiarum et articulorum tarso-
rum nigris. Abdomen segmento secundo summo
margine castaneo; feminae rarius omnia segmenta
margine castanea sunt. Aculeus brevissimus ex-
sertus.
Marem unicum cepi , die 8 Augusti prope Cu-
dovam , in fruteto. Feminas quasdam, circa
Warmbrunn captas, Manger mecum communi-
cavit.
Varietas:
1. Feminam scutello toto nigro^ Manger prope
Warmbrunn cepit.
Nota:
Marem quidem cum feminis conjunxi; quaeri-
tur attamen num ad unam eandemque speciem
referri possint.
192 ICHNEUMON
48. L MARGTNELLUS. n.
Pedibus rufis; coxis aiiterloribus, orbitis ocu-
loruni internis, antennfjrum articulo primo
subtus, punctisquc ad alarum radicem, albis. m.
Statura et proportlo partium Ichneumonis
fahricatoris, sed abdomine angustiore, niagis
lineari, petiolo tenuiore.
Longitudo 3 linearum. Caput palpis et man-
dibulis ferrugineis; orbitis oculorum internis,
punctis duobus clypei, duobus aliis infra antennas,
albidis. Antennae articulo primo subtus albo.
Thorax punctis duobus ad radicem alarum albis.
Scutellum album puncto nigro. Alae subhyalinae,
irideae, stigmate et radio fuscis, radice et squa-
mula flavis, areola subquinqueangulari. Pedes
rufi; coxis anterioribus subtus flavo-albis, posticis
subtus nigris; tarsis posticis fuscis. Abdomen
nitidum, subtilissime punctum; segmento primo
laevissimo, nitidissimo, duplo latiore quam petio-
lus; segmentis omnibus margine summo rufescen-
tibus.
Individuum unicum, idque austriacum^ Dahlio
debeo.
FAM. I, SECT. III. 193
49. I. CANDIDATUS. n.
Pfdibus i-ufis; coxis, trochanteribus, facie,
punctisque ad alarum radicem, albis. m.
Ab Ichneamone marginello haec species, prae-
ter picturani, etiam segniento primo ejusque pe-
tiolo brevioribus, nec non areola quinqueangulari
etc. difTert.
Longitudo 3 linearum. Caput ore et facie
albis. j^ntennae ^orrectaey corpore dimidio lon-
giores, subtus articulo primo albido, articulis se-
quentibus fuscoferrugineis. T/iorao? glbbulocylin-
diicus, punctis duobus ad alarum radicem albis.
Scutellum apice albo. Alae hyalinae; stlgmate
et radio fuscis, radice et squamula albis, areola
quinqueangulari. Pedes anteriores dilute crocei,
coxis trochanteribusque albis; postici rufi, coxis
fuscis apice albo, truchanteribus albis, femorum
geniculo et tibiarum apice summo tarsisque fuscis.
Abdomen capite thoraceque aliquanto longius et
angustius; segmento primo nitido, segmentis se-
qucntibus subsericeis, 2 — 5 latitudine aequali.
ludividunm unicum Richtero prorepsit, die
10 Junii, e pupa phalaenae cujusdam.
Jtliii. Enrop. Pars I. t3
194 ICHNEUMON
50. I. IRIDIPENNIS. n.
Femoribus tibiisque rufis; linea alba ante
alas. m. f. (mas facie ct antennarum articulo
primo subtus albis; fem. orbilis oculorum
internis et antennarum annulo albis).
Statura et proportio partium Ichn. pedatorii.
Longitudo maris 2% — 3, feminae 3 — SV^
linearum. Caput maris facie, ore, orbitis oculo-
rum frontalibus, interdum etiam genis et orbitls
oculorum externis, flavis aut albis, mandibularum
apice fusco, saepe etiam puncto parvo nigro im-
presso laterali c\ji^ei\ feminae orbitis oculorum
tenuibus juxta antennas, interdum etiam parte
externorum, flavicantibus aut albidis. Antennae
maris porrectae, articulo primo infra albo aut
flavoj feminae porrectae, articulis 12 et 13, vel
11 — 14, albis subtus nigris. Thorax puncto seu
linea ante alas, puncto infra alas, interdum etiam
lineola transversa infra scutellum, pallideflavis*
Scutellum pallideflavum. Alae subfumatohyali-
nae, maris hyalinae, irideae, stigmate et radio
piceofuscis aut substramineis; radice et squamula
maris albis aut alboflavis, feminae radice picea
aut straminea, squamula fusca interdum puncto
albo; areola triangulari aut subquinqueangulari.
Pedes rufi, feminae coxis et trochanteribus, nec
non posticorum tarsis et tibiarum apice, nigris;
maris coxis et trochanteribus anticis, interduni
etiam mediis, subtus albidis supra nigris; postici
.i.
FAM. I, SECT. Ilt. 195
coxis et trochanteribus nigris, femoribus tibiisque
rarius totis rufis, seu tibiarum apice summo fusces-
cente, plerumque geniculis nigris, tarsis et tibia-
rum apice usque ad medium nigricantibus. Abdo^
men maris interdum segmenti secundi margine
summo et puncto in angulis baseos castaneis.
Quidam mares etfeminae in Silesia capti sunt;
marem etiam e Lusatia accepi; feminam cepit
Nees ab Esenbeck prope Sickershausen, Richter
niecum communicavit tres feminas unumque ma-
rem, quae metamorphosin subierant in pupis Geo-
metrae chenopodiatae. Duae harum feminarum,
die secundo Martii prorepentes, differebant a ter-
tia, die quinto Martii prorepente, linea alba longa
ante alas, cujus in illa tertia nil nisi vestigium
punctiforme supererat. Mas nascebatur, die se-
cundo Martii, cum femina ex una eademque Cheno-
podiatae pupa.
Varietas: maris:
1. Linea longitudinali faciei nigra; tibiis
posticis fere totis nigris. — Statura maris ge-
nuini, sed abdomine femoribusque paululum cras-
sioribus. Caput linea longitudinali faciei et
puncto clypei nigris; orbitarum externarum te-
nuium parte alba. Alae radice et squamula nigro-
fuscis, hac puncto albo. Pedes anteriores rufi,
coxis et trochanteribus nigris subtus puncto albo ;
postici nigri, femoribus rufis apice nigro, tibiis
ante basin badiis.
Unicum individuum a Steven e Tauria misit.
13^
196 ICHNEUMON
51. I. PALLIDATORIUS. n.
Facie alba; pedibus anterioribus stramineis,
femoribus externe obscuris; posticis nigris,
tibiarum basi alba. m.
Statura et proportio partium Ichneumonis fa-
bricatoris ^ sed petiolo tenuiore; affinis est /cA-
neumoni pratensi.
Longitudo 3 — 5 linearum. Caput facie ore-
que, plerumque etiam orbitis oculorum externis
et supernis, eborinis. Antennae subtus sordidestra-
mineae aut fuscoferrugineae, articulo primo ple-
rumque albido. Thorax plerumque lineola infra
scutellum, lineola seu puncto ante alas alteroque
infra alas, interdum etiam colli marginibus et ma-
culis duabus pectoralibus, albis. Scutellum vel
totum, vel tantum apice, album. Alae hyalinae
aut subfumatohyalinae, irideae; stigmate et radio
piceis aut fuscis, radice et squamula albidis aut
flavicantibus, hac interdum puncto fusco; areola
subtriangulari. Ped^j anteriores straminei, coxis
et trochanteribus albidis, rarius basi fuscis, femori-
bus latere convexo fuscis rarius nigris, tibiis inter-
dum externe fuscis interne albidis, tarsis interdum
exalbidis articulo primo fusco; postici nigri aut
nigrofusci, plerumque femorum basi, interdura
etiam coxarum et trochanterum apice, stramineis
aut albidis, tibiarum basi straminea autalbida, tar-
sis medio plerumque albidis. Abdomen nigrura
aut fuscum, subsericeum; segraento 2 summo niar-
FAM. I, SECT. IH. 197
gine, interdum etiani puncto anguli baseos, casta-
neo; nonnunquani segmento primo, rarius segmen-
tis omnibus, margine summo castaneo.
Individua quaedam accepi e Silesia, Hanno-
vera, Bacaria, Volhjnia; unum vidi in col-
lectione Comitis de Hoffmannsegg sub nomine
indicato.
52. I. RESTAURATOR.
Puuctis diiobiis apicall})us scutclli , duobus-
que antc scutcllum, albis, m.
Ilaec species antennis brevioribus et crassiori-
bus, abdomine versus apicem magis angustato, pe-
tiolo crassiore, ab Ichn. subsericante differt.
Longitudo 6 — fere 8 linearum. Caput rarius
solo vestigio obsoleto orbitarum internarum flavo-
albidarum; plerumque palpis et mandibulis albi-
dis, his apice nigris, puncto laterali clypei, orbi-
tis oculorum internis et externis, interdum etiam
punctis duobus infra antennas, albis. Antennae
corpore dimidio paulo longlores, interdum articulo
primo subtus puncto albo. Thorax puncto seu
lineola ante alas, alteroque infra alas, lineola ob-
liqua ante singuluni scutelli angulum basalem,
plerumque lineola transversali infra scutellum,
albis. Scutellum punctis duobus apicalibus albis.
^Za^ siibfumatohyalinae; stigmate, radio radice et
squanuda fuscis, areola quinqueangulari. Pedes
fcmoribus auticis vel auterioribus latere altero vel
198 ICHNEUMON
toto vel solo apice sordide stramineis aut ferrugi-
neis; tibiis anticis subtus ferrugineis, vel tibiis an-
terioribus rufis aut fuscoferrugineis, anticis, inter-
dum etiam mediis, interne stramineopiceis; tarsis
anterioribus plerumque fuscoferrugineis. Abdo-
men subopacum, nigrum aut nigroviolaceum; in-
terdum fusconigrum, segmentorum summis margi-
nibus castaneis.
Individuum unum Fehler prope Gottingam
cepit; alterum, pedemontanum ^ Bonelli mecum
communicavit; tertium in museo Comitis de Hoff-
mannsegg vidi; quartum estfennicum,
Synonyma:
Ichn. restaurator Gravenh. Ped. n. 15.
Nota:
In museo Comitis de Hoffmannsegg hanc spe-
ciem sub nomine lchn. restauratoris Fabr. reperi,
sed abdomen pedesque picei, quos Fabricius suo
Ichneumoni dedit', ad nostram speciem haud qua-
drant, sed potius ad nostrum serenum n. 199. Cae-
terum autem cave ne hanc speciem confundas cum
Ichn, restauratore Fabr. Ent. II, p. I5l, n. 76,
quem auctor postea, in Syst. Piez. pag. 83, n. 48,
ad Cryptos redegit, cuique Ichneum. restaurator
Villers, GmeL, Christ, Olivier, Rossi, Thunberg,
consociandus est.
FAM. I, SliCT. 111. 199
53. I. UMBRACULOSUS. u.
Scutelli marglue latcrall, orbillsquc oculorum
internls, albis. m. f. (lem. aiitennarum annulo
albo; mas punctis albis ad raJicem alarum).
Statura et propoitlo partium maris sicut in
specie praecedente, fe minae sicwt in femina /cAtz.
subsericantis.
Longitudo 5V2 — 6% linearum. C aput orhiiis
oculorum internis, feminae interdum obsoletis, in
mare etiam orbitis externis et puncto orbitarum
occipitalium, nec non macula mandibularum, albis.
jintennae maris interdum articulo primo subtus
albo; feminae articulis 10 — 15 aut 11 — 16 albis.
Tliorax maris lineola seu puncto ante alas, altero-
que infra alas, albis; feminae rarissime lineola
infra alas alba. Scutellum margine laterali distinc-
tiore aut obsoletiore albo. ^/t/^ fumatohyalinae;
radio, stigmate, radice et squamula fuscis, radice
interdum picea; areola triangulari, rarius subquin-
queangulari. Pedes antici femoribus maris subtus
stramineis aut subferrugineis, feminae solo apice
subtus ferrugineo, tibiis fuscis aut nigris subtus
in mare stramineis in femina ferrugineis; medii
feminarum tibiis subtus fuscis, marium vel sicut
antici vel femoribus fere totis nigris; postici inter-
dum in mare tibiis basin versus fuscoferrugineis.
Abdomen maris subcoeruleonigrum , interdum in-
cisuris obsoletecastaneis; feminae nigrum, rarius
subcocrulescens. Aculeus vix subexsertus.
200 ICHNEUIMON
Marem unum Manger prope Warmhrunn,
aherixm Spangenberg prope Gottingam, feminam
Roentgen prope Nieshjy ceperuntj tres feminas,
circa Netley lectas, Hope mecum communicavit.
64. I. LUCTUOSUS.
Scutelli aplce, orbitisque oculorum internis,
albis. m.
Statura et proportio partium praecedentis, sed
areola quinqueangulari.
Longitudo 6 — 7 linearum. Caput palpis et
orbitis internis oculorum albis. Antennae corpore
breviores vel tantum corpore dimidio paulo lon-
giores. Thorax vel totus niger, vel puncto albo
infra alas, vel insuper altero ante alasj metatho*
race impresso. Scutellum vel fere totum vel solo
apice album, vel tantum punctis duobus apicali-
bus albis. ^/aefumato-hyalinae; stigmate et ra-
dice fuscis aut pieeis, radio et squamula fuscis;
areola quinqueangulari. Pedes anteriores femo-
rum tibiarumque latere altero stramineo. Jlbdo^
men fuscum aut nigrum, incisuris distinctius aut
obsoletius castaneis.
Quaedam individua pedemontana Bonelli me-
cum communicavit.
Varietas:
1. Punctis duobus faciei albis; metathorace
convexiusculo, — Longitudo fere 7* linearum.
FAM. I, SECT. III. £01
CapMt palpis, maciila mandibularum, orbitis ocu-
lorum internis latis, punctisque duobus infra an-
tennas, albis. Thorax punctis duobus albis minu-
tis ad radicem alarum; metathorace convexo. Scu-'
tellum punctis duobus apicalibus stramineis minu-
tissimis. Alae stigmate radio radice et squamula
nigris. Pedes antici femoribus tibiisque subtus
stramineis, his pallidioribus; medii femorum apice
sumnio subtus stramineo, tibiis subtus ante basin
ferrugineo-stramineis. Abdomen nigrum.
Individuum unicum hannoveranum Reusmanno
debeo.
Synonyma:
Ichn. luctuosus Gravenh. Pedemont. n. 16.
55. I. GEMELLUS. n. ,/**c:^
Punctls duobus apicallbus scutelli, duobus ad
radicera alarum, orbltis oculorura, et antea-
narum articulo primo subtus, albis. m.
Statura minore et graciliore a specie praece-
dente differt.
Longitudo 5 — fere 6 linearum. Caput palpis,
macula mandibularum, orbitis oculorum internis
et externis, albis. Antennae subtus articulo primo
albo, articulis sequentibus rufis aut fuscoferrugi-
neis. Thorax puncto uno ante alas, altero infra
alas, albis; metathorace impresso. Scutellum
punctis duobus apicalibus albis minutis. Alae fu-
^
202 ICKNKUMON
matohyalinae; stigniate radio et squamula fuscis,
radice picea, areola triangulari. Pedes nigri;
anteriores vel tarsis tibiis et femorum latere altero
rufis, vel tantum apice femorum anticorum et
latere altero tibiarum stramineis, tibiis mediis fus^
cescentibus; postici interdum tibiis basin versus
ferrugineis. Abdomen incisuris 2 et 3, vel etiam 4,
rufescentibus.
Unum individuum cepi die 3 Augusti prope
Warmbrunn; alterum, genuense, a Spinola me-
cum communicavit; tertium, idque antennis pedi-
busque anterioribus subtus rufis, Manger in Sude-
tis Silesiae cepit.
55^^- I. LACTEATOR. n.
Punctis duobus aplcallbus scutelli, duobus ad
radicem alarum, facle et latere infero pednm
anteriorum albidis. m.
A speciebus quibusdam affinibus haec differt
parte antica segmenti primi angustiore sensimque
in petiolum coarctata.
Longitudo 7 linearum. Caput facie oreque
eborinis; oculorum orbitis occipitalibus testaceis
obsoletis. Antennae porrectae, subsetaceae, arti-
culo 1 subtus albo, (articulis ultimis deficientibus).
Thorax gibbulus, subgriseo - sericeus; punctis
duobus eborinis ad radicem alarum. Scutellum
punctis duobus apicalibus testaceis obsoletis. Alae
fum^to-hyalinae, stigmateferrugineo, radio radice
FAM. I, SECT. iir. 203
et squamula nigris; areola quinqueangulari. Pe^
des niediocres nigri; anteriores latere infero tarso-
rum tibiarum et femorum albidotestaceo. Abdo-
men thorace duplo longius, paululumque an-
gustius, subdepressiusculum, nigrum, subnitidum,
apicem versus sensim nitidius; segmento 1 apiceni
versus sensim dilatato, crassius puncto, lineis dua-
bus elevatis obsoletis; sequentibus confertissime
et subtiliter punctis; 2 et 3 margine summo fer-
rugineo.
Individuum wmcwm fennicum Sahlberg trans-
misit.
56. I. DUMETICOLA. n.
.f\^^
Sericeus; orbitis oculoruni internis, piinctls
duobus ad alarnm radicem albis; tibiis aute-
rioribus iuferne flavis. m.
Haec species a maribus Ichn. umbraculosi et
luctuosi imprimis abdomine breviore, magis seri-
ceo, subtilius puncto, differt.
Longitudo 4 — fere 5 linearum. Caput palpis,
raacula mandibularum, clypei lateribus, orbitis
oculorum internis, eborinis. Antennae subtus
obscuroferrugineae, articulo primo toto nigro.
Thorax puncto parvo ante alas, alteroque infra
alas, albis. Scutellum vel fere totum, vel solo
apice, albidum. Alae fumatohyalinae, stigmate
et radio fuscis; radice et squamula vel fuscis ma-
cula alba, vel totis albis; areola triangulari. Pedes
204 IClINliUJMON
anteriores latere altero tarsorum et tibiarum ebo-
rino, tibiis basi tota albida; femoribus anticis in-
terne straniineis, mediis tantum apicem versus stra-
mineis; spinis apicalibus tibiarum omnium ebori-
nis. Abdomen ovato-lanceolatum, capite thora-
ceque paulo longius et paulo angustius, interdura
thoracis latitudine, griseo - sericeum, subliliter
punctum; segmentis 2 et 3 margine summo stra-
mineo aut obsoleteferrugineo.
Unum individuum cepi initio Junii in fruteto
prope Scheidnich, alterum , Trajecti ad Moenum
captum, de Hejden mecwm communicavit.
57. I. DOLOROSUS. n.
Orbitis oculorum lineaque ante alas flavis,
annnlo antennarum albo, pedibus antei'iori-
Lus piceis. f.
Statura et proportio partium feminae Ichn,
pedatorii et varietatis Ichn, tenuicornis,
Longitudo paululum ultra 4 lineas. Caput
palpis et mandibularum puncto stramineis; puncto
laterali clypei, orbitis oculorum internis, nec
non parte externarum, flavis. u4ntennae articvilis
10 — 13 albis, subtus puncto fusco, 1 subtus stra-
mineo. Thorax colli margine, linea ante alas,
lineola infraalas, alteraque subobsoleta|infra scu-
tellum, flavis. Scutellum flavum. Alae hyalinae,
stigmate et radio nigris, radice et squamula flavi-
cantibus, hac basi nigra. Pedes antici femoribus
FAM. I, SECT. III. 205
piceofuscis subtiis sordidestraniineis, tibiis stra-
mineo-piceis subtus pallidioiibus, tarsis sordide-
stramineis; medii femoribus nigrofuscis apice stra-
mineo, tibiis fuscis subtus straniineis, tarsis fuscis.
Abdomen segmentis 2, 6 et 7 margine summo sub-
stramineo.
Individuum unicuni de Ileyden prope Meinin-
gen cepit.
58. I. rUXEREUS.
Annulo antennarum albo. ra. f.
Feminae majores differunt a quibusdam Ich-
neumonis melanogastri\ii^\\\diW\s thorace toto ni-
gro, praesertim abdomiiie toto ang\istiore, apice
obtuso- 3Ias abdomine longiore, apice acutiore,
a femina differt.
Longitudo maris 6% linearum, feminae 5 — 6
linearum. i>/a77ci/6ti/ae interdum castaneae. An-
tennae articulis 9 — 13 — 16 albis, subtus puncto
ferrugineo aut fusco. Alae subfumatohyalinae aut
subflavescentihyalinae, stiginate stramineo aut fer-
rugineo aut fusco, radio radice et squamula fuscis
aut nigris; areola quinqueangulari. Pedes maris
antici tibils inferne stramineis, tarsis et femorum
apice ferrugineis; medii tarsis ferrugineis; postici
puncto pallidiore obsoletissimo tibiarum; feminae
colore variant: 1) antici femorum tibiaruni et tar-
sorum latere inferno ferrugineo aut piceoferrugi-
206 ICHNEUMON
neo; medii tibiis tarsisque inferne fuscis; postici
tibiis subtus a medio ad basin ferrugineis aut nigro-
fuscis; 2) anteriores apice feniorum, nec non latere
inferno tibiarum ettarsorum, ferrugineis, postici
interdum tarsis fuscis ; 3) antici femorum apice
ferrugineo, tibiis interne stramineis; medii inter-
dum femorum apice ferrugineo. Omnium varie-
tatum tibiae posticae autem interne ante basin
puncto albo obsoleto notatae sunt. Abdomen femi-
nae capite thoraceque paulo longius, at vix paulo
angustius, apice obtusum, nitidum, segmento 2,
vel etiam 3, subopaco.
Individuum unicum maris Germar mecum
communicavit. Feminas quasdam cepi mense
Junio circa Vratislaviam infrutetis, unam mense
Septembri in horto prope Gottingam in dauco;
quasdam e Hannoi^era et Norimberga accepi.
S y n o n y m a :
Ichn. funereus Fourcroy p. 406, n. 40.
„ Villers p. 141, n. 21.
Ichn, Geoffroy p. 338, n. 40.
Ichn. funerarius Olivier p. 169, n. 28.
„ Walckenaer p. 53, n. 20.
Ichn. molitorius Fabr. Ent. II, p. 133, n. 3. —
Piez. p. 55, n. 5 varietas abdomine pedi-
busque totis atris.
„ Schrank Boic. n. 2072, var. c. etf.
Ichn. comitator Razoumowsky pag. 215, §. 246,
var. 2.
FAM. I, SECT. III. 207
Nota:
De reliquis varietatibus Ichneumonis molitorii
Fabricii et Schrankii coiiferas Synonyma mixta ad
nostrum Ichn. molitorium. De Ichneumone comi-
tatore Razoumowskyi vide synonyma et notam ad
nostrum Ichneumonem comitatorem.
59. I. PERSONATUS. n.
Antennarum annulo, facle ct punctis duobus
ad alarum radiccm, albis. m.
Longitudo 5% linearum. Capwt palpis fusco-
ferrugineis; facie labro et mandibularum basi
albis. ^ntennae 'porrectae, dimidio corpore lon-
giores, articulis 14 — 18 albis. Thorax ^ihh\i\\is;
puncto ante alas, lineola infra alas, alteraque infra
scutellum, albis. Scutellum album. Alae medio-
cres, fumatohyalinae; stigmate radio et radice fus-
cis, squamula nigra; areola subtriangulari. Pedes
mediocres; antici tibiis tarsisque fuscis inferne
ferrugineis, femoribus subtus apice ferrugineis;
medii tibiis subtus et basi fuscis; postici tibiis
subtus basi fuscis. Abdomen thorace duplo fere
longius et paulo angustius.
Semel captus die 24 Augusti prope Bar-
terodam,
Varietas:
1. Scutello nigro apice albo. — Longitudo
5 y^ linearum. Caput facie ore et orbitis oculorum
208 ICHNEUMON
genalibus et frontalibiis albis. Antennae articulo 1
infra albo, 16 et 20 puncto albo, 17 — 19 albis
infra croceis. Thorax lineola infra alas, linea
suturali ante alas, punctisque duobus in margine
supero colli, albis. Alae fumatohyalinae, stig-
mate et radio nigrofuscis, radice et squamula pi-
ceis, hac macula magna alba, areola triangulari.
Pedes anteriores coxis et trochanteribus nigris,
subtus macula alba, femoribus stramineofulvis,
latere convexo anticorum obscurorufo mediorum
nigro, tibiis tarsisque testaceofulvis subtus pal-
lidioribus; postici fusconigri, summa tibiarum
basi rufa.
Marem unicum hujus varietatis Sahlberg
e Fennia transmisit.
60. I. LEUCOCERUS.;
Antennarum annulo, orbltls oculorum inter-
nls, punctlsque ad radicem alarum, albis;
abdomine coerulescente. m. f.
Statura et proportio partium feminae sicut in
femina Ichn. lugentis; mas autem gracilior est.
Longitudo 6 — 7% linearum. Caput feminae
orbitis oculorum frontalibus tenuissimis albidis;
maris orbitis oculorum faciei et puncto laterali
clypei albis. Antennae feminae cov^ovis dimidii
iongitudine, apice involutae, articulis 10 — 16
aut 11 — 16 supra et lateribus albis; maris por-
rectae, setaceae, articulis 11 — 13 supra et late-
FAM. I, SECT. Ilf. £09
ribiis albis. Thorax colli margine superno, puncto
ante alas punctoque infra alas, albis. Scutellum
album, feniinae nigromaiginatum. Alae fumato-
hyalinae; stigmate rufo, feminae interdum fusco;
radio et radice fuscis, squamula nigra; areola
quinqueangulari aut subtriangulari. Pedes femo-
ribus anterioribus subtus macula apicali straminea
autrufa aut ferruginea; tibiis anticis inferne pal-
lidestramineis, mediis vel totis fuscis vel inferne
ferrugineis. Abdomen maris capite thoraceque
duplo longius paululumque angustius, feminae
thorace longius et paulo angustius; oblungoova-
tum; nigrocoeruleum, opacum, apice nitidum.
Marem unicum, pedemontanum, cepit Bonelli
ad murum horti in colle. Feminam quoque Bonelli
mecum communicavit; quaedam aliae captae sunt
in Silesia; unam cepi in horto Barterodae, mense
Juiiio, inter fruticeta volitantem.
S y n o n y m a :
Ichn. leucocerus Gravenh. Pedemont. n. 17.
61. I. MELANOGASTER.
Annulo antennarum albo; marginibus summis
scgmcutorum rulis. f.
Statura et proportio partium Ichneumonis
protei; abdomine attamen paulo breviore.
Longitudo 6/3 linearum. Caput palpis et
puncto laterali clypei stiamineis; oibitis oculo-
Ichn. Europ. Pars I. 14
210 ICHNEUiytON
rum frontalibus pallldis interdum obsoletis. An-
tennae diixmdao corpore paulo longiores, subgraci-
les, apice curvatae; articulis 10 — 17velll — 18
albis. Thorax subsericeus, interdum puncto albo
ante alas; metathoracis parte postica declivi plana,
vix subeoncava. Scutellum macula magna alba.
Alae fumatohyalinae, stigmate et radice dilute
rufis, radio fusco, squamula nigra; areola quin-
queangulari. Pedes subfulvosericei; femoribus
anterioribus apice stramineorufis; tibiis anticis
subtus stramineis, mediis subtus ferrugineis. Ab-
domen oblongoovatum , capite thoraceque paulo
longius, vix autem paulo angustius; segmentis
margine summo rufis, £ et 3 subtilissime punctis
subopacis, 1 triscrobiculato; ano obtusiusculo.
Individuum unum cepi mense Augusto in gra-
mine prope Cudot^am; alterum, Hirschhergae
captum, a Stillfried mecum communicavit.
Varietates:
1. Segmentis haud rufomarginatis. — Haec
varietas, ratione staturae et proportionis partium
nec non coloris, medium tenet inter speciem ge-
nuinam et Ichn. leucocerum etfunereum, — Lon-
gitudo 5^2 — 7 linearum. Caput interdum orbitis
oculorum frontalibus tenuissimis albis. Antennae
corporis dimidii longitudine, apice incurvae, arti-
eulis 8 — 15 vel 9 — 15 albis puncto ferrugineo.
Thorax y in individuis, quibus orbita interna ocu-
lorum albida sunt, puncto albido infra alas. Scu-
FAM. I, SECT. III. 211
tellum totum album. Alae et pedes. sicut in specie
genuina. ^^do/n^/z nlgrum, opacum, apice niti-
dulum, ano acutiusculo; segmento secundo raris-
sime punctis duobus dorsalibus ferrugineisj mar-
ginibus segmentorum unicoloribus.
Feminas plures a Stillfried et Manger in
Sudetis Silesiae ceperunt.
£. Tibiis posticis aureosericeis. — Statura
speciei genuinae, sed antennis pedibusque ali-
quanto longioribus et gracilioribus. — Longitudo
fere 5 linearum. Antennae apice curvatae, corpore
paulo brevioresj articulis 12 — 17 superne albis.
Pedes anteriores tibiis et tarsis subtus stramineis,
postici tibiis aureosericeis. Abdomen segmento-
rum marginibus summis obsolete ferrugineis, 2et3
opacis punctis.
Feminam unicam, in Tauria captam, a Ste^en
mecum communicavit.
Synonyma:
Ichn. melanogaster Gmel. e"d. Linn. pag. 2678,
n. 224 — ad varietatis primae indivi-
duum segmento secundo bipunctato ad-
hibendus esse videtur.
W
212 ICHNEUMON
62. I. PRATENSIS. n.
Lineis diiabus albis ad radicem alarum ; pcdum
anteriorum tarsis tibiis ct fcmorum latcrc al-
tero dilutc rufis. m,
Statura et proportio partlum Ichneumonis
fuscatiy antennis aliquanto brevioribus.
Longitudo 6 linearum. Antennae corpore di-
midio paulo longiores. Thorax linea ante alas
lineolaque infra alas albis. Scutellum album.
Alae fumatohyalinae stigmate piceo, radio nigro,
radice et squamula albis, areola quinqueangulari.
Pedes anteriores tibiis et tarsis stramineis, femo-
ribus interne rufis; postici subsericei, tibiis sor-
didestramineis, externe et apice fuscis. Ahdomen
subsericeum, segmentis 2 et 3 summo margine
piceostramineo.
Individuum unicum cepi die primo Septembris
prope Reinerzy in Angelica sylvestri.
Nota:
An mas speciei praecedentis ? — Confer notam
ad speciem sequentem.
.t'^
63. I. SEMIORBITALIS
Orbitis intcrnis oculorum et articulo primo
antcnnarum subtus albis; pedum anteriorum
tarsis tibiis et femorum latere altcro dilute
croccis. m.
Statura et proportio partium speciei praece-
deatisi antennis et petiolo paulo brevioribus.
FAJVI. I, SECT, III. 213
Longitudo 5 % linearum. Caput palpis piceis ;
oculoriim orbitis facialibus et punctis duobus par-
vis infra antennas albis. Antennae corpore dimidio
paulo longiores, subtus fuscofcrrugineae articulo 1
albo. Scutellum dlhwm. ^/ae subhyalinae; stig-
mate et radio fuscis, radice ferruginea, squamula
nigra, areola subtriangulari. Pedes antici tibiis
tarsisque, nec non femorum latere altero, dilute
croceis; medii femoribus subtus apicem versus di-
lute croceis, tibiis dilute croceis, externe apiceni
versus nigris; postici tibiis sordide stramineis
apice et summa basi nigris. Abdomen subtilissime
et confertissime punctum, opacum; segmento 2
margine summo et macula laterali badiis, 3 summo
margine castaneo.
Individuum unicum cepit Bonelli die 14 Maji
prope Taurinum,
Varietas:
1. Tihiis anterioribus externe fuscis ; lineolis
duahus ad radicem alarum alhis. — Longitudo
7^2 — 8 linearum. Caput punctis duobus faciali-
bus deficientibus aut cum orbitis confluentibus;
interdum etiam orbitis externis albis. Antennae
nigrae, articulo primo inferne albo. Alae fumato-
hyalinae, stigmate fusco aut ferrugineo; radio
fusco, vel basin versus ferrugineo; radice et squa-
mula nigris puncto albo. Pedes anteriores tibiis
et tarsis stramineis, externe fuscis, tarsis mediis
interdum totis nigris,femoribus subtus apicemver-
sus sordide stramineis; postici interdum tibiis sub-
£14 ICHNEUMON
tus ante basiii sordidestramineis. Ahdomen nigriim
aut nigrocoeruleum, interdum segmentis 2 et 3
sumnio margine ferrugineo.
Unum individuum, in Volhynia captum, a
Bessero accepi, alterum fennicum, idque majus,
abdomine nigrocoeruleo, a Sahlbergio,
Synonyma:
Ichn, semiorhitalis Gravenh. Pedemont., n. 18.
Nota:
Varietas descripta medium tenere videtur inter
Ichn. pratensem et Ichn. semiorhitalem. — Forsan
ambae species cum Ichn. fuscato conjungi debe-
rent. Longitudine antennarum et petioli Ichn.
pratensis medium tenet inter fuscatum et semior-
bitalem; hic autem, pictura capitis et antennarum,
nec non punctura abdominis , congruit cum fus^
catOy colore pedum cum pratensi.
64. I. SICARIUS. n. £
Oculorum orbitis internis , thoracis llneis, an-
nulo antennarum, albis. f,
Statura et proportio partium feminae Ichn,
leucoceri, sed abdomine breviore et crassiore, pe-j
tiolo paululum longiore; aculeo longius exserto
haec femina a reliquis hujus sectionis differt.
Longitudo 4 — 4% linearum. Caput niandi-
bulis rufis aut fuscisj orbitis oculorum omnibus vel
m
FAM. I, SEGT. III. 215
rufis aut flavoalbis, vel rufo-flavoque variis, ex-
ternis interdum ferrugineis aut fuscis; faeie sub-
protuberante, plerumque infra antennas rufescente.
Antennae articulis 8 — 16 vel omnibus vel eorum
plurimis albis, subtus puncto fusco. Thorax colli
margine supero, linea ante alas, lineola infra scu-
tellum, plerumque altera infra alas, flavis, linea
ante alas interdum ferruginea: metathorace sub-
bispino. Scutellum flavum. Alae subfumatohya-
linae, stlgmate stramineo aut piceo, radio et radice
fuscis, squamula fusca aut ferruginea; areola quin-
queangulari. P^de^ sericei ; aatici tibiis et femo-
ribus subtus ferruglneis aut stramineis; medii ple-
rumque femoribus subtus ferrugineis aut piceis,
tibiis interdum subtus piceis; postici interdum basi
tibiarum ferruginea. Ahdomen oblongoovatum,
capitis thoracisque longitudine et latitudine, sub-
nitidulum, segmento secundo interdum margine
summo subcastaneo; membrana anali albida, inter-
dum obsoleta. Aculeus exsertus brevis.
Quasdam feminas accepi in Silesia captas.
65. I. LUGENS. n.
Pimcto albo ad radiccm alarum. m. f. (fem.
antennarura annulo alho).
Longitudo 7% — fere 9 linearum. Antennae
maris setaceae, porrectae, corpore dimidio paulo
longiores; feminae dimidii corporis longitudine
vel paulo breviores, articulis 10 — 15 vel 11 — 15
216 ICHNEUMON
albis, subtus ferrugineis. TAom^gibbocylindricus;
lineola parva infra alas, punctisque duobus mar-
ginis superni colli, in mare quoque puncto ante
alas, albis. Scutellum albidum. jilae mediocres,
ochraceo-hyalinae, apice subpurpureo-nitentes,
stigmate diluterufo, radio radiceque fuscis; squa-
mula nigra, maris puncto albo. Pedes marisme-
diocres, anteriores tibiis subtus et femorum apice
albidoferrugineis; feminae subcrassiusculi, tibiis
anticis subtus ferrugineis. Ahdomen elongatolan-
ceolatum, feminae thorace fere duplo longius ejus-
que latitudine,maris paulo brevius; segmentis 1 — 3
subopacis, sequentibus nitidis. Aculeus exsertus,
brevissimus.
Marem unicum e Gallia Desmarest mecum
communicavit. Feminam unam, hannoveranam,
a Reusmannio accepi, alteram, genuensem, a Spi-
nola, plures feminas vidi in Museo Comitis de
Hoffm annsegg,
Nota:
Ichn, molitorii Fabr. varietas abdomine pedi-
busque totis atris, jam supra ad Ichn. funereum
adhibita, etiam ad hanc speciem, quae in museo
Hoffmannseggiano ad Ichn, funereum Geoffroyi
(Fourcroyi) adhibita erat, referri potest.
FAM. I, SECT. III. 217
66. I. PROTEUS.
Orbitis oculorum supernis, annuloque anten-
narum albis. f.
Statura et proportio partium speciei praece-
dentis; antennis longioribus, abdomine latiore.
Longitudo 8 — 12 linearuni. Caput orbitis
oculorum frontalibus et verticalibus, distinctiori-
Lus vel obsoletioribus, albidis. Antennae y\iL cor-
pore dimidio paulo longiores, apice curvatae; ar-
ticulis 6 — 15, vel omnibus vel eorum plurimis,
albis subtus nigrofuscis. Thorax metathorace sub-
pubescente. Alae fumatohyalinae, apice obscu-
riores, stigmate ferrugineo, radio radice et squa-
mula nigris; areola quinqueangulari, sed paulo
angustiore quam in Ichn. lugente. Pedes tibiis
anticis subtus sordide albidis. Abdomen oblongoo-
vatum, capite thoraceque longius, thoracis lati-
tudine.
Quaedam individua, circa Vratisla^^iam, Warm-^
brunn, Berolinum, Parmam et Netley capta, exa-
minavi; netleyana omnium minima sunt.
S y n o n y m a :
Ichn. proteus Christ p. 347 tab. 35 fig. 2.
218 ICHNEUMON
67. I. LAMINATORIUS.
Facie, llnea ante alas, tibils tarslsque albls. m.
Statura et proportio partium omnino Ichn,
■pallipedis,
Longitudo 10 — 11 linearum. Caput ore facie
punctoque genarura eborinis; lineis facialibus,
tribus duabusve, longitudinalibus, abbreviatis, nec
non apice mandibularum, nigris. Antennae arti-
culo prinio subtus eborino. Thorax sutura ante
alas, puncto infra alas, punctisque duobus minu-
tissimis infra scutellum, albidis, metathorace sub-
pubescente. Scutellum album. Alae fumatohya-
linae, stigmate croceo aut fuscoferrugineo, radio
fusco, radice et squamula nigris puncto albido;
areola irregulari subtriangulari. Pedes anteriores
coxarum macula, trochanteribus, femorum linea
longitudinali, tibiis tarsisque, albis, tibiis attamen
apice seu latere altero toto, nec non apicibus arti-
culorum tarsorum, fuscis aut nigris; postici tro-
chanteribus et femorum medio albis, tibiis et tar-
sorum articulis albis apice nigro.
Individuum unum cepit Langer prope Hirsch-
berg ; duo altera individua vidi in museis Klugii
Berolini, et Germari Halae Saxonum; quartum,
circa Netley captum, Hope Iransmisit.
Synonyma:
Ichn, laminatorius Fabr. Ent. Supl. p. 220, n. 33.
— Piez. p. 60, n. 28.
FAM. I, SECT. III. 219
Ichn. laminatorius Thiinb. Ichn. 575.
„ Trentep. Revis. p. 16, n. 1; in Iside 1826,
p. 62, n. 1 (femoribus anterioribus, tibiis-
que posticis, totis iiigris).
Nota:
Forsan haec species mas est praecedentis.
Individuum e museo Germari allegatum sine
dubio idera est quod Fabricius e museo Hilbneri
descripsit.
Tientepohl 1. c. addit haec verba : Palpi anterio^
res quinquearticulati, articulo 2 maximo, cras-
siori, dilatato, securiformi, ea igitur, quam Panz.
Revis. crit. II 80 pro genere Trocho (Trogo)
constituit, accurata forma. — In Fabricii museo
est praeter descriptam (speciem) unum quoque
specimen, iii omnibus descriptae simillimum, ner-
vorum tantum alae decursus praeternaturalis, in
dextra enim ala nervi ut Anomalon Jurine, in
sinistra vero, pro cellula cubitali secunda (inter-
media) simplici, duae minores suut.
XeS. I. DELIRATORIUS. ^ "^UJrm^i
Tibiarum annulo albo. m. f. (mas facie ct
punctis ad radlcem alarum albis ; femina an-
tenuarum annulo albo).
Slatura et proportio partium Ichneumonis sub-
sericantis; sed femiiia abdominis apice aculiore.
220 I C II N E U M O JN
Longitudo maris 7 — 772, feminae 6 — fere7
linearum. C^pw^ /Tiam ore et facie albis, orbitis
oculorum externis ferrugineis. Antennae maris
articulo prinio subtus plerumque albo, rarius ferru-
gineo; feminae articulis 9 — 18 vel omnibus, vel
plurimis eorum, albis subtus fuscis. Thorax maris
puncto infra alas, alteroque antealas, hoc inter-
dum obsoleto, interdum etiam punctis duobus mi-
nutis infra scutellum, albis; feminae interdum
puncto albo obsoleto ante alas. Scutellum album
aut eborinum, mari interdum basi nigrum. Alae
fumatohyalinae; stigmate rufo aut fusco, radio
fuscOj radice rufa aut fusca; squamula ferruginea
aut fusca aut nigra, plerumque puncto albo in
mare; areola quinqueangulari. Pedes maris in-
terdum coxis et trochanteribus, vel omnibus vel
anterioribus, subtus macula alba; femoribus ante-
rioribus intra stramineis; tibiis- albis, anticis ex-
terne apicem versus fuscis, mediis apice vel toto
vel tantum externe fusco aut nigro, posticis apice
et summa basinigris; tarsisalbis, posticis fuscis;
feminae femoribus anticis subtus vel totis, vel
apice solo, ferrugineis aut ferrugineoalbidis j tibiis
anticis albis, externe apice nigro, posterioribus
nigris annulo albo lato ante basin; tarsis anticis
fuscis aut ferrugineis, subtus pallidioribus. jib'
domen interdum subcoerulescens, i^arius segmen-
torum marginibus summis castaneis; segmento 2
basi distinctius aut obsoletius subaciculato. Acu-
leus absconditus aut subexsertus.
FAM. I, SECT. III. 221
Mares quosdam, circa Warmhrunn , Niesky,
Halam et in Italia captos, accepi; nonnullasque
feminas , circa Hirschberg , Trajectum ad Moe-
nwUy Netley et in Gallia captas. Duas feminas
ipse cepi in frutetis prope Grolinde,
Varietas:?
1. Thorace submaculato. m. — Longitudo 7
linearum. Caput clypeo facie et orbitis oculorum
verticis albis. Antennae totae nigrae. Thorax
puncto parvo albo ante alas; metathorace bispino,
spinis multo acutioribus quam in mare genuino.
Alae fumatohyalinae, stigmate radio et radice
fuscis, squamula nigra. Pedes nigri; femoribus
anticis geniculo summo aibo; tibiis anticis basi
et latere infero toto albis, posterioribus annulo
lato albo ante basin.
Marem unicum Hope cepit circa Netley,
Synonyma maris et feminae:
Ichn. deliratorius Gravenh. Pedemont., n. 19.
Synonyma maris:
Ichn. deliratorius Linn. Faunaj n. 1597. — Syst.
XII, p. 932, n. 20,
„ Miill. prodr., n. 1781.
„ Schrank Austr., n. 706; longitudine 8 linea-
rum.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2682, n. 20.
„ Villers p. 147, n, 38.
„ Rossi II, n. 753; in floiibus.
222 I C H N E U ]>I O N
Jchn, deliratorius Christ p. 344.
Olivier p. 174, n. 5.
Fabr. Piez. p. 64, n. 51; in Europae hortis.
Cederhielm p. 159, n. 488; in luco.
Walckenaer p. 65, n. 31.
Latreille Crust. XIII, p. 187, n. 34.
Ichn. molitorius Schrank Boica, n. 2072 var. b.
Ichn. palmarius Fourcroy p. 411, n. 54.
Ichn. GeofFroi II, p. 344, n. 53.
F e m i n a e :
Ichn. molitorius Panzer Fauna XIX, tab. 16.
„ Dwigubsky p. 165, n. 571; in hortis.
„ Gravenh. Uebers., n. 3725.
„ Trentep. Revis. p. 18 Desc.
Nota:
Varietas abdomine toto nigro, cujus Fabricius
aliique auctores, sub Ichneumone molitorio^ men-
tionem fecerunt, sine dubio ad hanc Ichn. delira-
torii feminam adhibenda est. Panzer hanc nostram
Ichneumonis deliratorii feminam (abdomine toto
nigro) existimaverat marem esse /cA/z^w/no/z/j mo-
litorii (abdominis apice albonotato). Plura de
his leges in synbnymis mixtis ad Ichn. molitorium.
Miiller, 1. c. allegavit Schaefferi Ic. tab. 20,
fig. 11, quae autem pedibus totis nigris, basi seg-
menti 2 et orbilis oculorum internis albis differt,
et a Panzero Ichn. nigratorius (ab Ichn. nigra-
torio Fabr. tamen diversus) nominata est. —
Schrank el Villers huc etiam referunt Ichn. alter-
FAM. I, SECT. III. 223
natum Schrank Beitr. qui autem capite toto nigro
est. — Yillers Ichneum. tricolorem Schrank Austr.,
n. 108 pro femina deliratorii habet, licet ille tri-
color femoribus rufis differat. — Iclin. Geoffr. II,
p. 345, n. 55, queni Villers ad deliratorium ad-
hibet, ad Ichn. fossorium referri debet.
Varietatem descriptam dubiam alii forsan pro
varietate Ichn. fuscipedis maris, n. 70, thorace
vix submaculato, facie tota alba, habebunt.
69. L MULTIANNULATUS.^ n. -'
Facle, punclis duobiis ad radicem alarum, an-
nulociue tibiarum ct tarsorum, albis; abdo-
mine nigrocoerulco. m.
Statura et proportio partium maris speciei
praecedentis, cum quo hanc speciem quondam
conjunxeram.
Longitudo 6^/^ — 7 linearum. Caput facie et
ore albis. Antennae arliculo primo subtus albo.
Thorax puncto seu lineola ante alas, alteroque
infra alas, albis. Scutellum album. Alae fumato-
hyalinae, stigniate et radice fuscis aut ferrugineis,
radio fusco, squamuhi nigra puncto albo. Pedes
femoribus anticis interne piceostramineis, mediis
summo apice substramineis; tibiis albis, anterio-
ribus externe apicem versus fuscis aut nigris, posti-
cis a medio ad apicem usque nigris; tarsis ante-
rioribus albis, articuloruni aplcibus fuscis, posticis
nigris articulo primo albo apice nigro, secundo
vel toto nigro vel basi alba, tertio interduni basi
224 ICHNEUMON
alba. Abdomen coeruleonigrum, opacum, apice
nitidum, segmentis £ — 4 interdum summis mar-
ginibus castaneis.
Individua duo cepi mense Junio in fruticetis
prope Scheidnich; quaedam alia, circa Warm-
brunn et Niesky capta, Mangero et Roentjenio
debeo.
Varietas:
1. Puncto albo infra alas deficiente. — Scu-
tellum solo apice albo. Alae squamula tota nigra.
Pedes tarsorum anteriorum articulis intermediis
totisnigris, tibiarum anteriorum apice toto nigro,
femoribus anticis apice solo piceostramineo.
Unicum hujus varietatis individuum cum spe-
cie genuina prope Scheidnich cepi.
\Ji ' .
70. I. FUSCIPES.
Orbitls oculornm, pnnctls duobus ad radi-
cem alarum, annuloque tibiarum, albis. m. f.
(mas maculis faclei et antennarum articulo
primo subtus albisj femina antennarum an-
nulo albo.)
Statura et proportio partium Ichneumonis
deliratorii.
Longitudo maris 6 — 6% linearum, feminae
5 — 6 linearum. Caput /na/^/V palpis et mandibu-
larum macula albis; clypeo vel toto nigro aut albo,
vel albo medio nigro; facie alba, medio nigra j ple-
rumque orbitis oculorum externis et puncto ad
FAM. I, SECT. III. 223
Drbitas verticales ?i]h\s ; fenilnae orbitis vel solis
rroiitalibus et verticalibus, vel onmibus, seniper
attanien interruptis, albis. Antennae maiis arti-
culo primo subtus vel toto albo vel tantuni puncto
minuto albo; feminae articulis 9 — 14 — 15 albis
subtus fuscis, sequentibus subtus iuscis. Tliorax
puiicto infra alas, alteroque seu lineola ante alas,
albis. Scutellum apice albuni, interdum feniinis
tantum punctis duobus minutis apicalibus albis,
mari rarius totum album. Alae fumatohyalinae,
stigmate radio radice et squamula fuscis aut nigris;
mari vel puncto squamulae, vel squamula tota et
puncto radicis, albis. Pedes femoribus anticis sub-
tus vel totis vel, in nonnullis feminis, apice solo
sordide albidis aut albido-ferrugineis, mediis mari
subtus apice albido aut stramineo; tibiis anticis
albis, externe nigris aniiulo albo ante basin, mediis
nigris annulo albo ante basin, mari interne stra-
mineopiceis, posticis nigris annulo albo ante basin.
j4bdomen coeruleonigrum, subtilissime punctum;
feminis rarius violaceonigrum.
Mares et feminae passim in Silesia, Lusatia,
jiustvia capti sunt. Ipse marem cepi medio Sep-
tembris in fruticetis, feminam eodem tempore in
sepe, \)vo])e f^ratislaciam; feminara, civcsi Netley
captam, Hope transmisit.
Varietates:
1. Puncto alho infra alas deficiente. f.
Unicum individuum cepi die 11 Oclobris iii
strue lignorum propc Iratisluiiam.
Itlin. Europ. Pars I. 15
226 ICHNEUMON
2. Antennis totis nigris. m. — Longitudo
8 linearimi. Caput solis orbitis oculorum faciali-
bus albis. Alae fumatohyalinae, stigmate rufo,
radio et radice nigro - fuscis, squamula nigra
punctulo apicali albo. Pedes nigri; femoribus an-
ticis summo geniculo albo; tibiis anticis basi et
latere infero toto albis, posterioribus annulo lato
albo ante basin summam. Abdomen minus niti-
dum, at crassius punctum, quam in specie ge-
nuina. Thorax et scutellum ut in mare genuino.
Hunc marem, capite et antennis melius cum
sequente perileuco congruentem, Hope cepit circa
Netley.
Synonyma:
Maris:
Ichn. fuscipes Gmel. ed. Linn. pag. 2684, n. 242.
Nota:
Cave ne hunc Gmelinii Ichn. fuscipedem con-
fundas cum Ichneumone ejusdem nominis Gmelini
pag. 2718, n. 368 etFourcroyi p. 412, n. 6Q, qui
ad Ichn. fossorium adhibitus est.
FAM. I, SECT. irr. 227
71. I. PERILEUCUS. n.
PunctO ad alarum radicem, tlblarumque an-
nulo albis. ni. f. (mas orbitis intcrnis oculo-
rum albis, femina annulo antennarum albo),
Statura et proportio partium speciei praece-
denlis; femina attamen abdomine breviore et
niagis ovato.
Longitudo maris 6linearum vel paulo minor;
feminae 5 linearum. Caput maris orbitis oculo-
ruminternis, interdum etiam punctis duobus cly-
pei, albis. Antennae feminae arliculis 9 — 14
albis, subtus fcrrugineis. Tliorax gibbus, puncto
scu lineola in femina infra alas, iu mare ante alas
rarius quoque altero infia alas, albis. Scutellum
album. j4lae fumatobyalinae, stigmate et radio
fuscis aut nigris; radice fusca aut ferruginea, maris
intcrdum puncto albo; squamulu fcminae tota ni-
gra, maris vel tota alba vel limbo nigro; areola
quinqueangulari. Pedes femoribus anlicis subtus
apice, maris interdum latere infernototo, albidis
aut stramincis, mediis in mare subtus apice summo
pallidestramineo; tibiis anticis albis, externe api-
cem versus, in mare interdum latere externo toto,
fuscis, mediis maris subtus albis apice interdum
nigro, feminae nigris semiannulo albo lato ante
basin, posticis annulo lato albo ante basin; tarsis
feminae totis fuscis, maris anterioribus vel albis
articulorum apice fuscescente, vel fuscis raacula
alba singuli articuli, posticis interdum articulis
15*
22B ICHNEUMON
3 et 4 exalbidis. Abdom en miidiilum, subtiliter
punctuni, segmento secundo maris interdum fusco
feniinae margine summo castaneo; ano feminae
obtuso.
Alaris individua quaedam in Silesia, Brisgovia,
Volhjnia capta sunt. Feminam unicam, genuen-
sem, Spinolae debeo.
Varietas:
1. Tibiis ferrugineis , infra pallidioribus. f.
— Longitudo 6 linearum. Antennae articulis
7 — 9 supra albis, 10 — 14 albis subtus ferrugineis.
Alae stigmate piceostramineo. Pedes femoribus
anticis subtus apice stramineoj tibiis anterioribus
fuscoferrugineis, infra ferrugineotestaceis, posti-
cis ferrugineo - testaceis apice nigricante; tarsis
anticis rufis. Abdomen paulo longius quam in
femina genuina. — Caetera cum hac conveniunt.
Unicum individuum fennicum Sahlbergio
debeo.
72. I. EDJCTORIUS.
Punctls ad alarum radicem tibiisque albis. m,
Statura et proportio partium sicut in maribus
praecedentibus, antennis autem brevioribus, qui-
bus etiam a reliquis cospeciebus confmibus differt.
Longitudo fere 6 linearum. Antennae por-
rectae, setaceae, vix corporis dimidii longitudine.
Thorax puncto ante alas, lineolaque infra alas,
FAM I, SECT III. 229
albis. j41ae fiiniatohyalinae, stigmate piceo, radio
fusco, radice et sqiianmla iuscis piincto albo. Scu-
tellum albiini. Pedes fenioribiis anticis subtus
totis, niediis apice solo, albidis; tibiis albis, posti-
cis apice toto], anterioribus tantuni apice externo,
fuscis; tarsis anticis exalbidis, nicdiis albidofus-
cescentibus. A bdomen oh\o\v^\\m, thoraceduplo
longius, ejus auteni latitudine, confertissinie punc-
tuni, nitidulunij segmentis 2 et 3 subopacis nigro-
fuscis margine summo obsolete castaneo.
Unicum musei \'ratislaviensis individuum cepit
Bonelli die 16 3Iaji in vinea Reginae prope Tau"
rlnum.
Synonyma:
Jchn. edictorius Linn. Fauna n. 1596. — Syst.
XII, p. 932, n. 19.
„ Yillers p. 147, n. 37.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2681, n. 19.
„ Christ p. 343 (ubi autem verbum (Sc^enfe( in
(Sd)ienbeine immutandum est),
„ Olivier p. 173, n. 44.
., Fabr. Ent. p. 146, n. 52.
,, Gravenh. Pedemont. n. 20.
Nota:
Ad hanc speciem nullo modo referrl possunt
Ichn, edictorius Schrank Austr. n. 709 (tibiis ante-
riuribus fulvis, segmento secundo lateribus lestu-
230 I C H N E U M O N
dineo); Ichneum. edictorius Dwigubsky p. 165,
n. 573 (segmentis tribus primis utrinque puncto
albo); Cryptus edictorius Fabr. Piez. p. 77, n. 26
(pedibus rufis, tarsis posticis albis).
73. I. I3IANNULATUS. '
Orbitls oculorum intcrnis, punclis ad alarum
radicem, annuloque tibiarum ct tarsorum,
albis. m.
Statura et proportio partium omnino maris
Iclineumonis fuscipedis.
Longitudo 5 % linearum. Caput macula man-
dibularum, orbitis oculorum internis, punctoque
ad orbitas occipitales, albis. Thorax punctis duo-
bus albis ad alarum radicem. Scutellum punctis
dnobus apicalibus albis. Alae funiatobyalinae,
stigmate radio radice et squamula fuscls. Pcdes
femoribns anticis interne stramineis, tibiis anterio-
ribus albidis, latere altero nigris, mediis apice
totonigro, posticis nigris basin versus albis; tar-
sis anticis ferrugineis, posterioribus fusconigris
articulo primo albo. Abdomen segmenlo primo
aciculato; segmentis £- — 4 supra subdepressius-
culis, subaciculatis; sequentibus nitidis.
Individnum unicum pedemontanum Bonelli
meCum communicavit.
Synonyma:
Ichn. biannulatus Gravenh. Pedemont. n. 21.
FAM. I, SECT. III. 261
74. I. PISTORIUS. n.
Annulo antcnnaiuni tt llbl.iiuni, puncti^<i«i(!
ad radlccm alannn, all)Is. ni. 1". (mas orbi-
tis Intcrnis oculorum albis).
^
Statura et proportio partiuni Ichn. deliraioriL
Longitudo maris 7 — 8% Wneiwum, feminae
6 liiicariim. Caput maris orbitis iuternis ociilo-
riini albis. Antennae maris articulls 13 — 18 vel
onHiibus vel eoruni plurlniis, feminae arliculls
9 — 14, supia albis. Thorax lineola punctove
ante alas, in inare etiam niargine supero colli,
plerumque puncto infra alas, albis. Scutellum
albuni. j4lae feminae fumatobyalinae, maris
ocbraceo-hyalinae apice subpurpureo-micantes;
stigmate ferrugineo, maris interdum fusco; radio,
radice et squamula fuscis aut nigris, hac in mare
iiiterdum puncto albo. Pedes femoribus anticis
subtus apice albido aut ferrugineo-albido; tibiis
albis, apice nigro, anticis, interdum quoque nie-
diis, inferne totis albis; tarsis anticis maris ple-
rumque articulo primo subtus basi albo.
Ma r es ([uosdeim cei^i circa Gottingam, mensi-
busAugusti et Septembris, in frutlcetis et in gra-
mine. Individuum, in Silesia captum, a StiHJricd
mecum communicavit; parmensCy Sanvitalc ; fcn-
nicum , Sahlberg. — Feminam unicam cepit ah
Ucchtritz prope Bautzen, in monte Pichelsbcrg
appcllato.
232 ICHNEU310N
Varietas:
1. Scutello puncto apicall albo. — Caput
piinctis duobiis clypei orbitisqiie ociilorum inter-
iiis albis. Antennae arliculo 1 subtus puncto albo,
articulis 11 — 15 albis subtus macula fusca. Tibiae
anticae albae, superne nigrae, mediae nigrae, in-
ferne a medio ad basin usque albae, posticae albae
apice nigro. Caetera sicut in specie genuina.
Mareni unicum cepit a Stilljried prope
Uirschberg,
Synonyma:
Ichn. pistorius Musei Helhvigiani.
Jchn. molitorius Schrank Boica n. 2072, var. a.
Nota:
Huic speciei affmis est Ichn. molitorius Panz.
Faun. XIX, tab. 16, qui autem, ob caput totura
nigrum et puncta alba ad radicem alarum incon-
spicua, potius ad feminam Ichneumonis deliratorii
referri debet, quamquam statura tota et antenna-
rum proportione melius cum pistorio congruit.
Femina hujus speciei, statura etc. omnino con-
gruit cum femina Ichneumonis deliratoriiy pro
cujus \arietate eam haberem, nisi pictura thoracis
differret. Ob picturam thoracis haec femina qui-
dem tam raaribus deliratorii quam maribus pistorii
jungi posset; sin autem illis jungerem, feminae,
jam cum deliratorio conjunctae, viduae essenti
FA3I. I, SECT. III. 233
nec ulliiin habeo marem coelibem, ciii eas meliori
jiire jiingere possem. Atlanieii haud nego, has
copuhis milii adhuc ambiguas esse.
Varietas, huic speciei subjuncta, statura etc.
cum Ichneumone fuscipede quoque congruit, rae-
diumque tenet inter Juscipedem et pistorium. — •
Alii eani forsan ad gradum speciei peculiaris tol-
lerent.
75. I. PALLIPES.
TiMIs albis. m. f. fmas fcmorlbiis albidoma-
culatis; fcmliia anlcnnarimi aniiiilo ct orbilis
oculoruni froutalibus albis.)
Statura et proportio partium Ichneumonis de-
liratorii; antennis crassiuribus et breviuribus.
Longitudo maris 7 — 8, feminae 6 — 6^^ linea-
rum. Caput maris interdum mandibulis rufis,
rarius orbitis oculorum internis obsolete pallidis;
Jeminae palpls apice pallidis; orbitis ocuhjrum
frontalibus albis tenuibus, externis rufis. Anten-
nae capite thoraceque aliquanto longiores; femi-
nae articulis 9 — 18, vel eorum plurimis, albis
subtus ferrugineis. Thorax interdum punctis duo-
bus ad nidiccm alarum, vel uno infra aLis, albis.
S cutciium ^\hwm, ^/ae fuinatohyalinae; stigmate
rufo, maris rarius testaceo aut piceo; radio radice
et squamula fuscis aut nigris, squamula maris ra-
rius puncto albo. Pedes maris feinoribus anterio-
ribus testaceis aut eborinis, latere convexo nigro-
£34 ICHNEUMON
fiisco, posticls rarius totis nigris aut fuscis supra
infraque eborinis, plerumque fusconigris niacula
basali albida; tibiis albidis aut eborinis apice nigro
aut fusco, anticis interdura totis albis vel etiam
latere altero toto fusco; tarsis anterioribus albidis
aut ferrugineis, mediis plerumque supra fuscis,
posticis fuscis; femmae femoribus anticis altero
latere vel toto vel tantum apicem versus exalbido
aut ferrugineoalbidoj tibiis albis, anterioribus ex-
terne apicem versus nigris, posticis basi et apice
nigris; tarsis anterioribus fusco-ferrugineis, posti-
cis nigris. Abdomen feminae nigrocoerulescens,in-
terdum summo margine segmentorum subcastaneo.
Mares quidam capti sunt circa Warmbrunn et
Gottingam, nec non m Italia et Fennia ; feminae
nonnullae circa Hirschberg et Halam Saxonum. i
Synonyma:
Ichn, pallipes Gravenh. Pedemont. n. 22.
' 76. I. VESPERTINUS.
Tibiarum semiannulo albo. m.
Statura et proportio partium maris praece-
dentis.
Longitudo 5^2 Hnearum. ^/<7e hyalinae, apice
subfumato, stigmate radio radice et squamula ni-
gris. Pedes antici femoribus subtus apice albido-
ferrugineo, tibiis subtus albidis, apicem versusfer-
rugineis; posteriores tibiis externe ante basin albis.
FA3I. I, SKCT. iir. 235
Unicuni indivlduiim, ulopinor, prope TV/WAj
captuni, e collectione Boentgcniana accepi.
S y n o n y m a :
Ichn. cespertinus Chrlst p. 342, tab. 34, fig. 5.
Jchn. glabratoriits MiiW. Prodr. n. 1789.
Ichn. molitorius Sclirank Boica n. 2072, var. h.
236 ICHNEUMON
S E C T I O IV.
, Scutello ■pallidenotato aut toto pallido; abdo-
miiie nigrOy segmentis ultimis albonotatis,
Scutellam album est aut flavescens, interdum
solo apice pallido ( v. c. in femina Ichn. anaioris),
rarissime totum nigrum, (in varietate maris /cA/z.
saturatorii) , quo haec sectio in sectionem secun-
dam transit. Quaedam varietates, abdomine tri-
colore, nempe salicatorii varietas segmentis £ et 3
rufomaculatis,, computatorii et molitorii varietates
segmento secundo badio, ad sectionem 5 spectant.
Jchn. salicatorii var. abdominis apice concolore,
segmentis 2 et 3 stramineomaculatis, ad sectio-
nem 7 propius accedit.
E sectione 1 Ichn. rufifrontis varietas, scutello
badio, segmentorum 6 et 7 margine summo albido,
huc spectat; e sectione 3 Ichn. subsericantis et
ochropis feminae segmento 7 subalbonotato.
I
7
FAM I, SECT. IV. 237
77. I. SATURATORIUS.
Annulo antcnnarum albo; femoribus tlblisque
rufis, barum posticis apice nigro. m. ct f.
Longltudo 4 — 6 lineariim. Caput feniinae
interdiim orbitis oculorum frontalibus obsolete
albicantibus. ^ntcnnae maris setaceaey porrectae,
dimidio corpore paulo longiores; articulis 14 — 20,
vel plurimis eorum, albis, subtus ferrugineis, rarius
3 — 14 subtus ferrugineis; feminae subfiliformes,
corporis dimidii longitudine, apice incurvae; arti-
culis 9 — 16, vel eorum plurimis, albis, subtus
fusconigris. Thorax gibbulocylindricus. Scu-'
tellum album aut flavum, maris interdum tantum
niacula majore minoreve eborina. Alae mediocres,
fumatobyalinae, stigmate radio radice et squamula
nigris aut piceis, stigmate rarius piceostramineo;
areola quinqueangulari aut subtriangulari. Pedes
mediocres , rufi; coxis et trochanteribus nigris;
postici trochanterum apice plerumque rufescente,
tarsis et tibiarum apice nigris, interdum etiam ge-
niculis fuscescentibus. Abdomen maris capite
thoraceque longius et paulo angustius; segmentis
2 — 5 plerumque aequilatis, 7 loXo 2\ho\ jeminae
capitis thoracisque longitudine et latitudine, ob-
longoovatum, apice acuto; segmentis 2 et 3 sub-
tilissime punctis, interdum margine summo rufes-
cente, sequentibus nitidioribus, 6 margine latiore
aut angustiore albo, 7 dorso toto albo. Aculeus
exsertus, brevissimus<
238 ICHNEUMON
Mares quosdam accepi, Trajecti ad Moenum,
prope Niesky, et in Silesia captos. — Feminae iii
Silesia Gallia Anglia Italia Volhynia et Tauria
captae sunt. ,
Varietates:
1. Femoribus tibiisque fere totis nigris, —
Longitudo 3/^ — 6 linearum. Antennae maris
articulis 2 — 14 subtus rufis. Alae maris interdiira
radice straminea. Pedes nigri; femoribus anticis
subtus rariustotis, semper autem apice, ferrugi-
neis aut stramineis, mediis quoque interdum apice
ferrugineo, posticis rarius in feminis basi aut latere
altero fuscocastaneis; tibiis anticis maris ferrugi-
neis subtus rufis aut stramineis, feminae fuscis
subtus ferrugineis aut exalbidis, mediis vel totis
fuscis vel interdum in femina subtus ferrugineis,
posticis feminae interdum ferrugineis apicenigro;
tarsis anterioribus feminae interdum ferrugineis.
Jtbdomen segmento 6 etiam in mare interdum mar-
gine albo. — Caetcra sicut in specie genuina.
Mares etfeminas, in Silesia et Italia captos,
maremque in Tauria captum, accepi; feminas
duas e Lusitania vidi in museo Comitis de Hoff-
mannsegg.
2. Pedibus nigris, femoribus anterioribus sub-
tus rufis. — Pcdes antici femoribus subtus rufis
aut piceostramineis, tibiis rufis aut stramineis supra
plerumque fuscescentibus; medii femoribus subtus
rarius totis, plerumque solo apice, rufis aut badiis.
FAM. I, SEGT. IV. 239
tibiis plerumque subtus rufis aut fuscobadiis;
postici interdum tibiis ante basin, rarissime quo-
que summa femorum basi, badiis. Abdomen ni-
grum, rarissime nigrofuscum, interdum incisuris
badiis, segmento septimo albo.
Mares plures in Silesia, in regno Hannoue-
rano , in Italia Fennia et Volhynia , capti sunt;
unum ipse cepi prope Trajectum ad Fiadrum,
sub fine Septembris in loco aprico inter fruticeta
volitantem.
3. Corpore toto pedibusque griseosericantibus,
— Longiludo 4 linearum. Caput mandibulis ferru-
gineis; orbitis oculorum frontalibus albicantibus
obsoletis. Pedes femoribus anterioribus interne
ferrugineis; tibiis ferruglneis; mediis externe fus-
cescentibus, posticis apicem versus nigris; tarsis
rufoferrugineis, posticis fuscis. Abdomen seg-
mentis 2 et 3 margine summo castaneo. — Caetera
sicut in specie genuina.
Feminam unicam, pedemontanam , BoneUi
mecum communicavit.
4. Trochanteribus posticis albis. — Pedes coxis
nigris; trochanteribus anticis nigris, mediis nigris
aut albis, posticis vel nigris macula alba vel totis
albis; femoribus nigris, anticis subtus, vel totis
vel apice, ferrugineis aut piceostramineis, mediis
interdum apice ferrugineo, posticis interdum latere
altero badio; tibiis anticis fcrrugineis, mediis ferru-
gineis aut fuscis, posticis vel ferrugineis apice
240 ICHNEUMON
nigro vel nigris basi badia; tarsis fuscis, anticis
interdum ferrugineis. Abdomen segmento sexto
vel dorso toto vel solo margine albo, septimo
dorso albo. — Caetera sicut in specie genuina.
Hujus varietatis feminas duas a Stillfried et
Manger in Sudetis Sile^iae ceperunt.
5. Femoribus supra nigris, — Longitudo 3%
— 5 linearum. Pedes trochanteribus posticis maris
interdum macula alba; femoribus anterioribus rufis
externe nigris, mediis rarius vel fere totis iiigris
vel fere totis rufis, posticis maris badiis apice et
latere convexo nigricantibus, feminae rufis geni-
culo nigro aut fuscescente; tibiis rufis, mediis ple-
rumque extra fuscescentibus, posticis apice nigro.
— Caetera sicut in specie genuina.
Maris individuum genuense Spinola mecum
communicavit, alterum cepi Trajecti ad Viadrum,
fine Septembris, loco aprico, inter fruticeta voli-
tans. Feminae plures captae sunt in Silesia, in
Hercynia^ prope Hannoi^eram Genuam et Netley,
6. Orbitis oculorum internis albis. — Longi"
tudo 3 — 4 linearum. Caput orbitis oculorum
frontalibus albis tenuissimis, rarius obsoletis.
Pedes vel omnino sicut in specie genuina; vel
femoribus anticis, rarissime etiam mediis, supra
plus minus nigris. — Caetera sicut in specie ge-
nuina.
Feminas quasdam, in Silesia et in Italia
captas, accepi.
FAM. I, SECT. IV. 241
7. Scutello toto nigro, — Longitudo V/^ linea-
rum. — Caetera sicut in specie genuina.
Marem unicum, hannoi^eranum , Reusmann
mecum communicavit.
S y n o n y m a :
Speciei genuina e:
Ichn, saturatorius Linn. Faun., n. 1586. — Syst.
XII, p. 931, n. 9. (?)
Fuessl. Helv. p. 49, n. 40; haud rarus.
Miill. Prodr., n. 1767.
Gmel. ed. Linn. p. 2676, n. 9; in hortis.
Villersp. 137, n. 9 (?); in Gallia australi.
>, Rossi Faun. II, n. 746; circa flores.
, Christ p. 352; Ichneumon parvus; multa
ponit ova in larvas salicum.
, Olivier p. 166, n. 13 (?)
, Fabr. Ent. II, p. 135, n. 15. — Piez. p. 56,
n. 13 (?); in Europae borealis hortis.
, Gravenh. Pedemont. , n. 23.
, Cedevhielm p. 157, n. 481; in hortis.
, Dwigubsky p. 164, n. 570.
, Schrank Boica, n. 2119; interdum lineola
alba sub alis.
, Walckenaer p. 50, n. 8.
, Latreille Crust. XIII, p. 187, n. 33.
Trentep. Revis. p. 20, n. 6; et in Iside 1826,
p. 67, n. 6.
Ichn. nigratorius Pontoppidan p. 457, n. 6.
Ichn. clavatorius Miill. Prodr., n. 1774.
Ichn. Europ. Pars I. 16
242 ICHNEUMON
Varietatum femoribus nigris.
Ichn. bimaculatus Schrank Beitr. p. 86 §. 48;
habitat Linzii.
„ Schrank Austr., n. 700.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2677, n. 88 (haud con-
fundendus cum Ichn. bimaculato GmeL
p. 2699, n. 276).
„ Villers p. 140, n. 17; habitat in Gallia
australi, rarior.
„ Olivier p. 220, n. 80.
Ichn, bimaculatorius Panzer Fauna fasc. 80 tab. 8 ;
habitat Norimbergae, rarior.
Varietatis scutello toto nigro:
Ichn. carnifex MiilL prodr., n. 1799.
Nota:
E descriptionibus speciei genuinae et varieta-
tum apparebit, has omnes colore et picturis sen-
sim inter se transire, nec sejunctionem in duas
pluresve species pati. Statura et propcrtio par-
tium omnibus eaedem sunt; et quamvis mares non-
nulli varietatis primae a reliquis maribus abdo-
mine paulo crassiore differunt, femina varietatis
tertiae autem corpore sericeo, et feminae quaedam
genuinae et varietatis sextae antennis paulo lon-
gioribus, a reliquis feminis, attamen hae diffe-
rentiae nimis sunt laeves et vix conspicuae, nullo-
que modo characteres distinctivos specierum sup-
peditare possunt.
FAM. I, SECT. IV. £4S
De synonymls quaedani adhuc monenda sunt:
Auctores ad Ichn. saturatorium cum signo ? citati
allegaverunt Degeeri Tom. I, tab. 23 fig. 16, quae
autera a nostro Ichneunione differt, longitudine 9
linearum, facie thoraceque flavomaculatis etc.
Etiam Schaeff. Icon. tab. 61 fig. 4, quam nonnulli
auctores ad hanc speciem adhibuerunt excludenda
est. Quaeritur autem, nonne Ichn, atratorius
Fabr. Ent. II, p. 134, n. 8. — Piez. p. 56, n. 10,
et Cederhiehn p. 156, n. 478, et Thunb. Ichn. 80
(cum quo attamen Ichn. atratorius Villersii et
Olivieri haud confundi debet) ad feminam satU'
ratorii reievri posset, cum tantum etiam segmenti
quinti margine albo differre videatur. Secundum
Trentepohlium (in Iside 1826 p. 76, n. 19) Ichn.
atratorius F. longitudine est 7 linearum, segmen-
tis quatuor ultimis apice linea transversa albida.
De Ichn. nigratorio Pontoppid. haud omnia
dubia sohita sunt, cum auctor pedum posticoruni
femora tibiasque clavata appellaverit. Caeterum
autem cum illo haud confundas Ichneumoneni ni-
gratorium Panz. ad Schaeff. Fabr. Miill. qui omnes
inter se discrepant.
Ichn. saturatorius Borowskii p. 32, n. 1, ad
Iconum Schaefferi tab. 61 fig. 4, cujus jam supra
nientionem feci, descriptus, huc non pertinet, ob
segmenta 2 et 3 rufa etc. Nec Ichn. constricto-
rius Linn. Faun., n. 1585, quem Schrank, in Fauiia
Boica, ad Ichneumonem saturatorium adhibuit, ad
hanc speciem quadrat, ob abdomen nigrum seg-
mento secundo ferrugineo.
16^
244 ICHNEUMON
E senteatla Panzeri, in Revisione p. 60, Ich-
neumon ohsoletorius Panzeri Faun. fasc. 80 tab. 11
(haud confundendus cum ejusdem nominis Ichneu-
mone Fabr. Piez. p. 59, n. 24) varietas est /cA-
neumonis bimaculati, a quo autem thorace ma-
culato, abdominis apice haud albo, nec non colore
pedum anticorum et segmentorum 2 et 3, satis
difFert. Nec Ichn. bimaculatus Christ p. 340 ( ab-
dominis basi rufa etc), nec Ichn. bimaculatus
Fabr. Ent. II, p. 186, n. 220, quem auctor in
Syst. Piez. p. 166, n. 2Q cura Chalcidibus con-
junxit, huc referri possunt. Forsan autem Ichn.
himaculatus Gmelini, Villersii, Olivieri, Schrankii
ad Ichneumonem computatorium adhiberi posset.
78. I. SUBMARGINATUS, n.
Segmentis 2 — 4 rufomarginatis ; antennariim
annulo albo. f«
Statura et proportio partium feminarum prae-
cedentium.
Longitudo fere 4 linearum. Mandibulae ferru-
gineae. Antennae articulis 8 — 14 albis. Alae
subfumatohyalinae, stigmate stramineo, radio fus-
cescente, radice sordide straminea, squamula ni-
gra, areola quinqueangulari. Scutellum album.
Pedes antici tarsis , tibiarum latere altero et femo-
rum, apice ferrugineis ; medii tarsis fuscis, tibiis
basin versus et femorum geniculo ferrugineis;
postici tibiis basin versus fuscoferrugineis. Ab-
FAM. I, SECT. IV. 245
domen confertissime puuctimi, apicem versus niti-
dum; segmentis 2 — 4 rufomargiuatis, marginibus
autem sensim obsoletioribus, 6 et 7 dorso albo.
Aculeus exsertus, brevissimus.
Unicum individuum a Stillfricd cepit prope
Hirschbergam.
79. I. SALICATORIUS.
Tibiis sordidestraminels , posllcls aplcc nlgro;
segracnto sccundo tertiocjuc pltTuinque casta-
iicomaculatls; m. f. (mas lacie ilava; fcminu
aunulo antcnnarum albo),
Longitudo 5% — 6 linearum. Caput maris
ore et facie albidis, feminae orbitis oculorum fron-
talibus castaneis aut flavicantibus. Antennae maris
porrectae, filiformes, corpore breviores, articulo
primo subtus albido; feminae moniliforrnes, cur-
vatae, corpore dimidio paululum longiores, arti-
culis 9 — 15 albis. Thorax cylindricogibbulus,
interdum lineola infra alas punctoque ante alas
albidis aut flavicantibus. Scutellum maris albi-
dum, feminae flavum. y^/a^ flavicanti-hyalinae,
stigmate dilute croceo, radio et radice fuscis aut
rufescentibus, squamula nigra, areola quinquean-
gulari. Pedes subelongati nigri; femoribus ante-
rioribus maris interne totis, feminae solo apice,
flavocroceis; tibiisflavis, posticis apice nigro; tarsis
rufis, poslicis maris nigris articuli primi basi rufa,
feminae rufis articulurum apice nigro. Abdomen
£46 ICHNEUMON
mam oblongum, capite thoracequelongius, lati^
tudine thoracis vel paulo angustius, subtiliter et
confertissime punctum; segmentis 2 — 5 aequila-
tis; 2 castaneo, disco aut puncto discoidali et
margine nigris; 3 vel nigro macula laterali casta-
nea, vel castaneo macula discoidali et margine
nigris; 5 et 6 puncto dorsali, interdum obsoleto,
albo; 7 plaga aut linea longitudinali albida ; femi-
nae oblongum, capite thoraceque paulo longius,
thoracis latitudine, apice obtuso aut acutiusculo;
segmento secundo, vel etiam tertio, subopaco,
subtilissime et confertissime puncto; segmentis
sequentibus nitidis; 7 macula dorsali flava; 6 in-
terdum macula aut puncto dorsali flavo; 2 inter-
dum fascia irregulari diluterufa; 3 interdum dorso
obscurobadio. Aculeus vel subexsertus vel ab-
sconditus.
Marem unum, silesiacum^ Mangero, alterum,
pedemontanum^ Bonellio debeo. Feminas duas,
circa Hirschberg captas, a Stillfried sub nomine
recepto mecum communicavit; tertiam, eamque
abdominis apice acutiore, aculeo subexserto, seg-
mentis £ et 3 maculatis, Besser ex Austria accepit.
Varietates:
1. Facie flava, macula nigra; antennarum
annulo albo. — Hoc individuum modo singulari
medium tenet inter marem et feminam; pictura
capitis, formaque antennarum et abdominis, sicut
in mare, antennis annulatis autem feminae. — >
Longitudo 6 linearum. Caput palpis sordidestra-
\
FAM. I, SECT. IV. 247
niineis, labro facieque flavis, hac macula nigra.
j4 ntennae eirticulis 14 — 20 supra alboflavis, 1 sub-
tus flavo. Scutellum flavoalbuni. u4lae speciei
genuinae. Pedes femoribus anterioribus inferne
croceoflavis; tibiis flavis, posticis apice nigro; tar-
sis anterioribus flavis articulorum apice nigro,
posticis nigris articulis 1 et £ basi flava. Abdo-
men segmentis 2 et 3 macula laterali castaneorubra,
5 puncto dorsali marginali albo, 6 et 7 linea lon-
gitudinali alba,
Individuum unicum prodiit e larva Bombycis
fuliginosae,
2. Apice abdominis immaculato. — Longitudo
paulo ultra 6 lineas. Caput palpis sordidestra-
mineis; clypeo et facie albidis, macula magna ni-
gra. Antennae corpore dimidio paulo longiores,
totae nigrae. Thorax ^xxnclo ante alas lineolaque
infra alas albis. Scutellum album. Alae stigmate
diluterufo, radio rufofuscescente, radice et squa-
mula albidostramineis. Pedes speciei genuinae;
tarsis rufis, anticis stramineis. Abdomen opacum,
apicem versus nitidulum; segmento 2 margine la-
terali et summo apicali pallidestramineis; 3 mar-
gine laterali maculisque duabus transversalibus
baseos stramineis.
3. Abdomine toto nigro. f. — Pedes femoribus
ferrugineofuscis, anticis apice cereostramineis;
tibiis piceostramineis, intus pallidestramineis,
posticis summo apice nigro; tarsis anticis ferru-
248 ICHNEUMON
gineis, medlis fuscofemigineis, posticis fuscis. —
Caetera cum femina genuina conveniunt.
Unicum individuum fennicum Sahlberg trans-
misit.
4. Tihiis rufis, anticis suhtus dilutiorihus^
posticis apice nigro. f. — Thorax lineola ante
alas punctoque infra alas albis. Ahdomen nigrum,
segmentis 5 — 7 macula dorsali glauca. — Caetera
sicut in femina genuina.
Unicum individuumyi?7i72/cMm S ahlherg mecnm
communicavit.
5. Tihiis rufisy posteriorihus apice nigrOy alis
fuscohyalinis. f. — Longitudo fere 7 linearum.
j4lae fuscoferrugineohyalinae, stigmate rufo. u4h-
domen nigrum, segmentis 6 et 7 macula dorsali
flava. — Caetera cum femina genuina congruunt;
antennae autem breviores sunt, abdominis apex
acutior, quibus haec varietas Ichneumoni compu"
tatorio propius accedit, ita ut inter hunc et sali-
catorium medium teneat.
Et hanc feminam Fennia genuit.
Synonyma:
Ichn. salicatorius Gravenh. Pedemont., n. £4.
Nota:
Feminae segmento secundo rufopicto, abdomi-
nis apice acutiore, propius accedunt ad Ichn. con*
fusorium sectionis quintae, sed pedibus longioribus
et gracilioribus distinguuntur.
FAM. I, SECT. IV. 249
80. I. MICROCERUS. n.
Punctis duobus scutellarlbus, unoque Infra
alas, albls; femoribus tibilsque ruCs. f.
Statura et proportio partium oninino feniinae
sequentis; sed antennis brevioribus, totis fuscis.
Longitudo 2^2 linearum. ^/j^^/i/ja^ involutae.
capite vix duplo longiores, fuscae. Scutellum
punctis duobus apicalibus albls. Alae subfumato-
hyalinae; stigmate radio radice et squamula fus-
cis; areola subquinqueangulari. P^d^j rufi, coxis
et trochanteribus nigris; postici tarsis et tibiaruni
apice fuscis. Abdornen segmento secundo summo
margine summaque basi badiis; 6 margine albo;
7 toto albo. Aculeus exsertus brevissimus.
Unicum individuum cepit Richter in Sudetis
Silesiae.
80b. 1. FAUNUS. u.
Llneolis duabus scutelli, duabus ad radlcem
alarum, facieque, albis; tibiis anterioribus et
latere inferno anteunarum rulis. m.
Statura et proportio partium Ichn, saturatorii
maris.
Longitudo fere 5 linearum. Caput facie orbi-
tisque oculorum frontalibus et genalibus albis, ore
sordidetestaceo. Antennae subtus articulo 1 albo,
2 nigro, sequentibus croceorufis. Thorax mar-
250 ICHNEUxMON
gine supero coUi, linea suturali ante alas puncto-
que infra alas, albis. Scutellum mar^ine laterali
albo. j4lae hyalinae, irideae, stigniate radio radice
et squaniula fuscis, hac puncto albo; areola sub-
triangulari. Pedes anteriores femoribus interne
rufis, tibiis rufis mediis rufoferrugineis. Abdo-
men segmento 2 margine summo badio; 6 apice,
7 dorso toto, albis,
Unicum maris individuum fennicum a Sahl-
bergio accepi.
81. I. ANATOR.
/;^i Cv/f^
Punctls duobus scutelli, llneolisque punctlsve
ad radicem alarum, albis; femoribus tibiis-
que rufis. m. f. (mas orbitis oculorum inter-
nis albis ; y^mi/7« antennarum annulo pallido).
Longitudo niaris 3 — 4 linearum, feminae
2% — S% linearum. Caput ore rufo, palpis pal-
lidioribus, mandibularum apice nigro; mas orbi-
tis oculorum facialibus, plerumque etiam fronta-
libus, albis aut stramineis; femina orbitis oculo-
rum velnullis, vel frontalibus albidis tenuissimis.
Antennae maris corporis dimidii longitudine, pau-
love longiores, porrectae, nigrae, subtus plerum-
que ferrugineae, articulis 1 et 2 semper totis ni-
gris; feminae dimidio corpore paulo breviores,
apice involutae; articulis 1 et 2 nigris aut fuscis,
3 — 9 fuscis aut ferrugineis, 8 et 9 interdum supra
sordide albidis, 10 — 12 semper supra sordide albi-
dis, sequentibus fuscis. Thorax cylindricus aut
FA31. 1, SECT. IV. 251
gibbo-cylindricus; jnaj^is colli niargine siipero,
interdiini etiam laterali, linea ante alas, lineula-
que iiifra alas, ei\h\s \ feminae puncto infra alas,
alteroque, interdum obsoleto, aiite alas, albis.
Scutellum punclis duobus, rarius confluentibus,
in femina interdum subobsoletis, albis. y^lae mt-
diocres, subfumatobyalinae aut hyalinae; stigmate
et radio fuscis aut nigris, rarius piceis; radice et
squamula fuscis, rarius ferrugineis, maris plerum-
que puncto albo. Pf-d^^^ crassiusculi, rufi; coxis
et trochanteribus, nec non posticorum tarsis et
tibiarum apice, interdura quoque geniculis, nigris;
femoribus anterioribus maris rarissime externe fus-
cescentibus, coxis anticis interdum subtus badiis.
Abdon^en subsericans, maris capitis thoracisque
longitudine, thorace paulo angustius; feminae
thoracis longitudine et latitudine vel paulo an-
gustius; segmento 7 toto, 6 vel toto vel margine,
rarissime etiam 5 margine, albis; interdum 1 et 2,
rarius etiam 3, margine tenuissimo obsoleto casta-
neo. Aculeus vix subexsertus.
Plures mares et feminae e Silesia^ Lusatia^
Austria, Bacaria, aliisque Germaniae terris, nec
non e Fennia, Italia et Volhynia , mecum com-
municati sunt; ipse cepi duas feminas, unam plan-
tas aphidibus etSyrphorum larvis obsitas circum-
volitantem, alteram domi ad fenestram.
Synonyma:
Maris et feminae:
lchn. anator Gravenh. Pedemout. n. 2Q.
252 1 C H N E U M O N
Maris:
Jchn. anator Fabr. Eiit. II, p. 169, n. 149.
Ichn. biscutatus Gmel. ed. Linn. p. 2679, n. 233.
Crjptus anator Fabr. Piez. p. 87, n. 74.
Nota:
In nionographia Ichneumonum Pederaont. ad
feminam hujus speciei adhibui Ichneum. cincto-
rium auct. seu Cryptum cinctorium Fabr. Piez.
qui autem, annulo albo antennarum deficiente,
scutello toto albo, etc. differt.
83. I. QUADRIALBATUS.
Femorlbus tlblisque rufis. m. f. {mas orbitis
internis oculorum iAhis '^ femina antennaruni
annulo pallldo).
Statura et proportio partium Ichneumonis
saturatorii; femina attamen antennis pedibusque
longioribus gracilioribus, omnino sicut in specie
praecedente formatis, differt,
Longitudo maris 3% — 4^3 linearum, feminae
4 — 5 linearum. Caput palpis interdum rufescen-
tibus, maris orbitis oculorum faciei albis. Anten-
nae feminae colore variant: plerumque articulis
10 — 15, vel plurimis eorum, albis, subtus ferru-
gineis, interdum autem silaceis subtus obscuriori-
busj rarius articulis 12 — 18 supra albis; aliis ar-
ticuli 5 — 9 subtus ferriigiuei sunt; aliis articuli
3 — 15 toti ferruginei, 12 — 15 vix paulo palli-
FAM. I, sEcr. iv. 253
diores; rarius antennae nigrae sunt, articulis 9 — 15
ferrugineis. Thorax niaris interduni puncto parvo
albo infra alas. Sciitellum plerumque totum, in
feniina rarius apice solo, albuni. Alae funiato-
liyalinae, rarius subsilaceo - hyalinae; stigniate
rufo aut fusco, interdum nigro; radio radice et
squamula nigris, hac in mare ialerdum puncto
albo; areola quinqueangulari aut subtriangulari.
Pedesvv\{\\ coxis et trochanteribus, nec nou posti-
corum tarsis et tibiarum apice nigiis. Ahdomen
segmentis 2 et 3 subtilissime et confcrtissime
punctis, subopacis, feminae interdum marginibus
summis obsolete castaneis, rarius secundo toto
badio; sequentibus nitidioribus; 7 dorso albo;
feminae etiam 6 macula aut margine summo albo.
Marem unum cepi mense Augusto in umbella-
tis prope Cudocam ;feminam unam Manger prope
Warmbrunn cepit; plures mares et feminas autem
ex Austria, quasdam feminas ex Italia, accepi.
S y n o n y m a :
Ichn, quadrialbatus Graveuh. Pedemont. n. 27.
84. I. QUAESITORIUS.
Fcmorlbus tlhlisfjue rufls; punclo dorsali
Iriuni uhimorum segmentorum, annuloque
antenuarum, albis. f.
Statura et proportio partium feminae Ichneu--
monis saturatorii, sed niagnitudo dilfert.
254 ICHNEUMON
Longitudo 6% — 6^2 linearum. J[ ntennae apice
involutae, articulis 9 — 14 vel 10 — 14 supra et
lateribus albis. Thorax puncto parvo infra alas
eborino; metathorace tuberculis duobus subacu-
tiusculis. Scutellum album. Alae fumatohyali-
nae, stigmate ferrugineo, radio radice et squamula
nigris, areola quinqueangulari. Ped^.y diluterufi;
coxis et trochanteribus, nec non posticorum tarsis
et tibiarum apice summo, nigris. Jlbdomen se^-
mentis 5 — 7, rarius etiam 4, puncto dorsali albo-
flavicante. Aculeus vix subexsertus.
Quaedam individua capta sunt in Silesia,
Austria, prope Norimbergam, Trajectum ad
Moenum, Craco^iam et in Volhynia,
S y n o n y m a :
Ichn, quaesitorius Linn. Faun. n. 158£. — Syst.
XII, p. 930, n. 5.
„ Fuessl. Helv. p. 48, n. 938; rarius obvenit.
„ Villers p. 136, n. 5; in Gallia, circa Lug-
dunum.
„ Gmel. ed. Linn. p. £675, n. 5.
„ Christ. p. 351.
„ Olivier p. 165, n. 5.
„ Fabr. Ent. II, p. 136, n. 18. — Piez. p. 57|
n. 18.
„ Cederhielm p. 157, n. 482; inhortis.
„ Walckenaer p. 51, n. 10.
„ Thunberg Ichn. 76.
„ Trentep. Revis. p. 19, n. 4 (femoribus nigris^
anterioribus apice ferrugineis ; tibiis aj
FAM. I, SECT. IV. 255
ticis fuscis, interne diluteferriiglneis,
niediis fuscis, posticis nigris). — Isis
1826 p. 66, n. 4.
Nota:
Secundum Christ, Fabricium et Walckenaer,
segmenti secundi margo interdum subferrugineus
est. — Forsan Ichn. quem Trentepohl e museo
Fabriciano descripsit, ad computatorium , n. 86,
referri posset.
85. I. LEUCOMELAS.
Orbitls oculorum verticis albls. m. f. (mas
orbitls oculorum facialibus, femina annulo
antennarum, albis).
Statura et proportio partium Ichneum. satu--
ratorii ; antennis feminae attamen paulo crassiori-
bus apiceque magis involutis.
Longitudo 6 — 6% linearum. Caput orbitis
oculorum verticalibus, feminae latissimis, albis,
maris quoque facialibus albis. Antennae marls
articulo primo subtus puncto albo, feminae arti-
culis 9 — 16, vel plurimis eorum, supra et lateri-
bus albis. Thorax maris puncto ante alas, altero-
que infra alas , albis. S cut ellum diihwm, feminae
interdum basi rufescente. Alae fumatohyalinae,
stigmate radio radice et squamula nigris aut fuscis,
areola subquinqueangulari. Pedes nigri; Jeminae
tarsis subtus fuscescentibus, tibiis anticis intern^
256 ICHNEUMON
fuscis aut ferrugineis ; maris femoribus anticis in-
ferne totis, mediis tantuni apicem versus, strami-
neis; tibiis anterioribus subtus stramineis; tar-
sis anticis sordidestramineis, niediis fuscis. u4b^
domen subtiliter et confertim ipmictum ; feminae
segmentis 6 et 7 macula dorsali alba; maris seg-
mento 6 margine, 7 dorso toto, albis.
Marem unicum Manger prope Warmbrunn
cepit. Feminae prope Gottingam , Halam Saxo-
num , in Sudetis Silesiae, nec non prope Parmam
et in Tauria, captae sunt.
S y n o n y m a :
Ichn. leucomelas Gmel. ed. Linn. p. 2679, n. 227.
86. I. COMPUTATORIUS.
Anlennarum annulo albo. f.
Statura et proportio partium feminae speciei
sequentis et Ichneumonis confusorii et extensorii,
Longitudo 5 — 6 linearum. ^ nt ennae ariicuYis
9 — 16, vel eorum plurimis, albis, subtus fusces-
centibus aut ferrugineis. Orbitae oculorum fron-
tales rarissime obsolete rufescentes. Thorax in-
terdum puncto albo infra alas. Scutellum album.
^Zae fumatobyalinae; stigmate rufo, rarius ferru-
gineo aut fusco; radio et radice ferrugineis aut
fuscis; squamula fusca aut nigra, rarissime ferru-
ginea; areola quinqueangulari. Pedes nigri aut
nigro-fusci; antici iemoribus subtus apice ferru-
gineis aat piceostramineis, rarissime totis nigris
I
FAM. I, SECT. IV. 257
aut latere inferno toto plceostraniineo, tibiis sub-
tus ferrugineis aut piceostramineis, tarsis ferrugi-
neis supra interdum fuscescentibus; niedii ple-
rumque latere interno tibiarum, interdum etiani
tarsis et femorum geniculo, ferrugineis; postici
plerumque tibiis ante basin, rarius latere interno
toto, fuscoferrugineis. Abdomen segmentis 2 et 3
subtiliter punctis, subopacis, interdum fuscis aut
margine summo subcastaneis, 2rarissime toto ni-
grobadio; sequentibus nitidioribus, 6 et 7 macula
dorsali alba, rarissime quoque 5 macula aut puncto
dorsali albo. '
IndrvUua pluria e Silesia Fennia et Italia
accepi.
Synonyma:
Ichn. computatorius Miill. Prodr. n. 1769.
„ Gravenh. Pedemont. n. 28.
Nota:
De confusione hujus speciei cum Ichneumone
molitorio aliisque conferas synonyma mixta ad
speciem sequentem et lineas ultimas notae ad
Ichn. saturatorium et quaesitorium. — Caete-
rum autem individua variant, abdomine aliis paulo
crassiore aliis paulo angustiore, antennis his paulo
brevioribus et crassioribus, illis paulo longioribus
et gracilioribus.
Ichn. Eiirop. Pars I. 17
258 ;^«j^^^^^ . ^Hy)
A 87. I. MOLITORIUS. ^
Aiitennarum et tibiarum annulo albo. m. f»
(mas orbitis oculorum frontalibus albis).
Statura et proportio partium oronino Ichneu-
monis confusoriL Mas diflPert a femina antennis
pedibusque gracilioribus, abdomine minus convexo
paululumque angustiore.
Longitudo 4% — 6% linearum. Caput maris
orbitis oculorum frontalibus albis. Antennae
maris articulis 9 — 16 albis, subtus puncto fusco;
feminae articulis 7 — 15, vel eorum plurimis, albis,
subtus dilutecroceis aut puncto fusco. Thorax
maris interdum puncto albo infra alas. Scutellum
album. ^Za^ fumatohyalinae, rarius sllaceo-hya-
linae; stigmate rufo, in femina rarius fusco; radio
et squamula fuscis; radice rufescente, rarius fusca;
areola quinqueangulari. Pedes femoribus anticis
plerumque apice ferrugineo aut exalbo; tibiis
albis aut flavoalbis, basi summa nigra aut nigro-
fusca, apice nigro, anticis interdum apice ferru-
gineo et rarius in mare latere interno toto albo;
tarsis anticis aut anterioribus ferrugineis, interdum
supra fuscis, feminae rarius omnibus rufis, posti-
cis apice articulorum nigro. Abdomen feminae
segmentis 2 et 3 subopacis; 2 interdum ferrugi-
neonebuloso aut toto nigrobadio; sequentibus ni-
tidioribus, rarius subpurpurascentibus; plerum-
^ue 6 et 7 macula dorsali alba, rarius quoque
5 puncto albido, rarissime tantum^ 7 puncto dor-
FAM. I, SECT. IV. 259
sali albo; maris segmenlis nitidioribus quam femi-
nae; macula dorsali segmenti 7, interduni etiam
puncto minuto marginali segmenti 6, albis.
Murem unum a Slilljried cepit prope Hirsch-
bejg, alterum \idi in museo Comitis de Hoff'
mannsegg. — Feminae quaedam in Silesia Lusatia
Volhynia Anglia et Fennia captae, mecum com-
municatae sunt.
S y n o n y m a g e n u i n a :
Ichn. molitorius Linn. Faun. n. 1587. — Syst.
XII, p. 931, n. 10.
„ Fuessl. Helv. p. 49, n. 941; habitat vere in
floribus haud raro.
,. Miill. Prodr. n. 1768.
„ Christ p. 348, tab. 35, fig. 6.
„ AValckenaer p. 49, n. 2.
„ Latreille Crust XIII, p. 185, n. 24.
Crypturus molitorius Lamarck p. 141, n. 2.
Synonyma raixta:
Multi auctores trium varietatum hujus speciei
mentionem faciunt, nempe 1) abdominis apice et
tibiarum basi albis; 2) abdomine pedibusque totis
atris; 3) tibiis nigris, abdominis apice albo. Hae
varietates autem sunt species peculiares, et qui-
dem var. 1 verus Ichn, molitorius Linn., var. 2
Ichneum. funereus aut lugens; var. 3 Ichneum.
computatorius :
17^
260 I n H N E U M O N
Huc adhibendi sunt:
Ichn. molitorius Fabr. Syst. p. 329, n. 12. — Spec.
p. 422, n. 12. — Ent. p. 133, n. 3. —
Piez. p. 66y n. 5.
„ Villers p. 137, n. 10; prope Lugdunum.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2676, n. 10.
„ Rossi p. 58, n. 745.
„ Olivier p. 167, n. 15.
„ Cederhielm p. 155, n. 476.
„ Trentep. Revis. pag. 17, n. 3; in Iside 1826
p. 64, n. 3.
Nonnulli auctores, v. c. Panzer in Revisione
p. 60, individua abdominis apice concolore niares
esse individuorum abdominis apice albomaculato,
putaverunt, sed natura hanc opinionemhaud pro-
bavit. Illiger, ad Rossi Ichn. n. 745, jam monuit,
plures species sub Ichneum. molitorio confundi;
et forsan omnes hujus familiae species nigrae, an-
nulo antennarum et scutello albis, abdominis apice
albomaculato aut concolore, quales sunt Ichneum,
pistoriuSy nigritarius , leucomelas , funereus , lu-
gens , personatus , quaesitorius , ferreus, satura-
torius, pro varietatibus Ichneumonis molitorii
habitae suut.
Schrank in FuessL Magaz. I, p. 292, n. 706
jam putavit, Ichn. deliratorium, edictorium et
comitatorem cum Ichneumone molitorio conjun-
gendos esse; harumque varietatum arbitrariaruni
numerum valde adhuc auxit in Fauna Roica, sub
n. 2072, uulLi coloris antennarum et scutelli
FAM. I, SECl. IN. 261
habita ratlone. Llceat, has Schrankli varietates
Iclineumonis molitorii accuratius hic recensere:
a) Antennis albo-annulatis, orbitis oculoruni
interiiis albis. (Noster Jc/in. pistorius). Auctor
ad hanc varietateni citat Ichn. molitorium Fabr.
Spec. I, p. 422, n. 12; sed Fabricius, nec loco
allegato nec in operibus recentioribus, hanc spe-
cieni orbitis oculoruni intcrnis albis descripsit.
b) Facie, scutello, basi tibiaruni posticarum et
tarsorum posticorum, punctis duobus ante alas,
albis; antennis totis nigris. (Noster Ichn. delira-
torius). — Schrank ad hanc varictatem citat Ichn.
deliratorium Axistv. n. 706, el Ic/in.Jabricatorium
Miill. Prodr. n. 1790; sed hic Miilleri Ichneumoii
» thorace est immaculato et variat major totus ater,
» solo scutello tibiisque albis,c( quod ad hanc
varietatem haud quadrat.
c) Totus niger; pedibus postlcis nigris; annulo
antennarum scutelloque albis. (Nostri Ichneum.
funerei varietates tibiis posticis obscurioribus).
d) Totus niger, pedibus posticis scutelloque
nigris, antennis alboannulatis. (Nostri Icfineum.
comitatoris et nigritarii varietates pedibus posti-
cis totis nigris).
e) Niger; antennarum annulo, scutello, abdo-
minis apice, tibiarumque basi, albis. (Genuinus
Ichn. molitorius).
f) Niger; scutello flavo, antennarum annulo
albo, tibiis posticis basi obscurotestudineis. (Nostri
Ichneumonis funerei varietates tibiis posticis basi
lerruglneis).
262 ICHNEUMON
g) Niger; scutello, llneola ante alas, altera-
que infra alas, albis; tibiis anterioribus pallide
testudineis, lateribus abdominis subtestudineis. —
Citatur Ichn, edictorius Austr. n. 709, et Linn.
Faun. n. 1596; dubito autem, num Ichn. edicto-
rius Linn. huc referri possit, describitur enim
»tibiis omnibus, uti et palmis in primis pedibus,
»albis,« coloris testudinei laterum abdominis
autem nulla fit mentio.
h) Niger; antennis et thorace nigris, scutello
albo; pedibus ferrugineis, tibiis posticis nigris
annulo albo. (Noster Ichneumon vespertinus).
i) Totus niger, scutello nigro; antennarura
tibiarumque annulo albo. (Forsan femina nostri
Ichneumonis pallifrontis),
Nota:
Cum haec species et Ichneum. confusoriuSylSim
statura et proportione partium, quam colore et
picturis (exceptis segmentis 2 et 3), omnino inter
se congruant, in utraque specie autem individua
occurrant segmentis £ et 3 fuscis et fuscocastaneis,
quae ergo medium tenent inter molitorium et con-*
fusorium^ in eo eram ut ambas species in unam
conjunxissem; sed decolorationem illam segmento-
rum statui cuidam morboso, et elaborationi imper-
fectae humorum colorantium, imputare malo, qui
autem nullo modo rationes praebere possunt spe-
cies duas in unam conjungendi. Conferas attamen
quae in nota ad Ichneum. gracilicornem monebo.
FA31. J, SKCT. IV. 263
Indlviduoruni, in Museo Fabriciano asservalo-
rum, nulluni genuino Ichn. niolilorio respondel;
sed quod Trenlepolil (1. c.) pro tali descripsit,
feniina esse videtur Ichn. dcliratorii; varietates
auteni 1. c. descriptae vel ad Junereum vel ad
higenteni adliiberi possunt.
264 ICHNEUMON
S E C T I O V.
Scutello pallido aut pallidenotato ; dbdomine
tricolore.
Abdominis colores sunt niger rufus et albus seu
flavus, ita quidem ut segmenta £ et 3, rarius pau-
ciora (in Ichn. amatorio), aut plura (in Ichn,
deceptore et octoguttato) ^ rufa, sequentia nigra,
ultinia dorso albo- aut flavo-marginata vel macu-
lata sint. Rarius segmenta rufa colore flavo mixta
sunt vel tota flava evadunt, interdum vel nigro-
maculata sunt {Ichn. ornatorio et (^adatorio) vel
flavo - marginata (^lchn, ambulatorio et labora-
torio). Ichn. flauolimbati segmenta ultima tota
nigra sunt.
Scutelluni, plerumque totum albidum aut fla-
vescens, nonnunquam solo apice albet (e. g. Ichn.
octoguttato). — Ichn. stramentarius et termina-
torius, segmentis 2 et 3 flavis aut testaceis, ad
sectionem 6 spectant. Ichn. uniguttati var. abdo-
minis apice fere toto nigro, ad sectionem 8.
In sectione 4 species nonnullae (Ichn. salica-
torius, moUtoriuSy computatorius elflavostigma),
abdomine tricolore variant, in sectione 6, Ichn.
occisorius, in sectione 1 , Ichn. equitatorius, inde-
que propius ad hanc quintam sectionem accedunt.
FAW. I, SECT. V. 265
87b. L DIDYMUS. ii.
Maculls tluabus sep;nicntl secunJI, tlblls tar-
sls(|ue, rufis; llncolls duabus ad alarum radi-
cem, annuloque antennarum, albis. f.
Statiira et proportio partiuni omniiio Ichn.
computatorii et melanobati ; pictiira thoracis et
abdominls ab utroque differt.
Longitudo fere 8 linearum. Caput palpis et
mandibulls ferrugineis; orbitis oculoruni frontali-
bus rufis. j4ntennae articulo 9 albo, subtus fusco;
10 — 16albis, subtus sordidis; 17 — 19 albis, sub-
tus fuscis; sequentibus subtus ferrugineis. Tho^
rax margine supero colli et lineola ante alas
testaceis, liueola flava infra alas. Scutelhun fla-
vum. j4lae fumato - hyalinae, stigmate dilule-
rufo, radio et radice ferruglneis, squamula fusca.
Pedes femoribus anticis apice rufo; tibiis rufis,
posterloribus apice nigro; tarsis rufis, posticis
apice articuh)rum nigro. jihdomen segmento 2
marglne summo <it maculls duabus dorsalibus irre-
gularibus rufocastaneis; segmentis 6 et 7 macula
dorsali stramineo-alba.
Indi\ iduum fennicum unicum Sahlbeig mihi
transmisit.
266 I C H N E U 31 O N
88. I. MELANOBATUS. n. ./
Segmentis 2 et 3 rufis; aimulo anlennaruni
albo. f.
Statura et proportio partiiim omnino femi-
narum majorum speciei sequentis, magnitudine
autem insigniore.
Longitudo 7^^ linearum. Antennae articulis
10 — 17 supra albis. Thorax puncto albo infra
alas. Scutellum album. Alae fumatohyalinae,
stigmate rufo, radice radio et squamula fusconigris.
Pedes nigri ; antici tibiis tarsisque subtus strami-
neis, femoribus subtus apice sordidestramineis;
medii tibiis tarsisque subtus obscuroferrugineis.
Abdomen segmentis £ et 3 rufis, 6 et 7 linea lon-
gitudinali alba.
Individuum unicum austriacum Besser mihi
misit.
\/89. I. EXTENSORIUS.
Annulo antennarum albo; segmentis 2 et 3
rulis; liblis ru(is, posticis apice nigro. m. 1.
(uias femoribus anterioribus rufis).^ -.y vi^^rt^r
M a s-':
Statura longiore et graciliore quam femina.
Longitudo 5 — 5% linearum. Antennae seta-
ceae, corporis dimidii longitudine, apice incurvae
aut invohitae; articulis 8 — 16, vel eorum pluri-
mis,supra etlateribus albis. Thorax puncto albido
FA3I. I, SECT. V. 267
infra alas. Scutellum flavoalbum. Alae silaceo-
hyalinae, stigniate fnlvo, radio radice et squanuila
fuscis; areola quinqueangulari. Pcdes niediocres
aut subcrassiusculi, plerunique paulo graciliores
quani feniinae, rufi, coxis et trochanteribus nigris;
postici femoribus et tibiarum apice nigris, tarsis
nigricantibus. Ahdomen capite thoraceque lon-
gius, thoracisque circiter latitudine; segmentis
£ et 3 rufis, 3 interdum marginc nigro, 4 — 7 ma-
cula media marginali alba.
F e m i n a :
Statura breviore et crassiore a mare differt.
Longitudo 3% — 6 linearum. Caput inter-
dum orbitis oculorum internis subflavicantibus aut
rubricosis, distinctioribus vel obsoletioribus. An-
tennae corporis diraidii longitudine, apice incur-
vae aut involutae; articulis 8 — 17, vel phirimis
eorum, albis subtus rufis aut fuscis, sequentibus
rarius fuscoferrugineis. Thorax interdum puncto
albo infra alas, rarissime puncto albo ante alas.
Scutellum album. Alae silaceo-hyalinae, stig-
mate diluterufoj radio fusco; radice et squamula
fuscis, rarius ferrugineis aut dilute rufis. Pedes
coxis et trochanteribus nigris; femoribus nigris,
anterioribus inferne vel totis vel apice rufis, mediis
rarissime totis nigris, posticis interdum summa basi
rufa; tibiis rufis, anticis dilutioribus, mediis in-
terdum apice nigro, posticis semperapice, inter-
dum ad medium usque, nigris, rarius sublus flavi-
cantibus, rarissime tibiis omnibus sublus flavican-
268 ICHNEUiVION
tibus; tarsis rufis, posterioribus seu posticis sae-
pius fuscescentibus aut nigris. Ahdomen ovatuni
aut oblongoovatum, capitis thoracisque latitudine
et longitudine, vel paulo longius, apice acutum;
segmento primo nigro, rarius antice vel toto rufo
vel macula rufa; segmentis 2 et 3 rufis, rarius
croceis aut margine segmenti 3 nigricante; 4 ple-
rumque toto nigro, rarissime vel puncto dorsali
albo, vel puncto laterali rufo, vel lateribus rufes-
centibus; 5 nigro, interdum puncto alboj 6 et 7
iiigris, macula dorsali alba majore minoreve.
Nees ab Esenbeck par hujus speciei^ mense
Martio, in copula prehendit; femina erat varietas
illa, quam in Uebers. sub nomine Ichneum. i^exa-
torii pro specie peculiari habui. — Mares plures
dc^^ejjd^n autumno, socialiter sub corticequer-
cus latentes^ legit; ipse quoqu"e nonnullos prope
Helmstadium sub cortice quercus legi; quosdam
e Silesia Toscana Fennia et Tauria accepi. —
Feminae, maribus multo frequentiores, e plu-
ribus Germaniae Italiae Galliae regionibus, nec
non e Volhynia Tauria et Anglia (circa Netley
lectae) mecum communicatae sunt; hyemant sub
iiiuscis_et sub^ortice arborum socialiter, teste de
Heyden, qui eas in his latebris legit; ipse plures
aestate in umbellatis cepi.
Varietates feminae:
1. Antennis subannulatis. — Longitudo 4%
linearum. Antennae nigrae, articulis 12 et 13
FAM. I, SECT. V. 269
supra exalbidls. — Caetera sicut iu plurimis femi-
nis genuiuis.
Feniinam unicam Bonellio debeo.
2. Antennis suhtricolorihus. — Longitudo
4 — 4 /, linearuni. — Antennac articulis 1 et 2 ni-
gris, interdum subtus ferrugiueis, 3 — 9 ferrugineis
basi nigris, 10 — 14 albis subtus rufis, sequenti-
bus fuscis. Femora antica tota rufa, media interne
rufa, postica basi summa rufa. — Caetera sicut in
feminis genuinis plurimis.
Unicum individuum cepit 3I(ingcr prope
JVarmbrunn, alierum Jennicum Sahlberg trans-
misit.
3. Segmento quarto lateribus rufis. — Fe-
mora anteriora vel tota, vel latere interno, vel
solo apice, rufa. Segmentum quartum lateribus,
interdum etiam basi summa, rufescenlibus. —
Caetera sicut in plurimis feniinis genuinis.
Duo individua a Stilljried prope Hirschberg
cepit, tertium, austriacum, Besser transmisit.
4. Femnrihus anticis totis riifis. — Longitudo
4 linearum. Caput mandibularum medio et clypei
fascia badiis. Thorax puncto albo infra alas. Alae
stigmate et radio fuscis, radice et squamula nigris,
hac puncto albo. Femora antica tota, media apice
ruia. Ahdomen segmento 1 apice rufo, 2 et 3 rufis,
4 et 5 margiue lato albo, 6 et 7 macula magna dor-
sali alba. — Caetera sicut in feminis genuinis.
Unicum individuum prope Vratislaviam cepi.
270 I C H N E U M O N
Quaedam alia individua, longitudine 4 — 5
linearum; antennarum articulis 4 — 15 interdura
subtus ferrugineis, sensim dilutioribus; femoribus
anticis totis, mediis inferne, posticis basi summa,
rufis; it/6z7^ posticis interdum subtus subflavicanti-
bus; segmento tertio interdum fere toto nigro;
caeteris autem cum feminis genuinis congruentia,
cepi prope Helmstadium , flores Petroselini fre-
quentantia j unum Besser e Volhynia mecum cora-
municavit.
5. Femorihus omnihus rufis. — Interdum fe-
morum posticorum geniculo nigro, aut femoribus
mediis ante basin subfuscescentibus. Segmentum
tertium interdum margine summo nigro, rarius ni-
grofuscum lateribus badiis; quartum rarius basi
summa et lateribus rufis. — Caetera sicut in femi-
nis plurimis genuinis.
Quaedam individua accepi eSilesia^ Volhynia,
Tauria, Anglia (circa Netley lecta); nonnulla
ipse in umbellatis prope Cudomm et Gottingam
prehendi.
6. Femorihus omnihus rufis; se^mento tertio
hasini^ro. — Statura et proportio partium om-
nino Ichneumonis sarcitorii et individuorum quo-
rundam, abdomine magis contracto, extensorii;
inter ambas species, etiam colore pedum et seg-
mentorum intermediorum, haec varietas medium
tenet. — Thorax puncto albo infra alas. Coxae
posticae apice rufo. Femora postica geniculo
FAM. I, SECT. V. 271
nigro. Abdomen segmentls 2 et 3 rufis, 3 basi
sunima nigrlcante, 5 macula transversali marginali
alba, 6et7dorso albo. — Caetera sicut in pluri-
niis feminis genuinis.
Feminas duas a Steven e Tauria mihi trans-
misit.
Synonyma genuina:
Ichn. extensorius Gravenh. Pedemont. n. 29.
Ichn. vexatorius et lusorius Gravenh. Uebers.
n. 3733 et 3734.
Ichn. extensorius mas Illigeri in nota ad Rossii
Faun. II, p. 67, n. 742.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 227, n. 44.
Synonyma mixta et ambigua:
Ichn extensorius Linii. Fauua n. 1581. — Syst.
XII, pag. 930, n. 4. — Pedibus luteis
a nostro differt, cui color pedum (tibia-
rum) idem est ac segmenti 2 et 3; Ibrsan
ad Ichn. confusorium aut terminatorium
adhibendus. Linneus etiam duas species
confudisse vldetur, dicit enim in dia-
guose »ultimis segmentis apice albis, «
in descriptione autem » segmento 2 et 3
ferrugineo, reliquis immaculatis. — Idem
monendum est de Ichneumonibus22ei25
Actor. Suec. anui 1736 p. 126.
„ Stroem in Trond. Selsk. Skr. III, pag. 418,
n. 42, et in translat. germ. p. 376, n. 42.
— In diagnose quidem dicitur »segmen-
272 ICHNEUMON
tis ultimis apice albidis,« in descriptione
satis ampla autem hujus coloris nulla fit
inentio. Descriptio quadrat ad nostrum
Ichn. culpatorium.
Ichn. extensorius Miiller Prodr. pag. 152, n. 1766.
— Auctor de pedum colore omnino
tacet.
„ Schrank Austr. n. 698, et
„ Villers p. 135, n. 4. — Auctores diagnosin
et descriptionem Linnei susceperunt,
praetereaque addunt »variat antennis
ante annulum album rufis,» manifesto
ergo Ichn. raptorium cum extensorio
confuderunt. Ex adnotatione amborum
auctorum, »in mare segmenta duo ultima
abdominis albomaculata « sunt, quod
autem nec cum observatione Illigeri (in
Rossii Fauna II, pag. 57, n. 742), necj
cum descriptione a me jam edita, con-l
gruit.
„ Gm. ed. Linn. p. 2675, n. 4; diagnosin Lin-
neanam recepit, descriptionem omisit.
„ Rossi Fauna n. 742. — Descriptio nimis bre-j
vis me in dubio relinquit de speciei iden-j
titate.
„ Christ pag. 346 — est noster Ichneum,
confusorius.
„ Borowski p. 32, n. 2, tab. 57, A. fig. 2. — \
Icon mutuata est e SchaefFeri Icon. t. 61,
fig. 7, quae ad nostrum Ichn. ornatO'
rium referri debet.
FAM. I, SECT. V. 275
Ichn. extensorius Ollvier pag. 169, n. 4. — De
colore pedum nihil dicitur. Varietas
autem, »anteniiis a basi usque ad annii-
lum album ferrugineis,« ad Ichneumo-
nem raptorium redigenda est.
„ Fabr. Syst. pag. 327, n. 4. — Piez. pag. 6Q,
n. 12. — Diagnosis Linneana recepta
est, descriptio omnino omissa; inde spe-
cies ambigua. Individua tamen, in museo
Fabriciano asservata, penitus huic spe-
ciei respondent, de quibus conferas Tren-
tepohlium 1. c.
„ Panzer Fauna, fasc. 19, tab. 17. — Secun-
dum verba ipsa auctoris ad Schaeff. lcon.
pag. 60, n. 1 et 2, et in Revis. pag. 61,
icon illa haud ad Ichn. extensorium, sed
ad Ichn. grossorium adhibenda est.
„ Latreille Crust. XIII, p. 186 (de antennis et
pedibus auctor tacet).
„ Cederhlelm p. 156, n. 479. — Descriptio
nimis brevis est.
„ Walckenaer p. 50, n. 7 — idem.
„ Thunb. Ichii. 67, ad varietatem quintam
nostrae speciei referri potest.
Ichn. motatorius Olivier p. 168, n. 19 — ad varie-
tatem quartam feminarum nostri Ichn,
extensorii adhibendus esse videtur.
Ichn. raptorius Rossi n. 741 varietas, abdominis
segmentis duobus ferrugineis, forsan ad
nostrum extensorium pertinet. Porro:
„ Thunb. Ichn. 68.
Ichn. Europ. Pars I. 18
274 ICHNEUMON
Ichn. raptoriiis Schraiik Aiistr. n. 696, et
„ Olivier p. 164, n. 2, nec non
„ Schrank Boica n. 2076 (excepta varietate )5,
qiiac ad Ichn. raptorium nostrum qiia-
drat) ad nostrum extensorium referri
possunt.
„ Trentepohl in Iside 18£6, pag. 228, n. 45,
var. a\ forsan quoque var. i, quae tamen
eodem jure ad Ichn. bilunulatum adhi-
beri potest. (De genuino Ichn. raptorio
Trentep. conferas notara ad nostrum
raptorium^.
„ Latreille Crust. XIII, p. 186, n. 30.
Ichn, Geoffroy p. 342, n. 49, quem Fourcroy, in
Ent. Par. p. 410, n. 50; Ichn. tripuncta-
tum appellavit, a plurimis auctoribus ad
Ichneum. raptorium, ab IUigero autem
(in Rossi Fauna II, pag. 6Q et 57) ad
Ichn. extensorium adhibetur; rectius
forsan ad hunc referri deberet, cum
Geoffroy coloris rufl baseos antennarum,
raptorium distinguentis, nullam faciat
mentionem.
Ichn. Schaefferi Ic. tab. 43, fig. 1 et 2 multi aucto-
res ad Ichneum. extensorium citant;
a nostro extensorio autem discrepat ille,
segmentis ultimis haud albomaculatis
sed albomarginatis. Eandem Schaefferi
iconem citat Schrank, in Fauna Boica,
?id Ichn. pictum (nostrum cadatorium),
yillers interrogative ad ambulatorium.
FAM. I, SKCT. V. 275
quibus auleni nuilto niinus respondere
videtur.
Ichn. SchaefYeri Icon. tab. 61, fig. 4, quem Miil-
ler, in Prodr. cl Schrauk, in Fauua Boica,
ad Ichn. cxtensorium , Panzer autem ad
Ichn. sarcitorium, adhibuerunt, melius
ad nostrum Ichn. extcnsorium marem
quadraret, si segmenta quatuor ultima
haud albomargluata, se<l albomacuhita,
esseut; potius ad nostrum Ichn. vadato-
rium adliibendus esse vidctur. Errant
autem Gmeliu et Olivier, qui huuc
SchaefTeri Ichneumonem ad saturato^
rium citant.
Sphex annularis Poda M. graec. p. 107, n. 4 for-
san huc pertinet.
Nota:
E descriptione edita hujus speciei ejusque
varietatum, iuiprimis leminarum, apparet, pictu-
ras earum satis variablles esse; sed etiam statura
et proportio parlium in individuis nonuullis variat:
Quaednm indi\idua, cum speciei gcnuinae, tuni
varietatis quartae, a reliquis statura angustiore
difrerunt', alia abdominis apice angustiore; sunt
etiam quae abdomine paulo breviore a reliquis
(liscrepant. Varietas secunda, nec non quaedam
individua varietatis quintae, antennis gracilioribus
dibtinguuuturi contra autem, antenuis brevioribus
et crassioribus nonnulla speciei genuinae individua
conspicua sunt. Sed omnes hae difTerentiae vel
276 ICHNEUMON
admodum laeves sunt, vel sensim sensimque in
serie individuorum transmutantur, et nullo modo
characteres suppeditare possunt, individua hujus
speciei in plures species separandi. — De affuii-
tate hujus speciei cum plurimis proxime sequen-
tium, conferas notam ad Ichneumonem gracilicor'
nem (n. 98).
90. I. CONFUSORIUS,
J " ......
A Segmentis 2 et 3 rufis, tlbiis flavis apice ob-
»( I scuro, antennarum annulo albo. f.
'W^^ Statura et proportio partium feminarum spe-
iei praecedentis.
* Longitudo 4: — Tlinearum. Capwf rarius palpis
et mandibulis rufis; saepius orbitis oculorum in-
ternis rubricosis, rarius rufis. Antennae vix di-
midii corporis longitudine, apice involutae; arti-
culis 8 — 16, vel eorum plurimis, albis, subtus
rufis aut fuscis. Thorax gibbulus, rarissime
puncto albo infra alas. Scutellum album. Alae
silaceohyalinae, stigmate rufo aut dilutecroceo,
radio et radice rufis autfuscis, squamula rufa aut
ferruginea aut fusca, areola quinqueangulari. Pe-
des femoribus anticis rarissime totis rufis, puncto
fusco basali, plerumque nigris apice rufo, mediis
nigris apice rufo, posticis nigris interdum basi
rufa; tibiis anticis flavis aut albidis, apice et latere
interno rufis aut dilutecroceis, mediis flavis, subtus
rufis aut dihite croceis, apiee rufo aut fuscescente,
^\
FAM, I, SfiCT. Y. £77
posticis flavis, rariiis cum colore riifo submixtis,
basi sumraa rufa aut fusca, apice fusco aut nigro
interdum rufomarginato; tarsis rufis, posticis rarius
nigris aut apice articulorum nigro. Abdomen ova-
tum, capitis thoracisque longitudine et latitudine;
segmentis 2 et 3 rufis, rarius dilutecroceis, raris-
sime dorso flavicante; 5 rarius toto nigro, plerum-
que macula aut puncto, majore minoreve, albo;
6 et 7 macula alba.
Femiiias plures, passim in Silesia, nec non
circa Niesky, Sickershausen^ Trajectum ad Moe-
num, Netley et in Italia, captas, accepi; ipse
unum individuum prehendi in fruteto prope Cudo-
vam mense Augusto.
Varietates:
1. Tiliis flavorufescentibus y posticis apice
nigro. — Haec varietas intermedla est inter Ich-
neumonem confusorium et extensorium ambasque
species jungere videtur; saepe occurrit cum specie
genuina, praesertim in Anglia,
2. Antennis tricoloribus. — Antennae paulo
breviores et crassiores quam in reliquis individuis;
articulo 1 nigro, articulis 2 — 8 diluterufis, 9 — 13
albis, sequentibus fuscis subtus ferrugineis. Fe"
mora anteriora subtus et apice stramineoferrugi-
neis. Caetera sicut in plurimis individuis ge-
nuinis.
Unam feminam Besser e Volhynia niecum
communicavit.
278 ICHNEUMON
S y n o n y ni a :
Ichn. confusor Gravenh. Pedemont., n. 30.
„ Geoffroy II, p. 343, u. 49 var. B. (species
genuina et var. A. ad Ichn, extensorium
spectant).
Ichn, raptorius WWevs p. 135, n. 2 varietas »femo-
»ribus omnibus nigris, tibiis basi albis
))apice nigris.tt
Ichn, extensorius Christ p. 346.
Nota:
Secundum observationem (in literis mecum
communlcatam) Neesii ab Esenbeck, cui haec
species etiam nomen receptum debet, os ejus om-
nino cum ore Ichneumonis luctatorii congruit,
quem ergo conferas.
De affinitate hujus speciei cum Ichn. molitorio,
vide notam ad molitorium (n. 87); de affmitate
ejus cum speciebus nonnullis aliis plura in nota
ad Ichneumonem gracilicornem (n. 98) monebo.
91. I. SILACEUS. n.
Segmentis 2 et Ssilaceis; pedibus rufis, coxis
et trochanteribus nec non femoribus postlcis
nigiis, tlbiis flavicantlbus ; antennarum annulo
albo. f.
Statura et proportio partium praecedentis;
antennis vix paulo gracilioribus.
FAM. 1, SECT. V. 279
Longitudo 4 — 5 linearum. Antennae artl-
culis 1 — 7 subtus obscuroferrugineis; 9 — 14, iu-
terdum etiam 8, albis, subtus interdum rufis.
Alae fumatohyalinae, stigmate rufo, radio radice
et squamula fuscis. Scutellum album. Pedes
coxis et trochanteribus nigris; femoribus rufis,
posticis a medio apiceni usque nigris; tibiis flavi-
cantibus, anterioribus subtus et apice rufis, posticis
apice nigro; tarsis rufis, posticis apice fusco. Ab"
domen segmentis 2 et 3 dilute rufis, apicem versus
flavis; 4 puncto albo; 5 et 6 macula alba.
Unum individuum cepi , una cum Ichn. eopten-
soril varietate quinta, in flore Pastinacae sativae
-pro^e Helmstadium ; alterum, jiioipe JVarmbrunn
captum, Manger mecum communicavit.
Nota:
Conferas notam ad Ichn. n. 98.
92. I. AMMONIUS.
Antcnnls trlcolovlhiis ; scgmcntls 2 et 3 tlLIis-
quc rulis; scgmcntis 6 «-'t 7 puncto dorsali
albo. m. f.
Statura et proportio partium Ichneumonis ex^
tensorii; mas ano paulo obtusiore.
Longitudo 5 linearum; mas interdum paulo
longior. Caput orbitis oculorum iiiternis sangui-
neis. Antennae articulis 1 — 7 feminae rufoferru-
gineis; maris 1 toto nigro, 2 — 7 fuscoferrugineis
280 ICHNEUMON
sensim dilutioribus; 7 — 13 vel 8 — ISalbis, sub-
tus dilutecioceis; sequentibus fuscis. Thorax
niaris interdum punctis duobus albis ad radicem
alarum, vel unico obsoleto infra alas. Scutellum
album. Alae silaceo-hyalinae, stigmate radio
et radice rufis, squaraula sordide straminea aut
rufoferruginea. Pedes femoribus apice rufis, posti-
cis maris totis nigris; tibiis anterioribus feminae
apice rufoferrugineis, posticis maris rufis apice
nigro subtus interdum subflavicantibus, feminae
rufis medio subflavicante apice fusco; tarsis rufis.
Abdomen segmentis £ et 3 rufis, 6 et 7 puncto
dorsali albo.
Feminam et quosdam mares Manger circa
Warmbrunn cepit; quidam mares etiam circa Vra-
tislaviam capti sunt,
Varietas:
1. Femoribus totis rufis ; antennis bicolori-
bus. f. — Statura etc. speciei genuinae; pedibus
forsan paulo crassioribus. — Longitudo V/^ linea-
rum. Caput orbitis oculorum occipitalibus puncto
albo. Antennae nigrae; articulis 13 — 16 supra
albis, sequentibus subtus ferrugineis. Scutellum
album. Alae fumatohyalinae, stigmate fusco-
piceo, radio fusco, radice picea, squamula nigra;
areola subquinqueangulari subirregulari. Pedes
rufi; coxis et trochanteribus nigris, tarsis posticis
fuscescentibus. Abdomen segmentis 2 et 3 badiis,
4 macula laterali badia, 6 et 7 macula transver-
sali alba.
FAM. I, SECT. V. £81
Feminam unicam pedemontanam Bonelli mihi
transmisit,
S y n o n y m a :
Jchn. ammonius Gravenh. Pcdemont., n. 31.
Nota:
Dubius adhuc sum, num varietas descripta huc
pertineat.
De affinitate hujus speciei cum aliis vide no-
tam ad lchn. gracilicornem , n. 98.
93. I. STRAMENTARIUS.
Segmcntis 2 et 3 tibiisqiie flavis, his apice
obscuroj annulo antennanim albo. f.
Statura et proportio partium omnino Ichn,
confusorii.
Longitudo 6 — 7% linearum. C<7pa^ interdum
orbitis oculorum internis flavicantibus aut obsolete
sanguineis. j4 ntennae avticnVis S — 16, vel eorum
plurimis, albis aut flavicantibus,subtus vel sordide-
stramineis vel rufis vel fuscoferrugineis. Thoraos
interdum lineola infra scutelluni, rarius quoque
punctis duobus ad radicem alarum, albidis aut
flavis. ^S^cuf^/ZMm flavum aut albidum. j4 lae sWa.-
ceohyalinae; stigmate dihitecroceo; radio et radice
rufis aut ferrugineis; squamula rufa aut fusca.
Pedes femoribus anterioribus apice ferrugineo aut
sordide stramineo; tibiis flavis, anterioribus ple-
282 ICHISKUMOJS
runique apice rufo, niediis interdum apice nigro,
posticis apice nigro basi interdum ferruginea;
tarsis rufis aut ferrugineis, posticis plerumque
apice articulorum nigro. Ahdomen segmentis 2
et 3 flavis; 5, 6 et 7 puncto dorsali flavo.
Unum individuum cepi mense Junio prope Bar-
terodam in umbellatis; quaedam alia e Silesia
Gallia et Italia mecum communicata sunt.
Synonyma :
Ichn. stramentarius Gravenh. Pedemont. , n. 32.
Nota:
De affinitate hujus speciei cum quibusdam aliis
conferas notam ad Ichn, gracilicornem ^ n. 98.
94. I. TERMINATORIUS. Zi^ni
Segmentls 2 et 3 flavostramineis , inclsura ni-
gra; tibiis flavostramineis apice obscuro; an-j
nulo antennarum albo. f.
Statura et proportio partium omnino Ichneu^
monis confusorii.
Longitudo 6 — 6% linearum. Caput palpii
plerumque apice ferrugineis, mandibulis interdui
rufls, orbitis oculorum frontalibus ferrugineis aul
flavicantibus tenuissimis. Antennae articulis 9-
16, vel eorum plurimis, sordide albis, subtus ferrn-
gineis. Scutellum flavostramineum. Alae silaceo-
hyalinae, stigmate et radio dilute croceis, radic(
straminea, squamula rufa. Pedes femoribus an-
FAM. I, SECT. V. 283
terioribus apice dllute rufo aut ferrugineo, niediis
interdum fere totis nigris; tibiis flavis, interdum
ferrugineo mixtis, anterioribus apice fulvo aut
ferriigineo, posticis apice nigroj tarsis ferrugineis
aut rufis aut flavicantibus. Ahdomen segmentis £
et 3 flavis aut dilute croceis, incisura media nigri-
cante; 5, 6 et 7 puncto dorsali flavo.
Feminam cepi die 3 Septembris in Angelica
sylvestri prope ]V'6lJelsgrund, Dahl unani cepit
prope Vindohonam in pinetis; quaedam alla in-
dividua ex aliis Silesiae locis, nec non e Gallia,
Jtalia et jinglia , mibi transmissa sunt.
Synonyma;
Ichn. terminatorius Gravenh. Pedemont. n. 33.
Ichn, Geoffroill, p. 344, n. 52 varietas segmen-
tis ultimis flavomaculatis (species ge-
nuina absque maculis est, nec huc per-
tinet).
Nota:
Errant Villers et Schrank (in Ins. Austr.), qui
allegatum illum Geoffroyi lchneumonem ad Ichn.
extensorium adhibent, nec enim species genuina
(segmentis ultimis immaculatis), nec varietas ejus,
ad nostrum terminatorium relata, Ichneumoni
extensorio respondent.
Confcras caeterum quae, sub synonymis mixtis
Ichn. extensorii , ad Ichn. extensorium Linnei
monui, quaeque in nota ad lchn. gracilicorneni
proferam.
284: ICUJNKUMON
95. I. CERINTHIUS.
Segrnentis 2 et 3 flavis, incisura nigra; tibiis
flavis, apice obscuro ; annulo antennaruiu
albo. f.
Statura graciliore, antennis pedibusque lon-
gioribus et gracilioribus, a specie praecedente dif-
fert, cui colore et pictura prope accedit.
Longitudo 5 — 5^^ linearum. Caput orbitis
oculorum frontalibus obsoletissime sanguineis.
Antennae subgraciles, corpore dimidio paulo lon-
giores; articulis 11 — 16 albis, subtus dilute cro-
ceis. Scutellum album. Alae silaceohyalinae;
stigmate radio et radice diluterufis, squamula fusca.
Pedes femoribus anticis apice et fere toto latere
inferno rufis, mediis solo apicerufo; tibiis flavis,
anterioribus apice rufescente, posticis apice nigris;
tarsis diluterufis. Abdomen ovatum, capitis tho-
racisque latitudine et longitudine, vel paulo lon-
gius; segmentis 2 et 3 flavis incisura fusca, ulti-
mis duobus puncto dorsali flavo.
Individua duo pedemontana a Bonellio accepi.
Synonyma:
Ichn, cerinthius Gravenh. Pedemont. n. 34.
Nota:
Conferas notam ad Ichn. gracilicornem, n. 98.
FAM. I, SKCT. V. 285
96. I. CAEDATOR. n.
Antcnnls trlcolorihus ; macula faclall ct orMtis
oculorum ruhricosis; scguuntis 2 ct 3 ru(is,
ultlmis albonjarginutls; jiunprlbus antcrloribus
jtlbllsquc rufls. 1.
Statura et proportio partium feminae sequeii-
tis speciei; iraprimis ad ejus varietatem primam
propius accedit, sed antennis paulo brevioribus
et crassioribus differt.
Longitudo 4 — 4% linearum. Caput palpis
dilute rufis, clypeo interdum rubricoso; orbitis
oculorum internis et tuberculo faciali rubricosis,
interdum confluentibus, in altero individuo etiam
genis hoc colore imbutis. Antennae corpore dl-
midio breviores, apice involutae, articulis 1 — 14
rufis, 12 — 14 aut 11 — 14 supra vel subflaves-
centibus vel albicantibus; se(juentibus fuscis, sub-
tus ferrugineis, sensim obscurioribus, ullimis totis
fuscis. Thorax co\\'\ margine supero sordide ebo-
rino, puncto infra alas albo. Scutellum album.
u4lae fumatohyalinae, stigmate radio radice et
squamula rufis. Pedes fcmoribus anteriorihus
totis, posticis basi summa, rufisj tibiis rufis, posti-
cis apice nigro; tarsis rufis. Abdomen segmentis
2 et 3 rufis; 4 interdum marginealbo, 5 margine
albo, 6 et 7 supra totis albis.
Duo indivldua a Steven e Tauria misit, ter-
tlum, prope Sickershausen ct^Yiiwm, Nees ah Esen-
heck ; hoc minus est, capite magis rubricoso, an-
nulo albo antcnnarum distinctiore.
m^
286 ICHNEUMON
97. I. RAPTORIUS.:; *^^^
Antennis Iricoloribus; scgmcntis 2 et 3 ruCs,
5 — 7 macula dorsali alba, tibiis rufis» m. f. ^
Statura et proportio partium Ichn, extensorii ;
J^' abdomine maris attamen paulo breviore.
^^ ' Longitudo 4 — 6 linearum. Caput interdum
f.V^ orbitis oculorum internis rubricosis. Antennae
aliis paulo crassiores, aliis paulo graciliores, arti-
culis 1 et £ nigris, 3 — 8 — 10 rufis aut ferrugi-
neis; 9 — 15, vel eorum plurimis albidis, in mare
interdum dilute silaceis, subtus rufis aut ferrugi-
neis. Scutellum album aut flavescens. Alae sila-
ceo- aut subfuscescenti-hyalinae, stigmate dilute
rufo, radio et radice fuscis aut rufescentibus; squa-
mula ferruginea, rarius nigra aut straminea; areola
quinqueangulari. Pedes femoribus maris nigris,
anterioribus apice ferrugineis, feminae nigris, an-
terioribus, rarius solis anticis, apice ferrugineis
aut rufis, plerumque autem subtus totisrufis, posti-
cis rarissime basi rufa; tibiis rufis, rarissime ex-
terne flavicantibus, posticis plerumque, rarius
etiam mediis, apice nigro; tarsis rufis, posticis
feminae interdum vel totis vel articulorum apici-
bus nigris. Ahdomen maris longius quam feminae,
capitis thoracisque longitudine, vel paulo longius,
segmentis 2 et 3 rufis, 5 — 7 aut 4 — 7 macula,
seu linea transversali marginali, alba; feminae
segmentis 2 et 3 rufis, 5 — 7 macula alba.
FAM. I, SECT. V. 287
Mares etfeminae iii Silesiae Sudetis et circa
Genuam capti sunt; miXMcm Halae Saxonum cii^"
tum Germar mecum communicavit. Feminas,
maribus multo frequentiores, e Silcsia, Austria,
Bavaria, Hannovera, Gcnua et Fol/iynia Siccepi',
individua lusitanica vidi in museo Comitis de
Hoffmannsegg ; ipse quasdam prehendi circa Cm-
dovam Helmstadium et \n Hercynia , mensibus
lulii et Augusti, in umbellatis et iVuticetis.
Varietates:
1. Femoribus anterioribus totis rufis. f. —
Longitudo fcre 4 linearum. j^ntennae graciliores,
articulo primo semirufo. Femora postica nigra,
basi rufa.
Unicum individuum cepi die 25 Maji in horto
botanico universitatis Vratislauiensis.
2. Fcmoribus rufis , posticis apice nigro. f.
— Longiludo 4^3 lincarum. — Antcnnae crassio-
res quam in reliquis individuis. Scgmentum 5
totum nigrum. Caetera sicut in specie genuina.
Feminam unicam Bcsser e VoUiynia misit.
3. Antennis subbicoloribus. m. — Antennae
articulis 3 — 8 nigris, subtus interdum fuscoferru-
gineis. ^/ae areola rarius subtriangulari. Tibiae
interdum omnes totae diluterufae. Segmentorum
5 — 7 maculae albae interdum parvae sunt. Caetera
sicut ia specie genuina.
Unum marem, pcdemontanum , Bonelli trans-
misit, eumque oellula cubitali intermedia subtri-
288 ICHNEUMON
angiilari, tibiisque totis diluteriifis, distinctum;
duos cepi mense Augusti prope Warmbrunn in
umbellatis et in gramine.
4. Femoribus anticis totis rufis ; segmentis 6 et
7 solis macula alha. f. — Longitudo 3 % linearum.
Antennae fulvorufae, articulo 1 supra fusco, 9 — 13
supra albidis, sequentibus totis fuscis. Alae sub-
fumatohyalinae, irideae, stigmate diluterufo, radio
et squamula rufis, radice fuscescente. Pedes an-
tici rufi, coxis ferrugineis, trochanteribus nigris;
medii rufi, femoribus subtus basin versus nigris,
trochanteribus et coxis nigris, his macula ferru-
ginea; postici nigri, trochanterum apice et femo-
rum summa basi rufis, tibiis rufis apice nigro,
tarsis supra fuscescentibus. Abdomen nigrum,
segmentis 2 et 3 rufis , 6 et 7 macula dorsali testa-
ceoalba. — Caetera sicut in specie genuina.
Individuum fennicum a Sahlbergio accepi.
Synonyma:
Ichn, raptorius Linn. Faun. , n. 1579; habitat in
pratis.
„ Fuessl. Helv., n. 935.
„ Villers, p. 134, n. 4 (exclusa varietate tibiis
albis apice nigris).
„ Schrank Boica, n. 2076 var. fi (var. a ad
Ichn. extensorium spectare videtur).
„ Latreille Diction. XI, p. 538.
„ Gravenh. Pedemont. n. 35.
FAM. I, SECT. V. 289
Ichn. extensorii varietas antennls ante annuliim
albiim rufis, cujus Yillers (p. 136, n. 4)
et Olivier (p. 165, n. 4) mentionera
faciunt.
Nota:
Ichn. raptorius Fabr. Piez. p. 5Qy n. 6, Trentep.
in Iside 1826 p. 228 et Walckenaer p. 50, n. 4,
ob segmenta 2, 3 et 4 rufa, nec ad nostrum rapto-
rium nec ad extensorium adhiberi potest. —
Ichn. raptorius 3Iull. Prodr., n. 1765, ob cita-
tam Iconem Pontoppidanianam, potius ad Ich'
neumonem grossorium referri debet.
Ichn. raptorius Panzeri ad Kob Ichn. iada-
torio respondet.
De Ichneumone raptorio Schrankii, Latreillei,
Rossii et Olivieri conferas quae ad Ichn, exten-
sorium , inter synonyma mixta, monui. Ibideni
etiam de Geoffroyi Ichneumone 49 locutus sum.
Nostri Ichneumonis raptorii varietas prima,
antennis gracilioribus, femoribus anterioribus totis
rufis, medium tenet inter hanc et sequentem spe-
ciem, ambasque jungere videtur. De his aliis-
que affmitatibus vide notam ad speciem sequentem.
Ichn. Europ. Pars l. 19
290 I C H N li U ]>! O N
98. I. GRACILICORNIS
,-f^k
4 j^j^, ' Antcnnis tricolovibus; segmentis 2 et 3 rufis;
fcmoribus tibiisgue rutis> posticis apicc ni-»
gris. f.
A speciei praecedentis feminis haec differt an-
tennis tenuioribus, pedibus gracilioribus et lon-
gioribus.
Longitudo 4 — fere 6 linearum. Antennae gra-
ciles, dimidii corporis iongitudine; articulis 1 et 2
nigris; 3 — 9 rufis, interdum basi fuscis; 8 — 10
interdum fuscescentibus, 10 — 14 aut 11 — 15 al-
bicantibus, sequentibus nigris. Scutellum flavum.
Alae fumatohyalinae aut subfuscescentihyalinae,
stigmate dilutecroceo rarius ferrugineo aut fusco,
radio radice et squamula fuscis, areola quinque-
angulari. Pedes rufi; coxis et trochanteribus ni-
gris; femoribus posticis geniculo nigro, interdum
anticis, rarius etiam mediis, externe plus minus
nigricantibus; tibiis posticis apice nigro; tarsis
posticis nigricantibus, basi saepe rufis. Abdomen
capitis thoracisque longitudine et latitudine; seg-
mento primo rarius apice castaneo, segmentis 2
et 3 rufis, 4 rarius toto nigro, plerumque lateribus
distinctius aut obsoletius rufis, puncto marginali
albo, interdum etiam margine rufo, sequentibus
macula alba.
Habitat passim in Silesia ; quaedam individua
ipse cepi in umbellatis prope Cudovam , mense
FAM. I, SECT. V. 291
Augusto; unum, austriacum, Besser mecxxm com'-
municavitj multa individua, circa Netley capta,
Hope ad me misit.
Mas?
Orbitis oculorum Intcrnls, punctjsquc duobus
ad racllccm alarum albis; stgmciitls 2 ct 3
rufis; fcmorlbus tibiisquc rufis, posticis aplce
nlgrls. m.
Statura et proportio parlium Ichn. semirufi
maris; sed abdumine paulo breviore et crassiore,
areola quinqueangulari.
Longitudo 4 linearum. Caput palpis et man-
dlbulis flavis, his basi et apice nigris; oculorum
orbitis internis et puncto laterali clypei albis. ^/2-
t^7272a^ articulo 1 subtus puncto albo, 2 tolo nigro,
sequentibus subtus diluteferrugineis. Thorax
punctis duobus ad radicem alarum albis. Scutel^
/i/m album. ^/a^ apice subfumatohyalinae; stig-
mate radio etradice fuscis; squamula nigra, puncto
albo. Pedes rufi, coxis et trochanteribus nigris;
postici apice femorum et tibiarum tarsisque nlgris.
uibdomen capite thoraceque vix paulo longius et
paulo angustius; segmentis 2 et 3 castaneis, ulti-
mis sericeis; 5 margine, 6 et 7 dorso toto, obso-
lete sordide albis.
Marem unicum Dahl ex Austria transmisit.
Nota:
Species undecim primae hujus sectionis indivi-
duis intermediis adeo confines sunt, ut vixlimites
19^
£92 ICHNEUMON
desigiiari possint, quibus arceantur. Mares qui-
dem extensorii , raptorii et ammonii (nam reli-
quarum specierum mares adhuc latent) constaiiter
difFerunt; differentiae eoruni autem coloie et
pictura pedum et ultimorum segmentorum nitun-
tur, i. e. notis, quae in feminis valde variabiles
sunt et sensim sensimque mutantur. Forsan itaque
accidere posset ut, individuis pluribus masculis
repertis, hi characteres distinctivi in maribus aeque
variabiles se praestarent ac in feminis. Color an-
tennarum in maribus Ichn. raptorii variat. — De
feminis haec monenda sunt : Feminae Ichn. exten-^
sorii variant, tam crassitudine antennarum, quam
colore pedum et pictura segmentorum uitimorum;
iiidividua autem antennis gracilioribus propius jam
accedunt ad Ichn. raptorium et gracilicornem,
Individua nonnulla Ichn. con/usorii , colore flavo
tibiarum in stramineum vergente, fere transeunt
in Ichji. extensorii individua tibiis subtus flavican-
tibus, plerumque autem Ichn. extensorius a con-
fusore segmentis solis 6et7 albomaculatis discedit,
Ichneumoni raptorio etiam interdum tibiae flaves-
cunt. Ichn. silaceus affinis est Ichn. confusorii
individuo femoribus anticis totis rufis et segmentis
£ et 3 flavicantibus. Observavi autem, colorem
flavum pedum et abdominis morte interdum in
stramineum aut stramineorufum converti. Ichn,
confusorii individua, segmentis £ et 3 dihitiori-
bus et flavicantibus, terminatorio adpropinquant.
Ichn. silaceus , propter antennas graciliores, indi-
viduis nonnullis raptorii et extensorii confinis est.
FAM. I, SECT. V. 295
Mas lchneum. ammonii propius accedit ad marem
raptorii; femina colore antennariim cum femina
raptorii congruit, crassitie earum autcm discrepat
et Ichn, extensorio adpropinquat. Iclin. termi-
natorius differt a stramentario non nisi incisura
nigra aut fusca inter segmenta 2 et 3, nota
distinctiva vix sufficiente; a cerinthio autem non
nisi antennis paulo crassioribus, cum in aliis spe-
ciebus, V. c. in extensorio et raptorio, antennae
ratione crassitudinis variabilcs sint. In museo
Hoffraannseggiano Ichn. terminatorius cum femi-
nis extensorii conjunctus erat. Ichneumon caeda-^
tor forsan nil aliud est nisi varietas raptorii. Ichn.
raptorius ct gracilicornis non nisi colore pedum
posticorum differre videntur, sed hoc quoque
quaedam raptorii varietates cum gracilicorni con-
gruunt; amboautem, ob antennas graciliores, in-
dividuis quibusdam extensorii confines sunt, licet
varietati secundae raptorii antennae crassiores ad-
huc sint, quam m Ichneumone confusorio ; eadem-
que varietas colore pedum quoque a reliquis
rap^or/i individuis se distinguit. In museo Hoff-
mannscggiano etiam hic Ichn. raptorius cum ex^
tensorio conjunctus erat. Ichn. melanobatus non
nisi magnitudine et pedum colore ab extensorio
differt.
Ad haec conferas quae in notis ad Ichn. moli-
torium, extensorium et raptorium jamjam pro-
tuli. — Suspicor, omnes has species sub IcJin. ex-
tensorio et raptorio auctorum plurimorum latere.
294 ICHNEUMOI^
99. I. PALLIDICORNIS. n. \
Scgmcntis 2et3 nifis, 3 nigromaculato, ultl-
niis albomarginatls; pedibus fulvis, coxis ni-
gris; ^ntennisflavis apice fusco. m. f. (mas
orbltis internis oculorum, margineque seg-^
mentorum 6 et 7, albis; fem. segmentis 6 — 7
albomarginatis).
Feminae statura et proportione partium cum
feminis Ichn. vadatorii congruunt; rnares abdo-
mine longiore, ano acutiore, antennis porrectis,
a feminis difFerunt.
Longitudo feminae 4 — 5 lin., maris 5% linea-
rum. Caput ore maris sordidestramineo, feminae
rufo-ferrugineo, mandibulls apice nigro; orbitis
oculorum facialibus maris latis pallidefla\ is. ^zz-
tennae articulis 1 et 2 rufis aut ferrugineis ; 3 — 12
pallideflavis, subtus dilutecroceis aut ferruglneis;
sequentibus rufis aut ferrugineis, sensim obscurio-
ribus, supra feminis interdum fuscis, ultimis totis
fusconigris. Thorax maris punctis duobus ad ala-
rum radicem flavis. Scutellum flavum. Jlae sila-
ceohyalinae aut fumatohyalinae; stigmate stra-
mineo aut rufo, radio et squamula rufis aut fuscis,
radice rufa aut ferruginea. Pedes coxis et trochan-
terumbasi nigris; femoribus dilute croceis, posti-
cis apice interdum subferrugineo; tibiis dilutecro-
ceis aut flavis, posticis plerumque apicem versus
ferrugineis, apice summo nigro in mare; tarsis di-
luterufis autsordidestramineis, ungue nigro. Ab^
domen segniento 2 niaris diluterufo, macula late-
FAM T, SECT. V. 295
rali flava, feniinae rufo, niargine, vel etiam basi>
obscuriore aut nigro; 3 niaris rufo niargine nigro,
feminae vel rufo aut fusco, basi et aplce nigris, vel
nlgro niacula niagna laterali badio-caslanea; 6 et 7
niaris dorso pallideflavo-, 5 — 7 feniinae raargine
dorsali albo.
Marem semel cepi prope Scarsine \n umbella-
tis, die 13 Junii; fcniinani Trajecli ad Viadrum
\\\ loco herbaceo dumetoso aprico, fine Sep-
tembris; feminae duac musei Comilis de Hoff-
mannsegg in Hercynia captae sunt.
Aiitequam hujus speciei mo^eni noscebam, fe-
minas pro varietatibus Ichneum. raplorii aut gra-
cilicornis habueram. Mas satis differt a maribus
iliarum specierum; femina quidem ratione statu-
rae et proportionis partium cum feminis illls con-
gruit (antennls, crassitie et longitudine, inter am-
bas species inlermediis) sed colore discrepat.
100. I. SANGUINATORIUS. n.
vAntrnnanim annul(^ct scgmentorum ultimo-
rum margine albis; scgmcntis 2 ct 3, tibils,
tarsisquc, rufis. m.
Stalura et proportio partium maris Ichneum.
extensorii; sed antennis involutis brevioribus, nec
non j)edibus brevioribus crassioribusque, sicut in
amhulatorio et sartorio.
Longitudo 5 — fere 6 linearum. Caput inter-
dum palpis diluterufis, mandibulis castaneis, orbi-
lis oculorum frontalibus plerumque castaneis. An-
296 ICHNEU3I0N
te/ina^ dimidio corpore breviores , setaceae, apice
involutae; articulis 1 et £ nigris, 3 — 8 fuscis aut
ferrugineis, 9 — 14 albicantibus aut flavescentibus
subtus rufis, sequentibus fuscis aut nigris. Thorax
lineola seu puncto infra alas pallideflavo. ScuteU
lum pallideflavum. u4lae silaceo- aut fumato-hya-
linae; stigmate rufo, radio radice et squamula fus-
cis, rarius croceis. Pedes femonhus anterioribus
apice rufis; tibiis rufis, anticis subtus pallidiori-
bus aut flavis; tarsis rufis. Abdomen segmentis
2 et 3 rufis; 4 — 6 margine dorsali albo aut flavo;
7 macula dorsali albidoflava.
Mares duos accepi e Silesiae Sudetis , quorum
alterum a Stillfried sub nomine indicato misit;
duos, circa Netley captos, Hope misit.
Varietas:
\.,Annulo albo antennarum deficient§, —
Antennae articulis 1 et 2 nigro-fuscis, 3 — 8 fusco-
ferrugineis, sensim dilutioribus, 9 — 14 dilute
rufis, sequentibus fuscis. — Caetera ut in specie
genuina.
Unicum individuum, circa Netley captura,
Hope mecum communicavit.
Nota:
Aliquamdiu ambiguus fui, num hanc speciem
pro mare Jchneum. ambulatorii aut pro varietate
raptorii haberem; ab illo colore, ab hoc tibiis
brevioribus, puncto albo infra alas, fascia margi-
nali segmentorum 4 — 6 latiore, discrepat.
FAM. I, SECT. V. 297
101. I. BICINGULATUS. n.
Antennarum annulo et segmcntorum 4 ct 5
mar^Inc albls; scgmcuto 2 toto, 3 basi, tibils
tarsisquc, rufis. 1".
Statura et partiiim proportio omnino siciit \n
Jchn. raptoril ieminae individuis antennis cras-
sioribiis.
Longitudo 5 lineariim. Antennae articulis
9 — 15 albis, infra fiiscis. S cut ellum d\h\xm. Alae
fumatohyaliiiae, stigmate dilute crocco; radio
radice et squamula fuscis. Pedes femoribus antc-
rioribus apice, anticis etiam latere inferno toto,
rufis; tibiis diluterufis, posticis apice nigro; tar-
sis rufis. Abdomen segmento 1 apice castaneo,
2 rufo, 3 basi rufo apice nigro, 4 et 5 margine dor-
sali albo.
Individuum unicum prope Vratidaviam cap-
tum est.
102. I. QUADRICINGULATUS. n.
Punctls ad alarum radlccm, segmentorumque
4 — 7 mai*ginibus, albis; segmento 2> feraori-
bus tiblisque antcrioribus, rufis; _segracnto^
tiicolore. m.
Siatura et proportio partium omnino maris
Ichn. uniguttaii.
Longitudo 6 linearum. Antennae porrectae,
setaceae, corpore dimidio paulo longiores. Tho^
•e
£98 ICHNEUMON
rax puncto ante alas, lineolaque infra alas, albis;
nietathorace tuberculis duobus acutis armato. Scu-
^ilum albuni. j4lae funiatobyaTmae, stigniate fer-
rugineo, radio et radice fuscis, hac puncto albo,
squamula alba. Pedes anteriores rufi, coxis et tro-
chanteribus nec non femorum mediorum apice ni-
gris; postici nigri, tibiis basi et linea longitudi-
nali lateris interni ferrugineis. Abdomen seg-
mento 2 rufoferrugineo, macula marginali nigra;
3 macula laterali rufa, puncto albo anguli apicalis ;
segmentis sequentibus marginibus totis usque ad
ventrem albis.
Unicum individuum cepit ab Uechtritz anno
1811 in umbellatis prope Altwasser,
103. I. GROSSORIUS, £^
Annulo antennanim ct macula coxaium posli-
carum albis; basl tibiarum flava; scgmcntis
2 et 3 rufis. f.
Statura et proportio partium omnino feminae
Ichn. extensorii.
Longitudo 9 — 10 linearum. Caput thorace
angustius. Antennae dimidii corporis longitudine,
apice involutae; articulis 8 — 18, vel eorum plu-
rimis, flavoalbis. Thorax metathorace spinis dua-
bus perbrevibus obtusis armato. Scutellum flavo-
album. Alae ferrugineo-fuscescenti-hyalinae, stig-
raate ferrugineo, radionigro; radice fusco-nigra,
interdum puucto albo; squamula fusca, puncto
FAJSI. I, SECT. V. 299
albo, interdum tota alba. Pedes mncnla pallide-
flava in latere externo superiore coxarum postica-
runimagna, anteriorum niinore seu minuta; tibiis
flavis, anticis apice fusco aut ferrugineo, poste-
rioribus basi et apice fuscis aut nigris; tarsis ante-
rioribus ferrugineis, mediis interdum fuscis, posti-
cis fuscis aut nigris. Abdomen capite thoraceque
paulo longius pauloque latius; scgmentis 2 et 3
totis rufis aut badiis; 4 ventre rufo, interdum etiam
dorso basi rufescente et puncto marginali albo;
5 — 7 raacula dorsali alboflava.
Quaedam individua accepi, in Silesia, Lusatia,
prope Meiningen, nec non in Italia et Anglia
(circa Netley), capta.
Synonyma:
Ichn. grossorius Fabr. Piez. p. 57, n. 15; habitat
in Selaiidia.
„ Panzer Fauna fasc. 78, tab. 8; habitat raro
in Carpino Betulo.
„ Gravenh. Uebers. n. 3730.
„ Gravenh. Pedemont. n. 36,
„ Trentep. in Iside 1826, p. 226y n. 43.
Ichn. raptorius Pontoppidan p. 456, n. 2, t. XVII,
(longitudo 11 linearum).
Ichn. primatorius Forster, n. 81 ; habitat in Anglia,
ad sepes, rarus.
„ Gmelin ed. Linn. p. 2678, n. 196.
Ichn. bicinctus Christ, tab. 35, fig. 1.
Ichn. extensorius Panzer Fauna fasc. 19, tab. 17
(? tibiis magis ferrugineis, macula flava
300 ICHNEUMON
obsoleta ad radicem alarum); exclusis
citatis omnibus, quae potius ad Ichn.
extensorium verum (vide n. 89 sub syno-
nyrais mixtis) referri possent.
Nota:
Illiger , ad Rossii Faun. n. 741, credlt, Ros-
sium, sub nomine Ichneumonis raptorii^ verum
grossorium Fabricii descripsisse, »ob mensuram,
descriptionem, et citatum e Schrankio (Ins. Austr.
696)5« nec vero descriptio Rossiana nec Schrank-
iana ad grossorium quadrat, cum Ichn. longitu-
dine 6 — 7 linearumdescribatur, et maculae albae
coxarum nulla mentio facta sit. Ichn. grossorius
Thunb. Ichn. 24, ob thoracem maculatum, nulla-
que maculae albae coxarum facta mentione, huc
non spectare videtur, sed potius Sid Ichneum. ex^
tensorium.
104. I. FLAVOLINEATUS. n,
±'
Facie et linea ante alas flavis; segmentls
2 — 4 pedibusque dilutecroceis; trochanteri-
Lus nec non femorum posticorum geniculis
nigris. m.
Longitudo fere 10 linearum. Caput ore et
facie flavis aut flavocroceis, mandibulis apice ni-
gro. Antennae porrectae, setaceae, corpore di-
midio paulo longiores; articulo 1 subtus flavo,
2 semper toto nigro, articulis sequentibus inter-
FAM. I, SECT. V. 301
diim subtus ferrugineis, ultiniis semper totis ni-
gris. ThoraxWiiea. (sutura) ante alas, interdum
etiam puncto minutissimo infra alas, alteroque sub
scutello, flavis aut dilutecroceis. Scutellum fla-
vum aut dilutecroceum. Alae fumatohyalinae,
stigm.ate ferrugineo aut dilutecroceo, radio fusco,
radice albida aut fusca puncto albo, squamula alba.
Pedes flavi aut flavocrocei; coxis nigris, macula fla-
Yoalbida; trochanteribus iiigris; femoribus posti-
cis geniculo fusco aut nigro. Abdoinen capite tho-
raceque fere duplo longius, thoracis latitudine;
segmento 1 interdum margine rufescente; segmen-
tis 2 — 4 vel totis rufis vel flavis incisuris rufescen-
tibus, 4 interdum maculis duabus nigris; 5 et 6
interdum striola flavicante; 7 semper linea longi-
tudinali flava.
Marem unum, silesiacum, a Stillfried, alte-
rum,e Volhynia,Besser mecum communicaverunt;
tertium vidi in museo Comitis de Hojfmannsegg.
S y n o n y m a :
Ichn. grossorii mas aut var. ? Trentep. in Iside
1826, p. 226, n. 43, in adnotatione. —
Kiliae lectus.
302 ICHNEUMON
105. I. SARCITORIUS.J
Annulo antennarum, puncto infra alns, seg-»
mentoque sexto, albjs.; segmentis 2 et 3 rufis,
hoc basi nigra; tibiis femoribusque rufis,
posticis apice nigro. f.
Statura et proportio partium feminae Ichn.
extensoriu
Longitudo 4 — 5% linearum. Caput interdum
orbitis oculorum frontalibus obsolete rubricosis.
^/2^^7772«^ articulo 1 nigro, rarius fusco, rarissime
subtus ferrugineo; £ nigro aut ferrugineo; articu-
lis 3 — 7 — 9 vel totis ferrugineis vel supra fuscis,
rarissime totis nigris; 8 — 16, vel plurimis eorum,
flavoalbis subtus rufesceiitibus, rarius totis albo-
rufis. Thorax puncto albo infra alas, rarissime
deficiente. Scutellum album. Alae fumato-sila-
ceo-byalinae; stigmate dilutecroceo aut rufo, radio
et radice rufis aut ferrugineis, squamula fusca aut
nigra, rarius ferruginea. P^d^^ rufi, coxis et tro-
chanteribus nigrisj postici apice femorum et tibia-
rum nigro. Abdomen segmentis £ et 3 rufis, inci-
sura aut basi tertii nigra, rarissime linea transver-
sali nigra ante marginem tertii; 6 supra albo.
Oo^nz^m feminarum hujus speciei e multis re-
gionibus Germaniae Galliae et Italiae, nec non
e Tauria Fennia et Anglia (circa Netley capta)
accepi; ipse plures prehendi in umbellatis, passim
in Silesia et circa Gottingam^ tempore aestivo.
Individuum fennicum unicum erat puncto infra
alas nullo.
FAM I, SECT V. 303
Synonyma:
Ichn. sarcitorius Linn. Syst. XII, p. 930, n. 3. —
Faiina n. 1580; habltat Upsaliae (var./5
autem ad Ichn. vadatorium spectat).
„ Fuessl. Helv. p. 48, n. 936; in floribus haud
raro.
„ VillersIII, p. 142, n. 24; in Gallia australi.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2675, n. 3.
„ Olivier p. 164, n. 3.
„ Walckenaer p. 50, n. 5.
„ Gravenh. Pedemont. n. 37.
„ Thunb. Ichn. n. 21.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 229, n. 46 (ex-
ceptis varietatibus a et b, quae nos»tro
terminatorio et cerinthio, n. 94 et 95,
affmes esse videntur, colore antennarum
et tarsorum autem ab eis recedunt).
Ichn. bipartitus ViWevslll, p. 142, n. 24.
Nota:
Ichn. sarcitorius Fabr. et Panzeri, propter seg-
menta ultima abdominis apice alba, huc non perti-
nent, sed ad Ichn. vadatorium. De Ichn. sarci^
torio in OlafTens IsL Reise I, §. 687, IV, b, dubius
sum, ob descriptionem editam nimis brevem »Ichn.
magnus, niger, scutello flavicante, segmentis £ et 3
ferrugineis;« raro in Islandia occurrit, prope pa-
gos in regionibus scopulosis. — Conferas syno-
nyma spec. sequentis.
Linneus, in Fauna suecica, sub nomine Ichn.
sarcitoriiy forsan tres species confudit, nam qui in
304 ICHNEUMON
diagnosi designatur, hic noster est; varietas p
auteni ad Ichjieum. vadatorium referri debet; in
descriptione tandem verba leguntur «abdominis
quatuor ultima segmenta nigra sunt^« nulla facta
mentione picturae albidae. Huic ultimo respondet
etiam Ichn. sarcitorius Christ pag. 344, sed flgura
adnexa 6 tabulae 34, quae e Sulzeri Kennz. t. 18,
f. 115 {Ichn. sarcitorius Sulz.) sumta est, ad hanc
speciem haud quadrat, sed ad nostrum Ichneum.
fasciatorium; scutellum autem flavum esse opor-
teret, sicut in citata icone Sulzeriana.
Marem hujus speciei nondum extricare potui;
suspicor autem, eum inter mares viduos hujus
monographiae latere, et forsan colore nimium a fe-
niinis differre, indeque nonduni cognitum esse.
106. I. VADATORIUS. —
Segmentis 2 et 3 rufis incisura nlgra, 4 — 7
albomaiginatis ; femorlbus tibiisque i'ufis,
posticorum apice nigro. m. f. {mas orbitis
oculorum internis et antennarum basi flavis;
femina antenuarum annulo albo).
Statura et proportio partium Ichn. extensorii,
sed pedibus paulo longioribus; mas praeterea ab-
domine paulo latiore, femina apice abdominis ob-
tusiore et subcompressiusculo.
Longitudo maris 5% — 7lin., feminae^ya — 6
linearum. Caput maris vel facie eborina, linea
medialopgitudinali lata nigra, vel nigrum, orbitis
FAM. I, SECT. V. 305
oculorum internis et clypei macula laterali ffavis
aut eborinis; ore rufescente aut flavescente; femi-
nae mandibulis medio rufis, orbitis oculorum inter-
nis interdum obscuroferrugineis. Antennae maris
corpore dimidio paulo longiores, apice paululuni
curvatae, articulis 1 et 2 vel nigris, vel subtus
rufis, vel totis rufis aut dilutecroceis; 3 — 15, aut
plurimis eorum, silaceis, 3 — 5 interdum fusco-
ferrugineis; reliquis fuscis ; yie/n//za^ corporis di
midii longitudine, apice involutae; articulis 1 et 2
nigris aut ferrugineis, 3 — 7, vel eorum plurimis,
ferrugineis, interdum supra basi fuscis, 6 — 12
aut 8 — 12 eborinis subtus ferrugineis. Tliorax
puncto seu lineola infra alas, mari plerumque
altero ante alas, eborinis; metathorace spinis dua-
bus brevibus obtusis, interdum vix conspicuis,
armato. Scutellum eborinum. jilae silaceohya-
linae, stigmate dilutecroceo, radio ferrugineo;
radice et squamula albidis aut croceis aut rufis,
feminae interdum fuscis. Ped^j coxis nigris; tro-
chanteribus nigris, maris plerumque apice rufis,
rarius totis rufis; femoribus tibiisque rufis, maris
dilutioribus, posticis apice nigro; tarsis rufis,
posticis in mare intcrdum articulorum apicibus ni-
gris, in femina totis fuscis aut nigricantibus. Ab-
domen thoracis latitudine, mari capite thoraceque
paulo longius, feminae ovatura capite thoraceque
vix paulo longius; segmentis 2 et 3 rufis, sumnio
margine, 3 etiam basi, nigris; sequentibus margine
dorsali albido glaucove, 6 et 7 feminae interdum
totis nigris.
Ichn. Europ. Fars I. 20
306 ICHNEUMON
Mares et feminae e Silesia, Austria, VoU
hynia, Gallia et pluribus regionibus Italiae me-
cum communicati sunt; feminam lusitanicam a
Xa/i^^do/ymihi transmisit; ipse cepi feminam die
4 Septembris in summitate montis der Schneeberg
appellati, marem autem initio Junii m Hercynia.
Individua italica reliquis plerumque minora sunt.
Yarietas:
1. Mas, capite nigro, orbitis oculorum inter-
nls subrufescentibus tenuibus,
Synonyma,
maris et feminae:
Ichn, i/adatorius Gravenh. Pedemont. n. 38.
Maris:
Ichn. vadatorius IUiger ad Rossi n. 747, in adno-
tatione.
Ichn, ambulatorius Panzer Fauna fasc. 78, tab, 10;
minus frequens in umbelliferis.
Ichn, Schaeffer Icon. tab. 74, fig. 4 (Jchn. ambu-
latorius Panz. ad Sch.).
Ichn, pictus Schrank Beitr. 88, §. 51.
Schrank Austr. n. 702.
Schrank Boica n. 2079 5 mense Junii.
Villersp. 141, n. 81.
Gmelin ed. Linn. p. 2677, n. 86.
Olivier p. 220, n. 81 ; habitat in Austria.
FAM. I, SECT. V. S07
Feniinae:
Ichn. sarcitorius Linn. Fauna n. 1580, var. /5 (de
specie genuina vide nostram speciem
praecedentem).
Miiller Prodr. n. 1764.
Fabr. Piez. p. 6Q, n. 9.
Cederhielm p. 156, n. 477.
Panzer ad SchaefF. Icon. tab. 61, fig. 4.
Illiger ad Rossi n. 746, in adnotatione.
Gravenh. Uebers. n. 3731.
Ichn. raptorius Panzer ad Kob tab. 2, fig. 13.
Ichn. saturatorius Borowski tab. 57, A. fig. 1.
Ichn. sanguineus Christ tab. 35, fig. 7.
Nota:
SchaefFeri Iconem 4 tab. 74 Miiller adhibuit ad
ichn laboratorium n. 1770, qui quidem thorace
immaculato ab hac icone et a nostro laboratorio
n. 114 differt, forsan attamen huic vadatorio mari
consociandus est. Trentepohl quoque, in Iside
1826 pag. 230, n. 49, istam Schaefferi iconem ad
Ichn. laboratorium Fabr. laudat; hic vero nullo
modo ad nostrum {'adatorium adhiberi potest.
Ichn. ambulatorius Fabricii aliorumque aucto-
rum, quem Schiank in Fuessl. Magaz. 1, p. 291,
n. 702, cum hac specie conjunxit, species est pecu-
liaris (n. 112). — Conferas etiam notam ad /c/i/z.
ornatorium n. 110.
Schaefferi Iconum tab. 43, fig. 1 et2, tab. 61,
fig. 4et7?, tab. 73, fig. 9.^ quas Schrank, in
FaunaBoica, ad raares adhibuit, exchidendae sunt,
20''-
308 ICHNEUMON
cum colore antennarum etc. difFerant et meliori
jure ad alias species redigendae sint. — Panzer
Icones tab. 61, fig. 3, 4 et 7 ad feniinas hujus spe-
ciei adhibuit; sed fig. 3 pedibus totis nigris difFert,
et forsan cum specie sequente conjungi posset,
fig 7 autem, femoribus omnibus et antennis totis
nigris, Sid ornatorium referri debet. — T>e Ichn.
sarcitorio Linnei et reliquorum auctorum, sub
synonymis feminae hujus speciei haud allegatorum,
conferas synonyma speciei praecedentis.
107. I. SARTORIUS. n.
Antennarum annulo, puncto ad radicem ala-«
rum, marginibusque segmentorum 4 — Talbis;
segmentis 2 et 3 rufis, summo marginc ni-
gris.
f.
Statura et proportio partium feminae Ichn.
extensorii ; sed abdominis apice obtusiore, pedi-
bus brevioribus et validioribus.
Longitudo 5 Va---^ linearum. j4ntennae dimidii
corporis longitudine, vel paulo breviores, involu-
tae; articulis 7 — 15, vel eorum plurimis, supra
sordide albidis. Thorax subsericeus, punctis duo-
bus ad alarum radicem albidis; puncto ante alas
interdum minuto, praesertim illis quibus thorax
magis sericeus est. Scutellum album. Alae fuma-
tohyalinae, stigmate dilutecroceo; radio radice et
squamula nigris. Pedes antici femoribus rarius
summo apice ferrugineo, tibiis tarsisque infra pal-
FAM. 1, SECT. V. 309
lidis aut ferrugineo-albidis; postici tibiis infra
plerumque macula pallida. Abdomen segmentis
£et3dilute croceis aut rufis, summis margiaibus
nigris; 4 et 5 margiue dorsali, 6 et 7 macula dor-
sali, albis.
Hanc speciem e pluribus Germaniae regioni-
Lus, nec non e GalUa Italia Volhynia et j4nglia,
accepi; quaedam individua ipse prehcndi in Sile-
sia , mensibus Julii Augusli et Scptembris, in um-
bellatis fruticetis et gramine.
Nota:
SchaefTeri Iconum tab. 61, fig. 3 antennis por-
rectis differt; an mas? Panzer hunc Schaetferi
Ichneumonem cum femina speciei praecedentis
consociavit, ad quam autem minus quadrat.
In museo Fabriciano hic noster sartorius cura
sarcitorio confusus est, de quo conferas Trentep.
in Iside 1826, pag. 231 in adnotatlone, ubi auctor
interrogat, nura forsan haec femina cum maribus
Ichn. negatorii Fabr. (nostri ornatorii) conjun-
genda sit?
108. I. ATRIPES.
Antcnnis subpallidcannulatls; puncto infr.i
alas, marginibusque segmcntorum 6 ct 7, albisj;
scgmenlis 2 ct 3 rufis. f.
Statura et proportio partiura omnino feraiuae
praccedentis.
310 ICHNEUMON
Longitudo fere 6 linearum. Antennae articu-
lis 8 — 14 subtus ferrugineis. Thorax puncto albo
infra alas. Scutellum album. Alae fumatohya-
linae, stigmate rufo, radio radice et squamula fus-
cis. P^dei" tibiis tarsisque anticis rufis, supra fus-
cis, mediis obscuroferrugineis supra nigris. Abdo^
men segmentis 2 et 3 diluterufis, 3 summo margine
nigro; 6 et 7 linea transversali marginali, latera
versus abbreviata, alba.
Unicum individuum, idque pedemontanum,
a Bonellio accepi.
Synonyma:
Ichn. atripes Gravenh. Pedem. n. 39.
109. LjgNIGCTTATO n.
Puncto dorsali segmenti septimi albo. m. f. I
(mas segmento 2 toto nec non 3 basi rufis,
femina segmentls 2 et 3 rufis).
Statura et proportio partium maris sicut in
Ichneum, sibilante et messorio; feminae sicut ia
specie praecedente.
Longitudo maris 6% linearum, feminae 5 — 6
linearum. Thorax maris puncto albo infra alas,
interdum altero ante alas. Scutellum album. Alae
fumatohyalinae; stigmate rufoferrugineo, feminae
interdum fusco; radio nigro; radice et squamula
nigris, maris puncto albo. Pedes feminae tibiis
anticis subtus rufoferrugineis; maris antici vel
FAM. 1, SECT. V. 311
riifi coxis et trochaiiteribus nigris, vel nigri subtus
tarsis tibiis et lemorum apice sordideflavis; medii
vel toti nigri, vel femorum apice tibiarumque
latere altero rufis. Abdomen segmento 2 rufo;
3 maris nigro basi lateribusque rufis, feminae rufo
interdum margine nigro; 7 puncto_parvQ dorsali
albo, in mare interdum obsoleto.
Quasdam feminas unumque marem cepi mense
Augusto circa Cudouam in limbellalis, marem alte-
rum die tertio Septembris prope WoelfeUgrund in
Angelica sylvestri.
Nota:
Marem olim pro varietate Ichneum. nigripedis
habueram, ob punctum album obsoletum et pro
nihilo existimatum apicis abdominis; sed etiam
statura graciliore a nigripede diifert.
X
110. I ORNATORIUS.
Segmentis 2 et 3 rufis, marginibus, /iiigris,^^
idtimis albomarginatis; tibiis stramineo-fla-
vis, posticis apice nigro. m.
Statura et proportio partium omnino Ichn,
luctatorii.
Longitudo 6 — 7 )^ linearum. Caput vel totum
nigpum, vel orbitis oculorum internis mandibulis-
que, distinctius aut obsoletius, flavis ferrugineisve.
Thorax lineolis punctisve duobus eborinis ad radi-
cem alarum. Scutellum eboriuum. Alae silaceo-
312 ICHNEUMON
aut fumato-hyalinae, stigmate dilutecroceo, radio
et radice fuscis, squamula nigra, areola quinque-
angulari. P^d^j fenioribus anterioribus apice fer-
rugineo aut sordidestramineo, anticis interdum
subtus totis stramineo-ferrugineis; tibiis tarsisque
flavis aut stramineoflavis, tarsis plerumque apice
ferrugineis aut nigricantibus, posticis saepe fere
totis nigro-fuscis, tijjiis posticis a^icejiigro. Ab-
domen segmentis 2 et 6 dilute croceis aut rufescen-
tibus, marginibus plus minusL.nigrij ; 7 et 6 macula,
5, plerumque etiam 4, margine, flavoalbidis, 5 in-
terdum fere toto nigro.
Quaedam individua cepi mense Julio circa
Helmstadium in frutetis et in floribus Petrose-
lini; pluria mecum communicata sunt in Silesia
Marchia Hannovera Bauaria Franconia Austria,
nec non circa Netley Parisios Parmam Cracoi^iam
et in Tauria, capta.
Varietas:
1. Segmentis 5 et 6 totis nigris; 4 margine fla-
vicante, 7 macula dorsali flavicante.
Synonyma:
Ichn. ornatorius Panzer Fauna, Fasc. 73, tab. 15.
Ichn. ochromelas Gmel. ed. Linn. p. 2683, n. 236.
Ichn. Schaeffer Icon. tab. 61, fig. 7.
Ichn. pulchellus Christ p. 342 (?).
Ichn. negatorius Trentep. in Iside 1826, pag. 230,
n. 47 (de femina in annotatione, confe-
ras sartorium).
FAM. I, SECT. V. 313
Nota:
Panzer, in Revisione II, p. 63, hanc speciera
marem esse Ichn. ambulatorii (nostri vadatorii),
contendit; mihi aiileni eodem jure mas Ichn. ter-
minatorii esse videtur, cum quo magis congruit
quam cum vadatorio. Idem auctor etiam 1. c. p. 64
mentionem facit Ichneumonis amhulatorii (i^ada-
torii) et ornatorii varietatum segmentis ultimis
immaculatis, quales ego nunquam inveni, nisi for-
san auctor laudatus Ichneumonem divisorium pro
tali varietate Ichn. ornatorii habuerit. — Panzer,
1. c. et Fabricius, in Syst. Piezat. pag. 60, n. 31,
ornatorium cum negatorio conjungunt, qui autem
praecipue marginibus segmentorum ultimoruni
ferrugineis et femoribus posticis solis nigris dif-
ferre videtur, quod quidem, teste Trentepohlio,
1. c. vitium descriptionis, naturae haud responden-
tis, est, cum descriptio Trentepohliana individuo-
rum, in museo Fabricii asservatorum, omnino cum
nostra specie congruit.
SchaefTeri Icon. tab. 61, flg. 7 huc pertinet,
nec ad feminam Ichn. vadatorii (i. e. sarcitorii
Panz.), cum qua Panzer eam conjunxit. Borowski
hanc iconem adeo ad Ichn. extensorium adhibuit.
— Tab. 116, fig. 6 quidem ornatorium exhibere
potest, minus accurate autem quam tab. 61, fig. 7
picta est. Conferas Ichn. n. 114.
De Ichneumone pulchello Christ ambiguus
sum, difTcrt enim a nostro ornatorio linea trans-
Acrsali flava infra scutellum et (ex icone) abdo-
mine latiore.
314 lCHNliUJMOiS
111. I. EGREGIUS. n.
Segmentls 2 et 3 ilavocroceis , 4 rufo mar-
gine stramineo-albo, scqiientibiis nigris ma-
cula marginali albida; * tibiis flavis, posticis
apice nigro; annulo albo antennarum. f.
Statura et proportio partium Ichn. palliatorii ;
sed metathoracis S£inis pajAlo^brevioribus. — An
femina speciei praecedentis?
Longitudo 7 linearum. Caput palpis fuscis;
orbitis oculorum internis stramineis. Antennae
articulo primo subtus puncto rufescente, articulis
8 et 9 subtus diluterufis, 10 — 15 albidis subtus
diluterufis. T^Aorao; margine supero colli, lineo-
laque infra alas, flavis. Scutellum flavum. j4lae
fumato-hyalinae, stigmate dilutecroceo, radio fus-
coferrugineo, radice et squamula sordide strami-
neis, hac basi nigra. Pedes trochanterum nec non
femorum anteriorum apice sordidestramineo; tibiis
flavis, apice anteriorum rufescente posticorum ni-
gro; tarsis sordide stramineis, posteriorum articu-
lis apice obscuriore. Abdomen segmento primo
nigro, puncto marginali rufo; segmentis 2 et 3
flavis apicem versus rufescentibus ; 4 rufo, dorso
fuscescente, margine albidoflavo; sequentibus ni-
grofuscis, 5 margine, 6 et 7 macula dorsali, flavo-
albidis.
Uuicam feminam cepit de Heyden prope Tra-
jectum ad Moenum.
FAM. I, SECT. V. 315
112. I. AMATORIUS.
Annulo antennaruni, segmento sccundo, tibiis 'i
et tarsis, dilutc croccis; scgnicntis 2 — 7 fla-
TOniaiginatis. f.
Statura et proportio partium Ichneum. sar- ^
torii II. 107.
Longitudo 6 — 7 lineariim. Caput orbitls ocu-
lorum intcrnis flavis aut albidis. Antennae articu-
lis 4 — 7 interdum vel totis vel subtus ferrugineis;
8 — 17, vel eorum plurimis, silaceis. Thorax
punctis duobus ad radicem alarum flavoalbis. Scu-
tellum flavoalbum. Alae silaceo-hyalinae, stig-
mate radio et radice dilutecroceis, squamula flava.
Pedes femoribus anterioribus apice plerumque fer-
rugineo; tibiis et tarsis dilutecroceis. Abdomen
segmento 2 dilutecroceo, margine pallide sulphu-
reo; segmentis sequentibus nigris, margine pallide
sulphureo.
Feminae nonnullae, in Silesiae Sudetis, nec
non circa Hannoveram et S ickershausen , captae,
iiiecum communicatae sunt.
Synonyma:
Ichn. amatorius Miill. Prodr. n. 1758.
Ichn. Acta Suec. 1736 p. 126, n. 24.
Ichn. amhulatorius Fabr. Ent. II, p. 139, n. 26. —
Piez. p. 58, n. 22 (?); habital in Anglia.
„ Villers p. 139, n. 19(?); in Gallia.
„ Gmel. ed. Liuu. p. 2676, n. 81. (0
316 lCHNEUaiON
Ichn. amhulatorius Rossi n. 747 (?); in hortis.
„ Christ p. 349 (?).
„ Olivierp. 166, n. 12 (?).
„ Thuiib. Ichn., n. 28.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 231, n. 48.
Nota:
Auctores interrogative citati describunt Ich-
neumonem segmentis solis 3, 4 et 5 albomargina-
tis, liiiea ante alas flava, pedibus rufis, nullam-
que femorum nigrorum faciunt mentionem; quare
adhuc dubito, num haec nostra species verus Ichn,
amhulatorius auctorum laudatorum sit. — Ichn.
Schaefferi Icon. tab. 43 fig. 1 et 2, quem Villers
ad amhulatorium adhibet, satis ab eo discrepat.
Conferas quae sub Ichn. extensorio de hoc Schaef-
feri Ichneumone monui. — Ichn. amhulatorius
Panzeri Faun. et Panzer ad Schaeff. ad nostrum
vadatorium marem relatus est.
113. L FLAVOLIMBATUS. n.
Lineolis duabns albls ad radicem alarum; scg-
mentls 2 et 3 rulis, mavglne flavo; tibiis ante-
rioribus flavis. m.
Statura et proportio partium omnino Ichn.
ornatorii individuorum abdomine breviore et la-
tiore. Hac abdominis forma haec species differt
etiam ab Ichn, laboratorio , interrupto et ampu-
tatorio.
FAM. I, SECT. V. 317
Longitudo 7 linearura. Thorax lineola alba
ante alas alteraqiie infra alas. Scutellum albuni.
j4lae fumatohyalinae, stigmate piceo-stramineo,
radio radiceque fuscis, hac puncto albo, squamula
alba. Pedes femoribus anterioribus apice et in-
ferne, posticis solo geniculo, stramineis; tibiis
stramineis, posticis externe fusconigris; tarsis an-
ticis subfuscescentibus, mediis fuscis, posticis ni-
gris. Abdomen lanceolatum, capite thoraccque
longius, thorace vix paululum latius; segmentis2
et 3 rubris, margine et macula laterali irregulari
flavicantibus ; 4 margine obsolete glaucescente me-
dio late interrupto.
Individuum unicum a Spinola prope Genuam
cepit.
114. I. LABORATORIUS.
Facle thoraceqiie flavomaculatls; segmentls 2
ct 3 croceis, 2 — 7 marglne ilayo; femorlbus ^
dllute rufis; tibiis flavicantibus, postlcarum
apice nlgro. m.
Statura maris Ichn. extensorii, sed abdomine
longiore, antennis porrectis crassioribus, pedibus
paulo gracilioribus.
Longitudo 5V2 — 6% linearum. Ca put lahio
et palpis sordideflavis; facie vel sordideflava, ma-
cula aut llnea atra, vel nigra orbitis internis ucu-
lorum et puncto clypei sordideflavis. Antennae
articulis 1 et 2 subtus flavescentibus, 2 rarius toto
318 ICHNEUMON
iiigro; seqiientibus vel omiiibus, vel 3 — 7, suLtus
ferrugineis. Thorax lineola aut puncto infra scu-
telluni, altero ante alas, interdum tertio infra alas
et colli margine supero, albidoflavis. Scutellum
flavoalbum. Alae subfumatobyalinae, stigmate
et radio fuscis aut nigris, radice et squamula fuscis
macula alba; areola quinqueangulari aut subtrian-
gulari. Pedes coxis anterioribus plerumque subtus
macula alba; femoribus rufis, anterioribus summo
apiceflavis; tibiis tarsorumque articulis flavis aut
ferrugineoflavis, posticis apice nigrofuscis. Ab^
domen segmentis 2 et 3 rufis, 2 — 7 margine albo-
flavo.
Individua quaedam, forsan prope iVzWAj* capta,
in collectione jRo^/zf^e7?/a^a inveni; unum, idque
maximum picturis albis distinctioribus, prope
Parmam captum, a Sanvitale mecum commu-
nicavit.
Synonyma:
Ichn, lahoratorius Panz. ad Schaeff. Icon. tab. 84
fig. 8; segmentis 2 et 3 totis flavis.
Ichn. Schaefferi Icon. tab. 116 fig. 6, quam Panzer
ad Ichn. ornatorium refert, forsan labo-
ratorio consocianda est, femoribus ni-
gris (conf. nota subjuncta).
Nota:
De Ichn. laboratorio Fabr. et Trentepohlii
(in Iside 1826, p. 232) adhuc dubius sum, cuni
mihi nunquam hujus speciei varietas femoribus
FAM. I, SKCT- V. 319
posticis nigris obvenerit. — Sed Ichn. lahoratorius
Mull. Prodr., ii. 1770 eerto huc non pertinet, ob
annulum album antennarum et thoracem immacu-
latum. — Conferas varietatem speciei sequentis.
115. I. INTERRUPTUS. n.
Lineolis ad alaruni radiccm, puncto segmcnti
ultimi, llncolaque transvcrsali latcrali seg-
nientorum 4 — 6, albidis; scgmcntis 2 et 3,
iemoribus tibilscnue, rujis. m.
Statura et proportio partium sicut in indivi-
duis germanicis speciei praecedentis; abdomine et
antennis paulo longioribus.
Longitudo 6 linearum. Antennae porrectae,
setaceae, corpore dimidio longiores. Thojax Yi-
neolainfra alas, alteraque ante alas, albis; meta-
thorace tuberculis duobus minutls acutiusculis.
S cut ellum a\hum. ^/df^fumatbhyalinae, stigmate
ferrugineo, radio fusco, radice et squamula albis,
areola subquinqueangulari. Pedes rufi; coxis et
trochanteribus, nec non tarsis posticis, nigris.
j4bdomen capite thoraceque longius et paulo an-
gustius, subtilissime punctum; segmentis 2 et 3
rufis; 4 — 6 margine obsoleteglauco, medio late
interrupto, 4 praeterea lateribus rufescente; 7 ma-
cula dorsali glauca.
Individuum unicum cepi die 1 Septembris
prope Reinerz in Angelica sylvestri.
320 ICHNEUMON
Varietas:
1. Segmentis 2 et 3 rufis, 2 — 7 margine albo^
flavo. — Antennae articulo prinio subtiis lerru-
gineo. — Exacte inedium tenet inter hanc speciem
et praecedentem, abdominis pictura nempe cum
laboratorio congruens, caeteris autem cum inter-
rupto.
Unicum individuum cepit de Heyden prope
Meiningen,
116. I. SEPTEMGUTTATUS. n.
Orbitls internis oculorum, punctis ad alarum
radicem, maculaque segmentoruni 6 et 7, albis;
femorlbus anteriorlbus apice rufis; tibiis rufis)
posticorum apice nigro. m.
Statura et proportio partium Ichn. ornatorii;'
abdomine paulo graciliore. Hac proportione ab-
dominis etiam ab Ichn. iocero (n. 121) diversus,
cui caeterum affmis.
Longitudo 6 linearum. Capwf palpis etman-
dibularum medio rufolerrugineis, clypei macula
didyma straminea, orbitis internis oculorum albi-
dis. Antennae articulo 1 subtus puncto albo.
Thorax puncto ante alas, lineolaque infra alas,
albis. Scutellum album. Alae fumatohyalinae,
stigmate dilutecroceo, radio et radice stramineo-
rufis, squamula nigra. Pedes femoribus anterio-
ribus subtus et apice rufis; tibiis rufis, posticis
apice nigro; tarsis rufis, posticis supra nigrican-
FAM. I, SECT. V. 321
tibus. Abdomen see^mentis 2 et 3 rufis. 6puncto
dorsali albo, 7 dorso toto albo.
Marem unicum cepit ab Uechtritz mense Junii
prope Warmbrunn. — An mas sequentis.*
y^ 117. I. SUBCYLINDRICUS. n.
Abdomine subcyb*ndrico, scgmcntis 2 ct 3
ruiis, 6 et Tmacula alba; fenjoribus anteriori-
bus tibiisque rufis; m. f. (fcm, antcnnarum
annulo albo, nias facie ilava),
Femina: ^ <i<A4^vwv |
Ab Ichn, extensorio haec femina distinguitur
statufa tota angustiore subcylindrica, impriniis ab-
domine longiore et angustiore, segmentis 2 — 4
aequilatis, annulo albo antennarum aiigustiore.
Longitudo 6 linearum, paulove minor. An-
tennae capite thoraceque paulo breviores, articu-
lls 11 — 14 supra albis. Thorax plerumque puncto
minuto albo infra alas. Scutellum2L\h\\m. Alae
fumatohyalinae, stigmate rufo, radio fusco, radice
et squamula fuscoferrugineis. Pedes anteriores
rufi , coxis et trochanteribus nec non femorum
mediorum basi nigris; postici nigri, tarsis tibiis-
que rufis, his summo apice nigricante. Abdomen
capite thoraceque paulo longius pauloque an-
gustius; segmentis 2 — 4 aequilatis, 2 et 3 rufis,
6 et 7 macula dorsali alba.
Individua quaedam, in Tauria capta, a Stecen
mihi transmisit. — An femina maris praecedentis.*
Ichn. E'.iirop. Pars I. 21
i-
S22 ICHNEUMON
Mas:
Statura feniinae, sed antennis longioribus por-
rectis, pedibus gracilioribus. — Hic nias etiani
prope accedit ad Ichn. iocerum , antennis pedibus-
que cum eo congruens, sed abdomine magis cylin-
drico, segmento 1 angustiore, segmentis 6 et 7
alboguttatis, differt.
Longitudo 6 linearum. Caput ore et facie
eereoflavis, hac infra antennas nigra. Jlntennae
porrectae, setaceae, corpore dimidio paulo longio-
res, articulo 1 subtus cereoflavo. Thorax sub-
cylindricus, lineola alboflava infra alas. Scutel-
lum alboflavum. Alae subfumatohyalinae, stig-
tnate fulvo, radio et radicerufis, squamuia ferru-
ginea basi fusca. Pedes subgraciles; anteriores
rufi, coxis et trochanteribus, nec non femorum
latere convexo basin versus, nigris; postici nigri,
tibiis rufis apice nigro, tarsis rufis, articulis 2 — 5
supra nigricantibus. Abdomen paulo longius
quam in femina, segmentis 2 — 5 aequilatis; £ et 3
rufis; 6 puncto dorsali marginali, 7 macula dor-
sali, albis.
Unicum maris individuum Sahlberg e Fennia
transmisit.
FAM. I, SKCT. V. 325
118. I. ZONALLS. u.
Antcnnnnini .nnnilo, scgnicnloruniquc 6 ct 7
puncto, alLis; segmcntis 2 et 3 ruHs, 3 basi
nigra. 1".
Hahitus feminarum minorum Ichn. extensorii;
sed slatura tota, nec non antennis pedibusque,
gracilioribus.
Longitudo 4 — 5 linearum. Caput orbitis ocu-
lorum internis lerrugineis tenuissiniis. Antennae
articulis 11 — 15, vel plurimis eorum, supra et
lateribus albis. Thoraar rarius puncto parvo flavo
infra alas. Scutellum flavum. Alae fumatoliya-
linae, stigmate radio et radice piceis, squamula
nigra. P^dej anteriores femorum apice, tibiarum
basi et latere interno, tarsisque, ferrugineis; postici
tibiis basin versus ferrugineis aut rufis. Abdomen
segmentis 6 et 7 puncto dorsali alboflavescente.
Unum individuum misit Dahl ex Austria ; duo
alia individua e Lusitania vidi in museo Comitis
de Hoffmannsegg.
119. 1. PUiXCTUS. n. '
Orbitis intcrnis oculorum, punctis duobus ad
radicem alarum , puncloque segmcntorum ul-
timoruni, albis; scgmcntis 2 et 3, nec non
laterihus aut basi quarti, rufis; tibiis anticis
stramincis. m.
Statura et proportio partium omnino maris
Ichn. deceptoris, n. 126; interdum corpore paulo
graciliore.
21^
324 ICHNEUMON
Longitudo 5 — 6 linearum. Capi/f palpis fiis-
cescentibus aut pallidis; mandibulis albidis aut
dilute ferrugineis, basi apiceque nigris; clypeo
plerunique punctis duobus albis; facie vel alba,
macula media nigra, vel nigra orbitis oculorum
albis. Antennae articulo primo plerumque subtus
puncto albo. Thorax lineolis seu punctis duobus,
iuterdum minutis, albis ad alarum radicem, ple-
rumque colli margine supero albo. Scutellum
album. Alae hyalinae aut subfumatohyalinae,
stigmate radio et squamula nigris, radice fusca aut
picea. Pedes antici tarsis tibiis femorumque la-
tere interno apiceve ferrugineis aut stramineo-
rufis, tibiis interdum extra fuscis; medii tibiis tar-
sisque paulo obscurioribus quam antici, tibiis ex-
terne, imprimis apicem versus, fuscis aut nigris,
femoribus plerumque subtus vel a medio ad apicem
usque piceo-stramineis, vel linea longitudinali
obscuroferruginea; postici tibiis plerumque basin
versus ferrugineis aut rufis. Abdomen confertim
et subtiliter punctum (inde nomen speciei)? seg-
mento 1 interdum apice castaneo; segmentis 2 et 3
castaneis aut rufis, 3 rarius margine nigro; 4 late-
ribus, interdum etiam dorso basin versus, rufo-
castaneis; 5 interdum toto nigro, plerumque autem,
sicuL 6, puncto marginali seu margine totoniveo;
7 supra toto niveo.
Unum individuum cepi in floribus Petroselini
mense Julio prope Helmstadium; individua alia
mecum communicata sunt ex Austria, Hannouera
et pluribus Silesiae locis, nec non ex Volhynia.
FAM. 1, SECT. V. 325
u{i.
120. 1 1. OCTOGUTTATUS. n.
Orbitis oculorum, punclls duobus ad alai-um
r.idlccm, duobiis apiculibus scutclli , aiioquc,
albis; segmcutis 2 ct 3 riilis. m.
Statura praecedentis; sed abdoniine breviore.
Longitudo 4 linearum aut paulo longior.
Caput ore, puncto laterali clypei, orbitisque ocu-
lorum omnibus (externis interdum subobsoletis),
albis. Antennae porrectae, corpore paulo bre-
viores; articulo 1 subtus albo aut puncto albo, ar-
ticulis sequentibus vel totis nigris vel subtus ferru-
gineis. Thorax gibbus; colli margine supero
punctisque duobus ad radicem alarum albis. ScU"
tellum punctis duobus apicalibus, interdum sub-
confluentibus, albis. Alae subhyalinae aut fumato-
hyalinae, stigmate et radio nigris aut fuscis, radice
picea, squamula nigra interdum punclo albo. Pe^
des mediocres; femoribus anticis subtus vel totis
vel apice solo piceo-stramineis, mediis apice piceo-
stramineo; tibiis tarsisque anterioribus subtus al-
bidostramineis. Abdomen capitis thoracisque lon-
gitudine, thoracepaulo angustius, oblongoovatum;
segmentis 2 et 3 rufis aut badiis; 4 angulis baseos,
interdum quoque margine summo, rufis; 5 inter-
dum puncto albicante; 6 et 7 totis albis.
Individua duo cepi mense Julio circa Vratis-
laviam in fruticetis; duo alia, austriaca , Dahl
transmisit; quintum vidi in museo Coniitis de
Hoffmannsegg.
326 ICHNEUMON
Varietas:
1. Scutello toto albo. — Jfntennae articulis 3
et sequentibus subtus rufis. Pedes femoribus an-
ticis rufis, superne basin versus nigris, mediis ni-
gris inferne apicem versus rufis; tibiis rufis, posti-
cis apice nigro; tarsis rufis, posticis nigris. Jlb-
domen segmento 4 nigro, angulis baseos rufis,
margine albido tenuissimo; 5nigro, margine lato
albo; 6 et 7 totis albis. — Caetera sicut in specie
genuina.
Individuum unicum genuense a Spinola trans-
misit.
121. L lOCERUS. n-
fff i*:- Facie flava, macula nlgra ; antennis infrarufis;
ano albomaculato; segmentis 2 et 3 tibiisque
rufis , harum posticis apice nlgro. m.
Statura et proportio partium raaris Ichn. ex*
tensorii; antennis autem porrectis; ab ornatorio
parvitate et picturis antennarum discedens.
Longitudo 5 — 6 linearum. Caput ore et facie
citrinis aut albidis, macula faciali nigra; interdum
facie nigra, orbitis oculorum facialibus et macula
laterali clypei, rarius quoque punctis 2 infra an-
tennas, albidis; mandibulis basi et apice nigris,
palpis fusco-ferrugineis aut albidis. Antennae
porrectae, setaceae, corpore dimidio longiores,
nigrofuscae; subtus articulo 1 flavo, articulis se-
quentibus ferrugineis aut diluterufis, 2 et 3 inter-
FA31. 1, SKCT. V. 327
diim fiiscis. Thorax iiiterdiim piincto infra alas,
rariiis altero seu lineola ante alas, flavis. Scu-
tellum flaviim. Alae fiimatohyalinae, stigmatc
rufo, rarius fusco, radio et radice fuscis, squamula
nigra. Pedes antici tarsis tibiis et femorum latere
interno apiceque, rarius fenioribus fere totis,
medii tarsis tibiis et femorum apice, dilute croceis,
femoribus mediis interdum lateie iniero toto rufo,
postici femoribus summa basi rufis, tibiis plerum-
que dilutecroceis apice nigro, rarius nigris basi
dilute crocea, tarsorum articulo 1 basi, rarius
fere toto, rufo-croceo. Abdomen segmentis 2 et 3
rufis aut croceis; sequentibus nigris, vel 5 — 7,
vel 6 et 7, rarius solo 6, puncto dorsali albido
aut flavo,
Individua quatuor Besser e Volhynia, totidem
Hope ex Anglia, unum Desmarest e Gallia, me»-
cum communicaverunt,
Varietates:
1. Clypeo et facie nigris, orbitis oculorum
facialibus albis. — Caetera ut in plurimis indivi^
duis geiiuinis.
Quaedam individua, circa iVe^/ej lecta , Hope
ad me misit.
2. Ore clypeo et facie totis flacis immacuhi'
tis. — Caetera ut in plurimis individuis genuinis.
Duo individua, cum varietate prima, capta
sunt circa Nctley.
328 ICHNEUaiON
122. L HILARIS. n.
Autennarum annulo et segmentorum 6 et 7
margine albis, segmentis 2 et 3 totis, nec non 4
pro parte, rufis ; iemoribus anterioribus tibiis-
que rufis. f.
Haec femina a reliquis feniinis hujus sectionis
differt apice abdominis acutiore, abdomineque toto
graciliore.
Longitudo 4 linearum vel paulo longior. Caput
interdum orbitis oculorura frontalibus castaneis
obsoletis. Antennae dimidii corporis longitudine,
graciles aut subgraciles, apice curvatae aut invo-
lutae, articulis 9 — 15 aut 10 — 15 albis. Scu-'
tellum album. Alae subsilaceo- aut fumato-hya-
linae, stigmate dilutecroceo, radio rufo aut nigro,
radice picea aut fulva, squamula picea aut nigra*
Pedes rufi, coxis et trochanteribus nigris; femo-
ribus posticis nigris, interne rarius rufescentibus;
tibiis posticis apice, tarsisque posticis, nigris. Jlb^
domen capitis thoracisque longitudine et latitu-
dine; segmentis 2 et 3 rufis; 4 vel rufo, margine
nigro, vel nigro, basi aut niacula magna in angu-
lis baseos rufa; 6 et 7 margine albo. Aculeus
brevissimus exsertus niger.
Unum individuum cepi die 5 Maji prope Got^
tingam in gramine; alia quaedam, prope Vratis^
iai^iam Friburgum Parisios et Netley capta, me-
cum comraunicata sunt.
FAM. I, sEcr. V. 329
Varietates:
1. Segmento 4 toto rufo. — Longitudo fere 5
linearuni. Antennae articulo 1 subtus castaneo.
Segmentum 5 puncto rufo in angulis baseos. —
Caetera sicut in specie genuina.
Individuum unicum, hanno^^eranum^ Reusmann
transmisit.
2. Segmentis 2 et 5 dorso fuscescentibus. —
Statura et abdomen crassiora sunt quam in specie
genuina. Longitudo 5 linearum. Antennae arti-
culo 1 subtus castaneo. Segmentum 4 rufum mar-
gine nigro. — Caetera sicut in specie genuina.
Hanc varietatem a Stillfried prope Hirschberg
cepit.
Nota:
¥ovs2LVi Ichn. motatorius 0\\\\ev\ (de quo con-
feras notam ad nostrum motatorium n. 137) ad
hanc specieni adhiberi posset.
123. I. RIDIBUNDUS. n.
Facic, co\is antcrioribus, lineaque ante alas,
albis ; seginentis 2 — 4, tibiis anterioribus, an-
tennisque subtus, ruCs. m.
Statura et proportio partium omnino maris
Ichn. deceptoris , n. 126.
Longitudo 3 '/3 linearum. Caput facie, orbitis
oculorum oranibus, oreque, alboflavis, mandibu-
380 1 C II r< t U M O N
larum apice fusco. Antennae iwsc2ie\ subtus arti-
culo 1 flavo, sequentibus diluteferrugineis. Tho^
rax colli niargine, linea ante alas, puncto infra
alas, lineola transversali infra scutellum, punctis-
que duobus inparte declivimetatboracis,alboflavis.
Scutellum pallideflavum. Alae subfumatohyali-
nae, stigmate et radio nigris, radice flava, squa-
mula nigra puncto albo; areola subtriangulari.
Pedcs anteriores piceo-straminei, coxis et trochan-
teribus flavoalbis supra macula nigra, femoribus
supra fuscis subtus anticis flavostramineis mediis
ferrugineostramineis, tibiis subtus flavescentibus;
postici nigri, coxis puncto parvo flavescente, tibiis
basi summa badiis. Abdomen segmento 1 mar-
gine summo rufo, segmentis 2 — 4 rufis, 5 basi
lateribus et summo margine rufis, 6 margine albo,
7 toto albo.
Unicum marem genuensem a Spinola trans-
misit.
124. I. ISCHIOXANTHUS. n.
Facie, llneis ad radicem alarum, punctoque
segmenti 7, albls; abdominls medlo pedibusque
anterioribus rufis, coxis et trochanteribus nl-
gris subtus flavls ; tlblls posticls croceis. m.
Haec species a confmibus, imprimis a praece-
dente, cui pictura propior est, abdomine longiore
et graciliore differt.
Longitudo fere 5 linearum. Caput ore et facie
flavis. Antennae porrectaci setaceae, corpore
FAM. I, SKCT. V. 331
paulo breviores, articulo prinio infra flavo. Tho^
rax gibbulocyliiidricus; linea aiite alas, lineola
infra alas, niargineque supero colli, albis. Scutcl-
Zw/n albuni. ^/ae fumatobyallnae, stigniate radio
et radice sordidestraniineis, squaniula picea niacula
alba, areola quinqueangulari. Pec?ej subgraciles;
anteriores rufocrocei, coxis nigris, anticis subtus
flavis, niediis subtus puiicto flavo, trocbanteribus
nigris subtusflavis; postici nigri, trochanterum et
femorum apice summo rufescente, tibiis dilute cro-
ceis apice nigro, tarsis nigricantibus basi articuli
primi rufescente. Ahdomen capite thoraceque
paulo longius et angustius, subcylindricum, seg-
nientis £ — 6 fere aequilatis; segmento 2 rufo, lati-
tudine duplo fere longiore; 3 et 4 subquadratis,
rufis, niacula marginali nigra; 5 et 6 subtransver-
salibus, nigris; 7 conico nigro, macula apicali
alba.
Marem unicum cepit Richter prope Vratis^
laviam.
125. I. BILUNLTLATUS. n. ^
Anmilo antennanini, orhitis oculorum verti-
calil)us, punctociuc inlVa alas, albis ; segmentis
1 — 4 rulis, f.
Statiira et proportio partium omnino feminae
sequentis, an ejus varietas?
Longitudo 4 — fere 5 linearum. Caput niaa-
dibulis ferrugineis; orbitis oculorum vcrticalibus
332 ICIINLUMON
albis (quodamTnodo lunulas duas albas exhibenii-
bus). Antennae involutae, vix corporis dimidii
longitudine; articulis 9 — 14 — 15 supra albis, se-
quentibus subtus fuscis aut ferrugineis. Thorax
puncto infra alas, interdum etiam punctis duobus
in superno colli margine, albis. Scutellum album.
Alae fumatohyalinae, stigmate radio et squaraula
nigris aut fuscis, radice fusca aut picea; areola
subtriangulari aut subquinqueangulari. P^d^^tibiis
anticis vel ferrugineis interne dilutecroceis, vel
nigris interne ferrugineis, mediis fuscocastaneis
aut fusconigris, posticis basin versus badiis; tarsis
anterioribus castaneis aut fuscescentibus. Abdo-
men segmento primo rufo aut castaneo, petiolo
nigroi segmentis 2 — 4 rufis aut castaneis, 4 mar-
gine aut fascia marginali nigra, 6 et 7 macula dor-
sali alba.
Unum individuum captum est prope Vratisla^
fiam, alterum prope Sickershauseny tertium in
Austria,
X 126. I. DECEPTOR.
^ Segmentis 1 — 3 tibilsque rufis, harum postlcis
juM^^ ' apice nlgro. m. f. {famina antennarum annulo
P V albo).
Statura et proportio partiumyi?m//2arM/n plu-
rimarum congruit cum feminis plurimis Ichneum,
extensorii; thorace forsan paulo gibbosiore. Indi-
\idua autem variant, abdomine pedibus antennis-
FAM. J, SKCT. V. 333
que mox paiilo longioribiis et gracilioribus, niox
paiilo brevioribus et crassioribus. Mares statura
sunt graciliore quam feminae.
Longitudo 2 /3 — 5 litiearum. Caput mandibu-
]is interdum fcrrugincis; plerumquc orbitis oculo-
rum occipitalibus, distinctioribus aut obsolctiori-
bus, vel etiam solo puncto, in maribus quoque
haud raro orbitis oculorum facialibus, albis. j4n-
tennae maris subtus plerurnque rcrruglneofuscae
aut rufoferrugincac, articulo 1 vcl toto nigro, vel
subtus albo; Jeminae articulo 1 interdum subtus
obscuroferruginco; articulis 8 — 15, vel plurimis
eorum, supra albis; sequentibus subtus interdum
ferrugineis aut rufcscentibus. Thorax plcrumque
totus nigcr, interdum puncto albo infra alas, fcmi-
nis rarius puncto albo antc alas. Scutellum album.
j4lae fumatohyalinae; stigmate fusco aut piceo,
rarius straminco; radio fusco, radice picea aut
fusca; squamula rarius liiscoferruginea , plerum-
que fusca aut nigra, maris rarissiuie puncto albo;
areola quinqucauguhiri aut subtriangulari. Pedes
femoribus anticis plerumque nigris, infra vel totis
vel apiccm vcrsus rufis, rarius rufis supra vcrsus
basin nigris, aut linca longitudinali fusca, maris
rarissime nigris linea longitudinali straminea; me-
diis plerumquc nigris, infra vel totis vcl apicc solo
rufis aut fcrrugiueis, maris interdum rufis vitta ni-
gra , fcminae interdum totis nigris; posticis nigris,
intcrduni geniculo aut basi rufis castaneisve, fcmi-
nae interduni latere interno aut supero et infcro
castaneis rarius rufis; tibiis rufis, anterioribus in
334 ICHNEUMON
mare plerumque, rarius in feminis, subtus palli-
dioribus, externe interdum fuscescentibus, mediis
haud raro apice nigro, posticis apice nigro, rarius
nigris basin versus rufis aut castaneis, rarissime
in mare totis nigris; tarsis rufis aut ferrugineis,
posticis fuscis totis aut articulorum apicibus fuscis,
rarissime etiam anterioribus fuscis. Abdomen seg-
mento 1 rufo petiolo fusco aut nigro, rarius toto
rufo, rarissime nigro apice rufo aut castaneo;
2 et 3 rufisj 4 plerumque macula laterali, rarius
basi tota, rufa; 5 in femina plerumque macula
marginali alba; 6 et 7 dorso albo. Aculeus exser-
tus brevissimus.
Mares et feminas e -^lnvihns Silesiae ttltaliae
locis accepi; feminas nonnullas etiam ex Austria
Tauria et Anglia (circa Netley captas); lusitani-
cas vidi in museo Comitis de Hoffmannsegg. Ipse
feminas nunquam cepi; sed quosdam mares, men-
sibus Junio — Augusto, in frutetis in gramine
et in petroselino, circa Vratislaviam et Helm-
stadium,
Varietates:
1. Femoribus anticis totis rufis, — m. et f.
Caetera sicut in plurimis speciei genuinae indi-
viduis.
Marem cepit Richter prope Vratislaviam a
Spinola prope Genuam, feminam a Stillfried
prope Hirschberg,
2. Femoribus posticis totis rufis, f. — Lon-
gitudo 2% — 3 linearum. Pedes femoribus ante-
FAM. 1, SliCT. V. 335
rioribus nigrls, inferiie totls aut apicem versus
castaneis rufisve, anticis interdum diluterufjs su-
perne basin versus nigris. — Caetera sicut in plu-
rimis feminis speciei genulnac.
Individua quaedam g\ Austria Gemui et J^^oU
hynia transmissa sunt.
3. Femoribus omnihus rujis. m. f. — Longi-
tudo 2% — 5 linearum. Cuput \e\ lulum nigrum,
vel orbitis oculorum inlcrnis, inlegris aut inter-
ruptis, albis, facialibus rarius subferruglneis, in-
terdum puncto rufo iiifra antennas; mandibulis
interdum castaneis. ylntennae feminae articulis
1 — 8 subtus interdum rufis aut ferruglneis;
10 — 15, vel plurimis eorum, supraalbis; se(}uen-
tibus interdum subtus ferrugineis. Thorax inter-
dum puncto ante aut infra alas albo, distinctiore
aut obsoletiore. Scutellum album. Alae fumato-
hyalinae, radiu fusco; stigmate radice et squamula
fuscis autpiceis aut substramineis, rarius rufescen-
tibus; areola quinqueangulari aut subtriangulari,
regulari aut irregulari. Pedes femoribus rufis, in-
terdum superne macula obliterata nigricante ante
basin, posticis plerumque geniculo nigricante,
rarius nigris basi rufa; tibiis rufis, posticis apice
fusco aut nigro; tarsis rufis, posticis fuscis. Ahdo-
men segmenlis 1 — 3 rufis, petiolo plerumque fusco
aut nigru; 4 saepius macula aut puncto laterali
rufo, rarissime feminae puncto dursali marginali
albo; 5 — 7 macula plus minus transversali alba,
5 interdum toto nigro, rarius etiam 6 fere toto ni-
336 ICHNEUMON
gro, puncto albo scilicet niinuto; in mare solis
6 et 7 dorso albis.
Individua plura feminina, in Silesia et Austria,
nec non circa Gottingam, Halam Saxonum, in
Volhynia et Tauria capta, mecum communicata
sunt; marem unum a Spinola prope Genuam
cepit.
4. Scutello rufol f. — Longitudo 4 linearura.
Antennae articulis 8 — 13 alboflavis. Scutellum
apice aut centro castaneo-rufo. Alae fumatohya-
linae, stlgmate dilutecroceo, radio ferrugineo,
radice fusca, squamula nigra, areola quinquean-
gulari. Pedes femorlbus anticis subtus aut apice,
niediis apice solo, rufis; tarsis tibiisque rufis,
harum posticis interdum apice nigro. Abdomen
segmentis 1 — 3 totis, 4 in angulis baseos, rufis;
6 et 7 macula dorsali alboflava.
Duo individua cepi mensibus Augusto et Sep-
tembri in Sudetis Silesiae,
5. Scutello fere toto nigro , femoribus omni^
bus rufis. m. — Longitudo fere 4 linearum. Caput
antennae thorax tota nigra. Scutellum nigrum,
puncto apicali minuto albido. ^/a^ fumatohyali-
nae, stigmate stramineo-piceo, radio fusco, radice
picea, squamula nigra, areola quinqueangulari.
Pedes coxis et trochanteribus nigris; femoribus
tibiisque rufis, posticis apice nigris; tarsis fuscis,
mediis articulo secundo exalbido. Abdomen seg-
mento 1 rufo, petiolo nigro; 2 et 3 totis rufis;
FAM. I, SECT. V. 3:37
4 samraa basi rufa; 6 macula marginali, 7 dorso
toto, albis.
Marem unicum, circa Netley captum, Hope
mibi misit.
6. Segmento primo fere toto nigro. m. —
Longitudo 3*/^ linearum. Caput, antennae, tho-
rax tota nigra. Scutellum solo puncto apicali
albo. Alae subfumato-hyalinae, stigmate dilute
piceo, radio radice et squamula fuscis. Pedes
femoribus anterioribus apice posticis basi rufis;
tibiis rufis, posticis apice nigro. Ahdomen seg-
mento 1 nigro, margine rufo; 2 et 3 rufis; sequen-
tibus nigris, 6 margine 7 dorso toto albo.
Unum individuum, circa iVe^/ej- captum, Hope
ad me misit.
Synonyma, maris et feminae:
Ichn. deceptor Gravenb. Pedem. n. 40.
F e m i n a e :
Ichn. deceptor Scopoli, Carn. n. 746.
„ Cbrist, p. 344.
„ Olivier, p. 212, n. 31.
Ichn. deceptorius Villers, p. 142, n. 25; in Gallia
australi.
„ Thunb. Ichn. n. 14.
Nota:
Dum pauca individua hujus speciei coram ha-
bebam, ob eorum differentiam, non solum pictu-
Ichn. Enrop. Pars I. 22
338 ICHNEUMON
ris sed etiani proportione partium se nianifestaii-
tem, in plures species ea dispescueram; serius
autem, copia individuorum adaucta, mutabilita-
tem eorum et nexum specierum per individua in-
termedia, sensim in hanc illamve speciem trans-
euntia, cognovi, omniaque in hanc unam speciem
recollegi. Forsan adhuc quaedam specierum se-
quentium cum hac specie conjungi deberent, de
quo conferre velis notas ad n. 128, 129, 132, 134.
Individua femoribus nigris prope accedunt ad/c/t/7.
extensorium.
m"^' T. SUBALBELLUS. n.
Scgmentis 1—4 rufis, 6 et 7 albomarginatis;
femoribus tibiisque ruiis nigro-maculatis j aii-
tennis alboannulatis. f.
Ab Ichm cingulatorio et hostili haec femina
differt statura et antennis gracilioribus.
Longitudo 3 linearum. Caput totum nigrum.
Antennae graciles filiformes, apice curvatae j arti-
culis 10 — 13 albis, subtus fuscis. Thorax totus
niger. Scutellum album. Alae subfumatohyalinae,
sligraate et radio fuscis, radice picea, squamula
nlgra, areola subtriangulari. Pedes coxis et tro-
chauteribus nigris; femoribus rufis, anterioribus
latere convexo posticis apice nigris; tibiis rufis,
posticis apice nigro; tarsis anterioribus rufis, supra
subfuscescentibus, posticis nigro-fuscis. Abdo-
men thorace paulo longius pauluhimque angustius,
FAM. I, 8ECT. V. 339
segnientis 2 — 5 fere aequilatis; segmento 1 riifo,
petiolo nigro; 2 — 4 totis rufis; sequentibus nigris,
6 et 7 margine tenui albo. Aculeus subexsertus.
Unicam ferainara, civcdi Netley captam, Hope
ad rae raisit.
127. I. HOSTILIS.
Aplce sciitelli, inarginibusquc segmentorum
4 — 7, albis; segmentls 1 — 3 femoribus et
tibiis anterioribus ruOs; aunulo aiitennamm
albo. f.
Statura tota brevior est, imprimis autem caput
et abdomen breviora et latiora sunt, quam in femi-
nis praecedentibus.
Longitudo 3 % — 4 linearum. Caput mandibu-
lis interdum rufis basi apiceque nigris. Antennae
subgraciles, apice curvatae, vix dimidio corpore
paulo longlores, articulis 9 — 13 aut 10 — 13
supra et lateribus albis. Thorax gibbus, rarissime
puncto albo ante alas. Scutellum vel apice toto,
vel puncto apicali minuto, interdum minutissimo,
albo. Alae subfumatobyalinae, stlgmate radlo
radlce et squamula fusconigris, areola quinquean-
gulari. Pedes mcdiocres, rufi, coxis et trochan-
teribus nigris; anteriores summa femorura basi,
interdum femorum latere convexo fere toto, fusco
aut nigro, tibiis plerumque externe fuscis; postlci
tibiis et tarsls nlgris, tibiis interdum ante basiii
badiis. Abdomen capitis thoracisque longltudine
22^
340 I C H N E U M O N
et latJtudine, ovatiim, apice obtusiusculum; seg-
mentis 1 — 3 rufis, petiolo nigro; sequentibus albi-
domarginatis, 4 plerumque lateribus rufis.
Individua quaedam e Silesia Gallia et Italia
transmissa sunt.
Synonyma:
Ichn. hostilis Gravenh. Pedem. n. 41.
128. I. CINGULATORIUS.
Segmentis 1 — 3 rufis, 5 — 7 albomarginatis ;
femoribus rufis, anterioribus basi posticis
apice nigris; tibiis posticis totls aut pro parto
nigris. m. f. (J^em, antenuaruni annuJo albo).
Statura et proportio partium Ichn, hilaris ;
abdomine paulo breviore, aculeo minus exserto.
A specie praecedente statura multo graciliore
differt.
Longitudo 4 linearum, vel paulo minor. Caput
orbitis oculorum internis maris totis, feminae solis
frontalibus, vel etiam externis tenuissimis, albis.
Antennae dimidio corpore paululum longiores;
maris porrectae; feminae graciliores, apice cur-
vatae, articulis 8 — 12 aut 9 — 13 superne albis.
Thorax puncto ante alas alteroque infra alas albis,
uno alterove interdum deficiente. Scutellum al-
bum. ^Zize fumatohyalinae aut subhyalinae, stig-
mate radio radice et squamula nigris aut fuscis,
areola quinqueangulari. Pedes feraoribus anterio-
hA2ii. 1, SECT. V. 341
libiis vel nifis superne basiii versus iiigrieantibus,
vel nigris apice rulb; posticis rufis geniculo nigri-
cante, rarius etiam basi nlgricante; tibiis anterio-
ribusfuscis, anticis subtus flaNis, niediis interdum
subtus rufis; posticis nlgris interduni ante basia
rufis; tarsis fuscis, posticis nigris. Abdomen seq^-
luentis 1 — 3 rufis, petiolo nigro, 3 interdum dorso
fuscescente; 4 interdum macula laterali rufa et
summo margine albido; sequentibus cingulo mar-
ginali albo.
Mareni unum Spangenberg prope Gottingam
cepit; alterum, pedemonlanum , lionelli niisit.
Feminae quaedam in Silesia et circa Genuam cap-
tae sunt; unam ipse prehendi niense Augusto in
umbellatis prope Cudoi^am. Individua italica,
mas et femina, colore nigro iu pedibus prae\alente,
a germanicis diflerunt.
S y n o n y m a :
Ichn. cingulatorius Gravenh. Pedem. n. 42.
Nota:
Individua quaedam varietatis tertiae Ichneum,
deceptoris (n. 126) exacte mediura tenere viden-
tur inter hanc et illam speciem; statura eis est
paulo gracilior quam in decf^p^or^ genuino, pnulo
crassior autem quam in cingulatorio ; antennae
graciles, sicut \n cingulatorio; pedes autem cras-
sitie pedibus deceptoris res\^ondenl\ maculae albae
transvcrbales a[)icis abdominis latiorcs quidcm sunl
342 FOHNEUMON
quam in reliquis deceptoris individuis, minus latae
autem quam in cingulatorio. Ichn. cingulatorius
Thunb. Ichneum. 64 haud cum hac specie confun-
dendus est.
129. I. MfLITARIS.
Segmentls 2 et 3 rufis. m, f. (femina anten-
narum amiulo albo).
Statura et proportio partiura Ichn. deceptoris,
imprimis individuorum ejus antennis crassioribus.
Femina differt a mare statura pedibusque cras-
sioribus.
Longitudo fere 4 linearum. Antennae feminae
articulis 10 — 14 supra et lateribus albis. ScuteU
/M/n album. ^to subfumatohyalinae; maris stig-
mate radio radice et squamula nigris, cellula cubi-
tali intermedia subquinqueangulari; feminae stig-
mate et radice piceis, radio et squamula fuscis,
areola quinqueangulari. Pedes antici femorum
summo apice et tibiarum latere interno stramineis;
medii tibiis intra fuscoferrugineis. Abdomen seg-
mentis £ et 3 rufis; maris segmento 6 mar^ine 7
Jtplo^bo, feminae segmentis 6 et 7 macula dor-
sali alba. ^^^^
Marem et feminam, pedemontanos , Bonelli
transmisit.
Synonyma:
Ichn. militaris Gravenh. Pedem. n. 43.
FAAl. 1, SECT. V. 34J
Nota:
Mas hujus speciei propius accedit ad Ichneum.
deceptoris maris individuum segnieuto primo fere
toto nigro, apice solo rufo; eodeni individuo etiam
color niger in pedibus magis praevalet quam iii
reliquis deceptoris maribus. Inde individuum illud
exacte medium tenet inter reliquos deceptoris ma-
res et marem militaris.
130. I. CALLICERUS.
Piincto albo infra alas; scgniciitls 1 — 3 rufis;
femoribus anterioribus ruiis, inacula nigra;
tibiis rufis, posticis apicc ni^o. m. \. (mas
antenuarum articulo priuio subtus ct orbitis
oculoruni facialibus albis; femina antcnna"
rum annulo albo).
Statura et proportio partium Ichn. deceptoris
n. 126.
Longitudo fere 3 — 3 % linearum. Caput maris
palpis straraineis, orbitis oculorum internis latis
et puncto laterali clypei flavis, feminae rarius
puncto albo ad orbitas oculorum occipitales. An-
tennae maris fuscae, articulo primo subtus flavo
aut rufo, articulis sequentibus subtus dilute ferru-
gineis, 2 — 4 interdum totis nigris; y<?/7j/>2ae arti-
culis 9 — 14 aut 10 — 13 superne et lateribus albis,
sequentibus subtus ferrugineis. Thoj^ax coUi mar-
gine supero, puncto infra alas, in mare interdum
puncto allero ante alas, albis. S cui elluiji 'dlhuiu.
Alae subfumatobyalinae; stigniate fusco, rarius
344 ICHNEUMON
ferrugineo; radiofusco; radice fusca, maris inter-
dum albida; squamula nigra aut fusca, maris inter-
dura puncto albo; areola quinqueangulari, maris
interdum triangulari. Pedes femoribus anticis
rufis, superne basi fusca aut nigra, maris interduni
latere externo toto nigricante; mediis vel rufis basi
nigra, vel nigris apice summo rufo, feminae latere
toto externo nigricante; posticis maris nigris, in-
terdum basi summa rufa, feminis vel totis nigris,
vel interne badiis, vel rufis apice nigro; tibiis
rufis, posticis apice nigro; tarsisrufis, posticis ni-
gris. Abdomen segmento primo plerumque rufo,
petiolo vel toto vel basi nigro; rarius in mare ni-
gromargine rufo; segmentis 2 et 3 rufis; 4 maris
interdum basi rufa; 5 maris plerumque margine
albo; 6 maris margine, feminae dorso toto, albo;
7 dorso albo.
Mares et feminae ex Italia transmissi sunt;
feminam etiam in collectione Roentgeniana vidi,
sine dubio germanicam,
Varietates:
1. Puncto albo infra alas deficiente. m. —
Caetera cum maribus genuinis plurimis congruunt.
Unum individuum e collectione Roentgeniana
accepi.
2. Femoribus anticis totis rufis; segmento
primo toto nigro. m. — Longitudo 4 linearum.
Caput clypeo et facie albis, hac macula nigra.
jtntennae articulis 1 — 3 subtus fuscis. Thorax
FA.M. I, SECT. V. 345
llneola alba iiifra alas. Alae sligniate dllutecroceo.
Pedes renioribiis anterioribus ru(is, mediis basi ni-
gra; tibiis rufis, posticis apice nigro; tarsis rufis,
posticis articulorum apicibus summis nigris. j^b-
domen segmenlo prinio tolo nigro, 2 ruto, 3 rufo
basi nigra, 5 margine summo albo, 6 et 7 dorso
albis.
Unum Individuura Besser e Volhynia trans-
misit.
3. Femorilms anterioribus totis rufis, m. —
Longitudo 4 linearum. Caput clypeo toto nigro,
facie orbitis oculorum albis. Antennae articulo 1
toto nigro, sequentibus subtus fusco-ferrugineis,
sensim dilutioribus, ultimis rufis. Tliorax lineola
alba infra alas. Alae stiginate dilute-croceo, radio
et radice fuscis, squamula ferruginea. Pedes an-
teriores femoribus tibiis tarsisque totis dilute
rufis; postici tarsis tibiisque rufis, his apice nigro.
Abdomen segmentis 2 et 3 totis, 1 apice, 4 basi,
rufis; 5 margine, 6 et 7 dorso toto, albis.
Unum individuum a Steven e Tauria mecum
communicavit.
S y n o n y ni a :
Ichn. callicerus Gravenh. Pedem. n. 44.
346 ICllJNliUxMON
A 131. I. SEXALBATUS.
Antcnnanim annulo et puncto infra alas albls;
segmentis 1 — 4 femoribus tibiisque rufis,
tibiis postlcis apicc nigro. f.
Statura et proportio partium feniinae Ichn.
extensorii, sed pedibus paulo fortioribus. Ab
Ichn, callicero et lepido haec species antennis
crassioribus differt.
Longitudo 3 % — 4 linearuni. Caput palpis pi-
ceis,clypeo interdum rufo,orbitis oculorum fronta-
libus flavicantibus. Antennae articulis 9 — 15 — 16
supra et lateribus albis, sequentibus subtus inter-
dum ferrugineis, primo rarius subtus rufo. Tho*-
rax colli margine superno punctoque infra alas
albis, interdum puncto rufo ante alas. Scutellum
album. Alae subfumatohyalinae, stigmate et radio
piceis, radice picea aut straminea, squamula fusca.
Pedes rufi, coxis et trochanteribus nigris; ante-
riores femorum latere convexo nigro aut fusces-
cente; postici apice summo femorum tarsis et
apice tibiarum nigris aut fuscis. Abdomen seg-
mentis 1 — 4 rufis, 4 interdum disco fusco, 5 in-
terdum basi et margine summo nigris, 6 et 7 dorsu
albis.
Femina una prope Norimbergam altera prope
Sickershausen capta est, tertia, pedemontana,
illis major est et articulo primo antennarum sub-
tus clypeoque rufis distincta.
S y n o II y m a :
Ichn, sexalbatus Gravenh. Pedem. n. 45.
FAM. I, SECT. V. 347
132. I. MULTIPICTUS.
Anttnnls trlcoloiibus; scgmentls 1 — 3, feino-
ribiis anterioribus, tiblls tarsiscjue, rufis. f.
Statura et proportio partium feminae Ichn,
deceptoris n. 126.
Longitudo 3 linearum. Antennae articulis
let2fuscis, 3 — 8rufis, 9 — 13 albis subtus dilu-
tecroceis, sequentibus fuscis subtus rufescentibus.
Scutellum album. Alae fumatobyalinae, stigmate
straminco, ladio et radice rufis, squanuila fusca,
areola subquinqueangulari. Pedes anteriores rufi,
coxis et trochanteribus nigris; postici coxis et tro-
chanteribus nigris, his apice rufo, femoribus ni-
gris, basi et summo apice rufis, tarsis tibiisque
rufis, his apice nigro. Abdomen st^mcni\s 1 — 3
rufis, 3 margine nigricante, 6 et 7 macula dorsali
alba.
Feminam unicam pedemontanam Bonelli trans-
misit.
Synonyma:
Ichn. multipictus Gravenh. Pedem. n. 46.
Nota:
Haec femina forsan varietas est Ichn. deceptoris.
348 1C1IKEU310N
133. I. SUAVIS.
Antennis tricoloribus ; segmentis 1 — 3 rufis;
pedlbus rufis, postlcorum femoribus tibiisque
apice nigris. f.
Statura et proportio partiuni omniiio praece-
dentis.
Longitudo 3% linearimi. Caput niandibulis
rufis. Antennae articulo 1 nigro subtus rufo, arti-
culis 2 — 7 totis rufis, 8 — 16 albis subtus punclo
rufo, sequentibus fuscis. Scutellum album. Alae
fumatohyalinae, stigmate et radice piceis, radio et
squamula fuscis, areola subquinqueangulari. Pe^
des rufij postici tarsis nec non femorum tibiarum-
que apice nigris. Abdomen segmentis 1 — 3 rufis,
4 macula laterali rufa, 6 et 7 dorso albo.
Feminam unicam pedemontanam Bonelli misit.
Varietas:
1. Antennis subtricoloribus , coxis nigroma-
culatis. f. — Statura speciei genuinae, sed aculeo
paulo longius exserto, alis brevioribus. — Longi-
tudo 3 linearura. Antennae articulis 1 et 2 nigris,
3 — 5 ferrugineis, 6 — 8 fuscis, 9 — 13 albis sub-
tus fuscis, sequentibus nigris subtus fuscis. Pedes
rufoferruginei, coxis nigris macula ferruginea;
trochanteribus anterioribus nigris, posticis rufis;
femorum ettibiarum posticorum apice nigro; tar-
sis posticis fuscoferrugineis.
Hanc varietatem cepit Richter in Silesiae
Sudetis.
YASl. I, 5ECT. \. 349
S y n o n y ni a :
Ichn, suavis Gravenh. Pedeni. n. 47.
Nota:
Varietas medium tenere videtur inter Ichneum.
deceptoris feminas et Ichneum, suavem genuinum.
J^4. I. LEPIDUS. n. - . . ^
Se^mentis 1 — 4 nifis ; fcmoribus anlcrlorlhus
rulis, nigromaculatis', tiljiisrufis, posticis apice
iiigro, m, f. {fernina antcnnaruni annulo alho).
Feminae statura et proportio partium sicut iii
ferainis Ichn. extensorii. TJ/c/r^jfeminis gracilio-
res sunt, paulo graciliores quam mares Ichn. de-
ceptoris.
Longitudo maris 3 — 4, feminae 2 /^ — 3 linea-
rum. Caput feminae orbitis oculorum interuis
tenuibus flavis. Antennae maris subtus rufescen-
tes, articulo primo interduni toto nigro; feminae
articulo 1 subtus rufescente, 8 — 13 vel 10 — 13
supra albis. Thorax feminac colli margine supero
punctoque minuto infra alas albis. Scutellum al-
bum, feminae interdum lateribus castaneis. Alae
fumatohyalinae, radice stlgmate et radio fuscis aut
piceis, radice feminae interdum albida, squamula
fusca aut nigra; areola quinqueangulari, maris in-
terdum subtriangulari. Pedes maris anteriores
rufi, coxis et trochanteribus, nec non macula aut
latere externo femorum mcdiorum, nigris; postici
350 ICHNEUMON
nigri, tibiarum basi et feniorum summa basi rufis;
feminae feraoribus anterioribus nigris aut fuscis,
interne vel totis vel apice ferrugineorufis, posticis
vel rufis apicem versus nigris, vel nigris basin ver-
sus badiis; tibiis anterioribus sordidestramineis aut
rufoferrugineis, externe seu apicem versus plerum-
que fuscescentibus, posticis nigris basin versus
badiis; tarsis rufis, posticis nigris. Abdomen seg-
mentis 1 — 4 rufis, interdum petioli basi nigra, 4
maris interdum macula marginali fuscescente aut
nigra, 5 feminae sunima basi rufescente; 6 mar-
gine, 7 dorso toto, albis.
Feminae quaedam circa Taurinum et Genuam
captae, mecum communicatae sunt; mares ipse
cepi, aestate, in frutetis, circa Gottingam et in
Silesia.
Varietas:
1. Femoribus anterioribus totis rufis. m. f. —
— Alae maris cellula cubitali interniedia subtri-
angulari. Pedes rufi, coxis et trochanteribus ni-
gris; postici femorum et tibiarum apicibus nigris
aut fuscis, tarsis nigris, maris articulo primo basi
rufo. Abdomen maris segmentis 1 — 4 rufis, 4
margine nigro; 5 lineola transversali marginali, 6
macula transversali, 7 dorso toto, albis. Caetera
sicut in specie genuina.
Marem cepit Manger prope Warmbrunn, femi-
nam Sturm prope Norimbergam,
FAM. I, SECT. V. S5l
Nota:
Varietas descripta niaris, longitudine 4 linea-
runi, propter hanc magnitudinem et colorem rufum
pedum, etiam cum femina Ichn. sexalbati, copu-
lari posset; sed mares hujus speciei transeunt etiani
ad mares Ichn. deceptoris, ejusque varietates esse
possent, feminaeque eos sequerentur.
135. I. FALLAX. n.
Annulo antennarum albo; auLcnuis subtus, nec
uou segiuentis 1 — 4, rufis; femorlbus auterlo-
ribus rufis; tibiis rufis, postlcls aplce nlgro. m,
Statura et proportio partium omnino maris
praecedentis.
Longitudo fere 4 linearum. Antennae subtus
articuiis 1 et £ ferrugineis, 3 — 12rufis, 13 — 17
dilute croceis supra albis, sequentibus subtus rufes-
centibus (ultimis deficientibus). Ob annuluni al-
bum antennarum hic mas facile pro femina haberi
posset; inde nomen. Alae fumatohyaJinae, stig-
mate fuscopiceo, radio fusco, radice et squamula
piceis, areola triangulari. Scutellum album. Pedes
anteriores rufi, coxis nigris subtus macula rufes-
cente; postici coxis nigris macula rufa, trochan-
teribus rufis, femoribus nigris summa basi rufa,
tibiis rufis apice nigro, tarsis fuscis. Abdomen
segmentis 1 — 4 rufis, 4 margine nigro, 6 macula
transversali marginali alba, 7 toto albo.
Unicum individuum Manger cepit prope
Warmbrunn,
352 ICHNEUMON
136. I. STRIGATORIUS. n. :
Antennarum annulo albo; segmentis 1 — 3 ti-
biisque rufis, harum posticis apice nigro. m. f.
{mas orbitis oculorum albis; femina puncto
albo infra scutellum),
Statura et proportio partium, maris et femi-
nae, sicut in maribus Ichn. lepidi et deceptoris ;
sed antennis longioribus et gracilioribus.
Longitudo feminae 4% — 5, maris 6/3 linea-
rum. C a put orhitis oculorum maris omnibus, fe-
minae solis occipitalibus, albis. j4 nt enna e ^raci^
les, porrectae, corpore paulo breviores; artieulis
maris brevioribus quam feminae, 13 — 19 albis,
feminae 11 — 15 albis. Thorax feminae puncto
albido infra scutellum. Scutellum ipsum album.
Alae fumatobyalinae, stigmate stramineo, radio
et radice fuscis, squamula nigra; areola feminae
quinqueangulari, maris subquinqueangulari et
paulo latiore quam in femina. Pedes femoribus
anterioribus apice rufis; tibiis rufis, posticis apice
nigro; tarsis rufis, posticis fuscis. AbdomensG^"
mentis 1 — 3 rufis, petiolo maris nigro; 4 maris
summa basi rufa; 5 — 7 albomarginatis.
Marem et feminam Manger cepit prope Warm-
brunn; feminam alteram a Stillfried ^roipeHirsch^
berg cepit, eamque, sub nomine indicato, mecum
communicavit.
FAM. I, SECT. V. 353
V a r i e t a s :
1. Puncto alho infra scutellum dejiciente. f.
— Antennae articiilis 12 — 15 supra albis. Ab^
domen petiolo nigro. Caetera sicut in femina
genuina.
Hoc individuum a Stillfried prope Hirschberg
cepit.
Nota:
Feminae hujus speciei, ob staturam antennas et
pedes graciliores, facile pro maribus haberi pos-
sent, nisi forma styli brevis analis exserti pro-
baret, eum potius aculeum esse quam genitale
masculum.
If 137. I. MOTATORIUS.
Antennarum annulo ct dorso scgmcntl scxti
alhls; scgmcntls 1 — 3 fcmoribus tltiisque
rufis. f.
Longitudo 4 — oY^ linearura. Caput mandi-
Lulis interdum obscuroferrugineis. Antennae rili"
formes, vix dimidii corporis longitudine, apice
curvatae aut involutae; articulo 1 nigro infra ferru-
gineo aut rufo, 2 fusco, 3 — 7 vel dilutecroceis
\el ferrugineis vel ferrugineofuscis, 8 — 12 — 13
albis infra fuscis, sequentibus nigris. Thorauc
cylindricus. Scutellum M^nm. ^/ae subfumato-
hyalinae aut subsilaceohyalinae, stigmate sordide-
stramineo, radio radice et squamula piceis aut fus-
Ichn. EuropPars I. 23
354 I C H N E U M 0 N
cis, areola quinqueangulari aut subtriangulari. Pe-
des mediocres, rufi, coxis et trochanteribus nigris,
horum posticis attamen vel apice vel totis ruRs,
interdum etiam anterioribus apice rufis. Abdomen
gracilius quam in nonnullis speciebus confinibus
(^lchn. deceptore etc), capite thoraceque paulo
longius et angustius, rarius thoracis latitudine;
segmentis 1 — 3 rufis, 4 interdum dorso rufescente
aut badio, 6 interdum margine summo albido, 7
dorso albo. Aculeus brevis exsertus niger.
Feminae quaedam, in Silesia et prope Tra-
jectum ad Moenum captae, mecum communicatae
sunt; unam ipse cepi die 20 Maji in horto bota-»
nico gottingensi. — Hartlieb unam educavit e
larva Noctuae Typhae, mense Augusto.
Synonyma genuina:
Ichn. motatorius Gravenh. Uebers. , n. 3777.
Synonyma dubia:
Ichn. motatorius Fabr. Syst. p. 329, n. 14.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2677, n. 83.
„ Christ. p. 349.
„ Gederhielm p. 156, n. 480, in hortis.
„ Walckenaer p. 52, n. 14.
Auctores laudati nil dicunt nec de colore
pedum, nec de colore ferrugineo articu-
lorum 1 — 7 antennarum, et forsan etiam
Ichn. deceptorem aut sexalbatum corara
habuerunt. Cum autem Fabricius, iii
Systemate Piezat. p. 71, n. 4, motatO'-
FAM. I, SECT. V. 355
rium ad geuus Cryptorum redegerit, du-
bia graviora mihi de idenlitate horuni
synonynioruni exorta sunl.
Ichn. motatoriusWWiivs p. 139, n. 14; habitat ia
Gallia, prope Lugdununi. (Auctor for-
san duas species confudit, dicitenini:
»in uno sexu femora nigra, in altero rufa,
»saltem in nostris;» caetera congruunt
cum Ichn. motatorio Fabr. etc).
Ichn. motatorius OYwitv \). 168, n. 19, segmento
primo nigro, sequentibus rufis, tribus
ultimis nigris puncto unico vel punctis
duobus albis, fenioribus posticis et a|)ice
tibiarum (posticarum?) nlgris. (Differt
ergo a nostro; coloris ferruginei anten-
narum baseos nulla fit mentio. Forsaii
Olivier nostrum Ichn. hilarem aut varie-
tatem Ichn. extensorii descripsit.)
2y
356 ICHNEUMON
S E C T I O VI.
Scutello -pallido; ahdominis apice, plerisque
etiam medio, flavo-maculato aut cingulato.
Interdum segmenta quaedam, praecipue 2 et 3,
tota flava sunt. — Ichn. (^aginatorii varietas, scu-
tello fere toto nigro, propius accedit ad sectio-
nem 2. Nonnullae species {rufatorius etpallia-
torius^ segmentis flavis colore rufo mixtis, sectioni
5 adpropinquant, veruntamen cum ea haud pos^
sunt confundi, nam speciebus, segmentis 2 et 3
totis flavis (hae autem sectioni 5 proximae sunt)
vel omnia reliqua segmenta etiam flavomarginata
sunt (v. c. occisorio et ccanthio), vel abdominis
apex ipse rufescit, nec colore albo distincto, ut
in sectione 5, imbutus est (v. c. Ichn. rufatorio
et palliatorio). — Sunt vero etiam Ichn. pallia-
torii xanthozosmi fasciatorii erythropygi et in-
fractorii varietates segmentis ultimis totis nigris,
quae ad sectionem 7 spectant.
E sectione 5 Ichn. stramentarius et terminU"
torius segmentis 2 et 3 flavis aut testaceis, pro-
pius ad hanc sectionem accedunt; e sectione 7
Ichn. natatorii luctatorii et occupatoris varietates
segmento 7 puncto albo.
FAiM 1, SECT \I. 357
.*)•
138. I. VAGINATORIUS
Facie flavomaculata; sc^meiitis 2, 3) 6 ^*t 7
tolo niargliie , 4 in;trqiii(; nicdio iiiten-upto,
ilavis; fcmoribiis til)iis(|uc dilutecroceis, posti-
tls apice nlgro. m.
Longitudo 5 — 6 linearum. Caput vel orbitis
oculoruni internis flavis, vel facie flava, puncto
aut niacula aut linea longitudinali nigra , interdum
etiani clypeo toto nigro, rarius facie tota flava;
palpis straniineis aut ferrugineis, basi ni^rlcanti-
bus. Antennae porrectae, setaceae, corpore di-
midio paulo longiores; supra articulo 1 fusco, arti-
culis sequentibus fuscis aut nigris, rarius rufis,
subtus rufae aut ferrugineae articulo 1 flavo. Tho-
rax cylindricogibbulus; lineola brevi infra alas,
punctoque, interdum obsoleto, ante alas, nec non
colli margine supero, flavoalbis. Scutellum fla-
vescens, Alae mediocres, silaceohyalinae, stlg-
mate et radiu fulvis, radice et squanuila flavis,
areola subquinqueangulari. Pedes mediocres, diiu-
tecrocei, tibiis tarsisque pallidioribus, coxis et
trochanteribus nigris, trochanteribus posticis apice
lulvis; postici apicibus femorum et tibiarum, ple-
rumque etiam articulorum tarsorum, nigris. Ab-
dom^/i oblungoovatum, thoracis latitudine, caplte
thoraceque paulo longius; segmento 1 plerumque
punctis duobus vel tribus marginalibus flavis; seg-
mentis 2 et 3 fascia raargiaali, medio plerumque
358 ICHNEUMON
sinuata, flava; 4 rarissime punctis sex marginali-
bus aut puncto unico niinuto in angulis apicali-
bus, pleiunique fascia marginali medio interrupta,
6 fascia integra, 7 fascia vel integra vel interrupta,
flavis aut albicantibus.
Individua plura accepi e Silesia, Bararia, Tra-
jecto ad Moenum, Gallia, Italia, Gallicia, Vol-
hynia, Tauria, Anglia, Nonnulla ipse legi, men-
sibus Julio — Septembri, in umbellatis aut gra-
mine, locis apricis volitantes, circa Cudovam Got-
tingam €t Helmstadium. — Individua minora,
facie tota flava , antennis supra rufis, in Italia fre-
quentius obveniunt. In Germania individua an-
tennis supra fuscis, facie nigro-maculata, frequen-
tiora sunt.
Varietates:
1. Segmento 5 flauomarginato, — Facies et
antennae coloribus variant sicut species genuina.
Segmentum 4 margine flavo vel integro vel medio
interrupto; 5 margine flavo distinctiore aut obso-
letiore, semper autem medio interrupto.
Plurima hujus varietatis individua pedemon-
tana et etrusca sunt; unicum hannoveranum He"
gewisch transmisit.
2. Scutello nigro, angulis opicalibus obsolete
testaceis. — Longitudo 5 % linearum. Caput ni-
grum, orbitis facialibus albidis, palpis piceotesta-
ceis. Antennae nigrae, subtus rufae, articulo 1
toto nigro. Thorax puncto albo infra alas. Alae
FAM. 1, SKCT. VI. 359
siibfuniatohyaliuae, stigniate radio et radice diliite
rufis, squamula fusca apice rufescente. Pedes
sicut iu specie genuina. Ahdomen nigruni; seg-
nientis 2 et 3 fascia niarginali, nieilio sinuata, alba;
4 niargine suninio vcrsus latera albo; 6 niargine
lato, 7 dorso toto, albis.
Hujus varietatis rarae individuuni unicuniyi?/2-
nicum Sahlberg niecuni comniunicavit.
Synonyma:
Ichn. vaginatorius Linn. Fauna n. 1592; in Suecia
frequens. — Syst. XII, p. 932, n. 15.
(\'erba auctoris: »variat abdoniinis scg-
«niento etiani puncto quarto,« niihi
obscura sunt).
„ Gmel. ed. Linn. p. 2680, n. 15.
„ Villers p. 145, n. 33; in Gallia prope Mas-
siliam. (Verba : »variat etc.a sicut in
Linnei systemate).
„ Rossi n. 750; longitudine 4% lin., in hortis
frequens.
„ Christ p. 343. (Auctor verba obscura Lin-
nei, supra jani allegata, aeque obscure
in liuguam vernaculam transtulit his ver-
bis : etlidje \:)ahin auf bem merten ^xxxo^ einen
fc^marjen ^unft).
„ Olivier p. 171, n. 34, (in dcscriptione verba :
»les cuisses et rextremite des pattes
Dposterieures sont noires,a mutanda sunt
in «rextremite des cuisses et des jambes
Toposterieures est noirea).
360 ICHNEUMON
Ichn. vaginatorius Fabr. Ent. p, 143, n. 42. —
Piez. p. 62, n. 39.
„ Panzer Fauna, Fasc. 79, tab, 8, 9; raro in
umbelliferis ad aquarum versuras.
„ Cederhielm p. 158, n. 485.
„ SchrankBoicap. £73, n. 2071; ubique, sed
haud frequens, in rure degit.
„ Gravenh. Pedeni. n. 48.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 85, n. 30.
„ Latreille Crust. XIII, p. 186.
Ichn. Schaefferi Icon. tab. 83, fig. 8.
Ichn. curvatorius Miill. Prodr. n. 1782 (exclusa
citata Schaefferi Icon. tab. gO, fig. 9,
quae potius ad Ichn. infractorium adhi-
benda est).
Ichn.flavatus Gmel. ed. Linn. p. 2684, n. 237.
Ichn. tripunctatus Gmel ed. Linn. p. 2684, n. g44
(si nempe verba Leskeana: »segmentis
»postice flavis,« de margine segmento-
rum interpetrari possunt),
Nota:
Fabricius (in Syst. Piez.) et Panzer (in Fauna
^^t inHevis. p. 65) ad hanc speciem referunt etiam
Schaefferi Icon. tab. 83, fig. 7; Panzer adeo con-^
tendit, figuram istam Ichn. vaginatorium melius
exhibere quam figura 8. Differt autem figura 7
a nostra specie, abdominis pictura et femoribus
omnibus nigromaculatis, quibus forsan raeliori jure
ad /cA/i. mercatorium adhiberi posset, cui Panzer
nd SchaefF, eam etiam junxit, — In Revisione
FAIM. I, SECT. VI. 361
Panzer etiam dicit, Ichn. vaginatorium varietati-
bus pluribus obvenire, et forsan Ichn. volutato-'
riuni Fabr. ad unam alteramvc barum varietatum
adbibendum esse; Trentepobl autem, 1. c. identi-
tatem barum duarum specierum juste negat. (De
volutatorio conferre velis notam ad Ichn, infracto^
riuniy n. 140).
Ad banc nostram speciem autem baud pertinet
Ichn. raginatorius Miill. prodr. n. 1779 et Scbrank
Austr. pag. 349, n. 705 nec non Fuessl. Magaz. I,
p. 292, n. 705, «femoribus omnibus nigromacula-
»tis et segmentis omnibus flavomarginatis;a potius
ad Banchuin pictuin adbibendus.
Ichn. curvatorius Tbunb. Icbn. n. 8 buc baud
pertinet.
139. I. XANTHORIUS.
Segmentis omnlbus flavomarginatis; pedibus
flavis, nigromaculatis. m. f. (mas antennis
ruiis, facic flava; feniina autcnnis tricolori-
bus, orbitis internis oculorum flavis).
Statura et proportio partium speciei sequeu-P
tis; femina antennis paulo crassioribus, abdominis
apice acutiore.
Longitudo maris 6 linearum vel paulo major,
feminae 5 — 6 linearum. Caput maris ore et facie
flavis, mandibularum basi, lineaque longiludinali
faciei, nigris; feminae orbitis oculorum internis
flavis, paJpis interdum ferrugineis. Antennae
362 I C H JS h: U 31 O N
maris porrectae setaceae, diniidli corporis longi-
tudine, dilute rufae, articulis 1 et 2 nigris subtus
flavis; feminae apice involutae, articulo 1 nigro
subtus flavo, articulis 2 — 16 ferrugineis, 9 — 16
supra et lateribus dilutefulvis, 2 — 7 interdum. sub-
tus fuscoferrugineis. Thorax maris niargine colli
obsoleto, linea ante alas, lineola infra alas, puncto
infra scutellum, ma^ulisc[ue duabus magnis meta-
thxjracis, fl^yis; feminae puncto infra ailas, rarius
etiam punctis duobus apicalibus metathoracis, fla-
\is. Scutellum flavum. Alae silaceohyalinae, stig-
mate et radio dilutecroceis, radice et squamula fla-
vis, areola subquinqueangulari. Pedes maris coxis
nigris, posterioribus macula flava, femoribus ni-
gris, anterioribus interne stramineis, tibiis flavis,
anterioribus externe posticis apice dilutecroceis,
tarsis flavis; feminae nigri, anteriores tibiis et
femorum apicibus flavis, tarsis flavoferrugineis,
postici macula coxarum tibiisque flavis, his apice
nigris, tarsis ferrugineocroceis. Abdomen seg-
mentis omnibus flavomarginatis; 5 — 7 feminae in-
terdum margine flavo latera versus abbreviato.
Marem pedemontanum misit Bonelli ; feminam
genuensem a Spinola mecum communicavit, galli^
cam Desmarestj tertiam vidi in museo Comitis de
Hoffmannsegg,
Varietas:
1. Segmento quinto toto nigro. m. — Longi-
iudo 6/^ linearum. Caput ore et facie totis flavis
immaculatis. jintennaeiiiscsie, subtus rufae arti-
FAM. I, SECT. VI. 363
culo primo flavo. Pedes flavi; postici latere in-
ferno coxarum , apicibusque iemorum et tibiarum,
nigris. Abdomen segmento 5 toto nigro; segmentis
reliquis flavomarginatis, 2 — 4 liis marginibus fla-
vis dorso late subcmarginatis.
Individuum unicum (Jiannoi^eranum ?) Reus*
mann mecum communicavit.
Synonyma maris et feminae:
Ichn. xanthorius Gravenh. Pedem. n. 49.
S y n o n y m a f e m i n a e ;
Ichn. xanthorius Forster n. 83; habitat in Anglia.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2678, n. 197.
Nota:
Quaedam ad hanc speciem spectantia sub Ichn,
quadrifasciato nionebo.
140. I. INFRACTORIUS.
Scf^mcnto 2 bnsi, j^^basl ct mnr^inej scqiien-
tibus marf^inc, flavis; tibils tarsisque fulvis,
m, f. {mas antcnnis rufis, facie f\i\\ZL\ femina
antcnnis apice fuscis, orbitis oculorum inter-
nis llavis).
Statura et proportio partiura niaris sicut in
Ichn. caginatorio ; antennis autem longioribus.
Femina mare brevior et crassior est.
Longitudo 5 — 6% linearum Caput maris
facie flava, punctis duobus parvis punctove uno
364 ICHMiUJVION
majore seii lineola longitudinali, nigris; feminae
orbitis oculorum internis flavis aut ochraceisj pal-
pis rufescentibus. Antennae maris setaceae, por-
rectae, corpore paulo breviores, rufae aut dilute-
croceae, articulis 1 et 2 nigris infra flavis; feminae
breviores, apice convolutae, pallidecroceae, apice
ferrugineofuscescentes rarius nigrae; articulo 1 in-
terdum supra fusco, rarissime toto nigro. JXhorax
lineola parva infra alaSj^ jnterdum quoque puncto
ante alas, fla vi s ; _ metathorace subbispi no. Scutel-
/amTTaviim. Jllae mediocres silaceohyalinae, stig-
mate et radio fulvis, radice et squaraula flavis,
areola quinqueangulari aut subtriaiigulari. Pedes
flavescentes aut fulvi; coxis, trochanterum basi
feraoribusque nigris, his attamen basi apiceque
flavis aut ferrugiiieis, maris anterioribus subtus
totjs flavoferrugineis. Abdomen maris oblongo-
ovatum, thoracis latitudine, capite thoraceque
paulo longiusj feminae brevius et crassius, apice
obtuso; segmento 2 basi, 3 basi et margine, hoc
interdum obsoleto, segmentis sequentibus margine,
flavis.
Mares, in Austria^ Bai^aria, Franconia, Italia
captos, feminas \i\Silesia, Franconia, Trajecti
ad Moenum et in Italia captas, accepi.
Varietates;
1. Segmento 3 basi sola flai^a , 7 toto nigro.
m. — Longitudo 6 % — 7 y^ linearum. Caput man-
dibulis raedio ferrugineis, clypeo et orbitis internis
gculorum flavis. Antennae supra nigrae aut fus-
FAM. I, SECT. VI. 365
cae, infra articiilo 1 plerunique distinctius aut ob-
soletius flavo, 3 et sequentibus rufis aut ferrugi-
neis, sensim obscurioribus, ultimis ruscis. Thorax
puncto flavo infra alas. Sciitclluin alac et pcdes
sicut in marc genuino, feniuribus mcdiis rarissime
fere totis nlgris, apicem versus rufoslramineis.
Abdomen segmentis 2 et 3 basi, 4 — 6 margine,
flavis.
Quaedam indlvidua cepi passim in Silcsia, men-
sibus Augusto et Seplembri, in Angelica s^lvistri
aliisque umbellatis.
2. Scgmentis ultimis totis nigiis. f. — Anten--
nae ai-ticulls 1 ct 2 nigris macula rufa: 3 — 7 fulvis,
sensim pallidioribus, sequeiitibus fuscis. Pcdes
nigri, trochanterum apice ferrugineo, fcmorum
apice rufo, tibiis flavis, tarsis rufoflavis. Abdomen
segmcntis 2 et 3 basi flavis; sequentium vel 3, 4
et 5, vel 4 solo, margine flavo.
Feminae duae, prupc Warmbrunn et Hirsch-
berg captae, mecum cunmiunicatae sunt.
3. Abdomine nigro, solis scgmentis 2 ct 3 basi
fiavis. m. f. — Longitudo maris 6 — 7/^,feminae
5% linearum. Caput mandibulis rufis aut ferru-
gineis, orbitis internis oculorum flavis, clypeo
maris vel tuto flavo vel fascia arcuata flava. An-
tcnnae maris supra nigrae aut fuscac, infra arti-
culo 1 flavo, 2 nigi'0, sequentibus rufis aut fcrru-
gineis, ultimis fuscis; yi?m/>ia^ articulis 1 et 2 ni-
gris, 3 — 8 rufis seusim dilutioribus, 9 — 16 dilutc-
366 ICHNEUMON
fulvis, sequentibus nigris. Scutellum vel totura
flavum, vel mari interdum fascia lata flava. Tho-
rax alae et pedes sicut in specie genuina; tibiae
maris interdum flavae, anteriores latere altero,
posticae apice, rutae.
Nonnulli mares e Silesia Gallia et Italia trans-
nilssi sunt. Unicam feminam cepit a Stillfried
prope Hirschberg,
4. Segmentis 2 et 5 basi, sequentibus margine
Tufescentibus. — Longitudo fere 7 linearum. ^n-
tennae fuscoferrugineae, articulo primo nigro, sub-
tus flavo. Caetera sicut in mare genuino.
Unicum marem vidi in museo Comitis de Hoff-
mannsegg sub nomine Ichn. mercatorii, de quo
conferas speciem sequentem.
Synonyma maris et feminae:
Ichn, infractorius Gravenh. Pedemont., n. 50.
Maris:
Ichn, Schaefferi Icon. tab. 20 fig. 9 et tab. 72 flg. 5
(tab. 20 fig. 9 Miiller adhibuit ad Ichn.
curvatorium, qui autem ad ^aginato^
rium spectare videtur).
Ichn, volutatorius Trentep. in Iside 1826, p. 83»
n. 28.
F e m 1 n a e :
Ichn, inf r act or ius Vsitizev Femna, Fasc. 78 tab. 9;
babitat in dumetis et floribus umbelli-
FAM. I, SECT. vr, 367
feris. — Revis. p. 63^ iii floribus Euplior-
biae cyparissias.
Ichn. infractorius Trentep. in Iside 1826, p. 82.
Nota:
De varietate prima diu ambiguus haesitavi, nuni
eam pro mar e Ichn. (juadrimaculati haberem; sed
metathorace submutico, tibiis totis flavis et pictura
thoracis, differt.
Ad nostri Ichn. infractoriiiemumm Ichn. mer-
catorius Fabr. Ent. p. 143, n. 41 et Plez, p. 61,
n. 38, quidem spectare videtur, diflert auteni »pe-
))dibus flavescentibus, lemoribus posticis nigris.«
Sed varietas , cujus Fabricius in nota ad n. 38 men-
tionem fecit, potius ad Ichn. monitoriuni adhi-
benda est.
Panzer SchaefFeri Icon. tab. 72 fig. 5, tab. 83
fig. 7, tab. 205 fig. 6, et tab. 223 fig. 7 ad Ichn.
mercatorium Fabr. retulit, sed in Revis. p. Q2,
tab. 205 fig. 6 et tab. 223 fig. 7 jure meliori cuni
Ichn. monitorio conjunxit, ad quem etiam tab. 83
fig. 7 adhibere mallem.
De Ichn. mercatorio Panzeri Faun. fasc. 78,
tab. 11 et Ichn. nugatorio, ibidem fasc. 80, tab.
12, quos Panzer, in Revis. p. 65, ad unam speciem
redegit, haud dijudicare audeo; forsan varietates
sunt Ichn. monitorii maris. Nugatorius Panzeri
exacte ad varietatem 3 nostri infractorii quadrat.
Conferas quoque notam ad speciem insequentem.
Quod ad Ichn. infractorium Linnei , Miilleri,
Schrankii, Olivieri et ad Ichn. fractorium Christii,
368 ICHNEUMON
descriptio eorum (eLinnei Faiina niutuata) ad
nostrum Mesoleptum larvatorem optime quadra-
ret, si auctores allegati lineolarum duarum dor-
salium prothoracis et macularum duarum metatho-
racis mentionem fecissent; his autem omissis, du-
bius sum, an auctores illum Mesoleptum descripse-
rint. Si auteni /c^72. f/T/racfor/i/i" Schrankii, teste
Schrankio ipso (Austr. , n. 701) Ichneumoni ty-
ranno ejusdem auctoris similis est, certo non ad
Mesoleptum laic^atorem referri potest, nam Ichn.
tyrannus aculeo instructus est longitudine 1%
linearum, qualem nullus Mesoleptus nullusque
Ichneumon habet.
Ichn. infractorius Fabricii, Gmelinii, Rossii,
>)femoribus nigris, segmentis margine flavis,« nulla
facta mentione coloris flavi baseos segmentorum 2
et 3, nec ad Ichn. infractorium auctorum jam alle-
gatorum, nec ad nostrum, nec ad Mesolepium lar-
i^atorem , quadrat; sed Ichneumones, sub nomini-
bus Ichn. infractorii et volutatorii, in museo
Fabricii asservati, e descriptione Trentepohlii in
Iside 1826, 1. c, optime nostrae speciei respon-
dent.
Quid sit Ichn. infractorius Villersii plane
nescio; auctor enim, diagnosi et descriptione Lin-
nei receptis, addit; »in nostris speciminibus an-
»tennae in maxima parte flavescentes,(c sed femo-
rum nigrorum nullam facit mentionem.
Ichn. circumflexusl Rossi Faun., n. 788 forsan
ad varietatem tertiam nostri infractorii adhiberi
posset. Ophion circumflexus Fabr. species est
FAM I, SECT. vr. 369
longe diversa. Nec Sphex nigra etc. Scop. Del. I,
p. 58 tab. 23 ad hiinc Ichneumonem referri potest,
sed ad Cryptum seductorium. Illiger siispicatur,
Rossium sub Ichn, circumjlexo Banchi speciem
descripsisse.
141. I. MERCATORIUS.
Antennis runs; orbitis iiilcrnls oculorum, scg-
mentis 2 et 3 busi, sequfntibus niarginc, tibiis,
tarsis, maculaquc coxuruni, flavis. m.
Statura et proportio partium omnino maris
Ichn. infractorii.
Longitudo 6 linearum. Caput ore rufo; or-
bitis oculorum internis et clypei macula laterali
flavis. Antennae articulo 1 nigro subtus flavo, 2
toto fusco, sequentibus rufis subtus fulvis, uhimis
fuscescentibus. Thorax puncto flavo infra alas,
metathorace mutlco. Alae siLiceohyalinae, sti^-
mate et radio dihitecroceis, radice et squamula
flavis; areola subtriangulari. Scutellum flavum.
Pedes coxis macula flava, trochanteribus apice fer-
rugineo; femoribus anterioribus infra et apice
flavis, posticis geniculis flavis; tibiis tarsisque
stramineoflavis. Abdonten segmentis £ et 3 basi,
sequentibus margine, flavis (in nostro individuo
autem segmentum 7 totum et sexti margo desunt).
Unicuni individuum pedemontanum Bonelli
transmisit.
Ichn. Europ. Pars I. 24
370 ICHNEUMON
S y n o n y m a :
Ichn. mercatorius Fabr. Ent. p. 143, n. 41 et Viez-
p. 61, n. 38 (ubi nonien mercatorius
restitiiendum est pro caginatorio),
„ Gravenh. Pedemont., n. 51.
Ichn. i^olutatorius Thunb. Ichn. 560.
Nota:
Ichn.mercatorius y quem Trentepohl , in Iside
1826, p. 84, n. 29 descripsit, nec ad hunc nostrum
mercatorium, nec ad speciem antecedentem, nec
ad monitorium (n. 143) omnibus notis quadrat.
Auctor ad mercatorium suum laudat mercatorium
Panzeri et Schaeff. Icon. tab. 205, fig. 6; hanc
autemPanzer, in Revis. p. Q2, ad monitorium ad^
hibuit. De his multisque aliis dubiis conferas
notam ad speciem antecedentem. In ipso Fabricii
museo, e relatione Trentepohlii 1. c. individua
mercatorii et infractorii confusa sunt. Mercato-
rius noster forsan mera varietas nostri infractorii
maris esse posset. MercatoriusVdinzm, nisi an-
tennis nigris, sed rufis, gauderet, optime varietati
1 nostri infractorii responderet.
^ V^ (#• I- QUADRIMACULATUS.
/^ i rtffVV^^^-Meta^^^ bispino ; orbitis oculorum inter-
. \ nis, puncto aa aTarum radicem,^jegmentis 2
fT-rj ^ AJ^asij sequentibus mar^ine, flayisTpedibus
fulvis , coxis et femorum apicibus nigris. f.
Statura et proportio partium omnino feminae
sequentis.
FAM. I, SECT. vr. 371
Longitudo 5% — 7 lineariini. Capiit orbitis
ociiloriim internis flavis; palpis et niandibulis rufis
aut flavis, his apice nigro. u^ntcnnac i\^\ce invo-
lutae, rufuferrugineae, apicem versus luscae, rarius
supra totae fuscae; arliculo 1 rarius toto nigro,
plerumque subtns ferrugineo. T^/^o/yjot colli niar-
eine supero, puncto ante alas, lineolaque infra
alas^flavis; metathorace spinis„ dyabus acutis ar-
mato^ Sciitcllum flavum. Alae sihiceohyalinae,
stigmate et radio stramineis aut fulvis, radice et
squamuha flavis, areola subquinqueanguhiri. Pedes
flavi, coxis nigris; femoribus anterioribus rarius
nigris, basi apiceque flavis, plerumque flavis, supra
et hateribus in media parte nigris, posticis ni^^ris
basi fhiva; tibiis \el totis flavis vel apice ferru^i-
neis, posticis praeterea plerumque summo apice
nigro, rarissime latere externo toto fusco; tarsis
ferrugineis. Abdomcn segmentis 2 et 3 fascia ba-
sali, latera versus sensim dihatata, sequentibus
margine, flavis, rarius virescentibus.
Quaedam individua, passim in Germania et
Italia capta, pluria circa Netley lecta, unum e
nionte Caucaso (teste a Stccen), accepi. Indi-
vidua lusitanica vidi in museo Comitis dc Hoff-
mannscgg. Nonnulla proreperunt Richtcro e pupis
phahienarum mense Majo.
S y n o n y m a :
Ichn. cjuadrimaculatus Schrank Boica, n. 2090;
aculeo longitudlne unius segmenti (?).
„ Gravenh. Pedemonl., n. 52.
24'^
372 ICHNEUMON
Ichn, h i den t or lus B.0SS1, n. 751; habitat in hortis.
Ichn. signatorius Olivier p. £16, n. 52.
Ichn, notatorius WWtvs p. 159, n. 73; prope Liig-
dunum; in Bressiae sylvis.
Nota:
Schrank in Fauna Boica , 1. c. laudat SchaeflPeri
Icon. tab. 52 fig. 5, cui tantum femora magis flava
sunt quam nostro. Forsan etiam Schaefferi Icon.
tab. 233 fig. 5 huc referri posset, cui autem puncta
flava ad radicem alarum desunt. Panzer (ad
SchaefP.) has icones ad Ichn. bidentorium (haud
Rossianum , sed nostrum) .adhibet, qui autem seg-
mentis 4 — 7 totis nigris differt. Quaeritur nunc,
an lineis transversalibus albis, in abdominis parte
apicali iconum allegatarum Schaefferi, margines
colorati segmentorum ultimorum, an nil nisi in-
cisurae segmentorum eis indicatae sint, quod haud
dijudicare possum. In Faunae Ins. Germ. fasc. 80
tab. 12 Panzer illas Schaefferi icones ad Ichneum.
nugatorium Fabr. , in Revisione pag. 65 autem
solam fig. 5 tab. 233 ad nugatorium retulit, Trente-
polil quoque, in Iside 1826, pag. 78, n. 23, icones
laudatas Schaefferi ad Ichn. nugatorium adhibuit,
cum quo etiam melius congruere videntur. — •
Fuesslin (in Verz. d. Schweiz. Ins. p. 49, n. 944)
citavit SchaefPeri Icon. tab. 52 fig. 5 ad Ichneum.
bicinctum qui autem, secundum diagnosem, haud
ad illam quadrat.
Schaefferi Icon. tab. 183 fig. 7, quam Panzer
(ad Schaeff.) pro Ichn. bidentorio habet, differt
FAM. I, SECT. YI. 373
ano flavo, et potiiis ad Ichneum. fasciatorium
redigenda est.
Caeterum aiitem Ichn. bidentorius Panzeri
(Faiinae fasc. 45 t. 15) et SchaeiTeri icones citatae
nec ad c/uadriniaculatum nec ad hidcntorium oni-
nino quadrant.
Ichn. signatorius 0\\\\er\y cui Ichn. notatorius
Yillersii consociatus est, abdoniine lalcato descri-
Litur; verbum »i'alcatuma autem, nec iii hac specie
nec in quibusdam aliis, v. c. in Ichn. dejensorio,
abdomen compressum Ophionum indicare videtur,
sed abdomen curvatum, quemadmodum haud raro
in individuis mortuis Sie exhibet. — Ilaec species
jion solum quadrimaculato , sed G\vd\w xanthorio
et infractorio alfinis esse videtur, exacte autem
cum nullo congruit. — Huc autem haud spectat
Ichn. signatorius Fabr. (Cryptus Fabr. Piez.), nec
Ichn. notatorius Walckenaeri et Olivieri (qui po-
tius ad Banchum falcatorem referri potest), nec
Ichn. notatorius in Panzeri Fauna exhibitus, nec
Ichn. notatorius Thunb. Ichn. 540.
143. I. IMONITORIUS.
Segmentorum 2 et 3 macula laterali, 4 — 6
marginibus, flavls ; tarsis tibilsquc straminco-
flavis, tibiis posticis apicc nigro. m. f. {nias
facie fcrc tota flava; Jemina orbitis oculorum
interois flavis).
Statura et proportio partium Ichneumonis in-
fractorii.
374 ICHNEUMON
Longitudo 6^2 linearum. C(7/7Mt palpis riifes-
centibus; facie maris flava puncto nigro, feniinae
nigra orbitis oculorum internis flavis. jintennae
articulis 1 et2 subtus flavis, feminae rarius totis ni-
gris ; 3 — 10 — 12 feminae subtus badiis. Thorax
lineola brevi infra alas punctoque, interdum ob-
soleto, antealas, flavis. Scutellum ^diWim. Alae
silaceobyalinae, stigmate fulvo-stramineo, radio
fuscescente, radice flava; squamula maris flava
puncto nigro, feminae tota nigra; areola maris tri-
angulari, feminae subtriangulari. P^dei" trochan-
teribus apice flavis; femoribus basi et apice, an-
terioribus etiam plerumque inferne totis, flavis;
tarsis tibiisque flavis, harum posticis apice nigro.
j4bdo!nen mari paulo gracilius quam feminae; seg-
mento 2 fascia lata basali, medio incisa et fere
interrupta, flava; 3 macula magna laterali trans-
versali flava, 4 — 7 margine flavo.
Marem unicum cepi die 7 Julii 1809 prope
Gottingam ; feminae quaedam, prope Norimber^
gam et Sickershausen nec non in Austria captae,
niihi transmissae sunt.
Synonyma maris:
Ichn. Schaefferi Icon. tab. 223, fig. 7, et tab. 83,
Feminae:
Ichn. monitorius Panzer Faun. fasc. 80, tab. 13;
tibiis totis flavis. (Auctor, in Revis. p,
Q2, Schaefferi Icon. tab. 205 fig. 6 pro
FAM. I, SKCT. VI. 375
hujus speciei varietatem, maculis late-
ralibus segnienti 2 et 3 medio subconti-
guis, habet).
Ichn. intenuptorius Trentep. in Iside 1826, p. 80,
n. 25.
Ichn. mercatoiii Fabr. Piez. p. Q2, n. 38 varietas
e museo Bosciano (species genuina est
noster Ichn. n. 141).
Nota:
Ichn. interruptorius Fabr. quem Panzer, iu
Rcvis. p. Q2, ad hanc speciem adhibet, huc non
pertinet, propter fasciam latam albam antennarum;
sed Ichn. intcrruptorius , quem Trentepobl (1. c.
ubi vero, sine dubio, 'pro ^ustralia legendum est
Austria) e museo Fabriciano descripsit, penitus
cum femina nostrae speciei convenit. Trentepohl
marem hujus speciei haud vidit, credit autem, Icli-
neumonem, in museoFabriciano pro varietate/c///i.
bidentorii declaratum (v. Isidem 1826 p. 81 var. a),
marem interruptorii esse, a quo tamen segmentis
4 — 7 totis nigris dilFert. Quae autem Trente-
pohl 1. c. de confusione inter Ichn. mercatorium,
interruptorium et monitorium adfert, facile exae-
quari possunt, si auctor mecum convenerit, Fabri-
cium, in Systemate Piezatorum, sub Ichn. merca-
torio duas species (n. 141 et 143) confudisse, qua-
rum ahera, e museo Bosciano, ad Ichn. monito-
rium spectat.
376 ICHNEUMON
144. I. FASCIATORIUS.
Melathorace bispino, facie flava, segmentis 2
et 3 flavis apice nigris, ano flavo; trochante-
ribus tarsis tibiisqiie stramineo-flavis, barum
posticis apice nigro, m.
Mctatboracc submutico, orbitis oculorum
internis flavis; segmentis 2 etSbasi, sequen-
tibus margine , flavis; tarsis tibiisque strami-
neo-flavis, tibiis posterioribus apice nigro;
antennis alboannulatis. f.
Statura et proportio partium Ichn. infractorii;
femina autem antennis longioribus, abdominis
apice obtusiore.
Mas:
Longitudo 6 — 8 linearum. Caput palpis et
mandibularum medio flavis aut rufescentibus, facie
flava. Antennae nigrae aut fuscae, subtus dilute
rufae aut flavescentes, articulo 1 flavo, articulis
ultimis totis fuscis. Thorax lineola brevi infra
alas, puncto ante alas, margineque superno colli,
flavis; metathorace spinis duabus acutis armato.
Scutellum flavum. Alae silaceohyalinae, stigmate
et radio fulvis, i^adice et squamula flavis, areola
subquinqueangulari aut triangulari. Pedes stra-
mineoflavi aut flavi; coxis nigris, anticis plerum-
que, rarissime etiam mediis, puncto flavo, anticis
rarius fere totis flavis; femoribus anterioribus su^
perne linea aut macula longitudinali, nec basin
nec apicem femoris attingenlc, nigra, posticis ni-
^vtrr
[-^^^JfAM. 1, SEGT. VI. 377
gris, basi, interdiim eliam apice, flavis; tibiis
posticls apice nigro. Abdomen segmento 2 basi
flavo apice nigro; 3 flavo, margine apicali rarius
toto, plLrumque taiitum in mcdlo, nigro, inter-
dum maculam magnam triangularem aut semiorbi-
talem nigram exliibente; 4 plerumque angulis ba-
seos flavis; 6margine, 7 toto, flavis, rarissime etiam
segmento 5 summo margine flavo, aut 6 toto nigro.
F e m i n a :
io77^z7wcZo 6 linearum. Caputo\:h\\\s internis
oculorum flavis, genis castaneobadiis. Antennae
nigrae, articulo 1 subtus ferrugineo; articulis
10 — 16 albis subtus silaceo-fulvis. Tliorax linea
flava ante alas usque ad collum ascendente, puncto
flavo aut rufescente infra alas. Scutellum flavum.
^lae silaceohyalinae, stigmate dilute-croceo, radio
fusco, radice et squamula rufis, areola quinque-
angulari. Pedes cuxis et trochanteribus nigris, his
apice ferrugineis; femoribus nigris, antcrioribus
sublus et apice, posticis basi, ferrugincis; tibiis
stramineo-flavis, anticis apice ferrugineo aut nigro,
posterluribus apice nigro; tarsis stramineoflavis.
Abdomen segmentis 2 et 3 fascia lata flava basali,
medlo incisa, 4 lateribus et margine flavis, sequen-
tibus flavomarginatis, 5 interdum fere toto nigro.
Aculeus abscouditus.
Copiani individuorum masculorum e pluribus
Germaniae Galliae et Italiae rcglonibus, ncc
non e Tauria et Anglia accepi. Mense Julio ah
Uechtritz niarem prehendiL iii Chaerophyllu aru-
378 ICUNEUMON
matico prope Langenau. Marem lusitanicum vidi
\i\ Museo Comitis de Hoffmannsegg, Feminam
unam cepit 3Ianger prope Warmhrunn , alteram
a Stillfried prope Hirschberg, tertiam (Jiannove-
ranam?) Reusmann transmisit.
V a r i e t a s :
1. Ahdominis apice toto nigro. f. — Caput
solis orbilis frontalibus flavis. Antennae articulis
10 — 14 cereoflavis, subtus fuscescentibus. Alae
stigmate et radice rufo-ferrugineis, radio fusco,
squamula nigra. Pedes nigri; femoribus anticis
geniculo flavo; tibiis flavis, apice anticorum ferru-
gineo posteriorum nigro; tarsis rufis aut fuscis.
Ahdomen segmentis 2 et 3 ut in specie genuina;
i*eliquis nigris, 7 macula obsoletissima flavicante.
— Caetera ut in specie genuina.
Duas feminas, civca Netley cum maribus plu-
ribus genuinis captas, Hope mecum communicavit.
Synonynia maris:
Jchn.f asciatorius Fi\hr. Syst. p. 330, n. 17; Piez.
p. 61, n. 35; babitat in Anglia.
Gmel. ed. Linn. p. 2680, n. 93.
„ Villersp. 149, n. 43.
,, Rossi n. 749.
„ Christ p. 338.
„ Olivier p. 170, n. 32.
Gravenh. Pedeni. n. 53.
Thunb. Ichn. 542.
Trenlep. in Iside 1826, p. 79, n. 24
FAM. I, SECT. VI. 379
Ichn. SchaefTeri Icon. tab. 183, fig. 7.
Ichn. sarcitorius Siilzer Keimz. tab. 18, fig. 115.
„ Christ tab. 34, fig. 6.
Ichji. anuatorius Forster n. 82.
„ liossi n. 752; in liurlis Ircquens (in dcscri-
ptione pro »abdoinen conipressunia po-
tius »abdomen depressiusculuma legen-
dum est).
Ichn. dimicatorius Gin. ed. Linn. p. 2680, n. 198.
Ichn. nugatorius llumb. lchn. 523.
Ichn. bidentatus Olivier p. 172, n. 40.
Nota:
De femina descripta adhuc dubius sum, num
vera hujus maris femina sit, propter metatlioracem
nuiticuin et picturam diirerentem thoracis et ab-
doniiiiis.
Quud ad synonyma maris, haec moiienda sunt:
Omiies auctores, qui Ichn. fasciatoriuni rabricii
receperunt, verba ejus etiam immutata retinuerunt,
wsegmento secundo basi, tertio sextoque flavis,
»quinto maigine flavo.a Mihi autem ])ersuasuni
est, Fabiiciuin, cuin segmenti septinii nuHam faciat
mentionem, hoc pro sexto, sextum auteni pro
quinto habuisse.
Icon Ichn. sarcitorii Christii e Sulzeri Kennz.
mutuata est, neglecto tamen scutcllo flavo. De-
scriptio autein Ichncum. sarcitoriiy quam Cluist
p. 344 edidil, haud ad hanc speciem, sed ad /chn,
sarcitorium Liuuei (nostrum ii. 105), refcrri debet.
380 ICHNEUMON
Ichn. SchaefFerl Icon. tab. 183, fig. 7 exhibi-
tiim Panzer ad IcJineumonem bidentorium adhibet,
qui aiiteni abdominis apice toto nigro differl, inde-
quc haud ad hanc speciem quadrat, licet etiam
Illiger hidentorium illum ad Ichn, armatorium
Rossii laudaverit. — Ichn. armatorius auctorum
reliquorum , Ichn. bidentatus Gmelin ed. Linn.
pag. 2685, n. 245, tt Ichneum.fasciatoriusWsiU
ckenaeri p. 53, n. 23, huc non spectant, quamvis
Walckenaer Ichn. fasciatorium Fabricii ad suam
speciem adhibuerit.
145. I. TRIFASCIATUS. n. *^'
Facle et segmentorum 2 — 4 basi flavls, tlio-
race pudlbusqiie llavomaculatis, abdomlnls
apice fulvo. m.
Statura et proportio partium maris praeceden-
tis; sed thorace subinermi, antennis paulo lon-
gioribus.
Longitudo 7 — jy^ linearum. Caput ore flavo,
mandibularum apice fusco; facie, orbitisque ocu-
lorum frontalibus et genalibus, flavis. Antennae
setaceae, corpore breviores, articulo primo sub-
tus flavo. Thorax linea (sutura) ante alas, lijieola
infra alas, macula laterali prothoracis, plerumque
puncto infra scutellum, interdum etiam puncto
laterali metathoracis, flavis; metathorace tubercu-
lis duobus parvis subacutiusculis. Scutellum fla-
vum. Alae silaceohyalinae, stigmate rufo aut fus-
FAM. I, SKCT. vr. 381
cescente, radlo fusco basln versiis riifo, radice ct
squamula stramineis aut fla\ is, areola quinquean-
gulari. Pedes co\\s flavis basi nlgra; trochante-
ribus flavis, posticis basi nigra; fcniorihus ;intc-
rioribus flavis, supra nigrls, posticis nigris geiii-
culo rufo, rarius latere altero vel toto rufo vel
apiceni versus linea fla^a; tibiis flij\is, posticis
apice nigro; tarsis fla\is ant fulvis. ylhdomen sq^-
niento secundo maculis duabus niagnis flavis, basa-
libus, didymis, connalis; 3 vel sicut 2, vcl flavo
macula marginali triangulari nigra; 4 vcl sicut
3velsicut2, niaculis flavis autem interdum haud
connatis; 5 et 6 margine hiterali, rarius latere
toto, rarissime etiam margine dursali, Ihtvis aut
stramineuflavis; 7 stramineo-fulvo aut flavo, rarius
ferrugineo aut dorso nigro.
Mares nonnullos ccpi prope Warmhrunn , fru-
ticeta circumvulitantes, initiu Augusti.
145^. L KUVniUOFYGUS. n.
Linca antc alas, fncic, segmcntisquc 2 — 4
flavls, ftis ni.ugiiie nigro - mnculalo; scg-
tncnto 7 rufo-ni.irginato; pedibus anteriorl-
bus flavis, posticls nigrls, tlblls llavls apicc
Statura el pruporlio partium Ichn. trifasciati
anteccdcnlis; an hujus \arietas?
Longitudo 7 lincarum, paulove minor aut
major. Caput palpis clypeo facie et parte infera
orbitarum genaliuni flavis, niandibulis nigris apice
382 icnNEU3ioN
rufescente. Antennae articiilo 1 subtiis flavo.
Thorax linea suturali ante alas, lineola infra alas,
plerunique lineola infra scutellum, flavis. ScuteU
/t//72 flavum. ^/ae fumatohyalinae, stigmate rufo
aut fusco, radio fusco, radice picea aut flava, squa-
mula nigra interdum apice rufescente. Pedes an-
teriores flavi, basi coxarum, interdum quoque
summa basi femorum et trochanterum, nigra;
postici nigri, coxis macula apicali albicante, tro-
chanteribus apice rufo, femoribus interdum geni-
culo summo rufo, tibiis flavis, apice et summa basi
nigris, tarsis dilute rufis, apicem versus ut pluri-
mum fuscis. Abdomen segmentis 2 — 4 flavis,
rarius dilute rufis , semper autem margine plus mi-
nus nigris praetereaque puncto medio, majore
minoreve, marginali, nigro; sequentibus nigris,
7 margine rufo.
Mares tres, circa Netley lectos, Hope ad me
misit; quartum ipse cepi, initio Augusti, cum
Ichn. trifasciato , prope Warmbrunn, idque seg-
mentis 2 — 4 dilute rufis, margine magis colore
nigro imbutis.
Varietates:
1. Segmento 7 toto nigro. m. — Abdomen
segmentis 2 et 3 ut in specie genuina, 4 auteni
linea longitudinali dorsali nigra, utrimque puncto
dorsali nigro, reliquis totis nigris. — Caetera ut
in specie genuina.
Unum raarem Hope cepit circa Netley,
FAM. I, SECT. VI. 383
2. Segmentis 5 — 7 rufomarginatis, 5 et 4 totis
Jlavis. ni. — Caetera oinniiio ul in niaribus ge-
nuiius.
Unum individuum Hope cepit circa Netley.
146. I. XA^TIIOZOSMUS.
Lincolis duahus ad radirein .il.niim, faci<*,
scgiiicnlo 2 I>asi ct latciibus, 3 tulo, 4 — 7
niarginc, flavis; pcdibus fulvis, poslicis ni-
gromaculatis. m.
Statura et proportio partium maris Ichneum,
infractorii ; a margineguttato (n. 152) anleunis
ditlert longioribus.
Longitudo 7 linearuni. Caput ore et facie
flavis. ^/?/^/2/7t/e arliculo primo subtus flavo. Tho^
rax lineola aiite alas alteraque iiifra alas flavis.
Scutellum flavum. Alae subsilaceohyalinae, stig-
mate dilutecroceo, radio fuscesceute, radice et
squamula flavis, areola quinqueangulari. Pedcs
anteriores flavofulvi, coxis nigris subtus flavis,
femorum latere iiiterno trochanteribusque flavis;
poslici fulvocrocei, coxis, trochanterum basi, femo-
ruin tibiarumque apice, tarsisque, nigris, articulo
priino tarsorum llavo apice nigro. ylbdomen seg-
mento 2 flavo aut rufostramineo, macula magna
nigra marginali, interdum in medio dorso in acu-
men excurrente; 3 flavo aut rufostramineo, sequen-
tibus flavo- aut substraminco-marginatis.
384 ICHNEUMON
Unicum individuiim genuense a Spinola
transmisit.
Varietates:
1. Segmento 7 toto nigro. m. — Longitudo
8 linearum. Caetera sicut in mare genuino.
Hanc varietatem pedemontanam Bonelli me-
cum communicavit.
2. Segmentis 4: — 7 totis nigris, m. • — Longi-
tudo 7 — 8 linearum. Abdomen segmento 2 vel
Lasi fulvo apice nigro, vel flavofulvo macula trans-
versali marginali nigra; 3 flavo- aut stramineo-
rufo, vel margine pallidiore, vel margine summo
aut punctis duobus marginalibus nigricantibus;
4 vel lineola transversali marginali laterali strami-
nea vel puncto flavicante in angulis baseos; 5 — 7
totis nigris. Caetera sicut in mare genuino.
Individuum unum pedemontanum transmisit
Bonelli^ ahevum Besser e F^ollijniay tertium vidi
in museo Comitis de Hojffmannsegg.
Synonyma:
Ichn. xanthozosmus Gravenh. Pedem. n. 54.
FAM. I, SECT. M. 385
147. I. PALLIATORIUS. u. .
Segmentis 2 ct 3 siibslramineis marf![Ine ni-
gricante, ano subslraminco-, tlMis sul^stranii-
neis, posticis apicc nigroj antcnnarum annulo
albo. f.
Scgmcntls 2 — 4 vcl tolls fulvis, vcl nlgro-
maculatis, ano fulvo; pcdibus antcrioribus
fulvis, coxis nigris, posticis nigris basi tibia-
rum flavaj facic flava. m.
Mas:
Statura et proportio partium Ichn.infractorii,
abdomine paulo longiore.
Longititdo 6 — 7 '/2 linearum. Caput ore ferru-
gineo, facie et clypeo flavis. j4ntennae arUciilo 1
subtus flavo. Thorax linea suturali ante alas, in-
terdum etiam lineola infra alas alteraque infra scu-
tellum, rarissime insuper maculis duabus oblon-
gis metalhoracis, flavis; metathorace subbispino.
Scutellum flavum. Alae silaceohyalinae, stigmate
fulvo aut ferrugineo, radio fusco, radice fulva aut
ferruginea, squamula nigra aut ferruginea. Pedes
anteriores fulvi aut rufescentes, coxis nigris subtus
flavis, trochanteribus basi nigra, femoribus inter-
dum puncto basali nlgro; postici nigri, plerumque
trochanterum et femorum apicibus ferrugineis aut
ferrugineoflavescentibus, femoribus rarius latere
convexo rufomaculato, tibiis stramineofulvis aut
flavis apice nigro aut fusco, tarsis fulvis aut ferru-
gineis aut fuscis. Abdomen segmentis 2 — 4 vel
totis fulvis aut sordideflavis, vel puncto majore
Ichn. Europ. Pars I. 25
386 ICI1NEU310N
minoreve nigro; 5 et 6 macula aut margine late-
rali, plerumque etiam margine dorsali, rufis;
7 toto rufo aut fulvo.
F e m i n a :
Statura et proportio partium feminae sequen-
tis, sed antennis pedibusque longioribus.
Longitudo 6 — 7% linearum. Caput orbitis
oculorum frontalibus flavis aut castaneis, tenuibus.
Antennae dimidio corpore paulo longiores, apice
involutae, articulis 10 — 15 — 17 albis subtus ful-
vis. Thorax sicut in mare, metathorace toto nigro.
Scutellum et alae sicut in mare. Pedes anteriores
femoribus apice fulvo aut flavo, tibiis fulvis aut
flavis, mediis apice ferrugineo rarius nigro," tarsis
anticis fulvis mediis ferrugineis; postici sicut iii
mare. Abdomen segmentis £ et 3 vel rufoflavis
vel flavis marginem versus rufis, margine ipso fusco
aut nigro; 6 et7 vel totis stramineorufis vel mar-
gine rufo.
Mares duos e Carinthia Dahl transmisit, duos
alios vidi in museo Klugii Berolini. — Feminae
tres, prope Hirschberg Vindobonam et Genuam
paptae, mecum communicatae sunt.
Varietates;
1. Femina; segmentis 2 et S flavis , margine
rufo, 4 ru/o basi nigra, sequentibus totis rufis.
— Caetera sicut in femina genuina.
Unicum individuum gallicum Brongniart trans-
misit.
FAM. I, SECT. VI. 387
2. Mas. Femoribus anterioribus externe ni-
gris ; segmento 4 nigro y angulis baseos fuUns. —
Longitudo 5'/^ linearum. Abdomen segnientis
2 et 3 macula nigra majore quam in maribus ge-
nuinis; 4 nigro, angulis baseos fulvis. Caetera
sicut in specie genuina.
Hunc raarem gallicum Brongniart mecum com-
municavit.
3. Mas. Abdominis apicenigro, immaculato;
femoribus anterioribus externe nigris. — Longi-
tudo 8 y^ liaearuni. Caput clypeo et facie nigris,
lateribus testaceis; palpis et mandibularum medio
sordidetestaceis. Antennae articulo primo subtus
testaceo. Thorax puncto flavo infra alas. ScuteU
lum flavum. Alae fumatohyalinae, stigmate radio
et squamula rufis, radice flava. Pedes coxis et
trochanteribus nigris, his apice fulvotestaceis;
femoribus nigris, anticis apice et latere altero toto,
raediis apice solo, fulvotestaceis; tibiis tarsisque
fulvotestaceis, illarum posticis apice nigro. Abdo-
men segmento 2 fascia lata basali, niedio incisa,
fulvoflava; 3 flavofulvo, macula dorsali nigra tri-
loba; 4 angulis baseos rufis.
Individuum \xmc\xm fennicum Sahlberg mecum
communicavit.
25
388 ICHNEUMON
148. L RUFATORIUS. n.
Abdomine nigro - feiTugineo - stramineoquc
vario; tlbiis tarsisque rufo-stramincis; anten-
nis tricoloribus. f.
Statura et proportio partium feminae Ichn,
infractorii,
Longitudo 5 — 6 linearum. Caput ore et orbitis
oculorum omnibus ferrugineis. Antennae articulis
1 et 2 nigrofuscis, 3 — 6 ferrugineis, 7 — 13 — 14
flavoferrugineis supra pallidioribus. Thorax li-
neola infra alas, lineaque suturali ante alas, inter-
dum obsoleta, flavis aut ferrugineis. Scutellum
flavum aut sordideflavum. Jllae silaceohyalinae,
stigmate radio et radice diluteferrugineis aut ful-
\is, squamula ferruginea. P^d^^ femoribus ante-
rioribus inferne apicem versus, posticis geniculo,
ferrugineis; tibiis flavis, apice ferrugineo; tarsis
flavoferrugineis. Abdomen segmento 1 rufoferru-
gineo, margine flavo aut stramineo, petiolo nigro ;
2 stramineo, basi ferrugineorufa; 3 vel basi nigra
apice flavo, vel nigro lateribus ferrugineorufis,
margine stramineo; 4 ferrugineorufo, medio baseos
nigro; sequentibus totis ferrugineorufis.
Unum individuum gottingense Spangenberg
mecum communicavit, alterum vidi in museo
Comitis de Hoffmannsegg,
FA.M. I, sEcr. VI. 389
Nota:
Forsan ad hanc speciem adhlberi possenl Ichn.
crispatorius Linn. etc. aut Ichn. tricoloreus Christj
sed ille discrepat abdoniinis apice subfuscescente
aut nigro, hic thorace ruto niedio nigro.
149. I. OCCISORIUS.
Facie tlbiis tarsiscjue ilavis; segmento 2 flavo
macula nigra, 3 tulo Ihnu, sc^ucntibus mai-
j^inc llavo. m.
Statura et proportio partium maris Ichneum.
injractorii ; anteniiis attamen brevi(>ribus.
Longitudo 5 — 7 linearum. Cuput ore et facie
flavis, palpis et mandibularuni apice interduni
rulescentibus, interdum etiam macula faciali nigra.
Antennae articulo 1 subtus flavo. Thorax lineola
brevi infra alas, punctoque interdum obsoleto ante
alas, colli niargine supero, rarius lineola transver-
sali infra scutelhim, flavis. Scutellum flavum.
Alae silaceohyalinae, radio et stigmate fulvis,
radice et squamula flavis. P^d^j femoribus ante-
rioribus inferne et geniculo flavis; tibiis tarsisque
flavis, tibiis posticis apice nigro aut fusco. jibdo-
men segmento 2 flavo, plerumque ante marginem
fascia seu linea transversali, vel etiam trianguki,
majore minoreve, interdum fere obsoleto, nigro;
3 toto flavo, rarius punclo aut lineola Iransversali
fusca, breviore aut longiore, ajite n)arginem 4 — 7
Ihivomarginatis.
590 ICHNEUMON
Quaedam individua cepi ^vope Gottingam, loco
aprico graniinoso volitantes, mensibus Augusto et
Septembri; nonnulla, Trajecti ad Moenum, circa
JSetley et in Gallia capta, de Heyden Hope et
Brongniart transmiserunt.
, Synonyma:
Ichn, occisorius Fabr. Ent. p. 142, n. 37. — Piez.
p. 61, n. 34; habitat Halae Saxonum.
„ Gravenh. Addit. n. 2.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 222, n. 39.
Ichn. marginatorius P£iazevFsLU.a.iasc. 75, n. 14.
Nota:
Huc autem haud spectat Ichn. marginatorius
Fabr. , antennis enim gaudet subtus flavis, stig-
mate alarum nigro, etc. potiusque ad nostrum Try-
phonem marginatorium redigendus est. Nec Ichn.
marginatorius Rossii et Olivieri eadem est spe-
ciesj nam abdomine subsessili etc differt et, se-
cundum Rossium, Ichneumoni lituratorio Linn.
affinis est.
Haesitabam, Ichn. occisorium Fabr. ad hanc
speciem adhibere, cum auctor, in descriptione,
femorum nigrorum nullam fecerit mentionem;
Gmnar autem idem iudividuum, cui Fabricius ia
museo Hiibneri nomen occisorii ipse inscripserat,
mecum communicavit, quo de identitate speciei
certior factus sum.
KAM. 1, SKCT. VI. 391
150. I. CONTAMINATUS. n.
Scgmentis 2 ct 3 ilnvis, ^ubnif^opunctatis,
6 et 7 maculu ilavicaute; femoribus fulvis;
tibiis flavis, posticis apicc ni;;ro. ni.
Statujci et propoitio parliuni praecedenlis;
abdomine paulo longiore et angustiore.
Longitudo 6 linearuni. Ccipiit niedio niandi-
bularuni et orbitis internis oculoruni llavis. Anten-
nae subtus ferrugineae, articulo 1 flavo. Thorax
puncto ante alas alteroque infra alas flavis. Scu-
tellum flavum. jilae silaceohyalinae, stigmate
stramineo, radio fusco basin versus rufo, radice
fulva, squamula fusca; areola quinqueaugulari
subpyraniidata. PfcZ^^' femoribus fulvis ; tibiis fla-
vis, latere aitero fulvo, posticis apice nigricante;
tarsis anterioribus rufofulvis, ungue fusca, posti-
cis nigris. Abdomen capite thoraceque longius et
paulo angustius; segnieutis 2 et 3 flavis, ante mar-
gineni linea transversali fusca, e punctis tribus
composita; 5 puncto albido marginali, 6 et 7 ma-
cula dorsali aJba.
Marem unicura Manger cepit prope JVarm^
brunn.
392 ICHNEUMON
151. I. XANTHIUS. u.
Facie, llnea ante alas, dorso metalhoracis,
pcdlbus ct abdomiue, sordideflnvls; fenioribus
posticis et basl segmcntorum nigromacu-
latis. m^
Statura et proportlo partium maris Ichneum.
infractorii ; abdoniine paulo longiore.
Longitudo 6 linearuni. Caput ore facie et
orbitis oculorum omnibus flavis. Antennae fuscae,
articulis 1 et 2 subtus flavis. Thorax colli mar-
gine, linea ante alas, altera infra alas, punctoque
infra hanc lineam, lineis duabus longitudinalibus
dorsi, lineola transversali infra scutellum, totoque
dorso declivj metathoracis, flavis. ScutellumRiX'
vum. Alae^ silaceohyalinae, stigmate et radio ful-
vis, radice et squamula flavis, areola subtriangu-
lari. Pedes flavi; coxis nigris macula flava; tro-
chanteribus basi nigris; femoribus anterioribus ex-
terne fulvis, posticis externe et interne nigris.
Abdomen segmento primo flavo, petiolo rufo basi
nigra; 2 — 4 flavis, basi summa nigra; 5 et 6 ni-
gris, lateribus et margine flavis; 7 fusco, lateri-
bus flavis.
Marem unicum gallicum Desmarest mecum
communicavit.
Varietas:
1. Femorihus anterioribus extra nigris; seg-
mentis2—^fulvis, basi rufis. m. — Longitudo
FAM. I, SECT. vr. 393
8 lineariim. Ccrpz/Macie flava, linea longitiidinali
clypeique margine nigris; palpis et mandibularuni
medio rufis. Antennae arliculo 1 subtus flavo.
Thorax puncto ante alas, lineola infra alas, macu-
lisque duabus dorsalibus metathoracis, flavis. Scu-
tellum flavum. Alae sicut in mare genuino. Pedes
coxis et trochanteribus nigris; femoribus nigris,an-
ticis infra et apice, posterioribus apice solo, testa-
ceorufis; tibiis tarsisque fulvotestaceis. Ahdomen
scgniento 1 flavo, petiolo nigro; 2 — 4 cerinis, basi
rufis; 5 nigro, hiteribus et summo margine rufis;
6 et 7 nigris, summo margine subrufescente; 8, seu
vagina menibri masculi, rufescente.
Individuum umcwm Jennicum Sahlbergio debeo.
152. I. MATIGINEGUTTATUS. n.
Facie, scgmcntls 1 — 3 puncto lalcrall, 7 puncto
dorsali, tarsis tiblisciuc, stramineis, tlbllsposti-
cls aplcc nigro. m.
Statura et proportio partium maris Ichneum.
infractorii; antennis et abdomine longioribus.
Pictura segmentoium 1 — 3 haec species cum Ichn.
sugillatorio congruit, caeteris autem satis difYert.
Longitudo 6 — 7'/^ linearura. Caput ore et
facie flavis. Antennae porrectae, corpore paulo
breviorcs; articulo 1 , in individuis majoribus,
subtus ilavo. ThoraxVmtdL ante alas, in majori-
bus etiam lineola infra alas, flava. Scutellum sor-
dideflavum, interdum basi nigra. Alae silaceo-
394 IC1INKU3101N
hyalinae, stigmate fulvo, radio fusco, radice picea,
squamula fuscoferruginea, areola triangulari aut
subquinqueangulari. Pedes anteriores flavi aut
sordideflavi, coxis supra nigris, trochanteribus vel
totis vel supra nigris, femoribus supra nigris, tibiis
apice rufo aut nigro; postici nigri, trochanterum
et femorum apice ferrugineo, tarsis tibiisque flavis
aut sordideflavis, his apice fusco aut nigro. Abdo-
men capite thoraceque longius, individuis majori-
bus fere duplo longius, thoracis latitudine, minori
thorace paulo angustius; opacum; segmento 1
puncto albido anguli apicalis; 2 macula flava aut
sordide flava anguli apicalis; 3 vel sicut 2, vel basi
obscurocastanea, angulo apicali obsolete flaves-
cente; 4 interdum puncto anguli apicalis flaves-
cente; 7 macula dorsali parva flavescente, indivi-
duo minori dorso fere toto flavo.
Mares duos, circa Warmbrunn captos, Man"
g-^r transmisit; tertium, minorem, ipse prehendi,
mense Augusto, in frutetis, prope Sahbrunn.
153- I. ORATORIUS.
Annulo anteiinarum et tibiarum albo ; segmen-
tis 1 et 2 marglne, 6 et 7 dorso, albls. m. f.
(^nias faeie et lineolis ad alarum radicem albis).
Statura et proportio partium Ichn. uiridatorii.
Longitudo maris 6 — fere 7 linearum , feminae
Sy^ linearum. Caput maris ore, facie, orbitis
oeulorum frontalibus, plerumque puncto genarum.
FAM. I, SECT. M. 395
albldis; feminae solis orbitis oculorum internis
sordide albidis. Antennae maris porrectae, dinii-
dio corpore longiores, articulo 1 subtus albo; arti-
culis 10 — 15, vel plurimis eoruni, supra albis;
feminae a^ice incurvae, articulis 9 — 14 albis sub-
tus sordidis. Thorax maris linea suturali ante
alas, lineola infra alas, interdum puncto infra scu-
tellum alteroque ante petiolum, albis, metatho-
race suhhiSTpmo \ feminae puncto albo ante alas.
Scutelliim album. jllae fumatobyalinae; stigmate
fuscopiceo, feminae rufescente, radio fusco, radice
et squamula fuscis, niari interdum albis, areola
subtriangulari. Pedes maris anteriores coxis et
trochanteribus albis, femoribus subtus albis, tibiis
subtus et basi albis, tarsis sordide albis, articulo-
rum apicibus fuscis; postici annulo lato ante basin
tibiarum et articulis 3 — 5 tarsorum albis;yi?m/-
nae femoribus anterioribus apice summo strami-
neorufo; tibiis annulo lato albo antebasin; tarsis
anterioribus stramineo-fuscis, posticis fuscis. Ab-
domen maris ca^phe thoraceque longius, interdura
fere duplo longius, thorace pauluhim angustius,
segmentis 2 — 5 fere aequilatis, feminae oblongo-
ovatum, capite ihoraceque pauhilum longius, vix
thoracis latitudine, apice obtusum; segmcntis 1 — 3
subopacis, 1 margine aut niacula niarginali alba,
2margine albo aut eborino; 3 maris margine, in-
terduni medio interrupto, aut puncto anguloruni
apicalium, interdum obsoleto, albo; 4 — 7 nifi-
dioribus; 6 puncto aut macuLi marginali, 7 niacula
dorsali, albis aut eborinis.
396 ICIlNEirMON
Mares nonnullos, in Silesia Austria et VoU
hynia captos, accepi, diios vidi in museo Klugii.
Feniinam unicam Besser e Volhynia mecum cora-
municavit.
Varietas:
1.^ Segmentis 1 et 2 puncto apicali albo. f. —
Longitudo 5 % — 6 linearum. Thorax totus niger.
Alae stigmate piceo aut rufo. Pedes paulo graci-
liores quam in femina genuina. Ahdomen paulo
latius quam in femina genuina.
Individuum, prope Hirschberg captum, a Still-
fried transmisit, alterum, prope Craco^nam cap-
tum, Besser y tertium italicum Dahl; duo indivi-
dua marchica vidi in museo Klugii,
Synonyma maris:
Ichn. oratorius Fahr. Ent. p. 138, n. 24. — Piez.
p. 58, n. 20.
„ PanzerFaun. fasc. 80, tab. 10.
F e m i n a e :
Ichn. dealbatus Gmel. ed. Linn. p. 2678, n. 22Q
(etiam segmento 5 puncto albo).
Nota:
In individuo hirschbergensi segmenta 4 — 7
latere sinistro adeo connata sunt ut incisurarum
vestigiuni omne deletum sit.
1-AM. I, SECT. VI. 397
153^- I. ATRAMENTARIUS. ii.
Facie, annulo tiblnnim, punctoquc segmen-
torum 1, 2 et 7, albls. m.
Statura et proportio partium maris Ichneum,
oratorii antecedentis.
Longitudo 5^2 lineariira. Caput facie et cly-
peo albis, hoc macula marginali nigra, palpis sor-
dide albis, orbitis oculorum frontalibus albis.
Scutellum album. Alae subfumatohyalinae, stig-
mate radio et radice fuscis, squamula nigra. Pedes
femoribus anterioribus geniculo et subtus linea
longitudinali albis; tibiis anterioribus albis, ex-
terne apice et basi nigris, posticis annulo lato albo
ante basin. Abdomen segmento 1 macula parva
alba in medio marginis, 2 puncto albo subobsoleto
marginali subdiaphano, 7 macula dorsali alba.
Unicum marem, circa Netley captum, Hope
mecum communicavit.
154. I. ALRIPICTUS.
Annulo antennarum albo; capite, thorace,
scutelloque albob*neatis; segmentis 1 — 4 mar-
glnlbus interruptls, 6 et 7 marginibus inte-
giis, albls. m.
Longitudo 6 linearum. Corpus totum pube
tenerrima subgriseosericeum. Caput thoracis lati-
tudine, palpis albidis, mandibulis medio rufis,
orbitis oculorum internis et puncto genarum albis.
398 ICHNEUMON
jintennae porrectae; articulis brevibus, 16 — £0
supra albis (ultiniis deficientibus). Thorax gib-
bulus; lineola ante alas, altera infra alas, tertia
ante angulum singulum scutelli, quarta transver-
sali infra scutellum, albis. Scutellum margine
laterali et apicali albo. jilae subfumatobyalinae,
stigmate et radio fuscis, radice alba puncto nigro,
squamula nigra puncto albo; areola subquinque-
angulari. P^dfe^ mediocres; anteriores femoribus
infra fusco-badiis apicem versus pallidloribus,
tibiis fuscis interne sordidealbidis, tarsis fuscescen-
tibus. Abdomen capite thoraceque longius et an-
gustius, nitidulum; segmentis 2 — 5 fere aequila-
tis, 1 — 3 margine albo, medio subinterrupto,
4 vestigio laterali marginis albi, 6linea marginali
transversali abbreviata alba, 7 toto albo.
Unicum individuum pedemontanum Bonelli
misit.
V a r i e t a s :
1. Scutello toto et maculis duahus metatho-
racis albis. m. — Longitudo paulo ultra 7 lineas.
Caput palpis et macula laterali clypei albis,
facie alba medio nigra, orbitis oculorum frontali-
bus et genalibus albis. Antennae corpore dimidio
paulo longiores, setaceae, apice subcurvatae, arti-
culis 14 — 20 supra albis. Thorax colli margine
supero, linea ante alas, lineola infra alas altera-
que transversali infra scutellum, maculisque dua-
bus dorsi declivis metathoracis, albis. Scutellum
album. Alae fumatohyalinae, stigmate et radio
FAM. I, SECT. VI. 399
fusconigris, radice et squaniiila albis. Pedes ante-
riores coxis subtus niacula alba, fenioribus anticis
latere altero toto, mediis solo apice, rufis, apice
suninio ipso albido, tibiis sublus albidis, tarsis albi-
dis articulo ultimo nigrofusco. Abdomen segmen-
tis 1 — 3 macula anguli apicalis, 4 lineola niargi-
nali anguli apicalis, 6 toto margine, 7 toto dorso,
albis.
Marem unicum Besser e Volhynia misit.
Synonyma:
Ichn. alhipictus Gravenh. Pedem. n. 55.
155. I. NYCTHEMERUS.
Capitc tliorace et scutello flavolineatls; seg- 7
mentis 1 — 3 macula laterali, 4 — 7 margine, /
flavis; aatennis tibiisque rufis. f.
Longitudo 3% linearum. Caput orbitis ocu-
lorum internis et externis flavis. Antennae por-
rectae; articulis 1 et 2 fuscis, subtus rufis; sequen-
tibus rufis, sensim obscurioribus tandemque fuscis
(ultimis deficientibus). Thorax gibbulus, sub-
griseosericeus, linea flava ante alas. Scutellum
gibbulum; flavum, lateribus nigris. ^Zae hyalinae,
irideae, stigmate radio et radice fuscis, squamula
flava, areola subquadrangulari. P^c?^^ mediocres;
antici macula coxarum flavicante, femoribus api-
cem versus fulvis, tibiis tarsisque rufis; medii tar-
sis tibiisque rufis, his apice nigricante; postici
400 ICHNEUMON
tibiis rufis apice nigro, tarsis rufis apicem versus
fuscescentibus. Abdomen oblongoovatuni, capitis
thoracisque longitudine, thorace vix paulo an-
gustius, nitidulum, apice obtusum; segmentis
1 et 2 macula anguli apicalis, 3 margine, medio
subinterrupto, 4 — 7 margine, latera versus ab-
breviato, flavis. Aculeus subexsertus, fuscus.
Unicam feminam pedemontanam Bonellio
debeo.
S y n o n y m a :
Ichn. nycthemerus Gravenh. Pedemont. n. 56-
FAM. I, SECT. VTI. 401
S E C T I O VIL
Scutello pallido; ahdomine vel pallide notato^
vel segmentis quibusdam totis flavisy segmento
ultimo toto ni^ro,
Ichn. equitatorii var. abdomine tricolore, ad
sectionem 5 spectat; Ichn. natatorius axitem, seg-
meati septimi puncto albo, Sid sectionem 6. Spe-
ciebus, segmentis quibusdam totis flavis, hic color
interdum in rufum transit (e. g. in nonnullis indi-
viduis Ichn, luctatorii) , quo nexus cura sectione 8
se prodit. Idem Ichn. luctatorius et Ichn. glau-
catorius, varietatibus scutello toto nigro, ad sectio-
nem 9 spectant.
E sectione 4 varietas Ichn. salicatorii, abdo-
minis apice immaculato segmentis 2 et 3 strami-
neomaculatis, in hanc sectionem 7 transitj e
sectione 6 varietates segmentis ultimis totis nigris
Ichn. palUatorii , in/ractorii, fasciatorii, ery-
thropygi et xanthozosmi huc spectant.
IcHn. Eorop. Pars I, ^Q
40^ I C H N E U TNl O N
156. I. QUADRIFASCIATUS. m-
Facic, maculis diiabus nietathoracis, segmen-
torum 1 — 4 marginibus, flavis ; pedibus flavis,
nigromaculatis. m.
Statura et proportio partium omnino Tchn,
scanthorii et flauonigri.
Longitudo 6% — 7% linearum. Caput ore et
facie flavis. Antennae articulo 1 subtus flavo.
Thorax lineola ante alas, altera infraalas, macu-
lisque seu punctis duobus metathoracis, flavis.
Scutellum flavum. Alae subsilaceohyalinae, stig-
mate fulvo, radio fulvofuscescente, radice et squa-
mula flavis, areola subquinqueangulari aut subtri-
angulari. Pedes flavi; coxis et trochanteribus ni-
gris macula flava; femoribus anterioribus linea
longitudinali nigra, posticis vel flavis apice nigro
'vel nigris basi flava; tibiis posticis apice nigro;
tarsis posticis articulorum £ — 5 apicibus plerum-
que nigricantibus. Abdomen segmento 1 flavo,
petiolo nigro; 2 flavo, dimidio nigro; 3 flavo basi
nigra; 4 vel cum 3 congruente, vel triangulo lato
nigro, cujus apex anum versus spectai.
Individua quaedam, circa Parisios et Monspes-
sulanum capta, mihi transmissa sunt.
Nota:
Haec species a mare Ichn. xanthorii non nisi
colore flavo praevalente segmentorum 1 — 4, seg-
FAM. I, SECT. VII. 403
nientis sequentibus et antennis, articulo 1 excepto,
totis nigrls, differt; forsan ejus varietas esse posset,
cum etiam aliae species sectionis sextae, v. c. Ichn.
infractorius et xanthozosmus, segmeutis ultimis
vel totis nigris vel flavomarginatis varient, et iii
ipsius Ichn. xanthorii varietate segmentum 5 jam
totum nigrum sit. Colore haec species medium
tenet inter /cA/z. xanthorium et Jlai^onigrum se-
quentem.
157. I. FLAVONIGER.
Facie, punctls ad alarum radicem, maculis
metathoracis, segmentis 1 — 3j ilavis; seg-
mento 4 flavomaculato j pedlbus flavis , nigro-
maculatls. m.
Statura et proportio partium omnino Ichn,
luctatorii.
Longitudo 7 — 8 linearum. Caput facie ore-
que flavis. Antennae articulo 1 subtus flavo. Tho-
rax colli margine supero, puncto ante alas altero-
que infra alas, maculis seu punctis duobus meta-
thoracis, flavis. Scutellum flavum. Alae silaceo-
hyalinae, stigmate et radio fulvis, radice et squa-
mula flavis, areola quinqueangulari. Pedes^2i\\\
coxis nigris macula flava; trochanteribus nigris
apice flavo; femoribus anterioribus externe basin
versus, posticis apice, nigris; tibiis posticis apice
nigro. Abdomen segmento 1 flavo, petiolo ni-
gro; 2 et 3 flavis, plerumque basi summa nigra;
2^^
404 rCHNEUMON
4 pleriimque nigro, lateribus et summo margine
flavis, interduni flavo macula basali nigra, rarius
nigro macula laterali et summo margine sordide-
flavis.
Individua quaedam, prope Taurinum Genuam
et Parmam capta, unum autem (hannoc^eranum ?}
a Reusmanno, aecepi; individuum segmenti quarti
picturis sordide-flavis Hope circa Netley cepit.
Varietates:
1. Metathorace toto nigro, — Segmentum 4
summis marginibus flavicantibus. Caetera sicut
in mare genuino.
Unum marem pedemontanum Bonelli mecum
communicavit; duos Hope cepit circa Netley,
2. Segmento 4 toto nigro. — Metathoracis
puncta flava perexigua aut nulla. Caetera sicut
in mare genuino.
Unum individuum, austriacum, Dahl trans-
misit, duo, netleyana^ Hope.
Synonyma:
Ichn. flauoniger Gravenh. Pedemont., n. 57.
Nota:
Conferas notam ad praecedentem.
FAM. 1, SECT. VII, 405
158. I. EQUITATORIUS.
Facie, punctisquc ad radicem alarum, flavls;
segmentis 1 — 4 flavis, Lasi plcrumque nigris,
pedibus flavis, co\is ct trochantcribus nigns. m,
Statura et proportio partium Ichn. luctatorii.
Longitudo 6 — Tlineanini. Caput ore et facie
flavis, facie et clypeo plerunique puncto aut ma-
cula nigra. Antennae subtus nigrofuscae, arti-
culo 1 plerumque flavo aut ferruginco. Thorax
puncto ante alas, altero infra alas, tertio, inter-
dum minuto, infra scutellum, flavis. Scutcllum
flavum. ^/t7e hyalinae; nervis omnibus, stigmate,
radio et radice fulvis aut rufis; squanuila vel tola
flava, vel fusca macula flava aut rufescente; areola
subtriangulari. Pedes ^2i\\\ coxis et trochanteri-
Lus nigris, his apice dilutefulvo; coxis anteriori-
bus plerumque, rarius etiam posticis, macula flava
distinctiore aut obsoletiore. Abdomen segmento
primo flavo, basi nigra, rarius fulva ; 2 flavo, ple-
rumque basi rufescente aut fusca; 3 et 4 flavis,
basi fusca aut nigra; 5 — 7 nigris, sericeis.
Quaedam individua etrusca et pedemontana
mecum conimunicata sunt; unum (norimbergense?)
Sturm transmisit, idque facie et clypeo tolis flavis
distiuctum.
V a r i e t a s :
1. Segmentis 5 et 6 ferrugineis hasi fusca , 7
Loto ferrugineo. — Caetera sicut in mare genuino.
406 ICHNEUMON
Individuum unicura pedemontanum Bonelli
transmisit.
Synonyma:
Jchn, eguitatorius Panzer ad Kob pag. 56, n. 19,
tab. II fig. 19; habitat in larva Phalaenae
INfoct. piniperdae.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2679, n. 90.
„ Gravenh. Pedemont. , n. 58.
Ichn, mediatorius Fabr. Piez. p. 60, n. 32.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 233.
Nota:
Ichn. mediatorius Fabr. autem cum Ichneum.
mediatorio Panzeri (nostro natatorio Fabr.) haud
confundi debet, de quo vide n. 169.
159. L LURIDUS. n. .
Facie, punctis ad alavurn radicem, maculisque
metathoracis, flavis ; aJadQinJ^ne flavo, apice ni^
^^^gro: pedibus anterioribus sordidefulvis, posti-
cis nigris tibiis flavis. m.
Statura et proportio partium Ichn. luctatorii.
Longitudo 4 — 6 linearum. C a put ore, facie,
orbitisque oculorum externis et internis, flavis aut
substramineis. Antennae longitudine corporis, aut
paulo breviores, porrectae, fusconigrae, articulis
1 et 2 subtus flavis. Thorax puncto infra alas,
linea ante alas usque ad collum ascendente sutu-
FAM. 1, SKCT. MI. 407
rali, punclo seu liiiea transversali infra scutellum,
interduin eliani colli niargine, flavis aut stranii-
neis; nietathorace vel d(jrso declivo toto, vel nia-
cula niagna rhoniboidali aut subtrlloba, velniaculis
duabus parvis, flavis aut strainineis. Scutellum
flavuni. Alae hyalinae; stigniate fusco aut nigro
aut ferrugliieo, radio nigro aut fusco, radice fulva
aut flava, squanuila fusca aut flavescente. Pedes
anteriores flavi, coxis pleruinque basi nigris, au-
ticis interdum totis flavis, niediis interdum totis
nigris, trochanteribus niediis interdum basi nigra,
femoribus plerumque externe dilutecroceis, mediis
rarius macuhi fusca obsoleta; postici nigri, tibiis
flavis apice nigro, rarius femoribus margine supero
et infero pro parte sordiderufo. Abdomen seg-
mento 1 flavo, interdum macuhi et petioli basi
nigris; 2 — 4 flavis aut fulvis, 4 interdum mar-
gine nigro.
Individuum unum cepi mense Julio prope Oede'
lem; HartUeb duo silesiaca mecum communicavit,
quorum alterum mense Junio e pupa Noctuae
runicae prodiit; unum monspeliense a Lipperto
accepi.
Varietates:
1. Pedum poslicorum coxis et femoribus su-
perne Jlatis, — Metathorax dorso toto Ihivo.
Pedcs aiiteriores toti flavi; postici coxis nigris
supra flavis, trochanteribus nigris apice rufo, femo-
ribus fulvis latere altero nigro, tibiis flavis summo
apice iiigro, tarsis nigris. Abdomeniii\\\xi\\\ seg-
408 ICUNEUMON
inento 5 fulvo, 6 fulvo apice nigrofusco, 7 toto
nigrofusco.
Marem unum cepi prope Gottingam.
2. Femoribus anteriorihus fuscomaculatis. —
Metathorax macula magna triloba flava. Pedes
anteriores flavi, coxis basi nigra, trochanteribus
mediis basi nigra, femoribus macula fusca, in an-
ticis obsoleta; postici nigri, tibiis flavis apice ni-
gro, Abdomen segmento 1 flavo, petioli basi et
macula media nigris; 2 et 3 flavis, 4 nigro basi
flava; sequentibus totis nigris. Caetera sicut in
specie genuina.
Marem unicum cepi mense Junio in fruticetis
prope Pepelmtz,
160. I. DEFENSORIUS.
Facie, linea ante alas, segmentis 2 — 4, pedi-
busque, flavis, horum posticis nigromacula-
tis. m.
Statura et proportio partium omnino Ichn,
luctatorii.
Longitudo 7 linearum. Caput ore et facie
flavis. Antennae articulo 1 subtus flavo. Thorax
colli margine supero, linea ante alas, puncto infra
alas, punctoque transversali infra scutellum, flavis;
metathorace subbispino, punctis duobus rufis ob-
soletissimis. Scutellum flavum. Alae silaceo-
hyalinae, stigmate et radice fulvis, radio fusco>
FAM. 1, SECT. VII. 409
squamula nigra apice fulvo. Pedes anteriores toti
flavi; postici coxis et trochanteribus nigris apice
flavis, femoribus sordide flavis macula media nigra,
tibiis flavis apice nigro, tarsis rufoferrugineis apice
fusco. Abdomen segmentis 2 — 4 sordide rufo-
flavis, lateribus et summo marglne fuscis (viveii-
tibus forsan totis flavis?).
Unicum individuum gallicum Brongniart mihi
transmisit.
Synonyma:
Ichn. defensorius WWers p. 156, n. 65 (abdomine
falcato — de quo conferas nolara ad
nostrum Ichn. quadrimaculatuni, n.
142).
„ Olivier p. £15, n. 46.
161. I. CONSPURCATUS. n.
Linca ante alas, scgnicntis 2 t't 3 totis, 4 niar-
ginc mcdio internq)to, tibiis ct latere interno
feraorum, llavis, tibiis posticis apice nigi'o. m.
Statura et proportio partium quidem sicut in
femina Ichn. luctatorii , sed gcnitalia et antennae
porrectae probant, individua hujus speciei, quot-
quot eorum vidi, mares esse.
Longitudo 7 linearum. Caput punctis duobus
minutis flavis aut ferrugineis clypei. Antennae
porreclae, setaceae, dimidio corpore vix paulo
longiores. Thorax linea anle alas lineolaque infra
410 ICHNEUMON
alas flavls. Scutellum flavum. Alae subfuniato-
hyalinae, stlgmate fulvo, radlo nigro, radice et
squaniula albidoflavis. Pedes trochanteribus et
coxis nigris, his puncto parvo flavicante, in coxis
posticis interdum deficiente; femoribus nigris, su-
pra sordide flavis aut ferrugineis; tibiis sordide-
flavis, posticis apice, plerumque etiam summa
basi, nigricantibus; tarsis vel omnibus vel solis
posticis nigricantibus. Abdomen segmentis 2 et 5
sordide flavis, plerumque macula dorsali irregu-
lari fusca aut rufa (forsan viventibus totis flavis?);
4 margine medio interrupto flavo.
Mares quatuor genuenses a Spinola mecum
comraunicavit.
161^- I. BISIGNATUS. n.
Facie et tliorace flavomaculatls ; segmentis 2
et 3 (et 4) flavis, puncto marginali nlgro; ti-
biis flavis, postlcis apice nigro; stigmate ala-
rum fusco. m.
Hujus speciei, statura et proportione partium
cum sequente luctatorio congruentis, duo indi-
vidua coram habeo, accuratius describenda:
1. Longitudo 8 linearum. Caput ore et facie
flavis. Antennae articulo 1 subtus flavo. Thorax
lineola infra alas, alteraque ante alas, flavis. Scu-
tellum flavum. Alae fumatohyalinae, stigmate et
radio fuscis, radice et squamula flavis. Pedes
trochanteribus apice rulis; femoribus auticis subtus
FAM. I, SKCT. VII. 411
etapice, medlis solo apice, flavo-riifis; tibiis flavis,
posticis apice nigro; tarsis sordide-flavis, posticis
apicein versiis fuscis. Abdomen ovato-fusiforme;
segmentis 2 et 3 flavis, macula dorsali marginali
subtriangulari nigra.
£. Longitudo 7'/! linearum. Caput palpis
clypeo et orbitis oculorum internis latis flavis.
Antennae articulo 1 subtus flavo. Thorax linea
ante alas flava. Alae ut in individuo 1 , squamula
autem fusca. Pedes ut in individuo 1, sed femo-
ribus mediis latere inferiore fere toto rufo-flavo.
^fidome/z angustius quam in individuo 1; segmen-
tis 2 — 4 flavo-rufis, macula parva marginali sub-
triangulari nigra.
Ambo individua, circa Netley capta, Hope
luihi misit.
\iS I. LU
162. "• I. LUCTATORIUS.
Punctls scu lineolis ad radirem alarum, scg^
nientis 2 ct 3) tlbllsquc, flavls, liarum posti-
cis apicc nigro. m. f. (mas facie flava; yiemmtf
annulo antcnnarum albo).
Longitudo mt\ris 5 — 9, feminae 5 — 7% linea-
rum. Caput maris ore et facie flavis; feminae
vel totum nigrum, vel orbitis oculorum internis, 7
puncto laterali clypei,palpis,mandibulisque, flavis,
his apice fusco. Antennae maris porrectae, seta-
ceae, corporis dimidii longltudine vel paulo lon-
giores, articulo 1 subtus flavo; Jeminae corporis
41£ IGHNKUMON
dimidii longitndine, apice curvatae, articulis 9 — 13
aut 12 — 14 supra albis, 1 interduni subtus ferru-
gineo. Thorax gibbus; lineola seu puncto ante
alas, alteroque infra alas, flavis, uno alterove in-
terduni deficiente; feminae interdum linea ante
alas usque ad collum ascendente, mari interdum
margine supero colli et lineola infra scutellum,
flavis. Scutellum flavum. j4lae mediocres aut
subamplae, silaceohyalinae; feminae, rarissime
etiam mari, subfumatohyalinae; stigmate fulvo aut
ferrugineo, rarius fuscescente, radio fusco aut fer-
rugineo; radice flava aut ferruginea, rarius fusca;
squaniula vel flava vel fusca puncto albicante aut
rufescente; areola quinqueangulari. Pedes med\0'
cres; coxis anterioribus in altera femina apice
flavis; femoribus anticis subtus, plerumque etiam
apice toto, flavis, rarius flavis, supra basin versus
nigris, in femina altera fere totis nigris; mediis
apice, interdum ad medium usque, rarius latere
infero toto, flavis; tibiis flavis, posticis apice ni-
gro aut fusco, interdum obsoleto, rarius vero etiam
anterioribus puncto apicali nigro aut fusco aut
apice toto rufoferrugineo; tarsis flavis aut flavo-
ferrugineis, posticis interdum apicibus articulorum
nigricantibus. Color flavus pedum morte interdum
in sordideflavum convertitur. Abdomen maris
elongatum, capite thoraceque longius, interdum
duplo longius, thoracis latitudine vel paulo an-
gustius, segmentis 2 — 5 fere aequilatis, sequen-
tibus apicera versus sensim angustioribus, feminae
oblongoovatum, capite thoraceque paulo longius,
FAM. I, SECT. VII. 413
ihoracis latitiidine, apice aciito; segmentis 2 et 3
flavis, in femina altera cuni rorrugineo mixtis et
niarginibus fuscescentibus; mari interdum 2linea
longltudinali laterali abbreviata fusca, 3 linea
transversali aut punctis duobus fuscis ad basin,
rarius macula laterali alteraque dorsali rufis, 4 ple-
rumque puncto fulvo aut rufo in angulis baseos,
rarius etiam margine summo, aut basi, aut macula
laterali, rufescente aut flavicante, 5 rarissime mar-
gine summo flavicante.
Mares ubique in Germania vulgares esse vi-
dentur; multos ipse cepi in Silesia, in regno Han-
nocerano et in ducatu Brunsuicensi, mensibus
Junio — Septembri, in umbellatis et fruticetis;
multosque ex aliis Germaniae regionibus, nec non
ex Anglia (circa Netley captos), quosdam ex
Italia et Volhynia, accepi. Feminae nmlto rarius
occurrunt: Unam (prope iV/^i'/ij captam?) Roent^
gen mecum communicavit; alteram e Volhynia
Besser , eamque minorem, facie et thorace, ex-
cepto puncto parvo infra alas flavo, totis nigris.
Varietates maris:
1. Coxis et trochanteribus anterioribus flacis,
— Antennae subtus interdum ferrugineae, arti-
culo 1 semper flavo. Segmentum 4 vel raargine
laterali fulvo, vel macula flava in angulis baseos.
Caetera sicut in maribus plurimis genuinis.
Individuum norimbergense Sturm mecum com-
municavit, gottingense Spangenberg ; duo alia ipse
cepi mensibus Augusto et Julio, prope M^arm-
414 ICHNEUMON
brunn et Oedelem, hoc niaximuni, linearum 9 lon-
gitudine, antennis, excepto articulo primo subtus
flavo, totis nigris, linea flava ante alas longiore
quam in reliquis maribus.
2. Tibiis posticis totis flauis. — Longitudo
paulo ultra 7 lineas. Thorax lineola flava infra
scutellum. Abdomen segmento 1 margine luteo-
rufo, 4 margine et angulis baseos rufis. Caetera
sicut in mare genuino.
Unicum cepi i^vo-^e S ahbrunn mense Augusto,
in umbellatis.
3. Antennis subtus rufis. — Longitudo 4 /{ — 8
linearum. Antennae subtus rufae aut fulvae, rarius
ferrugineae aut fuscoferrugineae, art. 1 seniper
flavo. Alae stigmate fulvo, rarius piceo. Pedes
coxis anterioribus interdum subtus puncto flavo.
Abdomen segmentis £ et 3 rarius basi ferrugineis,
2 rarissime lateribus basin versus nigris, 3 raris-
sime basi summa nigra; 4 interdum macula anguli
basalis rufescente, aut macula magna laterali ba-
sive flava; interdum 4 et 5 margine tenui flavo.
Caetera sicut in plurimis maribus genuinis.
Haec varietas fere aeque frequens est ac mares
genuini, cum quibus eam saepius cepi iisdem locis;
etiam ex aliis Germaniae regionibus, nec non ex
Anglia et Italia eam accepi.
^4^ Femoribus anticis totis flavis. — Longi-
tudo 8 linearum. Antennae subtus fuscoferrugi-
FAM. I, SKCT. vir. 415
neae, articulo 1 flavo. Segmenta 4 et 5 tenuissime
flavomarginata. Caetera sicut in plurimis maribus
genuinis.
Unicum hujus varietatis individuum vidi in
inusco Comitis de Hoffmonnsegg , cum varietatis
praecedentis individuis duobus, segmentorum 4et5
margine tenui flavo insignibus, sub nomine Ichn.
lahoratorii , qui autem, segmentis 2 et 3 rufis,
omnibus margine flavis, differt (conferas Fabr.
Piez. p. 61, n. 33).
5. Segmento 4 hasi flavo. — Longitudo
5% — ferc 8 linearum. Antennae subtus pleruni-
que rufae aut ferrugineae, articulo 1 semper albido
aut flavo. Coa:ae anticae interdum subtus macula
flava. Segmentum 4 vel nigrum basi flava, vel
rufofulvum apice nigricante. Caetera sicut in plu-
rimis maribus genuinis.
Duo individua cepi, mensibus Julio et Augusto,
prope Hclmstadium et Cudocam , in frutetis et
umbellatis; quaedamalia, pro^e Sickershausen et
Meiningen , nec non in Gallia et Volhynia, capta,
accepi; unicum individuum, segmento 4 rufofulvo
apice nigricante, Manger prope JVarmbrunn cepit.
5^- Segmento ^ fere toto flavo; antennis sub-
tus rufls. — Longitudo 6 linearum. Facies vel
tota flava, vel puncto clypei alteroque infra anten-
nas nigris. Antennae subtus rufae articulo 1 pal-
lidiore. F^mo/a media subtus tota flava. Abdo-
men segraento 1 margine summo flavo, 2 et 3 totis
416 ICHNEUMON
flavis, 4 flavorufo vel margine nigro vel punctis
duobus nigrieantibus dorsalibus. — Caetera ut in
pluribus maribus genuinis.
Duo individua, circa Netley capta, Hope ad
me misit.
6. Segmento 4 toto Jlavo. — Longitudo
4 — 472 linearum. Thorax plerumque puncto
flavo ante alas, alteroque infra alas. Segmentis
2 — 4 totis, 1 margine; flavis. Caetera sicut in
maribus plurimis genuinis.
Tres mares cepi initio Septembris in Sudetis
Silesiaey Vaccinium myrtillum frequentantes.
7. Segmento 4:flavo; facienigromaculata, —
Longitudo 5 — 7% linearum. Caput ore rarius
toto nigro aut toto flavo, plerumque flavo, macula
clypei nigra, facie vel flava, lineola longitudinali
aut macula nigra, velnigra, orbitis oculorum, in-
terdum etiam punctis duobus infra antennas, flavis.
Antennae plerumque articulo 1 subtus flavo. Ab^
domen segmentis £ — 4 flavis; 4 interdum fulvo
aut rufo, margine nigro, rarius etiam basi summa
nigra; 5 interdum lateribus rufis aut margine
sumrao flavicante. Pedes interdum coxis anticis
subtus puncto flavo, distinctiore aut obsoletiore.
Caetera sicut in mare genuino.
Quaedam individua cepi passsim in Silesia,
mensibus Augusto et Septembri, in umbellatis et
fruticetis, duo ex Austria et Italia aceepi.
FAM. I, SECT. vir. 417
8. Facie vel Jlava nigromaculata , vel nigra
flavomaculata. — Longitudo 4 — 7 linearum.
C a put coiovG, variat: 1) Facie flava, niacula, vel
etiam linea longitudinali, nigra, clypeo vel toto
flavo vel niacula nigra. £) Facie nigra, punctis
lineolisve duobus infra antennas et orbitis oculo-
rum flavisj clypeo vel flavo niacula nigra, vel
nigro puncto laterali flavicante, vel toto nigro.
3) Facie nigra, orbitis oculorum flavis; clypeo
nigro, punctis duobus flavis. Antennae iiYiiQwlo 1
plerumque subtus flavo, sequentibus interdum sub-
tus ferrugineis. 4) Clypeo toto nigro; facie nigra,
orbitis oculorum flavis, latioribus aut angustiori-
bus, rarius fere evanescentibus. Abdomen seg-
nientis 2 et 3 flavis aut fulvis; 4 interdum angulis
baseos, rarius etiam macula dorsali aut fascia aut
basi tota aut margine, rufescentibus.
Pluria cepi individua, vere et aestate, in um-
bellatis et fruticetis, in Silesia, nec non circa
Gottingam et Trajectum ad Viadrum; quaedam
etiam ex Italia Volhynia et Tauria transmissa
sunt.
9. Thorace toto nigro. — Caput facie vel tota
flava, vel nigra orbitis oculorum flavis. Antennae
interdum subtus rufae. Caetera sicut in maribus
genuinis.
Individuum unum cepi mense Septembri in
Angelica sylvestri prope Woelfelsgrund; alterum,
prope Warmbrunn captum, Manger transmisit;
tertium, pedemontanum , Bonelli mecum cora-
municavit.
Icliii. Europ. Pars I. 27
418 ICIINEUMON
^9^- Segmento septimo macula flava^ facie
meaib nigra. — Longitudo 5 liiiearum. Caput
nigrum; palpis, macula mandibularum, dypei
marginibus, orbitis oculorum facialibus, flavis.
Abdomen segmentis £ et 3 flavis, 4angulis baseos
sordide-flavis, 7 macula parva dorsali triangulari
flava. — Caetera ut in plurimis maiibus genuinis.
Unicum individuum Hope cepit circa Netley.
10. Scutello etfacie nigromaculatis, — Lon-
gitudo 5 ^3 linearum. Caput vel Solis orbitis inter-
nis oculorum flavis; vel ore flavo, clypei puncto
nigro, facie flava macula nigra. Antennae subtus
rufae, articulo 1 flavo. Thorax vel totus niger,
vel puncto parvo flavo ante alas. Scutellum ni-
grum, vel disco sordideflavo, vel punctis duobus
baseos macula disci apiceque stramineis. — Cae-
tera sicut in mare genuino.
Duo individua, prope Warmbrunn capta, Man^
ger mecum communicavit.
11. Scutello toto nigi^o. — Longitudo 6 linea-
rum. Caput solis orbitis oculorum internis tenui-
bus flavis. Antennacy thorax , scutellum tota
nigra. Caetera sicut in maribus genuinis.
Individuum unicum pedemontanum Bonelli
transmisit.
Synonyma maris:
Ichn, luctatorius Linn. Faun. n. 1590. — Syst.
XII, p. 9J3, 11. 13.
FAM. I, SECT. vir. 419
Ichn. luctatoriiis Fabr. Syst, pag. 329, n. 15. —
Piez. pag. 60, n. 29; in Eiiropa et Nova
Zelandia; Zelandicus puncto albo sub
alis, at vix distluctus {\no SchaeJ[f,26^
legendura est Schaeff. 244).
„ Fuessl. llelv. p. 49, n. 943; baud rarus in
larvis variarum specieruni.
„ Miill. Prodr. n. 1776 (delenduni est citatuni
Scbaeff. Icon. tab. 73, fig. 9, quod ad
specicm longe diversam spectat).
„ Villers pag. 144, n. 31; in bis regionibus
frequens (exccpta varietate scutello toto
nigro ? de qua conferas notani ad banc
speciem).
„ Gmel. ed. Linn. p. 2680, n. 13.
„ Rossi, n. 748; in pratis; capite, thorace,
antennisque nigris (ijulla picturae flavae
faciei facta mentione; sed varielas capite
toto nigro mibi nusquara occurrit).
„ Cbrist p. 342.
„ Olivier p. 170, n. 29; per totani Europani
occurrit.
„ Walckenaer p. 63y n. 21.
„ Latreille Crust. XIII, p. 186, n. 26.
,. Panzer ad Scbaeff. Icon. tab. 244, fig. 6
(Panzerbuc refert etiara tab. 6, fig. 13,
scutello toto 'nigro, de qua conteras
notam ad banc speciem).
„ Gravenb. Uebers. n. 3737.
„ Gravenb. Pedemont. n. 59.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 219, n. 36.
27*
420 lCHNEUxMON
Ichn, Geoffroi p. 347, ii. 59.
Ichn. compressus Fourcroy p. 414, n. 60 (haud
confuudendus cuni Bancho compresso^.
Ichn. elegantulus Schrank Austr. n. 727 (excepta
varietate scutello nigro ? de qua conferre
velis notam ad hanc speciem).
Ichn. auratus Gmel. ed. Linn. pag. 2684, n. 238
(haud confundendus cum Ichn. aurato
Thunb. Ichneum. n. 490, qui est Joppa
aurata Fabr.).
F e ra i n a e :
Ichn. culpatorius Linn. Faun. n. 1583.
„ FuesL Helv. p. 48, n. 939; ia floribus haud
rarus (?).
Ichn. Geoffroy p. 344, n. 52, varietas segmentis
ultimis t^otis nigris. (Varietas altera,
segmentis ultimis macula flava, species
est diversa).
Ichn. vorax Fourcroy p. 411, n. 53.
Ichn. croceatorius Olivier p. 168, n. 23, varietas
segmentis 4 — 7 totis nigris, habitat in
Gallia. (Varietas altera, segmenti sep-
timi margine albo, forsan ad Ichneum.
confusorium aut terminatorium referri
posset).
Ichn. crocatorius Walckenaer p. 52, n. 17.
Nota:
Nees ab Esenbeck os maris hujus speciei accu-
ratius examinavit et, in literis ad medirectis, his
FAiM. 1, SECT. VII. 421
verbis descrlpsit: C/^/^ei/j linea transversa, recta,
obsoleta, ad latera puncto profunde impresso,
discretus, lateribus rotundatus, niargine antico
recto. Lahrum ut in Trogo ilavatorio. Mandi-
bulae quoque ut in illo; paulo f^raciliores, dente
apicis utroque acutissimo. Maxillae , cum paU
pis maxillarihus , mentumquey ut in Trogo illo;
linguae laciniae paulo latiores, obtusae, magis
deflexae. Palpi lahiales ut in illo; articulo 2 lere
trigono, altero angulo apicis, altero baseos, tertio
interiori obtuse prominulo. (De oris partibus
Trogi flavatorii conferas notam ad bunc Trogum).
Mares genuini aliique, illis fere duplo minores,
segmcntorum flavorum laleribus brnnneis, anten-
nis a basi ultra medium brunneoflavis, thorace im-
maculato (an specie diversi?) Neesio prodibant
e larvis papilionis polychloros.
Varletates descriptae hujus speciei sensim sen-
simque mutantur et inter se transcunt. Sed etiam
Ichn. culpatorius , non solum statura et propor-
tione partium, vero etiam colore et pictura, varie-
tatibus quibusdam /i/c^rt^or/7 interdum adeo affinis
est, ut vix distiiigui possit; in utraque specie enim
individua obveniunt segmentis 2 et 3 fulvcscenti-
bus, quibus una in alteram transit.
Ichn. luctatorius TUwwh. Ichn. n. 514, segmen-
tis 1 et 2 rufis etc. ad hanc speciem haud referri
potest. — - Schrank sub Ichn. elrgantulo duas spe-
cies diversas confudisse videtur. Ipse quidem va-
rietatem luctatorii scutello toto nigro descripsi;
haec varietas autem rarissima est, indeque suspi-
A22 ICHNEUMON
cor, Schrankii varietatem scutello nigro, nec non
Villersii lchn. luctatorii varietatem scutello nigro,
et SchaefFeri Icon. tab. 6, fig. 13, quani Panzer ad
Jchneum. luctatorium adhibet, potius ad nostrum
Tryphonem elegantulum redigendas esse.
t^*#^|li^63. L FULVICORNIS. n.
^ <fc 4 j Facle, lhieoh*s ad radlcem alarum, scgmen-
/ tisque 2 et 3 , flavis ; antennls basin versus
fulvorufis; pedibus flavls, nigromaculatls. m,
Statura et proportlo partium sicut in raaribus
praecedentibus. An eorum varietas?
Longitudo inter 4 — 5 lineas. Caput ore et
facie flavis. Antennae articulo 1 nigro subtus
flavo, 2 nigro, 3 rufo supra rarius fusco, 4 — 6 — 7
totis rufls, sequentibus rufis supra fuscis. Thorax
lineola ante alas, altera infra alas, interdura tertia
infra scutellum, flavis. Scutellum flavum. Alae
subfumatohyalinae, stigmate rufo aut fulvo, radio
fusco, radice et squamula flavis; areola subquin-
queangulari. Pedes coxis nigris, anticis macula
aut puncto flavo; trochanteribus nigris, anteriori-
bus apice flavo, posticis apice rufo; femoribus an-
ticis flavis, supra fulvis, mediis fulvis, plerumque
latere altero vel toto vel in medio nigro, apice
semper flavicante, posticis nigris basi summa rufa;
tibiis flavis, mediis interne apice fulvo, posticis
plerumque apice nigro; tarsis flavis, posticis ple-
rumque apicem versus fuscescentibus. Abdomen
FAM. I, SECT. VH. 423
segnientis 2 el 3 flavis, basin versus fulvorufescen-
tibus; 4 rarissime puncto laterali flavo.
Individua quatuor cepi die 1 Septembris anni
1812 iu Angelica sylvestri prope Reinerz.
164. L ILLUMINATORIUS.
Facie et segmcntls 2 et 3 flj«M's, 3 basl fusco-
iilgra; antennis subtus rufis; tiblls tarsisque
ilavis, posticis apice iiii^ro. ni.
Statura et proportio partium oranino indi\i-
duorum minorum maris Ichn. luctatorii; an ejus
varietas?
Longitudo 4:^^ — 6 linearum. Caput ore facie
orbilisque oculorum frontalibus flavis; rarius
punctis tribus nigris faciei. j4 nt en n ae hiscae; sub-
tus articulo 1 flavo, sequentibus silaceis. Thorax
lineola infra alas, puncto ante alas, alteroque,
interdum obsoleto, infra scutellum, flavis. Scu-
idlum flavum. Alae subfumatohyalinae, stigmate
stramineo, radlo subfuscescente, radice et squa-
niula flavis, hac interdum basi fusca. Pedes ante-
riores vel flavi, coxarum basi femorumque latere
externo nigris, coxis interdum nigris subtus puncto
flavo, velnlgri, tarsis tibiis et latere infero apice-
que femorum flavis; postici nigri, tibiis flavis
apice nigro, tarsis fuscis articulo 1 flavo. Ahdo-
incn segrnenlis 2 et 3 flavis, 3 linea transversali
luica aut nigia baseos.
424 ICHNEUMON
Individua accepi duo pedemontana , unum
etruscum, unum prope Trajectum ad Moenum
captum, (eaque pedibus anterioribus magis colore
flavo imbutis), unum in Caucauso captum, (idque
punctis trlbus nigris faciei, coxis anterioribus fere
totis nigris) unum circa Netley captum (idque pe-
dibus anterioribus magis colore nigro imbutis).
Synonyma:
Ichn. illuminatorius Gravenh. Pedemont., n. 60.
165. I. SUBANNULATUS.
Aiitennis subannulatis , subtus fulvis; facie
segmentis 2 et 3 tibiisque flavis, haruni posticis
apice nigro. m.
Statura et proportio partium omnino maris
Ichn, luctatorii , a cujus varietate tertia haec spe-
cies non nisi antennis subannulatis differt.
Longitudo 4 % linearum. Caput ore facieque
flavis. Antennae articulo 1 fusco subtus flavo, 2
fusco, 3 — 13 fuscis subtus fulvis, 14—16 fulvis
subtus puncto fusco, sequentibus fuscis subtus
fulvis, sensini obscurioribus. TAorao: lineola in-
fra alas punctoque ante alas flavis. Scutellum
flavum. Alae subfumatohyalinae, stigmate fulvo,
radio fusco, radice flava, squamula fusca puncto
flavicante. Pedes femoribus anterioribus subtus
et apice flavis; tibiis flavis, posticis apice toto
mediis solo latere externo apicis nigris; tarsis ful-
FAM. I, SECT. VII. 425
vis, posticis fuscis articulo 1 toto, 2 basi, fulvo.
Abdomen segnienlis 2 et 3 flavis.
Unicum individuum pedemontanum Bonelli
mecum communicavit.
Synonyma:
Ichn, subannulatus Gravenh. Pedemont. , n. 61.
166. J. OCCUPATOR. n.
OrLItis oculorum internis, segmentlsque 2 et 3j
flavis*, femoribus tibiisque fulvis. ni.
Statura et proportio partium omnino maris
Ichn. luctatorii, a cujus varietate octava haec
species non nisi colore pedum difFert.
Longitudo fere 5 — 6 linearum. Caput palpis,
macula mandibularum, orbitisque oculorum facia-
libus angustioribus aut latioribus, interdum etiam
punctis duobus infra antennas, eborinis. Antennae
subtus articulo 1 flavo, sequentibus rarius strami-
neorufis sensim obscurioribus, plerumque ferru-
gineis aut fuscis. Thorax rarius totus niger, ut
plurimum puncto parvo lineolave flavo ante alas,
vel quoque altero infra alas. Scutellum flavum.
Alae subfumatohyalinae, stigmate radio et radice
rufis aut dilutefulvis, squamula nigrofusca; areola
quinqueangulari aut subtriangulari. Pedes femo-
ribus fulvis; tibiis fulvis, basin versus interdum
dilutioribus, posticis pallidioribus apice nigro;
tarsis fulvis, posticis nigrofuscis articulo 1 basi
426 I C H N E U M O N
plerunique rufa. Abdomen segnientis 2 et 3 flavis
apice interdum fulvo, 4 rarius basi et puncto cen-
trali dorsi fulvorufis.
Unicum individuum Besser e Volhynia trans-
misit, idque niinimum et soluni segmenti 4 basi
et puncto dorsali fulvorufis; pluria Hope mecum
coramunicavit, circa Netley capta.
Varietas:
1. Segmentis 4 — 7 macula dorsali flava. m.
. — Longitudo fere 6 linearum. Caput palpis, linea
transversali clypei, orbitis oculorum internis, ma-
cula infra antennas, cum orbitis confluente, flavis.
Segmenta 4 — 7 macula dorsali marginali flavo-
albida. Caetera ut in plurimis maribus genuinis.
Unicum marem, circa Netley captum, Hope
niecum communicavit.
167/ I. 13IDENT0RIUS. '
Punctls duobus ad radlccm alarum, basicjue
segmentorum 2 et 3? flavls; peJibus fulvis,
coxis et trocbanteribus nlgrls, m.
Statura et proportio partium maris Ichneum.
fasciatorii et luctatorii; sed metatborace sub-
bispino.
Longitudo 7 linearum. Caput ore et facie
fl^vis. Antennae articulo 1 subtus flavo. Thorax
punclo ante alas, alteroque infra alas, flavis; meta-
thoracc tuberculis duobus parvis subacumlnalis
VAM. I, SKCT. VH. 427
armato. Scutellum flavuni. j4lae siibfnmatohya-
linae, stigmate fulvo, radio fusco, radice et squa-
mula flavis. Pedes sordide straminei, femoribus
et tibiarum apice fulvis; coxis nigris, anterioribus
subtus pallide flavis; trochanteribus nigris, ante-
rioribus subtus pallide flavis, posticis apice fulvo.
Ahdomen segmento2 nigro basi flava, 3 flavo mar-
gine nigro.
Unicum maris individuum, prope Frihurgum
in Brisgocia captum, Mcnzinger transmisit.
S y n o n y m a :
Jchn, bidentorius Fabt. Ent. p. 145, n. 47. —
Piez. p. 63, n. 43; hnbitat in Europa
boreali; variat forte sexu thorace postice
bidentato et mutico.
Ichn. juhilatorius MuW. Prodr., n. 1757 (allegatur
Schaefferi Icon. tab. 52 flg. 5, de qua
conferasnotam ad nostrum Ichn. ijuadri^
maculatum).
Ichn. citreus Christ, tab. 33, fig. 5.
Crypturus hidentorius Lamarck p. 142, n. 7.
Nota:
Ichn. hidentorius Fabr. Syst. p. 331, n. 21. — •
Villersp. 150, n. 45. — Christ. p. 339 — antennis
subtus flavis difl^ert — Ichn. hidentorius Thunb.
lchn., n. 541, segmentis 2 et 3 (totis) flavis, /c///:.
bidentorius Pi\i\zen (Faun.Germ. fasc. 45, tab. 15)
et Trentepohlii (in Iside 1826, p. 81, n. 26) autem,
tibiis posticis femoribusque nigromaculatis, dilfe-
428 ICHJNEUMON
runt. — /^ar. fl Trentepohlii 1. c. forsan est varietas
inaris nostri /non/fon/, segmentis ultimis totis ni-
gris, quemadmodum quoque inter individua Ichn,
infractorii varietates occurrunt segmentis ultimis
totis nigris. — Var. b Trentepohlii nulli nostro-
rum Ichneumonum respondet. — Vide suppl.
nostr. , n. 100. — De Ichn. bidentorio Rossii et
Panzeri conferas synonyma et notam ad nostrum
Ichn. (juadrimaculatum , n. 142.
168. I. VIRIDATORILTS.
Segmento uno phiribusve fascia glauca pictis ;
pedibus fulvis, coxis et trochanteribus nigris.
m. f. {Mas facie llava ; /"(gmzVza antennis annu-
latis).
Statura et proportio partium Ichn. luctatorii;
mas attamen antennis paulo longioribus et graci-
lioribus, abdomine apicem versus minus angustato;
femina abdominis apice obtuso.
Longitudo maris 6% , feminae 6 — 7 linearum.
Caput maris ore et facie flavis; feminae totum ni-
grum, interdum orbitis oculorum internis pallidis
tenuissimis. Antennae maris articulo 1 subtus
flavo; feminae articulis 9 — 17, aut 10 — 16 — 17,
albidis, subtus fulvis aut rufis. Thorax maris
linea seu puncto ante alas, interdum etiam puncto
infra alas, flavis. Scutellum flavum. Jllae fumato-
hyalinae; stigmate rufo, maris interdum piceo;
radio ferrugineo-fusco; radice maris straminea aut
FAM. I, SECT. vn. 429
flava, feminae rufa puncto fusco; squaniula marls
straminea aut flava, feminae fusca. Pedes fulvi,
feminae interdum rufl; coxis et trochanteribus ni-
gris, anterioribus maris subtus macula flava, ma-
jore minoreve; femoribus anterioribus maris ex-
ternelinea longitutlinali nigra; tibiis posticis maris
interdum basin versus flavicantibus, apice nigro,
feminae plerumque apice nigro; tarsis posticis ma-
ris interdum fuscescentibus, feminae plerumque
nigris. Abdomen maris segmento 3 cingulo basali
flavicante; interdum medio interrupto; feminae
segmento 3 cingulo basali glauco, interdum obso-
leto aut penitus deficiente, segmentis 4 — 7 ple-
rumque margine glauco.
Maris individua duo, unum austriacum, alte-
rum pedemontanum , feminasque nonnullas, in
Austria et circa Hirschberg captas, accepi. Hirsch-
bergenses misit a Stillfried sub nomine indicato.
S y n o n y ra a :
Ichn, ciridatorius Gravenh. Pedem., n. 62.
169. I. XATATORIUS.
Annulo antennarura, punctis duobus baseos
segmcntorum 2 et 3, nec nou marginc sunimo
ulllmorum, albidis; feraoribus tibiisque fulvis,
posticis apice nigro. f,
Statura paulo crassior quam in femina praece-
dente, pro cujus varietate hanc speciem autea ha-
bueram.
430 ICHNEUMON
Longitudo 7 — 8 linearuni. Caput orbltis in-
ternis oculorum albis, rarius ferrugineis. Anten-
Titfe articulis 11 — 14 — 16 supra albis. Thorax
vel totus niger, vel puncto albo ante alas, inter-
duni etiam altero infra alas. Scutellum album.
Alae fumatohyalinae, stigmate rufo, radice rufa
puncto fusco, radio et squamula fuscis. Pedes
fulvi aut rufi, coxis et trochanteribus nigris; postici
tarsis, apice tibiarum, geniculisque, nigris, his
interdum obsoletis. Abdomen segmento 2 punctis
duobus flavoalbidis, basalibus, sublunato-trans-
versalibus, interdum subobsoletis, interdum autem
in fasciam coalitis; 3 guttis duabus basalibus flavo-
albidis, majoribus vel minoribus; 4 rarius mar-
gine medio albido; 5 plerumque margine medio
albido; 6 margine distinctiore aut obsoletiore, 7
puncto, albido.
Nonnulla individua, prope Warmbrunn, Hirsch"
berg , Sickershausen^ nec non in Austria et Po^
dolia capta, quaedam etiam genuensia, pedemon^
tana et etrusca, accepi. Duo vidi in museo Co-
mitis de Hoffmannsegg neapolitana , segmenti 2
fascia et guttis segmenti 3 majoribus a reliquis
diversa.
S y n o n y m a :
Ichn. natatorius Fabr. Ent. Suppl. .p. £19, n. 17
— 18. — Piez. p. 57, n. 16; habitat
Halae Saxonum.
„ Panzer ad Schaeff. Icon. tab. 83 fig. 6.
„ Jurine pag. 108.
l .\ M. I, SKCT. VII. 431
Jchn. mitatorius Gravenh. Pedemoiit., ii. &Z.
„ Graveiih. Addit., ii. 3.
Jclm. notatorius Trentep. in Iside 1826, p. 74,
n. 16.
lcJm. jz//r///f'^oni/^Bninniche Slaell. p. 17, n.o (?).
„ 01i\ier p. 164, n. 1 (exclusa varietate pe-
dibus nigris, ad nostrnni Jchn. sugilla-
torium, n, 172, redigenda).
„ Dwignbsky p. 164, n. 569; in horlis.
„ ^Yalckenaer p. 49, n. 1 var. abdoniinis
punctis duobus albis (reliquae varielates
ad diversas species spectant).
„ Fabr. Piez. p. 54, n. 1; iii Europae nemo-
ribus.
„ Panzer ad Schaelf. tab. 84 fig. 9. ( reste
Panzero magnitudo variat usquc ad lon-
gitudinem 9 linearuin).
„ Latreille Crust. XIIl, p. 187, n. 32.
„ Treiitep. in Isidis 1826 p. 72, n. 15.
Jchn. GeofTr. II, p. 345, n. 54.
Jchn. constellatus Fourcroy p. 412, n. 65,
Jchn. r/uadripunctorius MiiW. Prodr. , n. 1773.
Jchn. bipunctatus Schrank Boica, n. 2080. (Auctor
dicit , Ichn. bipunctatum ab Ichn. qua-
dripunctorio IMiilleri eo distingui, quud
ihorax etiam basi niger sit. MiiJJer
autem, loco citato, haud dixit, thora-
cem basi alitercoloratum esse, sed verba
ejus, »thor. immac. basi abdominis scg-
»inentis duobus utrinque puncto aJbo,«
ita iuterprelanda sunt »thoracc immacu-
432 ICHNEUMON
»lato, segraentis duobus basalibus abdo-
»minis utrinque puncto albo,« quod
etiam e citata SchaefF. Icon. tab. 84
fig. 9 apparet).
Ichn. moratorius Thunb. Ichn. 75.
Ichn. mediatorius Panzer Fauna, fasc. 80, tab. 7
(haud Fabr.).
Crypturus sugillatorius Lamarck p. 141, n. 1.
Nota:
De Ichn, natatorio Fabricii vero nullum restat
dubium, cum Germar idem individuum, cui Fa-
bricius ipse in collectione Hiibneri nomen nata--
forii adscripserat, mecum communicaverit. — Pan-
zero autem, qui in Revisione pag. 61 censet, Ichn,
notatorium Panz. Faun. Fasc. 80, tab. 9, ellchn.
(^ariegatorium ibidem, fasc. 73, tab. 11, cum
Jchn. natatorio Fabr. conjungendos esse, haud
adsentire possum, nam puncta alba, in Ichn. nata-
torio Fabr. ad basin segmentorum sita, in his
Ichneumonibus Panzerianis apicem segmentorum
occupant; praeterea etiam pictura segmenti primi
et pedum differt. Caeterum cave ne Ichn. nota-
torium Panzeri, de quo conferas nostrum Ichn.
flavoguttatum , n. 174, cum Ichn. notatorio 0\\-
vieri, p. 171, n. 37, et Yillersii p. 159, n. 73
confundas. — Ichn. natatorius Thunb. Ichn. 22
differt abdominis basi rufa etc.
Ichn. sugillatorius Linnei huc non pertinet,
propter pedes nigros, sed ad nostrum Ichn. sugil-
latorium, n. 172. — Rossi, in descriptione sugilla-
FAM. I, SECT. VII. 433
torii, oninino tacet de colore pediim; praesiinien-
dum autem est, auctorem coloris pedum mentio-
nem fecisse, si a colore corporis reliqui se distiiixis-
set; iudeque credo, Ichn. sugillatorium Rossii ad
ejusdem nominis Ichneumonem Linneanum redi-
gendum esse. — Etiam Ichn. sugillatorius Bech-
steinii pag. 954, n. 1 ad nostrum n. 172 adhibendus
esse videtur.
Ichn. mediatorius Fabr. de quo conferas notam
ad nosiviim Ichn. eguitatorium, n. 158, haud cum
Ichn. mediatorio Panzeri confundi debet.
170. I. GLAUCATORIUS.
Antennis medlo rufis; segmcntls nltlmls latera
versus albomarglnatis; fcmorlbus tlbllsquc ful-
vis, barum posticis apicc nigro. m. f.
Longitudo maris 4% — 6, feminae 5 — 5)3
linearum. C^pwf palpis fuscis; mari puncto late-
rali clypei, plerumque etlam orbitis oculorum
faclalibus, albidls aut dihite ferrugineis. Antennae
dimidii corporis longitudine, setaceae; maris por-
rectae, paulo longiores, articulis 1 et 2 nlgris,
sequentibus vel totis rufis, vel 3 — 5 — 8 supra
nigris subtus diluterufls, 6 — 14 aut 9 — 14 totls
diluterufis, reliquis nigris subtus diluterufis, femi-
nae aplce curvatae, fuscae, articulis 1 et 2 ple-
runique subtus ferrugineis, 3 — 13 vel totis vel
subtus ferrugineis. Thorax gibbus, plerumque
puncto seu lineola infra alas, rarius etiam puncto
Ichn. Europ. Pars I. 28
434 ICHNEUMON
ante alas, eborinis aiit sordidestramineis. ScuteU
lum vel totiim eborinura vel solo puncto eborino.
Alae mediocres, subfumatohyalinae, stigmate sor-
didestramineo aut fusco, radio radice et squamula
fuscis aut fuscoferrugineis, squamula rarius puncto
albo; areola quinqueangulari. P^de^ mediocres,
rufi, coxis et trochanteribus nigris, postici trochan-
teribus apice rufo, tarsis et tibiarum apice nigris.
Abdomen maris capite thoraceque paulo longius
et vix. paulo angustius, oblongoovatum , feminae
capitis thoracisque longitudine et latitudine, ob-
longoovatum, apice obtuso; segmentis 1 — 3 opacis,
sequentibus nitidulis, 3 interdum puncto seu
lineola laterali marginali, 4 plerumque lineola
laterali, rarius margine toto, 5 vel lineola laterali
vel margine toto, interdum obsoleto, 6 et 7 lineola
laterali, albidis glaucisve. Aculeus vix subex-
sertus.
Mares duos cepi mense Augusto in umbellatis
circa Cudovam, tertium domi ad fenestras mense
Majo. Plures mares et feminae, circa Vratisla-
piam, Hirschberg, Berolinum, Halam Saxonum,
Vindobonam , Parmam, Genuam et MonspessU"
lanum captae, mihi transmissae sunt.
V a r i e t a s :
1. Scutello toto nigro, ra. et f. — Longitudo
niaris 6 — 7, feminae 4^2 — 5 linearum. Anten-
nae maris articulis 1 — 3 nigris, 4 — 9 fulvis supra
fuscis, 10 — 13 totis fulvis, sequentibus fuscis sub-
tus i}j\\is\ feminae articulis 1 — 5vel totis nigris
FAM. I, SECT. vrr. 435
vel subtus ferrugineis, 6 — 10 vel totis vel subtus
subferrugineis. Thorax totus niger. Abdomen
segmentis 4 — 7, mari interdum solis 6 et 7, linea
laterali marginali, tenuiore aut dislinctiore, glauca.
— Caetera sicut in individuis plurimis genuinis.
Marem cepi prope Cudouam cum genuinis;
alterum Besser e Volhynia misit. Feminam, prope
Hirschberg captam, a Stillfried mecum ccmmu-
nicavit; alteram, eamque austriacam , in museo
Klugii vidi.
Synonyma:
Ichn, glaucatorius Fabr. Ent. II, p. 136, n. 16.
— Piez. p. 57, n. 14.
„ Panzer Fauna, fasc. 100 tab. 11 (ubi etiam
segmentum 2 puncto laterali glaueo ex-
hibitum est).
„ Thunb. Ichn., n. 42.
„ Gravenh. Addit. , n. 4.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 75, n. 18.
Ichn. albii'entris Gmel. ed. Linn. p. 2708, n. 349.
Nota:
E duobus maris individuis, a Germaro mecum
communicatis, alterum, lineola alba infra alas,
segmento 3 lineola lalerali marginali (i. e. mar-
gine albo, medio interrupto), 4 et 5 margine toto,
6 et 7 linea laterali marginali, idem est, cui Fa-
bricius ipse in collectione Hiibneri nomen Ichn,
glaucatorii adscripsit.
28^
436 ICHNEUMON
171. I. MULTIGUTTATUS. n.
Facie, ])icturis thoracis ct pedum, punctoque
laterali apicali segmentorum, albis. m.
Statura et proportio partium Ichn, subguttati^
antennis autem longioribus.
Longitudo 7% linearura. Caput ore, facie,
orbitisque oculorum frontalibus et genalibus, albis.
Antennae setaeeae, corpore breviores, articulo 1
subtus albo. Thorax linea suturali ante alas,
lineola infra alas, eolli margine laterali, maculis
duabus pectoralibus , duabus lateralibus, una
nempe prothoracis altera metathoracis, duabusque
dorsalibus metathoracis, albis. Scutellum album.
Alae subfumatohyalinae, stigmate et radio nigris,
radice et squamula sordide albis; areola subtrian-
gulari, pyramidata. P^d^^ anteriores subtus albi,
tibiis annulo albo ante basin; postici macula coxa-
rum, apice lateris inferni femorum, annulo lato
tibiarum et articulorum 1 — 4 tarsorum, albis. Ah^
domen opacum scabriculum, segmentis 1 — 6 gutta
alba anguli apicalis.
Unicum individuum, prope Sareptam captum,
de Block mecum communicavit.
Nota:
Ichneumon centummaculatus Christ p. 345,
tab. 34, fig, 7, hujus femina esse videtur.
FAM. 1, 8ECT. Vll. 437
172. I. SUGILLATORIUS.
Antennarum anniilo, orbitis oculorura inter-
nls, punctoqiic latcrali apicali scgmcntoruiii,
alLis. lu. f.
Longitudo maris 5%, feminae 6 lincarum.
Ciipiit orbilis oculoriim maris facialibus, feminae
frontalibus tenuibus, eborinis. Antcnnae maris
corpore dimidio longiores, porrcctae, articulis
12 — 14 supra albis; feminae dimidii corporis lon-
gitudine, apice involutae, ante apicem subdilatato-
compressae, articulis 9 — 13 supra albis. Tliorax
gibbulus, maris puncto minuto aut linea ante alas,
alteroque infra alas, albis. Scutcllum album.
j4lae mediocres, subfumato-hyalinae; stigmate
fusco, feminae interdum piceo; radio radice et
squamula nigris; areoLi quinqucangulari aut sub-
triangulari. P^dcJ mediocres; antici subtus tarsis
lcrrugineis, tibiis et femorum apice sordide albis
aut stramineis ; medii plerumque tarsis tibiisque
fuscescentibus. Ahdomen atrocoeruleum aut pur-
purascens, capite thoraceque paulo longius at vix
pauloangustius; segmentis 2 — 4 latitudine aequali,
maris macula marginali laterali transversali, femi-
nae macula rotunda seu puncto, albo; segmento
primo etiani puncto anguli apicalis albo, mari in-
terdum deficiente. Aculeus subexsertus.
Maris indi\iduum hannoi/eranum Reusmann
mecum communicavit, genuense, a Spinola ; fenii-
nani, prope Hirschberg captam, a Slill/ried, al-
438 ICHNEUMON
teram, prope Parmam captam, a Sanvitale^ ter-
tiam, pedemontanam, Bonelli.
Synonyma:
Jchn. sugillatorius L\nn. Faiin., n. 1578. — Syst.
XII, p. 930, n. 1; apud nos frequens.
„ Fabr. Syst. p. 327, n. 1. — Ent. II, p. 132,
n. 1; in Europae nemoribus.
„ Fuessl. Helv. p. 48, n. 934; haud raro.
„ Mull. Prodr., n. 1763.
„ Schrank Austr. , n. 695.
„ Villers p. 134, n. 1.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2674, n. 1.
„ Rossi, n. 740; habitat ruri, non frequens.
„ Christ, p. 350.
„ Olivier p. 164, n. 1 (excepta varietate pe-
dibus rufis, de qua conferas nostruni
Ichn. natatorium y n. 169).
„ Schrank Boic, n. 2081.
„ Walckenaer p. 49, n. 1, var. abdomlnis
punctis sex albis.
„ Bechstein p. 954, n. 1, var. pedibus nigris.
„ Gravenh. Pedemont., n. 64.
„ Thunb. Ichn., n. 78.
Ichn. moratorius Fabr. Piez. p. 54, n. 2; inEu-
ropa boreali.
Synonyma ambigua:
Ichn. dubitatorius Sulzer Gesch. tab. 2Q, fig. 11
(solis segmentis 2 et 3 puncto laterali
albo, tibiis posticis basiflavis); habitat
ia Helvetia.
FAM. I, SKCT. VH. 439
Ichn. moratorius Trentep. in Iside 1826, p. 74,
n. 17 (abdomine atro, segmentis 1 et 2
utrinque puncto albo.)
Nota:
De Ichn. sugillatorlo conferas synonyma et
notam ad nostrum Ichn. nataiorium , n. 169.
Ichn. moratoriusThwnh. haud ad huncFabricii
moratorium sed ad natatorium redigendus est. Ab
ambobus autem differt Ichn. moratorius MuU.
Prodr. , n. 1762, nulla punctorum alborum abdo-
minis facta mentione. Quid autem hic Miilleri
Ichneumon sit, plane nescio, nam Schaefferi Icon.
tab. 20 fig. 8 et tab. 72 fig. 4, quas auctor ad suani
speciem laudat, species duas exhibent longe diver-
sas; tab. 20 fig. 8 nempe nostrum fusorium aut
pisorium , tab. 72 fig. 4 auteni nostrum Cryptum
cjanatorem aut Ichn. castigatorem.
GeofTroy Ichneumon, n, 54, a quibusdam aucto-
ribus ad hanc speciem adhibitus, ad Ichn. nata-
torium redigendus est.
Ichneumonem dubitatorium Sulzeri Christ in
opus suum transtulit, tibias posticas autem totas
flavas, segmentum secundum totum nigrum imma-
culatum exhlbuit. — Cave, ne cum hac Sulzeri spe-
cie Ichn. dubitatorium Gmelini p. 2681, n. 98,
confundas, quem Fabricius, in Syst. Piez. p. 77, n.
27 Cryptum dubitorium adpellavit. — Ichn. dubi-
tatorius Thunb. Icha. , n. 507 ab ambobus longe
differt.
440 ICHNEUMON
173. I. DESIGNATORIUS.
, Orbitis oculorum internis, lineis duabus ad
alarum radicem, punctoque laterali segmen-
lorum anteriorum, albis. m. f. {femina anten-
nis alboannulatis).
Statura et proportio partium maris sicut in
specie praecedente, feminae sicut in Ichneum.
natatorio.
Longitudo 7 — 8 linearum, Caput maris pal-
pis pallidis, facie alba linea longitudinali lata
atra, clypeo albo medio nigro, orbitis oculo-
rum externis et verticalibus tenuibus albis; femi-
nae solis orbitis oculorum frontalibus, inter-
dum etiam facialibus, tenuibus, albis. Antennae
maris porrectae, articulo 1 subtus albo; femi^
nae apice curvatae, articulis 10 — 15 supra et late-
ribus albis, sequentibus subcompresso-dilatatis.
ThoraxYu\e2i. suturali, interdumabbreviata, ante
alas, linea infra alas, plerumque lineola transver-
sali infra scutellum, mari rarius etiam punctis duo-
bus metathoracis, albis. Alae fumatohyalinae,
raaris interdum obscuriores; stigmate radio radice
et squamula fuscis aut nigris, stigmate interdum
piceoj areola quinqueangulari aut subtriangulari,
mari saepius triangulari. Scutellum album. Pedes
anteriores subtus tibiis tarsis et femorum apice ma-
ris albis, feminae albidis aut ferrugineis; medii
feminae interdum toti nigri, excepto apice femo-
rum summo stramineo-ferrugineo; coxis anterio-
FAM. I, SECT. VII. 441
ribus maris interdum subtus macula alba. Ab^
domen nigrum aut subcoerulescens; segmentis
1 — 3 — 4, rarius etiam5, puncto laterali apicali
albo. Aculeus vix subexsertus.
Duos mares cepi mensibus Junio et Septembri,
in fruticetis prope Scheidnich ; mares et leminae,
circa Hirschberg et iiiAustria capti, mihi trans-
missi sunt; par pomeranicum vidi in coUectione
Klugii,
Varietas:
1. MaSy antennis alboannulatis, — Caput vel
sicut in mare genuino, vel solis palpis et orbitis
oculorum internis albis. Antennae vel nigrae arti-
culis 16 et 17 supra puncto albo; vel articulo 1
subtus, 12 — 17 supra, albis. Thorax vel solo
puncto infra alas, vel insuper lineola ante alas
punctisque duobus contiguis infra scutellum, albis.
Scutellum album. Alae et pedes sicut in maribus
genuinisj in altero individuo autem radice alarum
coxisque omnibus puncto albo. Abdomen segmen-
tis 1 — 4 biguttatis.
Individua duo, circa Aboam capta, Sahlberg
transmisit.
Synonyma maris:
Ichn. designatorius Linn. Fauna n. 1595; Syst.
XII, p. 932, n. 18; frequens apud nos.
„ Fabr. Syst. p. 331, n. 23. — Piez. p. 63y
n, 44. — Mant. I, p. 262, n. 29; an-
442 ICHNEUMON
tennis subalboanniilatis (ad nostram ma-
rls yarietatem spectat).
Ichn. designatorius Fuessl. Helv. p. 49, n. 947;
rarus
Villers p. 147, n. 36.
Gmel. ed. Llnn. p. 2681 , n. 18.
Christ p. 345.
Olivierp. 171, n. 43.
Thunberg Ichn. n. 536.
Ichn» edictorius T^W\g\xhskj p. 156, n. 573; habi-
tat in hortis.
Nota:
De Ichn. designatorio Trentep. conferas spe-
ciem sequentem.
174. I. FLAVOaUTTATUS. u.
Orbitis oculorum internis, plcturis thoracis
et pedum, maculaque laterali apicali segmen-
torum anteriorum, flavis. m. f. {mas antennis
subpallideannulatis , fern, antennarum annulo
albo).
Statura et proportio partium feminae sicut in
femina Ichneuin. infractorii et nycthemeri ; mas
statura graciliore quam femina.
Longitudo maris 6, feminae 5 — 6 linearum.
Caput maris ore, facie, genis, orbitisque oculo-
rum frontalibus, flavis, linea longitudinali faciei
punctoque clypei nigris; feminae ore, clypei late-
ribus, oculorum orbltis internis et verticalibus.
FAM. I, SECT. VII. 443
nec non parte externariini, flavoferrugineis. An--
tennae maris porrectae, corpore paulo breviores,
paulo crassiores quam in feniina; articulis 11 — 19
supra puncto flavo, 1 subtus ^dk\o\ feminae sub-
graciles, corpore breviores, apice incurvae, arti-
culis 10 — 18, aut 11 — 17, supra et lateribus fla-
voalbis, 1 subtus ferrugineoflavo. Thor a x Wnedk,
suturali ante alas, puncto aut lineola infra alas,
margineque supero colli, mari flavis, feminae ful-
vis; feminae plerumque punctis duobus metatho-
racis fulvis; mari autem insuper prolhoracis raa-
cula lunata punctoque parvo lateralibus, metatho-
racis maculis duabus dorsalibus punctoque laterali,
flavis. Scutellum maris flavum, feminae fulvum.
Alae fumatohyalinae, stigmate maris piceo femi-
nae fulvo, radio fusco, radice flava aut fulva, squa-
mula nigra Pedes coxis anterioribus flavis, mediis
basi nigra, posticis nigris macula flava, feminae
interdum minuta; trochanteribus nigris; femori-
bus maris anterioribus, feminae anticis solis, fla-
vis, externe basin versus nigris; maris posticis,
feminae posterioribus, nigris apice flavo; tibiis
flavis, anterioribus basin versus fuscis, posticis
basi nigra; tarsis maris omnibus flavis, feminae
anterioribus ferrugineis aut fuscis, articulo ultimo
fusco. Abdomen maris capite thoraceque longius,
thorace paulo angustius, segmentis 2 — 5 latitu-
dine aequali; /(em/V^ae oblongoovatum, capitis tho-
racisque longitudine vel paulo longius; mari seg-
mentis 1 — 3, feminae segmentis 1 et|£, macula
flava in angulis apicalibus*, maculis maris paulo
444 ICHNEUMON
majoribus quam feniinae, in segmento 1 subeonti-
guis. ^cwto^ brevissimus, subexsertus.
Marem et feminas, circa Hirschberg captas,
a Stillfried mecum communicavit; feminam quo-
que in collectione Klugii vidi.
Synonyma :
Ichneum. notatorius Panz. Faun. fasc 80, tab. 9.
Ichneum, designatorius Trentep. in Iside 1826,
pag. 86, n. 31.
Nota:
Conferas notam ad Ichn. notatorium n. 169 et
speciem antecedentem. — Descriptio Fabriciana
Ichn. designatorii haud ad hanc, sed ad antece-
dentem speciem quadrat. — Panzer, in Revis.
p. 62, eredit, Ichneumonem suum notatorium
marem esse Ichn. variegatorii ^ in Faunae fasc. 73,
tab. 11, editi, quod tamen cum mea observatione
haud convenit.
175. I. VARIPES. 11.
Facie, punctisque duobus ad alarum radicein,
albis-, segQientis 1 — 3 stramineomarginatis;
pedibus pallide-stramineis, posticis femori-
bus fulvis 5 tarsis nec noii tibiarum et femo-
rum apice nigris. m.
Longitudo vix 3 — 3\ linearum. Caput ore,
genis, facie, orbitisque oculorum frontalibus et
externis, flavis aut albis. Antennae porrectae, cor-
FAM. I, SECT. vir, 445
pore dimidio longiores; siibtiis rufae aut ferrugi-
neae, rarius fuscae, articulo 1 albo. Thorax gib-
bulus; puncto ante alas, altero infra alas, colli
niargine, lineola seu punctis duobus infra scutel-
lum, albis. Scutellum vel totum vel solo apice
album. Alae subfumatohyalinae, stigmate piceo
autfusco, rarius stramineo, radio fusco, radice et
squamula albis; areola subtriangulari. Pedes me"
diocres, pallidestraminei autalbidi; coxis et tro-
chanteribus anterioribus semper albis; femoribus
anterioribus albido- aut sordide-stramineis, posti-
cis fulvis geniculo nigro; tibiis posticis albis apice
nigro; tarsis posticis nigris, articulorum basi ple-
rumque exalbida aut sordidestraminea, Abdomen
depressiusculum, linearilanceolatum aut subli-
neare, segmentis 2 — 5 latitudine aequali, thorace
angustius et duplo longius, nitidum; segmento 1
glaberrimo, basin versus sensim angustato, antice
scrobiculo impresso, margine substramineo; 2 mar-
gine et puncto seu lineola transversali anguli basa-
lis, 3 margine, stramineis; sequentibus rarius
summo margine substramineo.
Individua nonnulla cepi mense Julio circa
Scheidnich in fruticetis, unum, prope Warm-
brunn captum, Manger mecum communicavit.
446 ICIINEUMON
176. I. LEUCOSTIGMUS.
Orbitls oculorum, antcunis basiQ versus, linea
'^ J ante alas, coxis et tibiis anterioribus, punctis-
que duobus apicalibus segmenti primi, albis. m.
Statura et proportio partium omnino Ichn.
albolineati y n. 180; et forsan mera ejus varietas.
Longitudo 6% — 7 lineariim. Caput ore, facie,
orbitisque oculorum frontalibus et vestigio exter-
narum, albis; mandibularum basi, nec non faciei
linea lata longitudinali et clypei puncto medio,
nigris. Antennae articulo 1 subtus albo, £ toto
nigro, 3 plerumque puncto albo, 4 — 14 — 20
latere altero albo. Thorax linea abbreviata ante
alas, punctoqueminuto, interdum obsoleto, infra
alas, albis. Scutellum album. Alae fumatohya-
linae, stigmate radio et squamula nigris, radice
exalbida. Pedes anteriores macula coxarum, femo-
ribus subtus apicem versus, tibiisque intra, albis,
tarsis fuscis subtus pallidioribus; postici tibiis la-
tere interno vel feretoto, vel apice solo, exalbido
aut substramineo, tarsis vel ut in pedibus anterio-
ribus vel articulis 2 — 4 fere totis sordidealbis.
Abdomen subnitidulum, confertissime et subtiliter
punctum; segmento 1 puncto albido in angulis
apicalibus, segmentis relicjuis interdum summo
margine rufescente.
Mares duos, prope Hirschberg captos, a Still-
yried mecum communicavit; tertium, pedemonta*
FAM I, SECT. YIT. 447
nwn, Bonelliy puncto albo iiifra alas deficienteet
segnientoriira 2 — 7 niarginibiis summis rufescen-
libus distinctum.
S y n o n }' m a :
Ichn. leucostigmus Gravenh. Pedem. n. 65.
177. I. NIV^ATUS; "^
Facie, annulo anlcnnarum, genlculis, puncto-
quc marginali scgmcnti primi, albis. m.
Statura et proportio partium Ichn. suhguttati,
n. 179; antennis longioribus, abdomine paulo
breviore.
Longitudo 6y^ linearum. Caput ore facie et
orbitis oculorum frontalibus albis. Antennae cor-
pore paulo breviores; articulis 1 et 2 subtus,
11 — 13 supra et lateribus, albis. Thorax puncto
ante alas, lineolaque infra scutellum, albis. Scu-
tellum vAhum. ^/cre fumatohyalinae, stigmate et
radio fuscis, radice piceoalbida, squamula alba;
areola subquinqueangulari. Pedes coxis anteriori-
bus maculaalba; trochanteribus subtus exalbidis;
femoribus geniculo albido, anticis inferue ferru-
gineofuscis; tibiis interne exalbidis, basi summa
tota alba; tarsis fuscescentibus, posticis fuscis.
Ahdomen capite thoraceque longius, conferlissime
punctum, subopacum, apicem versus nitidulum;
segmento 1 macula parva marginali exalbida; seg-
448 ICHNEUMON
mentis sequentibus margine summo rufescente,
4 et 5 dorso castaneo-nebuloso.
Unicum individuum pedemontanum Bonelli
transmisit.
Synonyma:
Ichn. niuatus Gravenh, Pedem. n. 66.
178. I. CHALYBEATUS. n.
Stlgmate fulvo, capite et thorace alboh*nea-
tls, tibiis tarsisque alboannulatis; abdomine
atrocoeruleo , segmentis 1 et 2 biguttatis;
antennis alboannulatis. m.
Statura et proportlo partium sicut in duobus
praecedentibus.
Longitudo 6^/4 linearum. Caput lineola alba
ad orbitas oculorum faciales. Antennae articulis
11 — 14 supra et lateribus albis. Thorax linea
ante alas punctoque infra alas albis. Scutellum
album. Alae fumatohyalinae, stigmate fulvo, radio
radice et squamula fuscis. Pedes femoribus ante-
rioribus apice albo; tibiis anticis albis, externe
apice nigro, posterioribus annulo lato albo ante
basin; tarsis anterioribus articulo 1, posticis arti-
culo 1 et 2, albis apice fusco, reliquis totis fuscis.
Abdomen atrocoeruleum, apicem versus nitidius;
segmentis 1 et 2 puncto albo in angulis apicalibus.
Individuum unicum Besser e Volhynia trans-
misit.
FAM. I, SECT. VTt. 449
179, I. SUBGUTTATUS. n.
Linca ante alas, punctis diiobus segraentl
primi, annuloque tibiarum, albis. m. f. (mas
facic alba , femina annulo antcnnarum et or-
bitis oculorum internis albis).
Statura et proportio partium Ichn. designa-
torii, n. 173; abdomine paulo graciliore, anten-
nis paululum brevioribus.
Longitudo maris 7, feminae 6'/^ linearura.
Caput maris ore facie et orbitis oculorum omnibus
albis, his in occipite interruptis, macula faciei et
clypei nigra ; feminae mandibulis macula castanea,
orbitis oculorum internis nec non vestigio externa-
rum, albis. Antennae maris articulo 1 subtus albo,
feminae articulis 9 — 14 supra albis, sequentibus
subtus ferrugineofuscis. Thorax linea ante ahis,
feminae breviore quam maris, punctoque infra alas,
albis. *S'cwfc//[/m macula apicali alba. Alaehmm^
tohyalinae, stigmate radio et radice fusconigris,
squamula maris alba feminae nigra; areola subtri-
angulari. Pedes maris coxis anticis subtusalbis;
femoribus anticis subtus totis, mediis apice solo,
albidostramineis; tibiis anterioribus interne totis,
externe semiannulo, albis, posticis annulo lato
albo ante basin; tarsis posticis nigris, mediis fus-
cis, anticis fuscis subtus exalbidis; feminae femo-
ribus anterioribus subtus apice summo stramineo;
tibiis anterioribus semiannulo albo, anticis insu-
per interne totis albidostramineis, posticis annulo
Ichn. Europ. Pars I. 29
450 I C H N K V Tsr O N
lato albo ante basin. Ahdomen maris thorace
duplo longiiis, opacum, confertim punctuni, sub-
atrocoeriileuni, segmento 1 puncto albo minuto
angulorum apicalium; y^mf/ia^ capite thoraceque
paulo longius, nitidum, punctum; segmento 1,
nec non segmentorum 2 et 3 dorso, rugulosis opa-
cis; atrocoeruleum, segmentis 1 et 2 puncto albo
in angulis apicalibus.
Individua duo, in Sudeiis Silesiae capta, accepi;
180. I. ALBOLINEATUS.
Orbltis oculorum internls, llnca ante alas,
marglnc seu punctls duobus segmenti prlmi,
tibiisque interne, albis. n.
Statura et proportio partium maris Ichneum.
sugillatorii , n. 172.
Longitudo 6 linearum. Caput palpis piceis,
orbitis oculorum internis punctoque laterali clypei
albis. Thorax colli margine supero, linea ante
alas, puncto infra alas, interdum etiam punctis
duobus seu lineola transversali infra scutellum,
albis. Scutellum album. Alae fumatohyalinae,
rarius solo apice fumatohyalino; stigmate, radio,
radice et squamula fuscis, hac, interdum etiam
radice, puncto albo. Pedes femoribus anticis sub-
tus ferrugineis apice pallidiore, raediis subtus
apice ferrugineo; tibiis subtus albis, posticis apice
fusco; tarsis anterioribus albidis, supra plerumque
obscurioribus, articulorum apice fusco, posticis
FA3I. I, SECT. VII. 451
vel fere totis albis vel articulis 2 — 4 medio albis.
Ahdomen nigrum, rarius fuscum, semper autera
segmento 1 margine, plerumque medio interrupto,
seu punctis duobus niarginalibus, albis.
Unum iiidividuum, norimbergense, Sturm me-
cum communicavit, quaedam silesiaca Manger,
pedemontana Bonelli.
S y n o n y m a :
Ichn. alhoUneatus Gravenh. Pedem. n. Q7,
Ichn. nigratorius Panzer ad SchaefT. Icon. tab. 20,
fig. 11. ?
N o t a :
Ichneumonem Schaefferianum allegatum Pau-
zer describit ahdominis segmento secundo hasi
alho; sed lineola transversalis alba, quam icon
exhibet, potius marginem segmenti primi quam
basin secundi occupare videtur. — Caeterum Ichn.
nigratorius Pgntoppidani Mulleri et Fabricii nec
ad hanc speciem quadrant nec inter se congruunt,
sed ad species diversas redigendi sunt.
181. I. CRETATUS.
Facie, linca ante alas, scutelli marglne late-
rali, maculaque apicali segmenti primi , albis;
pctlibus antciioribus tibiisque posticis subtus
albis. m.
Statura et proportio partium omnino Ichn,
oratorii, n. 153. m.
29^
452 ICHNEUMON
Longitudo 6 lineariini. Caput ore facie et or-
bitis oculorum externis albis, macula faciei et
clypei nigra. Antennae articulo 1 subtus albo.
Thorax linea ante alas lineolaque infra alas albis.
Scutellum margine laterali albo. Alae fumato-
hyalinae, stigmate et radio fusconigris, radice et
squamula fuscis puncto albo; areola subtriangu-
lari. Pedes anteriores subtus albi; postici tibiis
subtus albis apice toto nigro. Abdomen atrocoe-
ruleum, confertim et subrugulose punctum, sub-
opacum, apicem versus nitidulum et rarius punc-
tum; segmento 1 macula apicali alba.
Individuum unicum pedemontanum Bonelli
transmisit.
Synonyma:
Ichn, cretatus Gravenh. Pedem. n. QS.
182.
f I. JUGATUS. n. )
Facie, linea ante alas, macula pectoraL*, piincto
segmcnti primi, pedibus anterioribus subtus,
posticorum tibiis basi tarsis apice, albis. m.
Longitudo 4% linearum. Caput ore facie et
orbitis oculorum omnibus albis. Antennae por-
rectae, corporis longitudine, subtus rufae arti-
culo 1 albo. Thorax gibbus, linea suturali ante
alas, lineola infra alas, colli margine, maculis
duabus pectoralibus confluentibus, lineolaque infra
scutellura. albis. Scutellum eborinum. Alae sub-
FAM. I, SECT. VII. 453
fiimatohyalinae, sti§;niate et radio fiiscis, radlce et
squanuila albis, areola subtriangulari. Pedesme-
diocres; anteriores albi, latere externo femorum
et tibiarum nec non articulo 1 tarsorum mediorum
fuscis; postici nigri, macula coxarum, tibiisbasin
versus, tarsorumque articulis 3 — 5totis, 2 apice
solo, albis. Ahdomen capite thoraceque paulo
longius pauloque angustius, lanceolatum, nitidu-
lum; segmento 1 puncto marginali stramineoal-
bido, 2 et 3 summo margine slramlneo.
Unicum individuuni 3Ianger cepit prope
Warmbrunn.
Nota:
Lineae suturales albae ante alas, apice junctae,
jugi speciem exhibent; inde nomen speciei.
183. I. MULTICINCTUS. n.
Facic, linca antc alas, segmeutorum majginc
dorsali, geniculisquc, albis. m.
A reliquis hujus sectionis speciebus abdomine
albopicto haec differt abdomine breviore.
Longitudo 4% — 6 linearum. Caput ore facie
et orbitis oculorum albis. Antennae porrectae,
corpore breviores, articulo 1 subtus albo. Thoracc
gibbulus; linea ante alas lineolaque infra alas
aJbis. Scutellum apice, seu marginibus laterali-
bus apicem \ersus, albis. Alae fumatohyalinae
aul bubh\iilinac; sligmate radio et squamula ni-
454 ICHNEUMON
gris, radice fusca; areola subtriangulari. Pedes
niediocres, subgraciles; anteriores subtus toti albi,
fenioribus basi fuscis aut nigris, geniculis totis
albis; postici geniculis et plerumque puncto api-
cali tibiarum albis. Abdomen capite tboraceque
paulo longius, tboracis latitudine, oblongoovatuni
autovatum, (vita forsan minus contractum), sub-
tilissime et confertissime punctum, nitidulum;
segmentis 1 — 3 margine toto, 4 et 5 margine latera
versus abbreviato, albo, 6 et 7 totis nigris.
Duo individua accepi in Silesiae Sudetis capta,
tertium vidi in collectione Klugii,
184. L SEXCINCTUS. n.
Capite thorace coxisque flavomaculatis, an-
tennis et stigmate fulvis, tibiis tarsisque fla-
vis, segmentis 1 — 6 flavomarginatis. m.
Primo adspectu hic Ichneumon ad quosdam
niares Ichn. infractorii quadrare videtur, sed an-
tennis tibiisque brevioribus et pictura differt.
Longitudo fere 6 linearum. Caput macula
mandibularum, labro, facieque flavis, hac linea
lata longitudinali nigra. Antennae corpore dimi-
dio paululum longiores, setaceae, fulvae; articu-
lis 1 et 2 nigris subtus flavis. Thorax colli mar-
gine supero, linea ante alas, lineola infra alas,
jnaculisque duabus metathoracis dorsi declivi, pal-
lideflavis. Scutellum pallideflavum. Alae sila-
FAM. 1, SECT. VII. 455
ceohyaliiiae, stigmate radio et radice fulvis, squa-
nmla nigra. Pedes coxis posterioribus macula
alba; femoribus anticis apice et latere inferno,
mediis apice solo, flavis; tibiis tarsisque totis fla-
vis. Abdomen segmentis 1 — 6 margine pallide-
flavo.
Unicum individuuni de Heyden prope Mei-
ningen cepit.
456 ICHNEUJMON
S E C T I O VIII.
Scutello pallido; ahdomine vel toto rufo vel
rufo et nigro.
Abdomen plerisque nigrum est, segmentis
2et3, yel etiam ,4, rufis, interdum ano ipso fusco
aut rufescente (e. g. Ichn. culpatorii et i^acillatorii
individuis quibusdam); saepius rufum apice nigro;
rarius nigrum apice rufo (Ichn. inenstruali} , aut
totum nigrocastaneum (varietati Ichn. amputa^
torii)j fuscum, \ arietali Ichn.fusorii, tandemque
totum nigrum in varietate Ichn.' antennatorii, quo
haec sectio ad tertiam transit. — Scutellum ut
plurimum totum pallidum est, haud raro autem
apice solo aut lateribus albet. Ichn. microsticti
et 7i{yz;2f varietates, scutello toto nigro, 2i& sectio-
nem 9 spectant.
E sectione 1 Ichn. annulatoris varietas, scu-
tello rufo, abdomine rufo aut castaneo; propius
ad hanc sectionem 8 accedit; e sectione 3 varieta-
tes Ichn. fossorii^ melanogastri ^ edictorii^ mar^
ginelli et palliatorii, abdomine bicolore, rufoni-
groque; e sectione 5 Ichn. submarginellus ^ seg-
mentis 6 et 7 sub-albomarginatis, et varietas Ichn.
uniguttati, abdominis apice interdum fere toto
nigro; e sectione 9, Ichn.haemorrhoidalis, sputa-
toriSy facialis et castanei varietates scutello albo-
aut rufo-notato.
FAM. I, SECT. VIII. 457
185. L HORRIDATOR. n. -'
Facic flava, segnKMitis 2 — 4ruHs, tarsis tlbiis-
que sordidcstraiiiiiiels , liis apicc nigro. ni,
Statura etproportio partluni Trogiflai^atorii;
scutello autem haud elevato, antennis brevioribus.
Longitudo 9 linearum. Caput facie oreque
flavis. Antennae porrectae, dimidlo corpore paulo
longiores, setaceae, articulo primo subtus flavo.
Thorax punctls duobus flavis obsoletis ad radicem
alarum. Scutellum flavum. Alae Cumatohyalinae,
stigmate fuho, radio radice et squamula nlgris,
areola subquinqueangulari. Pedes femoribus ante-
rioribus subtus stramineo-ferruglnels; tlbils fla-
vis, anterioribus externe macula aplcall nigra,
posticis apice toto nigro; tarsis sordidestramlneis,
postlcis articulis 3 — 5 nigrlcantibus. Ahdonien
segmentis 2 — 4 fulvorufis, 5 lateribus rufis.
Unicum individuum austriacum Dahl mecum
commuiiicavit sub nomine /. horridatoris Ziegleri.
186. I. FUSORIUS.
Orbitis oculorum intcrnis, punctoque seu
punctis duobus ad alaruni radiccm, albis;
tarsls tibiis abdominequc rufis, segmento
prlmo nigro. m. f. (fcmina antcnnarum au-
nulo alboj.
Statura et proportio partium speciei se-
quentis.
458 ICUJNEUAION
Longitudo niaris 8 — 11, fenilnae? — fere 11
linearuni. Caput feminae orbitis oculorimi fron-
talibus albis; maris orbitis oculorum internis,
distinctioribus aut obsoletioribus,plerumque etiam
externis vel totis vel pro parte, albis. Antennae
feminae articulis 4 — 8 interdum subtus ferrugi-
neis; 9 — 16, vel plurimis eorum, supra albis;
sequentibus interdum subtus ferrugineis. Thorax
maris puncto infra alas, plerumque altero ante
alas, albis; feminae vel puncto uno infra alas, vel
lineola infra alas alteraque ante alas, longioribus
aut brevioribus, margineque supero colli, albis.
Scutellum album. Alae fuscohyalinae, rarius sub-
fumatohyalinae, stigmate fusco aut rufo, radio
radice et squamula nigris. Pedes femoribus geni-
culis summis ferrugineis, posticis aut posteriori-
bus rarius totis nigris, feminae anticis interdum
subtus ferrugineis, maris anterioribus aut anticis
subtus pallidestramineis, posticis rarissime latere
altero toto badio; tibiis subsericeis, fulvis autrufis,
anterioribus saepe fuscis aut nigris interne pallide-
aut sordide-stramineis; tarsis vel totis fulvis aut
rufofulvis, vel supra aut apicem versus fuscis. Ab-
do/ne/? segmento 1 nigro, rarissime margine rufes-
cente; segmentis reliquis fulvis aut rufis, feminae
interdum linea longitudinali irregulari fuscescente,
maris rarissime segmentorum 2 — 4 disco nigri-
cante. Aculeus brevissimus.
Mares et feminas, vere aestate et autumno,
passim in Silesia, m unibellatis et fruticetis, cepi;
plures e diversis Germaniae Galliae et Italiae
FAM. I, SECT. \III. 459
regionibus, nec non e Suecia Volhynia et Tauria,
mecum communicati sunt.
Varietates:
1. Tibiis posticis apice 7iigro. f. — Longitudo
7 — 8 liiiearum. C^/pz/^ orbitis oculoruni fronlali-
bus, nec non parte facialium, interdum etiam ex-
ternarum, albis. Pedes femoribus anterioribus
latere inferno rarius feretoto, plerumque tantum
apicem versus, rufo, rarissime mediis fere totis
nigris, seu posticis etiam apicem versus rufis;
tibiis anterioribus sordide stramineis aut flavican-
tibus, latere externo rarius toto, plerumque tan-
tum medio, nigro, posticis rufis apice nigro. —
Caetera sicut in plurimis feminis genuinis.
Plures feminas cepi mense Augusto in umbella-
tis circa Cudovam ; unam parmensem a Sanvitale
mihi transmisit.
2. Capite toto nigro. m. — Caetera sicut in
pluribus maribus genuinis.
Individuum unicum, prope Sickershausen cap-
tum, Nees ab Esenbeck mecum communicavit.
3. Thorace toto nigro, immaculato. f. — •
Pedes femoribus anticis interdum apice stramineo-
rufo; tibiis anticis fuscis subtus stramineis, mediis
fuscis subtus ferrugineis, posticis rufis interduni
externe apicem versus subnigricantibus. — Cae-
lera sicut iri specie genuina.
460 I C H N E U M O N
Unam fenilnam e Gallia Desmarest, alteram
e Volhynia Besser , tertiam prope Trajectum ad
Moenum captam, de Heyden mecum communi-
caverunt.
4. Capite thoraceque totis nigris. f. — Lon'
gitudo 9/3 linearum. Pedes femoribus totis ni-
gris; tibiis anterioribus fuscis subtus sordide stra-
mineis, posticis rufis; tarsis fuscis, posticis rufes-
centibus. — Caetera sicut in feminis genuinis.
Unicum individuum austriacum Dahl trans-
misit.
5. Segmentis 2 — 7 fuscescentibus. m. — Alae
fuscae, stigmate fulvo. Abdomen segmentis 2 — 7
nigrofuscis, basin versus obscuro-ferrugineis. —
Caetera sicut in pluribus maribus genuinis.
Unicum individuum cepit Schilling prope Vra-
tislaviam.
Synonyma, maris et feminae:
Ichn. fusorius Gravenh. Pedem. n. 71.
Maris:
Jchn.fusorius Linn. Faun. n. 1598.
„ Fabr. Syst. p. 332, n. 26. — Piez. p. 64,
n. 47; in Europae sylvis.
„ Villers p. 148, n. 40; in Gallia australi.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2682, n. 21.
„ Christtab. 34, fig. 1.
V \y\. I, SKCT. MH. 461
Ichn.fusorius Olivierp. 174, ii. 48; longiludiiie
12 lineaniin.
,, BoroAvsky p. 33, n. 4.
„ Walckenacr p. 54, n. 28.
„ Thunb. Ichn. n. 495.
lchn. fuscus Linn. Syst. XII, p. 933, n. 21.
„ Villersp. 148, n. 39.
Ichn. similatorius Fabr. Knt. Supl. p. 221, n. 65.
— Piez. p. 64, n. 48; in (lallia.
„ Coquebert II, p. 48, tab. XI, fig. 8.
,, Walckenaer pag. 54, n. 29 (ubi autem pro
corcclet jaunatre legenduni est corcelet
tacJic).
„ Thunb. Ichn. n. 497.
F e m i n a e :
Ichn. cxspect or iu s Fi\hi\ Ent. Supl. p. 219, n. 30.
„ Panzer ad SchaciF. lcon. tab. 6, fig. 12 et
tab. 70, fig. 6 (Panzer ad hanc specieni
etiam adhibet SchaefT. Icon. t. 20, fig. 8,
quae autem tibiis umnibus nigris difTert).
Ichn. errspcctatorius Fabr. Piez. p. 19, n. 26.
„ Tliunb. lchn. n. 17,
„ Trenlep. in Iside 1826, p. 335, n. 43.
Ichn. lentorius Panzer Faun. fasc. 71, tab. 11;
mense Julio in montosis in Tilia euru-
paea captus.
Ichn.fugatorius Panzerad Schaeff. Icon. tab. 114,
fig. 1 ; tempore Nerno in dumetis captus.
/c^/i. Schaeff. tlem. tab. 72, fig. 1.
Ichn.pisorius Linn. Faun. n. 1589?
462 ICHNEUMON
Nota:
Iclin. fusorius Schrank Boica n. 2075, wfacie
7)flava etc.,a haud ad nostram speciem adhiberi
potest, sed potius ad Tro§um lutorium spectare
videtur. — Defusorio F. conferatur n. 84 nostro-
rum supplementorum.
Ichn. fuscum Linn. Schrank in Fauna Boica
cum Ichn. cirrogastro conjunxit, qui autem potius
ad Trogum lutorium referri debet.
De Ichn. pisorio Linnei, quem quidem Fabrl-
cius, in Systemate Entomologiae, cum fusorio
jam conjunxerat, dubius adhuc haereo, num huc
referri possit. Forsan lchneum. pisorii varietates
capite toto nigro, quarum auctores nonnulli men-
tionem faciunt, huc etiam spectant. — Miiller
icones Schaefferianas, ad Ichn. exspectorium Pan-
zeri laudatas, ad Ichn. pisorium adhibuit; Ichn.
Schaefferi Elem. tab. 72, fig. 1, a nonnullis aucto-
ribus etiam ad Ichn. pisorium citatur. Ad haec
conferas speciem nostram sequentem.
> 187. I. PISQRIUS.^r- .
Lineis ad alarum radicem flavis; abdomine
dilute rufo, petiolo obscuriore. m. f. (mas
facle flava, pedibus flavicantibus nigroma-
culatis-, fejuina orbitis oculorutn frontalibus
et annulo antennarum albis, pedibus nigris,
tibiarum medio flavo).
Longitudo maris ^. — 11, feminae 9 linearum.
Caput marishcie, ore, plerumque orbitis pculo-
FA31 I, skc;t MII. 4()3
nim externis et iiiternis, flavis aut flavoferrugineis;
Jeminae plerunique solis orbitis superis oculoruni,
rarissime omnlbus, in vcrtice attamen interruptis,
maciila geiiarum et basi mandibularum, albido-
flavis. u4 nt ennae maris ]porrectaey curpore dimi-
dio paulo longiores, arliculis 1 et 2 subtus flavis
aut flavoferrugineis; feminae vix dimidii corporis
longitudine, apice involutae, articulis 8 — 16 aut
9 — 16 albis subtus puncto fusco. Thorax linea
suturali ante alas, usque ad collum elongata, lineo-
laque infra alas, interdum etiam punctis duobus in
margine supero colli, aut puncto ad latera pecto-
ris, lineolave transversali infra scutellum, flavis,
in femina praeterea rarissime lineolis duabus dor-
salibus longitudinalibus parallelis protboracis sor-
didestramineis. Scutellam^a\'\xm. ^/aeamplae,
silaceo- aut fumato-byalinae; stigmate et radio
rufis aut fuscis, rarius in mare fulvis; radice et
squamula feminae fuscis, maris stramineis aut fla-
vicaiitibus, squanmla plerumque macula fusca.
P^dc^ mediocres ; maris anteriores flavi aut flavo-
straminei, interdum macula coxarum et latere
supero trocbanterum nigris, femoribus superne vel
totis, vel apice solo, vel tantum puncto basali,
nigris; postici coxis nigris, plerumque subtus raa-
cula lineolave ferruginea autflava, trochanteribus
vel totis flavis vel basi nigra, femoribus vel nigris
basi summa stramineo-rufa, vel pallidestramineis
apicenigro, tibiis flavis apice nigro, tarsis ferru-
gineis aut flavis, interdum apicibus articulorum
nigris; feminae coxis et trochanleribus nigris,
464 I C H N E U M O N
rariiis macula albida; femoribus nlgris, anticis
subtus vel totis \el apicem versus stramineis aut
ferrugineis, mediis interdum apice ferrugineo aut
flavoferrugineo, rarissime latere inferno toto fer-
rugineo-stramineo, posticis rarissime subtus basin
versus stramineis; tibiis flavis, anticis plerumque
supranigris, mediis apice nigro rarius ferrugineo,
plerumque basi nigra, posticis basi apiceque ni-
gris; tarsis fuscis, rarius rufis posticorum apice
fusco. Abdomen maris capite thoraceque duplo
fere longius, thorace paulo angustius, fulvum aut
ferrugineum; petiolo, rarius segmento 1 toto, ni-
gro, segmentis ultirais interdum obscurioribus;
feminae oblongolanceolatum, capite thoraceque
aliquanto longius, thoracis latitudine, apice acuto,
rufum aut ferrugineum, petiolo nigro.
Marem semel cepi mense Julio prope Oedelem
in frutetis; mares et feminas e Silesia, Fi^anconia,
Italia et Volhynia accepi. — Femina, a Bonellio
transmissa, a reliquis omnibus differt coxis tro-
chanteribus genisque albomaculatis, lineolis dua-
bus dorsalibus thoracis stramineis, pedibus magis
colore flavo imbutis.
V a r i e t a s :
1. Ahdominis apice nigro. m. — Longitudo
10 linearum. Alae furaatohyalinae, stigraate fulvo,
radio et squaraula nigris, radice nigra puncto flavo.
Pedes anteriores flavi, coxis et feraoribus supra
nigris, tibiis macula apicali nigra; postici nigri,
trochanteribus totis, femoribus tibiisque a medio
FAM. I, SECT. VIII. 465
usque ad basin flavis, tarsls apice subfuscescente.
Abdomen segmento 1 nigro, margine rufescente;
5 maculis duabus dorsalibus fusconigris contiguis;
6 et 7 totis nigris.
Unicum habeo indivlduum, cujus patria autem
mihi ignota est.
Synonyma maris et feminae:
Ichn. -pisorius Villers, p. 138, n. 12; (exceptis
varietatibus capite toto nigro, abdomine
toto antennis femoribusque ferrugineis).
„ Gravenh. Pedemont., n. 72.
„ Latreille Crust. XIII, p. 186, n 27.
Maris:
Ichn. pisorius Rossi , n. 754 — 5; apud nos rarior.
F e m i n a e :
Ichn. pisorius Linn. Faun., n. 1589. — Syst. XII,
p. 931, n. 12 (exceptis varietatibus ab-
domine toto antennis femoribusque fer-
ruglneis).
„ Fuessl. Helv. p. 49, n. 942.
„ Mull. Prodr., n. 1755.
„ Fabr. Mant. I, p. 260, n. 15. — Piez. p. 59,
n. 25.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2677, n. 12; in Germa-
niae et Europae magis borealis larva pha-
laenae pisi.
„ Christ p. 345 (exclusis iisdem varietatibus,
supra apud Villersium jam indicatis).
Ichn. Europ Pars I. 30
466. ICHNEUMON
Ichn, pisorius OYwier ^. 167, n. 17; habitat per
totam Europam.
„ Walckenaer p. 51, n. 13.
„ Bechsteiii p. 955, n. 3.
, „ Thunb. Ichn., n. 1.
„ Trentep. in Iside anni 1826, p. 233, n. 51.
Nota:
Haec species saepe cum Ichn. fusorio et cum
Trogo lutorio confusa est. Fabricius, in Syste-
mate Entomologiae et in Speciebus Insect. piso^
rium ei fusorium conjunxerat, postea autem diver-
sitatem amborum agnovit. Olivier etiam, loco
supra allegato, suspicatus est, pisorium forsan
varietatem fusorii esse. Plerumque ad pisorium
laudatur Schaefferi Iconum tab. 6 fig. 12, ubi
autem mas fusorii exhibitus est. Quidam auctores
ad pisorium etiam adhibent Schaefferi Icon. tab. 20
fig. 8; tab. 70, fig. 6; tab. 114, fig, 1; et SchaefF.
Elem. tab. 72, fig. 1. De tab. 20 fig. 8 adhuc
dubius sum, num ad pisorium num ad fusorium
referri debeat; Panzer eam pro Ichn. exspectorio
habet, quem c\xm fusorio conjunxi. Tab. 70 fig. 6
est femi na yw^on/. Tab. 114 fig. 1 exhibet /cA«.
fugatorium Panzeri, a me cum fusorio con-
juiictum. Elem. tab. 72 fig. 1 fusorium exhibet.
Varietates pisorii^ abdomine toto antennis
femoribusque ferrugineis, quarum nonnulli aucto-
res (Linne, Villers, Christ) mentionem faciunt,
sine dubio ad Trogum lutorium redigendae sunt.
Schaefferi Icon. tab. 20, fig. 6, quam Panzer ad
FAM. I, SECT. vm. 467
Ichn, pisorium redegit, exactissime Trogum luto^
rium exhibet. Ichn. pisorius Cederhielm p. 157,
n. 483, propter pedes totos flavos, ad Trogum lu--
torium aut luteiventrem referri potest.
Trentepohl 1. c. adfert, Ichn. lentoriumPsinzeri
(quem ad speciem antecedentem adhibui) accura-
tissime pisorium Fabr. exhibere. Fusorius Tren-
tepohlii 1. c. p. 335, n. 54 autem nec ad hanc spe-
ciem, nec ad antecedentem, omnibus numeris qua-
dratj parvitate ab ambabus differt.
{ 188. I. REPENTINUS.
Ahdomine rufo, basl nigro; tiblis Tncdlo al-
Lidis. m. (f. '^ antenuls alboannulatis, tibiis
posticis medio rufis).
M
as
Longitudo 6 — 7 linearum. Antennae por-
rectae, setaceae, corporis dimidii longitudine, vel
paulo longiores. ^T^orao: gibbus; punctis duobus
albis ad radicem alarum, interdum subobsoletis.
Scutellum album. j4lae mediocres, fumatohya-
linae, stigmate fusco aut fuscoferrugineo, radio
radice et squamula nigris; areola quinqueangulari.
Pedes mediocresj antici femoribus subtus vel totis
vel aplce albidls, tibils albidis supra vel totis vel
apice fuscls, tarsls sordlde albidis aut ferrugineis;
medll femoribus subtus apicem versus albldls aut
albidoferrugineis, tibiis vel albidis apice fusco vel
rufescentibus supra fuscis, tarsis fuscisj postici
30^
468 ICHNEUMON
tibiis ante basiii vel sordidealbis vel, colore sensim
miitato, rufis. ^ b dom en thorsice fere duplo lon-
gius, ejusque latitudine vel paulo angustius, elon-
gatoovatum; segmento 1 nigro, 2 vel toto rufo vel
basi nigra, sequentibus rufis.
Quidam mares austriaci, unusque norimher'
gensis, mihi transmissi sunt.
Femina:
Statura et proportio partium sicut in mare>
abdomine paulo breviore, apice obtusiore.
Longitudo 5% linearum. Antennae cnvwdA^e,
dimidio corpore paulo longiores, articulis 11 — 13
aut 10 — 14 supra et lateribus albis. Thorax in-
terdum puncto albo infra alas. Scutellum album.
Alae subfumatohyalinae, stigmate rufo aut piceo,
radio radice et squamula nigris. Pedes femoribus
anticis subtus ferrugineis, apicem versus sensim
stramineis, mediis subtus apicem versus obscuro-
ferrugineis; tibiis anterioribus fuscis aut ferrugi-
neis, subtus exalbidis, posticis rufis apiceet summa
basi nigris; tarsis anticis ferrugineis, mediis fus-
cescentibus, posticis fuscis. Abdomeny apice ob-
tuso subcompressiusculo, rufum, segmento 1 nigro.
Unam feminam, prope Warmbrunn captam,
Manger, alteram pedemontanam Bonelli mecum
communicaverunt.
Varietas:
1. Tibiis omnibus rufis. f. — Longitudo 5 —
fere 6 linearum. Antennae articulo 1 interdum
FAM. I, SECT. VIII. 469
subtus ferrugineo, 9 — 14 aut 10 — 14 supra et
lateribus albis. TAonza: puncto infra alas, inter-
dum quoque altero ante alas, albis. Pedes rufi;
coxis et trochanteribus, interdum etiani latere ex-
terno femorum, nigris; postici tarsis et tibiarum
apice nigricantibus. — Caetera sicut in femina jam
descripta.
Individua duo ex Austriai unum e Bauaria,
quartum e Volhynia, accepi.
Synonyma feminae:
Ichn. repentinus Gravenh. Pedemont., n. 73.
189. I. MESOCASTANUS.
Abdominis medio castaneo; tlbiarum semian-
nulo albo. m.
Statura et proportio partium maris praece-
dentis.
Longitudo 5 — 6 linearuni. Thorax interdum
puncto albo infra alas, rarius altero ante alas.
Scutellum Ahum. >^/a^ funiatohyalinae, stigmate
radio radice et squamuJa nlgris. Pedes antici sub-
tus femoribus tibiis tarsisque albis aut sordide stra-
mineis; medii femoribus plerumque subtus vel api-
cem versus ferrugineis vel apice summo albido,
tibiis externe basi albida; postici tibiis externe
ante basin albis. Abdomen segmentis 2 et 3 casta-
neis; 4 castaneo, interdum apice nigro; 5 rarius
basi et lateribus castaueis.
470 ICHNEUIVION
Unum individuum cepi prope Cudocam, mense
Augusto, in umbellatis, quaedam alia, prope
Sickershausen, Aboam , Taurinum et Genuam
capta, mihi transmissa sunt; italica et suecicum,
segmento 5 toto et 4 apice nigro, a germanicis
differunt.
, Synonyma:
Ichn. mesocastanus Gravenh. Ped., n. 74.
190. L DIVISORiyS.
Segmentis 2 et 3 rufis; (tiblis albis, aplce ni-
gro; m. — tibiis fere totis nigris, antennis
alboannulatis. f.).
Mas:
Statura et proportio partium Ichn, repentini
maris.
Longitudo 6 — fere 8 llnearum. Caput man-
dibulis basi rufis; plerumque orbitis oculorum
facialibus, distinctioribus obsoletioribusve, albis.
Antennae rarisslme articulo 1 subtus puncto api^
cali albo. Thorax rarius totus niger, plerumque
lineola aut puncto infra alas alteroque ante alas
albis, uno alterove interdum deficiente. Scutel-
lum album, rarius nigrum solo apice albo. Alae
subsilaceo^ aut subfumato^-hyalinae, stigmate vel
fulvo vel piceo vel nigro, radio et radice fuscis;
squamula nigra plerumque puncto albo; areola
quinqueangulari. Pedes femoribus anticis suhtus
FAM. I, SECT. VIII. 471
totjs, medlis solo apice, albidis aut albidoferru-
giiieis; tibiis anterioribus subtus et basi totaalbis,
posticis albis apice et sunima basi nigris (colore
albo interdum in stramineum commutato); tarsis
anticis vel totis pallidis vel ferrugineis apice fusco,
posterioribus fuscis. Abdomen segmentis 2 et 3
fulvis aut rufis, summo margine obscuro; 4 inter-
dum angulis baseos rufescentibus.
Nonnullos mares e pluribus Germaniae et
Italiae regionibus , nec non e Volhynia et Tauria
accepi ; duos ipse cepi prope Warmbrunn, alterum
niense Junio in umbellatis, alterum (omnium maxi-
mum, antennarum articulo 1 subtus apice albo et
tibiis pallidestramineis a reliquis diversum) in fru-
ticetis mense Augusto. ISees ab Esenbeck unum
cepit mense Junio in Euphorbia gerardiana. In-
dividua italica plerumque capite toto nigro a ger-
manicis differunt; unicum, capite thoraceque totis
nigris, scutelli apice albo, a Spinola prope Ge-
nuam cepit. Quaedam vidi in museo Comitis de
Hoffmannsegg sub nomine indicato.
F e m i n a :
Statura brevior quam in mare. Ab Ichneum.
alticola (n. 195), cui haec femina affinis est, ab-
domine breviore et latiore difFert.
Longitudo 5^^ — 6 linearum. Antennae seta-
ceae, vix dimidii corporis longitudine, apice in-
Aolulae, articulis 10 — 14 supra et lateribus albis.
Thorax interdum lineola alba infra alas. Scutel-
lum album. Alae sicut in mare. Pedes aliquanto
472 ICHNEUMON
breviores quam in mare; antici femoribus subtus
apice ferrugineo, tarsis et tibiis fuscis, his subtus
sordidealbls; posteriores tarsis fuscis, tibiis posti-
cis subtus ante basin macula sordidealba. Abdo"
men capitis thoracisque longitudine et latitudine,
oblongoovatum, apice obtuso, segmentis £ et 3
rufofulvis.
Duas feminas ab Uechtritz cepit circa Cudo^
vam et Teplitz mense Junio in dumetis; tertiam
Nees ab Esenbeck prope Sickershausen; quartam
de Heyden prope Trajectum ad Moenum.
Varietates:
1. Segmenti quarti basi rufa, m. — Longitudo
6^2 linearum. Caput interdum totum nigrum.
Thorax vel lineola alba obsoleta infra alas, vel
lineolis duabus ad radicem alarum albis. Pedes
femoribus nigrofuscis, anterioribus subtus albis,
posticis interdum summo apice sordidealbo; tibiis
albis, posticis summo apice fusco; tarsis anterio-
ribusalbis, mediis apice fusco, posticis fuscis in-
terdum articulo 1 albo apice fusco. Abdomen seg-
mentis 2 et 3 nec non basi quarti rufis.
Unum individuum Manger prope Warmbrunn
cepit, alterum Sahlberg prope Aboam,
2. Tibiis sordidestramineis apice fusco. m. —
Longitudo 7 — 8 linearum. Caput mandibula-
rum medio, orbitis oculorum internis, punctisque
duobus infra antennas, flavis. ^/i^^/i/iflf^ articulo
prirao subtus flavo. Thorax lineola aute alas
FAM. I, SECT. VIII. 473
ilteraque infra alas flavis. Scutellum flavum. Alae
fumatohyalinae, stigmate fulvo, radio et radice
:ufis, hac interdum flava, squamula nigra puncto
[lavo, areola quinqueangulari pyramidata. Pedes
[emoribus anterioribus subtus sordidefulvis; tibiis
jtramineis, anterioribus interdum externe apicem
v^ersus fuscis, posticis apice nigro; tarsis dilute-
rufescentibus, posticis apicem versus nigris. ^6-
domen segmentis 2 et 3 fulvorufis, 4 angulis ba-
jeos rufis.
Unum individuum cepi mense Augusto in gra-
mine prope JVarmbrunn, alterum, prope Aboam,
captum, raisit Sahlberg.
Synonyma maris:
Ichn, dwisorius Gravenh. Pedem., n. 75.
Nota:
Conferas notam ad Ichn. messorium , n. 219.
191. I. PICEATORIUS.
Facie, anteniiarum artlculo primo siibtus,
punctlsqiic duobus ad alarum radlcem, albis;
segniento secundo supra plceostramlneo; tlbils
stramlnels, postlcls aplce nlgro. m.
Statura et proportio partium sicut \i\ maribus
gracilioribus Ichn. dicisorii. Inter hunc el niarcni
fchn. culpatorii medium tenet, sed color abdomi-
nis ab ambobus differt.
474 icHNEuiyioN
Longitudo fere 6 linearum. Caput ore et facie
flavoalbis. Antennae articulo 1 subtus albo. Tho-
rax punctis duobus albis ad radicem alarum. iSca-
tellum album. Alae subfumatohyalinae, stigmate
piceostramineo, radio radice et squamula fuscis,
areola subtriangulari. Pedes coxis anterioribus
macula flavicante; femoribus anterioribus subtus
flavostramineis, tibiis anterioribus flavostramineis,
externe apicem versus fuscis, posticis basi et latere
interno fere toto sordide-stramineis; tarsis anticis
stramineis, mediis rufescentibus apice articulorum
fuscescente, posticis fuscis. Abdomen subtilissime
punctum, subnitidulum; segmento 2 piceoferru-
gineo, lateribus basi et linea transversali ante mar-
ginem nigris; 3 summo margine et macula laterali
obsoleta stramineoferrugineis.
Unicum individuum pedemontanum Bonelli
transmisit.
Synonyma:
Ichn, piceatorius Gravenh. Pedem., n. 76.
192. I. GOEDARTI. ii..^
Segaientls 2 et 3 rufis. f,
Statura latiore quam femina Ichn. divisorii,
n. 190.
Longitudo 5 — 5% linearum. A ntennae seta"
ceae, corporis dimidii longitudine, involutae, ar-
ticulis 11 — 13 subtus fuscescentibus. Thorax
FAM. I, SECT. Vltl. 475
gibbus, metathorace tuberculis duobus acutiuscu-
lis. Scutellum flavicans. Alae fumatohyalinae,
stigmate ferrugineo, radio radice et squamula ni-
gris, areola quinqueangulari. Pedes mediocres,
antici tarsis tibiisque subtus ferrugineis. Abdo-
jnen capitis thoracisque longitudine et latitudine,
ovatum; segmento 1 interdum macula marginali
rubricosa, segmentis 2 et 3 rufis.
Unum individuum cepi initio Septembris prope
Woelfelsgrund in Angelica sylvestri, alterum /lo-
rimhergense Sturm mecum communicavit.
Synonyma:
Ichn. Goedart, cura May, p. 137, tab. LVIII;
erupit hic Ichneumon ex eruca (viridi,
capite segmentisque 3, 4 et 9 rubroma-
culatis) foliis ulmi nutrita, quae nona
Septembris transmutari coepit, vigesima
quarta Maji sequentis anni. (Auctor
narrat, se vidisse, hos Ichneumones ara-
neas arripere, lethali vulnere afficere,
tandemque cum mortuis avolaVe; aperte
autem hanc Ichneumonuni speciem cum
Sphege sabuloso confudit).
476 ICHNEUMON
193. I. NIGRIPES. n.
Segmentis 2 et 3 rufis; punctis albis ad radi-
cem alarum. m.
Statura et proportio partium ommno feminae
Ichn, dwisorii; sed antennis haud involutis et
genitalibus niasculis differt.
Longitudo fere 8 linearuni. Antennae seta-
ceae, apice curvatae. Thorax punctis duobus
albis ad radicem alarum. Scutellum album. jilae
silaceo-fumatohyalinae, stigmate fulvo, radio ni-
gro, radice et squamula albis. Pedes antici sub-
tus tarsis tibiis et femorum apice stramineoferru-
gineis. Ahdomen capite thoraceque paulo longius,
thoracis latitudine, oblongoovatum, segmentis 2
et 3 rufis.
Unicum individuum, prope Parisios captum,
Desmarest transmisit.
S y n o n y m a :
Ichn. culpatorius Miill. Prodr., n. 1775 (haud
cum Ichn. culpatorio auctorum reliquo-
rum [v. n. 215] confundi debet).
194. I. NITENS.
Segmentis 2 — 4 castaneis, areola quinquean-
gulari; annulo antennarum albo. f.
Statura et proportio partium Ichn. amputa'
toriiy n. 217.
FAM. I, SECT. viir. 477
Longitudo 4 — 5 linearuni. j4ntennae seta-
ceae, apice curvalae, corpore diniidio vix paulo
longiores, articulis 9 — 14 vel 10 — 13 supra et
lateribus albis. Thorax subcylindricus. ScuteU
lum vel fere totuni album, vel macula aut puncto
npicali albo. y//^^ niediocrcs, subfuniatohyalinae,
stigniate radio radice et squamula nigris. Pedes
tibiis anticis subtus sordidestramineis. yihdomen
oblongoovatum, capitis thoracisque longitudine,
thorace vix paulo angustius, apice obluso com-
pressiusculo; segmentis 2 et 3 confertim punctis,
nitidulis, castaneis; 4 nitido, castaneo, margine
nigro; sequentibus laevissimis nitidissimis nigris.
Quacdam individua, prope Sickershausen et
in Hercynia capta, mecum comnuinicata sunt.
V a r i e t a s :
1. Segmento quarto fere toto nigro. f. — Lon^
gitudo 3/4 linearum. j4ntennae articulis 8 — 13
supra et lateribus albis. Scutellum totum album.
^/<7^ fumatohyalinae. P edcs ix\\Uc\ tarsis nec non
latere interno tibiarum et apicis ftmorum ferrugi-
neis. ylhdomcn Sii^uxcwUs 2 et 3, nec non angu-
lis basalibus et suinma dorsi basi quarti, casta-
iieis.
Individuum unicum prope Aboam caplum,
Sahlbcrg niihi transmisit.
Synonyma:
Ichn. nitens Christ tab. 35, fjg. 9.
478 ICHNEUMON
Nota:
Individuum puncto minuto albo scutellari Nee*
sio ab Esenbeck prorupit, una cum Ichn. culpa^
torio, e larvis Bombycis crataegi.
195. L ALTICOLA.
Segmentis 2 — 4 rufis, 4 margine nigro; areola
triangulari ; annulo antennarum albo, f.
Statura et proportio partium plurimis indivi-
duis sicut in specie praecedente; quaedam autem
statura tota breviore et crassiore antennisque bre-
vioribus difFerunt.
Longitudo 5 — 6% linearum. j4ntennae cor-
pore dimidio longiores, rarius corporis dimidii
longitudine; articulis 6 — 12 — 13, vel plurimis
eorum, supra albis. Thorax interdum metatho-
race subbidentato. Scutellum album. Alae fumato-
hyalinae aut subfumatohyalinae; stigmate rufo aut
piceo aut fusco, radlo radice et squamula fuscis
aut nigris; areola triangulari. Pedes femoribus
anticis geniculis plerumque ferrugineis aut stra-
mineoferrugineis; tibiis vel omnibus vel anterio-
ribus solis subtus ferrugineis aut fuscoferrugineis,
anticis rarius subtus substramineis supra rufis.
Abdomen plerumque capite thoraceque paulo lon-
gius, rarius tantum eorum longitudine, thoracis
latitudine aut paululum angustius; segmentis 2 — 4
rufis; 4 margine, rarius fere usque ad medium,
nigro.
FAM. I, S^ECT. VIII. 479
Feminam cepi prope Cudovam, mense Augiisto;
quaedam aliae, prope Hirschberg, Niesky et Pa-
risios captae, mihi transmissae sunt.
Varietas:
1. Segmento 4 toto nigro. f. — Longitudo 5 — 6
linearum. Thorax interdum puncto aut lineola
alba infra alas. Alae stigmate fusco. Ahdomen
segmentis 2 et 3, interdum etiam summa basi
quarti, rufis. — Caetera sicut in specie genuina.
Individua quaedam, prope Warmhrunn Niesky
et Taurinum capta, accepi.
Synonyma:
Ichn, alticola Gravenh. Pedera., n. 77.
Nota:
Conferas feminam Ichn. diuisorii.
196. I. LEUCOLOMIUS. n.
Segnirntls 2 — 5 castaneis; punctls duobus ante
scutellum, scutelll marglne laterali, antenna-
rumque annulo, albls. f.
Statura et proportio partium feminae Ichn,
umhraculosi , n. 5.3, eique affinis; sed antennis
tenuioribus, cellula cubitali intermedia quinque-
angulari, abdominis dorso subruguloso, differt. —
An femina Ichn. sexlineati , n. 201. ?
Longitudo 4 7, linearum. Antennae gracilio-
res quam plurimis hujus sectionis speciebus, sub-
480 ICHNEUMON
filiformes, porrectae, apice curvatae, dimidio cor-
pore longiores; articulis 12 — 16 albis, subtus
ferrugineis. T^Aorao: gibbocylindricus; punctulis
duobus ad radicem alarum, duobusque ante scutel-
lum, albis. Scutellum marginibus lateralibus
summis albis. ^/ae subfumatohyalinae, stigmate
et squamula nigris, radio radiceque fuscis. Pedes
mediocres, subgraciles; antici subtus tarsis et fe-
morum apice sordidestramineis. Abdomen elon-
gatum, capite thoraceque paulo longius, thoracis
latitudine, apice acuto, incisuris segmentorum
profundioribus quam in reliquis hujus sectionis
speciebus; segmentis 2 et 3 dorso aciculato-rugu-
loso, sequentibus subtilius punctis, 2 — 5 rubri-
coso-rufis.
Unicam feminam austriacam Dahl transmisit*
197. I. MICROSTICTUS. n.
Abdomlne castaneo basi nigra, femoribus
tibiisque rufis; punctis duobus ad alarum
radicem, duobus ante scutellum, scutelli mar-
gine laterali , antennarumque annulo , albis. f»
Haec species primo aspectu Ichneumoni mela--
nocastano affinis esse videtur, cujus lemina autem
abdomine obtuso differt. — A specie praecedente
haec statura antennis pedibusque crassioribus
discrepat.
Longitudo 5 % — 6 linearum. Caput ore rufes-
cente; orbitis oculorum internis, externarumque
FAM. I, SECT. VIII. 481
parte, albis tenuibus. Antennae vix corporis di-
midii longitudine, apice involutae, articulis 11 — 16
supra et lateribus albis. Thorax cylindricus;
punctis duobus ad radicem alaruni, punctoque ante
singulum scutelli angulum, albis. Scutelliim mar-
gine laterali tenui albo, interdum lere obsoleto.
/ilae fumatobyalinae, stigmate radio et squamula
nigris, radice fusca. Ped^j mediocres rufi ; coxis
et trochanteribus nec non tarsis posticis nigris.
Abdomen oblongoovatum, thoracis latitudine,
capite thoraceque paulo longius, incisuris segmen-
torum profundis (sicut in specie praecedente),
obscurorubricosum; segmento 1, interdum quoque
basi secundi, nigris; £ et 3 dorso planiusculo aci-
culato-ruguloso opaco.
Feminas duas Manger cepit prope Warm-
brunn.
198. I. RUFINUS. := Hk .
Abdomine rufo; femorlbus tibiisqne rufis,
postlcis aplcenigris; oculorum orbitis, punc-
tis duobus ad radicem alaruni, duobus ante
scutelluni, scutelli margine laterali, anuulo-
que antennarum, albis. f.
Statura et proportio partium Ichn. castanei;
corpore antennisque paulo crassioribus. Haec spe-
cies medium tenet inter varietatem ejus primam et
speciem scquentem.
Ichn. Europ. Pars I. 31
48£ ICHNEUMON
Longitudo 4^4 linearuni. Caput palpis ferru-
gineis; orbitis oculorum omnibus tenuibus flavis,
nullibi interruptis. Antennae articulis 10 — 14
supra et lateribus albis, 1 subtus castaneo. Tho-
rax punctis duobus ad alarum radicem, lineola-
que ante singulos scutelli angulos basales, flavis.
Scutellum marginibus lateralibus flavis. Alae
fumatohyalinae,, stigmate radio radice et squamula
fuscis, areola triangulari. Pedes rufi, coxis et
trochanteribus nigris; postici insuper tarsis nec
non femorum tibiarumque apicibus nigris. Abdo'-
men rufum, petiolo nigro.
Unicam feminam cepi mense Junio in fruticetis
prope Scheidnich.
Varietates:
1. Scutello toto nigro; punctis alhis ad radi-
cem alarum nullis. f. — A specie genuina etiam
corpore antennisque paulo gracilioribus differt,
magisque cum Ichn. castaneo congvmty cujus va-
rietas forsan esse posset. — Longitudo 4 linea-
rum. CapMf palpis fuscis; vestigio obsoleto orbi-
tarum oculorum pallidarum. Antennae articulis
10 — 14aut 11 — 13 supra et lateribus albis. Tho-
rax colli margine supero lineolisque duabus ante
scutellum albidis. — Caetera sicut in specie ge-
nuina.
Unam feminam austriacam misit Dahl; alte-
ram, femoribus posticis totis rufis, Besser e VoU
hynia.
FAM. I, SECT. VIII. 483
2. Scutello toto nigrOy punctis albis adradi-
cem alarum nullis , segmentis 2 — 4 basi nigris. f.
— Statura et proportio partiiini varietatis 1. Lon^
gitudo 5% linearuni. Caput vestigio orbitaruni
frontaliunr et occipitalium pallidarum. Tliorax
lineolis duabus brevibus albidis ante scutellum.
Alae areola subquinqueangulari. Femora rufa,
anteriora externe fuscescentia. Abdomen seg-
mento 1 toto, £ — 4 basi, nigris.
Individuum pedemontanum unicura Bonelli
transmisit.
3. Scutello nigro, segmentis 1 — 3 nigris. f.
— Statura et proportione partium haec varietas
medium tenet inter Ichn. rufinum genuinum et
microstictum, n. 197. Caput orbitis oculorum,
in occipite interruptis, albis. ^/?^^7?7?a^ articulis
11 — 15 supra et lateribus albis. Thorax colli
margine supero, puncto ante alas, alteroque ante
angulos scutelli, albis. Alae fumatohyalinae, stig*
mate radio radice et squamula nigris, areola quin-
queangulari. Pedes femoribus castaneorufis, an-
ticis basi fuscis; tibiis rufis, sericeis, externe fus-
cis, posticis fere totis fuscis. Abdomen segmento 1
nigro; 2 et 3 subtiliter punctis, nigris, margine
rufo, dorso ad basin aciculato-cicatricoso; sequen-
tibus rufis.
Unicura individuum Richter prope Fratisla^
iiam cepit.
31
484 ICHNEUMON
Synonyma:
Iclin. rufinus Gravenh. Pedem. n. 78.
Ichn. judex M\\\\. Prodr. n. 1800? scutello toto
nigro, (forsan ad varietatem 1 adhiberi
potest, sed lineolarum albarum ante scu-
tellum nulla mentio facta est).
199. L SERENUS. ' ' ^*'^^"'
Abdominc pedibiisqne rufis, basinigris; piinc-
tis duobiis apicalibus scutelli, duobus ante
scutellum, uno duobusve ad alarum radicem,
albis, m. f. {fem. antennarum annulo alho).
Statura et proportio partium feminae sicut in
Ichn. microsticto. Mas statura antennis pedibus-
que gracilioribus a femina differt, et cum Ichn,
repentino congruit, cui affinis est.
Longitudo maris 7 ^^ , feminae 7 linearum.
Capw^ mam palpis albidis; mandibularum medio,
macula laterali clypei, orbitisque oculorum facia-
libus et parte externarum, albis; y<?/7i//2«e orbitis
oculorum frontalibus et parte externarum albis
tenuissimis. Antennae maris '^orvecldie , corpore
breviores, feminae corporis dimidii longitudine,
apice involutae, articulis 10 — 17 supra albis.
Thorax puncto albo ante alas, altero infra alas,
hoc feminae obsoleto, tertio ante singulum scutelli
angulum. Scutellum punctis duobus apicalibus
albis minutis. Alae fumatohyalinae, stigmate
radio radice et squamula fuscis. Pedes femoribus
FAM. I, SECT. VIII. 485
rufis, externe nigris, postlcls feniinae totls rufis;
tibiis rufis, maris externe nigricantibus, feminae
anticis externe fuscescentibus, posterioribus apice
nigricante; tarsis fuscis. Abdoinen confertissime
punctum, incisuris profundioribus (sicut \n Ichn.
leucoloniio cl jnicrosticto) ; /na/'z,y capite thorace-
que longius et angustius, segnientis 2 — 5 fere
aequilatis, rubricosorufum; segmento 1 totiD, 2 basi
summa, nec non incisura secunda et tertia, nigris;
Jeininae rufum, segmento 1 nigro apice obscuro-
ferrugineo.
Par pedemontanum Bonclli mecum commu-
nicavit.
Varietas:
1. Segmentis 4: — 6 doiso nigris. m. — Lon-
gitudo 7/3 linearum. Caput thoracc et scutelluni
sicut in mare genuino, sed orbitis oculorum exter-
nis et punctis duobus ante scutellum albis defi-
cienlibus. y^lae fumatohyalinae, stigmate sordide-
stramineo, radio radice et squamula fuscis; areola
triangulari (in specie genuina quinqueangulari).
Pedes femoribus anticis subtus flavostramineis,
medlissubtus rufis, posticis basi rufis} tibiis ante-
riuribus llavis, externe fuscis, posticis obscuro-
ruiis externe et apice toto nigris; tarsis fuscis.
Abdomcn rubricosum; segmento 1 toto, 4 — 6
dorso, nigris.
Unicum individuum pedemontanum Bonelli
mihi transmisit.
486 ICHNEUMON
Synonyma:
Ichn. serenus Gravenh. Pedem. n. 79.
Ichn. restauratorYdihv, Ent. II, p. 165, n. 133. —
Piez. p. 67, n. 74; habitat ^///ae (conf.
notam ad restauratorem).
„ Trentep. in Iside 1826 p. 237, n. 57 (exckisa
varietate a, qiiam ad nostrum melano-
castaniim adhibiii).
200. I. FUSCOCASTANEUS. n.
Segmcntis 2 — 7 fuscocastaneis ; femorlbus
tibiisqiie anterioribus subtus rufis; annulo
antenuarum albo. m,
Statura et proportio partium speciei sequen-
tis; pedibus attamen paulo gracilioribus.
Longitudo 5^2 linearum. Antennae supra ni-
grae, articulis 16 — 20 albis, infra articulis 1 et 2
nigris, sequentibus ferrugineis, 16 — 20 dilutiori-
bus. Scutellum album. Alae fumatohyalinae, stig-
mate radio et squamula fuscis, radice ferruginea,
areola triangulari subirregulari. P^cZ^'^ anteriores
femoribus infra rufis, tibiis rufis, mediis externe
fuscis, tarsis fuscescentibus. Abdomen segmentis
2 — 7 badiis, margine summo dihitiore.
Marem unicum, prope Friburgum \i\Brisgovia
captum, Menzinger transmisit.
FAM. I, sECT. vm. 487
201. I. SEXLINEATUS. n.
Abdominis mcdio castanco; orbitis oculorum,
llnca antc alas, lincola infra alas, tibiisquc
anticis subtus, albis. m.
Statura et proportio parlium Ichn, repentini;
abJoniiiie paiilo angustiore.
Longitudo 5 linearum vel paulo minor. Caput
palpis piceis; puncto laterali clypei, orbitisque
oculorum internis et genalibus, albis. Thorax
linea ante alas, lineolaque infra alas, albis. ScU"
tellum apice albo. Mae apice fumatohyalino;
stigraate radio et squamula nigris, bac interdum
puncto albo, radice fusca puncto albo; areola sub-
quinqueangulari aut subtriangulari. Pedes antici
subtus femoribus fulvis apice flavo, tibiis tarsisque
albidis; medii subtus femorum apice sordide stra-
mineo; tibiis albidis. Abdomen elongatum, capite
thoraceque longius et angustius; segmentis 2 et 3
castaneorubricosis, interdum nube dorsali obscu-
riore, 4 castaneorubro disco nigricante, 5 lateri-
bus rubrocastaneis.
Marem unum, austriacum, Dahl mecum com-
municavit; alterum, sareptanum, de Block, eum-
que squamula alarum puncto albo, segmentis £ et 3
haud nubeculosis.
488 ICHNEUMON
202. I. SEMIRUFUS*
Segmentls 1 — 4 tlblisque antlcis rufis. m. f.
{inas orbitis oculorum internis oihis \ femina ]
antennarum annulo albo).
Longitudo 3 — 4 linearuni. Caput maris orbi-
tis oculorum internis, interdum quoque puncto
laterali clypei, albis aut alboflavis. Antennae
Tnarzj porrectae, dimidio corpore paulo longiores,
vel totae fuscae, vel subtus ferrugineae basin ver-
sus fuscae; feminae corpore dimidio vix paulo
longiores, apice involutae, articulis 10 — 16 supra
albis. T^/io/aa? gibbus, mari puncto seu punctulo
infra alas, interdum altero ante alas, albidis. Scu- 1
tellum album; mari interdum solo apice, seu punc-
tulis duobus apicalibus subobsoletis, albidis. Alae
fumatohyalinae, maris interdum subhyalinae, stig-
niate fusco aut piceostramineo, radio et squamula
fuscis aut nigris, radice picea; areola subtriangu-
lari. Pedes mediocres, feminae crassiores quani
mari; femoribus anticis subtus vel totis vel tantum
apicem versus rufis aut sordideflavis, mediis subtus
apicem versus rufis aut sordidestramineis; tibiis
feminae vixiis f posticis apice nigro, TTia/'/^ anterio- |
ribusrufis aut fulvis, extern^ interdum fuscis, an-
ticis interne pallide flavis, mediis rarissime totis
nigris, posticis nigris, plerumque basi vel obscu-
roferruginea vel rufa aut fulva; tarsis anterioribus
rufis, interdum supra fuscis. Abdomen maris
capite thoraceque paulo longius et paulo an-
FAM. I, SECT. viir. 489
giistius, elongatoovatum , interdum gracilius seg-
nientis 2 — 5 aequilatis; segmento 1 nigro, apice
plerumquerufo; 2 — 4 rufis, 4 interdum disco aut
niargine nigricante; 5nigro, plerumque lateribus
rufis aut subrufescentibus; sequentibus nigris;
feminae oblongoovatum, capitis thoracisque lon-
gitudine et latitudine, apice acuto; segmcnto 1
rufo, petiolo nigro; £ — 4 rufis, 4 lateribus fus-
cis; 5 — 7 iiigris. Aculeus exsertus brevissimus.
Marem cepi mense Julio in gramine prope
Scheidnich; nonnullos alios e Silesia Bavariaat
Genua accepij feminam unicr.m pedemontanam
Bonelli mecum communicavit. — Mas genuensis
differt a maribus germanicis, tibiis posterioribus
segmentisque 1 et 5 totis nigris, segmenti quarti
disco nigro.
V a r i e t a s ;
? 1. Femina. Antennis tricoloribus, segmento
quarto fere toto nigro. — Longitudo 3% linea-
rum. Caput oibitis oculorum frontalibus rufis.
Antennae articulis 3 — 9 rufis, 10 — 13 albis sub-
tus rufis. Alae fiimatohyalinae, stigmate fulvo,
radio fusco, radice et squamula rufis, areola quin-
queanguhiri. Pedes femoribus anterioribus apice
rufo, tibiis tarsisque rufis, tibiis posticis apice
nigro. Abdomen segmento 1 rufo, petiolo nigro;
2 et 3 rufis; 4 nigro, basi et summo maigine ba-
diis; 5 — 7 nigris.
Feminam unicam Richter in Silesiae Sudetis
cepit.
490 I C H N E U M O N
Synonyma:
Ichn. semirufus Gravenh. Pedeni n. 80.
Nota:
Mares descripti prope accedunt ad varietates
quasdam Ichn. seduli et culpatorii.
Feminae varietas descripta multis notis a fe-
mina genuina differt; forsan ad speciem peculia-
rem redigenda.
203. I. ORBITALTS. n.
Abdominc riifo, aplce nigro; tibils ruGs,
postlcis apice nlgro ; annulo antennaruoi et
orbitis oculorum internls albls. m.
Longitudo 3 — 4 linearum. Caput macula
mandibularum, orbitis oculorum internis, plerum-
que etiam vestiglo orbitarum externarum, flavo-
albidis. Antennae setaceae, porrectae, corporis
longitudine vel paululum breviores; articulis
13 — 16 aut 12 — 17 supra et lateribus albidis.
Thorax gibbus, punctulo albido sub alis. ScuteU
lum albidum. Alae mediocres, hyalinae; stig-
mate radio radice et squamula fuscis; areola sub-
triangulaii. P^J^^ mediocres; anteriores femori-
bus infra ferrugineis, tibiis vel totis rufis vel ochra-
ceis extra fuscis, tarsis rufescentibus aut fusces-
centibus; postici femoribus plerumque nigris basi
rufa, rarius rufis apice nigro, tibiis rufis apice
nigro. Abdomen capite thoraceque paulo longius
etangustius; segmento 1 castaneorufo, petiolo ni-
FAM. I, SLCT. MII. 491
gro; 2 — 4 castaneonifis, 4 plerumque margine
nigro; sequentibus nigris, margine summo tenuis-
simo pallescente.
Quaedam individua, prope Warmhrunn capta,
ATangcr mecum communicavit; unum, gottin-'
gense, Spangenherg, idque magnitudine insigniore,
tibiis anterioribus externe fuscis, femoribus posti-
cis rufis apice nigro.
203^- I. PERSECUTOR. n.
Annulo antcnnarum orbitisque oculorum in-
tcrnis albis, segmcntis 2 — 4 rufis. m.
Hic mas ab individuis minoribus gracilioribus
Ichn. orhitalis antecedenlis differt antennis pedi-
busque paulo brevioribus.
Longitudo 3 linearum. Caput orbitis oculo-
rum facialibus albis tenuibus. Antennae corpore
paululum breviores, porrectae, articulis 13 — 16
supra albis. Thorax totus niger. Scutellum
album. ^Za^ fumato-hyalinae, tenuissime puncta-
tae (punctis solo oculo bene armato conspicuis),
stigmate radio et squamula nigris, radice piceo-
ferruginea, areola quinqueangulari. Pedes medio-
cres; antici latere infero tibiarum et apicis femo-
rum albido-fulvo; medii latere infero tibiaruni
versus basin geniculique femorura dilute-fulvo.
jihdomen segmentis 2 — 4 rufis, 7 margine tenui
albo
Marem unicum, circa Netley captum, Hope
ad me misit.
492 ICHNEUMON
204. I. SEDULUS,
Abdomine rufo, apice iiigro; femoribus ruGs,
nigromaculatis; tibiisrufis, poslicis apicc ni-
gro; orbitis oculorum lincaque ante alas albis
(^tnas antennis subtus ruiis; femina antenna-
rum annulo albo).
M
as:
Longitudo 3 — 4% linearum. Caput palpis
albidis aut piceis aut dilute ochraceis; clypei
puncto laterali , orbitisque oculorum, in occipite
interruptis, albis. Antennae porrectae, setaceae,
corpore dimidio longiores; articulis 1 — 3, rarius
solo primo, totis nigris, sequentibus subtus fulvis
aut rufis aut ferrugineis. Thorax cylindricogib-
bulus, margine superiore colli, linea ante alas,
longiore aut breviore, lineolaque infra alas, albis.
Scutellum album, plerumque basi nigra, rarius
nigrum apice albo. j4lae subfumatohyalinae, stig-
mate piceo aut ferrugineo aut fusco, radio et squa-
mula nigris, radice exalbida aut picea aut fusces-
cente, areola subtriangulari. Pedes mediocres;
femoribus vel omnibus subtus rufis, vel anticis sub-
tus fere totis rufo-stramineis, mediis subtus api-
cem versus sordidestramineis, posticis vel summa
basi rufa vel rufis apice nigro vel interne castaneis;
tibiis vel rufis, posticis apice nigro, vel anteriori-
bus piceo- aut albido-stramineis supra fuscescen-
tibus, posticis interdum medio ferrugineis raris-
sime totis nigris; tarsis anticis ferrugineis infra
FAM. I, SECT. viir. 493
pallidioribus, niediis ferrugineis aut fuscls, posti-
cis fuscis aut nigris. Ahdomen capite thoraceque
paulo longius et angustius, iiilerdum thoracis lati-
tudine, segnientis 2 — 5 pleruinque acquilatis;
segniento 1 angustiore quain in pluriniis hujus
sectionis speciebus, vel rufo petiolo nigro, vel
nigro apice rufo; 2 — 4 rufis, 4 iuterduni puncto
discoidali nigro; 5 rarissinie toto nigro aut toto
rufo, pleruinque nigro suninia basi suninujcjue niar-
gine rufis; 6 intcrduin rufomargiiiato, rarissime
toto rufo; 7 nigro.
Quosdam inares cepi, niensibus Junio — Sep-
tembri, in fruticetis et iu gramine prope Schcid^
rticli et Trajcctum ad Viadrum; nonnullos, prope
jrarmbrunn captos, Jllanger mecuin conimu-
nicavit.
F e m i n a :
Longitudo 3'/:, — 4% linearum. Caput palpis
niandibulis(juc fcrrugineis, orbitis oculorum inter-
nis sordidealbidis. Antennae filiformes, apice sub-
setaceae incurvae, corpore dimidio paulo iongio-
res, rarius paulu breviores; articulis 8 — 14, vel
eorum plurlmis, llavoalbis, subtus pltrumque
obscuriuribus. T^/foraa: cylindricogibbulus; colli
niargine supero, linea suturali longa ante alas,
lineola infra alas, alteraque infra scutelium, flavo-
albidis. Scutcllum llavescens, basi rufa. j^llae
liyalinae, inlcidum sublumative; stigmate fusco aut
ferrugineo aut stramineo; radio fusco; radice et
squamula piceo-straniineis aut strainineis; areola
494 ICHNEUMON
subtriangulari. P^cZ^j mediocres ; coxis nigris, an-
terioribus interduni badiis macula nigra; trochan-
teribus nigris, anterioribus interdum subtus rufisj
femoribus anterioribus rufis aut rufescentibus, in-
terdum supra fuscescentibus, posticis vel totis
rufis vel nigris basi rufa aut obscuroferruginea;
tibiis et tarsis rufesceiitibus, posticis interdura
fuscescentibus. jibdomen capite thoraceque vix
paulo longius et angustius, rufum aut rubricosum;
segmentis 6 et 7 nigris , 5 interdum margine nigro,
3 interdum dorso nigro. ^cw/^m^ brevis, longius
attamen exsertus quam in reliquis cospeciebus.
Unum individuum cepi prope Oedelem mense
Julio; alterum prope Niesky, tertium in Sudetis
Silesiae captum est; vidi etiam hanc feminam in
niuseo Comitis de Hoffmanjisegg , sub nomine
Ichn. defraudatoris Knochii.
Varietates maris:
1. Femorihus rujis, posterioribus subnigroma-
culatis. — Longitudo 4 linearum, paulove minor.
Scutellum totum album. uilae stigmate et radio
fuscis; radice et squamula vel totis albis, vel fus-
cis puncto albo. Pedes femoribus rufis, mediis su-
perne basin versus nigricantibus, posticis geniculo
nigro; tibiis rufis, anterioribus subtus flavicanti-
bus, posticis apice nigricante. Abdomen segmento
primo vel rufo petiolo nigro, vel nigro margine
rufo; 2 et 3 rufis, 4 nigro lateribus rufis, sequen-
tibus nigris. — Caetera sicut in mare genuino.
FAM. I, SECT. VIII. 495
Marem genuensem a Spinola raecum commii-
nicavit, tauiicutn a Steten.
2. Pedihus pnsticis totis, anterioribus maxi-
mam partem, nigris. — Longitudo 3 — 3% linea-
rum. TJiorax inteidum etiam lincola infra scu-
tellum alba. *S'cz//W/£^;72 tolum album. jHaesU^-
mate radio et squamula fuscopiceis, radice albida
interdum puncto fusco. Pedes femoribus anticis
subtus vel totis vel apicem versus sordidestrami-
neis, mediis vel totis nigris vel subtus sordidestra-
mineis; tibiis anterioribus subtus soididestrami-
neis; tarsis anterioribus sordidestraniincis, mediis
supra fuscis. Ahdomen segmento 1 vel nigro mar-
gine rufescente, vel rufo petiolo nigro; 2 — 4 rufis;
5 vel toto rufo vel nigro basi rufa; 6 vel toto nigro
vel rufo disco nigro; 7 nigro. — Caetera sicut ia
niare genuino.
Individuum prope Trajectum ad Moenum cap-
tum de Heyden transmisit, alterum pedemontanum
Bonelli.
3. Antennis subtusfuscis. — Longitudo 3 % —
paulo ultra 4 lineas. Caput orbitis oculorum in-
terdum externis nullis intcrnis obsoletis. Anten-
nae vel totae nigrae vel subtus fuscae basin versus
nigrae. Thorax sicut in mare genuino, lineola
ante alas interdum omnino obsoleta. Scutellum
vel totum vel solo apice album, rarius tantuni
punctis duobus albis apicalibus confluentibus.
Jlae fumatohyalinae aut subfumatohyalinae, stig-
niate radio et squamula nigris; radice rarius tota
496 ICHNEUMON
nigra, plerumque puncto aut margine albido. Pe-
des fenioribiis anterioribus subtus vel totis veltan-
tum apicem versus rufis aut rufostramineis, posti-
cis rarius totis nigris, plerumque rufis, geuiculo,
vel etiam basi, nigris; tibiis anterioribus rarius
totis rufis, plerumque extra fuscis, interdum infra
substramineis, posticis rarius totis nigris, plerum-
que basin versus ferrugineis aut rufis; tarsis fus-
cescentibus, anterioribus subtus rufis aut sordide-
stramineis. Abdomen segmento 1 nigro; £ et 3
rufis aut castaneisj 4 et 5 vel rufis aut castaneis,
velnigris, vel nigris lateribus rufis; 6 et 7 nigris.
Individua accepi prope Gottingam , Norim-
bergam, Vindobonam^ Niesky^ Warmbrunn et
Genuam capta.
4. Abdomine nigro , segmentis 2 et 5 rujis. —
Caput palpis, mandibularum medio, orbitisque
oculorum, albis. Alae stigmate, radio, radice et
squamula fuscis. Pedes coxis anterioribus inter-
dum puncto albo; femoribus anterioribus subtus
rufis, raediis interdum nigris geniculo piceostra-
mineo; tibiis anterioribus rufis, mediis interdum
externe fuscescentibus, posticis nigris, ante basin
badiis. Abdomen segmentis 2 et 3, et apice primi,
interdum etiam quarti basi, rufis. — Gaetera sicut
in maribus genuinis.
Individua duo, alterum pedemontanum , alte-
rum genuense^ Bonelli et a Spinola transmiserunt.
5. Coxis anticis albis. — Longitudo 3 — fere
4 linearum. Caput mandibularum medio albo aut
FAM. I, SECT. VIII. 497
rufo; palpis, orbitisque ociiloriiin, interdum etiani
labro, albis. Antennae subtus articulis 1 — 3 vel
nigr^s, vel 1 albido, 2 et 3 subtus rufis aut ferru-
gineofuscis, sequentibus vel rufis vel ferrugineo-
fuscis. Thorax colli margine supero, linea ante
alas, lineolaque infra alas, plerumque lineola infra
scutellum, rarissime autem punctis duobus dorsi
declivi metathoracis, albis. .Scutelliun album,
plerumque basi nigra. Alae stigmate et radio pi-
ceis aut nigris, radice et squamula vel albidis vel
fuscis puncto albo. Pedes coxis anticis, plerum-
que etiam mediis, subtus albis; femoribus anterio-
ribus nigris subtus rufis aut piceostramineis, posti-
cis vel rufis supra aut geniculo nigris, vel nigris
basi ferruginea; tibiis anterioribus sordideflavis,
externe plerumque fuscescentibus, posticis rufis
aut ferrugineis apice nigro; tarsis fuscis, anterio-
ribus subtus substramineis. Abdomen segmento
primo nigro, margine rufo aut stramineo; 2 et 3
rufis, 4 rufo, interdum disco nigro; 5 vel toto
rufo, vel nigro margine aut lateribus rufis; 6 rufo,
interdum dorso nigro, interdum toto nigro; 7 nigro.
Unum marem ipse cepi prope Pepelwitz, mense
Junio, in frutetis, eumque majorem, segmentis
2 — 6 totis rufis, antennis subtus rufis articub.i 1
albo, distinctum; tres alii, iiempe austriacus^
genuensis ci pedemontanus ^ mihi transmissi sunt.
Varietates feminae:
1. Coxis anterioribus albis macula fusca.
Ichn. Europ. Pars I. 32
498 ICHNEUMON
2. Orhitis oculorum internis, lineisque thoracis
(iiifemina genuina albis) ferrugineis; scutello rufo,
Ambae varietates, caeteris cum lemina genuina
congruentes, prope Niesky captae sunt.
S y n o n y m a :
Ichn. sedulus Gravenh. Pedem., n. 81.
Ichn, similator ius 'Trenle^. in Iside 1826 p. 336,
n. 56. (Secundum auctorem descriptio
hujus speciei in Fabr. Ent. Syst. suppl.
laevis et manca est).
Nota:
Statura et proportione partium varietates pluri-
mae cum specie genuina quidem congruunt; sunt
vero etiam singula individua, antennis pedibus ab-
domineve subgracilioribus aut subcrassioribus, a
genuinis diversa. Sed hae differentiae nimis
sunt laeves sensimque in proportiones genuinas
transeunt, nec sufficiunt, ad hancspeciem in plures
species dissolvendam. Idem etiam de mutabilitate
colorum et picturarum valet, quod e collatione
varietatum descriptarum patebit. Immo, ad Ichn,
semirufum et culpatorium mares Ichn. seduli
transire videntur, forsanque mares harum trium
specierum in unam speciem conjungi possent.
Feminae Ichn. seduli, secundum habitum
totum, staturam et proportionem partium, impri-
inis autem propter aculeum longius exsertum, ad
Cryptos familiae primae referri possent, non nisi
pedibus paulo crassioribus ab eis discedentes.
FAM. T, SECT. VIII. 499
204b. 1. LANIUS. 11.
AI)clomlne ruro b;».si iili^rn-, f.iclc ct lliica aiilc
alas albls ; pcdibus autciioribus lulvis, coxis
albis. 111. /
Statura et proportlo partiuni IcliJi. scduli ante-
cedentis, procujus varietate hunc antea habueram.
Longiludo 3 — 4 '/3 linearum. Ca pu t ^acie ore
genis, plerumque orbitis oculorum frontalibus
tenulbus, eborinis. Antcnnac porrectae; subtus
fulvae, articulo 1 albo. Thorax linea ante alas,
lineula infra alas, plerumque nungine lalerali coUi
et maculls duabus magnis pectoralibus albis. Scu^
tcllum apice, rarius solo margine apicali, albo.
y^lae subhyalinae iridcae, stigmate et radio nigro-
fuscis, squamula et radice albis. Pcdcs anteriores
fulvi aut diiuterufi, coxis et trochanteribus albidis;
postici nigri, tibiis basin versus phis minus rufis
aut ferrugineis. Abdomcn segmentis 1 et 2 ni-
gris, 2 tamen apice nigro; reliquis rufis, 3 inter-
dum basi nigra.
Mares quatuor accepi, circa Trajecium ad
Mocnum Ahoam et Netley captos.
32
500 ICHNEUMON
205. I. VACILLATORIUS, ii,
Abdomlnis mcdlo rufo-, femoribus rufis , ma-
cula iiigra; tibiis rufis, posticis apice nigro;
puncto albo infra alas. m. f. (mas macula
faciali llava, lincaque alba ante alas; femina
antcnnarura annulo albo).
Statura et proportio partium maris sicut in
niare Ichn. seduli et albicincti. Femina mare
crassior est.
Longitudo £% — 3 linearum. Caput maris
ore, orbitis oculorum facialibus, maculaque magna
faciei, flavisj feminae interdum orbitis internis
oculorum albicantibus, tenuissimis. jintennae
maris subtus fulvae, articulo 1 albo, feminae mo-
niliformes, dimidio corpore breviores, apice in-
volutae; articulis 10 — 13, vel eorum plurimis,
supra et lateribus albis. Thorax lineola seu puncto
infra alas, mari praeterea linea ante alas, albis;
metathoracemaris interdum punctis duobus magnis
flavis. Scutellum apice album. Jllae subfumato-
hyalinae; stigmate radio et squamula fuscis aut
nigris, hac mari interdum puncto albo; radice
albida aut straminea; areola subquinqueangulari.
Pedes feminae breviusculi validiusculi; coxis ni-
gris, anticis mari interdum macula flava; trochan-
teribus nigris, marianticis, plerumque etiam me-
diis, subtus flavis; femoribus rufis aut ferrugineis,
vel omnibus vel anterioribus superne totis aut
basin versus nigris, anterioribus maris subtus flavi-
FAM. I, SECT. VIII. 501
cantibiis; tlbiis rufis aiit ferrugineis, posticis, femi-
nae interdum etlam medlls, apice nigro, anterio-
ribus maris subtus flavis; tarsis rufis, posticis fuscis
aul nigris. Ahdomen feminae oblongum aut ob-
longoovatum, capitis tboracisque longitudine et
latitudine, vel paulo angustius; segmento 1 nigro,
interdum margine rufo; 2 — 4rufis; 5 rufo, ple-
rumque margine aut lateribus nigris, rarius toto
nigro; 6 rarius toto nigro vel rufo, j)lerumque
nigro margine rufo; 7 nigro, rarius margine summo
sub])allescente.
IMares tres, prope Warmhrunn captos, Man-
ger mecum communicavit. Feminae maribus fre-
quentiores sunt; earumque plures, circa IJ^arm''
hrunn, Hirschhers;, Vratislaviam, SiclicrsJuiusen,
Oedelcm, Gottingam, Trajectum ad Moenum,
Vindohonam et Parisios captas, accepi.
V a r i e t a s :
1. Femina ; femorihus rufis , posticis apice
Tiigro. — Caetera sicut in plurimis femiuis ge-
nuinis.
Capta prope Warmhrunn.
205. I. ARRIDENS. n.
Abdonilnc rufo, bnsi nifi^ra; pcdibiis rufis, coxis
antcrioribus flavis posticis supra uigris; facie
lincaquc ante alns flavis. ni.
Statura et proportio partium niaris Ichn. se^
duli; sed tborace cylindrico, abdomineque bre-
^ iore.
502 ICHNEUMON
LoTjgitudo 2 linearuni. Caput facie oreqiie
pallide flavis. Antennae subtus articulo 1 flavo,
2 — 18 dilute ferrugineis (sequentibus deficienti-
bus). Thorax cylindricus; linea ante alas puncto-
que infra alas flavis; metatborace scabro. Scu-
tellum flavum. Alae subfumatohyalinae, stigmate
piceo, radiofusco, radice et squamula stramineis,
areola subquinqueangulari. Pedes dilute rufi; an-
teriores coxis et trochanteribus pallide flavis;
postici coxis supra nigris, tarsis fuscescentibus.
Abdomen capitis thoracisque longitudine, thorace
paulo angustius; segmento 1 nigro; 2 nigro, mar-
ginerufo; 3 rufo, macula dorsali nigricante; se-
quentibus rufis, ultimo attamen nigricante.
Marem unicum genuensem transmisit a Spinola,
207. I. XANTHOPS. n.
Segmentls 1 — 4 castaneomarginatis; pedlbus
rulis; coxis anterioribus albidis, posticis supra
nigris; facie, linea ante alas, apiceque scutelli,
albis. ni.
Statura et proportio partium maris Ichneum,
vacillatorii , n. 205; sed antennis brevioribus,
areola quinqueangulari.
Longitudo 2^2 linearum. Caput ore hcieqixe
flavis. Antennae vix corpore dimidio paulo lon-
giores, subtus fulvae articulo 1 albido, Thorax
linea ante alas lineolaque infra alas albis. Scu^
tellum punctis duobus apicalibus confluentibus al-
FAM. I, SECT. YIII. 503
bls. Alae hyalinae, irideae, radio et stigmate
fuscopiceis, radice et squanuila flavoalbis, areola
quinqueangulari. Pedes rufi; anteriores coxis et
trochanteribus pallideflavis; postici coxis supra
nigris, tarsis fuscis. Abdomen segniento primo
castaneo, petiolo nigro; 2 et 3 castaneis, macula
dorsali nigra, sequentibus nigris, 4 margine
castaneo.
Unicum individuum Manger prope JVarm^
brunn cepit.
(
208. I. DECIMATOR. n.
Abdomine rufo , scgmentorum basi nigra; pe-
dibus anterioribus stramineis, posticis strami-
neo-rufo-nigroque maculatis; facic scutcllo-
que rufomaculatis, antennis alboannulatis. f.
Longitudo 2^^ linearum. Caput ore et macula
faciali diluterufis. Antennae vix corporis dimidii
longitudine, apice incurvae; articulo 1 subtus
diluterufo, 3 — 7 subtus fuscoferrugineis, 8 — 13
albis subtus puncto fusco. Thorax gibbulocyliii-
dricus. Scutellum apice diluterufo. Alae sub-
hyalinae, stigmate et radice stramineis, radio fus-
cescente, squamula diluterufa, areola quinquean-
gulari. Pedes crassiusculi; anteriores straminei
femoribus fulvis; postici coxis nigris apice sordide-
stramineo, trochanteribus flavostramineis, femo-
ribus rufis apicera versus nigris, tibiis stramineo-
flavis, basi et apicem versus rufescentibus, apice
604 ICHNEUMON
ipso nigro, tarsis rufostramineis. Ahdomen tho-
race paiilo longius et angustius, nitidissimum lae-
vissimuni; segmento 1 nigro, latitudine ]ongitu-
dinis, duplo latiore quam petiolus, hujusque dimi-
dii longitudine; £ subquadrato, nigro, summa basi
summoque margine rufis; 3 et 4 transversalibus,
latitudine secundi, nigris, apicem versus rufis; se-
quentibus gradatim angustioribus et brevioribus,
rufis, 5 basi nigra, 6 margine, 7 dorso toto, sor-
didestramineis. Aculeus subexsertus, niger.
Feminam unicam Besser e Volhjnia misit.
209. I. MESOSTICTUS. n.
Segmentis 2 et 3 r»fis, fascianigra; femoribus
rufis nigromaculatis, tibiis rufis, posticls apice
nigro; puncto faciei et orbitis oculorum in-
ternis albis. m.
Longitudo 3 linearum. Caput orbitis oculo-
rum internis tenuibus punctuloque faciali albidis.
Antennae graciles, porrectae, subsetaceae, fere
corporis longitudine, fuscae, subtus rufae, articulo
primo toto nigro. Thorax gibbulus, metathorace
subbispino. Scutellum album. Alae mediocres,
subhyalinae, stigmate et radio fuscis, radice flava,
squamula nigra, areola quinqueangulari. Pedes
subgraciles, anteriores rufi, coxis et trochanteri-
bus nigris, femoribus superne fuscescentibus;
postici nigri, femorum tibiarumque basi rufa. Ab-
domen capite thoraceque paulo lougius et slh^
FAM. I, SECT. VIII. 605
giistius, oblonguni, depressiusculum, subtlliter
punctum; segniento 1 nigro, apice rufo, subqua-
drato, subtransversali, breviore at duplo latiore
quani petiolus; 2et3rufis, fascia nigricante ante
niarginem; 4 nigro, suninia basi rufa; sequentibus
nigris.
Marera unicum austriacum Dahl mihi trans-
misit.
Varietas:
1. Femorihus nigris , tihiis mediis externe
fuscis. m. — Longitudo2\\\\\e2iV\xm. Pedes m-
gri; femoribus anterioribus geniculo sordidestra-
mineo; tibiis anterioribus sordidestramineis, mediis
externe fuscis, posticis nigris basi ferruginea; tarsis
anterioribus piceostramineis, mediis supra fuscis.
Ahdomen segmento 1 toto nigro; 2 et 3 nigris,
basi et summo margine castaneis; sequentibus ni-
gris totis. — Caetera sicut in mare genuino.
Unicum individuum genuense a Spinola trans-
misit.
210. I. TRICINGULATUS.
Scp^mciitls 1 — 3 castancomarginatls; fcmorlbus
tlMIsqiic riids, postlcls apicc iiigris; liiicola
infra alas facicquc albis, bac puucto cciitrali
nigro. m.
Longitudo 2% linearum. Caput ore facie et
orbitaruni oculorum externarumpartepallideflavis,
506 ICHNEUMON
puncto faciali nigro. Antennae porrectae, fili-
formes, corpore paiilo breviores, articulo 1 sub-
tus pallide flavo J^Aorao? gibbulus, lineola alba
infra alas. Scutellum album. Alae subhyalinae,
irideae, radio et stigniate fuscopiceis, radice et
squamula exalbidis puncto nigro, areola subtrian-
gulari. Pedes mediocres, rufi; coxis et trochan-
teribus nigris, anterioribus subtus puncto albo;
postici tarsis nec non femorum tibiarumque apice
nigris, Abdomen lanceolatum, capitis thoracis-
que longitudine et latitudine; vel ^) nigrum, seg-
mento 1 niargine castaneo, 2 basi lateribus et
summo margine castaneis, 3 summo margine casta-
neo; vel ^) segmento 1 margine rufescente, 2 rufo-
castaneo macula dorsali subnigricante, 3 basi et
summo margine rufocastaneis.
Individuum pedemontanum, segmentorum mar-
ginibus castaneis, Bonelli meciim communicavit;
alterum tauricum, segmentorura niarginibus rufes-
centibus, a Stei^en,
Synonyma:
Jchn. tricingulatus Gravenh. Pedemont. , n. 82.
FAM. I, SluCT. Mlf. 507
211. I. ALBINOTATrS. n.
Scj;;infntis 2 — 5 njris, 2 tt 5 ">'""^'» clorsall
nigra, femorlbus tlbils(|ue nntcrloribus picco-
straminels, roxls ;nit( rloiibus iilbis; faclc albo-
mncubita; linea alba antc alas. m.
Statura et proportio partium fere sicut in
Ichn. xanthope , n. 207; sed aiilennls abdonilne-
que longiuribus, cellula cubitali interniedia trian-
gulari.
Longitudo 2% lincarum. Caput orc flavoal-
bido, mandibulis apice fuscis; facie subprotube-
rante, alba, fascia fusca supra clypeum. ylnten-
nae porrectae, subsetaceae, corpore breviures,
subtus sordidestramineae, articulo 1 albo. Thorax
C) lindricogibbulus, linea ante alas, lineolaque infra
alas, albis. Scutellum album. Alae hyalinae,
irideae, stigmate el radio nigrofuscis, radice et
squamula albidis. Pedes anteriores coxis et tro-
chanteribus albis, femoribus sordidestramineis
subfusconebulosis, tibiis tarsisque stramineis;
postici nlgri, spinis apicalibus tibiarum albis. Ab-
domen segmentis 2 — 5 aequilatis, rufocastaneis,
2 et 5 macula nigra dorsali.
Unicum marem cepi mense Julio propc Scheid-
nicJi in frutetis.
Varietas: ?
1. Coxis anterioribus nigris. m. — DifTert a
niare genuino etiam aateunis brevioribus, areola
508 ICHNEUMON
qiunqueangulari etc. — Longitudo fere 3 linearura.
Caput orbitis oculorum internis, macula faciali,
clypeo oreque, flavis, apice mandibularum ferru-
ginep. Antejinae corpore dimidio paulo longiores,
subtus fulvae articulo 1 albo. Thorax scutellum
et alae sicut in mare genuino, sed squamula ala-
rum nigra, areola quinqueangulari. Pedes ante-
riores straminei, coxis nec non femorum et tro-
chanterum latere superiore nigris, tibiis mediis ex-
terne subfuscescentibus, u4bdomen segmentis 2 — 4
rufis, 5 et 6 margine et lateribus rufis.
Hoc individuum, prope Sickershausen captum,
Nees ab Esenbech mecum communicavit.
212. L INIMICUS.
Segmentls 2 — 5 femoribus tlblisquc rufls, tlbils
posticls aplcc nlgro. Facie flavomaculata, li-
ncola alba infra alas. m.
Longitudo 2 — 2% linearum. Caput orbitis
internis oculorum,macula faciali_, plerumque etiani
clypeo, flavis. jintennae porrectae, subsetaceae,
corporis longitudine vel paulo breviores, subtus
fulvae aut sordidestramineae, .articulo primo flavo.
Thorax gibbulus, lineola aut puncto albo infra
alas; metathorace scabro, subbispino. Scutellum
album. Alae subamplae, hyalinae aut subhyali-
nae, irideae, stigmate et radio piceis, radice flava,
squamula vel tota nigra, vel puncto flavo, vel tota
fla\a; areola quinqueangulari, nervo exteriore
FAM. I, SECT. viir. 509
interdum tenui. P^de^ mediocres, rlifi aut rufo-
fulvi; coxis et trochanteribus nigris, anticis sub-
tus interdum rufescentibus; postici tarsis et tibia-
rum apice nigris aut fuscis. Abdomcn capitis tho-
racisque longitudine, thorace paulo angustius, ob-
longoo\atum aut segmentis £ — 5 aequilatis; seg-
mento 1 transversali, multo breviore et duplo la-
tiore quam petiolus, nigro, margine rufo; 2 — 4
rufis aut rufofulvis; 5 vel toto rufo, vel fascia aut
disco»nigricante; 6 et 7 nigris, plerumque mar-
gine obsolete pallescente. (Indniduo, segmento
5 toto rufo, segmenta 6 et 7 desunt).
Individua quaedam etrusca genuensia et pedc"
montana mihi transmissa sunt.
S y n o n y m a :
Ichn. inimicus Gravenh. Pedem., n. 83.
213. I. ALBICINCTUS. n.
Abdominc rufo, sc^mcnto 1 nigro; fcmoribus
rutis, posticis geniculo uigro; tibiis antcriori-
bus rutis, posticis nigris annulo albo. m. f.
{jjias facic liuca({uc antc alas albis; fctniiia
annulo antcnnarum albo).
Longitudo maris £/3 — SV^» feminae 2'/^ — 3
linearum. Caput maris facie subprotuberante,
ore, genis, orbitisque oculorum internis et su-
pcrnis, flavoalbis; /emz/jde ore rufo autfusco; or-
bitis oculorum internis aut frontalibus albis, in-
510 ICHNEUMON
terdum tenuissimis. Antennae maris porrectae,
corpore aliqiianto breviores; subtus substramineae
aut ferrugineae, arliculo 1 albicante; feminae cov-
poris dimidii longitudine, involutae, moniliformes;
articulo 1 interdum subtus rufo, 9 — 13 albis sub-
tus interdum ferrugineis. Thorax maris gibbus;
linea suturali ante alas, margine colli, lineola
transversali infra scutellum, plerumque puncto
infra alas et punctis geminis, interdum minutis,
metathoracis, albidis; feminae cylindricus aut cy-
lindricogibbulus, totus niger. Scutellum maris
totum album, feminae solo apice albo. Jllae me-
diocres, subhyalinae aut fumatohyalinae; stigmate
nigro, rarius piceo; radio fusco; radice et squa-
mula maris albidis, feminae stramineis, squamula
interdum picea, areola subtriangulari. Pedes me-
diocres; anteriores rufi, coxis et trochanteribus
maris flavicantibus feminae nigris, femoribus maris
interdum superne macula fusca, tibiis mediis in-
terdum basi flavicante aut albida; postici nigri,
femoribus vel rufis apice nigro vel, in nonnullis
feminis, nigris basi rufa, tibiis basi alba. Ah-
domen maris capitis thoracisque longitudine, tho-
race paulo angustius; feminae ovatum, thorace
paulo longius, ejus autem latitudine; rufum, seg-
mento 1 nigro, plerumque margine rufo aut palli-
diore. Segmentum 7, interdum etiam 6, rarissime
quoque 5, mari colore fusco imbuta sunt. ^cu-
leus exsertus.
Par hujus speciei mense Julii cepi in umbel-
latis prope Barterodam; quosdam mares, mensi-
FAM. I, SECT. VIII. 511
bus Maji Julii et Septenibris in frutetis prope
Trajectum ad Viadrum et Scheidnich. Feminae
nonnulJae, prope Vindobonam , Ilannoveram et,
cuni maribus, prope \Varn\brunn captae, mecum
communicatae sunt.
Nota:
Femina, aculeo longius exserto, propius acce-
dit ad Cryptoruni famillam tcrtiani.
214. T. ANTENNATORIUS.
Abdoniine rufo, scf^mcntls intcrmcdils basi
nic^rls; fcmoribus tibiisquc runs ; anlcunis tri-
colorlbus. f.
Longitudo 4^2 — 6 llnearum. Caput orbitis
oculorum palpis et mandibulis plerunique casta-
neis. ^;2^c72nt/(? corporis dimidii longitudine, apice
setaceae involutae; articulis 1 — 7 — 9 rufis aut
ferrugineis, 1 et 2 interdum nigris; 8 — 15, vel
eorum plurimis, flavis aut albidis, subtus ferru-
gincis. Thorax glbbocylindricus. Scutclluni
pallideflavum. ^/(/e mediocres, fumatobyaJinae;
stigmate fuJvo aut rufo, rarius fuscescente; radio
fusco, radicerufa, squamula fusca aut ferruginea;
areoJa quinqueanguJari. P^d^j crassiuscuJi, rufi ;
coxis et trucbanteribus, intcrdum etiam tibiarum
posticarum apice, nigris. Abdomen capitls tJio-
racisque Jongitudine et latitudine, oblongoovatuni,
apice obtuso; segmentis 1 et 2 rufis, petiolo ob-
512 ICHISEUMON
scuriore; 3 et 4 vel riifis basi nigra, vel nigris
niargiiie siimnio rufescente; sequentibus vel totis
rufis, vel sicut 3 et 4 coloratis, ultimo attamen
plerumque toto rufo.
Individua nonnulla accepi, circa Hirschherg,
Warmbrunn , Niesky, Sickershausen, Vindobo-
nam, Genuam et Parmam, capta. Ipse legi quas-
dam feminas sub cortice Pini sylvestris demortui,
niedio Octobris, ])vo\ye Grunwitz; Z)a/i/ nonnullas
cepit in monte alto in Pino abiete.
Varietates:
1. Antennis hicoloribus , nigris; articulis
7 — 15, vel eorum plurimis, albis, subtus ferru-
gineis. Caetera sicut in feminis genuinis.
Haec individua occurrunt cum genuinis, in
Germania et Italia.
2. Ahdomine nigro, medio rufo. — Magnitudo
media. Abdomen segmento 1 nigro, puncto rufo
niarginali; £ rufo, interdum punctis duobus ni-
gris; 3 vel toto rufo, vel nigro, margine et puncto
ante marginem rufis; 4 nigro, interdum margine
rufo; sequentibus nigris. Caetera cum feminis
genuinis congruunt.
Nonnulla individua a Stei^en ex Iberia trans-
misit.
3. Antennis bicolorihus ; ahdomine nigro, seg-
mentorum marginibus subrufescentibus. — Longi-
tudo 5 /i linearum. Caput mandibulis ferrugineis.
i
FAM. I, SECT. MH. 515
Antennae articulis 10 — 14 albis, subtus fuscis.
Ahdonien segmeiito 1 nigro, puiicto apicali 'rulo;
2 ruCo; 3 nigio, lateribus et niacula transversali
apicali rufis; sequentibus nigris, sunimis niargini-
bus obsoletissime badiis, 4 niargine laterali rufo.
Caetera sicut in feminis genuinis.
Unicuni individuum, prope Hirschberg cap-
tum, a Stilljried mecum communicavit.
4. jibdomine nigro. — Longitudo 5 /^ linea-
rum. Caput mandibulis et orbitis oculorum inter-
nis castaneis. Antennae arliculo 1 rufo, 2 nigro,
3 — 15 rufis, 10 — 14 supra albidis. Thorax puncto
flavualbo infra alas. A bdomen ny^vwix^^ segniento 2
angulis summis apicalibus castaneis. Caetera sicut
in individuis genuinis.
Unicam feminam a Steven ex Iberia mecuni
communicavit.
S y n o n y m a :
Ichn. antennatorius Panzer Faun. fasc. 73, tab. 13;
in sylvaticis.
215. I. CULPATORIUS.
Segraentis 2 et 3 rufis; tlbiis sordldcflnvls
aut rufcscentibus , poslicis apicc nlgro. m. f,
{mas facie et puiictis ad alarum radicciii albis;
femina anteniiarum anuulo albo, iuci:>ura se-
cunda abdominis fusca).
Mas statura graciliore pedibusque longioribus
et tenuioribus a reliquis bujus sectionis maribus,
exccpto sequente, differt. Femina crassior est.
Ichn. Europ. Paw I. 33
514 ICHNEUMON
Mas:
Longitudo 4% — 5 linearuni. Caput facie ore-
que albidis. Antennae porrectae, setaceae, cor-
porediniidio longiores, fuscae, subtus fulvae arti-
culo 1 flavo. Thorax gibbocylindricus, punctis
duobus flavoalbis ad radicem alarum. Scutellum
flavoalbum. Alae fumatohyalinae, stigmate fulvo,
radio et squamula fuscis, hac puncto substramineo,
radice subflavicante, areola quinqueangulari. P^-
des graciles, elongati; anteriores flavi aut fulvi,
coxis ettrochanteribus nec non femorum latere ex-
terno nigris, femoribus anticis interdum totis ful-
vis; postici nigri, femoribus summa basi rufa aut
fulva, tarsis tibiisque fulvis flavisve, his apice ni-
gro. Abdomen capite thoraceque longius et an-
gustius, segmentis 2 — 5 latitudine aequali, 2 et 3
rufis.
F e m i n a :
Longitudo 4 y^ — fere 6 linearum. Caput ple-
rumque orbitis internis oculorum et partibus oris
ferrugineis. Antennae corporis dimidii longitu-
dine, apice convolutae; articulis 1 — 5 vel omni-
bus nigris, vel 4 — 6 ferrugineis, 1 subtus rufes-
cente; 7 — 15, vel eorum plurimis, flavoalbidis
subtus paulo obscurioribus. Scutellum flavum.
Alae silaceo-fuscescenti-hyalinae; radio stig-
mate radice et squamula fulvis aut ferrugineis.
Pedes coxis et trochanteribus nigris; femoribus
posticis nigris, anterioribus vel rufis, externe ma-
cula basali nigra, vel nigris apice ferrugineo; tibiis
FAM. I, SI.CT. VIII. 515
flavicantibus aut rufesceritibiis, posticis apice fer-
rugineo aut nigro; tarsis rufis aut flavicantibus.
Jlbdomen ovatooblongum, capitis thoracisque lati-
tudine et longltudine vel paulu lorigius; segmentis
2 et 3 feiTugineis aut rufis, margine et basi tenuis-
sime fuscescentibus aut nigris; 4 interdum an-
gulis baseos ferrugineis; 7 dorso fuscoferrugineo
distinctiore aut obsoletiore, rarius toto nigro.
Maris individua duo, prope Parisios et Genuam
capta, mecum communicata sunt. Feminas non-
nullas cepi mense Julio Vratislaviae , \n plantis
herbaceis, aphidibus et syrphorum hir\ is occupa-
tis, nec non mense Augusto in umbellatis prope
Cudoram ; aliae quaedam, circa Hirschberg Niesky
Norimbergam Netley et Taurinum captae, mihi
transmissae sunt.
Varietates maris:
1. Thorace toto nigro; femoribus anticis totis
rufis. — Longitudo 3% — 4 '/2 linearum. Pedes
femoribus anticis totis, mediis interne, rufis, posti-
cis basi summa obscurorufa; tibiis rufis, posticis
apice nigro; tarsis rufis, posticis supra fuscis.
jibdomen segmentis 2 et 3 rufis, 4 angulis baseos
rufescentibus. Caetera sicut in mare genuino.
Individuum majus e Suecia niinus ex Austria
transmissa sunt.
2. Maculafacialinigra. — Longitudo V/, li-
nearum. Pedes sicut in varietate prima, femori-
bus mediis attamen fere totis rufis, externe macula
33^^
516 ICIINEUMON
basali nigra. Thorax puncto albo infra alas. ^J-
domen segmentis 2 et 3 fulvis; 4 basi suninia fas-
ciaque dorsali rufis. Caetera cum mare genuino
congruunt.
Individuum unicum austriacum Dahl trans-
niisit.
3,- Facie nigromaculata; antennis nigris,
articulo 1 subtus interdum albo. — Longitudo
3/3 — 5^3 linearum. Caput palpis sordide-stra-
mineis aut fuscis; clypeo vel flavo vel nigro puncto
laterali flavo; facie vel flava punctis duobus nigris
vel nigra orbitis oculorum flavis. Thorax inter-
dum puncto aut lineola alba infra alas. Alae sub-
fumatohyalinae; stigmate substramineo aut rufo
autfusco; radio et squamula fuscis, hacinterdum
puncto albo; radice ferruginea aut substraminea
aut fusca puncto albo. Pedes femoribus anticis
subtus fulvis aut flavicantibus, rarius fere totis ful-
vis, mediis subtus vel totis vel apice solo flavican-
tibus aut fulvis, posticis interdum basi summa
rufa; tibiis anterioribus fulvis aut flavis, niediis
interdum externe fuscis, posticis vel dilute fulvis
aut rufls apice nigro, vel nigris basi ferruginea;
tarsis anterioribus fulvis aut rufis, mediis interdum
fuscis, posticis nigris. Abdomen segmento 1 inter-
dura margine rufescente, 2 et 3 rufis, 4 interdum
angulis baseos rufescentibus.
Unum individuum cepi mense Septembris prope
JVoelfelsgrund in Angelica sylvestri; quaedam
pedemontana , aliaque, prope Sickershausen Ge^
nuam et in Volhynia capta, mihi transmissa sunt.
FAM. I, SKCT. VIII. 517
4. Facie nigra, orhitis oculorum flavis. —
Longitudo 3 — fere 6 linearuiu. Caput palpis
piceis, labro plerumque flavicante, interdum etiam
puncto laterali clypei flavo, orbitis oculorum
facialibus flavoalbis. j4ntcnnae subtus vel fulvae
arliculo 1 flavo, vel rufae aut fcrrugineae arti-
culo 1 aut 1 — 3 nigris. Thorax puncto ante alas
lineolaque infra alas, uno alterave interdum defi-
ciente, albis. Scutelhmi vel totum vel solo apice
album. Alae subfumatohyalinae; stigniate stra-
mineo aut rufo, radice straniinca aut rula aut fusca,
radio et squamula fuscis. Pedes femoribus ante-
rioribu6 vel fere totis rufis autfulvis, vel externe
nigris, mediis rarius nigris geniculo solo fulvo,
posticis basi summa rufa; tibiis tarsisque anterio-
ribus rufis aut substramineis, posticis nigris, tibiis
posticis basin versus rufis rarius flavicantibus. y^6-
domen segmento 1 interdum apice rufo, 2 et 3 rufis
interdum flavorufis; 4 plerumque angulis baseos,
interdum etiam margine, rufis, rarissime basi rufa
apice nigro.
Nonnulla individua cepi mense Augusto prope
Cudocam in umbellatis et in gramine; alia quae-
dam, circ£i Hannoi'eram, Taurinum, Genuam et
Parmam capta, mihi transmissa sunt.
5., Thorace toto nigro, jacie nigra orbitis
oculorum flacis. — Longitudo 4 — 6 linearum.
Caput palpis piceis aut fuscis; orbltis oculoruin
facialibus, interduni etiam labro clypeoque vel
puncto laterali clypei, rarissiiue quoque puiictis
518 ICHNEUMON
duobus faciei, flavis. j4 ntennae siibtns SiYiicxxlo 1
plerumque flavicante, sequentibus vel nigris vel
rufis aut fulvis. Scutellum vel totum album vel
apice solo albo. Alae fumatohyalinae aut subhya-
linae, stigmate fulvo aut piceo, radice strarainea
aut fusca, radio et squamula fuscis. Pedes femo-
ribus posticis summa basi rufa , mediis vel nigris
apice fulvo vel interne totis rufis, anticis plerum-
que interne rufis rarius totis rufis; tibiis rufis aut
fulvis, posticis apice nigro; tarsis rufis aut fulvis,
posticis vel totis vel apice fuscis. Abdomen seg-
nientis 2 et 3 rufis; 4 interdum angulis baseos,
rarius etiam margine, rufis.
Quaedam individua cepi mense Septembri in
Angelica sylvestri prope IVoelfelsgrund et Rein--
erz; alia, circa Warmbrunn, Sickershausen, nec
non in Volhynia et in regione pedemontana,
capta, mecum communicata sunt.
6. Capite thoraceque totis nigris, — Longi-^
tudo Sy^ linearum. Antennae paulo longiores
quam in reliquis varietatibus; articulis 1 — 3 totis
nigris, sequentibus subtus ferrugineis. Scutellum
album. Alae fumatohyalinae, stigmate substra-
mineo, radio radice et squamula fuscis. Pedes fe-
moribus anterioribus subtusrufis, posticis summa
basirufa; tibiis rufis, apice nigro. Abdomen se^-
nientis 2 et 3 rufis, 3 puncto dorsali marginali
jiigro.
Hanc varietatem semel cepi, niense Julio,
prope Helmstadium in petroselini floribus.
FAM I, SECT VIH, 519
Varietates fenilnae:
7. Ahdomine rufo^ segmentis 4 et 5 nigris, —
Longitudo GYuiesiryim. A n t enn ae arUcnYis 4 — 8
ferriigineis, 9 — 14 sordideflavis. ^Zai? subsilaceo-
hyalinae, stigmate radio et radice rufis, squamula
fusca. Pedes feraoribus apice ferrugineis; tibiis
fulvis, apice ferrugineoj tarsis ferrugineis. Scu-
tellum flavum. Abdomen rufum; petiolo, seg-
niento 3 basi, 4 et 5 dorso, nigris.
De individuo unico nieae collectionis germa--
nico locum natalem haud indicare possum.
8. Abdomine sordidestramineo ; (segmentis
6 et Tdeficientibus). — Longitudo ^V^ liuearum.
Caput ore et orbitis oculorum verticalibus occipi-
talibusque rufis. Antennae articulis 1 — 3 fuscis,
subtus substramineis, 4 — 14 pallidestramineis sen-
sim pallidioribus, sequentibus subtus fuscoferru-
gineis. Thorax puncto ante alas, lineolaque infra
alas, rufis. Scutellum flavum. Alae silaceohya-
linae, stigmate fulvo, radio radice et squamula
rufis. Pedes femoribus anticis inferne, posterio-
ribus apicCj rufis; tibiis sordidestramineis, apice
rufoferrugineo; tarsis rufis. Abdomen strarai-
neura, petiolo nigro, (segraentis ultimis deficien-
tibus).
Individuum unicum parmense a Sam^italeme^
cura coraniunicavit,
Synonynia ferainae:
Ichn, culpatorius Fabr. Syst. p. 328, n. 6. — Piez.
p. 55, u. 7.
620 ICHNEUMON
Ichn. culpatorius Villers p. 136, n. 6; habitat in
Gallia australi.
„ Rossi II, n. 743 5 ruri frequens.
„ Olivier p. 165, n. 6.
„ Walckenaer p. 49, n. 3.
„ Gravenh. Pedemoiit. n. 84; nias et feniina.
„ Trentep. inlside 1826, p. 217, n. 33.
Nota:
Marium varietates descriptae a genuinis niari-
bus quidem antennis abdomineque paulo breviori-
bus et crassioribus differre solent, ita tanien, ut,
individuis intermediis, hae partes sensim sensini-
que mutentur atque in proportiones genuinas
transeant. Quaedam illarum varietatum individua
ad alias quoque species propius accedunt, v. c. va-
rietatis quartae individuum parmense magnitudi-
nis mediae, clypeo toto nigro, segmento 4 basi
rufo apice nigro, ad Ichn. semirufum, n. 202.
Ejusdem varietatis individuum segmentis 2 et 3
flavorufis, tibiis subflavicantibus, medium tenet
inter hunc Ichneumonem et diuisorium, n. 190,
nec non individuis quibusdam Ichji. luctatorii per-
affme est. Hic conferre velis notas ad Ichiieum,
luctatorium, n. 162, etad Ichn. sedulum, n. 204
Quod ad synonymiam hujus speciei, confiteri me
oportet, descriptiones, quas auctores de hoc ich-
neumone ediderunt, nimis constrictas esse. Pedum
fere nemo mentionem fecit; solus Olivier pedes ei
adscripsit nigros, quod autem de tibiis tarsisque
haud intelligi debet. An Ichn. culpatorius Linnei,
FAM. I, SECT. Vlir. 6£1
Gmellni, Christi, huc referri possit, dubiiis haereo,
nam secundum verba Linnaei culpatorio thorax
maculatus est. Conferas synonyma ad feminam
Iclin. luctatoriiy n. 162. Schaeircri Icon. tab. 103,
fig. 4, quam Panzer ad Ichn. culpatorium adhibuit,
huc haud rcferri potest, tum ob totum habitum,
tum ob singularum partium forraam et proportio-
nem, nec non ob pcdum colorcm. Multo minus
autem Ichn. culpatorius Schrank Boic. n. 2083 ad
speciem nostram quadrat; magnitudine et colore
nimis diflert, potiusque ad Ichncum.Jlavatorium
(nostrum Trogum Jlavatorium) spectat. Ichn,
culpatorius Thunb. Ichn. n. 59, abdoinine rufo
apice nigro, pedibus rufis, a nostri lchneumonis
femina differre videtur. Ichn. culpatorius IMiill.
prodr. n. 1775, quem jam ad Ichn. nigripedem,
n. 193, adhibui, forsan ad nosUi Ichn. culpatorii
maris varietatem 3 referri posset. Ichn. extenso-
r/wj Stroni in Trond. Selsk. Skr. III, p. 418, n. 42
(translat. germanica pag. 376) in diagnosi quidem
»segmentis ultimis apice albidisa designatur, in
descriptione satis effusa autem hujus coloris nulla
fitmeatio; inde dubius sum, luim hunc Stroniii
Ichneuinonem ad extcnsorium num ad culpato-
rium adhibcain.
522 ICHNEUMON
216. I. EXULANS. u.
Segmeiitis 2 — 4 rufis; facie lineolisque ad
radicem alarum albidis; coxis et trochante-
ribus anlicis subtus albis; femoribus antedo-
ribus rufis ; tibiis rufis, posticis apice nigro. m,
Statura et proportio partium Ichn. culpatorii,
sed pedibus paulo gracilioribus, abdomine longiore
graciliore.
Longitudo 4 y^ — 5 linearum. Caput facie pal-
lideferruginea aut flavoalbida ; ore albido. Anten--
nae setaceae, porrectae, corpore breviores; arti-
culo primo subtus albido. Thorax ^\hh\\\\xs\ mar-
gine supero colli, linea a radice alarum collum
tenus ducta, interdum abbreviata, lineolaque infra
alas, albidis. Scutellum dlhidiwm. ^Za^ hyalinae;
stigmate et radice stramineis, radio fusco, squa-
mula vel tota alba vel fusca puncto albo, areola
subquinqueangulari aut subtriangulari. Pedes sub-
graciles, longiusculi; anteriores rufi, coxis et tro-
chanteribus supra nigris infra albidis, coxis mediis
interdum totis nigris, rarius latere convexo femo-
rum mediorum nigro; postici coxis et femoribus
nigris, trochanteribus rarius totis nigris plerum-
que vel totis obscuroferrugineis vel basi nigris,
tibiis dilute rufis apice nigro spinis apicalibus pal-
lidis, tarsis nigricantibus articulo primo rufo apice
nigricante. Abdomen capite thoraceque longius,
interdum thorace duplo longius, et paulo an-
gustius; segmentis 2 — 4 rufis, 4 interdum dorso
nigro.
FAM. I, SECT. VIII. 525
Individuum ununi, idque femorum mediorura
latere convexo nigro, cepi mense Julio in gramine
prope Vratislaviam ; alterum, idque segmenti
quarti dorso nigro, mense Maji prope Gottingam;
tertium, idque maxinuim, brisgoviense , Menzin-
ger mecum communicavit.
Synonyma:
Ichn.junciYiWevs-p. 155, n. 61, var.?
Jchn. GeofTroi p. 346, n. 57? (exceptis varietati-
bus femoribus posticis rufis).
217. I. AMPUTATORIUS.
Segmentis 2 et 3? femoribus tibiisque, rufls.
ni. f. (mas punctis duobus ad radiccm ala-
rum, femina puucto infra alas et autcnna-
rum annulo, albis).
Longitudo maris fere 6 — 6%> feminae 5 — 7/{
linearum. Antennae setaceae, purrectae, dimidii
corporis longitudine vel aliquanto longiores, apice
magis minusve incurvo, interdum articulo 1 sub-
tus ferrugineo; feniinae articulis 8 — 14, vel plu-
riniis eorum, tribus lateribus albis. Thorax sub-
gibbulus, metathorace interdum subbispino; maris
lineola ante alas alteraque infra alas albis, feminae
puncto albo infra alas distinctiore aut obsoletiore.
Scutellum album. Alae fumatohyalinae; stigmate
fulvo aut ferrugineoi radio radice et squamula fus-
cis, his in mare macula alba. Pedes mediocres,
524 ICHNEUMON
maris fulvi, feminae rufi; coxls et trochanteribus
nigris, coxis posticis maris interdum puncto 1 aut
punctis 2 albis; tibiis maris plerumque pallidefla-
vis apicefulvo; tarsis posticis nigris, mediis inter-
dum fuscis. Ahdomen capite thoraceque paulo 1
longius, at vix paulo angustius, oblongoovatum,
feminae apice obtuso subcompressiusculo; seg-
mento 1 feminae interdum antice phis minus fer-
rugineo; segmentis 2 et 3 rufis, 3 feminae inter-
dum macula discoidali nigra; 4 vel toto nigro, vel
angulis baseos aut dorso aut marginibus omni-
bus rufis.
Mares et feminas cepi '^^ssim \n Silesia , men-
sibus Augusti et Septembris in umbellatis; sed
etiam mense Julio, etingramine, circumvolitant,
testibus aliis entomologis silesiacis. Feminas tres
accepi e Volhynia Genua et Fennia.
Varietates:
1. Orbitis oculorum facialibus albis. m. —
Longitudo 6 — 6% linearum. Antennae subtus
fuscoferrugineae. Thorax lineola infra alas, altera
seu linea longiore ante alas, tertia transversali
infra scutellum, interdum obsoleta, albis. Alae
radice et squamula macula alba. Abdomen seg-
mentis2 et^rufis, 4 macula laterali castanea. —
Caetera sicut in mare genuino.
Individua duo, alterum genuense, alterura par-
rnense, hocminus, lineola ante alas breviore, ter-
tia infra scutellum obsoleta, mihi transmissa sunt.
FAM. I, SECT. vni. 625
2. Thoracis puncto uno alterore deficiente. m.
— Longitudo 7 lineariini. Thorax vel piiiicto
ante alas, vel liiieola iiifVa alas, albo. Alaemiev-
diim piuicto squanuilae albo. Ahdonicn scgmen-
tis 2 tt 3 totis nifis, 4 intcrdum angulis baseos, aut
Lasi tota, rufis. — Caetera sicut in mare genuino.
Unum individuum Sturni mecum communica-
vitj duo alia, quorum alterum squanuila alarum
et segmento 4 totis nigris ab illis difrert, nescio
ubi in Germania capta, ex longo tempore iu nmseo
nostro asservantur.
3. Puncto albo infra alas deficiente; sei^men^
tis 2 — 4 rijfis. — Statura paulu gracilior quam
in maribus genuinis. Zo77^/7«(io 6 lincarum. An-
tennae articulo 1 subtus obsolete ferrugineo. Alae
radice et squamula macula alba. — Caetera sicut
in mare genuino.
Individuum unicum parmense a Samitale me-
cum communicavit.
4. Thorace toto nigro. m. et f. — Longitudo
maris 7 — fere 8, feminae fere 6 linearum. Caput
maris rarissinie vestigio obsoleto orbitarum facia-
lium ferruginearum. Abdomen segmento 1 femi-
nae antice nigroferrugineo; 2 et 3 rufis; 4 vel
basi, vel puncto aut macula laterali, in femina
autem vel lateribus vel fascia dorsali, rufis. —
Caetera sicut in specie genuina.
Mares et feminae passim, sed raro, in Silesia
reperti suat*, ipse unum marera cepi die primo
526 I C H N E U M O N
Septembris in Angelica sylvestri prope Reinerz,
unam feminam initio Junii in Hercynia,
5. Thorace toto nigro ^ segmentis 2 — ^rufis,
m. — Longitudo 8 linearum. Caput vestigio
distincto orbitarum facialium sordidealbarum. —
Caetera sicut in mare genuino.
Unicum individuum, prope Warmhrunn cap-
tum, Manger transmisit.
6. Femoribus plus minus nigromaculatis ;
pictura capitis et thoracis variabili, m. f. —
Statura caeteris paribus gracilior est quam in spe-
cie genuina, potiusque cum varietate 3 convenit.
Longitudo fere 6 — 6/2 linearum. Caput maris
rarius totum nigrum, plerumque palporum apice
et mandibularum medio vel ferrugineis vel strami-
neopiceis, orbitis oculorum facialibus albis aut fla-
vis; punctis duobus infra antennas rufis aut ferru-
gineis. Thorax feminae totus niger, maris puncto
seu lineola infra alas, interdum etiam puncto ante
alas, albis. Alae feminae stigraate radio radice et
squamula fuscis ; maris stigmate sordidestramineo,
radio radice et squamula vel totis fuscoferrugineis,
vel fuscis, radice et squamula interdum puncto
albo. Pedes feminae femoribus rufis, anticis latere
altero basin versus, mediis latere altero toto, posti-
cis praeterea apice toto, nigris; tibiis posterioribus
apice nigro; tarsis fuscis, anticis fuscoferrugineis;
maris vel 1) femoribus rufis, mediis latere altero
basin versus, posticis latere altero toto, nigris;
tibiis posticis summo apice nigricante; tarsis me-
FAM. I, SECT. viir. 527
diis fuscls, posticis nigris; vel2) femoribus nigris,
anterioribus apice et latere altero toto fulvis,
posticis apice rufo aut fulvo interduni basi sunima
castanea; tibiis tarsisque fulvls. Coxae et trochan-
teres omnibus nigri sunt. Abdomen maris inter-
dum thorace fere duplo longius, segmentis 2 — 5
fere aequilatis; segmento 1 feminae antice fusco-
ferrugineo; 2 et 3 fulvis aut rufis; 4 femlnae late-
ribus et margine rufis; sequentibus feminae sub-
nigrocastaneis.
Quosdam mares pedemontanae regionis BonelU
transmlsit, unum ipse prope Cudocam cepl. Femi-
nam unicam parmensem a Sanvitale mecum com-
municavit.
Synonyma maris et feminae:
Ichn. amputatorius Gravenh. Pedem. n. 85.
M a r i s :
Ichn. erectorius Fabr. Ent. Supl. p. 221, n. 65, —
Piez. p. 65, n. 56\ habltat in Europae
borealis hortis (ad nostram varletatem 4
spectat).
„ Trentep. in Iside 1826, p. 218, n. 35 (ex-
cepta varietate a, pedibus totis nigris).
F e m 1 n a e :
Ichn. amputatorius Panzer ad Schaeff. tab. 73,
fig. 9.
Ichn. culpator Vanzer ad Schaeff. tab. 103, fig. 4.
528 ICIINEUMON
Nota:
Dubiiis haereo, an varietas 6 species peculiaris
sit, cum individua ejus, non soluni pictura femo-
rum nigra, sed etiam statura tota graciliore, a reli-
quis individuis, excepta varietate 3, differant. Ma-
res hujus varietatis 6 quodammodo colore medium
tenent inter amputatorium et messorium, sed
etiam ab hoc statura graciliore differuntj femina
autem, quam antea pro varietate Ichn. antenna"
torii habueram, medium tenet inter amputatorium
et culpatorium,
Ichn. erectorius Tliwnh. Ichn. n. 513, segmen-
tis 1 et Srufis, haud ad nostram speciem quadrat.
— Laudatum Ichneumonem Schaeffeii Ic. t. 103,
fig. 4, quem Panzer pro Ichneum. culpatore Fabr.
habet, a quo autem differt, Miiller in Prodromo
^di\nhtt2LA Ichn. variatorem, antennis cutelloque
totis nigris satis discedentem.
218. I. SIBILANS. n.
Punctis duobus albis ad radicem alarum , seg-
mento secundo sordidestramineo, femoribus
tibiisque rufis. m,
Statura et proportio partium varietatis tertiae
speciei antecedentis, eique affinisj femoribus
paulo validioribus.
Longitudo dy^ linearum. Caput puncto late-
rali clypei flavicante. Thoracc punctis duobus
albis ad radicem alarum. Scutellum album. Alae
FAM. I, SECT. VIII. 5^9
fumatohyalinae, stigniate rufo, radio fusco, radice
et squaniula albis, areola quinqueangulari. Pedes
rufi, coxis et trochanteribus omnibus tarsisque
posticis nigris; lemoribus anterioribus interdum
latere altero basi nigris. Ahdomen segmento 2
piceostramineo, macula dorsali nigra ante margi-
nera; 3 interdum angulis baseos piceis.
Duo specimina cepi mensibus Augusto et Sep-
tembri, in umbellatis, prope Reinerz et Cudovam.
219. I. MESSORIUS.
Puucto albo infra alas; segmentis 2 et 3 tibiis-
que rufis, haruni postlcis aplcc nlgro. ni. f.
{mas linea alba antc alas; femina antennis
alboanuulatls).
Statura maris cum Ichneum. amputatorio et
uniguttato convenit; statura feminae cuni Ichn.
alticola, cujus varietas huic speciei valde affinis
est, quae autem cellula cubitali intermedia quin-
queangulari differt.
Longitudo maris 5 y^ — 6 %, feminae 5 /3 — fere
6 linearum. Antennae feminae articulis 8 — 15,
vel eoruni pluriniis, albis subtus fuscis aut fusco-
ferrugineis. Thorax puncto aut lineola infra alas
albo; in mare praeterea lineola alba ante alas,
puncto infra alas rarissime deficiente. Scutellum
album. Alae fumatohyalinae; stigmate rufo aut
stramineo, feminae interdum piceo; radio radice
et squamula fuscis aut nigris, his in mare plerum-
Ichn. Europ. Pars I. 34
530 ICIINEUMON
que puncto albo. Pedes coxis et trochanteribus
ni^ns', femoribus anticis maris rarius totis rufis,
plerumque basi aut latere altero toto nigris, femi-
nae nigris apice aut latere interno toto rufis, apice
interdura pallidestramineo, mediis maris rufis, basi
et latere altero vel toto vel solo apice nigris, femi-
nae nigris geniculo rufo aut testaceo, posticis totis
nigris; fi6«^ rufis aut stramineorufis, anterioribus
interdum intra flavicantibus, mediis interdum extra
fuscis, posticis apice nigro; tarsis fuscis, anticis
interdum rufis, posticis interdum nigris. Ahdomen
segmentis £ et 3 rufis, rarius macula nigricante
dorsali; 1 feminae interdum margine rufo; 3 maris
interdum margine summo subflavicante; 4 ple-
rumque angulis baseos, rarius etiam macula dor-
sali, rufis aut castaneis.
Quaedam individua, masculina et feminina,
cepi mense Augusto in umbellatis circa Cudouam,
mense Septembri circa Reinerz in Angelica syl-
vestri; unum masculinum a reliquis omnibus, par-
vitate puncto albo infra alas deficiente, squamula
alarum tota nigra, differt. Marem pedemojitanum,
alterumque /<?/2nfcw7n\, Bonelli et Sahlberg trans-
miserunt. Feminam, prope Hirschberg captam,
a Stillfried mecum communicavit.
Varietates:
1. Pedibus posticis totis nigris. m. — Lon-
gitudo 6% linearum. Pedes m^Yi; antici tarsis
tibiis et femorum apice rufostramineis; medii
summo feraorum apice et latere interno tibiarum
FAM. I, siicT. vm. 631
rufostraraineis; posticis tibiis interne macula me-
dia substraminea obsoleta. Abdoinen segmentis
2 et 3 rufis. — Caetera sicut in mare genuino.
Unicum marem, circa Trajectum ad Moenum
captum, de Heyden misit.
2. Solo segmento secundo rufo, pedibus posti-
cis totis nigris. m. — Longitudo 5% — 6 linea-
rum. P^d(?^ colore variant: l)nigri; antici latere
altero tibiarum et tarsorum rufescente. £) Nigri;
antici tarsis tibiis et femorum latere altero rufis;
medii latere altero tibiarum rufo. 3) Anteriores
rufi, coxis et trochanteribus nigris, femoribus an-
ticis basi, mediis basi et latere altero toto, nigris;
postici toti nigri. Abdomen: 1) segmento 2 toto,
3 basi, castaneis. 2) 2 castaneo-piceo, apice ni-
gro, 3 toto nigro. 3) 2 toto rufo, 3 angulis baseos
castaneis. — Caetera sicut in mare genuino.
Individua tria cepi mense Augusto in umbella-
tis circa Cudo^am.
Synonyma:
Ichn, messorius Gravenh. Pedem. n. 86.
Nota:
Feminae hujus speciei et Ichn. dic^isorii vix
distingui possunt. Antea feminas messorii pro
varietate dubia Ichn. alticolae , medium tenente
mter alticolam et dicisorium, habueram. — Ma-
res autemj ad Ichn. uniguttatum propius accedunt,
facileque pro ejus varietate haberi possent.
34^
532 ICHNEUMON
220. T. MENSTRUALIS.
Abdominls apice rufo; femoribus fulvis, an-
terioribus basi nigris; tibiis fulvis, basin ver-
sus albicantibus. m.
Statura ^l proportio partium omnino Ichn,
repentijiL
Longitudo 6 linearum. Thorax punctalo albo
ante alas. Scutellum albuni. Jllae fumatohya-
linae, stigmate radio radice et squamula fuscis, hac
puncto albo. Pedes coxis et trochanteribus nigris ;
femoribus anticis flavorufescentibus, latere altero
nigro, mediis rufis extra nigris, posticis rufis extra
fuscis; tibiis pallideflavis, apice et latere altero
rufis, posticis summo apice nigro; tarsis anteriori-
bus rufis, mediis supra fuscescentibus, posticis
nigris. Abdomen nigrum; segmento 4 margine et
summa basi, 5 margine lato et lateribus, 6 et 7
totis, rufis.
Marem unicum norimbergensem Sturm trans-
misit.
Varietas:
1. Pedibus anterioribus subtus stramineis. m.
— Statura et proportio partium sicut in mare ge-
nuino. Longitudo 6 linearum. Scutellum album.
Alae fumatohyalinae, stigmate ferrugineo, radio
fusco, radice et squamula nigris. Pedes antici
latere altero femorum tibiarum et tarsorum palli-
destramineis ; medii femorum latere altero apicem
FA3I. I, SECT. VIII. 633
versus, tibiarum latere altero toto, stramineis;
postici tibiarum latere altero in medio pallidestra-
niineo. Abdomen opacum, confertissime punctum;
segmentis 1 et 2 dorso subtiliter rugulosis, 3 basi
subtilissime rugulosa, 4 et 5 marginibus rufescen-
tibus, 6 rufo basi nigra, 7 toto rufo.
Marem unicum pedemontanum Bonelli mecum
communicavit.
S y n o n y m a :
Ichn, menstrualis Gravenh. Pedem. n. 87.
221. I. ALACER. u.
Facie et scutelli apice testaceis; segmentis
2 et 3 testaceoruGs, dorso niijricante; femo-
ribus tibiisque anterioribus fulvis, supra ni-
gricantibus ; tibiis posticis fulvis apioc ni-
gro. m.
Longitudo 5 linearum, Caput facie et ore
testaceis, mandibulis apice nigro. Antennae por-
rectae setaceae, fere corporis longitudine; arti-
culo 1 subtus testaceo. Thorax gibbus. ScuteU
lum apice testaceo. Alae fumatohyalinae, stig-
mate radio et squamula fuscis, radice testacea;
areola subtriangulari. Pedes crassiusculi, prae-
cipue femoribus posticis crassioribus quam in plu-
riniis cospeciebus; anteriores testacei, coxis tro-
chanteribus et femorum latere convexo nigris;
postici nigri, tibiis testaceis apice nigro. Abdo^
men capite thoraceque longius et duplo fere an-
634 ICHNEUMON
gustius, nitidissJmum ; segmento 1 laevi nigro;
2 nigro, margine testaceo; 3 testaceorufescente,
dorso nigro; 4 nigro, angulis baseos testaceis;
sequentibus nigris.
Individuura unicum austriacum Dahl mihi
transmisit.
Nota:
Hic Ichneumon, segmento 1 apicem versus sen-
sim dilatato, laevissimo, areola subtriangulari, ad
familiam primam Trjphonum prope accedit.
FAM. I, SECT. IX. 635
S E C T I O IX.
Scutello nigro; abdomijie vel toto rufo vel rujo
et nigro,
Colore abdominis haec sectlo cum antecedente
convenit; interduni abdomen nigrum est apice rufo
{Ichn. haemorrhoidali) , aut marginibus segmen-
torum rufocastaneis (Ichn. pusillatori). Varietas
Ichn. sputatoriSy abdomine toto nigro, hanc sectio-
nem cum sectione prima conjungit. Varietates
Ichn. haemorrhoidalis , sputatoris , facialis et
castanei, scutello albo- aut castaneo-notato, ia
sectionem 8 transeunt. Ichn. fumigatoris varietas
et Ichn. bellus, segmento 7 puncto albo, ad sectio-
nem 10 spectant.
E sectione 1 varietates Ichn. comitatoris , ni-
gritarii, lineatoris, corruscatoris , rubelli et spi-
nigeri, segmentorum marginibus rufescentibus aut
castaneis, propius accedunt ad hanc sectionem; e
sectione 7 Ichn. luctatorii et glaucatorii varieta-
tes scutello nigro; e sectione 8 varietates nigroscu-
tellati Ichn. rufini et microsticti.
536 ICHNEUMON
222. '^. ARROGATOR.
Alis nigrofuscis, stigmate fulvo; segmentis 2
et 3 fulvis. m»
Statura et proportio partium omnino speciei
insequentis.
Longitudo 8 — 9 linearum. j4lae nigrofuscae,
subdiaphanae, stigmate fulvo, radio radice et squa-
mula nigris, areola triangulari j alis posticis inter-
dum apice subhyalino. Pedes antici tibiis tarsis-
que subtus fuscoferrugineis. Abdomen segmentis
2 et 3 fulvis.
Quaedam specimina, circa Parmam, Genuam,
Taurinum capta, accepi. Dahl individuum unum
cepit mense Julio, in quercetis volitans, prope
Vindobonam,
Synonyma:
tchn. arrogator Fabr. Spec. p. 429, n. 54. —
Piez. p. QQ, n. Q5\ habitat in Italia.
„ Villers p. 175, n. 120; in Gallia australi.
„ Rossi n. 762; habitat ruri.
„ Olivier p. 183, n. 100.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2689, n. 135.
„ Panzer ad Schaeff. tab. 111, fig. 1.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 222, n. 38 (lon-
gitudine ultra 10 lineas).
„ Thunb. Ichn., n. 358.
„ Gravenh. Pedem., n. 88.
FaM. I, SECT. IX. 537
Ichn. melanopterus Grael. ed. Linn. p. 2698, n.
266 (haiid p. 2721, n. 400, generi Bra-
conum adnumerandiis).
Nota:
Villers, loco citato, hujus sjieciei femmarujn
mentioneni facit, macula alaruni (stigniate) fusca;
quaeritur an revera feminae hujus Ichneumonis
fuerint?
Hanc speciem Schrank male ad Ichn. semian-
nulatum adhibuit, de quo conferas nostrum spU'
tatorem, n. 226.
223. I.^FUMIGATOR.
Segmentls 2 ct 3 rufis. m. f,
Longitudo maris 6 — 7, feminae 5 — 7 Hnea-
rum. Antennae maris porrectae, setaceae, cor-
pore breviores; feminae involutae, dimidii corporis
longitudine vel paulo breviores, articulis mediis
plerumque subtus subfuscescentibus. Thorax
gibbocylindricus, maris paulo gibbosior; meta-
thorace tuberculis duobus parvis subacutiusculis,
in mare obsoletioribus. Jlae fumatohyalinae,
stigmate vel testaceo vel ferrugineo vel fusco,
radio radice et squamula nigris, areola quinque-
angulari. Pedes maris mediocres, nigri; tarsis
mediis fuscis, anticis pallidioribus; tibiis anticis
interne stramineis, mediis vel totis nigris vel fuscis
interne pallidioribus; femoribus anticis apice in-
-11'
538 ICHNEUMON
terne straniineis, niedlis interdum apice ferrugi-
neoj feminae crassiusculi, nigri, tarsis subtus
fuscisj tibiis anticis interne ferrugineo-rufis, poste-
rioribus rarius fuscescentibus. Abdomen maris
thorace duplo longius vel paululum brevius, ejus
auteni latitudine, feminae capitis thoracisque lon-
gitudine et latitudine, ovatum vel oblongoovatum,
apice obtusiusculo; segniento 1 nigro, lineis dua-
bus elevatis, subtiliter ruguloso, 2 et 3 rufis aut
fulvis aut badiis; sequentibus nigris.
Mares et feminas, circa Halam Saxonum, No-
rimbergam, Sickershausen etm Sudetis Silesiae
captos, accepi; ipse quaedam individua mense
Augusto in umbellatis circa Helmstadium et Got-
tingam cepi; quaedam feminae parmenses et pe-
demontanae mihi communicatae sunt; individuum
maximum femininum, e Gallia meridionalij ab-
domine crassiore et metathorace submutico a reli-
quis individuis distinctum, vidi in museo Comitis
de Hoffmannsegg sub nomine Ichneum, arroga-
toris Fabr.
Varietates:
1. Segmento 3, vel etiam 2, colore nigro
imbutis. m. f. — Tibiae anticae subtus plerumque
ferrugineae, rarius in femina albidostramineae. Ab^
domen colore variat: 1) Segmentis 2 et 3 rufis,
disco nigricante. — Hic mas pedemontanus statura
paulo graciliore a reliquis differt. — 2) Segmen-
tis 2 et 3 badiis, 3 disco nigro. — Hunc marem,
staturapaulo crassiore a reliquisdistinctum,F^///er
FAM. I, SKCT. IX. 539
prope Gottingam ceplt. — 3) Segmentis 2 et 3
rufis, marj;lne nigro; vel scgmento 2 toto rufo, 3
nigro angulis baseos rufocastaneis niacula discoi-
dali nigrobadia obsoleta. — Feminas duas pede-
montanas Boncllio debeo.
2. Segmento 7 pitncto alho. f. — Longitudo 5
linearum. — Caeteris feminae genuinae respondet.
Unicum individuum Jlichter prope Vratisla^
viarn cepit.
S y n o n y m a :
Ichn. /umigator Graxenh, Pedem., n. 89.
Nota:
Ichn. agilis Cbristii pag. 369 tab. 39 fig. 4,
quem in Monograpbia Icbn. PedenKjnt. interroga-
tive ad hanc speciem adblbui, vix huc referri
potest, cum segmenta 2 — 4 rufa describantur, in
icone autem totum abdomen rufum exhibitum sit.
224. I. IIAEMORRIIOIDALIS.
Abdominc nifo, scgmcnto 1 ncc iion macula
dorsali scgmcntorum 3 — 6 nigrls, ni.
Longitudo 5 — 7 linearum. Capwf palpis, or-
bllis oculorum internis, puncto laterali clypei,
inlerdum etiam punctis duobus parvis infra an-
tennas, albis. Antennae porreclae, selaceae, cor-
pore breviores, interdum sublus fuscoferrugineae.
540 ICHNEUMON
Thorax gibbulus, puncto albo ante alas. Alae
subfumatohyalinae, stigmate fusco aut piceo, radio
radice et squamula nigris, hac interdum puncto
albido; areola fere triangulari. P^d^j mediocres;
anteriores vel rufi, coxis et trochanteribus nec
non femorum mediorum basi nigris; vel nigri,
femoribus tibiisque subtus stramineis, illis inter-
dum apice solo stramineo aut ferrugineo, supra
apicibus summis femorum tibiarum et articulorum
fuscescentium tarsorum ferrugineis, tibiis interdum
supra totis fuscoferrugineis, apice et basi quibus-
dam individuis pallidioribus, femoribus mediis raro
fere totis nigris; postici nigri, tibiis vel totis ni-
gris, vel basin versus ferrugineis, vel ferrugineis
apice nigro, tarsis fuscoferrugineis aut fuscis, femo-
ribus interdum intra castaneis. Abdomen oblon-
goovatum, depressiusculum, thorace duplo fere
longius et paulo angustius, subtilissime et confer-
tissime punctum; segmento 1 lineis duabus ele-
vatis, subtiliter ruguloso, nigro, rarius puncto
dorsali sanguineo; 2 basin versus subtilissime ru-
guloso, rufo aut rubricoso; 3 — 6 nigris, lateribus
et margine apicali, latiore vel angustiore, rufis
aut rubricosis; 7 toto rufo aut rubricoso.
Quaedam individua, in Hercjnia^ prope Got-
tingam et in Austria capta, accepi.
Varietates:
1. Abdomine nigro; segmento 7 nec non late-
ribus segmentorum 4: et 5 obscurorubricosis, — *
FAM. I, SECT. IX. 541
Caput et thorax toti nigri. — Caetera siciit iu
mare genuino.
Specimen unicum cepit Reusmann prope Han-
noi^eram,
2. Ahdomine nigro ; segmentis 2 et 5 laterihus
et margine , 4 — 6 laterihus , 7 toto^ castaneis, —
Longitudo 5 linearum. — Caetera sicut in mare
genuino.
Unum individuum Fehler prope Gottingam
cepit.
S^.Scutello punctis duohus ohsoletis alhis ; ah- ^
domine hadio, segmento 1 nigro, segmentis 2 — 5 f
macula dorsali hasali nigricante. — Longitudo 6
linearum. TJiorax puncto ante alas, alteroque
infra alas, albis. Pedes nigri, anteriores femo-
ribus tibiisque subtus stramineis, postici tibiis
Lasin versus ferrugineis.
Individuum pedemontanum Bonellio debeo.
Synonyma:
Ichn, haemorrhoidalis Gravenh. Pedem., n. 90
(nostra varietas tertia est).
225. I. LUGUBRATOR.
Alis fuscls; abdomlne rufo, scgmento 1 nlgro;
tibiis subtus luteis. m.
Statura et proportio partium speciei antece-
dentis.
542 ICHNEUMON
Longitudo fere 7 llnearum. Caput palpis,
niandibularum medio, orbitis oculorum facialibus,
lineaque transversali clypei, medio interrupta,
testaceorufis. ^lae fuscae, stigmate radio et squa-
inula nigris. Pedes femoribus anterioribus subtus
apicera versus pallide testaceis; tibiis subtus pal-
lide testaceis, posticis apicem versus nigris; tarsis
anterioribus subtus testaceis. Abdomen rufum,
segmento 1 nigro.
Individuum unicum a Reusmanno accepi, patria
ejus autem ignota est.
Synonyma:
Ichn, lugubrator Gravenh. Uebers. , n. 3729.
226. I. SPUTATOR.
Coxis posticis miiticis ; segmentis 2 et 3 tibiis-
que rufis ; antennarum annulo albo. m. f,
Statura et proportio partium Ichn, fumiga-
toriSy n. 223; femina autem antennis pedibusque
longioribus et gracilioribus.
Longitudo 5 /^ — 7 linearum. Antennae dimi-
dio corpore longiores, porrectae, feminae apice
curvatae; articulis 8 — 14, vel plurimis eorum,
tribus lateribus albis, mari rarius solis 11 et 12
supra puncto albo. T hor ax ^xhhws, Alae fumato-
hyalinae, stigmate rufo autfulvo, radio radice et
squamula nigris, areola quinqueangulari. Pedes
nigri ; femoribus anticis apiee rufis ; tibiis anterio-
FAM. I, SECT. IX. 543
rlbus riifis, niediis interdum mari apice nigro,
posticis rufis apice plerumque nigro. Abdomen
feminae paulo latius quam mari, apice obtusius-
culo; segmentis 2 et 3 rufis aut badiis, 2 interdura
sunima basi 3 summo margine nigro; 1 iuterduni
raacula apicali rufa.
Plures raares et feminas passim in Silesia, prae-
sertim in montibus, umbellatas frequentantes, cepi
raense Augusto et initio Septembris; plures circa
Norimbergamy Sickershausen, 3Iciningen, \i\
Avstria, nec non circa Parmam, Gcnuam et iu
Regione pedemontana capti, mecura coraraunicati
sunt.
Varietates:
1. Antennis tricoloribus. f. — Antennae arti-
culis 3 — 9 rufis^ 11 — 14 tribus lateribus albis.
Coxae posticae supra badiae. — Caetera sicut in
feraina genuina.
Uaicura individuura cepi die 11 Septenibris in
umbellatis prope Pirschen.
2. Tibiis anterioribus aut posterioribus ni-
gris. ra. — Individuuni ununi, tibiis anterioribus
fuscis, anticis subtus flavicantibus, raediis subtus
ferrugineis,5o72^//iraihi transraisit; alterura, longi-
tudine 7^2 linearum, antennarum ^rUciiWs 13 — 15
albonotatis, tibiis anticis rufis subtus pallidetesta-
ceis, mediis fuscis subtus rufis, posticis nigris sub-
tus ferrugineis, ipse cepi die 25 Septembris prope
Trajectum ad Viadrum, in loco aprico in frutetis.
544 ICHNEUMON
3. Tihiis omnibus nigris, f. — Longitudo
5 % — 6 linearum. ^lae stigmate fusco aut fusco-
piceo. Pedes nigri, tibiis anticis subtus albidis
aut albidostramineis. Abdomen segmentis 2 et 3
rufis, 4 interdum lateribus badiis. — Caetera sicut
in femina genuina.
Duo specimina, circa Parmam et Toscanam
capta, a Sam^itale mecum communicavit.
4. Segmento 2 rufo , 3 fusco ; thorace et scu-
tello obsolete castaneo-maculatis. m. — Longi-
tudo paulo ultra 6 lineas. Antennae articulis
3 — 6 subtus ferrugineis, 7 — 10 albis subtus ferru-
gineis, 11 — 14 totis albis , 15. — 17 fuscis puncto
albo, sequentibus fuscis, subtus ferrugineis sensim
obscurioribus. Thorax suturis lateralibus obso-
letissime castaneis. Scutellum apice obsolete
castaneo. Alae subtestaceohyalinae, stigmate
stramineo, radio radice et squamula fuscis, areola
subtriangulari. Pedes coxis posterioribus macula
castanea; femoribus anterioribus nigrofuscis, an-
ticis toto latere altero mediis geniculo solo stra-
mineis; tibiis rufis, posticis apice fusco; tarsis
mediis et posticis fuscis. Abdomen segmento 1
apice castaneo; 2 toto castaneo, 3 fusco puncto
laterali castaneo.
Individuum pedemontanum Bonelli transmisit.
5. Segmentis 2 et 5 rufis nigromaculatis. m. —
Abdomen segmento 2 vel ruio, basi et punctis
duobus dorsalibus nigris, vel nigro margine rufo
FAM. I, SECT. IX. 54a
aut castaneo, interdum etiam raacula laterali badia;
3 vel rufo, margine aut punctis duobus dorsalibus
nigris, vel badio apice autsummabasi punctisque
duobus dorsalibus nigris. — Gaetera sicut in mare
genuino.
Quosdam cepi mense Augusto et initio Sep-
tembris, prope Cudovam Woelfelsgrund et Got^
tingam j in umbellatis.
6. Abdomine nigro, segmento S macula late^
rali badia obsoleta. m. — Caetera sicut in mare
genuino.
Duo individua cum varietate antecedente prope
Cudoi^am cepi.
7. Abdomine toto nigro. m. — Longitudo
6 — 7 /^ linearum. Antennae et alae sicut in specie
genuina. P^de^ femoribus anticis vel totis nigris
vel apice, interdum etiam toto latere interno, fer-
rugineis, mediis interdum apice ferrugineo; tibiis
anticis rubro- aut fulvo-ferrugineis, mediis vel
sicut anticae vel apice nigro vel nigris basi badia,
posticis vel totis nigris vel basin versus obscuro-
ferrugineis, rarius fere totis ferrugineis apice solo
nigro. Abdomen nigrum, interdum subcoerules-
cens; segmentis 1 et 2 rarius fusconigricantibus
aut incisuris ferrugineis.
Copiam horum mariura legi, saepe cum mari-
bus genuinis eodem loco et tempore, mense
Augusto passim in montibus Silesiae, in umbella-
Iclm. Europ. Pars I. 35
546 ICHNEUMON
tis, rariiis in fruticetis; nonnullos etiam prope
Helmstadium cepi; quidam, circa Sickershausen,
Norimbergam , Trajectum ad Moenum, Genuam
et in Regione pedemontana capti, niihi transmissi
sunt.
S y n o n y m a :
Speciei genuinae:
Ichn. sputator Fabr. Ent. II, p. 153, n. 81. —
Piez. p. 66, n. 61.
„ Panzer Fauna XIX, tab. 20; raro prope No-
rimbergam.
„ Cederhielm p. 159, n. 491.
„ Thunb. Ichn. 106.
„ Gravenh. Pedemont. , n. 91
„ Trentep. in Iside 1826, p. 216.
Crjpturus sputator Lamarck p. 141.
Varietatum:
2) Ichn. semiannulatus Schrank Austr., n. 713.
4) Ichn. sputator Gravenh. Pedemont., n. 91,
var. 1.
7) Ichn. ferruginosus Gmel. ed. Linn. p. 2688,
n. 254 (haud confundatur cum Ichneum,
ferrug. p. 2709, n. 356).
Ichn. molitorius Schrank Boica, n. 2072 var. d. ?
(Conferas quae sub nostro Ichneumone
molitorio, n. 87, de hoc Schrankii Ich-
neumone monui).
FAM I, SECT. rx. 547
Notar
Sub noniine Ichn. semiannulati aut semiannu-
latoris auctores species plures diversas descripse-
runt et confuderunt: — Quem Sclirank sub nomine
semiannulati \i\ Fauna Boica exhibuit, ego ad va-
rietateni secundam sputatoris retuli; sed Ichn.
semiannulatus Schrankii in Beitraeg. 89 §. 53
descriptus, magnitudine et statura Ichn. (Pimplae)
manifestatoris, ab illo longe differt. Ichn. arro-
gator Fabr. quem Schrank in Fuessl Magaz. I,
pag. 293, n. 713 ad j^/77/an/?i//^/fw/n adhibuit, spe-
cies est peculiaris (v. supra n, 222). Denique
Schrank citat Ichneumonem Geoffroii 47 p. 341,
quem Fourcroy pag. 409, n. 48 Ichn. ani appel-
lavit, cujus descriptio autem haud ad semiannula-
tum quadrat. — Yillers pag. 162, n. 85 ad semi-
annulatum citavit Schrankii et Geoffroyi Ichneu-
niones laudatos; e descriptione Villersiana auteni
patet, auctorem plures species minores confudisse.
— Olivier p. 179, n. 76 ad Ichn. semiannulato-
rem laudavit loca e GeofTroyo Schrankio et Vil-
lersio allegata, sed hic Olivieri Ichneumon, ab-
dominenigro, apice rufo, satis differt, potiusque
ad feminam nostri IcJin. melanocastani ^ n. 231
adhiberi posset. Walckenaer pag. 57, n. 42 ad
Ichn. semiannulatorem diagnosin Geoffroyanam
excerpsit, citatis GeofFroyi et Olivieri Ichneumo-
nibus, n. 47 et 76.
Antequam nostri Ichncumonis sputatoris \ixr\e'
tates 4, 5 et 6, quibus species genuina sensini in
varietatem7, abdomine toto nigro, transit, videram,
35^
548 ICHNEUMON
varietatem 7 ipsani pro inare Ichneumonis comita"
toris habuerani, licet haec conjunctio mihi semper
suspecta esset, cuni feminae (Ichn. comitator) nun-
quam in nostris regionibus reperirentur, mares
(Ichn. sputator) autem frequentes essent. E sen-
tentla Trentepohlii (Revis. p. 10) Ichn. sputator
et Ichn. culpatorius in museo Fabriciano in unam
speciem jungendi sunt.
227. I. CLTLPATOR.
Coxis posticis calcaratis, scgmentis 2 ct 3 ti-
biisque castaneis autrufis, annulo antcnnarunx
albo. f.
Statura et proportio partium feminae antece-
dentis, sed abdomine apice acutiore, coxis posti-
cis calcaratis, differt.
Longitudo 5 — 7 linearum. Antennae dimidio
corpore longiores, apice curvatae; articulis 9 — 14
aut 10 — 14 tribus lateribus albis. Thorax gibbus.
Alae fumatohyalinae, stigmate rufo aut fulvo,
radio fusco, radice et squamula nigris. Pedes ni-
gri; coxis posticis subtus dente valido obtusiusculo
armatis; femoribus anterioribus apice testaceo aut
rufescente; tibiis rufis aut castaneis, interdum
fuscocastaneis, anterioribus subtus fulvis, posticis
interdum summo apice nigro; tarsis fuscis, ante-
rioribus subtus pallidioribus. Abdomen capite
thoraceque longius, thoracis latitudine, apice sub-
obtusiusculoj segmentis 2 et 3 castaneis, rarius
rufis. Aculeus absconditus aut subexsertus.
FAM. I, SECT. IX. 549
NonnuUa individua circa Vratishwiam versus
finem Maji lecta sunt; alia quaedam, circa Hanno^
veram Niesky et Parisios^ uec non in Volhynia
et Tauria, capta, accepi.
Varietates!
1. Segmentis 2 et S testaceis , 3 margine ni-'
gro. — Tibiae anteriores extra fuscae, posticae
totae fuscae. — Caetera sicut in specie genuina.
Unicam feminam Fehler prope Gottingam
cepit.
2. Segmento 2 solo castaneo. — Tibiae vel
rufae, anteriores intra fulvae, vel fuscae intra
rufae. Abdomen nigrum, segmento 2 castaneo aut
badio. — Caetera sicut in femina genuina.
Unum individuum cepit Reusmann prope Han-'
noveram; alterum pedemontanum , idque mini-
mum, longltudine 5 llnearum, tibiis rufis, anterio-
ribus intra fuhis, Bonclli mlhi transmisit.
3. Antennis tricoloribus. — Antennae articu-
lis 1 et 2 nigrls, 3 — 7 rufis, 8 — 13 tribus lateri-
bus albis, sequentibus nlgris. — Caetera cum
femina genulna conveniunt.
lloc individuum prope Helmstadium cepi.
Synonyma:
Ichn, culpator Schrank Boica, n. 2077; circa Gera
Steingadea et Ingolstadt, mense Augusli.
550 ICHNEUMON
Ichn. culpator Gravenh. Pedem. n. 92 (varietas
nostra secunda est).
Ichn. sputator Gravenh. Uebers. n. 3738; ubi
autem citata Fabricii et Panzeri delenda
sunt (ad varietatem 3 pertinet).
Nota:
Ichn. culpator Thunb. Ichn. n. 189, alis fascia-
tis etc. species est longe diversa.
Schrank 1. c. mentionem facit varietatis anten-
nis totis nigris ; num haec forsan mas sit, aut mera
varietas feminae, num ad speciem alteram redi-
genda, nescio.
228. I. PROCERUS. n.
Segmentls 2 et 3 ncc non lateribus quartl
rufis. m.
Statura et proportio partium Ichn. fumiga-
toris maris, n. 223, sed parvitate et segmento
primo laeviore et angustiore differt. Ab Ichneum.
mutabili, cui affinis est, hie differt segmento primo
convexiore et angustiore.
Longitudo vix 4 linearum. Caput interdum
palpis fuscis et orbitis oculorum internis albidis
tenuissimis. Antennae interdum subtus apicem
versus ferrugineae. Alae subfumatohyalinae, stig-
mate radio et squamula fuscis, radice piceofusca;
areola subquinqueangulari, subirregulari. Pedes
nigri; antici femoribus subtus ferrugineis, tibiis
FAM. I, SECT. IX. 551
vel totis ferrugineis, vel latere uno fusco altero
subtestaceo; medii sunimo femorum apice ferru-
giiieo, tibiis subtus vel ferrugineis vel substrami-
neis. Ahdomen segmentis £ et 3 totis, 4 lateribus,
rufis ; 1 parte antica sublaevi, longitudine latitu-
dinis, vix duplo latiore quam petiolus.
Individuum genuense a Spinola mecum com-
municavit; alterum gallicum Desmarest , idque
orbitis oculorum internis albis, antennis apicem
versus fuscoferrugineis, areola latiore et irregula-
riore quam in individuo genuensi.
Varietas;
1. Segmentis 2 — 4 rufis. — Hic mas a ge-
nuino differt capite latiore, cellula cubitali inter-
media regulari pentagona, segmenti primi parte
antica latiore. — An specie diversus? — Longi-
tudo 4 linearum. Antennae subtus fuscescentes
apicem et basin versus totae nigrae. Alae fumato-
hyalinaCj stigmate piceo, radice radio et squamula
nigris. Pedes antici tibiarum latere altero et femo-
rum geniculis testaceis. Abdomen segmentis 2 — 5
subquadratis, latitudine aequali; 1 apice castaneo,
2 — 4 rufocastaneis, 4 margine nigricante.
Mas unicus prope Toscanam captus est.
552 ICHNEUMON
229. I. FUGITIVUS. n.
Abdomlne castaneo basi nigra; pedum antC'-
riorum tibiis femoribusque fulvis, his supra
nigrisj facie flavomaculata. m,
Longitudo 5 linearum. Caput orbitis ociilo-
rum iiiternis et externis, punctis duobus infra an-
tennas, oreque, flavis, clypei macula media nec
noii mandibularum basi et apice nigris. Antennae
porrectae, subsetaceae, corporis longitudine, ni-
grae, subtus articulo 1 flavo sequentibus interduni
fuscoferrugineis. Thorax gibbus. Alae hyalinae,
apice subfumatohyalino, stigmate radio radice et
gquamula fuscis, areola subtriangulari. Pedes me-
diocres, subelongati, femoribus crassiusculis; an*
teriores dilute rufi, coxis et trochanteribus nec
non latere convexo femorum superoque tarsorum
nigris; postici nigri, tibiis basin versus ferrugineis.
Ahdomen capite thoraceque angustius et longius,
nitidulum; segmento 1 nigro, parte antica parva
vix duplo latiore quam petiolusj 2 nigro apice
castaneo; sequentibus badiis, apicem versus sen-
$im paulo dilutioribus.
Individuum wnnm austriacum ^ idque antennis
subtus ferrugineis, Dahl mihi transraisit, alterum,
circa Netley captum, Hope,
FAM, I, 5ECT. IX. 553
230. I. APRICUS.
Segmcnto secundo nec non angulis baseos
tertii castaneis; orbitis oculorum iuternls
punctoque infra alas albidis. ni.
Statura et proportio partium oninino antece-
dentis, at celliila cubitali intermedia angustiore.
Longitudo 4:^2 linearum. Caput oihhis oculo^
rum facialibus, linea transversali clypei, puncto-
que infra antennas, albis. Thorax puncto infra
alas, alteroque obsoletiore ante alas, albis. Alae
subfumatohyalinae, stigmate radio radice et squa-
mula fuscis, areola subtriangulari. Pedes femo-
ribus anticis latere altero toto, mediis solo apice,
albidis; tibiis anterioribus latere altero albido,
posticis basin versus fuscis. Abdomen segmento 2
badio, 6 angulis baseos badiis.
Individuum unicum Bonelli cepit die 16 Maji
in colle prope Taurinum.
Synonyma:
Jchn. apricus Gravenh. Pedem. n. 93.
231. I. MELAN0CA8TANUS. r
Abdomine castaneo basi ni^^ra; fcmoribus an-
tcrioribus rufis macula nigra, tibiis anterio-
ribus rufis. m. f. (Fcmiiia autcnnarum annulo
albo).
Statura antennae et pedes maris longiores
suut et graciliores quam feminae.
654 ICHNEUMON
Longitiido 5 — 6 linearum. Antennae seta-
ceae; maris porrectae corpore paulo breviores;
feminae corpore dimidio longlores, apice vel sub-
cur\atae vel involutocurvatae, articulis 8 — 14, vel
plurimis eorum, albis subtus ferrugineis aut fuscis.
Thorax subgibbus. Alae subbyalinae aut fumato-
hyalinae; stigmate maris piceotestaceo aut fusco,
feminae rufo aut ferrugineo; radio radice et squa-
mula fuscis, radice maris interdum picea; areola
quinqueangulari, maris interdum irregulari sub-
triangulari. Pedes mediocres ; mari femoribus an-
ticis rufis, mediis vel rufis latere altero aut basi
nigris vel totis nigris, posticis nigris interdum infra
castaneis; tibiisanterioribus fulvotestaceis externe
interduni rufis, mediis apice nigro, posticis nigris
ante basin ferrugineis; tarsis anticis subtestaceis,
mediis fuscescentibus, posticis fuscis; feminaeie-
moribus anticis nigris latere altero vel toto rufo-
testaceo vel apicem versus ferrugineo, mediis api-
ccm versus obscuroferrugineis; tibiis tarsisque an-
terioribus, vel solis anticis, ferrugineis aut ferru-
gineostramineis extra fuscescentibus, tarsis inter-
dum totis fuscis. Ahdomen maris capite tborace-
que longius, thorace paululum angustius vel ejus
latitudine; segmento 2 interdum margine casta-
neo, 3 vel fusco apice rufescente vel rarius toto
rufo, 4 — 6 vel totis rufocastaneis vel maculis dua-
bus disci fuscis, 7 toto rufocastaneo; feminae capi-
tis thoracisque longitudine et latitudine, vel paulo
longius et angustius, oblongoovatum, apice obtuso
subcompressiusculo; obscurocastaneum seu ba- ||
FAM. I, SECT. IX. 555
dium, segmento primo, pleriimque etiam basi se-
cundi, nigris. j4culeus absconditus.
Mares et feminam e Regione pedemontana Bo^
nelU mecum communicavit; feminam austriacam
Dahl transmisitj ipse marem vere prope Scheid-
nich , feminam prope Grohnde mense Julio in fru-
tetis, cepi. Mas silesiacus segmento 2 castaneomar-
ginato, sequentibus totis rufis, femoribus posticis
infra castaneis, a pedemontanis differt.
V a r i e t a s :
1. Femoribus omnibus castaneis nigromacu^
latis. m. f. — Pedes femoribus castaneis, posticis
latere convexo et geniculo nigris, mediis latere
convexo basin versus nigris, anticis dilutioribus,
mari totis rufo-castaneis, feminae latere convexo
basin versus nigris; tibiis anterioribus castaneis,
in altera femina externe nigricantibus, posticis ni-
gris, plerumque ante basin castaneis. Abdomen
castaneum, mari segmentis 1 et 2, basique tertii,
feminae segmento 1 et basi sccundi, nigris. —
Caetera ut in spccie genuina.
Marem et duas feminas Hope legit circa Netley,
S y n o n y m a :
Ichn. melanocastanus Gravenh. Ped. n. 94.
Ichn. semiannulalor Olivierp. 179, n. 76, ad femi-
nam referri potest. — Conferas notani
ad nostrum sputatorem , n. 22Q.
Ichn. restaurator var. a Trentepohl in Iside 1826,
p. 237. {Ichn. restaurator genuinus est
nosler serenus, n. 199).
556 iciiNiiUivioN
232. I. QUADRIANNULATUS, n.
Sepfinentls 2 — 5 castaneis, orbitis oculorum
internis et antennarum annulo albis. f,
Slixtura et proportio partiuni fere sicut in fe-
mina speciei sequentis, habitu toto attamen paulo
crassiore.
Longitudo 4 linearuni. Caput mandibulis fer-
rugineis, orbitis oculorum frontalibus albidis. An-
tennae corpore dimidio vix paulo breviores, apice
incurvae, articulis 10 — 14 supra albis. Thorax
gibbulocylindricus. Alae subhyalinae, stigmate
radjo radice et squamula fuscis, areola subquin-
queangulari. Pedes subcrassiusculi; antici tibiis
et femorum apice rufoferrugineis. Ahdomen capi-
tis thoracisque longitudine et latitudine, oblongo-
ovatum, apice acutoj segmento 1 lineis duabus
elevatis, aciculato, nigro, apice castaneo; 2 — 5
castaneis, 2 basi aciculata, 5 maculis duabus ni-
gris. Aculeus exsertus brevissimus.
Individuum unicum nescio unde e Germania
accepi,
233. I. CASTANIVENTRIS. n.
Abdomlne rufo, segmento prlmo nlgro; tibiis ^
rufis, posticis apice uigro; antennarum an-
nulo albo. f.
Longitudo 5 — 6 linearum. Caput palpis fuscis,
inandibulis interdum badiis. Antennae capitis
FAM. I, SECT. IX. 557
thoracisque longltudlne, apice iuvolutae, artlcu-
lis 8 — 14 aut 10 — 14 supra albis. Thorax cyVm^
dricus aut glbbocylindricus. j4lae hyalinae aut
ilavescenti- vel funiato-hyalinae, stigmate ferru-
gineo, radlo radice et squanuihi nlgris, areoh^ tri-
anguhui. Pd^cZf^ niedlocres aut crassiusculi; ante-
rioresnlgri, fenioruni apice nec non tiblls tarsis-
que, vel totis vel infra, ferruginels aut testaceis;
postici vel nigri, tiblis ferrugineis aut rufocasta-
neis aplce nlgro, aplce fenioruni interduni ferru-
glneo, vel rufi, coxis et trochanteribus nec non
aplce femorum et tlbiaruni nigrls, larsls fuscis.
Ahdomen oblongoovatum capitls thoraclsque lon-
gltudine vel paulo longlus, vix autem pauhj an-
gustius, apice acuto, rufum aut rufocastaneuni;
segmento 7 dihitiore; 1 nigro, interdum apice,
rarius parte antica tota, castaneo aut rufo, subti-
lissime aciculato; 2 basi subtilisslme aciculata.
Aculeus exsertus, brevissimus, nlger.
Feminam fennicam mislt Sahlberg , austria-
cam Dahl; tertiam cepi mense Juho in frutetis
^ro^e Grohnde, quartam, eamque minorem, sta-
tura pedlbusque gracilioribus, femoribus posticis
rufis aplcenigro, mense Augusto in frutetis prope
Cosel.
558 ICHNEUMON
234. I. CASTANEUS.
Abdomlnc pcdlbusque ruGs, coxis et trocban-
tcribus nigris; antcnnarum annulo albo. f.
Statura et proportio partliim siciit in antece-
dente, sed antennis pedibusque longioribus et gra-
cilioribus.
Longitudo 57^ linearum. Caput orbitis oculo-
rum frontalibus tenuibus testaceis. Antennae cor-
pore dimidio longiores, pauloque longiores quam
in varietatibus 1 et £, apice incurvae; articulo 1
subtus rufo; 8 — 14, vel eorum plurimis, albis sub-
tus plerumque puncto ferrugineo aut fusco. Tho-
rax subgibbus. Alae hyalinae, stigmate testaceo,
radio et radice ferrugineis seu fuscescentibus,
squamula fusca, areola subquinqueangulari. Pedes
mediocres, rufi, coxis et trochanteribus nigris.
Abdomen rufocastaneum, capite thoraceque lon-
gius, thoracis latitudine, apice acuto; segmentis
2 — 4 aequilatis, 1 lineis duabus elevatis obsoletis.
Aculeus exsertus brevissimus niger.
Feminam unicam cepi, cum duabus varietatis
primae, die 31 Maji in vallo gottingensL
Varietates:
1. Scutello rufcscente. f. — Longitudo fere
5 linearum. Tliorax interdum linea rufa infra
scutellum. — Caetera sicut in femina genuina,
cum qua etiam eodem loco capta est.
FAM. I, SEGT. IX. 559
2^ Femoribus maximam partem nigris. f. —
Longitudo fere 5 linearum. Caput interclum orbi-
tis oculorum frontalibus tenuibus flavicantibus.
Antennae articulo 1 subtus punclo castaneo. Pe-
de'^ anteriores rufi, coxis et trocbanleribus nigris,
femorum latere altero fusco; postici nigri, femo-
rum basi summa badia, tibiis badiis apice nigro.
Unum individuum Fehler prope Gottingam
cepit; aheTum Manger \)vo\)e JVarnihrunn , id(}ue
orbitis oculorum frontalibus llavicantibus, anten-
nis crassioribus quam in reliquis hujus speciei in-
dividuis, fere aeque crassis ac \\\ Iclincuni. casta-
nicentre, inter quem et castaneum haec varietas
quasi medium tenet.
3. Pedibus anterioribus nigris, posticis rujis. f.
— Longitudo S"/^ linearum. Antennae gracilis-
simae, fere graciliores quam in femina genuina.
Pedes anteriores nigri, subtus tibiis et femorum
apice eborinisi postici rufi, coxis et troch:niteri-
bus nigris, tibiarum apice summo nigricante, tar-
sis fuscis. — Caetera sicut in specie genuina.
Individuum genuense a Spinola mecum com-
municavit.
4. Scutello rufoj abdominis apice nigro. f. —
Longitudo fere 4 — 4% linearum. Caput inter-
dum orbitis oculorum frontalibus tenuibus albidis.
jintcnnae vel nigrae, articulis 10 — 13 albis; vel
articulis 1 et 2 nigris, 3 — 8 fuscis, 9 — 14 albis
subtus puncto fusco, sequentibus fuscis. Thorax
560 ICHNEUMON
puncto ante alas, altero infra alas, lineolaque infra
scutellum,ruris aut obsoleteferrugineis. Scutellum
rufuni aut ferrugineuni. j4lae subfuniatohyalinae,
irideae, stigniate testaceo, radlo radice et squa-
inula ferrugineis aut fuscescentibus, areola quin-
queangulari aut subquinqueangulari. Pedes vel
rufi, coxis et trochanteribus nigiis; vel fenioribus
anticis testaceis, mediis rufis latere altero fusco,
posticis nigrofuscis basi rufa; tibiis rufis, posti-
cis apiceni versus subfuscescentibus; tarsis rufis,
posticis subfuscescentibus. JbdomenYuiiim; seg-
mento 5 vel toto nigro vel basi castaneo; 6 et 7
nigris.
Unam feminam cepi in monte Zobtenberg
prope Zobten, medio Maji; alteram pedemonta-
namy eamque minorem, capite toto nigro, pedibus
paululum gracilioribus magisque colore nigro im-
butis, Bonelli transmisit.
5? Abdominis hasi apiceque nec non pedibus
anterioribus nigris; facie albomaculata. m. —
Longitudo 4 linearum. Caput palpis, clypeo,
macula cordiformi faciei, orbitisque facialibus,
albis. Antennae porrectae, corpore paulo bre-
viores ; articulo 1 subtus puncto albo. Alae fuma-
tohyalinae, stigmate piceo, radio radice et squa-
mula fuscis, areola subtriangulari. Pedes anterio-
res nigri, tarsis tibiisque subtus testaceoalbidis,
femoribus anticis subtus totis, mediis solo apice,
testaceoalbidis; postici coxis et trochanteribus ni-
gris, femoribus tibiisque rufis, his apicem versus
FAM. I, SECT. IX. 561
nigris, tarsis nigris. ^^dom^/j capite thoraceque
paulo longius et paulo angustius; segniento 1 ni-
gro niargine rufo, 2 — 5 latitudine aequali rufis,
6 et 7 nlgris.
Unicuni niarem austriacum Bessero debeo.
Synony ma:
Ichn, castaneus Grav. Pedem. n. 95. — Varietas
illic dcscripta ad nostram varietatem 4
speclat.
Nota:
Feminae hujus speciei, habitu, statura, forma
et proportione partium, praecipue aculeo exserto,
propius accedunt ad famiiiam primam CryptO"
rum , solisque pedibus paulo crassioribus distin-
guuntur, licet individuum pedemontanum varieta-
tis quartae etiam pedibus paululum gracilioribus
a reliquis individuis hujus speciei difTcrat. Praeter
colorem autem, haec species quoque antennis gra-
cilioribus et crassioribus variat. Quaeritur, an
forsan quaedam varietates, praesertim varietas
tertia et varietas quinta, quam interrogative pro
niare feminarum reliquarum descripsi, species sint
peculiares?
Iclin. Europ. Pars I. 36
562 ICHNEUMON
235. I. AULICUS. n.
Segmentls 1 — 3 tibils et tarsis testaceofla-
vis; annulo antennarimi flavo, m.
Longitudo4% linearum. u4 ntennae i^orrectaey
setaceae, corpore breviores, \el articulis 7 — 11
et 18 — 19 subtus, 12 — 18 totis, flavis, vel solis
articulis 13 — 16 flavis subtus puiicto nigro. Tho^
7'aa: gibbulus, metathorace tuberculis duobus acu-
tiusculis. u4lae fumatohyalinae, stigmate rufo,
radio fusco, radice fusca aut picea, squamula nigra,
areola quinqueangulari. P^d^^ subgraciles , coxis
et trochanteribus nigris; femoribus anticis testa-
ceorufis basin versus nigris, posterioribus nigris
geniculo testaceorufo; tibiis tarsisque testaceofla-
vis. Abdomen subtilissime et confertissime punc-
tum, capite thoraceque paulo longius, thoracis
latitudine, ovatolanceolatum, depressiusculum;
segmento 1 diluterufo, lineis duabus elevatis;
parte antica latitudine longitudinis, duplo bre-r
viore et duplo latiore quam petiolus; 2 — 3 testa-
ceoflavis, 3 marginem versus nigro, margine summo
ipso rufo; sequentibus nigris, 4 interdum margine
summo tenui rufescente.
Marem unum e Volhynia Besser mecum com-
municavit, alterum, prope Trajectum ad Moe-
num captum, eumque articulis pluribus antenna-
rum flavis, de Hejden,
FA3I. I, SECT. IX. 563
236. I. ALBILARVATUS.
Abdomlne rufo basi nlgra, tiblis anlcriorlbus
rufis, facie et annulo antcnnarum albis. m»
Longitudo 4 /^ — 5 lineariim. Caput facie ore-
quealbis, maiidibiilaruni apice nigro. jinlennae
porrectae corporis longitudine; articulo 1 subtus
albo, 15 — 20 — 21 totis albis, interdum etiam
10 — 14 et 22 subtus albis, vel 2 — 14 et 21 cum
sequentibus subtus ferrugineis. j4lae subhyalinae,
radio et stigmate fuscis, radice et squamula nigris.
Pedes mediocres, nigri; anteriores vel tarsis tibiis
femoribusque rufis, his latere convexo fuscescente,
vel nigri femoribus subtus testaceis, tibiis tarsis-
que subtus ferrugineis. Abdomen thorace an-
gustius etlongius; segmento 1 nigro lineis duabus
elevatis, 2 rufo basi nigra, 3 et 4 vel totis rufis vel
basi summa obscuriore, 5 et 6 vel fuscescentibus
margine rufo vel rufis basi summa obscuriore,
7 fusco.
Unum individuum Bonelli e Regione pedemon-
tana mihi transmisit, alterum vidi in museo Comi-
tis de Hoffmannsegg,
Varietas :
1. AbdominenigrOy segmentorum marginibus
castaneis. m. — Jntennae nigrae, articulis 16 — 20
albis subtus puncto fusco. Pedes anteriores femo-
ribus rufis supra nigris, tibiis tarsisque testaceis
36*
564 ICHNEUMON
siipra fiiscescentibus. Ahdomen segmentis 2 — 6
luargine et lateribus castaneis.
Unicum individuum Besser e Volhynia trans-
i^isit,
Synonyma:
Ichn, albilarvatus Grav. Pedem. n. 96.
237. I. PULCHRICORNIS. n.
Segmenlis 1 — 3 nec non basi quarli riifls;
pedibus rufis, coxis et trochanteribus nigris,
femoribus posticis fuscis basi rufa; antenuis
tricoloribus. f.
Statura et proportione partium haec femina
medium tenet inter Ichneum. castaneum et qua^
driannulatum ; illo est paulo crassior, hoc paulo
gracilior.
Longitudo 4 linearum. Caput vestigio orbita-
rum internarum albarum. Antennae corpore dimi-
dio paululum longiores; art. 1 et 2 nigris subtus
rufis, 3 — 8 rufis, 9 — 14 albis subtus puncto fusco,
sequentibus fuscis subtus ferrugineis. Alae sub-
fumatae, stigmate testaceo, radio radice et squa-
mula ferrugineofuscis, areola subquinqueangulari.
Pedesvv\£\, coxis et trochanteribus nigris; postici
femoribus basi et latere altero fere toto rufis, tar-
sis et summo tibiarum apice fuscis. Abdomen
capite thoraceque paulo longius, thoracis iatitu-
dine, ovatolanceolatum; segmentis 1 — 3 rufis.
FAM. f, SKCT. IX. 565
3 margiiie fuscescenle, 4 riiro apice nigro, sequen-
tibus nigris.
Unicam feminam cepit Alanger prope IVann-
brunn.
Coxis poslicis calcaratis ; scgmentis 1 — 6 pc-
diLiisquc runs, coxis "el trocliuiiteribus ncc
iion gcnubus posticis uiijrisj antcuuls liico-
loribus. f.
Statura el proportio partium feminae sequen-
lis, cum qua haec etiam antea conjuncta erat, sed
coxis posticis calcaratis et antennis gracilioribus
(lifTert.
Longitudo 2% linearum. Antennae curvatae,
dimidii corporis longitudine; articulis 1 et 2 fus-
cis, 3 — 6 rufis, 7 — 9 rufofuscis, 10 — 13 — 14
albis, sequentibus fuscis. Alae subfumatae aut
subhyalinae, sligmate et radio piceis aut strami-
neis, radice albida, squamula fusca aut fuscofer-
ruginea, areola quinqueangulari. Pedes rufi aut
fulvi, coxis et trochanteribus nigris; postici coxis
calcare longo (sicut in Ichneum. culpatore n. 227)
armatis, apice femorum et tibiarum nigro aut
fusco, tarsis fuscis. Abdonien segmenlis 1 — 5
rufis aut fulvis, petiolo nigro.
Individuum austriacuin allerumque brisgoviense
Dahl et Mcnzinger mecum communicaverunt.
566 ICHNEUMON
239. I. CELERATOR.
Segnicntis 1 — 4 pcdibiisque rnfis, coxis ct
trochanteribus nec non geniculis posticis ni-
gris, anteunis tricoloribus. f.
Longitudo 2% — 4, rarissinie 5 linearum.
Antennae \ix dimidio corpore paulo longiores,
apice involuto; articulo 1 nigro aut ferrugineo,
2 — 4 — 5 rufis aut ferrugineis aut ferrugineofuscis,
5 — 8 vel 6 — 9 nigrofuscis aut ferrugineis, 8 — 13,
vel plurimis eorum, albidis subtus fuscescentibus
aut ferrugineis, sequentibus fusconigris. Thorax
cylindricus. Alae fumatohyalinae, stigmate et
radio piceis aut nigris, radice albida aut picea,
squamula nigra aut ferruginea, areola quinquean-
gulari. Pedes mediocres, rufi, coxis et trochan-
teribus nec non femorum posticorum apice nigris,
rarius etiam femorum mediorum apice nigricante;
tibiarum posticarum summo apice, plerumque
etiani tarsis posticis, fuscescentibus; unguibus
omnibus fuscis. Abdomen capitis tboracisque
longitudine et latitudine, apice subobtuso; seg^
mento 1 laevi, rarius nigro margine rufo, plerum-
que rufo petiolo fuscescente aut nigro; ^—4 rufis;
sequentibus nigris, Aculeus suheiLseYtns niger.
Feminas plures cepi mensibus Junii et Julii ia
Hercjnia et in luco -^vo^e Ahdenstedt ; copiosis-
simas autem, mensibus Julii et Augusti, in umbeL
latis regionis nemorosae circa fontem salutarem
helmstadiensem, Plures etiam in Silesia, Austria^
FAM. I, SECT. IX. 567
Bavaria, Franconia, Brisgocia, circa Trajectum
ad Moenum et Genuam, iiec iioii iii Eegione
pedemontana, in Anglia et Tauria, captas,
accepi. Individuiim unicuni, raagnitudine insigni
5 linearum, a Stei^en e Tauria transmisit.
Varietates:
1. Antennis hicoloribus, nigrofuscis basin cer-
sus rufis. f. — Antennae vel 1) articulis 1 — 7 — 13
rufis aut ferrugineis; vel ^) arliculo 1 nigro, 3 — 5
— 7 rufis aut ferrugineis, rarius tantum 3 et 4 fer-
rugineis. Femora postica rarissime fere tota rufa,
vix summo apice nigricante. — Caetera sicut in
specie genuina.
Plures feminas Manger prope Warmbrunn
cepit; duae prope Trajectum ad Moenum et prope
Sickershausen caipteie, mihi transmissae sunt; tres
Hope ce^it circsi Netley^ interquas unica antennis
fere totis nigris.
2. Antennis nigris annulo albo. f. — Longi^
iudo 3 linearum. Antennae articulis 10 — 12
tribus lateribus albis. Thorax puncto albo infra
alas. Abdomen segmento 1 rufo petiolo nigro,
2 — .4 rufis, 5 rufo basi nigra margine stramineo,
6 et 7 nigris margine tenui stramineo. — Caetera
cum femina genuina conveniunt.
Unicum individuum, prope Trajeclum ad
3Ioenum captum, de Heyden mecum communi*
cavit.
568 ICHNEUMON
Synonyma:
Ichn, celerator Gravenh. Uebers. , n. 3740. —
Pedemont., n. 97.
Jch?i. iipsaliensis Fourcroy p. 409, n. 49.
Ichn. Geoffroi p. 341, n. 48 (exclusa autera icone
1 tabulae XVI, quae, ex opinione Illigeri
in ed. II Rossii p. 65, n. 760, forsan
speciei 49 GeofFroii abscribenda est).
Nota:
1. Color antennarum feminarum genuinarum
et varietatum sensim mutatur sensimque ex illis
in has transit. Individua majora omnia ad spe-
ciem genuinam pertinent; media et minora inter
feminas genuinas aeque ac inter varietates repe-
riuntur.
2. Geoffroi 1. c. allegat Ichneumonem Linn.
Faun. Suec.j, n. 970, quem Linneus postea, in
Faunae Sueciae editione altera, n. 1602, cum Ichn.
incubitore conjunxit. Sed Linneus, sub hoc no-
mine, plures vel saltem duas species confudisse
videtur; Ichneumon enim, in Faunae editione 1
descriptus, forsanque ad hanc nostram speciem
adhibendus, abdominis rufi apice nigro gaudet,
nulla maculae albae facta mentione; Ichneumon
incubitor autem, in Faunae editione altera et in
Systemate Naturae p. 933, n. £6, descriptus, dif-
fert ab illo macula alba in abdominis apice nigro.
In eandem ambiguitatem inciderunt multi alii
auctores, qui descriptiones et diagnoses Linnei
FAM. I, SECT. IX. 669
verbotenus receperunt. Conferas ad haec quae
sub Ichn. incubitore monebo.
3. De Heyden niislt nilhi indlviduum Ichn,
celeratoris feminae, alterumque Phygadeuontis
quadrispini feminae , cum notltia, se haec duo
indlvidua, in flore Euphorbiae, copula juncta
vidisse, celeratorem marem fuisse quadrispini ;
metu, ne par junctum avolaret, se ambo cepisse,
eodem autem momento par se dlsjunxisse, ante
disjunctlonem vero partes genitales amborum
junctas fuisse. Graviter tamen vereor, ne vir il-
lustris se fefellerit, nec veram copulam sed forte
nil nisi efPectum impetuosum aestus cujusdam libi-
dinosi horum animalculorum observaverit, qualem
alli quoque entomologl in alils insectls vlderunt.
Ichn. celerator noster, llcet aculeus prorsum abs-
condltus sit, e forma corporls totius et antenna-
rum pro femina, nec pro mare, habendus est.
Phyg. quadrispini femina autem non solum meta-
thorace quadrlspino et forma segmenti priml, nec
non colore segmentl quartl et pedum postlcorum
satis ablchneumone celeratore diflfert, sed hls notis
omnibus, reliqulsque allls, cum suo mare, quem
ego ei nuptum dedi, exactlssime convenit. —
Quaerltur autem num forsan Ichn. latratoris Indi-
vldua mascula, antcnnls subtus fulvls, mares slnt
Ichn. celeratoris. Ilope utramque speciem cepiL
cupiose circa Netley.
570 ICHNEUJMON
240. L AIISTRIACUS. n.
Segmentls 1 — 5 femoribus tibiisque rufis. m. f.
{femijia antennarum annulo albo).
Longitudo 3 linearum. Caput maris mandi-
biilis et clypeo stramineis, illis basi apiceqiie ni-
gris. Antennae maris porrectae, setaceae, dimi-
dio corpore longiores, totae nigrae; feminae di-
midio corpore paulo longiores, apice incurvae,
articulis 10 — 15 tribus lateribus albis. Thorax
gibbulocylindricus, maris punctis duobus obsole-
tis albis ad radicem alarum. Alae fumatohyali-
nae, stigmate et radio fuscis, radice nigra, squa-
mula alba, areola quinqueangulari. Pedes maris
graciliores quam feminae; rufi, coxis et trochan-
teribus nigris, coxis posticis feminae subtusbadiis;
mari tarsis posticis et tibiarum posticarum apice
nigricantibus. Abdomen capitis thoracisque lon-
gitudine et latitudine, vel paulo angustius, femi-
nae apice subacuto et crassiore quam mari; seg-
mento 1 rufo petiolo nigro, 2 — 4 rufis, 5 maris
rufo feminae nigro basi et margine summo rufis,
6 maris rufo apice nigro feminae toto nigro, 7
nigro.
Marem et feminam Dahl misit ex Austria.
FAM. I, SECT. IX. 571
241. I. ELEGANS. n.
Scgniciitis'1 — 3 rufis; pcdibiis ruCs, posticis
fcmoriim ct tibiarum apicc nigro; aiilcuuis Iri-
coloribus. f.
Statura et alis haec feniiiia convenit cum fe-
mina geniiina Ichn. celeratoris , n. 239; colore
abdoniinis et pedum cum Ichn. graci, n. 247.
Longitudo 3)^ linearum. Caput ore ferrugi-
neo. ylntennae avUcuVis 1 — 7 rufis, 8 — 13 albis,
sequentibus fuscis subtus ferrugineis. j4lae sub-
fumatohyalinae, stigmate radice et squamula rufis,
radio fusco basin versus rufo. Pedes rufi, postici
apice femorum et tibiarum nigro. Abdomen seg-
mentis 1-— 3 rufis, 1 interduni macula dorsali ni-
graj 4 — 7 nigris, 4 interdum basi summa nigra.
Duo individua prope JVarmbrunn capta, Man-
ger mihi transmisit.
24li> 1. BELLUS. u.
Scgmeutls 2 — 4 pcdibusquc rufis ; horum posti-
cis geniculo, apicc tibiarum, tarsisquc, ni-
gris. f.
Haec femina differt a praecedente elegante, iiec
noii a celeratore , n. 239, quibus primo aspectu
affinis esse videtur, abdomine ejusque segmento
primo latioribus magisque depressis.
572 ICIINEU310N
Longitudo paululum ultra 3 lineas. Antennae
curvatae, dimidio corpore paulo breviores, arti-
culis 6 — 9 albis, 6 et 9 tameii inferne nigris. Alae
fumato-hyalinae, stigmate et squamula nigris, radio
fuscescente, radice albida, areola quinqueangulari.
Pedes niediocres; postici apicibus femorum et
tibiarum tarsisque nigris, Abdomen nitidissimum
depressiusculum oblongoovatum, capite thorace-
que vix paulo longius, thoracis latitudine; seg-
inento 1 apicem versus sensim dilatato, nigro, li-
neis duabus longitudinalibus subimpressis, parte
antica longitudine petioli, eo autem plus duplo
latiore; 2 — 4 transversis rufis; sequentibus nigris,
6 et 7 autem macula dorsali obsoleta albida. ^ca-
leus haud exsertus.
Unicum individuum, circa Netley captum,
Hopeo debeo.
^f,
242. I. LATRATORa.
Scgmentls 2 — 4 rufis; pedibus antcrlovibus
ruiis coxis nigrls, posticis nigris tibiis et tar-
sorum articulis rufis apice nigro; stlgmate
fuivo. m. f. (fcm, annulo antennarum albo").
ri^i Statura et proportio partium sicut in Ichn,
ijfSmiistriaco y n. 240; sed abdomine paulo longiore,
• ^ femina praeterea antennis paulo crassioribus.
Longiludo maris 3 — 5, feminae 4 linearum.
Caput maris palpis pallidis, mandibulis testaceis
auL rulis, interdum puncto laterali clypei flavo
FAM. I, SECT. IX. 573
aiit Y\\{o\feminae orbitis oculorum internis tenuis-
simis flavicantibus. Antennae maris porrectae,
diniidio corpore paulo longiores, subtus rufae aut
ferrugineae, basin versus plerumque nigrae; femi-
naecoY^ovis diniidii longitudine, involuto-curvatae,
articulo 1 subtus ferrugineo, 8 — 13 tribus lateri-
bus albis. Thorax subgibbulocylindricus. j4lac
subhyalinae aut subfumatohyalinae, stigmate et
radice testaceis aut rufis, radio fuscescente, squa-
mula rufa aut fusca, areola quinqueangulari aut
subtriangulari. Pedes mediocres; anteriores rufi
aut fulvi, coxis et trochanteribus nigris, trochan-
teribus mcdiis interdum rufis, femoribus mediis
interdum latere convexo macula nigra; postici ni-
gri, coxis interdum apice obsolete rufescente,
trochanteribus interdum rufis, femoribKS maris
basi rufa, tibiis et tarsorum articulis rufis apicibus
nigris. Abdomen maris capite thoraceque paulo
longius pauloque angustius, feminae capitis tho-
racisque longitudine et latitudine; segmento primo
maris antice angustiore quam feminae, vel toto
nigro vel apice rufo vel rufo macula majore mi-
norevenigra; 2 — 4 rufis, rarius fulvis, 4 feminae
ante marginem nigricante, maris rarius disco nigro,
saepius autem margine nigro. Aculeus exsertus
Lrevissimus.
Feminam unicam (prope Niesky captam?) e
collectione Boentgeniana accepi. 3Iares nonnul-
los, mensibus Julii Augusti et Septembris, circa
Gottingam, Helmstadium, passimque in Silesia,
m umbellatis et fruticetis cepi. Individuum maris
574 ICHNEUMON
maxiraum ab Uechtritz mense Julii in monte
Schneeberg (prope Landeck)^ altitudine 4000 pe-
dum, in flore Chaerophylli hirsuti cepit. Plures
mares Hope legit circa Netley.
Varietates:
1. Femoribus anterioribus nigromaculatis,
stigmate piceo/usco. m. — Longitudo vix 3 linea-
rum. Caput totum nigruni. Antennae subtus
ferrugineae, articulis 1 — 4 totis nigris. jilae
subfumatohyalinae, stigniate et radio piceo-fuscis,
radice alboflava, squanuila nigra, areola quinque-
angulari. Pedes anteriores diluterufi, coxis tro-
chanteribus et latere convexo femorum nigris;
postici nigri, femorum basi tibiisque rufis, his
apice nigro, tarsis nigrofuscis. Abdomen segmen-
tis 2 — 4 nec non margine primi, diluterufis.
Unum individuum fennicum Sahlberg mihi
transmisit.
2. Segmentis 2 et S solis rufis, m. — Lon-
gitudo 3/2 — 4 linearum. Abdomen segmentis 2
et 3, plerumque etiam margine primi, rufis. —
Caetera sicut in specie genuina.
Duo individua Manger prope Warmbrunn
cepit, unum ipse in flore Petroselini circa Helm-
stadium mense Augusto prehendi; quartum Besser
e Volhynia transmisit.
3. Segmentis 2 et 5 rufis ; femoribus mediis
nigris, m. — Longitudo 4 — 4 % linearum. Caput
FAM. I, SECT. IX. 575
niandlbulariim basi et puncto laterali clypel dilute-
rufis. Antennae nigrae. Alae subhyalinae, stig-
mate et radice testaceis, radio et squanuila fuscis,
areola quinqueangulari. Pedes femoribus anticis
rufis, mediis vel rufis latere convexo macula nigra
vel nigris latere altero apicem versus testaceo,
posticis nigris basi rufa; tibiis flavis, posticis apice
nigro. Abdomen segmento 1 margine rufo, 2 et
3 rufofulvis, 4 summa basi fulva.
Individua duo 3Ianger prope Warmbrunn
cepit.
4. Segmentis 2 et 3 rufis , femoribus anterio-
ribus nigris. m. f. — Longitudo 3 '/, — 4 linearum.
Caput nigrum, maris interdum clypeo orbitis ocu-
lorum internis et punctis duobus minutis infra
antennas albis. Antennae maris vel totae nigrae
vel subtus aplcem versus fcrrugincae; fen)inae
paululum gracillores quam in feniina genuina, ar-
ticulo 3 subtus ferrugineo, 9 — 14 tribus Jaleribus
albis. Thorax feminae melathorace minus declivi
quam feminae genuinae. Alae fumatohyalinae,
stigmate testacco aut plceo, radio et squamula
fuscis, radice flava aut fusca. Pedes femoribus
anterioribus feminae nigris apice rufo, maris an-
ticis subtus totls medlis apice solo testaceis aut
fulvis; tlblis feminae rufis maris dihitlorlbus aut
flavicantlbus, posticis apice nigro; tarsis rufis,
posticls articulorum aplcibus, rarlus in mare totis,
nigris. Abdomen segmentis 2 et 3 rufis aut fulvis,
3 interdum apice nigro; 1 feminae macula apicali
rufa.
576 ICHNEUMON
Marem unum, facie albomaculata, jpse cepi
mense Augusto ^roipe Helmstadium in umbellatis;
alterum, segmento 3 apice nigro, Manger cepit
prope Warmlrunn; tertium, segmentis 2 et 3
fulvis, Sahlberg e Fennia transmisit. Feminara
unicam pedemontanam BonelUo debeo.
5. Segmentis 2 et 3 rufis , facie flavomacu-'
lata. m. — Longitudo 3 — 4/5 linearum. Caput
ore, orbitis oculorum facialibus, pleruraque puncto
laterali clypei, interdum etiam punctis duobus
infra antennas, flavis. Antennae subtus articulo
1 flavo, sequentibus vel omnibus fulvis vel fuscis
apicem versus ferrugineis. Alae stigmate et radice
fulvis, radio fusco, squamula fusca apice testaceo-
rufo vel tota testacea. Pedes sicut in mare ge-
nuino, tarsis posticis interdum totis fuscis. Ab-
domen segmento 1 apice rufo, 2 et 3 nec non basi
summa quarti rufofulvis,
Marem unum cepi cum varietate antecedente;
duos alios, prope Warmbrunn captos, 3Ianger
mihi transmisit; quartum, circa Netley captum,
omnium minimum est.
6. Segmentis 2 et 3 rufis , femoribus anterio-
ribus supra nigris, facie flavomaculata. m. —
Longitudo 4^/^ linearum. Caput ore, orbitis ocu-
lorum internis, punctoque laterali clypei , albis,
Antennae articulo primo subtus albo. Thorax
puncto albo infra alas. Alae stigmate piceotesta-
ceo, radio fusco, radice et squamula albis. Pedes
FAM. I, SECT. IX. 577
femoribus anticls fulvis supra nigris, mediis ni-
gris subtus apiceni vcrsus fulvis, caeterum sicut
in niare genuino. Abdomcn segmentis 2 et 3
fulvorufis.
Mareni unicum fennicum Sahlbergio debeo.
7. Segmentis 2 et 3 rufis , femoribus anterio^
ribus supra nigris, facie flava. m. — Longitudo
3 — 3% linearum. Caput ore et facie flavis. An^
tennae vel totae nigrae, vel subtus arliculo 1 flavo
sequentibus ferrugineis. Alae stigmate radio et
squanuila fuscis, radice picea, areola quinquean-
gulari. Pedes femoribus anterioribus subtus dilute
rufis; tibiis diluterufis aut flavicantibus, posticis
apice nigro, interdum mediis subtus apice fusces-
cente; tarsis rufis, posticis interdum fuscis. Ab^
domen interdum paulo brevius quam in reli(juis
varietatibus; segmentis 2 et 3 rufis aut rufofulvis,
3 rarius macula marginali dorsali nigra, 1 inter-
dum apice rufo.
Quaedam individua silesiaca mecum commu-
nicata sunt.
8. Segmentis 2 — 5 rufis. m. — Longitudo
4 — 4/slinearum. ^/^/e fumatohyalinae, stigmate
et radio fuscis, radice flava, squamula nigra. Ab-
domen segmento 1 puncto marginali rufo, 2 — 5
rufis, 6 interdum margine obsolcte rufescente. —
Caetera sicut in plurimis specici genuinae indivi-
duis; antennis interdum totis nigris.
Duo specimina e Volhynia accepi; unum Hope
cepit circa Netley , idque antennis totis nigris.
Ichn. Europ. Pars I, 37
578 - ICHNEUMON
Synonyma:
Ichn, latrator Fabr. Spec. p. 431, n. 69. — Ent.
Syst. II, p. 167, n. 139; habitat iu
Anglia.
Gnielin ed. Linn. p. 2692, n. 149.
Villers p. 176, n. 123.
Olivier p. 188, n. 123.
Gravenh. Pedemont., n. 98.
oblongus Schrank Boica, n. 2113.
Nota:
1. Haec species perquam variabilis varietati-
bus quibusdam, imprimis varietate prima, prope
ad Ichneum. mutabilem accedit.
2. Huc autem nullo modo referri potest Ophion
latrator Fabr. Piez. p. 135, n. 23, licet Fabricius
ipse illum Ichneumonem latratorem ad hunc
Ophionem adhibuerit. Auctor manifesto duas spe-
cies confudit, dicit enim in Entomologia systema-
tica, loco citato, Ichneumonem latratorem affmem
esse Ichneumoni elongatori, quod autem a nulla
ad genus Ophionum spectante specie dici potest.
Ad Ophionem spectat etiam Ichn. latrator
Schrank Boica, n. 2142. — Ichn. latrator OViYier
p. 184, n. 103, a Schrankio in Austr., n. 726jam
sub nomine Ichn. lati^onis descri^tus, ad nostrum
Ophionem latronem redigendus est. — Forsan
autem Ichneumonis Geoffroyi pag. 357, n. 82
descripti (Ichn.Cepae Fourcroy pag. 421, n. 83)
varietas femoribus posticis nigris, et Ichn. cepa'
FAM. I, SECT. IX. 679
rum Schrank Boica, n. 2092 varietates A — C ad
nostrum Ichn. latratorem adhiberi possent, forsan
autem ad Tryphonem rutilatorem, quem conferre
velis.
243. I. CONFECTOR. n.
Scgmentls 1 — 4 pcdibusquc rufls, antcnnis
tricoloribus. f.
Statura et partium proportio oninino Ichn.
celeratoris fcminae.
Longitudo 2 /, — 3 '/ linearum. Jntennac ar-
ticulis 1 — 5 rufo- aut fusco-ferrugineis, 6 — 9
fuscis, 10 et 11 sordide albis lateribus ferrugineis
subtus fuscis, reliquis fuscis. j4lae fumatoliya-
linae, stigmate et radio fuscis, radice stramineo-
alba, squamula rufa aut fuscescente, areola quin-
queanguhiri, rarius subquinqueangulari. Pedes
rufi, postici interdum apice femorum et tibiarum
nigro. Abdomen segmentis 1 — 4 rufis, rarius
castaneis.
Individua quaedam austriaca Dahl transmisit,
unum e Tauria a Steven; unum ipse cepi die 12
Julii prope Scheidnich in gramine, idque apice
femorum tibiarumque posticorum nigro.
37*
580 ICHNEUMON
244. I. GUTTULATUS. n.
Segmentis 1 — 4 pcdibusque rufis, punctls duo-
bus ad alaruni radicem annuloque antennaruui
albis. f.
Longitudo 3 linearum. Caput mandibiilis et
palpis ferrugineis. jintennae tenues, filifornies,
dimidio corpore vix paulo longiores, curvatae;
articulis 1 — 8 nigris subtus ferrugineis, 9 — 11
albidis, reliquis fuscoferrugineis. Thorax cylin-
dricogibbulus, puncto ante alas alteroque infra
alas albis. Alae subfumatohyalinae, stigmate
fusco, radio piceo, radice et squamula flavescen-
tibus, areola subquinqueangulari. Pedes subgra-
ciles, rufi, coxis basi nigris, tarsis posticis fusces-
centibus. Abdomen capitis thoracisque longitu-
dine et latitudine; segmentis 1 — 4 rufis, petiolo
nigro. Aculeus exsertus brevissimus.
Feminam unicam Roentgen cepit mense Junii
in Hercynia,
Varietates:
1. Puncto albo ante alas deficiente. f. — Hoc
individuum medium tenet inter hanc speciem et
antecedentem; antennis gracilioribus magis cum
guttulato convenit, pedibus crassioribus magis
cum confectore, — Longitudo 3 % linearum. An-
tennae articulo 1 nigro, 2 — 10 ferrugineis supra
fuscis, 11 et 12 albidis subtus ferrugineis, reli-
quis ferrugineis. Thorax lineola alba infra alas.
FAM. I, SECT. IX. 581
— Caetera sicut iii specie geiuiina, colore rufo
peduni et abdominls obscuriore.
Individuum unicum austriacum accepi.
2. Thorace toto nigrOy coxis et trochanterihus
supra nigris. f. — Statura paulo gracilior quani
in femina genuina. — Longitudo 2^/2 linearum.
j4ntennae arliculis 1 — 8 fuscis, 1 subtus ferrugi-
neo, 9 — 11 albis subtus ferrugineis, reliquis fer-
rugineis. ^4lae paulo angustiores quam in femina
genuina, fumatoliyalinae, stigmate et radio fusco-
piceis, radice albida, squamula dilute rufa. Pedes
coxis et trochanteribus nigris, anterioribus infra
ferrugineis. Abdomen sicut in specie genuina.
Individuum unicum Jennicum Sahlberg trans-
misit.
^^ 245. I. MELANOGONUS.
^Coxis postlcls calcaratis ; abdoniinc rufo, apice
iiigro; pedibus ruhs, pOsticis geniculis nigris;
antcnuis tricoloribus. f.
Longitudo 2 — 3 linearum. Caput palpis pal-
lidis, mandibulis rufis aut ferrugineis apice nigro.
Antennae dimidii corporis longitudine, curvatae
aut involutae; articulis 1 — 6 rufis aut feiTugineis,
1 et 2 interdum supra fuscis, 7 — 9 fuscis ferru-
gineisve vel supra fuscis subtus ferrugineis, 9 in-
lerdum suj)ra albo, 10 — 12 — 13 albis subtus ple-
rumque fuscis, reliquis fuscis aut nigris. Thorax
582 ICHNEUMON
cylindricogibbulus. j4lae subfumatae, stigmate
piceo aut rufo aut fusco, radio fuscescente, radice
straminea, squamula straminea aut picea aut rufa.
Pedes v\x{\\ postici coxis subtus dente parvo acuto
armatis, femorum tibiarumque apice nigro; inter-
dum coxis et trochanteribus anticis flavescentibus.
Abdomen capitis thoracisque longjtudine et lati-
tudine; segmento 1 rufo, plerumque petiolo vel
toto vel sola ejus basi nigro, rarius nigro apice
rufo; 2 — 4 rufis, 4 interdum margine nigro. AcU"
leus brevissimus subexsertus.
Individua quaedam, circa Vindobonam et
TVarmbrunn capta, mihi transmissa sunt. Unum
e Lusitania vidi in museo Comitis de Hoff-
mannsegg.
Varietates:
1. Segmento primo et ultimis nigris, f. —
Caput interdum clypei macula fulva aut straminea.
Trochanteres medii interdum flavicantes. Ab-
domen segmentis 2 — 4 — 5 rufis, 4 interdum mar-
gine nigricante. — Caetera cum femina genuina
conveniunt.
Individua quaedam, circa Netley Vindobonam
et Genuam capta, accepi.
2. Segmento primo et ultimis ^ nec non basi
coxarum, nigris. f. — Abdomen segmento 1 ni-
gro margine rufo, 2 — 4 rufis, 5 rufo apice nigro,
sequentibus nigris. — Caetera sicut in femina
genuina.
FAM. T, SECT. IX. 683
Uiiicam feminani cepi mense Augusli in uni-
bellatis prope Cudoi^am,
3. Coxis et trochanierihus nigris. f. — Lon^
gitudo 3 — fere 4 liaearum. Antennae articulis
1 et 2 nigris, 3 — 6 — 7 rufis, 7—10 vel 8—10
fuscis, 11 — 14 albis subtus puucto fusco, sequen-
tibus fuscis. Alae fumatohyalinae aut subfumatae,
stigmate radio et squamula fuscis, radice albostra-
minea. Ped^^ coxis et trochanteribus nigris, dente
coxarum posticarum longiore quam in reliquis
hujus speciei individuis; postici apice femorum
ettibiarum nigro, tarsis fuscis. Abdomen xwiwmy
petiolo et segmentis 6 et 7 nigris.
Individua duo cepi in frutetis prope Scheid-
nich, mensibus Maji et Julii; tertium, idquemini-
mum, ab Uechtr itz ^ro^G Steglitz cei^it,
4. Ahdomine rufo hasi sola nigra. f. — Lon-
gitudo £)^ linearum. Antennae articulis 1 — 5
fuscoferrugineis, 6 — 10 fuscis, 11 — 12 sordide
albis subtus fuscis, sequentibus fuscis. Thorax
puncto albo infra alas. Pedes rufi, coxis el tro-
chanteribus anterioribus pallidioribus; postici
coxis et femorum tibiarumque apice nigricantibus,
dente coxarum magno. Abdomen rufum, seg-
mento 1 nigro. — Caetera sicut in femina genuina.
Unicum individuura austriacum Dahl mecum
communicavit.
5. Antennis suhtricolorihus. f. — Longitudo
2/3 linearum. Antennae rufae, articulis 9 — 11
584 ICHNEUMON
Yix subpallidioribus, reliquis supra fuscis. Alae
stigniate et radio fuscis, hoc basin versus pallido,
radice exalbida, squaniula dilute fulva. j4bdomen
segmentis 1 — 4 totis rufis. — Caetera cum femina
genuina conveniunt.
Unicum individuum pedemontanum Bonelli
transmisit.
5^* Antennis suhtricoloribus , abdominis me-
dio rufo, coxis posticis nigris, femoribus posticis
medio nigris. f. — Longitudo 2% linearum. An-
tennae articulis 1 — 6 rufis, sequentibus nigro-
fuscis, 10 — 12 autem supra rufis. Alae subfu-
mato-hyalinae, stigmate radice et squamula rufes-
centibus, radio fusco. Pedes rufi, coxis nigris,
femoribus posticis superne macula media nigra.
Abdomen segmentis 2 — 4 rufis.
Unicam feminam Hope cepit circa Netley,
6. Coxis posticis subcalcaratis, abdomine me^
dio rufo, f. — Longitudo inter 2 et 5 lineas. An-
tennae articulis 1 et 2 vel totis nigris aut rufis, vel
subtus rufis, 3 — 5 rufis, 6— -8 fuscis, 9 — 14, vel
eorum plurimis, albis subtus fuscis aut ferrugineis,
reliquis fuscis. Alae subfumatohyalinae, stigmate
et radio fuscis, radice testacea aut albida, squa-
mula fusca aut rufescente. Pedes rufi, postici
apice femorum et tibiarum nigricante; plerisque
etiam coxis et trochanteribus omnibus nigris, tar-
sis posticis fuscis; coxis posticis dente minuto ob-
tusiusculo, interdum fere obsoleto, instructis.
FAM. I, SECT. IX. 585
Abdomen segmento 1 vel toto vel solo petiolo vel
macula dorsali nigro, 2 — 4 — 5 rufis.
Individuum unum cepi uno eodemque loco et
die cum varielate secunda; alteruni die 9 Septeni-
bris in monte Tajelfichle prope FUnsberg; ter-
tium Richter prope Fratislaviam cepit; quartum
Sahlberg e Fennia transmisit, idque scgmento
primo toto nigro, coxis et trochantcribus totis
rufis, dente coxarum posticarum subobsolcto, a re-
liquis distinctum; duo individua, maximum et mi-
uimum, Hope cepit circa Netley.
6^* Coxis posticis nigris subcalcaratis, anten-
nis bicoloribus, f. — Longitudo fere 3 linearum.
Antennae ut in var. 5^- Alae subfumatohyalinae,
stigmate dilutepiceo, radio fusco, radice et squa-
mula fulvis. Pedes toti rufi, solis coxis posticis
nigris. jibdomen scgmentis 2 — 4 rufis.
Unura individuum Hope cepit circa Netley,
7? Coxis muticis, abdominis medio rufo, an^
tennis coxis et trochanteribus nigris. m.? — Sta"
tura et propurtiu partium vel Ichn. celeratoris vel
maris Ichn. opprimatoris , petiolo autem breviore.
— Longitudo 2 — 3 linearum. Antennae totae
nigrae. Alae fumatohyalinae, stigmate radio et
squamula nigrofuscis, radice testacea aut albido-
straminea. Pedes rufi aut castanei, coxis et tro-
chanteribus nigris; femoribus anterioribus ple-
rumque latere coavexo basin\ersus aigris, posti-
586 ICIINEUMON
cis rarius latere convexo fere toto apiceque nigris;
tibils posticis interdum apice nigro; tarsis pleruni-
que fuscis. Abdomen segmento 1 nigro, margine
interdum badio; 2 — 4 rufis aut badiis; 5 interdum
basi summa rufa.
Nonnulla individua passim in Silesia cepi,
unum eodem loco et die cum varietatibus 2 et 6.
Synonyma feminae:
Ichn, melanogonus Gmel. ed. Linn. pag. 2709,
n. 358.
„ Gravenh. Pedem. n. 99.
Nota:
Haec species, varietatibus quibusdam, aliis
speciebus propius accedit. — Varietas tertia, ob
colorem coxarum et trochanterum et calcar lon-
gius, forsan cum Ichn. semivulpino ^ n. 238, con-
jungi posset. — Varietatis sextae individua sile-
siaca, statura paulo crassiore a reliquis hujus spe-
ciei individuis distincta, Ichneumoni fumipenni,
n. 248, propius accedunt, et inter hunc et melano-
gonum medium tenent. — Varietas septima, ante-
quam eam ad hanc speclem redegeram, cum Ichn.
celeratore et opprimatore conjuncta erat; et ad-
huc sub judice lis est, cuinam harum trium spe-
cierum illa varietas adsociari debeat. — Tandem
quaeritur, an forsan haec species et Ichn. semicul-
pinus cum Ichn. stimulatore sectionis primae ad
unam eandemque speciem redigeiidi essent.
FAM. I, SECT. IX. 587
246. I. TROGLODYTES. n.
Abdoniliie rufo basi nlgra; pcdibus ruCs,
posticis coxis fenioribusquc nigris; antennis
subalboannulatls. f.
Statura et proportio partium speclei antece-
dentis; sed coxis nuiticls antennisque brevioribus
et crassioribus differt propiusque ad Ichn. gra^^em
tt facialem accedit.
Longitudo vix 2 llnearuni. Antennae vix cor-
porls diniidii longitudine, involutae, ferrugineae,.
articulis 1 et 2 nigris, 7 — 9 fuscis, 10 et 11 albi-
dis subtus fuscis, sequentibus subtus rufis. Alae
subfumatohyalinae, irideae, stigmate piceo, radio
fusco, radice exalbida, squamula fulva, areola
quinqueangulari. Pedes aateriores rufi; postlci
nigri, trochanteribus apice rufo, tibiis testaceo-
rufis apice nigricante. Abdomen rufum, segmento
primo laevissimo nigro. Aculeus brevis exsertus
niger.
Uuicum individuum/(?/272iciz/72 Sahlbergio debeo.
Varietas:
1. Antennis rufis. f. — Zo;7^/7wdo 2% linea-
rum. Caput ore rufo. Antennae paulo longiores
et graciliores quam In specie genuina, rufae, arti-
culo 1 supra nigro, 10 et 11 supra exalbidis. Pedes
rufi, postici coxis et femoribus nigrofuscis, his
basin versus rufescentibus. — Caelera sicut in
femina genuina.
Uuicum individuum e Fennia Iransmissuni est.
588 iciiJNKu^iois
247. I. GRAVIS. 11.
Segmentls 1 — 3 pedibusque rufls, poslloorijiii
tarsis et femoruni tibiarumque apice nigri-
cantibus. f.
Statura breviuscula crassiuscula.
Longitudo 2% linearum. Caput mandibulis
medio castaneis. j^ntennae sericeoiuscsie, corpo-
ris dimidii longitudine, moniliformes , involutae,
apice selaceae; articulo 1 rufoferrugineo, 2 — 5
fuscoferrugineis sensim obscurioribus. Thorax
gibbulocylindricus. Alae fumatohyalinae, stig-
mate et radio fuscis, radice exalbida, squamula
fulva aut testacea, areola quinqueangulari. Pedes
mediocres aut validiusculi, rufi, trochanteribus
nigris aut fuscis; postici tarsis et tibiarum femo-
rumque apice nigricantibus. Abdomen thoracis
latitudine et longitudine vel paulo longius, oblon-
goovatum, apice acutiusculo; segmento 1 rufo,
aut dorso fuscescente; parte antica transversali
triplo latiore quam petiolus; 2 et 3 rufis.
Duas feminas austriacas Dahl mecum commu-
nicavit.
Varietasi
1. Tarsis omnibus , antennarum medio, seg-
mentorum ultimorum marginibus, rufis, f. — Sta^
tura et antennae graciliores sunt quam in femina
genuina. — Antennae rufae, apicem versus fus-
cescentes, articulo 1 nigro. Pedes rufi, postici
FAM. I, SECT. IX. 589
femorimi et tiblariim apice nigro. Abdomen capite
thoraceque paiilo longiiis, at vix paululuni an-
gustius; segmentis 2 — 5 aequilatis, 1 — 3 rufis,
4 nigro angulis baseos et margine rufis, sequenti-
bus margine tenui rufo. Aculeiis subexsertus.
Unum individuum , prope Trajectuni ad Moe-
num captum, mihi transmissum est.
248. I. FUMIPENNIS. n.
Segincntis 1 — 3 fcmorlbus tibiisqiic riiiis, an-
teunis tricoloribus. f.
Statura et pedibus paulo crassioribus, areola
minore subquinqueangulari, haec femina ab /c^/z.
celeratore difPert, propiusque accedit ad speciem
antecedentem, a qua vero etiam cellula minore se
distinguit.
Longitudo 2y^ linearum. Caput ore ferru-
gineo. Antennae vix corporis dimidii longitudine,
apice involutae; articulo 1 rufoferrugineo subtus
rufo, 2 — 8 fuscis, 9 — 14 albis subtus fuscis, se-
quentibus fuscis. ^Zae fumatohyalinae, stigmate
piceo, radio et squamula fuscib, radice exalbida.
Pedes rufi; coxis nigris, anterioiibus subtus ferru-
gineis; trochanteribus nigris subtus ierrugineis;
postici tarsis nec non femorum et tibiarum apice
nigricantibus. Abdomen capitis thoracisque lon-
gitudine et latitudine oblongoovatum ; segmentis
1 — 3 rufis, petiolo nigro; 4 nigro, margine summo
590 ICHNEUMON
riifo; sequentibus nigris, 7 membranula alba sub-
obsoleta.
Unicum individuum genuense a Spinola trans-
misit.
249. I. FACIALIS, n.
Facie, scgmentls 1 — 3, tiblls femorlLus-
que, ruGs, punctls duobus albis ad radicem
alarum. f»
Statura et proportio partium omnino Ichn,
celeratoris,
Longitudo 2 — £% linearum. Caput facie sub
antennis clypeoque rufoferrugineis, palpis palli-
dioribus. u4ntennae ferrugineofuscae aut fuscae,
plerumque articulis 8 — 10 — 11 supra dlstinctius
aut obsoletius albentibus. Thorax linea seu
puncto ante alas, alteroque infra alas, albldis.
Alae hyalinae, stigmate et squamula nigrofuscis,
radiofusco, radice testacea, areola quinqutangu-
lari. Pedesv\\{\, coxis, plerumque trochanterum
basi, nigris. Abdomen segmentis 1 — 3 rufis pe-
tiolo nigro; 4 vel toto nlgro, vel basi aut margine
et lateribus rufis.
Quaedam individua Manger circa Warmbrunn
cepit; unum ipse die 26 Maji prope Gottingamm
fruticetis prehendi.
Varietates:
1. Thorace toto nigro. f. — Antennaeiixscae,
subtus ferrugineae. Abdomen segmentis 1 — 3
lA.M. 1, SECT. I\. 591
riifis, 2 et 3 niacula dorsali iiigra; reliquis tenuis-
sinie rufoniarginalis. — Caetera cuni specie ge-
nuina conveniunt.
Unicuni individuum in museo Comitis de ffoff-
mannsegg sub noniine Ichn. pusillatoris Gravenh.
asservabatur, qui autem differt.
2. Scutello albonotato , coxis rujis. f. —
Antennae fuscae, subtus basin versus ferrugineae
articulo 1 rufo. Scutellum utrinique puiicto albo,
interdum obsoleto. Pedes rufi, coxis posticis
summa basi nigra. Ahdomen segmentis 1 — 3 rufis,
4 rufo fascia nigra, sequentibus nigris summo mar-
gine obsolete rufescente. Aculeus subexsertus
niger. — Caetera sicut in specie genuina.
Duo individua a Steren e Tauria Iransmisit.
250. I. PARVULUS. n.
Scgmcntls 2 ct 3 fcniorlbiis tlbilsqiic rufls. f.
Statura Ichn. celeratoris , abdomine pedibus-
que paulo brevioribus.
Longitudo 2 linearum. Alae angustae, fuma-
tohyalinae, radio et stigmate piceis, radice stra-
minea, squamula nigra, areola subquinqueangu-
lari. Pedes rufi, coxis et trochanttribus nlgris.
Abdomen capitis thoracisque longitudine et latitu-
dine, oblongoovatum; segmento 2 toto, 3 basi et
lateribus, rufis.
Unicum individuum Dahl ex Austria trans-
niisit.
592 ICHNEUMON
251. L SUBTILICORNIS. n.
Segmentls 2 et 3 rufis; pedibus rufis; posti-
cis nlgromaculatls. m. f» (mas facle flava , an-
tennls subtus fulvis; Jernina antennls basin
versus ruGs).
Statura et proportio partium feminae siciit in
Ichn. celeratore ; mas abdomine paulo graciliore
a femina differt et Phygadeuonti hifronti respon-
det, cui autem pars antica segmenti primi magis
deplanata est.
Longitudo 2 — 2% linearum. Caput maris ore et
facie alboflavis. Antennae maris porrectae, cor-
pore brevlores, fuscae, subtus rufae articulo 1 pal-
lideflavo ; yj?/nf72ae colore variant: 1) Articulo 1
nigro, 2 — 5 rufis, 6 — 7 — 8 fuscis, 8 — 9 vel
9 — 11 rufescentibus, reliquis fuscis. 2) Articu-
lis 1 — 5 rufis, 6 et Tfuscis, 8 — 10 rufescentibus,
reliquis fuscis. 3) Articulo 1 nigro, 2 — 5 rufis,
sequentibus fuscis. Jllae fumatohyalinae, stig-
mate et radio piceis, radice et squamula pallide-
flavis, hac in feminis interdum picea aut fusca;
areola quinqueangulari aut subquinqueangulari.
Pedes rufi; anteriores maris coxis et trochanteri-
bus albidis; postici femorum et tibiarum apice ni-
gro, coxis maris nigris feminae rufis interdum basi
nlgra, trochanteribus maris albidis, tarsis maris
nlgrls. Abdomen segmentis 2 et 3 rufis, 2 femi-
nae rarius disco nigricante; 4 maris lateribus rufis.
FAM. I, SECT. IX. 593
Unicum maris individuiim circa Warmhrunn
captum Manger mecum communicavit. Feminae
maribus sunt multo Irequentiores; nam varietatis
prinuie antennaruni individua pluria passim in
Silesia capta sunt, ipse unum dic primo Septem-
bris in Angelica sylvestri prope Reinerz prehendi,
duo circa Trajectum ad Moenum et in Tauria
capta transmissa sunt; varietatis secundae speci-
mina tria austriaca accepi; varietatis tertiae indi-
vidua duo circa VratisUwiam et mense Augusti in
umbellatis prope Salzbrunn cepi, duo alia Dahl
ex Austria transmisit.
Varietates:
1. Femoribus posticis nigris. f. — Statura el
proportio partium speciei genuinae, sed antennis
fere adhuc brevioribus et crassioribus quani in spe-
cie sequente. — Z,o^^/7i/(io 2 '2 linearuni. Anten-
nae convolutae, dimidio corpore breviores, arti-
culis 1 — 4 rufis. y^/ae fumatohyalinae, stigmate
radio et squamula fuscis, radice straminea. Pedes
postici coxis nigricantibus apice rufo, femoribus
nigris basi rufa, tibiis apice nigro. Abdonien seg-
mentis 2 et 3 totis, 4 margine laterali, rufis.
Hanc feminam Manger circa Warmbrunn cepit.
2. Femoribus omnibus fuscomaculatis. f. —
Statura et proportio partiuni omnino speciei ge-
nuinae et feminarum Ichn. pusillatoris, n. 258. —
Ichn. Euxop. Paw I. 38
594 I C H N E U M O N
Longitudo 2 rinearum. Antennae articiilis 1 et 2
nigris, 3 — 6 ferrugineis, 7 — 9 fuscis, 10 — 11
ferrugineis, sequentibus fuscis. Alae hyalinae
irideae, stigmate et radio piceis, radice pallide-
flava, squanuila nigra. Pedcs rufi, coxis nigris;
trochanteribus fuscis; fcmoribus anterioribus ex-
terne fuscis, posticis fuscis basin versus rufis;
tibiis posticis apice nigricante. Abdomen segmen-
tis £ et 3 rufis, 3 margine nigricante.
Specimen unicum, circa Warmbrunn captum,
accepi.
Nota:
Feminae hujus et sequentis speciei vix discerni
possunt, antea quoque in unam speciem conjunc-
tae erant. Quod ad feminas speciei genuinae, non
solum colore sed etiam crassitie antennarum va-
riant, nam individua varietatis primae a varietati-
bus 2 et 3 plerumque antennis paulo gracilioribus
differunt; varietas secunda antennis paulo graci-
lioribus est quam tertiaj haec autem, antennis
paulo gracilioribus quam species insequens, me-
dium quasi tenet inter Ichneum. subtilicornem et
opprimatorem. Quin immo varietas 1 Ichn. sub-
tilicornis fere antennis crassioribus et brevioribus
gaudet quam Ichn. opprimator. Varietas secunda
autem feminis Ichn. pusillatoris admodum affinis
est, hasque cum Ichneum. subtilicorni conjungere
videtur, individuis Mangeri quasi intermediis. Si
autem mares, quos feminis Ichn. subtilicornis et
FAM. I, SECT. IX. 595
opprimatoris consociavi, mares earum genuiiii
sunt, de quo attanien nonduni ortmia dubia sub-
lata esse vidcntur, his quidein anibae species satis
bene distiugui possent.
252. I. OPPRIiMATOR.
Segmcntls 2 — 4 rufis; pedibiis runs, postl-
cis nlf^oraacubitls. m. f. (Mas ore et antcn-
iils subtus (uUis] fcmma autennis basin ver-
sus rulis.)
Statura et proportio parlium speciei praece-
dentis.
Longitudo 2y^ — 3 linearum. Capw^ maris ore
fulvo. Antennae maris porrectae, paulo longiores
quam feminae, fuscae, subtus fulvae; feminae arti-
culis 2 — 5 rufis aut ferrugineis. Alae fumatohva-
linae, stigmate et radio piceis, radlce pallideflava,
squamula pallida aut fusca. Pcdes rufi; postici
coxis ut plurimum basi nigra, rarius tolis nigris
aut totis rufis, femoribus vel rufis apice nigro vel
nigris basi rufa, tibiis apice nigro. Abdomen seg-
mento 1 plerumque apice rufescente, 2 — 4 rufis,
3 interdum margine nigro.
Hujus speciei par pedemontanum Bonelli trans-
misit; praeterea feminas nonnullas, in Silesia et
Austria captas, accepi.
Varietates:
1. Pedibus omnibus nigromaculatis. f. — Lon-
gitudo2% linearuro. Pedes anUci rufofulvi, coxis
38**
596 ICHNEUMON
nigris; niedii rufi, coxis troehanterum basi et fe-
niorum latere convexo nigris; postici nigri, tro-
ehanterum apice et femorum basi rufis, tibiis rufis
apicenigro, tarsis rufescentibus. — Caetera sicut
in femina genuina.
Unicam feminam genuensem a Spinola mecum
communicavit.
2. Segmentis 2 et 3 rufis, f. — Statura minore
et abdomine breviore a femina genuina differt.
Longitudo 1% linearum. Antennae filiformes,
corpore dimidio paulo longiores, articulis 2 — 5
interdum ferrugineis. Thorax subcylindricus.
Alae subfumatohyalinae, radio stigmate et squa-
mula piceostramineis, radice pallidestraminea;
areola quinqueangulari. Pedes coxis fuscis, posti-
cis interdumnigris; trochanteribus posticis, inter-
dum etiam anterioribus, basi fuscis; femoribus
posticis geniculis nigris aut fuscis, interdum etiam
anterioribus geniculis subfuscescentibus; tibiis
posticis apice fusco. Abdomen capitis thoracisque
longitudine et latitudine, vel paulo longius; seg-
mentis £ et 3 rufis; 4 vel fusco, margine palles-
cente, vel rufo, basi dorsali fusca; sequentibus
nigrofuscis, margine subpallescente.
Duas feminas Manger prope Warmbrunn cepit.
S y n o n y m a :
Ichn, opprimator Gravenh. Pedem. n. 100.
Nota:
Conferas quae sub antecedente specie adnotavi.
FAM. I, SEGT. IX. 697
253. I. RUFICOXATUS. n.
Segmeutis 1 — 3 coxisquc rufis. f.
Statura et proportio partlum oninino Icliu,
celeratoris.
Longitudo 2% — fere 3 lliiearum. Antennae
arliculo prinio nigro, sequentibus fuscoferrugi-
neis aut fuscis. Alae subfuniatohyalinae, stigmate
fusco aut piceo, radio piceo, radice piceotestacea,
squamula nigra, areola quinqueangulari. Pedes
coxis castaneis aut rufis; trochanteribus vel totis
rufis, vel basi nigris; femoribus anticis vel rufis,
superne basin versus nigris, vel nigris, summa basi
et apice aut latere infero toto rufis, mediis vel
sicut antica, vel nigris basi summa rufa, posticis
vel totis nigris vel basi summa rufa; tibiis anterio-
ribus vel fere totis rufis, latere externo subfusces-
cente, vel nigris aut fuscis, anticis latere altero
ferrugineis, mediis vel basi sola vel etiam latere
altero toto ferrugineis, posticis vel rufis apiee ni-
gro, vel nigris basin versus plus minus ferrugineis;
tarsis ferrugineofuscis, anticis dilutioribus. Abdo-
inen segmentis 1 — 3 rufls aut rufocastaneis, rarius
fulvis, rarissime etiam basi quarti rufa.
Nonnullas feminas austriacas unamque genuen-
sem accepi; ([uasdam cepit Ilope circa Netley,
easque pedibus magis colore rufo imbutis.
598 ICHNEUMON
254. I. ACUTUS, ii.
Segmentls 2 et 3 castaneis, pedlbiis antlcls
subtus vel totis vel tibiis tarsisque rufisj an-
tennis subannulatis. f.
Longitudo 2 % — 3 % linearum . Antennae di-
midio corpore breviores, curvataej articulo 1 ni-
gro, 2 — 6 ferrugineis supra obscurioribus, 7 — 9
fuscis, 10 et 11 ferrugineis, reliquis fuscis. Tho^
rax gibbulus. Alae subfumatohyalinae, radio et
stigmate fuscis, radice et squamula flavis, areola
quinqueangulari. P^d^j^ crassiusculi, nigri; tibiis
tarsisque anterioribus, femorum anticorum basi
apice et latere interno, femorum mediorum basi
et apice, femorum posticorum basi, tibiarumque
posticarum latere interno, ferrugineis; interdum
tibiis omnibus extra nigris, femoribusque anticis
nigris basi apiceque ferrugineis. Abdomen tho-»
race duplo longius, ejus autem latitudine, segmen-
tis 2 — 5 sensim paulo angustatis, segmento 1 vix
subfoveolato, 2 et 3 castaneis.
Unam feminam cepi mense Junii in Hercynia,
alteram austriacam Dahl transraisit.
FAM. I, SECT. IX. 599
255. I. MlxrABlLLS. u.
Sci;inciitls 2 — 4 rufis ; fcriiorlbus tlbilsque
aiiterloribus, uec noQ tlbluruni posticarum
meclio, rutis; stigraate alurum fiisco. m,
Statura et propoitio partiiim oinnlno Ichn,
ischiomelini, n. 259, a quo solis coxis totis nigris
differt.
Longitiido 3 — 4 linearum; interduni paulo
longior. Antennae subtus fulvae aut testaceae;
articulis 1 — 3, vel solo 1, totis nigris. Alae funia-
tohyalinae; stigmate radio et squamula nigris,
radice pallidestraminea, areola quinqueangulari.
P^rf^^vV anteriores diluterufi aut fulvi, coxis et tro-
chanteribus nigris, his interdum subtus fulvis,
femoribus mediis plerumque externe fuscis, tibiis
interdum subtus flavicantibus; postici nigri, femo-
rum summa basi ferruginea, tibiis plerumque me-
dio ferrugineis aut rufescentibus. j4bdomen seg-
mentis 2 — 4 rufis, 2 et 4 interdum macula dorsali
nigricante; 5 plerumque toto nigro, interdum
autem vel marginibus omnibus, vel margine basali
et apicali, vel maculis duabus baseos, rufis aut
badiis.
Individua nonnulla passim in Silesia, mensibus
Julii et Augusti, in umbellatis et in graminecepi;
duo, prope Trajectum ad Moenuni et in Volhynia
capta, mihi transmissa sunt.
600 ICHNEUMON
Varietates:
1. Segmentis 2 et S rufis ; femoribus rufis,
posticis apice nigro. — Statura speciei genuinae,
segmento prinio aiitem angustiore. Longitudo
2 linearum. Antennae totae nigrae. Alae sicut
in mare genuino. P^de^ dilute rnfi, coxis et tro-
chanteribus nigris, his apice fulvis; postici femo-
rum tibiarumque apice nec non tarsis nigris. Ab^
dozn^/i' nigrum; segmentis £ et 3 djlute rufis, hoc
margine fuscescente.
' Individuum fennicum Sahlberg misit,
£. Segmentis 2 et S rufis. — Longitudo fere
3 linearum. Antennae vel totae nigrae, vel subtus,
articulis 1 et 2 exceptis, ferrugineae. Alae sicut
in specie genuina. Pedes vel sicut in mare ge-
nuino; velnigri, anteriores femorum apice tibiis-
quefulvis, tarsis supra fuscis, postici tibiis medio
fuscoferrugineis. Abdomen segmentis £ et 3 rufis,
individuo uno macula dorsali parva fuscescente,
altero basi et lateribus tertii nigris; 4 individuo
altero margine castaneo.
Duos mares, mense Augusti, prope Warm"
brunn et Cudof^am in gramine et frutetis cepi.
3. Segmento tertio, marginibusque secundi,
rufis ; femoribus nigris, anticis subtus rufis. —
Lo7igitudo2% rinearum. Antennae vel totae ni-
grae, vel articulis 3 et sequentibus subtus sordide-
testaceis. Alae sicut in mare genuino. Pedes ante-
riores testacoofulvi, coxis et trochanteribus nigris,
FAM. I, SECT. IX. 601
femoribus anticis basin versus nigris aut fuscis,
niediis nigris apice fulvo; postici nigri, femorum
basi summa rufa, tibiis vel totis nigris vel medio
rufis. Abdomen segmento £ rufo, macula magna
dorsali nigra; 3 rufo; 4 interdum summa basi
summoque margine rufis.
Duos mares cepi cum varietate antecedente.
4. Segmentis 2 et 3 (et 4) rufomarglnatis. —
Statura maris genuinij interdum autem segmento
primo antice angustiore, tuberculis lateralibus ob-
soletioribus. Longitudo 2'/^ — paulo ultra 3 li-
neas. Antennae vel totae nigrae, vel articulis 3
et sequentibus subtus testaceis, Jlae sicut in mare
genuino. Pedes coxis et trochanteribus nigris;
femoribus nigris, anticis subtus et apice mediis
apice solo testaceis; tibiis anterioribus fulvis aut
rufis, posticis nigris ut plurimum medio rufis aut
ferrugineis; tarsis anterioribus testaceorufis, posti-
cis nigricantibus. Abdomen segmentis 2 et 3 rufis,
macula dorsali nigra aut fuscescente; 4 vel mar-
ginibus omnibus, vel solis lateralibus, rufis.
Quosdam mares cepi passim in Silesia^ men-
sibus Julii et Augusti, in fruticetis.
4^- Femoribus anterioribus nigromaculatis.—
Longitudo 3 V2 linearum. Antennae totae nigrae.
Pedes anteriores fulvi, coxis trochanteribus et la-
tere convexo femorum nigris, tarsis mediis fuscis;
postici nigri, tibiarum medio ferrugineo. — Cae-
tera ut in plurimis speciei genuinae individuis.
Marem unicum Hope cepit circa Netley,
d02 ICHNEUMON
5. ? Segmentis 2 et 3 rufis, coxis ettrochan-
teribus anterioribus subtus stramineis. — A niare
genuino hic differt antennis et abdomine breviori-
bus, nec non segmento primo antice angustiore
tuberculis lateralibus subnuUis. An species pecu-
liaris? — Longitudo 2% linearura. Capa^palpis
et raandibularum medio flavis. Antennae corpore
dimidio vix aliquanto longiores, nigrae, articulo
primo subtus puncto stramineo. Alae subfumato-
hyalinae, stigmate et radio fuscopiceis, radice et
squamula flavis. Pedes coxis et trochanteribus
nigris, anterioribus subtus pallidestramineisj fe-
moribus anterioribus testaceis, supra basin versus
nigricantibus, posticis nigris apice et summa basi
testaceorufis ; tiblis testaceis, posticis apice et
summa basi nigricantibus; tarsis anticis strarai-
neis, mediis fuscis, posticis nigris. Abdomen tho-
race paulo longius et paulo angustius, lanceola-
tum; segmento 1 apicem versus sensira aliquanto
dilatato, tuberculis lateralibus in medio sitis, vix
conspicuis, partis anticae longitudine latitudinera
excedente; 2 et 3 rufis.
Marera unicum Besser e Volhynia transraisit.
Nota:
Quaeritur, nura forsan haec species cura Ichn,
ischiomelino, n. 259, jungenda sit? Individua
quaedara speciei genuinae etiara raaribus IchneU"
monis latratoris , n. 242, admodura affmia sunt,
jta ut facillirae cura eis confundi possint.
FAM. I, SECT. IX. 603
256. I. RUFILIMBATUS.
Scgmeulls 2 — 4 rufls, macula dorsall nigra;
orc ncc non latcic lufcro fcmorum ct tibiaruui
anticorum ilavis. m.
Statura et proportio partiuni sicut in indivi-
duis niinoribus speciei antecedentis; antennis
autem paulo crassiorlbus, tuberculis lateralibus
segnienti primi obsoletioribus.
Longitudo 2y^ linearum. Caput ore, clypeo
et puncto ad orbitas oculorum internas, flavis.
Antennae subtus articulo primo flavo, sequentibus
fuscoferrugineis. ^Za^ subhyalinae irideae, radio
et stigmate piceis, radice et squamula flavls, areola
quinqueangulari. Pedes nlgrl; antlci tarsis tibiis
nec non femorum latere infero et apice testaceo-
flavis; medii femorum apice et tibiarum lateribus
tribus testaceoflavis, tarsis fuscis; postici summa
basi femorum et tibiarum rufescente. Abdomen
segmentis 2 et 3 rufis, macula magna dorsali ni-
gra; 4 marginibus omnibus, 5 summo niargine
dorsali, rufis.
Marem unicura pedemontanum Bonelli niecum
communicavit.
Synonyma:
Ichn. rufilimbatus Gravenh. Pedeni., n. 101.
Nota:
Hic mas forsan cum femina varietatis secundae
Ichneumonis pusillatoris, n. 258, jungendus est.
604 ICHNEUMOPi
257* I. MITIGOSUS. n.
Segmcntis 2 et 3 totis , sequentibus margiiie,
rufis; tibiis rufis» m.
Statura et proportio partium omnino Ichn,
latratoris maris.
Longitudo 2% linearum. Antennae subtus
ferrugineae, articulis 1 et 2 totis nigris. Alae
fumatohyalinae, stigmate et radio piceostramineis,
radice pallidestraminea, squamula fusca, areola
subtriangulari. Pedes femoribus basi summa rufis,
anticis intra testaceis, posterioribus apice testa-
ceisj tibiis rufis; tarsis anterioribus fuscotestaceis,
posticis fuscis. Abdomen se^mentis 2 et 3 rufis;
4 lateribus et summo margine, sequentibus solo
summo margine, rufis.
Marem unicum Manger circa Warmbrunn
cepit.
V a r i e t a s :
1. Segmento 2 fascia nigra. m. — Alae squa-
mula et radice stramineo-albidis. Pede^ anterio-
res fulvi, coxis trochanteribus et latere convexo
femorumbasin versus nigris; postici nigri, summa
basi femorum tibiisque rufis, his tamen apice et
summa basi nigris. Abdomen segmentis 2 et 3
rufis, 2 tamen fascia media, e maculis 4 inaequa-
libus confluentibus nigris orta, 4 nigro, margini-
bus omnibus rufis; sequentium marginibus apica-
iibus rufescentibus, sensim obsoletis.
Individuum unicum Hope cepit eirca Netley.
\
FAM. I, SECT. IX. 605
T^ota:
Haec species forsan varietas est Ichn, subtili-
cornis aiit opprimatoris aut pusillatoris,
258. I. PUSILLATOR.
Segmentorum marginibus rufis; pcdibns rufis,
posticorum coxis vel totis vel basi nif];ris. m. f.
(mas orc et facie, vel macula faciali, flavis;
femina ore et antennis basin versus rufis).
Longitudo 2 linearum; femina interdum paulo
minor. C<:7pwf maris ore et macula faciali, rarius
facie tota, flavis; feminae ore dilute rufo. u^n-
tennae maris porrectae, dimidii corporis longitu-
dine vel paulo longiores, fuscae, subtus ferru^i-
neae; feminae dimidio corpore aliquanto breviores,
curvatae aut involutae, articulo 1 rufo, interdum
supra nigro, 2 — 6 — 9 rufis sensim obscuriori-
bus, reliquis fuscis. Thorax maris gibbulus,
puncto flavo infra alas; feminae cylindricus. Alae
hyalinae aut fumatohyalinae, stigmate et radio
fuscopiceis, radice albostraminea, squamula testa-
cea rarius fusca, areola quinqueangulari. Pedes
subcrassiusculi, rufi; coxis posticis vel totis vel
basi nigris; mas plerumque basi coxarum anterio-
rum trochanteribusque anterioribus nigris. Ab^
domen capitis thoracisque longitudine et latitu-
dine; segmento 1 laevi nigro, maris plerumque
margine rufo, parte antica suborbiculari convexa
duplo latiore et longiore quam petiohis; sequen-
tibus rufomargiaatis, ultimis in mare plerumque
^06 ICHNEUMON
marginibus obsoletis; ano feminae acuto. Aculeus
exsertus brevissimus.
Marium duorum meae collectionis patria ignota
est; tertium, prope Sickershausen captum, Nees
ab Esenbeck mecum communicavit. Eidem etiam
feminani hujus speciei debeo; alteram feminam,
eamque minorem, Sahlberg e Fennia transmisit.
Varletates:
1. Segmentis 2 et 3 rufis disco nigro , reliquis
totis nigris. f. — Longitudo 2^^ linearum. Caput
interdum facie tota ferruginea. Antennae fuscae,
subtus ferrugineae. Thorax interdum punctis
duobus albis ad radicem alarum. Alae sicut in
specie genuina. Pedesvwii, coxis et trochanteri-
bus nigris. Abdomen segmento 1 margine summo
castaneo; 2 et 3 castaneis aut rufis, medio nigris.
Unam feminam, eamque reliquis paulo graci-
liorem, Mangeriproi^e Warmbrunn cepit; alterius,
facie ferruginea et punctis duobus albis ad radicem
alarum distinctae, patriam nescio.
£. Femoribus posticis medio nigris. f. — ion-
gitudo 2 '/2 linearum. Antennae totae nigrofuscae,
paulo crassiores et longiores quam in femina ge-
nuina. Pedes rufostraniinei; medii femoribus supra
fuscescentibus; postici coxis et femoribus nigris,
his tamen basi et apice stramineis. — Caetera sicut
in specie genuina.
Nees ab Esenbeck unicam hanc feminam, quae
ei e larva Cossi ligniperdae provenit, mecum
communicavit.
FAM. I, SECT. IX. 607
3. Segmentis ultimis totis nigris; femoribus
tibiisc/ue posticis apice nigris, f. — Longitudo
paiilo infra 2 lineas. Antcnnae ^2iu\o graciliores
qiiam in femina geniiina. Caput totum nigrimi,
solis palpis testaceis. Pedes testaceorufi; postici
coxarum basi, nec non femorum tibiarumque api-
cibus nigrofuscis. Abdomen segmento 2 rufo, disco
nigricante; 3 nigro, marginibus rufis; reliquis totis
nigris. — Caetera sicut in femina genuina.
Feminam unicam a Stec^en e Tauria transmisit.
Synonyma maris:
Ichn. notator Gravenh. Uebers., n. 3751.
Synonyma feminae:
Ichn. pusillator Gravenh. Uebers., n. 3749 (ad
varietatem 1 spectat).
Ichn. pallidus Gmel. ed. Linn. p. £720, n. 391
(varietati 2 respondere videtur).
Nota:
Conferre velis notas ad Ichn. rujilimbatum et
mitigosum, n. 256 et 257.
Ichn. pusillator Thunb. Ichn., n. 315, species
est longe diversa.
608 IGttNEUMON
1G1
04
JA
259. I. ISCHlOMEtlNUS. n.
Abdominls medlo rufo; pedlbus anterlorlbus
testaceis, coxis et troclianteribus pallidioribus,
tibiis postlcis medio rufescentibus. m.
Statura et proportio partium oninino Ichn.
mutabilis y n. 265. A speciei antecedentis niari-
bus hi differunt antennis multo longioribus; a se-
quente statura breviore et crassiore etc.
Longitudo £% — 3 linearum. Caput palpls
albidis. Antennae vel totae nigrofuscae, vel sub-
tus testaceae basin versus interdum nigrae. Alae
fumatohyalinae, stigmate et radio fuscis, radice
et squamula flavis, areola quinqueangulari. Pedes
anteriores testacei aut straminei, coxis et trochan-
teribus pallidioribus; postici nigri, coxis apice
pallidestramineo, trochanteribus pallidestramineis
niacula nigra , femoribus basi rufa, tibiis medio
vel latere infero testaceis aut ferrugineis. Ab-
domen segmento 1 nigro; 2 rufo, plerumque dorso
nigro; 3 et 4 rufis, interdum puncto aut linea
longitudinali fuscoj sequentibus nigris, 5 interdum
niargine rufo.
Pluria individua cepi mense Julio prope Scheid-
nich in frutetis; unum mense Septembri prope
Trajectum ad Viadrum in loco aprico.
Varietates:
1. Segmentis 2 — 5 rufomarginatis. m. —
Longitudo paulo infra vel paulo ultra 3 lineas.
FA3I. I, SECT. IX. 609
Antennae subtiis testaceae aiit plceae, articulo 1
toto nigro. Pedes antcriores rufi, trochanteribus
et coxls stramineis, his basi nigra, femoribus ex-
terne interdum niacula nlgra; postici nigri, tro-
chanteribus vel totis vel solo apice, baslque femo-
rum, rufis, femoribus interdum ad medium usque
rufis. Abdomen vel segmentls 2 — 5 incisuris rufis;
vel segmentis 2 et 3 macula dorsali nigra, 4 et 5
nigrls marglne rufo. — Caetera slcut in mare ge-
nuino.
Quaedam indivldua cepi prope Scheidnich una
cumgenulnls; unum, idque minimum, femoribus
anterioribus macula nlgra, segmentis 2 et 3 rufis
dorso nlgro, Richter mense Julil prope Fiirsten-
stein cepit.
3. Segmentis mediis rufomarginatis , ultimis
totis rufis. m. — Longitudo paulo ultra 2 lineas.
Antennae subtus testaceae. Thorax puncto parvo
flavicante ante alas. Pedes anteriores flavi, femo-
ribus fulvls, tarsls aplcem versus fuscescentibus;
postici nigrl, trochanterlbus apice flavo, femori-
bus basi rufa, tlbiis basin versus ferrugineis, tarsis
fuscis basi ferruginea. Abdomen brevius quam in
reliquls; segmentis 2 et 3 margine et lateribus
rufis; 4 et 5 rufis basi dorsali nigra; 6 et 7 tolis
rufis.
Unlcum marem Manger cepit prope Warm-
brunn.
Ichn. Europ. Pars I. 39
610 ICHNEUMON
260. I. ERYTHROCERUS.
Antennis pedlbus nec non segmentorum mar-
ginibus rufis. m.
Statura gracllior est quam in mare Ichneum.
■pusillatoris et in omnibus hujus familiae spe-
ciebus.
Longitudo 2 linearum. Caput ore stramineo.
Antennae porrectae, filiformes, graciles, dimidio
corpore longiores, rufoferrugineae, supra obscu-
riores. Thorax gibbulocylindricus. Alae me-
diocres, subfumatohyalinae, stigmate et radio
piceis, radice et squamula flavostramineis, areola
triangulari. Pedes subgraciles rufi, coxis et tro-
chanteribus stramineis; postici coxis paulo obscu-
rioribus, femorum et tibiarum apice nigricante,
Abdomen capite thoraceque longius et angustius;
segmento 1 laevissimo, parte antica haud duplo
latiore quam petiolus; 2 — 6 quadratis, margini-
bus rufostramineis.
Marem unicum gallicum Brongniart mihi
transmisit.
V a r i e t a s :
1. Coxis et trochanteribus nigris. m. — Lon-
gitudo fere 3 linearum. Caput palpis fuscis.
Antennae articulo 1 toto nigro, sequentibus fer-
rugineis supra fuscis, ultimis totis fuscis. Alae
sicut in mare genuino. Pedes testaceofulvi, coxis
I
FAM. I, SECT. IX. 611
et trochanteribus nlgris, his apice testaceo; postici
femoribus apiceni vcrsus fuscis, tibiis apice sunimo
fusco, tarsis subfuscis. j4 bdomen 'mcisuns 1 — 4
teslaceis.
Marem unlcum pedemontanum Bonelli niecum
communicavit.
S y n o n y m a :
Ichn. erythrocerus Gravenh. Pedemont., n. 102
est varietas jam descripta.
39^'
612 ICHNEUMON
S E C T I O X.
Scutello nigro; ahdomine tricolore,
Abdomen sicut in sectione 5. — E sectione 9
varietas Ichn. fumigatoris et Ichn. bellus, seg-
mento 7 piincto albo, huc spectant.
FAM. I, S£;CT. X. 613
261. I. FORMOSUS. n.
Annulo antennarura, facic, niaculaqiie anali,
albis; segmcntis 2 et 3 badiis; tibiis tcsta-
ccis, m.
Statura et proportio partium omnlno Ichn.
sputatoris maris.
Longitudo 6 linearum. Caput ore et facie
albis, hac macula nigra. Antennae porrectae,
setaceae, corpore breviores, articulo 1 subtus albo,
15 — 20 supra albis, Jlae fumatohyalinae, stig-
mate piceotestaceo, radio radice et squanuila fus-
cis, areola subtriangulari. Pedes anteriores femo-
ribus intra et apice, tibiis, tarsorumque basi, testa-
ceorufis; postici tibiis et tarsorum articulo primo
testaceis apice nigro. Abdomen capite thorace-
que paulo longius, thoracis Jatitudine, subtiliter
punctum; segmentis 2 et 3 badiis, opacis; 4 angu-
lis baseos castaneis; 5 puncto marginali, 6 et 7
niacula dorsali, glaucis.
Individuum unicum cepi prope Vratislai^iam.
262. I. VIOLENTUS. n.
Ano, ncc non antcnnarum ct tarsorum posli-
coruni annulo, albis; fcmoribus rufis, nigro-
niaculatis; tibiis rufis, posticis apicc uiqro. m.
Longitudo 4 — 4)( linearum. Antennae por-
rectae, setaceae, corpore paulo longiores; arlicu-
614 ICHNEUMON
lls 1 et 3 cylindricis, reliquis brevibiis distinctis
subnodulosis, 16 — 17 vel 15 — 17 supra albidls.
Thorax gibbus. Alae subfuniatohyalinae, stig-
mate et radio fuscis, radice picea, squamula nigra,
areola subquinqueangulari aut subtriangulari. Pe^
des subgraciles; antici coxis et trochanteribus ni-
gris, femoribus vel totis rufis vel supra nigris,
tibiis rufis aut rufoferrugineis, tarsis ferrugineis
aut fuscis, unguibus nigris; medii coxis nigris, tro-
chanteribus ferrugineis aut nigris, femoribus vel
totis rufis vel latere altero nigris, tibiis rufis aut
rufoferrugineis tarsis ferrugineis aut fuscis, ungui-
bus nigris; postici coxis et trochanteribus nigris,
femoribus tibiisque rufis apice nigro, tarsis nigris,
articulis 3 et 4 ochraceis aut albidis. Abdomen
thorace duplo longius pauloque angustius; seg-
mento 1 nigro, puncto marginali rufo, parte an-
tica lineis duabus elevatis; 2castaneo; 3 castaneo,
linea transversali ante marginem, aut margine toto,
nigro; 4 — 6 nigris, 6 interdum margine tenuis-
simo albo; 7 toto albo.
Unum individuum, ipvoipeTrajectum ad Moe-
niim captum, de Heyden mecum communicavit,
alterum genuense a Spinola; individui tertii, jam
dudum in collectione mea asservati, patriam
nescio, sine dubio autem germanicum est.
FAM. I, SECT. X. 615
263. 1. TERGENUS._^
Al)domiuL* riiro, aplce nigro, nno albo. m. f.
{Jeniinu aiinulo antcnnarum nlbo).
Longitudo 4 — 5 lineariini. Antennae maris
porrectae, corpore dimidio paiilo longlores; fenii-
nae paiilo breviorcs, apice involutae, articulis
9 — 13 aut 10 — 14 tribus lateribus albis. JUie
mediocres, fumatohyalinae, stigmate fusco, radio
radice et squamula nigris, areola subquinqueangu-
lari. Pedes mediocres; antici tarsis fuscoferru-
gineis, tibiis intcrne fcmorunuiue summo apice
sordideflavis; niedii tibiis tarsisque fuscis aut fus-
coferrugincis; postici tibiaruni niedio interdura
obscurcrerrugineo. yihdomen capitis tlioracisque
longitudinc et latitudine, oblongoovatum; seg-
niento 1 rufo autcastanco, parle aiitica loiigltudine
paulo latiore, triplo latiore quam petiolus, lineis
duabus subelevatis; 2 et 3 rufis aut castaneis; 4 vel
toto nigro, vel rufo apice nigro, vel nigro basi rufa,
margine niaris albido fcminae subrufescente; 5 ni-
gro, maris margine albido; 6 et 7 nigris dorso
albo, feminae interdum non nisi puncto albo. Acu-
leus subexsertus niger.
Unicum marcin lusitanicuni \idi in nuiseo
Comitis de Iloffmannsegg ; feminas nonnullas
accepi e Franconia, Austria , VolJiynia et e Re-
gione pedemontana, unani ex Anglia (circa Netley
captam) eamque unicam segmento 4 toto nigro.
S y n o n y m a :
Ichn. tergenus Gravenh. Pedem. n. 103.
616 ICHNEUiyiON
264. I. FABRICII.
Abdomine raedio rufo ano albo; femorlbns
tibiiscjue rufis, libiis posticis apice nigris. f.
Statura et proportio partlum speciei sequentis,
sed aculeo vix subexserto.
Longitudo 3% linearuni. Antennae totae ni-
grae. ^Zfle subfumatohyalinae, stigmate radio et
radice fuscis, squamula nigra, areola subquinque-
angulari. Pedes rufi; coxis et trochanteribus, nec
non pedum posticorum tarsis et tibiis apice, ni-
gris. Abdomen segmentis £ et 3 rufis, 4 basi et
lateribus rufis, 6 puncto marginali albo, 7 dorso
toto albo.
Feminam unicam Dahl ex Austria transmisit,
S y n o n y m a :
Ichn. Fabricii Schrank Boica n. £063; habitat in
Bai^aria superiore,
Nota:
Schrank ad hanc speciem adhibuit Schaefferi
Iconum tab. 107, fig. 4, quam Panzer ad Cryptum
titillatorem retulit, sed magnitudine et abdominis
colore ab ambobus differt.
~ FAM. I, SECT. X. 617
265. I. IxNCUBITOR.
Abdomlne rufo, apiccnlgro, ano albo; fcmo-
ribus et tibiis rufis; antcnnarum annulo albo. f»
Longitudo 2% — Sy, lineanim. Caput palpis
fuscis, niaiidibiilis fernigineis; orbitis ociilorum
occipitalibus vel tenuibus albis vel solo puncto
albo. Antennae corporis dimidii longitudine, apice
curvatae aut involutae, articulis 8 — 13 vel 10 — 13
tribus lateribus albis. 7^/io/7/cr cylindricus. Alae
plerumque angustae, interdum mediocres, fumato-
hyalinaej stigmate radio et squamula fuscis, radice
fusca aut testacea, areola subtriangulari aut sub-
quinqueangulari. Pedes crassiusculi, rufi, coxis
et trochanteribus nigris, tibiis posticis apice nigro,
femoribus interduni macula fuscescente, coxis
rarius nigrobadiis. Abdomen oblongoovatum, ca-
pitis thoracisque longitudine et latitudine, vel pau-
lulum brevius et latius; segmentis 1 — 3 rufis aut
fulvis; 4 vel nigro, basi aut angulis baseos rufis,
vel toto rufo; 6 macuhi aut punclo marginali albo;
7 dorso toto albo. Aculeus subexsertus niger.
Individua duo cepi mense Junio in Hercynia;
tertium, idque minimum, Sahlberg e Fennia
transmisit.
Varietates:
l.^Femoribus nigromaculatis. f. — Statura
feminae genuinac, abdomine interdum pauh) an-
gustiore. Longitudo 2V^ — 3 linearuni. Cuput
618 ICHNEUMON
pleriinique orbltls occipitalibus puncto albo. An-
tennae sicut in femina genuina. Alae angustae,
caeterum sicut in femina genuina, Pcdes rufi,
coxis et trochanteribus nigris; femoribus anterio-
ribus macula nigra, mediis interdum nigris apice
nifo, posticis vel totis nigris vel rufis apice nigro;
tibiis posticis apice nigris. Ahdomen segmentis
1 — 3 rufis, 4 basi aut angulis baseos rufis aut rufo-
fulvis; 6 plerumque macula alba; 7 dorso albo.
Individua nonnulla circa Helmstadium et mense
Junio in Hercynia cepi, unum prope Grunwitz
mense Octobri sub muscis hyeraans.
2. Femoribus totis nigris. f. — Longitudo
3 linearum. Pedes coxis trochanteribus femori-
Lusque nigris, horum anticis geniculo rufo. Ahdo-
men segmentis 1 — 3 rufis; sequentibus nigris,
7 puncto albo. — Caetera sicut in specie genuina.
Individuum unicum prope Helmstadium cepi.
3. Femorihus tihiisque nigromaculatis. f, —
Longitudo paulo ultra 3 lineas. Pedes nigri, femo-
ribus posticis interne badiis; tibiis anterioribus in-
terne, posticis basin versus, ferrugineis. Ahdomen
segmentis 1 — 4 rufis, 4 margine nigricante; 6et7
macula alba. — Caetera sicut in femina genuina.
Feminam unicam genuensem a Spinola mecura
communicavit.
4. Coxis anteriorihus rufisyfemorihus posterio^
ribus nigromaculatis. f. — Longitudo 3 % linea-
FAM. I, SECT. X. 619
nim. jfntennae iwUcviVis 1 — 5 siibtus ferruglneis,
8 — 13 suprn albis. ^/ae funiatobyaliuae, radice
stigniate et s(juanuila testaceis, radio fusco, areola
quinqueangulari. Pedes rufi; niedii iemorum latere
convexo macula nigra; postici coxis macula nigra,
femoribus nigris basi rufa, tibiis aplce nigro. y/A-
domen segmentis 1 — 3 rufis, 6 et 7 niacula alba,
Unicum individuum mense Augusto cepi ia
umbellatis prope Cudocani.
S y n o n y m a :
Jchn. incuhitor Linn. Syst. XII, pag. 933, n. 26.
— Faun. Suec, n. 1602. ?
„ Fuessl. Ilelv. p. 49, n. 951. ? baud fre-
quens est.
„ Fabr. Syst. p. 334, n. 40. — Ent. Syst. p.
154, n. 86. ?
„ Fourcroy, n. 48.
„ Gmel. ed. Linn. p. 2686, n. 2Q. ?
„ Villers, pag. 160, n. 76. ?
„ Rossi, n. 760. ?
„ Olivier p. 179, n. 74. ?
„ Cederbielm p. 159, n. 490. ?
„ Walckcnaer p. 57, n. 41. ?
„ Lamarck p. 139, n. 11. ?
„ Thunb. Icbn., n. 109. ?
„ Latreille Crust. XIII, p. 182, n. 13.
hJm. vibcx IMiilL prodr. , n. 1793. ?
Cryptus incubitor Fabr. Piez. p. 83, n. ^^. ?
620 ICHNEUMON
Nota:
Non diibito quin noster Ickn, incubitor inter
ejusdera nominis species auctorum allegatorum
lateat; nullo modo autem extricare possum, nura
vel omnes auctores, vel quales eorum, nostrara
speciem descripserint. Diagnoses omnes (ut plu-
rimum e Linnei Fauna repetitae) bene quadrant
ad nostram speciem; loca autem e Linnei Fauna
Suecica, e Geoffroii Historia, vel ex ipsa Scopolii
Fauna carneolica, quae auctores ad hanc speciem
adhibent, dubium atque incertum me relinquunt.
Linneus duas vel tres species sub nomine lchn,
incubitoris confudisse videtur, nam in diagnosi
Faunae Suecicae Ichneum. incubitor habet abdo-
men ferrugineum ^ apice nigro ^ macula alba, in
descriptione abdomen ferjugineum^ ultimo arti-
culo nigro (nulla maculae albae facta mentione),
in Actis suecicis 1736, pag. 125, n. 7, abdomen
testaceum apice nigro, aculeo triplici. — Geoffroii
Ichneumon 48, n. 341, ad quem quidem auctor
Jchneum, incubitorem Linnei adbibet, antennis
est brunneis medio albis, abdomine apice nigro
(maculae albae nulla facta mentione), aculeo breci
triplici. Hunc Geoffroii Ichneumonem Illiger, in
editione secunda Faunae Rossianae p. 65, n. 760,
jam ab Ichn. incubitore removit.
Nullo modo autem ad nostram speciem referri
-^osswnt Ichneum. incubitor Scopoli Carn., n. 745,
thorace antice rufo; — Stroem Norske Selskskr.
IV, p. 348, n. Q6, terebra exserta, tibiis posticis
superne albis; — Schrank Aubtr., n. 714; tarsorum
FA3I. I, SECT. X. 621
posticorum fascia alha etc. — Christ, tab. 36,
fig. 5 aculeo abdominis longitudine — sed Stroemii
inciibitor ad nostrum Cryptum incubitorem,
Christii incubitor autem ad nostrum Mesostenum
transfugam relatus est.
Facillime autem species cognatae confunduntur,
nam Ichn. crassipes et Ichn. deceptor mihi sub
nomine Ichn. incubitoris transmissi sunt; indivi-
duum autem nostri incubitoris, (segraentis 1 — 4
rufis, coxis nigrobadiis, longitudine 3 /^ linearum)
sub nomine Ichn. motatorii feminae.
266. I. ANALIS. n.
Abdomlne rufo, apicc nigro, ano alLo ; tlbils
femoribusque ruGs, liorum posticis apicc nl-
gro; antennis tricoloribus. f.
Statura et proportio partium speciei sequentis.
Longitudo 3 — 3% linearum. ^ntennae ani-
culis 1 — 8 rufis, 9 — 12 exalbidis, sequentibus
fuscis. j4lae subfumatohyalinae, stigraate et radice
fulvis, radio fuscescente, squaraula vel tota rufa
vel fusca apice ferrugineo; areola quinqueangulari.
Pedes rufi; coxis nigris, anticis subtusrufis; tro-
•■ -'"--y I >it^ ■iHlMjw.i.ii I 111«. I . . .. '
chantenbus nigris apice rufo; femoribus posticis
vel nigris basi rufa, vel rufis geniculo nigro. y^6-
clomen segmentis 1 — 3 rufis, sequentibus nigris,
6 et 7 dorso albo.
Duo individua Manger prope Warmbrunn
cepit.
622 ICHNEUMON
Nota:
Ratione coloris haec species mediuni tenet inter
praecedentem et sequentem, pedibus magis cuni
illa congruens, antennis cum hac; an varietas
sequentis?
^ - ' ' CRASSIPES. -* •
Xser.^.
ALdomine rufo, apice nigro, ano albo ; ^^e^
(llbiis ruiisj^ posticorum femoribus apice ni-
gris; antennis tricoloribus. f.
Statura et proportio partiura omnino Ichn.
incuhitoris , n. 2Q5,
Longitudo £ '/2 — 3 % linearum. Caput palpis
et mandibulis fuscis aut rufescenlibus, labro in-
terdum rufescente, rarius macula faciali et orbitis
oculorum internis rufoferrugineis. Antennae ar-
ticulis 1 — 7 ferrugineis, 5 — 7 interdum supra
fuscis, rarius totis fuscis; 8 — 12 vel 9 — 13 albis,
subtus ferrugineis aut fuscis; sequentibus fuscis
aut nigris. ^/ae fumatohyalinae, stigmate radice
et squamula stramineis aut rufis, radio fusco, areola
quinqueangulari. Pedes rufi, fostici femorura
et tibiarum apice nigro. Abdomen segmentis 1 — 3
rufis; 4 vel toto vel basi aut lateribus rufo; 1 in-
terdum petiolo aut macula dorsali nigro; 6 nigro^
plerumg_ue dorso albo; 7^ipra albo.
Quaedam individua cepi passim in Silesia et
circa Helmstadium , mense Julio, in umbellatis;
quaedani, in Austria, Franconia, nec non circa
FA3I. J, SECT. X. 623
Trajectum ad Moenum et Netlcy capta, niilii
traiismissa siiiit.
Synonyma:
Ichn. crassipes Gmel. cd. Linn. p. 2709, n. 361.
Ichn. geniculator Graveuh. Uebers., n. 3739.
Nota:
Qaaeritur, num forsan mas iste anlennis basi
fulvis, cujus Villers pag. 160 in observatione ad
Ichn. incuhitorem mentionem fccit, ad hunc crassi'
pedeni adhibcndus sit .*
Cave autcin ne cum noslra specie coiifiindas
Ichn. crassipedem Fourcroii et Villersii, (jui ad
Ichncumonem (Tryphonem ?) grossipedem Olivieri
relatus est; nec Ichn. crassipcdem Hossii, Olivieri
et Walckcnaeri, ad Pimplam Jlavicantcm adhi-
biluin.
268. I. U;TEIC0RNIS. n.
Al)il()inlnls nicdlo rufo, ano albo •, pcdibus ct
anlcnnaruin basi lutcorulis. f.
Longitudo 2% linearum. ^/7^^/772^^ curvatae,
dimidio C(jrpore arHjuarito brcviores, nigrae, arti-
culis 1 — 4 ru(is, 5 — 8 tcstaccoalbis. Thnrax
gibbulocylindricus. Alae angustae, fumaluhvali-
nae, stigmate fusco, basin versus albo, radio fusco,
radice cxalbida, squamula rufa, areola quinque-
angulari. Pt'c/ej mcdiocres, ruli; postici sunimo
624 ICHNEUMON
femorum et tibiarum apice fuscesceute. Ahdo-
men capitis tlioracisque longitudiue et latitudine,
ovatolanceolatuni; segmento 1 laevi, apicem ver-
sus seusim dilatato, nigro, margine rufo; 2 et 3
rufisj 4 rufo, apice nigro; sequentibus nigris,
6 et 7 margine albo. jiculeus exsertus brevis.
Unicum individuum Richter e Sudetis Silesiae
retulit.
Nota:
A reliquis hujus sectionis speciebus haec differt
segmcnto primo angustiore et aculeo longiore.
FAM. I, SEcr. XI. 625
S E C T I O XI.
Thorace sciitelloque rufo- aut albo - pictis ; ah'
domiiic tricolorc aut hicolorc, ano albo.
Mas Iclin. lapidatoris, thorace scutelloque
totis nigris, abdomine nigro albonotato ano albo,
ad sectionem secundam spectat; Ichn. quinque^
guttatus , thorace nigro flavolineato, abdomine
nigro albonotato ano albo, ?id sectionem sextam.
lihn. Europ. Purs I. 4O
626 ICHNEUMON
269. I. QUINQUEGUTTATUS. n.
Nigcr; facie tlioracc et sciitcllo flavomaculalis;
piinctls duobus segmenti 1 et 2 anocjuc flavis;
pedihus femigineo-nigroque variis. m.
Longitudo 3 linearum. Caput orbitis oculo-
runi interiiis et externis testaceis, niacula laterali
clypei sulphurea, niandibulis obscuroferrugineis
apice nigro. Antennae diniidio corpore vix paulo
longiores, porrectae, subfiliformes, apice subse-
taceae, nigrae, subtus ferrugineae, articulis 1 et 2
totis nigris. Thorax gibbus, nietathorace rugis
crassis scabro; niger; puncto infra alas, lineola
ailte alas, sulphureis. Scutellum lineola longitu-
dinali margineque apicaii sulphureis. Alae me-
diocres, hyalinae, stigmate radio radice et squa-
mula nigris; areola quinqueangulari. Pedes me-
diocres; anteriores ferruginei, coxis trochanteribus
et femor*ibus nigris, his tamen apice ferrugineo;
postici nigri, tibiis a medio ad basin ferrugineis,
tarsis fuscoferrugineis. Ahdomen capitis thoracis-
que longitudine, at paulo illis angustius, ovatum,
confertim punctum; segmento 1 lineis duabus ele-
vatis obsoletis, puncto sulphureo in angulis api-
calibus; £ itidem puncto sulphureo angulorum api-
calium; 5 et 6 macula dorsali marginali transver-
sali sulphurea; 7 toto sulphureo apice subferru-
gineo.
FAM. I, SECT. XI. 627
Mas iinicus {germanus?) erat in collectione
Roentgeniana.
Nota:
Confer notam ad speciem sequentem.
270. I. NOBILITATOR.
Niger; scutello thoraceque rufis, hoc nlgro-
niaculato, inarginibus segmentorum ultimorum,
piinclis duobus segmentorum 1 et 2, orbitis-
quc oculorum internis, albls. f.
Longitudo 2^2 — 3 linearum. Caput orbitls
oculorum internis juxta antennas et parte orbi-
tarum externarum, latloribus aut tenuioribus, in-
terdum etiam puncto laterali clypei, albidis. ^/7-
tennae corporis dimidii longitudine, apice subre-
curvatae. Thorax ^\hh\is\ vel niger, prothoracis
dorso et puncto infra alas rufis; vel rufus, pectore,
collo, macula pone alas posticas, altera ante coxas
postlcas, lineaque longitudinali abbreviata meta-
thoracis, nigris. Scutellum rufum. jilae medio-
cres, fumatohyalinae; stigmate et radio fuscis aut
subplceis, squamula et radice fuscis aut subrufes-
centibus. Pedes mediocres, fusconigri; antici
tibiis tarsisque vel totis, vel tantum latere infero,
testaceis; medii interdum tibiis tarsisque testaceis.
Ahdonien capitis thoracisque longitudine et latitu-
dine, ovatum, subtilisslme punctum; segmentis
1 et £ puncto albo in angulis apicalibus, punctis
40^
628 ICUNEUJMON
segmeiiti primi aulem minutis interdum fere ob-
soletisj 4 — 7 margine dorsali albido.
Unum individuum cepi prope Gottingam , al-
terum misit a Ste<^en e Tauria idque majus, sta-
tura paulo crassiore, clypeo bipunctato, thorace
magis nigro, tibiis tarsisque anterioribus testaceis
totis.
Synonyma :
IcJin, nobilitator Gravenh. Uebers., n. 3727.
Nota:
Antea hanc speciem cum sequente junxeram;
cum autem ambas nunquam eodem loco ceperim,
nec una in alteram transeat, haec etiam aculeo
A^ix subexserto a sequente discedat, eas in species
duas peculiares sejunxi. — Forsan autem hic Ichn.
nobilitator femina est Ichn, quinqueguttati ante-
cedentis, cum etiam in Ichn. lapidatore, n. 271,
nias thorace nigro a femina differat; attamen quin-
queguttatus a nobilitatore differt etiam colore
pedum et picturis albis thoracis.
271. I. LAPIDATOR.
Niger; segmentis 1 et 2 punctis duobus, ulti-
mis marginibus, albis, femoribus tlbiisquc
rufis. m. f. {femina scutello ct thorace rufis),
Statura et proportio partium feminae sicut in
praecedentej abdomine attamen teretiore et apice
FA3I. I, SECT. XI. 629
aciitiore, aculeo niagis exserlo. Mas a feniina
difFert abdoniine paulo niinore apice obtusiore, au-
tennis paulo longioribus pauloque crassioribus.
Longltiido 4 '/; — 5/3 linearum. Caput orbitis
oculorum internis et externis albis. Antennae
feminae saepius articulis 10 et 11 aut 9 — 11 supra
distinctius aut obsoletius albidis, rarissime 3 — 8
subtus ferrugineis. TJiorax maris niger; feminae
rubricosus, collo pectore plerumque regione pone
scutellum et linea longitudinali aut macula meta-
thoracis nigris, haud raro etiam lineis duabus lon-
gitudinalibus dorsalibus prothoracis et regione
circa alarum radices nigris, interdum puncto flavo
infra alas. Scutellum feminae rubricosum. jilae
fumatohyalinae, stigmate radio et radice nigris
aut piceis; squamula nigra aut fusca, in femina
rarius sordide rubricosaj areola quinqueanguhiri.
Pedes coxis et trochanteribus nigris; antici femo-
ribus rufis, plerumque basin versus, raiius etiam
latere convexototo, nigricantibus, tibiis testaceis
aut flavicantibus, extra plerumque fuscis rarius
rufis, tarsis fuscis; medii femoribus rarius totis
rufis aut nigris apice ferrugineo, plerumque rufis,
Lasi, vel etiam latere convexo toto, nigris, tibiis
testaceis, extra plerumque fusconigris, maris in-
terdum rufis, tarsis fuscis; postici femoribus raris-
sime fere totis rufis, plerumque basi apiceque ni-
gris, tibiis nigrofuscis sericeis, intus interdum
badiis, maris ruiis, tarsis fuscis. Abdomen nigrum
nitidum; segmento 1 puncto albo in angulis apica-
libus, feminis interdum toto nigro; 2punctis iisdem
630 ICHNEUMON
sed niajoribus; 4 — 7 (rarisslme etiam 3 feminae)
margine dorsali distinctius aut obsoletius albo.
Aculeus exsertus brevis.
Feminas plures cepi, mensibus Augusto et
Septembri, in Cnico oleraceo et in umbellatis,
circa Reinerz etCudovam; quaedam ex aliis Sile--
siae regionibus, unaque, circa Heidelbergam capta,
mihi transmissa sunt. Germar idem specimen,
quod Fabricius e museo Hiibneri descripsit, mecura
communicavit. — Marem unicum cepi una cum
pluribus feminis prope CMdof^am; alterum, prope
Trajectum ad Moenum captum, de Heyden trans-
misit.
Synonyma feminae:
Ichn, lapidator Fabr. Ent. II, p. 160, n. 111,
habitat Halae Saxonum.
„ Thunb. Ichn. , n. £40.
„ Trentep. in Iside 1826, p. 77, n. 21.
„ melanocephalus Gmel. ed. Linn. p. £687,
n. £51.
Cryptus lapidator Fabr. Piez. p. 84, n. 57.
„ Gravenh. Addit. , n. 5 ; mas et femina.
Nota:
Ichn. melanocephalus Gmel. haud confundi
debet cum ejusdem nominis specie Villersii et
Fourcroyi, quae ad /c^w. (Ophionem) xanthopo^
dem Olivieri etc. spectat. — Confer etiam notani
praecedentem, et Synonyma Trogi lapidatoris^
n, 8.
I
FAM I, SECT. XI. 631
272. I. CONDECORATUS. n.
Rufiis, tlioraceiHgro-flavoqucpicto; scutello,
aDtennarum tibiarumque annulo, llavis. i.
Statura et proportlo partium speciei inse-
quentis, pedibus paulo brevioribus et crassioribus.
Longitudo3% linearuni. Caput rufuni, occi-
pite et macula frontali nigris, palpis pallideflavis,
oculis rufocinereis. Antennae articulo 1 fusco,
subtus rufo; 2 — 9 fusconigris, 10 — 16 albis, se-
quentibus fuscis subtus ferrugineis. Thorax ni-
ger; colli margine, sutura antealas, lineola infra
alas, alteraque infra scutellum, puncto infra alas
posticas, flavis; prothoracis macula dorsali altera-»
que laterali, obsoletis, rubricosis; metathorace
maculis duabus irregularibus dorsalibus testaceo-
fulvis. Scutellum flavum. Alae subfumatohya-
linae, stigmate radice et squamula testaceis, radio
fusco, areola triangulari. P^d^^rufi; coxis ante-
rioribus basi flavis, posticis basi testaceoflavis late-
ribus fuscis; trochanteribus flavis; femoribus posti-
cis geniculo nigro; tibiis semiannulo flavo ante
basin, posticis apice nigrofusco. Abdomen dilute-
rufum, petiolo fusco. Aculeus subexsertus fuscus.
Unicam feminam de Block prope Dresdam
cepil.
6Si ICHNEUMON
273. L ERYTHRAEUS.
Rufus; abdominis apice nigro, ano albo; femo-
ribus nlgris; scutelli apice et antennarum an-
nulo albis. f.
Longitudo 3 — fere 4 Hnearum. Caput nigriim,
vertice interdum rufescente aut rubricoso, facie
^t clypeo vel totis rufis vel nigromarginatis, orbi-
tis oculorum omnibus albidis aut testaceis, liian-
dibulis rufis, palpis pallidis. Antennae subgra-
ciles, filiformes, incurvae, corpore dimidio vix
paulo longiores, fuscae, supra articulis 11 — 14
aut 10 — ISalbis, subtus articulo 1 rufo, 11 — 14
puncto fusco, sequentibus ferrugineis. Thorax
gibbulocylindricus, rufus aut rubricosus; pectore,
regione circa scutellum, lineaque obsoleta longitu-
dinali dorsali prothoracis, nigris; lineola trans-
versali infra scutellum punctisque duobus obso-
letis ad alarum radicem albis. Scutellum rufum
apice albo. Alae subfumatohyalinae, stigmate et
radio fuscis, radice et squamula piceostramineis
aut rufis puncto pallido; areola subtriangulari.
Pedes mediocres; coxis vel omnibus totis rufis,
vel nigro-alboque variis, posticis interdum fere
totis nigris macula rufescente; trochanteribus ni-
gris, apice plerumque albente; femoribus nigris,
anticis intra stramineorufescentibus, mediis intus,
vel apicem versus, ferrugineis; tibiis fuscis,